장음표시 사용
321쪽
2.98Ιo. BARC LAII ARCEN.cho animi sui sensa exponeret: certa non amplius Occu Iere pugnantem & exitum sibi molientem Igne m, quocunq; tandem pacto id fieret, siue colloquio amatorio, quod in laudes Iuvenis desineret: siue oculorum lubri-Co motu,qui sunt velut muti oratores & interpretes desideriotum animi. Cum igitur sibi viam fecisset, emollito Iuuenis pectore,& ad miserationem suspiriis ac gemitibus quibusdam subacto, qui e corde ipsius penitiς simo erumpebant,subiunxit quaedam verba. Sustinuisse se insito pectore satis longum certamen, epugnante cum Amore recta Ratione, cuius potissimum ipsa siubiret imperium. Et illum quidem censuisse, recte facturam,si suos Poliarcho proderet affectust hanc vero omnibus modis dissuasisse. Tandem in illo duello succumbente Ratione vel potius Verecundia,victoriam penes Amorem stetisse. Quae res, si ipsi vitio vertenda foret,orare se Poliarchum per merita beneficiaque,quiabus ipse eam sibi devinxisset, ut ipse prius, quanta esset illius affectus potentia,experiretur, quam se hoc nomine accusaret. Hunc enim sibi quidem cor arcte ligasse, linguam autem soluisse, ut quae vellet quaeque sentiret, dicere pisset. Orare se igitur per gloriam nominis eius, ut & ipse vicissim suas ipsi aperiret cogitationes, si se di
Poliarcho non erat quaerendum, quid responderet, sed magna promptitudine,non esse ei magnopere labo randum,ait,de acquirenda sua amicitia, quam ei optimo iure deberet, deuinctus tot modis atque rationibus, uxvel minima cogitatio, quae diuersum suaderet, suo ipsius iudicio non solu reprehendenda, sed& quouis supplicio digna foret.Superuacaneum & inutile esse, huius rei veritatem multis adstruere verbis: cum tot singularis beneuolcntiae atque obseruantiae signa, quae ipsa hactenus in Poliarchum edidistet,satis clare id loquerentur, cum
322쪽
quibus ne conserenda quidem sint sua in reginam ossicia. Quin & hoc addebat, nisi Fatis sigillatimsbi pio piciis placiti siet, iurigere Poliarcho vitae soci: m Siculorum regis filiam: non aliam se quaesturum sub hoc sole fuisse quam Iberorum reginam. Non tamen propterea vel in hoc capite se neglecturum eam, sed datutum operam, ut ipsa iunge icturalteri cuipiam, cuius amplexus ipsi regi me non minus sint allaturi commodi quam so- latii. Quin tu igitur, Domine,permittis mihi, reponit regina, nisi molestiim est, ut tua illa beneuolentia, qua te mihi tam prolixe fauere ostendis, ad mea complenda utar desideria ρ quod ita te facturum credam, si abiecta tam celeri ex his locis proficiscendi cupiditate, aliquandiu
in meo regno commoreris, ne me tam celeriter abSte
derelictam conqueri possim. Cum enim tam emictim te depeream, Poliarche; cumque omnes honoreS, quos tibi ad hunc diem exhibui, nihil facere existimem ad magnitudinem virtutum & tuorum inime meritorum: non commissurum te opinor, vitantis cruciatibus vel lices cor eorum,quibus omnis in tota tui contemplatio ne est recreatio. Vimis his verbis Poliarchus, daturum se hoc reginae precibus dixit, mansit rumque apud illam adhuc paucos dies, quos ipse suffectitros arbitrabatur, ad detegendum caecum illum i occultum ignem,quem Gelanor in ipsis venis alebat. Huic enim unica cura erat, ut reginae assiduus versaretur ante oculos, ita suade te Poliarcho, & e re eius fore existimante, si prius illam oculorum suorum vicissim feriret fulmine, antequam verbis profiteretur morbum.
Interea plusculi dies labebantur, quibus nihil aliud agebat nouellus iste amator, quam ut placeret amasiae, dc bonam reginae quibuscunque modis demereretur fratiam. Visus est sibi postremo egresiam rei bene ge- endae
323쪽
rendae nactus occasionem, cum regina surgens a prandio hypaethram ingrederetur cum Poliarcho, qui assiduus lateri eius haerebat comes, eiusdem coloris cum i- .psius amictu, vestem indutus. Ibi inuenit citharam, siu- permensem positam, quam arbitratus est fidelem fote curarum siuarum interpretem. Sicut enim individuus Poliarcho per omnem vitam fuerat socius, &velut alter Achates: ita nunquam ei defuerat luculentae occasiones apprehendendi omnes artes J scientias, quibus honesta pro se uteretur exercitatione, &fauorem matronarum sibi conciliaret atque puellarum. Istud igitur instrumetum Musicum cu sumsiliet in manus, pertenta tis digiorum acumine fidibus, in tam amicam dii Identes reduxit concordiam, ut incredibilem percussis redderent symp honiam . nec contentus, harmonico eas increpuisse pulsu, vocis suauitatem adiunxit chordarum
PERIO CHE. Carmen quod ad Citharae sonum ingratiam ro
gina Iberorum cecinit Gelanor.
QVid mihi vexatis fasiacia somnia mentem
quid curis vacuasollicitare iuuat8 Ere,an ambiguam miserassem ludit imago, ' a mibi odereum liondet inepta Polum Sum minor, sesteor: nam stes collapsa retrorsum, itari lirare humiles ad bona tanta vetat. Ham
324쪽
II. 2 tm veluti vitreo dedit olim nomina Ponto
Icarus,ex alto, Bis calente,ruens: .
Sic vos o animihoblimiastens, volatu
θdera quaestetItis,certa ruma manet. Vincula cararum SOL hic,quem cerno resoluet,
Et vos in liquidaspraecipitabit aquass. III. Me miserum equam celsa peto quam grandia sero Cur ad adorandi stu itus anhelo Deas uas nemo, nisi qui frontem DiademaIe cingat, utque ferat manibus sceptra tenere Aotest Regna mihi fortuna negat. ors caeca Coronam: μι misit qua ragili stant meu vota locos IV. At melius seuerat submitso vertice, Magna
Mascula Reginae Thura adolere n. anu, Alius ut caderet votivas vI cIima ad aras,
Da Venus se Iuno quaci Minerua -Len. Sofficiat seruire tibi satu ampla reportas, Si colis obsequiis seruitiasque Deam.
Ergo abse hocstudium quod nisi ur imparesne
odit in aequales iungere cautub amor. Tug. tuas extingue ces Puer improbe,nec mε Expectare rube,quod mihi Fata negant.
Risus ero sociis, se fabulas apuellis, Ni defrinosis pudor avi modus.
325쪽
Tanta autem inerat his versibus ad citharae sonu net decantatis harmonicum suauitas, ut omnes qui adera tin Gelanorem velut alterum quendam Arionem aut Orphea oculos conuerterent, non minus quam ipse in reginam. Caeterum hi longe erant debiliores, quam ut radiantem regiorum luminum fulgorem satis valide excipere aut eorum ictus commode terre possent. Sicut enim accensa candela, cum in tenebricoso constituta est loco, satis clare lucere videtur: sole autem exoriente supra terram exigui est usus,& vix appareta: utque minor ignis a maiore & valentiore admoto facile obscuratur, exhauritur, consumitur: ita claritas oculorum Gela noris
nullo negocio sopiebatur & eclipsin patiebatur, victa& ex hausta eis caci illo sole, qui ex reginae oculis micabat. Videbatur autem sortuna mire fauere homini, quae cum tam prope ad desideratum obiectit in stitisset. Vnde contigit, ut cum deliquium animi pateretur, collapsus, ut fit, ad ipsos reginae pedes concideret: quasi illum Amor vellet offerre victimam aut sacrificium vitariae illi veneri, ad cuius aras iamdudum is diuat illi fidelitatis
praestitisset iuramentum. Et Gelanor quidem,quem animus,e corpore iuuenis in matronam migrans, liquerat, immobilis & sine sensu iacebat: hunc famuli sublatum, inque proximum cubiis culum deportatu , in grabato temere collocauerunt. At regina cum valedixisset comitibus suis, sola se in conci
ait ille non sine ratione. Patuit hoc in Iberorum regina. Habuerat ea Poliarchi effigiem in animo, sensu, cogitationibus, nec unquam e pectore dimissura videbatur iuuenis vultumat nunc migrare eo iusso, successit Gela- noris imago, increpantis citharam & suauiter accinen
326쪽
tis: hanc illa paulatim considerare, deinde admirari caepit. Cumque non sine causa suis ipsa crederet oculis, ita iudicabat etiam ex iis quae viderat, de corde & affectu
Gela noris : dc ut erat a compassionibus Jc miseratione minime eius alienus animus; conspicata, quanto Mquam vehemente ferretur in se adolescens amore, consentit tandem & ipsa quoque in illius amorem m
Et hic quidem primus actus erat Erotopaegnii illius:
qui cum satis vaticla futurorum iecisset fundamenta, factum est, vi Eoitasti, fabulae validius in adolescentis a morem pertraheret mulieris animum, cuius ipsa iam non satis compos, experiebatur, Amorem obsequium rationis paulatim excussile, inice is vollantati eius compedibus vinculisque. Quoties Gela notis silccurrebat memoria sentiebat se non leti iter assici, &primo quidem fauebat ei: deinde admirabatur hominis suauissimos mores & naturae indolis ille boni ratem : unde postremo eum non indignum amore iudicabat, in quem caeleste Numen omnia sitim ma contulisset. His cum indit geret prolixius cogitationibus, superueniente minrio in eburno lecto composuit membra ebore candiat lora. Et iam quidem reginae somnus, a quies rerum lacidis imus ille deorum, Sopitae niveos in lecto extenderat aritu, cum Morpheus , mille artifex insomniorum, dulci pictura omnia illi ante oculos Iepraesentauit, quae vigilans viderat atq; cogitauerat. Sic imaginatio ipsa dormietis, Gelanoris obiecta facie adiuvabat amoris partes. Corinrepta igitur hoc morbo, cuius tanto dissicilior est cura, quanto operosior cognitio, vix satis ipsa sibi credebat, ita occulta aegritudine carpebatur languens pectus mulieris, & quae non tempestiue obstiterat principiis, iam
327쪽
ipsa mora inualescente malo, non inueniebat remedium. Frustra conamur fossores iacitis aggeribus obvistruere flumini, qui per si actis riparum limitibus iam se in vicinos in sudit campos. Nihil ages, si voles alas piaecidere auiculae quae iam e manibus euolauit. Talis est A
Naiu leuis est st habet geminas, quilua euolet alas, Dis tu est illia imposivisse modum. Vix excusso somno lauauerat amas regina, cum Amor semota ab oculis suis taenia se totum, qualis est ipsi stitit ante vultum, claris proseisias verbis, se illam captiuam factam sub suum missurum iugum. Et cum dicho videbat, frustra se dissimulare internas animi passiones, ipsa facie occultum pectoris hosμ item
prodente. Gelanore enim praesente, modo pallore inusitato deformabat roseas genas & corallina labra; modo in se et o nimioque rubole suffundebat faciem. Nec caetera membra immunia erant ab his mutationibus. Aliquando glacie frigidius horrebat uniuersum corpus atque intremiscebat: aliquando de intenso cordis con querebatur calore, quod iam non par videretur sustinendo tanto ardori.
At Gelanor impositus grabato, cum post pauxillum morae celeriter collectis spiritibus vitalibus ad se redii Dset, omnibus ostendit,eclipsin, quam passus fuerat, non fuisse diuturnam, neque, ut loquitur Astrologorum ii tio,ad multa puncta se extendisse. Surgens igitur , cum non minueretur moibus, qui illi tam graue delinquentis animi symptoma attuli rat , in id unice incumbebat curae,ut frequenter ante reginae verseretur faciem, incredibili illius pulchritudine satiaturus caligantes ad id lumen oculos suos: quam quo curiosius intuebatur, eo magis ad mliabatur diuinam speciem. Victus aliquando amoris impatientia, accedens propius ad illam, ductis imo
328쪽
imo pectore suspiriis, illius se implorare, opem δί misericordiam significauit. Intellexit doctissima mulier,
quid vellent muta illa verba, unde magis confirmata est animo de amore in se Gelanoris .QSustinuit aliquandiu hunc assul tum :Sed cum ita pugnaret tanquam qua vincere nollet, Victa est non aegre proditione sina. Iterante n. Gelanore suspiria ,& rosa imis praecordiis imgemuit,velut Echo, quae ex coposito acceptas creditasq; reddit voces. Volebat generosa mulier suppetias ferro pereunti amatori,sed nobilis illa&castarum menti b. inlita verecundia, negabat misero tot votis exoptatum re medium.
Interim ipsa quoque idem subibat seruitium, iisdem
mancipata legibus, quanquam putaret se obnoxium habere Iuuenem. Gemino igitur fungebatur ossicio,& alterius sibi deuinciens animum, & ipsa vicissim eidem deuincta, velut ianitrix & custos carceris alienae animae, eademque captiua & coercita vinculis. Ridere iam libet , illam quae hactenus liberas voluntates suo manciis
pauerat obsequio, & prope desiperabundos coegerae Dis Manibus infernales sacrificare hostias ; illam inquam, conuersa rerum facie, ultro, submissis Veneri ceruicibus,ad aram Amoris accedere, immolaturam niueas ei Puero victimas.
Obseruauerat haec non perfunctorio studio Poliarchus , cui symptomata, velut Machaoni cuidam aut Podalirio,prodebant exquisitis indiciis morbum. Voca tum igitur ad se Gelanorem monuit, suspiria illa fuisse instar arietis, quo obiectum assultui suo vallum siue murum rupisset, ut iam liber in arcem obsessam pateret ad
i tus. Superesse, ut usus interpretibus litteris, quae erubescere ne cirent,confitentem reum ageret, itaque deside
tia epistolae fidei committeret, quam ipse esset exhibitu HV tus
329쪽
rus.Non visus est abhorrere a pi nna: ossicio ipse Veneris puer, qui &ipse opertus plumis, his ad sua utitur ministeria. Caeterum is, qui scriptas reginae exhibebat limteras, tantae erat existimationis, ut negare ei quicquam
nefarium iudicaret elegantissima mulierum. Quid enim non faceret in gratiam Poliarchi Iberorum regina λAccepit haec epistolam e manu illius, tremens, & ne scio quid sperans simul suspicansque, qua si non dubitaret, lecturam se inde non litteras, sed morbi sui nouas accessiones & incrementa mali: praesagiosas iam animo, auditura se suspiria, quae vel Penelopes postent abi ipcre
Iam linum soluerat, iam curiosa oculorum acie scribentis nomen quaesiuerat, clam occurrens repente Gelanoris nomen, eburneam reginae faciem minii rube dine perspersit, & facta mutatione florum , pro argenteolitiorum candore purpureas rosas genis verecundantis insevit. Quot verba legebat,tot se audire incantamenta arbitrabatur. quot syllabas, tot edictit; quot literas, tot rescripta magni principis A moris. Ergo q rasi loqui prohibita fuisset illa epistola , tacita intuebatur Poliarchum, ipsblilentiose victam expugnatamque professa. Fuerat
quidem antea rex Gallorum frequens in mentione Gelanoris,sed velut incidenter,& aliud agens: at vero hoc ipso tempore, tam elegantem nactus occasionem, citra dissimulationem in laudes iuuenis digressus, nihil omittebat, quod ad commendationem Virtutum ac meritorum eius facere videbatur. Dictauerat iam ante Amor reginae, quid ipsa facere deberet. Cum enim Poliarchus ei redderet litteras, animaduertit,illam una quiclem manu accipere episto-Iam,altera vero sustinere strophiolum , udum maden sin . que
330쪽
qlae lacrumis,quas pugnantibus etiam palpebris effundebat,& linteolo siccabat. Rubescebant oculi eius plus solito,& in prominulis ac velut inflatis pupulis apparebant quaedam subrubicundae maculae, nonnihil protuberantes, cuiusmodi animaduertuntur in clarissima ista Solis orbita cum infra hemisphaerium nostrum se occulere dormiturus gestit olim cum sudum est. Porro is erat epistolae finis, plenus ossicii & stibiectionis , ut caetera quoque pro sui animi sententia interpretaretur, inque iis penitus acquiesceret regina. Cum igitur Gelanor primus fassiis fuisset, cum fiaspiriis tum scriptis litteris,amoris sui magnitudinem ; regi na id pro te interpretata, idem sibi licere existimauit,saque est, non minorem statim in illum esse affectum. Haec autem verba tanta protulit suavitate,quali ex ipsius Amoris ore excepisset, melle, sesamo&papauere con spersa.Vix enim loqui orsa ad Poliarchum se conuertens;
tune igitur es, Domine, tu ipse, inqui Γ, conciliator suasorque huius criminis,cuius tam rea peragor Mego minius dubitabam, quam solem sium lucere claro meridie,quin i e habitura essem propugnatorem defensoremque meum sontra quoscunque meos aduersarios,
si quae tam sanctis promissis tuis est adhibenda sides.
Sedram video te cum complice isto tuo coniurasse ad euertendam penitus libertatem meam. i t quaso te,
Domine,cogitate, quam gloriosum hoc vobis si uturum,siconiuncta opera communibubque viribus empugnaueritis me, se quidemsolam viduamque, quat ter calida. has lacrymas arma aba non habet. Egregiam vero laudem stolia ampla refertis, Tu Socius1 mus magnum ct memorabile nomen, Vna dolo Mumsistemina victa duorum est.