장음표시 사용
311쪽
nipulo militum fidissimorum, ut custodiretur attentius. Eramus iam uniuersi in eo, ut cum Triumpho Ruscinoianem oppidum ingrederemur, cum me is sipplex ob iacrauit, ne se cum caeteris dedititiis & bello captis manacipiis cogerem anteire currum meum. triumphalem, daremque hoc generi ac natalibus eius, ut liber nec viniactus incederet. Largitus sum id homini, iussique,ut inter me & Archombrotum ingrederetur medius, equo insidens splendide exornato, non ut captiuus , dc sane ut verum fatear,non habebam eum,ut captiuum, sed ut socium & amicum, dummodo is me situm legitimum agnosceretregem dominumque. Verum longe altioris erat spiritus, animique praefractioris, quam ut errorem ullum agnosceret. Et quamuis me non rogauerit quicquam,vivere tamen eum atque liberum esse iussi, postquam ostendit mihi, magno se desiderio teneri, redeundi in Liguriam,vbi uxorem liberora; reliquerat.Sic igitur ille dimissias,e regno meo abluit.
S Edilio in Urbe Hllatensi orta rudentia Poliarchi
sedatur. Conuentus ordinum regni apud Rhodopen urbem. Reginae Iberorum traduntur Gubernacula toritas regni: quas uinque prouinciis Poliarchi commendat patrocinio. D mittit
Actionem ad ciuitatem Masidiensem. Regis
312쪽
Colloquentibus inter se ad hunc modum Poliar cliu δc Regina vidua,adest curser, litteras exhibes
regi me a praefecto ciuium Hispalensium. Nunciabatur his literis mors regis Argaν tonii, caesus exercitus, Ambiodorix captus, inprimis autem, quosdam regni Iberici proceres qui e praelio effugissent. Hispalim ventia se ibi nouos motus excitare scillis in diuersas partes ciuibus. Horum conatui, nisi mature obuiam eatur,gran de esse periculum, ne grauior domi hostis intraque is regni viscera oriatur, quam foris lit Poliarchus. Auxit huius nuncii atrocitas mirum in modum tri stitiam reginae, quae sic quidem dolori vix aegre repugnabat. Ipsa tamen rei necessitas&Poli archi praesentia animum eius in aliquam spem erigebant, ne silccumberet, sed malo illi salutem quaereret. Ostensis igitur Po-liarcho litteris, non solum periculum domesticum cxponit Iuveni, sed& quanti heret apud Iberos ipsius no- en S potentia. Nullum unquam periculum statum mentis in hoc Principe perturbauit. Solatus igitur regiis nam , quicquam eam metuere prohibet, additque, Populos eius propediem eum , quem ut hostem metue lent, intra regnum viseros,amicum sociumque. Suadet in stuper Reginae, ut properet ipsa Hispalim proficisci, ibique conuentum ordinum indicero. Se interea vocaturum partem copiarum suarum e castris ad Ruscinonem,& reginae in Comitiis illis praesto futurum. Diin haec agitantur consilia, nouae veniunt ab Hispali litterae, quibus regina enixe rogabatur, properaret ad urbem accedere, quod verendum esset, si diutius cunctaretur, ' fustionem seditiosorum acquisitis viribus totum reipublicae statum euersuram. Nectebat regina muliebriter moras, nunc hoc nunc illud causata,expectare se Oratores, quos ciues ad se missuri essent, nec tam celeriter posse proficisci. T Intere
313쪽
Interea Poliarchus nomine ac auctoritate reginae
assumptis sibi praecipuis Procerum Iberorum, qui quidem tum aderant,& quos auctoritate apud Hispalenses valere non ignorabat,proficiscitur, celeriterque confecto itinere, urbem ingreditur. Cumque omnes seditiosorum conatus magna cum cura pervestigasset, vocat eos ad se quasi de aliis rebus cum illis acturus. Conuei sus autem ad tumultus causas, tanta orationis vi iis pe siladet,ut ad ossiciu redire vellent, ut capita factiosortim, intellecto fraudos suas patere nominatis coniurationis
sociis, ad genua Poliarchi procumberent, delictorum
rogantes veniam, quam ita eis reginae nomine largitus est,iran posterum bonorum virorum essent facturi officium. Cum autem didicisset,Hyanis bam Mauritaniae reginam nauigare Massiliam versus, profectus celeriter ab Urbe Hispali,Rhodopen ad reginam venit, quae ipsi Us praestolabatur aduentum, ut Comitiorum faceret m. tium.In his ordines regni annitente potissimum Poliarcho, absolutam supremamque eam totius regni Iberiae salutauere Dominam , sub cuius patrocinio Iberorum natio desideraret vivere, certa,illam, ut successura esset regi marito in regno, ita quoque haeredem fore virtutum eius , cumprimis affabilitatis 5c humanitatis, quae
summa fuisset in illo rege. Acceptis regina gubernaculis regni & se & ordines, omnesque adeo prouincias suas patrocinio Poliarchi commendauit, postquam quanta in se extarent illius merita, uniuersis commemorac
Ad nomen Poliarchi totus ille procerum Iberorum Senatus cirrexit, & flexis genibus honorem habuit nobilissimo regum, conuersisque repente in eum oculis, non sine stupore hominem intuebantur, qui hactenus nulli mortalium, quisesset,indicium fecerat. Nactus Poliar-
314쪽
poliarchus locum & tempus commodum, grauem ad cosexorsus est orationem, ut doceret eos de iustitia&aequitate catas, suete,deque sita innocentia. Ostendebat
simul quam iniustis fuistet ab Ambiodorige appetitus
armis, qui optimum Iberorum regem Argantonium miris technis fallaciisque circumuentum impulisset. vi copias regnumque suum grauissimo exposuerit periculo eo quidem euentu, Vt rex caesus in acie, vitaque si oliatus immanes credulitatis errorisque dederis poenas. Se quidem nihil magis in votis habuisse, quam ut potuerit optimo principi seruare vitam, neque omissis-rum vel isto tempore, si posset sua morte illius redimere vitam & salutem. Malam autem Argantonii Fortunam id prohibuisse,ut non prius de conflictu inter ipsum MArchombrotum audire potuerit, quam illum victiam caesumque acceperit. Cuius quidem viri interitum,
quam grauiter molesteque ferat, incredibile memora. tu esse: iamque in eo se versari ut ostendat, quando regem conseruare incolumem sata non permiserunt,duna taxat populum Iberorum in eius regno conseruaret, paratum eorum incolumitatem solenni iuramento pacisci, ut moris esset, quando in noua foedera coeunt reges &
respublicae. Magna fuerat hactenus per omne nomen Ibericum Poliarchi gloria r accedente ergo iam tam appossita dc Maiestate plena oratione, omnium erectissent ad spem ordinum animi,detersaque tristitia ac squalore, quam ex morte regis & aduerse praelio hauserant, ingens apud omnes orta est laetitia, ut multi eo se demum die natos
dicerent. Vna erat omnium per urbem sabula, unus rumor eadem colloquiorum in compitis materia, de cina
genda regio Diademate regina,deque magnitudine potentiae & virtutum Poliarchi: unde profligato dolore& moestitia in hilaritatem & laetitiam soluebantur o-T 1 mnium
315쪽
mnium mentes. Sed S populus futuram animo concipiebat atque ominabatur felici arem , sub imperio tam
cordatae reginae, quae tanta sapientia nouum foedus inater utramque nationem conciliasset, accedente Poliarchi Patrocinio, qui ipse praesens in Iberiam infensiam sibi venire dignatus fui stit.
Dum haec ita fiunt, Poliarchus, alias animo voluens. curas, mittit Galactionem Mas libam, ut adsentantem cum classe usitatis honoribus exciperci Maurorum reginam, simulque, ut alutaret amicam,cuius sibi iam ante in Mauritania conciliauerat amorem, quam in comitatu reginae fore non dubitabat. Gratissima fuere haec regis mandata Galachioni, nec quicquam suauius accidere poterat homini Amatori,quam occlusus & staut tio amatae. Addebat alas pedibus, vel potius velis remisque Galachionis Amor, ut pa Dcorum dierum itinere Mallitiam aduolaret, circa id ipsum tempus, cum Hya-nisbae naues in portum appulsi anchoras de proris ia
Aduentus regis Balearicarum Insularum secit,ne Po-liarchus solus rex peregrinus ellet in Iberia. Is enim audita morte generi, regis Iberi, calcata omni mora, eleriter se in viam dederat: & erat quidem Iberorum regi
na filia eius,quam aetate teneram, moribus comptam, e
loquio facundam , facie elegantem , paucis annis ante Argantonio desponderat. Huius regis praesentia, magno populos Iberiae mactauit gaudio videbriturque ostiacismo damnasse & proseripsisse omnem tristitiam luctumque, donec fuit in illo regno. Excepit
regina patrem quibus poterat maximis honoribus, co-lditque regem obsequiis, qui omni ope annixus fuit, ut solaretur atque erigeret abiectum tristitia stiae anse
Nihil autem plus laetitiae attulit optimo seni, quam
316쪽
videre filiam in illo aduersitatum cumulo nequaquam muliebriter se gerentem , sed firmam constantemque aduersus tam acres iniquae fortunae insultus; accedenta Poli archi praesentia, cuius patre optime aliquando de se meritum recordabatur. Ergo renouato cu filio foedere,
citis testari no poterat, quam gratum sibi fuisset, inuenire pum in filiae regno, ut o studeret animi sui sensa,& qua grauiter molesteque tulisset, quod Elisa soror Poliarchi, dissimulato genere & natalibus suis, ipsa sibi in causa fuisset, quod tam rigide & inclementer habita fuisset. Caeterum paratum se,ad satisfaciendum,cum ipsi Poliarchorum sorori eius Elisae, & ad aboledam illius otianis memoriam,quibuscunque posset honoribus & ossiciis.
Gaudebat tacite Poliarchus, laetabaturque apud animum suum, cum videret poenitere omnes, atque errori rogare veniam, quotquot sororem ipsius ullo modo laeserant aut tractauerant acerbius. Soli tamen Iberorum reginae, magna cum ipsius gloria & celebritate acceptum fere dum esse dicebat, quod soror uiueret valeretisque. Sensit Regina Vrbanitatem Iuvenis, qui tam commoda conuersatione profligabat quicquid erat tristitiae aut luctus in cubiculo mulieris, accedente oratione stupra modum silaui: unde ipsa, cum adhuc esset iuuenc la, dum innoxios in vultu Iuuenis se figere putat oculos, Vulnus alit renu ct caeco carpitur igni, concipitque nescia furtiui Amoris in imis praecordiis non leues scintillas: et si operta esset totum corpus pullo lugubrique vestimento. At Gelanor vicissim &ipse reginae, quamuis in luctu constitutae,amore captus, cum ad tam sublimes & gen rosos amplexus adspirare non auderet, sub verecundiae N formi)inis cineribus occultabat ςupidineas flammas. R i Poliarchus, cum tale aliquid in vultu & verbis Gel noris iam ante obseruasset, conabatur hominis ad spem
317쪽
prigere mentem, cum diceret altos generososque spiritus nihil vile vel abiectum sapere aut desiderare. Fatebatur Poliarcho Gelanor affectus suos, aiebatque, se ne irimis quidem fulgurum ictibus, quae ex mulieris ocuis emicuissent, vel sustinendis vel declinandis parem fuisse. Nam, inquiebat, Ut vidi riperii, ut me malus abstulit ignis. Neque tamen videbatur dolere ad plagam, sed amabat;
cum ipsum vulnus,tum multo magis illam , quae id inflixerat, dum eam continuo & attentius quidem intuetur.Sicut olim pueri, cum inpingentes ad lapidem, acce pio dolore,uindictae cupiditate idem percutiant saxum, si ilicet ut denuo laedantur: ita Gelanor non contentus,
amoris illices reginae contemplatum fuisse oculos, spectasse illecebro iam faciem, eandem subinde considera bat,persuasurus scilicet oculis ipse suis , errauisse eos in arbitranda illa tam exquisita forma. Erant tamen, si ve ruin fateri volumus, obtutus illius innoxii, cum cruda iuuentus& velut immatura nondum ci descripsisset moris proprietates: & quia nondum penitus soluta erat maritali regina vinculo, nondum factis regi exequiis. unde omnis spes eius lapsia retro ferebatur. Vnde cum damnaret iam ipse sua desideria , volens excutere in siletum istud iugum , longe grauius quam pro opinione id experiebatur, quoque magis nihebatur extrahere e corde suo sigillam , quam amor e sua d Promtam pharetra pectori ipsius iniecerat, tanto altius illa in vulnus descendebat. Et sic quidem ille malum istud nutrlabat, cum non satis sentit et , vel potius, si sentiebat, non quaerebat idoneum remedium. Rursum cum eum non lateret amoris remedium, tot occurrebant difficultates, inprimis ex impari amantis & amatae condiatione, ut abiecta omni potiundi spe optaret, possς se ex- iam abiicere earum rerum cogitδtione ,
318쪽
Aiebat interim iuuabatque hominis desideria Po-liarchus,non ut eum frustraretur, sed ut honestos illos calores excitaret,si posset, dc ad optatum finem perduceret. Cohortatus igitur eum, ut bono esset animo, abiectoque vili illo & inutili metu , optima quaeque sibi polliceretur,suasit, ut ad bre ue tempus occultaret affe- stiis suos,neu tam cito sineret erumpere flammam amoris siti. Quod enim de generis ac potentiae inaequalitata obiiciebat Gelanor, id sua se discussurum pollicebatur auctoritate Poliarchus, ut regina de ea ne cogitaret qui dem. Est enim, aiebat, mulier illa velut exemplar Ο- nauium virtutum , quibus velut ipse bol radiis suis co- Tusc. it, ut sciam, illam non secuturam partes aut iudicium fallacis Fortunae, quae velut malae fidei ancilla, n ta tale videtur, ut semper obstrepat virtuti. Ouamuis Enim corrupto hoc aeuo nostro de hominibus ex sola fortuna iudicium fieri soleat: tamen virtuti sua constant apud bonos praemia, quae longe sublimiori , quam venalis illa diva ingreditur passu. Quod si ad virtutem Amor quoque accedat, omnia expeditiora ella necesse est. Coniumsta enim pulchritudine indissolubili vinculo cum bonitate & honestate, iam extra omnem est controuersiam, non oculos saltim nostros, sed& penitioris animi affectus rapi cogique ad amandum tam desiderabile obiectum. Qtiae duo si nobis iunctim occurrant, lubens meritoque submittit se illis libertas voluntatis nostiae,praefertque se aues illas catenas etiam cum aliqua seruitute coniunctas cuius-Cunque tandem eonditionis praerogatiuae. Et hanc ob causam Cupido pingitur fascia obligatus faciem, qua se occulit celatque, ne agnoscatur r vel potius, ut nos erudiat, non solere securiosis considerare luminibus ex te
nas illas opes & vitae genus in iis,quos suis vult sauciaresasittis,sed se vel inuenire vel facere aequales, quos per
319쪽
eutit suscitato in illis amore reciproco. Abiicit igitur puer iste omnem fortunae differentia,ostenditque,se imperare lubrica: il lae divae, eosque, quos sibi mancipauit, cogere, ut non vestem sed estis furctuni ament. A spice mihi Omnes in uniuersum aras, nullum ex omnibus diuis inuenies, qui singulari quodam artificum priuilegio ita perpetim nudus fingatur pingaturque quam idem iste Amor. Qiud almdigitur loquuntur eius statuae, quam eos,qui hoc modo affectuum suorum volunt satisfacere penitissinus desideriis,optime conuenire nudos, sine pompa, s endore,opibus. Estque Amoris affectus tam nobilis de alti spiritus, ut genei osas duntaxat quaerat mentes,&diuitiarum contemptriccs,quas stibi eges suas redigat. in vilibus corporibus potius dicendus est appetitus ille desiderium quoddam conforme appetitui
Postremo, praeterquam quod sola Virtus vera est
Nobilitas,quq illos ad sublimiores grad' euehere potest,
qui illam amant coluntque , & sine qua non generis splendor, non parentum equestres fumi quicquam valent, sed viles abiectique sunt: vel eo solo nomine de te- ipse nihil humile & contemtum iudicare debes, quod
Vna nutriti educatique sumus. Hoc igitur a me accipe: cum te Hegerim, quo cum partirer curas meas, cui inti as crederem animi mei cogitationes, me non defuturum tibi, nec acquieturum, donec ic ad summum quoque fortunae gradum evexerim. Reges nihil possuntiatinus dare,quam quod proxime infra coronas sit. Et haec quidem tibi iam sussiciant, Gelanor, quibus persua ius urgeas propositum amoresque tuos, firmissis tua concepta spe, effecturum me, ut magno tuo cum emolumento speratis bonis
320쪽
Eciprocus reginae Iberorum amor in Getivorem. 6 Cujus assctus quo pacto mulicri innotuerIt,
narratur. Concinis carmen coram amasia. Scribit Gelinor ad Reginam, usus ministerio Polia archi. Haec assentitur petitioni Gelanoris. AD hunc quidem modum gemino fungebatur Po-liarchus ossicio: nam hic quidem lapsantem ac prope desperantem ob imparem amorem erigebat Gelano iis animum: illic vero suscitabat cogitationes a Gela- noris deiideriis non discrepantes in pectore reginae viduae. Erat haec matrona prope caeca & muta ad alias Occupationes omnes: in selo autem haerebat Poliarcho; hunc in oculis,in corde , in sermonibus ferebat: ab hoc solo pendebat; cum vno perperim versebatur rege Gallorum Inscripserat enim imaginem faciei virtutuq; eiustam emcaciter in sensus ac ima sui pectoris penetralia. ut si velis longissime abesset, eum tamen velut prae sen tem intueretur. Et, ut compendium verborum faciam, amabat eum. Nec tamen quisquam putet, in erudito culto illius animo alium quam honestum illum amorem inuenisse domicilium, qui non Venere, sed Virtute genitrice natus est. Ita amabat eum, ut simul coleret Screuereretur. Adstruxit haec res Poliarcho dominium plenum in reginam,ut non secus illius imperaret affectibus cogitationibusque quam suis ipsius. Die quodam,cum in vicino Regiae nemore deambularent, deque rebus non magni momenti colloquerentur,auia est regina consilium capere , quo pacto Poliarcho