장음표시 사용
521쪽
m T DE VNI UERSITA TE Frs ,ssit:habuitenim aediculas in Carinis,&sundum in Labicano. Nos igitur dis uitiores, qui plura habemus Vtinam quidem. Sed non aestimatione census,
uerum uictu atq; cultu terminatur pecuniae modus. Non es Iecupidum pecust nia est,non esse emacem,ucetigal est.Contentum uero suis rebus esse, maxumae sunt certissimaesti diuitiae.Etenim si isti callidi rerum aestimatores prata& areas quasdam magno sstimant,quod ei generi possessionia minime quasi noceri potest: quanti est aestimanda uirtus, quae nec eripi,nec stirripi potest, ne naufragio ne incendio amittitur,nec tempestatum,nec temporum permutatione mutatur aua praediti qui sunt,soli sunt diuites.Soli enim possi dent res S fructuosas,8c sempiternas: selici; quod est proprium diuitiam contenti sunt rebus suis. Satis esse putant quod est: nihil appetunt, nulla re egent,nihil sibi deesse sentiunt,nihil requirunt. Improbi autem S auari, quonia incertas atq; in casu positas possessiones habent,& plus semper appetur, nec eoru quisqua adhuc inuentus est cui quod haberet esset satis,no modo nocopiosi ac diuites,sed etiam inopes ac pauperes existimandi sunt.
ΤΙΜΑΕΟ PLATONIS DE UNIVERSITATE LIBER.
VLT A sunt a nobis 8c in Academicis conseripta cootra Physicos,&saepe P. Nigidio Carneadeo more &modo disputata. Fuit enim uir ille quum ceteris artibus quae quidem dignae libero essent, ornatus omnibu S,tu acer inuestigator, oc diligens earum rerum,quae a nasttura inuolute uidentur. deniq; sic iudico,post illos no/biles Pythagoreos,quoru disciplina extin sta est dammodo quum aliquot secula in Italia Sicilial ui guissent,hunc extitisse qui illam renouaret. Qui,quum me in Ciliciam profis cistentem Ephesi expectauisset,Romam ex legatione ipse decedes, uenisset leodem Mitylenis me salutandi & uisendi caula Cratippus, P eripateticorum omnium,quos quidem ego audierim,meo iudicio facile princeps, perliben ter 8c Nigidium uidi,& cognoui Cratippum. At primum quidem tempus silutationibus,reliquum percontatione consumpsimus.
Multa desunt. QMid est quod semper fit,neq; ullum habet ortum, quod gignatur, nee una sit: quorum alterum intelligentia & ratione comprehenditur,quod unu ato idem semper est: aIterum quod affert opinionem sensus, rationis expers quod totum opinabile est,id gignitur,& interit,nec una esse uere potest.Omne autem quod gignitur,ex aliqua causa gigni necesse est. Nullius enim rei, causa remota,reperiri origo potest. Quocirca si is qui aliquod munus emcere molitur, eam speciem quae semper eadem est,intuebitur,ati eam sibi proponet exempla praeclarum opus essiciat necesse est.Sin autem eam quae gignis
522쪽
sΣσι DA UNIVERSITATEtur,nun si illam quam expetet pulchritudinem consequetur. Omne igitur coe
Ium siue mundus,sive quo alio uocabulo gaudet,hoc a nobis nuncupatus sit, de quo id primum consideremus,quod principio est in omni quaestione cono siderandum,semper ne fuerit nullo generatus ortu,an ortus sit,an ab aliquo ttemporis principatu ortus est, quandoquidem cernitur, & tangitur, & est undiq; corporatus.Omnia aute talia sensum mouent: sciasusi mouentia quae sunt,eadem in opinatione confidum,que ortum habere,gignim diximus. Nihil autem gigni posse sine causis. Atq; illum quidem quasi parentem huius
uniuersitatis iuenire dissicile,& quum iam inueneris indicare in uulgus nefas Rursus igitur uidendum,ille stabicator huius tanti operis utrum sit imitatus, exemplar,id ne quod semper unum idem uti sui simile,an id quod generatum, ortuml dicimus. Atqui si pulcher est hic mundus si probus eius artifex, profecto speciem aeternitatis imitari maluita Sin secus,quod ne dieiu quidem fas est,generatum exemplum est pro aeterno secutus. Non igitur dubiu, quin aeternitatem maluerit exequi, quandoqitidem ne mundo quida pulchrius ne* eius aedificatore praestantius. Sic ergo generatus,ad id e essectus,quod ratione sapientiat comprehenditur,at aeternitate immutabili continetur.Ex quo efficitur,ut sit necesse hunc,quem cernimus mundum, simulacrum aeteronum esse alicuius aeterni.Difficillimum autem est in omni eonquisitione raotionis exordium. De his igitur quae diximus,haec sit prima distinctio,in o , is ni oratione cum his rebus de quibus explicata uidetur esse cognitio. Itaque quum de re stabili & immutabili disputatur,oratio talis sit, qualis illa , qua ne* redargui,necp conuinci potest. Quum autem ingressa est imitata A esse vita simulacra,bene agi putat,si similitudinem ueri consequatur. Quantu emad id,quod ortum est,aeternitas ualet,tantum ad fidem ueritas. fauocirca s1 sorte de dcorum natura, ortu cy mundi disserentes, minus id quod habemus animo consequimur,ut tota dilucide & plane exornata oratio sibi constet, &ex omni parte secum ipsa consentiat,haud sane erit mirum,contentii esse deo
hebitis,si probabilia dicentur. Aequum est enim meminisse,SI me qui disse ram hominem esse,& uos qui iudicetis,ut si probabilia dicentur nequid ultra:
requiratis .Quaeramus igitur causiam,quae impulerit eum,qui haec machinaotus sit,ut originem rerum,S molitionem nouam quaereret. Probitate uideliseet praestabat. P robus autem inuidet nemini. Itaque omnia sui similia genera,riit .Haec nimirum gignendi mundi causa iustissima Nam quum constituisseo deus bonis omnibus explere mundum,mali nihil admiscere,quoad natura pateretur,quidquid erat quod in cernendi sensium caderet,i d sibi assumpsit, notranquillum & quietum, sed immoderate agitatum & fluitans. Idcu ex inor dinato in ordinem adduxit. Hoc enim iudicabat esse praestantius. Fas autem nec est,nec unquam fuit,quidquam nisi pulcherrimum sacere ei qui esset optimus. Quum rationem igitur habuisset,reperiebat nihil esse eorum,quae natura cernerentur,non intelligens intelligente in toto genere praestantius : quoagirca intelligetiam in animo,animum conclusit in corpore. Sic ratus est opus
illud essectum elle pulcherrimum, Quam ob causam non est cum ladum profiteri,si modo inuestigari aliquid coniectura potest, hunc mundum animal esse,idi intelligens,& diuina prouidentia constitutum. Hoc posito,quod scequitur uidsndum estAriusiam animantium deut in fingendo mundo similitudinem
523쪽
tudinem secutus sit. Nullius profecto eorum quidem quae fiant nobis nota animantia. Sunt enim Omnia in quaedam geraera partita,aut inchoata,nulla ex
Parte persecta. Imperfecto autem nec absoluto simile pulchrum esse nihil poetest. Cuius ergo omne animal quasi particula quedam est,siue in singulis, siue
in diuerso genere cernatur, eius similem mundum esse dicamus. Omnes igio tur qui animo cernutur,& ratione intelliguntur animantes,complexu ratio
nis & intelligentiae,sicut homines hoc mundo,Zc pecudes,& omnia quae sub
aspectum cadunt,comprehenduntur. Quod enim pulcherrimum in reru na
tura intelligi potest,& quod ex omni parte absolutissimum est,quum deus similem mudum essicere uellet,animal unum aspectabile,in quo omnia animaφlia continerentur,eflecit.Recte ne igitur unu mundum dixerimus,an sint pluTes,an innumerabiles,dic tu,melius & uerius. Unus profecto,si quide factus est ad exemplum .Quod enim omnes animantes eos qu i ratione intelliguri tur complectitur,id non potest esse cum altero. Rursus enim alius animans, qui eum contineat,sit necesse est,cuius partes sint animantes superiores. Cocelum hoc simulacrum illius ultimi sit,non proximi. Quorum ne quid accideret,at ut hic mundus emet animanti absoluto simillimus,hoc ipso,quod sost Ius atq3 unus esset, idcirco singularem deus huc mudum,atq; unigenam prostcreauit.Corporeum autem S aspectabile,item cli tractabile omne necesse est esse,quod natum est. Nihil porro igni uacuum uideri potest,nec uero tangi quod careat selido: Iiduaute nihil, quod terrae sit expers: qua obre munduessicere moliens deus,terram primum,ignem l iungebat.Omnia autem duo ad cohaerendum tertium aliquid anquirunt,& quasi nodum uinculum* desiderant. Sed uinculorum id est aptissimum atq; pulcherrimum,quod ex se,atoque de his quae astringit a maxime unum esticit. Id optime assequitur, quae graece ἀναλογiαζlatine audendum est enim,quoniam hec primum a nobis nouantur omparatio,proportiolue dici potest. Q uando enim trium tret numerorum,uel figurarum,uel quorumcuin generum contingit,ut quod medium sit uti primum proportione,ita id postremo comparetur,uicissimo ut extrest mum cum medio,sic medium cum primo conseratur,id quod medium est, tu Primum fir,tum postremum postrema autem Sc prima media fiunt. Ita necessitas cogiGut eadem sint ea quae deiuncta suerunt. Eadem autem quum facta sint,essicitur ut omnia sint unu. Quod si uniuersitatis corpus planum dc equabile explicaretur,nessi in eo quida esset requisitum,unum interiectum mediotim,&seipsum,& ea quibus esset interpositum colligaret. Sed quum soliditas
mundo quaereretur, lida autem omnia uno medio nunquam, duobus sempPer copulentur,ita contigit,ut inter ignem at* terram,aqua deus animam Poneret,ea y inter se compararet,&proportione coniungeret,ut quemadmodum ignis animae,sic anima aque,quod cit anima aquae,id aqua terrae Proportione redderet. Qua ex columstione coelum ita aptum est,ut stib aspectum 5ctaetiam cadat. I tal & ob eam causam,& ab 'as rebus numero quatum muri 'di est corpus effect um, ea con strictus comparatione qua dixi, ex quo ipse se concordi quadam amicitia SI caritate complectitur,atque ita apte coheret,ut dissolui nullo modo queat,nisi ab eodem a quo est colligatus. Earum autem quatuor rerum,quas lupra dixi, sic in omni mundo partes omnes collocatae sunt,ut nulla pars huiulce generis excederet ira,at . ut in h*c uniuerso ino
524쪽
O DE UNIVERS ITAT E essent genera illa uniuersa. Id ob eas causas primum,ut mundus animans possit ex persectis partibus esse perseditis:deinde ut unus esset, nulla parte unde altera gigneretur relicita: postremo ne qui morbus eum possit, aut senectus attingere.Omnis enim coagmentatio corporis,uel caloris,uel frigoris,uel aliqua impulsione uehementi labefactatur Zc frangitur,& ad morbos senectu tem compellitur. Hanc igitur habuit rationem essector mundi& molitor
deus,ut unum opus totum ato Persessitum ex omnibus totis atqr persectis absolueret,quod omni morbo Sc senio uacaret. Formam autem,& maxime coognatam 8c decoram dedit. A quo enim animante omnes reliquos contineri Mellet animantes,hunc ea forma figurauit,qua una omnis Arma reliqua cono
luditur.Et globosus est sabricatus,quod erip--δἰς Graeci uocant,cuius om nis extremitas paribus a medio rad 3s artingitur. Idm ita tornauit,ut nihil esosici possit rotundius,nihil ut asperitatis haberet,nihil ostensionis,nihil incluis sum angulis,nihil anfractibus,nihil eminens,nihil lacunosum, omnes cy parotes simillimae omnium,quoad eius praestabat iudicio,disiimilitudini similitu. do.Omni autem totam figuram mundi leuitate circundedit. Nec enim oculis egebat,quia nihil extra,quod cerni posset,relictum erat: nec auribus, quia ne quod audiretur quidem: neq; erant anima circunfusa extrema mundi,ut re irationem requireret. Nec uero desiderabat, aut alimenta corporis, aut detras ctionem consecti Sc consiimplicibi. Necp enim ulla decessio fieri poterat neoque accessio, nec uero erat unde. Itaq3 se ipse consumptione Sc senio alebat sui, quum ipse per se,& a se,& pateretur & saceret omnia. Sic enim ratus est ille, qui ista iunxit,& condidit: ipsum se contentum esse mundum,neq3 egere altero. Ita 7 ei nec manus assixit, quoniam nec capiendum quidquam erat,nec re Pellencium: nec pedes,aut aliqua mehra,quibus ingressus corpore stistineret. Motum enim dedit co Io,eum qui figuratus sit aptissimus,qui unus ex septem motibus mentem atque intelligentiam cieret,maxime itaq3 una conuersione, atque eadem ipse circum se torquetur &uertitur. Sex aurem reliquos motus ab eo separauit.itaque eum ab omni erratione liberauit. Ad hanc igitur cono Mersionem,quae pedibus,& gradu non egeret,ingrediendi membra non deedit,haec deus is qui erat,de aliquando stituro deo cogitans,leuem ilIum essecisi 8c undi aequabilem,& a medio ad summum parem,& persectum atque absolutum ex absolutis atque persectis. Animum autem,ut in eius medio collost Uit,ita per totum tetendit: deinde eum circundedit corpore, Sc uestiuit exotrinsecus,coeloqi solivago & uolubili,&in orbem incitato coplexus est quod secum ipsum propter uirtutem sacile esse posset,nec desideraret alterum, satis sibi ipsum notum,& samiliare. Sic deus ille sternus hunc persecte beatum dea procreauit,sed animum haud ita,ut modo locuti sumus,tum deniq3 quum corpus ei essecisset,inchoauit.Neque enim esset rectum minori parere maiorem. Sed nos multa inconsiderate,ac temere dicimus. Deus autem,& ortu Sc uirtute antiqΠiorem genuit animum eumq; ut dominum,atque imperantem obe dienti praefecit corpori,idon molitus tali quodam est modo, ex ea materia
quae indiuidua est,ia quae semper unius modi sui p similis,&ex ea quς excorporibus diuidua gignitur, tertium materiae genus ex duobus in medium adomiscuit,quod esset eiusde naturae ct quod alterius,idq; interiecit inter indiui
duumAt id quod diuiduum esset in corpore. Ea quum tria sumpsisset, in
525쪽
Σ3uinam speciem temperaui naturam illam quam alterius diximus, uel cum eadem coniunxit fugientem,& eiuS copulationis alienam permistens cum materia, quum ex tribus emecisset unum,id ipsum is ea quae decuit membra partitus est. Iam partes singulaS eX eodem,S ex altero,& ex materia tempe . rauit.Fuit autem talis illa partitio, Unam principio partem detraxit ex toto,
secundam autem primae partis dupIam:deinde tertiam quae esset secunds sesequialtera: primae tripla:deinde quartam quae secundae dupla esset: quintam inde quae tertiae tripla: tum sextam octuplam primae: postremo septimam, quae septem & uiginti partibus antecederet primae.Deinde instituit dupla &tripla interualla explere,partes rursus ex toto desecans: quas interuallis ita locabat,ut in singulis essent bina media. Vix enim audeo dicere medietates, quas Graeci mo πισας appellant,sed quasi ita dixerim intelligatur, erit enim planius.Earum alteram eadem Parte praestantem extremis, eadem p supe ratam: alteram pari numero praestantem extremis, pari* superatam. Sesequialteris autem interuallis,& sesquitertηs,& sesquioctauis, sumptis ex his colligationibus, in primis interuallis sesquio staui interuallo sesquitertia omnia explebat: quum particulam singulorum relinqueret.Eius autem particu lae interuallo relicto habebat numerus ad numerum eandem proportionem comparationcm Q in extremis quam habent.cc. Ivi. cum cc. XIlii. atque ita
permixtum illud ex quo haec secuit, iam omne consumpserat. Hane igitur omnem coniunctionem duplicem in longitudinem dissidit,mediaeq; accomomodans mediam quasi decussavit. Deinde in orbem torsit,ut 8c ipta secum,3c inter se ex commissura quae e regione esset, iungerentur: tot motu cuius orbis semper in eodem erat,eodem P modo ciebatur,undi est eos circum plexus. Atque ita quum alterum esset exteriorem amplexus orbem, illum eiusdem naturae,hunc alterius notauit:eam P quae erat eiusdem detorsit a Ia tere in dextram partem,hanc autem citimam,a mediana linea direxit ad Iar.
uam: sed principatum dedit superiori, quam solam indiuiduam reliquit, Interiorem autem quum in sex partes coeli diuisisset, septem orbes dispa
res duplo δέ triplo interuallo moueri iussit contrariis inter se cursibus .Eo. rum autem trium fecit pares celeritates , sed quatuor 8c inter se dispares& dissimiles trium reliquorum. Animum igitur quum ille procreator mundi deus ex sua mente dc uoluntate genuisset, tum denique omne quod erat concretum atque corporeum subiternebat animo, interiust faciebat: atque ita medio medium accommodans copulabat. Sic animus a medio prosectus extremitatem coeli a suprema regione rotundo ambitu circuniecit, sese* ipseuerians,diuinius,sempiternae,sapientis p uitae induxit exordium . Et corpus quidem coeli spectabile essectum est, animus autem oculorum effugit obstutum. E st autem unus ex omnibus rationis contentionis qua grest ce,sempiternarum rerum,& subintelligentiam cadentium, compos & paroticeps,quo nihil ab optimo 8c praestantisssimo genitore melius procreatum: quippe qui ex eadem uinctus,altera natura adiuncta materia temperatione trium partium proportione compacta,se ipse conuersans quum materiam
mutabilem arripuisset, Sc quum rursus indiuiduam atque simplicem perquam omnis mouetur, discernit* quid sit eiusdem generis, quid alterius,5c cetera diiudicat,quid cui rei sit maxime aptum , quid quoque loco, aut
526쪽
& ea quae sint semper eadem Ratio autem utraque quae uersatur in his quae sunt semper eadem,& in his quae mutantur,quum in eodem, & in altero moguetur ipsa per sese sine uoce, S sine ullo sono , quum eandem partam attin git qua sensus cieri potest,orbis illius generis alterius immutatus 5 rectus omnia animo menti* denunciat,tum opiniones assensionesq3 firmae vers gignuntur. Quum autem in illis rebus uertitur,qus manentes semperesdem, non sensu,sed intelligentia continentur,
-ius natura conuerteret,ut terram Lunae cursus proxime ambiret,eiq3 supra
terram proxima solis circunucctio esset. Luciser deinde, & sancta Mercurii stella cursum habent solis celeritati parem, sed uim quandam contraria , ea pconcursationes inter se habet Lucifer, Murcurius, Sol:alηψ alios uincunt, uiscissim uincuntur. Reliquorum siderum quae causa collocandi fuerit, quae
eorum sit collocatio, inscrmonem alium differendum est, ne in eo quod attingendum fuit,quam in eo cuius causa id attigimus, longior Ponatur oratio Quando igitur unumquodq; eorum siderum,cursum docorum est adeptum, ex quibus erat motus teporis cosignandus, colligatisq; corporibus uinculis animalibus,tum animantia orta sunt,eacp imperio parere didicerunt,tunc ex
alterius naturae motione transverse,in eiusdem naturae motum incurrentia,
in eaq3 haerentia atque impedita,quum alia maiorem lustrarent orbem, aIta minorem, tardius m maiorem,celerius P minorem, motu unius eiusdem naturae,quae uelocissime mouebantur,ea celeritate uinci a tardioribus,SI cum superabant superari uidebantur.Omnis enim orbis eorum quasi Helicis inoflexione uertebat, quam bifariam contrarie simul procedentia efficiebant, iit quod esset tardissimum id proximum fieret celerrimo. Atque ut esset mcnosura quaedam euides,quae in octo cursibus celeritates tarditates I; declararet, Deus ipse solem,quasi lumen accendit ad secundum supra terram ambitum, ut quam maxime coelum omnibus colluceret, animantest quibus ius esset doceri,ab eiusdem motu, Scab eo quod simile esset, numerorum'naturam uim cognoscerent. Nox igitur Sc dies ad hunc modum,S ob has generata causas,unum circuitum orbis emcit sapientissimum at* optimum. Mensis aute quado luna lustrato suo cursu, lc coiectata e. Annus ubi sol siau totu conficit Sc peragrauit orbe. Ceteroru aute sideru ambitus ignorantes homines praeter admodu paucos,ne nome appellant,neque inter se numero cometiuntur. Ita 33 nesciunt hos sideru errores idipsium esse,quod rite dicitur lepus,
multitudine infinita,uarietate admirabili praeditos. Attame illud perspicia telligi potest,absoluto persectoi numero reporis absolutu perfectu p annui tunc copleri deni*,quii se octo ambitus cosectis suis cursibus ad ide caput reo tulerunt, quussi eos permessus est ide,& semper sui similis orbis.Has igitur ob causas nata astra sunt,que per coetu penetrantia solstitiali se dc brumali sevo, catione couertere ut hoc omne animal quod videmus,esset illi animali quod sentimus ad aeternitatis imitatione simillimu.Et cetera quide usep ad teporis ortu impressa ab illis que imitabat eisnxerat,sed quia nodu omne animal in
527쪽
mundo intus incluserat,ex ea parte deficiebat ad propositum exemplar ima, :ginis similitudo. Quot igitur, quales animalium formas mens in speciem
rerum intuens poterat cernere,totidem,SI tales in hoc mundo secum cogita uitestingere. Erant autem animantium genera quatuor,quorum unum diui num atq; coeleste,alterum pennigerum,&aeriu: tertium M terrestre quar
tum Diuinae animationis maxime speciem faciebat ex igni t S splendidissimus esset,& aspectu pulcherrimus. QNumq3 eum similem uniuersi naturae esficere uellet,ad uolubilitatem rotundauit,comitess eum sapientia quam opti mar mentis enecit,circum P omne coelum aequaliter distribuit,ut hunc Darie late distinctum bene Graeci κωμον nos lucetem mundum nominaremus. Deo dit autem diuinis duo genera motus: unum quod semper es et in eodem eque,& idem in omnibus,ato uno modo celeraret: alterum quod in anticam parotem a conuersione eiu silem,& similis,pelleretur. Quin autem reliquis mo tibus orbem eum uoluit esse expertem,immobilem,& stantem,ex quo genes re ea sunt sidera,quae infixa coelo non mouentur loco,quae sunt animalia,eaq
diuina ob eam l causam suis sedibus inhaerent, perpetuo manent. uae autem uaga S mutabili ratione labuntur,ita generata sunt,ut supra diximus. Iam uero terram altricem nostram,quae traiecto axi sustinetur, diei noctis ipeflectricem,eandem p custodem antiquissima deoru omniu uoluit esse eoru, qui intra coclum gignerentur. Flexiones autem deorum, & inter ipsos deos concursiones,quael in orbibus eorum conuersiones,antecessiones eueniat quum i inter se pene contingant,eos qui prope copulentur contraria* reogione,aut pone quOS,aut ante labantur,quiso temporibus a nostro aspectu oblitescant,rursus emersi errorem incutiant rationis expertibus, si uerbis explicare conemur nullo posito ob oculos simulacro earum rerum, frustra se cipiatur labor. Sed haec satis sint dicta nobis,quae de deorum qui cernuntur quil sunt orti, natura praefati sumus,habeant hunc terminum : reliquorum autem quos Graeci δαμονας appellant,nostri copinor I Lareis, si modo hoe secte conuersum uideri potest,& nosse,& nunciare ortum eorum maius est quam ut profiteri scribere nos audeamus. Credendum nimirum est ueterio hus,&Pristis,ut aiunt,uiris,qui se progeniem deorum esse dicebant, itaque eorum uocabula nobis prodiderunt: nosse autem generatores suos optime poterant. Ac dissicile factu est,a diis ortis fidem non habere, quanquam nee argumentis,nec rationibus certis eorum oratio confirmatur. Sed quia de suis notis rebus uidentur loqui ueteri legi mori* parendum est. Sic igitur ut ab rjs est traditum, horum deorum ortus habeatur,atque dicatur ut Ocea. num Salaciam cp coeli satu terrael conceptu generatos editos cy memostremus .Ex rjs Saturnum Sc Opem, deinceps Iouem atque Iunonem reli quos fratres inter se agnatos cpusurpare atque appellare videmus,& eorum ut utamur ueteri uerbo,Prosapiam. Quando igitur omnes qui mouentur, palam cp se ostendunt,& qui eatenus nobis declarantur quo ipsi uolunt creastii sunt,tum ad eos is deus qui omnia genuit,fatur haec. Vos qui deorum satuorti estis attendite. Quorum operum ego parens esse stori sura, haec sunt
indissoluta me inuito,su omne colligatum solui potest . Sed haudquaquam honi est ratione uinctum uelle dissoluere. Sed quoniam orti estis immorta Jesuos quidem esse 5cindissolubiles no potestis.Neutiu tam edisssolvemini,
528쪽
s3 et D E VNIVERSI ΤΑ ΤΕ neq; uos ulla mortis fata periment: nec fraus ualentior u consilium meum, quod maius est uinculum ad pcrpciuitatem uestram, u illa quibus estis tum quum gignebamini,colligati. Quid sentiam igitur cognoscite. Tria genera nobis reliqua sunt,eaq; mortalia,quibus praetermissis coeli absolutio perseo
ista non erit. Omnia enim genera animalium complexu non tenebit. Teneat
autem oportebit ut ex eodem ne quid absi t quae a me ipso esse sta sint,deorum uitam possint adaequare. Vt igitur mortali conditione generentur uos suscipite,ut illa gignatis imiteminiss uim meam qua me in uestro ortu usum esse meministis. In quibus qui tales creantur ut deorum immortalium quasi gela tiles esse debeant,diuini generis appellentur,tenean tw omnium animantium principatum,uobis Piure&lege uolentes pareant. Q.uorum uobis initium status traditura me. Vos autem ad id quod erit immortale partem attexitore mortalem. Ita orientur animantes quos & uiuos alatis & consumptos sinu recipiatis. Haec ille dixit,deinde ad temperationem superiore reuertit. In qua omnem animum uniueris naturae temperans permiscebat,superist permixotionis reliquias sendens aequabat,eodem modo serme nisi quod non ita incorrupta,ut ea quae semper ηsdem, sed a diis secundum sumebat at* etiam teritu. Toto igitur omni constituto sideribus parem numerum distribuit animor &singulos adiunxit ad singula,atq; ita quasi in currum uniuersitatis impostsuit,commonstrauitq; leges fatales ac necessarias.Et ostendit primum ortum unum fore omnibus,cum P moderatum ato constantem,nec ab ullo imminutum. Satis autem Sc quasi sparsis animis fore,uti certis temporum interuallis, oriretur animal,quod esset,ad cultum deorum aptissimum. Sed quii duplex esset natura generis humani,sic se res habebat,ut praestatius genus esset eo inqui essent suturi uiri. auu aute animis corpora necessitate insevissct,quu
ad corpora necessitate cum accessio fieret,ium abseessio,principio necesse erat sensum existere unum,communem V omnium uehementiore motu excitato coniunSto p naturae,deinde uoluptate Sc molestia mixtum amorem,post ira dic metum, reliquos motus animi,c mites superiorum,& his etiam contrarios dissidentes: quos qui ratione rexerit,iuste uixerit: qui autem his se dede rit,iniuste. Atque ille qui recte atq; honeste curriculuuiuedi a natura datu cofecerit,ad illud astrum quocum aptus suerit,reuertetur: qui autem immoderate S intemperate uixerit,eum secundus ortus in figuram muliebrem transi ret.Et si ne tum quidem finem uitiorum faciet,grauius etiam iactabitur, Sc in suis moribus simillimas figuras pecudum & ferarum transieretur: neque ter minum malorum prius aspiciet,quam illam sequi coeperit conuersionem qua habebat in se ipse eiusdem&sim ijis innatam insitam : quod tum eueniet, quum illa quae ex igni,anima, aqua,atque terra turbulenta 8c rationis experotia insederint,ratione depulerit,& ad primam atq3 optimam asscistionem animi peruenerint. auae quum ita designasset,sesem siquid postea seaudis , aut uitii eoenisset extra omne culpam,causa in Q posuisset,alios in terra,alios in Iuna,alios in reliquas mundi partes,que sunt ad spatioru teporis significatione notae constitutae, spargens quasi serebat. Post autem ea satione,diis,ut ita dicaiunioribus permisit,ut corpora mortalia eiu ngerent,quantuq3 esset reliqua ex humano animo quod deberet accedere,id omne S quae cosequetia essent
perpolirent,& absoluerent: deinde ut huic animanti principe se duce* prsbe
529쪽
DE UNIVERSITATE s3ιret,uitam Q eius pulcherrime regeret S gubernaret. Quatenus non ipse be, ne facitus,sua culpa sibi ali quid miseriae quaereret. Ait is quidem qui cuncta
composuit constanter in suo manebat statu: qui autem erant lib eo creati,quuparentis ordinem cognouissent hunc sequebantur. Itaq3 quum accepissent immortale principium mortalis animantis,imitantes genitorem S essectorem sui, particulas ignis & terrae,& aquae,& animae a mundo,quas rursus reddes
vent,mutuabantur,eascy inter secopulabant,haud rjsdem uinculis quibus ipsi krant colligati,sed talibus quae cerni non possent propter paruitatem, crebis quasi cuneolis inliquefactis, unum essiciebant ex omnibus corpus, itemq3 in eo influete atq; effluente animo diuino ambitus illigabant. I taq; illi in flumeimmersi,ne tenebant,neq; renebantur,sed ut magna tum serebant,tum serebantur. Ita totum animal mouebatur illud quidem,sed immoderate & fortuitu,ut sex motibus ueheretur: nam S ante 8c pone, ad laeuam Sc ad dextram, sursum &deorsum,modo huc modo illuc. Sed si in splendore cosedit,ium
uel eadem species,uel interdum immutata redditur,quum ignis oculorum cueo igne qui est ob os oflusus,se consedit SI contulit. Dextra autem uidentur, que ima sunt,quia contrariis partibus Oculorum,contrarias partes attingui. Respondent autem dextra dextris, larua Iaeuis conuersione luminum, quum ea inter se non cohaerescunt. Id fit quum speculorum leuitas,hinc illinccp alti tudinem assumpsit,& ita dextra detrusit in laeuam partem oculorum, laeuacpin dextram. Supina etiam ora cernuntur depulsione Iuminum,quae conuertes inferiora reddit quae sent superiora. Atqui haec omnia ex eo genere sitnt,quae Terum adiuuant causas, quibus utitur minit ter as deus,quum optimi speciem
quoad fieri potest essicit. Sed aestimant plerim non haec adiuuantia causarum sed has ipsas esse omnium causas, quae uim habeant refrigerandi calfaciendi,
concrescendi,liquendi,careant autem omni intelligentia ato ratione,qus nisi έn animo nulla alia in natura reperiantur. Animus autem sensium omnem effugit oculorum. At ignis,aqua,terra,corpora sunt,eal cernuntur. Illum autem
qui intelligentiae sapientiaeq3 se amatorem profitetur, necesse est intelligentis sapientis P naturae primas causas conquirere, dein secundas earum reru quae necessario mouent alias quum ipsae ab aths mouentur. Quocirca nobis sic cerno esse faciendum,ut de utroq; nos quidem dicamus genere causarum,separa tim aute de his quae cu intelligentia sunt cientes pulcherrimaru rerum atq; optimarum,de his quae uacantes prudentia,inconstantia perturbata. essici unt. At de oculorum quidem causis,ut haberent eam uim quam nunc habent, satis serme essed ustum puto. Maxima autem eorum utilitas donata hominu generi deorum munere deinceps explicetur.Rerum enim optimarum cognistionem nobis oculi attulerunt. Nam haec quae est habita de Vniuersitate ora
. tio a nobis haud una esset inueta,si negl*dera, neq; sol ne coelum sub ocut lorum aspectum cadere potuissent. Nunc uero dies ninstes Q oculis cognitae, tum mensium annorum. conuersiones ad numerum machinatae sunε,S sp tium temporis dimer sae,& ad quaestionem totius nature impulerunt,quibus
ex rebus philosophiam adepti sumus: quo bono nullum optabilius, nullum praestantius,nel datum est mortalium generi deorum concessu atque munei re,neq; dabitur. . Multa desiderantur. . . . t M.T. Phi. vyy lin
530쪽
TSI tibi omnia seppetunt ea quae consequi ingenio,
aut usu homines,aut diligentia possunt,tamen ab amore nostro non sum alienum arbitratus ad te perscribere ea quae mihi ueniebant in mentem dies ac noctes de petitione tua cogitanti,no ut aliquid ex iis noui adiicere, sed ut ea quae in te dispersa ato infinita uiderentur esse ratione 5 distributione,sub uno aspeetia ponerentur.
plurimum natura ualet,lamen uidetur in paucos
rum mensium negocio posse simulatio naturam uincere.Ciuitas quae sit cogita,quid petas,quilis. Prope quotidie ad forum tibi descendenti meditandum hoc fit,nouus sum,Consulatum peto. Roma est. Nominis nouitatem dicendi gloria maxime sublevabis. Semper ea res plurimum dignitatis habuit. Non potest qui dignus habetur patronus Consularium,indignus Consulatu putari.Quamobrem quonia ab hac laude proficisceris,& quidquid es ex hoc es, ita paratus ad dicendum uenito,quasi in singulis causis iudicium de omni inogenio futurum sit.Eius facultatis adiumenta,quae tibi scio esse seposita,ut pro Pta ac parata sint,cura,& saepe quae de Demolthenis studio & exercitatione
scripsit Demetrius,recordare:deinde dc amicorum multitudo Sc genera apρ Pareant.Habes enim ea quae noui habuerunt,omnes Publicanos, totum fere equestrem ordinermulta praeterea municipia,multos abs te defenses cuiuissiordinis,aliquot collegia,praeterea studio dicendi conciliatos plurimos ad olescentulos,quotidianam amicorum assiduitatem Sc frequentiam. Haec cura& ut teneas comendando & rogando,& omni ratione efiiciendo, ut intelIi gant qui debent tua causa,reserendae gratiae,& qui uolunt obligandi tui tempus sibi aliud nullum sore. Etiam hoc multum uidetur adiuuare posse nouum hominem, hominum nobilium uoluntas,& maxime Consularium. Prodest quorum in locum ac numerum peruenire uelis,ab his ipsis illo loco ae numero dignum putari. Hi rogandi omnes sunt diligenter, SI ad eos allegandum. persuadendum p est iis,nos semper cum optimatibus de republica sensisse, nime populares fui sie: si quid locuti populariter,id nos eo consilio secisse, ut nobis Cn.Pompeium adiungeremus,ut eum qui plurimum posset, aut amiscum in nostra petitione haberemus,aut certe non aduersarium. Praeterea acto
Iescentes nobiles elabora ut habeas, uel teneas studiosos quos habes: multum dignitatis asserent. Plurimos habes,perfice ut sciant quantu in his putes esse. Si adduxeris,ut η qui non uolunt cupiant,plurimum quidem proderunt. Ac multussi etiam nouitatem tuam adiuuat quod eiusmodi nobiles tecum petunt
ut nemo sit qui audeat dicere plus illis nobilitatem a tibi uirtutem prodesse oportere. Ia P.Galba,& L.Cassiu summo loco natos,quis est qui petere Corisulatu putet Vides igitur amplissimis ex familiis homines,qui sine neruis suetibi pares no esse. At Antonius & Catilina molesti sunt, imo homini nocio industrio,innocet diserto,gratioso apud eos qui res iudicat,optandi copet1