장음표시 사용
71쪽
; bit ' -a palaestrae muris, statuis, atque columnis strum Lia quae
lib. nat. hi dam a puluere,& luctantium corporum contactu ibi facta abraderens. sto. 17. . &.in Varios medicinae usus seruarentur,abunde testati sunt Dioscorides
Plinius & Galenus,quae strigmenta quandoq; a ludorum magistratibus octingentis sesterijs vendita suille tradit Plinius. Inuenio quoque exercitationem ipsam palaestrarum interdum palaestram vocari sicuti quan--doq; M.Tullius propalaestra actiones ordinate venuste factas metaphorice intelligere visus est, nec non Plato in Charmide pro Taurei pa- heura locum significauit ubi viri docti ad colloquendum disputanduq; πνibb. conueniebant. Ad hqc Plutarchus in secundo sympos palaestram voc tum scribit locum,ubi athleis exercerentur,& in quo solii lucta,& pancratium non cursus, non pugilatus agerentur, quemadmodum & Gai nus quandoque palaestram nuncupauit, ubi athletae sellim,& cras studioni corporis studentes exercerentur : Forsan autem dubitabit aliquis atri ..hii. P lxstra hac puluis liratus esset, quoniam Galenus ipsam a loco, AEI ,. puluis erat separasse videtur hisce Verbis ααα ταμὲν τοιαυτα κρα- α θριαρ κονεωρ δυνατο γίγνε2αι 1 el οτιο υνεπικροτον σμῶν laω- οσα δ παλαιοντερ ειρ ααΛλουσδρῶσιν ασ δν , ἄπαλαιςραρ ιαιται idest: sed de alto puluere in quocunque loco conculcato es diis stantibus fieri possunt: quae vero lucta inter se contendentes agunt . . robori acquirendo incumbentes, vel alto puluere,vel palaestra opus habent,cui ita responsum volo etiam in palaestra suisse stratum pulverein, sed humilem, ac modicu in ,.ita quod duo sierint loca puluere strata al- F. terum palaestrae, alterum extra pal stram: in illo pes uis humilis, in hoc altus & copiosiis esset: cuius pulueris In utroque usus erat, tum ut cer tantes firmius contenderent , neque pedibus Iaberentur: tum etiam Vt qui in terra deijciebantur, minus linierentur: At altus puluis hoc amplius habebat,quod dum homines in illum pedes alte figebant, maiori conatu,ac vi ad eos tollendos opus habebant atq; inde robur malus c parabant.Quae omnia significauit Lucianus in libello de exercitationi-
si, proea lescentem quendam narrat concitato motu per loca profunda,& ar
tarticu. nosa facto valde exiccatum ad gymnasium se contulisseRubd ex iis essui,
72쪽
Α qu illa exercitatione delectabantur, ac ibi idelitidem exerceri vellent.
Septima gymnasj pars filii sphqristitium,ubi variς exercitationes,& pretsertim cuneta pilς exercitia, quς plurima extitisse infra demsistrabimus- frequentius, quam alibi peragebantur: Hoc non esse coriceum a Vitruuio descriptum satis in superioribus probauimus, & licet ab eo non ponatur,in gyinnasjs tamen fuisse multis verbis ostendit Bud iis, quinimmo & in particularibus gymnasijs hortisue Sphcri stiritim una cum aliis extructum fuisse locupletiissimum testem hasemus iuniorem Plinium , qui villas suas describens Laurentinum & Tuscos in utrisque sph risΗ-rium ponit, qudd plura exercitationis genera, plii resq; circulos caperet idem & ex eo Panoectarum loco confirmari potest, ubi hcc Vulpiani verba leguntur Cum Aurelius Qilictus hospiti suo medico mandasse dic retur ut in hortis eius quos Rauennet habebat, in quos omnibus annis secedere lebat sphqristirium & hypocati sta&qu dam ipsius valetu-- dini apta sua impensa faceret. Vnde quoque facile con jcitur in sphqri-ς stitio nedum pilς ludos,verum etiam alias exercitationes fieri conteu ID. se, quando & in ipso Vespasianus fauces, teraq; membra ut tradit Suetonius sibimet ad numerum defricabat.Octava pars suetiit viς illae, quet Inter porticus,& pori ciis, ac muros sitet erant, ab omnibus ςdiscijs nu-M,quaeue & ad subministrandam porticibus, ac cellis lucem facta erat,& ad spatiandum, alias de exercitat ones obeundas,quae nec in palςstra. nec in alto puluere, nec in xystis alijsue locis fieri postent. Has locum c5culcatum pauid an te ex Galeno a nobis nominatum fuisse opinor, ita vocatas qiibd nullis lapidibus, lateribustie strat , sed rudes & ςquato tantum solo serent. In his cursum factum existimo atque ad id tum diauli,
trum dolichi, tum stadij a quibus dolichodromi, diaulodromi & stadiodromi formas atqua terminos ibi conititutos, tametsi apud Vitruulum nil aliud fuerit diaulos, quam peristyliorum quadratorum circii mitio duobus stadijs distinita. In ipsis etiam saltus,& disci exercitationes,quas Cps stret negauit Galenus ut mea fert sententia) interdum habebantur. Nona pars erant xysti,& xysta, nam utraque apud gricos & Latinos non parum discriminis obtinent, ς quidem xystos hi vocant porticus tostas ubi athletς per hyeme & ς state, tempore luelationibus alieno,exercebatur : xysta aute subdiales ambulationes, ubi hyeme tempestate leni e portlau prodeuntes,& ςstate sere semper ambulaban Latque has περ a Gmcis nominatas scribit Vitruvius,quq duplices erant,aliet nudς,
aliet platanis alijsue arboribus consitς ad Pr standum am nitatem, atq; illis,qui a ile ollendebantur,umbram, de his loquebatur Plinius, tum platanos Athenis in Academis ambulatione celebratas suisse scribit De ijsdem quoque Plinius secundus sermonem habuit quando In depingendis Tuscis M Laurςntina villis suis xystos toties decantat. Nec alius
73쪽
IO Oecon. locum Intellexit Ischomacus apud Xenophontem, quando ambulatio-D nem in xysto factam nominauit, sicuti nec Phaedrus apud Platonem, ubi ex Acumeni sententia salubriorem facit ambulationem in vijs, quam incursib sub hisce verbis,mu δε σή κα ει- εταιρω πειθὼε ορ Α'κουμει
,, των ἐν τοie iste ιρυναι, idest tuo autem,&meo socio obtemperas Acuis meno,in vijs ambulationes facio, nempe quas minorem tallitudine ijs . quae fiunt in cursibus, parere dicit, id quod si Ficinus recte pestasset, melius Platonis verba in nostram linguam transtulisset, sta de hac re plura inserἰus,quando de exercitationum locis tractabimus. Easdem ambul tiones intellexit Iustinus martyr cum in principio dialogi sui dixit πατουWH μοι ἐν τοιρ υἱυςουπιριπάτοιρ hoc est ambulati mihi in xysti ambulationibus,quod eius interpres haud exacte percepiste videtur. Nemora,quae dc in thermis publicis deputasse & in ruis iuxta Neronianas diruptis aedis ijs Alexandrum Seuerum sedisse scribit Lampridius riuulla alia suerunt, quam platanones& xysta graecorum.
De Misgymasitor ,atq; etiam de stario. cap. X. Ecima gymnasiorum pars fuit balneum, qua ob delἰclas,atq;
sanitatem omni u niaxime ae stimata suisse certum est, quave cunctis alijs maiorem, dc pulchriorem extitisse opinor ego, tum quia ut Galenus sua tempora deplorat) omnes sere homines quotidie lauabantur,quod tempore Hippocratis,& antiquorum sere omnium usque ad Asclepiadis oc Pompeij aetatem, quando ut scribit Galenus nondum publica, balnea, aut priuata accommode aedificata videbantur rarique & raro lauabantur, non erat: tum quia multis locis3. eom. de balnea indigebant pro varἰjs lauandorum commoditatinus, quae neces . niς- ς-x sirib spatium maius requirebant,& ob id colunis,ac superbillimis marmoribus extruebantur, ut interim non omittam quanta priuati viri usi Fsint in priuatis balneis aedificandis magni licentia, de qua scriptum est audL 7- Seneca,quod quis'; pauper sibi videbatur ac sordidus, nisi parietes balneorum magnis ac pretiosis orbibus resulsissent, nisi Alexandrina marmora numidicis crustis distincta sit:ssent,nisi illis undiq; operosa,& picturae modo variata circumlitio praetexeretur, nisi vitro conderetur camera,nisi aquam argentea epistomia sudissent.Ne statuarum,& columnarum nihil sustinensium ornamentum sileatur, quod Libertinorii balnea habebant,ut nil nisi gemmas calcare vellent: Hetrusci balneu a Marii b. ι. tiale,&Statio elegantissime descriptum qui lectitarit, non poterit maiolib. i. Sil. rum In extruendis balneis magniticentiam,atque luxum satis admirari:
de his salis: Vt autem de gymnasiorum balneus pauid pleni or habe
74쪽
cognIlIo,haec In praesentia selum quado vel nos vel sersan alter em ' - .dus vir uniuersam de balneis materiam absel utillime tractauio explic bimus. Primb qualia essent,& quae loca balneis destinata: Secundo quae vasa,&aeris dispositio,vbi lauabantur. Terti. cuius gratia lauarentur. Quarib qui, δέ quando lauarentur: materiam enim, qua lauabantur plerun q, aquam dulcem vel pluuia collemm,vel ab aquae ductibus aut
fluminibus,aut aliunde corriuatam omnes sciunt, et quamuis apud G
lenum, aliosque saepenumero de medicatis balneorum aquis metio fiat, filiis tamen aegroti,aut valetudinarii utebantur, non gymnasa Ingredientes, te quibus solis nos loqui intendimus nisi immeram Neronis & pr susum libidinem in mediu adducamus qui dulcibus non contentus ails, marinas teste Lampi trio,& Suetonio atque Albulas in suas thermas deduci curauit. Loca balneum uniuersum constituentia a Cicerone balnearia vocata plurima sitisse reperio,frigidam lauationem siue λοειρον, stin gidarium, tepidarium, sudationem calidam,&calidam lauatione . Quae lib. 3. epist. V verb balneis inseruiebant, suerunt hypocaustum,aquarium, & vas iii in x
Haec omnia loco concamerata de sernicum modo Enricata suisse cognoscere possunt, qui Romanarum thermarum reliquias contemplari voluerint. Frsida lauatio siue λουτρον locus erat, in quo frigidae aquς lauacra,& praesertim piscina alias baptisterium a Plinio iuniore vocitata pro
natationis usu ab auctoribus citata posita erant, tum ob aestatem qitando similis lauatio diligitur,tum ob eos, qui omni tempore illam prosequebantnr siue ob valetudinem, siue ob delitias qualis Alexander Seu rus,quem rarii lime in caldarijs fere semper in piscinis lauisse scribit Lampridius. De huius usu plura apud Oribasum ex Galeni talentia videri possunt in decimo collec. lib. auctor est Lampridius Heliogabalum nimquam in piscinis lauari passum esse nisi illet croco, alijsue preciosis unguentis fuissentῖniectae. Ab hac aderat frigidarium ob eos fabricatu, quiliatim pdst egressum tepidarij, aut calidari j frigido aere frui optabant,
neque enim ulla ibi aquae vasa reperiebantur,ut possent aetate plures co- uenire,non .lcsuerunt qui In hac parte piscinam pro natationis studi sis,de qua copiosius lib.3. tractabimiis, posita sutile crediderintini mihῖ - verisimilitis videtur eam in frigida lauatione ubi alia frigida aqua serua- batur,extitisse,cum in frigidario aquς nullius apud auctores mentio habeatur: In hac parte fieri potest , ut laturi exuerentur quoque, tum quia apodyterium communis pro exercitatoribus spoliandis locus non para distabat ad qudd linuros. si ibi vcstimenta deposuissentanudos pephebaeum,frigidam lauationem & reliqua loca transire necessum suisset: tu
quis probabile est in Ephebeto homines sepsus imi enici consilesseo suibus loturos haud quaque nudos conspici honestum erat, ex quo ad ii
omnia euilianda iacile est in frigidario sese exuisse , eb magis quod Vai
75쪽
2.dere me in proli. epist. lib.
ro atque Plinius testati sunt ta in urbibus quam ruri apodyterlum quo-D ue tuis te balnei partem, quemadmodum etiam Galenus atque Oribatius fgnificare visi sunt, ubi qua hora iuuenis teperati corporis balneo
uti debeat, exponetes gymnasterium teperari debere manctarunt, quod nullum aliud esse potest,nisifrigidarium ipsum: in quo & sudores do. tergebantur siquidem Galcmis.x. Methodo libro partes balnei enumerans quatuor statuit calidarium, calidam lauationem, quam λουτρον vocat, frigidam lauationem & quartam in qua sudores detergerentur: sed haec potius coniectura, tuam ullo certo iudicio intelluere concedit . Frigidario adiicitum tepidarium duobus hominum generibus inseruiebat. tum illis,qui tempore aeris aut aquae, vel utriusque ob voluptatem,sive valetudinem frui volebant; tu illis, qui aut frigida,aut calida lauari quaerebant; hi etenim ne ab apodyterio siue frigidario ad Calidarium,& rursum a balneo calido ad fruidarium, seu fruidam lauationem innil ab extremo ad intremum prodeuntes horrerent, aliterveoisnderentur, tepi ndario pro medio quodam utebantur, in quo exeuntes de frigido, seu ca- lido loco tamdiu morabatur, quousque ad al terum eorum citra noxam
recipiendum sese disposuissent, quamu etiam fieri potest, ut in priuatis balnearijs tepidarium,& apodyterium idem locus fuerint, ob spadij p
nuriam, vel qubd ita maior commoditas haberetur Cicero enim cii Harpinatem villam, quae pudicio Quinti fratris sui aedificabatur inuisisset si assa in alterum apodyturi j angulum ἰn balnearijs promouisse scribit, in otio satis aperte demonstrat,apedyterium,& laconicum siue calidam,assamue,ut ipse&Celsius vocant sit latione coniuncta suille eo prope modo, quo nos secundit in Vitruvium tepidarium & laconicum coniunsiamus. Calidarium quod a Vitruvio,& Celio Laconicum nuncupatu fuit cella erat nullam aquam intra se continens, ad prouocandum sudorem potissimum Inst tuta,& ob id a nonnullis calida sudatio sicuti a Cicer ne&Cor. Celsb alta nuncupata, de qua sermonem faciens Columella, haec contra su temporIs mores scrIpsit Mox deinde ut apti veniamus ad Fgasseas quotid lanam cruditatem Laconicis excoquimus & exucti, sudore sitim qiuaerimus. In hac vapor calidus,seu calor siccus inclusus sud rem prouocabat, haud aliter,ac super Baias myrtetis, ubi tempore Celsi e terra profusus calidus vapor ς liticio inclusus maximos sudores ciebat, cuius Horatius quoque memῖnit in Epith. ubi ait- sane myrteta relinqui Dinaque cessantes Grais elidere morbos
Quῖ apud Vitruvium rerMarῖum,& Laconlaum idem saesunt, verba sius Vitruvij le, Utantes facile cranoscent utraque ab ipso separari, dum Praeci Pittaconicum,sudationesm tepidario coniungi, praeterqua quini
76쪽
A manilestὰ Celsus laconiciam vocaliubi calor siccus eIIclabat sudore, qra conditionem tepidario minime conuellire quiuis inteli ere valet, id uod etiam clariis mesgnificituit Martialis balnea Hetrusci describensub his verbis. Ritus si placeant tibi Laconian
Contentus potes arido vapore, Cruda virgine Marciaci, mergi. Scio quoque nonnullos,qudd laconicum rotundum, ac veluti turricula in hemisphaerium camerata foret, idem cum sphaeri stirio a nobis superius explicato effecisse quibus planc assentiri nequeo, quoniam mihi irrationabile videtur,ut in loco calido sudationibus aedificato ludum pili atque alias exercitationes,quas in sphaeristirio fieri cosuetiisse tradit Plimius,exercerent: fuisset nanq- Π est prouerbio camino oleum addere si exercitationes per se corpor; istae calefacientes in calidissimis lon cis egisten t. De laconico postlint verba Iuvenalis intelligi si versus ita restituatur. Quicquid dixerint alijs ut Lacedaemonium proptumate lubricas orbem nam taxat quendam, quod in Laconici solio copiose expuendo essiceret, quo minus in ipse pedes ambulantium firmari valerent.Post laconicum sequebatur cella calida labris aquae continendae positis reserta, in qua Φlauarentur,calidae lauationis a Vitruvio, & a Galeno λουτρου nbmen adepta est .Erat namque primaria balnei pars,& proinde a nemine de ipsa quicquam est in controuersia positum:qubd porro scripsit Pollux lubro septimo, αλωαδεριον apud Alexim suille balneorum partem nullo modo probate valeo:quum idem alias ipsum in ter gymnasiorum partes adnumeraueriti, nisi velimus penes Antiquos ζαλαλον significasse totugymnasium ipsum. Atq; haec sussiciant de publicorum in symnasijs balneorum partibus. Fuerunt&innumerasere priuatorum balnea,quae M. aliquibus ex praedictis partibus caruisse, & alias habuisse postibile est; C sed de huiusmodi non est In stituti nostri verba facere. Quae autem loca
non essent intra balneas, sta ipsis tantum inseruirent, primo hypocaustum continebant,quod secundum Vitruvij descriptionem crat fornax seu caminata structura subterranea calidario, lidae lauationi,atque vasario supposita, in qua ad calefaciendum tit m aquam, tum praedicta loca igni succcndebantur,&ne extingueretur a seruis sernacataribus ob id
In Pandectis a Papiniano vocatis frequenter cum pilis,& glomis pice illitis excitabati De his loquebac Sinti' in descriptione balneoru Hetrusci crepantis udituras pilaw, ubi languidus ignis inerat edibus,m lcnuem volvunt hypocaresta vaporem Vnde cuiuis manifestum este potest, in quam graui errore versentiar illsi
77쪽
qui Hypocaustum,& Laconicum Idem suisse crediderunt. Ante hypocaustum via quaedam erat propnigeum quasi dixeris praefurnium a Vitruvio vocata. Aquarium cella crat calidae lauationi, atque calidario adnexa,in qua alveus magnus aedificatus erat ad continendam aquam ex aquaeductibus,aut aliunde inuectam atq; inde in frigidam lauationem, . & calidam per fistulas corri uandam. Non torse ab noc situm fuit vasarium, ubi vasa conseruabantnr balneorum seruitijs necessarIa, de ubi lib. . e. o. aqua lipsis calefiebat de hoc ita tradidit Vitruvius Ahenea vasa supra hypocaustum tria composita suille unum calidarium, alterum Tepid rium, tertium frigidari ii,& ita col locata, uti ex tepidario in Calidarium, quantum aquae calid. ae exisset, influeret, de frigidario in tepidarium ad eundem modum. De aere balneorum,qui extrinsecus admittebatur ut Vitruvius innuit ea in calidissimo loco auerse a Septentrione & AquM Ioue sta erant, tum caldaria atque Iepidaria ab occidente hiberno lumehabebant.Quod Oribasium fgnificasse puto,ubi ex Galeni sententia Ar Echllectos optimos balneorum isomos ad oetauam horam versas construxisse scribit. Sin autem natura loci impediuillet,utique a meridie: lumen verb ita capiebatur, quod in medio camerae foramen latum rclinoueb tur, sub quo labrum extruebatur:circa labrum erant spatiosi quida margi nes,aut porticus a Vitruvio scholae vocati,in quibus occupato a prioribus lauationis loco reliqui circiispectantes recte stabant, nec suis umbris lucem,quq superius capiebatur,obscurare poterant. De aeris porrbintra balneum existeritis statua Seneca,&Plutarcho auctoribus grauis-smis scriptii reperio antiquiores mollibus, ac moderatὸ calidis balneis uses,ita ut Alexander in lauacro etiam febriens Galatarumque mulieres pultis ollas in balnea serentes una cum pueris lauarentur, de manduca rent;at eorum tempestate maxime calidas in pretio habitas suille, aded
quia de illis dicere licebat Huc Cocyto,Phlegetonq; Iluunt Acheronta petentes Quales fortasse Neronianae thermae extiterunt, de quibus Martialis sic seribit libro quinto. Si temperari balneum cupis feruens Faustinae,quod vix Iulianus intraret, Roga, lauetur,Rhetorem sabineum, Neronianas is refrigerat thermas Nihilominus tempore Galeni, qui pauld pdst Senecam, & Plutarchum floruit,balnea usque adeo calida in usu uequaquam fuerunt Adii nimmo etiam morem illum calidioribus utendi haudquaquam tunc omnibus communem fuisse,sta aliquibus peculiarem pro comperto habeo: M. 7- ει si Seneca testatur apud veteres hoc quoque nobilis limos aediles ossicio functos esse intrandi ea balneorum loca,quae populum recipiebam; , exigendiq;
78쪽
eupabantur: adeoque magna erant ut etiam in ipsis aliquo pacto natare concedereturiatque horum vestigia adhuc Romae in aliquibus sternimrum ruinis conspiciunc: Quae moueri poterant, tametsi in priuatis bauneis ut plurimum fierennattamen in publicis quoq; , sed ob priuatorusersan usus extitille opinor:& haec diuersias figuras nabuerunt. alia quadratam alia quadratam oblongam;alia rotundiusculam,alia oualem, sibeuti nunc arparet,ex vetustillimis, quae adhuc Romae sapersunt.Varia eorum porro materia fuit', alia ex lapide, alia ex marmore, alia ex aere; quorum omniti nomina a Iulio Polluce scriptIs mandata leguntur,Fueri rut & oui lignea pro balneis lauacra facere telarint, qualis Tucca a Mar
tIale sub his versibus derisus.
Non silice euro,structili, ue cemento de latere cocto,quo Se ramis longam iE 3lona cinxit,Tucca balneum fecit : Sed strage nemorum, pineaq; compagem nauigare Tucca balneo possit Tongillum quendam ex Rhinocerotis cornu labrum fabricasse crediderunt aliqui his Iuvenalis versibus adducti irin huc est Tonsi mavo cum Rbinocerote lauarisinsolet, ct vexat lutulenta balnea turba sed eorum sententiam admodum probare nequeo , potiusq; credo sub
Rhinocerotis note nasutu aliquem a maledico poeta notari. Finis cuius ratia lauabantur, non umis extitit de sanis loquor,&gymnasioru stu-iosis; nam de Grotantium,& valetudinariorum lauationibus sermonε haberi non postulat lociis) Primam balneorum institutionem semperfuiste existimavi, ut quotid anas sordes eluerent,possentq; mundo corpore nare,qui singulis diebus lauabantur: antiquitus enim cum nondum lineorum pannorum,qui corpora a QMitte tuentur, usus inuenistus;aut saltem infrequens ellet magnaque ex parte corpora nuda ferreta puluere,&omni alia illuulec5spurcabaritur,atque inde vel saltem ter, quateriae in mens vel si semper mundi nare gaudebat, singulo quoque die lauari cogebantiiriquod posteriores, qui in gymnasijs ante exercitationes ungebantur , puluere, ac si adoribus conspurcabantur , ad
eluendas sordes Letitasse semper,& ob id in ipsis gymnasijs balnearum sum inuectum rationi consultaneumest; sicuti viamque primi illi lo-
79쪽
eum,ubi Inuenrus Romana exercebatii Tiberi propshquumetonssime Drunt,ne longius ad deponendas inter exercendum con tractas sordes ire Libro. t. de cogerentur,quemadmodum scribit Vegetius, ita postqua gymnasia re militi exercitationes instituta erunt,aequum erat,& balnea ibi ad mundanda corpora construere.Αb hoc autem usu etiam semel tantum m die nandi,& in stratis dum coenarent accumbendi, ut insetius copiose demonstrabo,consuetudo introduehasuit. Posuri oti tempore maiore hq minum partem balneis ob delitias, atq; mollitiem Vsam esse clare conrstat,& pr sertim tepidis,quibus exiccatas,& ab exercitationibus, vel 'la,vel frigore ardentes corporis partes a ituperabant. Balneis aliquos uti consumisse,qu non possent, neque ferrent cibos capere nisi loti ait 'la tmfo de Plutarchus, qui Titum Imperatorem hac de caussa interijsse extu rualet. zelationibus eorum,quiaegrotanti ministrariint, prodidit. Qudii etiam qui inualidum ad concoquendos cibos ventriculum habebant,eius cor Aetius .f. roborandi,&cibos conficiendi gratia lauarentur, a Posidonio medico ri*p-io. relatum est; ut no temere Plinius in medicos inuectus sit, qudd persuasi sisent balneis ardetibus cibos in corporibus coqui, a quibus nemo non minus validus exiret,obedientissimi vero esseretur.Summatim ob quin tuor cauta balnea in usu extitisse scribit Clemen; Alexandrinus ἀθαριρτητος ενεκα, α αλεαρ, n υλλω, uri τελευμιον nIrent , si ue ob corpora mundanda, tepefaciendaue,siue ob sanitatem,sive ob voltiptatem Calidis balneis utebantur Maiores ad leuandas lassitudines necno
ib-y-ρος- corpora emollienda quae ideo ἀνθρωπον- φεια vocarunt . talis dis de tepidis ad conciliandum semnum; Frigida lauabantur ob voluptatem,& ut robustiores redderentur, calorque naturalis Inlrb reput sus maior euaderet; praeterqua quod etiam H reserunt Plinius, & Agathinus apud Oribasium id prorogandam vitam, multamque alia Pria U 'it - standast idam lauationem conferre opinati sunt a cenim de scipso reho,χolles iert Agathinus. Equidem se penumero acaena cum aegre insem nudu-
labor,propter aestum, in frigidam descendere consueui & mirabile est quani iucundam noctem transigam. Qui balneas ingrediebantur publicas,antedecimum quarum, anniim nihil sbluisse testauit tituenalis.
in puera credunt,nisi qiu nond- re lauarituar Alii quadrantem balneatori dabatitsc ob id balneum rem quadrantarcam vocavit Seneca,de quo Flaccus. Dum tu praurante lauatum
Rex ibis & Iuuenala. Caedere Silvano pinum quadrante lauari
Queritur tamen Martialis, quM pluris sibi nea constarent ubi scrῖ-bit Balnea post decimam lassiaentumque petuntur . - drarum. . . Quod sors i vel ob diuturnis
80쪽
κ rem moram vel alterius rei gratia, de Usi, & alivibus aliis contIngere
poterat. Sat est quadrantem commune pretium tuis te: quin & Antonionum Pium balneum sine mercede populo constituisse tradIt Iulius C pitolinus, propterea cum ita vili pretio liceret, nullum genus hominum a publico balneo arcebatur: pueri iuuenes,viri,s es decrepiti, nobiles& ignobiles lauabanti sed prae caeteris, phonaschos, thari Osinc es , tragoedos, moedos, frequentare balnea seliros resert Cal.qubd vocem ob laesam,& allidun vocibus exasperat:im aquarum dulcium hum-tione curabant, integramque seruabant. Hoc similitet videtur Martialis aliis de Menophilo versibus significasse . . Menophili penem tam grandis fibula veis iVt sit coMoeris omnibus Masatis Hunc ego credidenam nam saepe lauamur m-9- i suitum voci parcere Macre siuae,
si 1 -ludis media populo Jectante palaest ,
Delama es stro fibula, erpus erat . .. a QuI Menophilus comoechis erat, dc sicut caeteri, lIcet recutitus, Infibulatus erat,atque saepe cum Martiale in communi thermarum balneo lau batur. Mulieres Lacedaemoniorum in balneis gymnasiorum lauari n- suenisse perspectum est,& itedum in his,verum & una cum viris promitae: qucra tamen non in cunoe seuenisse credendum est, quando H siodus scriptor antiquillimus balnei muliebris mentionem ibi sicit Mitia γυνπικε λουτροχροα φαιδρυιε Daci α-ρα. I. neque in muliebri balneo corpus cimtuito vit ubi & Omimarum lauationes etiam antiquitus apud Graecos distinωs fuisse,& viatis eas ingredi ob salubritatem vetitum apparet:quia praeter turpitudianem etiam a corporibus muliebribus, ac mensi uis recrementis cissu- . xus quidam exeant ut Proclus meminit,quibus si viri Inficiantur, tam paquae coma linis,quam persetius aerIs ingressum statim eorum sanitas V Inquinatur: An apud Romanos primis illis temporibus eadem utrunq; sexum promiscue lauandi consuetudo fuerit neque prorsus inficiari, ne-- queas lirmare audeo: quoniam ex una patre grauitati, atque priscae illi educationi Romanae minime conueniste videtur: ex altera Varronis i stimonium mulieres una cum viris si non eodem lauacro,eodem saltem loco etiam antiquitus lauisse comproba qui libro de analogia simundo tradit in balneo coniuncta suille aedificia bina, unu ubi viri Pterum ubi mulieres lauarentur: praeterea C.Gracchus in oratione de promulgatis
Iegibus Idem confirmare videtur, ius verba apud Gellium ita legunt : tib id ipudor enim non patiebatur utrumq; sexum simul lauari,s rei commodiatas coniungi desiderabat: nisi dicamus ista omnia non de publicis bal.