Auctores finium regundorum. Nicolai Rigaltii observationes et notae, item glossae agrimensoriae

발행: 1614년

분량: 594페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

ergo viae & vicinales & communes in finibus inci piunt. non enim finium causa diriguntur,sed itinerum: ita tam fas est fincm facere quam & transire

viam. Vepres si finem facient,ridendunt quales,& si

tantummodo in extremis finibus sint, quo modo per neglegentiam colentium & in medus solent esse. agris, siue vepres satae manu sint. nam etsi regio quandam virgulam non habear, quς tutelam vineis. aut hortis prautet,afferuntur ex peregrinIS regionibus &seruntur & arbores solent antemisse in vepri

bus inueniri Si fossis fines. obseruabuntur, inlpi ciendum utique in omnibussiegionum quς sit con suetudo: & videndum quales fossae, ne si quis siccandorum agrorum causa aliquando fecerit, finales esse videantur. Nam & intellegi potest aliquando ex ipsarum fossarum positione, utrum propriae an ta nates sint, quomodo transuersae quaedam aut obli-quq a finibus recedunt. Ita ut iupra dictum est, ex ipsorum locorumnecessitate,& ex ipsarum positione colligi debebit quae sint finales: aliae tamen quae

finales lunt, cum videntur esse communes, inspiciendum erit an ita sit.Nam qaidem in extremis finibus in solo suo faciunt sessas, &de superioribus

vicinisque agri&defluentes aquasexcipiunt,ne inferiores terrae laborent. Ita quod in solo suo quis fecerit, non statim commune, sed circa fines esse videbitur, quod respiciendum quoque erit: nam & in alijs lateribus similiter fines obieruabuntur. sed &qui propriaSfaciunt ad expediendas aquas, aliquid soli sui extra fossam solent relinquere, aliquando.

32쪽

etiam terminos extra fossam solent relinquere, &extra fossam eos positos inuenimus, qui & ipsas fosnsas ex soli relicti parte discernant cuius domini sint. Quidam Vero etiam arbores antemissas finales extra folias babent, & in controuersiam saepe deducunntur, quod credatur fossas finem facere debere: propter quod sicut in alijs generibus finitionum, sic de in hoc quoque consuetudines regionum intuendae Crunt. Etenim dum terminis aut arboribus finis obseruari consuetudo sit, non oportere fossas quae prope fines erunt,finales obseruari. Si vero substiu inombus & macerijs finientur agri, videre quales subtauctiones & maceriae , & quomodo quidam congestionibus lapidu,ripis,subltructionibus terras ne dilabantur excipiunt. Ita si ad tutelam terrarum extruantur, videndum an & finitiones praestare d beant. Nam quidam transuersas & obliquas mac rias ripis substructionibus factas volunt videri fin tes, quod ex ipsa facie aliquando intellegitur.Si enim proprias quis faciat in terris suis ad su1tinendos seruandosque agros suos , non posse eas esse finales. Nam quaedam quae fines praestant, maiori opere extructae inueniuntur, quam hae quae priuatae sunt: nihilominus & in hoc genere finitionum consuetudines regionum intuendae erunt. Sed &ex ipso Tum locorum natura aliquando aliquid colligi ipoxeae si enim non expetent terrae quarum sciti nendarum causa videatur maceria esse facta, pote

rit finalis videri: sed in planis locis si saxuoius sit

ne maceriae fiunt.

ager, repurga ur ex congestio

33쪽

3 SI CVLI FLACCI

I ta&c ipsius loci qualitate aliquid colligi potest.

si enim non sit ager saxuosus, cuius repurgandi causa congestio in speciem maceriae facta videatur, poterit videri finalis. Ergo , ut saepe diximus, quae

dam ex consuetudine regionum, quaedam CX natura loci colligi possunt. Nam & de instis idem sentimus. si enim non sit necessitas agri siccandi, nec in vicinis fossae inueniantur, post int videri finales, non interuenientibus quς erunt vijs, quibus ambi gatur secundum rcgionum consuetudinem esse λnales: sed si in regione non At consuetudo, fostis finem obseruari. Ea ergo quae quasi nouum exemplum afferre videbuntur, intuendum Vtrum ex necessitate loci agros siccent, an finem praestent. Maceriae quoque &quq ex eongestione lapidum fiunt,& quq manu instruuntur, non semper aut terrarUm excipiendarum causa, aut repurgandi agri, aut finem praestandi fiunt. Aliquado enim per magnum spatium aut vivaria, aut pomaria, aut VineaS, aut oliveta, aut arbusta macerijs supra dictis includunt,& ab incursionibus bestiaru defendunt. Ita diligenter omnia exquiri debebunt, ne qua ratione fallamur. Rivis si fines obseruabuntur, qui non semper singulorum agrorum extremitates ambire possunt,

scd per aliquod spatium lateribus quibusdam pos

sestionum fine praestare, intuendum erit an sit con suetudo ultro citroque riuorum , aliquas partes agrorum pollideri ab his qui trans rivum contra .rios agros nabebunt. Quidam enim riui ab origine,

id est a capite, donec in mari defluant, fines posses

34쪽

DE CONDIT. AGRO R.

sionibus praestant: quidam Virro ultro citroq; trans mittunt possessores, quod ipsum requirendum erit, an in cosuetudine regionum sit. comperimus enim quibusdam locis per omnem tractum riuifinem ali- qaas particulas agrorum ab eis qui contrarios trans riuum habent agros,emptas iunctasque eis agris qui riuo finirentur : quod ipsum non debet nocere exemplo, quoniam emptae particulae alijs agris iun gantur, ita transeundi riui non debet haec conditio

confundere possessores: quod etiam in fossarum.

conditione euenire potest, item que Viarum. Rivus. autem quoties finem facit, appellatur riuo recto bcuruoque, quasi alicuius terras minutatim ex alia parte abstrahat,&alij contrario relinquat,quod Vocant alluvionem, & alluvionum repetitio finium

addatur. lndicit enim necessitatem riparum tuen- .darum: quod iuste videtur prospectum , Ut terrae posscssoribus saluae sint , etiam publicae utilitatis causa, quod vi tempestatum riui torrentes se bito ,

alueo cursuque munientes: tum, Ut nostro fert opinio, crit ut aluei veteris fines suoS quisque obtineat. .

In aliquibus regionibus ita fines inter possessores . ordinati sunt,ut rigores durent per longu tractram, incedentesque in vijs aut rivis, aut in iubstructioni bus, aut rigoribus, aliisque finitionum generibus definient supra dicti rigores. J nde in quo incede- sint genere fines obseruabuntur, donec & illu1i ipsum genus aliquod incedat quo finiantur agri ergo & rigores & viae & rivi, & s ubstructioncs, alii alius incedentibus intcr se inuicem succedunt. Nam i

35쪽

36 . SICULI FLA C C I& in ipsis generibus sicubi coxae sunt, terminos in uenimus frequenter: sed&petras naturales quae in fi nibus incedunt, saepe notatas inuenimus. Omnia autem finitionum genera quς in occupatorijs agris

videntur inueniri posse, in quaestorijs, & diuisis, &assignatis agris frequenter inueniuntur, quoniam emendo vendendoque aut cambiendo mutandoq;

similia finitionum genera inueniri possunt. Sed &Vnius agri extremitas potest multis finiri generibus,

cum ex uno latere finiatur terminis, ex alio arboribus, ex alio supercilio, ex alio riuo, quaeque alia obseruabilia in finibus sunt. ita non Vno genere quasi lege data fines obseruabuntur, quae etiam in

Omnibus agrorum conditionibus euenire possunt. Illud vero inuenimus aliquibus locis, Vt Inter arua vicini arceantur confundere fines,eoque usque ara

trum perducere, ut in finibus solidam marginem non relinquant, quo discerni possint fines. Praeterea& in multis regionibus comperimus quosdam posse sessores non continuas habere terras, sed particulas quasdam in diuersis locis,interuenientibus comptu. rimum possessoribus, propter quod etiam coplures vicinales viae sint, ut unusquisque possit ad particu las suas iure peruenire Sed & de viarum conditionibus locuti sumus. quorumdam agri seruitutem pos sessoribus ad particulas suas eundi redeundiq, prae- stant: quorundam etiam vicinorum aliquas siluas quasi publicas, immo proprias quasi vicinorum esse comperianus nec quemquam in eis caedendi pascendique Fus habere, nisi vicinos quorum sint: at qui sint

36쪽

sint intra, saepe, Ut supra diximus, per alienos agros dantur. Sed & in vineis alijsque culturarum generibus simile quid inueniatur. Si enim duo possessores extremis finibus vias habent, cum fodiunt, finem solidum relinquunt. Nam &signa defodiunt /ropter quas orios agrΟS.

DE QV ESTORIIS AGRIS.

Quaestorij dicuntur agri quos ex hoste captos P. R. per quaestores vendidit. Hi autem limitibus in stitutis laterculis quinquagenum iugerum effectis, venierunt. Quem modum decem actus in quadratu per limites demens efficiunt: unde etiam limites decumani sunt dicti. Horum vero agroru pene iam obliterata sunt signa. nam aliquibus locis etiam lapides qui in limitibus de nouis actibus emensi positi erant, interciderunt,& limites ipsi, id est rigores, non parentibus lapidibus difficile inueniuntur. pene iam itaque fit ut occupatoria conditione recedant, in quibus alia si milia in finibus obseruabun tur. Limites autem ab liminibus Vocabula acceperunt : q'omodo limina introitus exitusque locis praestanti limites agris similiter introitus exitusque: qui in agris diuisis N assignatis semper perui; esse debebunt, tam itineribus quam & mensuris agendis. Cum ergo omnes limites a mensura detium actuum decimani dicti sint, hi qui orientem occi dentemque intuentur, qui meri dianum & scptentrionem tenent, unum vocabulum illis erat, decu manum nuncupabant matutini & vespertini & me

37쪽

χῆ . SICULI FLACCIridiani& septentrionis cardinem: alij vero ob regionum positionem & naturam appcllauerunt ma .ritimos& montanos. Postea vero cum agri diuiderentur & assignarentur, decimani quidem Voca hii m permansit ut hi qui orientem Occidensemq; . intuentur, decimani dicerentur: hi vero qui meridianum &septentionem,quoniam cardinem mundi tenerent, cardines sunt appellati. Et omnes limi tes dirimunt agros, centuriasque designant: qui, ut

supra diximus, in agris diuisis & a stignatis semper pervij esse debebunt,& itincribus &mensuris agendis. Centuriis, quarum mentionem nunc facimus, vocabulum datum est ex eo: cum antiqui Romano-. .

rum agrum ex hoste captum victori populo per bina iugera partiti sunt,centenis hominibus ducCnte - na iugera dederunt, &ex hoc facto ccnturia iuste appellata est. Ergo in quaestorijs agris adhuc in regionibus quibusdam manentibus lapidibus, quibus limites inueniri possunt, aliqua vestigia reseruant: . sed, ut supra diximus, emendo vendendoque aliquas particulas, ita confuderunt possessores, ut ad

occupatoriorum conditionem reciderint : tamen,

ut supra diximus, in aliquibus & lapides, & rigores aliqui inueniuntur, & fines praestant.

DE DIVISIS ET ASSIGNATIS.

Diuisi & assignati agri unius sunt conditionis Nam & diuiduntur sine assignatione , & redduntur sine diuisione. Diuiduntur ergo agri limitibus in .stitutis per centurias, astignantur Viritim nomini.

38쪽

PMM Ergo agrorum divasorum, qui institutis limi-c1Bias citia isi lunt,&formae Varias appellationes acci Pitarit et quidam albores finales, alij in venis, alii inmemlaxis scripserunt: & quamuis una res sit forma, alij Hiciant perticam, alij centuriationem, alij metationem,alij limitationem,alh cancellationem, alii xypori, quod, ut supra diximus, Vna res est forma. QMidam formas quorum mentio habita est, in aerescaΙplerunt, idestin aereis tabulis scripserunt. Hi tamen quicquid instituerunt, curandum erit ut fide aestimetur, nequis voluntario finem proferat: illa tantum fides videatur quae aereis tabulis manifestata est. Quod si quis contradicar, sanctuarium Caesaris respici solet. omnium enim agrorum &diuisorum de assignatorum formas, sed & diuisionem, &com mentarius& principatus in sanctuario habet. qua lescunque enim formae fuerint, si ambigatur de earum fide, ad sanctuarium principis reuertendum

crit. Causam autem diuidendorum agrorum bella fecerunt. captus enim ager ex hoste victori militi

veteranoque est assignatus: hostibus pulsis aequalis

in modo manipuli datus est. Nec tamen omnibus personis victis ablati sunt agri. nam quorumdam .dignitas, aut gratia, aut amicitia Victorem ducem mouit,ut eis concederet agros suos.Itaque limitibus

actis cum centuriae eximerentur, eQrum quorum

nomina continent agri notabantur, quantum in quaque centuria haberent. Inscriptiones itaque incenturhssunt tales, dextra aut sinistra, decimanum totum, ultra citraque: cardinem totum, assignatum

39쪽

illi tantum: inde subscriptum est nomen cui concessum est inscriptione tali, redditum illi tantum.

praeterca scriptum est, & redditum & commutatum

pro suo: quod ideo fit,quoniam particulas quasdam agrorum in diuersis locis habentes duo, quibus agri

reddebantur,ut continuam possessionem haberent, modum pro modo fecundum bonitatem laxabant,& in locum eius quod in diuerso erat maiorem par rem accipiebant. Itaque, sicut supra diximus, qui hanc inscriptionem accepit, id est redditum commutatum pro suo. Inscriptiones ergo diligenti cura intuendae crunt, ut sciamus quantum dati astignati sit, quantum redditi, & quantum commutari: qtla computatione facta, quantominus fuerit quam icenturiae modus csse debet, subsccitium Vocatur. Subsecivorum vero genera sunt duo : unum est. quod asubsecante linea mensura quadratum excedet : alicrum est autem quod 1 ubiccantis assignationes lineae etiam in medi)s centurhs relinquetur. Euenit hoc autem ideo, quoniam militi veteran ob

cultura assignatur: si quid enim amari & incerti soli

est, id assignationc non datur. Inscriptiones in centurhs ficquenter inuenimus tales, datum afligna tum, singulis pcrsonis certum modum : aliquando

Vcro compluribus unum modum. . De qua re dili genter inquirendum erit , utrum aequaliter modus

ille pluribus adscriptus diuidi debeat: an aliquibuς personis,& alicui plus debeatur. non enim omnibus aequaliter datus, sed&secundum militiam modus est datus. Manipulus ergo singulas acceptas acci-

40쪽

Pierit, aliqui gradus si lagulas&dimidias, aliqui bi-Has. Pliaribus ergo,Vt supra diximus,personis aequa I iter assignatur modus, sed nec singulis acceptis mo Hi Per omnes regiones aequalitas eit. Nam iecundiam bonitatem agrorum computatione facta acce Ptas Partiti sunt: melioris Itaque agri minorem modiam a Ceperunt. Ergo acceptiones in centurijs, Ur C PCramus, explicandae sunt. diximus enim assi gnatum compluribus aliquando viavi' modum ad-Ιcribi, scd & redditum tuum aliquando pluribus

personis unus modus. adscribitur:quaedam aliquam do aliter partiri debeant. inde colligere poterimus, ut respiciamus profestiones. Si enim quibus agris viae reddantur, iussi professi sunt quantum modum quoque loco possiderent. Praeterca inuenimus subdi1 criptiones tales,datum,aslignatum, adscriptum: sic

subiectum, redditum suum uni aut duobus, pluribusque personis est modus nullus adscriptus, quod

nostra fert opinio, quod datum assignatum, commputatum sit:reliquum quicquid erit ex centuria eius eorumve erit, quorum nomina sine modo inue niuntur. Aliquando integras plenasque centurias binas pluresve continuas uni nomini redditas inuenimus: ex quo intellegitur redditum suum: lati sum di per continuationem seruantur centurijs, Inscribuntur quaedam excepta, quae aut sibi reseruauit

auctor diuisionis&assignationis, aut alij concessit. Inscribuntur compascua quod est genus quasi subsecivorum, siue loca quae proximi quique vicini, id est qui ea contingunt pascua. Illud vero auctores Gihi.

SEARCH

MENU NAVIGATION