장음표시 사용
61쪽
, circuli ratio magis artificialis est quanquam numeros non praefinit. habemus enim apud Euclidem, quinque quam formam sitaeci pentagonon appellant. ampliorib quoque formis apud Graecos nomina angulis datur, ut hexagonon, heptagonon & super hunc numerum compluribJaec nos plurilatera , appellamus adiecto angulorum numero,Vt seXan gulorum & sepitania quantumcumque super hunc
numerum auxerit eadem appellatione metiamur: .
Aliae species de formae per quas frequenter arcitaniorum agrorum quadratura concluditur , ex Iectis,
angulis & pluribus quam quinque accidentibus i. .
per hunc numerum in quantacunq. .multitudinci cogitaueris qualemcumque rectorum angulorum . formam rectis lineis comprehendet. . id Ex datae recta linea cete posito signo lato in Vtraq. parre cireino aequali iunctorum diastemato circulos scribere oportet, per quorum conneXiΟ-nem hccta linea transeat factura normalis in recta linea angulos. sed quoniam rectarum linearum forma circularis linea non interueniat rectis a cir cumferentiarum partechiasmis eiusdem rationem
utamur quae si ab eadem recta linea duccnda fiunt quae rectum angulu faciat ex . quolibet iuncto qui per capud recta dinea transeat factura .in data
In hac autem, ratione sublata circumferentia chiasini, utendum eis. namquod ad extrema lineae normationem pertinet,Vulgaris consuetudinis . est sex octo & decem. haec de . qua supra disputauimus.
62쪽
quocumq. loco ad circumferentem lineam ex signis dimensionis duae lineae concurrunt mmi. in factu
Pes habet palmos IIII. Vncias XII. digitos mi. Palmus habet digitos IIII. Vncias m. Sextans quae eadem drodans appellatur, habet palmos III. uncias VIIII. digitos x II. Haec omnis mensura diligenter &fideliter exquirenda est. Ideoque monemuS,Vt Vnusquisque suos fines teneat,non alienos lacestat. Nam ideo limes agro positus est , ut litem discerneret aruis. Nam ante Iouem limites non parebant, qui diuiderent agros. Vicinorum autem exempla su
mite, de quibus possitis inculpabiles Proferre sen
tentias. Nam ideo ager pedibus mensuratur, Vt V sitas declaretur.
63쪽
ad Tertulianum V. p. comitem dioeceseos Asianae .l quis super inuasis sui iuris locis prior detu . terit querimoniam, quae finali cohaeret cum lproprietate controuersiae, prius id perpos sessione quaestio finiatur : & tunc agri mensor ire praecipiatur ad loca, Vt patefacta Veritate, huiusmodi litigiu terminetur. Quod si altera pars locorum Uepta dominiu, subter fugiendo moras attulerit,ne possit controuersia definiri, locoru ordines, α dilectus agrimensor dirigatur ad loca: ut si fidelis inspectio tenentis locum esse probauerit, petitor victus abscedat: de si controuersia eius claruerit, qui primo detulerit causam, ut inuasor ille poena tenea tur addictus: si tamen vi ea loca eundem inuasisse constiterit. Nam si per errorem aut jncuriam domini loca data ab alijs possessa frunt, ipsis solis cedere debet. Dat. VHI. K. Mart. Gallicano Symmacho i
IDEM: AUG. AD BASSVM. P. V. in
SI constiterit eum qui finalem retulerit quaestionem, priusquam aliquid sententia determinetur, rem sibi alienam usurpare voluisse, non solum id, quod male petebat amittat, sed quo magis conten- tui sum rem non expetaeiuris alieni, is qui inreptor
64쪽
agrorum fuerit in lite superatus, tantum agri modum, quantum diripere tentauit, amittat. Lecta. apud senatu xia. ΚAul. Gallicano&Symmacho coss.IDEM AUG. . AD UNIVERSOS
prouinciales. post alia. SI finalis controuersia fuerit, tunc demum arbia ter non negetur, cum intra quinque pedes locum ide quo agitur apud praesidem esse constiterit, cuni de maiore spatio causa quaedam non finalis, sed . proprietaris, apud ipsum praesidem debeat term1 nari. Eidi socius quid petat a socio, ante praeses iudicet an p raestari aliquid oporteat.& tunc demum illud per arbitros restituatur, quod constiterit esse soluendum Dat. Κ. August. Basso de Abladio coss.IMPPP. VALENTINIANUS, THEODOSIUS, .& Arcadius AA A. Neoterio P. P.O.C.V. . QViNQUE pedum praescriptione summota, fi natis iurgh, vel locorum libera peragatur intentio. Sola sit igitur huiusmodi legis una praescriptio, quae improbi petitoris refraenare possit inuidiam,si vel ribus finem cum signis limes inclusus congruum: erudita arte praestiterit. Nec vero prolixioris temporis in huiusmodi loc umhabebit la praescriptio, cum diuturno otio alienum rus quisque asserat se diligentius coluisse: quando omne huiusmodi iurgium solo praecipimus iure discingi: quo artis huius peritis omne commisimus sub fideli arbitratione
65쪽
Honorius, A A. Rufo P. P. C. CVNCTIs motionibus & machinis amputatis finalibus iurghs, omnem modum, quem pr scribimus, ac de eo tantum spatio, hoc est pedum quinque, qui veteri iure praescripti sunt ine obseruatione temporis arbitros iussimus iudicare. Quod si loca in controuersiam veniant, solenciter iudica recognoscens. Et seu ciuilis, seu criminalis actio competet, tribuetur, ita ut causa cognita &redhibitione , obnoxius decernatur, nec poenam con uictus effugiat. Dat. prid.non. Nouemb. Constantinopoli, Arcadio IL& Rufino coss.
tiarum Pauli. DE P ΟE N I S. I tyyminos effodiunt vel exarant,arboresogerminaleδ Dbvertunt, si quidem serui sua sponte faciunt, in metallum damnabuntur: humiliores,in opus publicum: honestiores in insulam, amissa tertia parte bonorum, relegabuntur.
DE EA lege agrorum custodienda desimitum, fidem stare oportet, qua ad non anitum decuma-
66쪽
D E LIMITIB. AGRO R. Α nis antehac adsignatum est, cum ager diuisus mi liti traderetur, Ut extremis a compaginantibus agris limitibusve Dis monumenta sepulchrave sacrarentur. Nam quidam rationem agrorum per eaS recturas putant obseruari, quo Viae & itinera ante colonias nominata, in quibus monumenta constituta. inueniuntur, vel constituuntur, putent es se finalia. . Nam monumentum plurimis est constitutum rationibus. Est unum quod ad itinera publica pro
pter testimonium perennitatis est constitutum, vel quod constituitur , . quod rationem finium noni: recipit: nisi forte inter conuenientes ager diuisus
pactione fuerit. Est & aliud quod proximis aedibus unus quisque miles, Vel consors condidit in portio nibus suis, vel ad progeniem futuram heredibusve suis tellis loco, vice instrumentorum tabellarum Me , possessionis causa monstrauerit: quod aeque nullam limitum. recipit rationem . Est & aliud quod longe ab aedibus, vel timere publico consti tutum, id est iuxta legem Semproniam & Iuliam . .
quod cardinibus & decumanis constitutum esto monstratur: quod . rationem finium recipere vide tur, id est concurrentium linearum atque secantium se inuicem, & ordinem in Vtroque custodit, limitum rationem discernens. Nam & alia intra agros sunt sita quae partes militum seruant, & iuxta
perennem rationem Unam lineam mittunt. Haec autem iugerationis modum seruandi causa sunzsita : quibus etiam termini lapidei adpositi certam idistinctionem dant: quos oportet non ad fidem; ,
67쪽
dum agri recipiunt, pertinere. Eorum igitur sepulcrorum sequenda est constitutio, quae extremis fi nibus cocurrentes plures cursus agrorum spectant, atque multo logiores discretiones linearum perennes admittunt. Sunt etiam monumenta in itineri bus constituta, quae fidem publicam tenent. si tamen eiusdem viae cursus finitimus reperitur, finalia esse arbitramur. Omne enim monumentum dominorum nomina testavur, quae ad iura possessionum pertinere noscuntur: &ideo hanc legem dedimus
rationemve declarauimus, Vt aere contineatur. Dat. Rom. K. April. Tiberio Caesare coss.
nianus. A A.Numo magistro ossiciorum.post alia. PRAECIPIMVs itaque agrimensoribus, Ut pro laborum vicissitudine geometricae artis, fundo cui finem restituens in trifinh rationem steterit,&conis uenientiam trium centuriarum ibidem esse signa uerit, tres aureos accipiat, absque sua pulueratica. quod si limitem direxcrit, volumus ut per singulas possessionis uncias, singulos aureos accipiat, pro intentione quae latcr partes sopietur, &c.
OPE atque auxilio nostrae clementiae, de magia sterijs agrorum geometriae, vel de finium regundorum, vel maxime de discipulis eorum cura magna
sancimus, ut spectabiles scribantur, & usque dum professi fuerint, clarissimi scribantur. Et post alia,
68쪽
Quoniam qui non fuerit professus super hac lege sanc1mus damnari: si sine professione iudicauerit,
capitali sententi striatRr. Nam.& usu armorum discere compelluntur agrune asser Dat V.Κ.Mar Constantinopoli, Theodosio A. cOSS. , .
i S V GG EsΤ IONI BUS IT V I C V LM I NI s semper magnum aliquid Aipublica: coferendi materia mi m1tra tur, s emper m H aliquid porriguuncm --Gndum . quanta itaq9ς magnitudams μα prouisicialium cura est, per eas quoque indubie d*charatur. Alluuionum,quae cosstingere solept in prataqΝqum ripis quorundam fluminum torminantur ieg narura
est, ut semper incerta possessio, incertum sit ei; sdominium, quod posses ri per alluvionem decrescit. Nam quod, die possido' Η, bH yssi tiquam. altero diei vicini fundi dominio in alte mfluminis ripam translatum adquiritur. h pc. tamen apud quem adcrescit,remanet, sed plerumque redit ad priorem dominum ou m auonen to Has m nec ad
Iolteriorem manet, nec redit ad' priorem , sed m
ribuSaaquiruntur, neque ab cerario vendi, ne i
69쪽
quolibet peti, nec separatim censeri, vel functiones cxigi, hac perpetuo lege valitura sancimus: ne vel alluvionum ignorare vitia, vcl rem noxiam posses- 'soribus incliceia vi Mamur. 4imiliter nec ea quidem quae paludibus antea vel pascuis videbantur ad scripta, si silmptibus ac laboribus postestorum nunc ad stiugulii fertilitatem translata sunt, Vel vendi, vel . peti vel quas sertilia separatim censeri,vel functiones exigi concedimus: ne doleant diligenter operam suam agri dedisse culturae,nec diligentiam suam sibi. damnosam intelligant. Huius legis temeratorem . quinquaginta librarum auri condemnatione coem .ceri decernimus. Inter quos habendum est: ossicium
quoque tua: sedis excellὰ, si aliquid huiusmodi sug-kesserit taponendum, vel si preces instruxerit peti
tor. Inlustris itaque ac magnifica auctoritas tua suggestione tui culminis ac dispositione tua non admissa tantum , sed laudata hanc legem edictis propositis ad omnium notitiam perferri praecipiat, haec agrimensorum semper esse iudicia.
SED & si menser ab altero selo conductus th
ccindemnatio erit faeienda eius qui non conduxit in partem mercedri . l
S I dicantur termini deiecti vel exarati, iudex qui ct crimine cognoscit, iam de finibus cognoscere
70쪽
GRORvM qualitates sunt tres. Vna agri diuisi &assignati: altera mensura per CXz mitates comprehensi : tertia arctfinij, qui nulla mensura continetur Ager ergo diuisus assignatus, est coIoniarum. hic habet conditiones duas: nam qua plerumque limitibus continetur:alteram qua per proximos possessionum rigores assignatus esh: sicut in Campania Suessae, Aruncae. Quicquid autem secundum hanc conditionem in longitudinem est delimitatum, per strigas appellatur: quicquid per altitudinem , per scamna. Ager ergo limitatu hac similitudine decumanis &cardinibus conistinetur. Ager per strigas & per scamna diuisus &assignatus est more antiquo in hac similitudine, qua in prouinciis arua publica coluntur. Ager est
mensurat comprehensus, cuius. modiis /miuersus
ciuitati est assignatus: sicut in Lusitania Salmati censibus:aut in Hispania citeriore Palatinis,& compluribus prouincijs. tributarium solum per uniuerasitatem populis est definitum. Eadem ratione &priuatorum agrorum mensurae aguntur: mundagrum multis locis mens nos quamuis extremum mensura comprehendorintii in formam in modii limitum condiderunti Ager est arctfinitis,qui nulla mensura continetur : finitur secundum antiquam
obseruationem, fluminibus, fossis, montibus, vijs, arboribus antcmissis, aquarum diueuhη , & si qua