P. Virgilii Maronis Opera ex recensione N. Heinsii et P. Burmanni ad Chr.Gottl. Heyne editionem accuratissime exacta, cum notis selectioribus. Tomus 1 3

141쪽

Gens illi triplex, populi sub gente quaterni:

Ipsa caput populis; Tusco de sanguine vires. Hinc quoque quingentos in se Mezentius armat, Quos patre Benaco velatus arundine glauca χos Mineius in sesta ducebat in aequora pinu. It gravis Aulestes, centenaque arbore fluctus

Verberat adsurgens: Spumant vada marmore Verso.

Hunc vehit immanis Triton & caerula concha Exterrens freta: cui laterum tenus hispida nanti aio Frons hominem praesert, in Pristin desinit alvus; Spumea semisero sub pectore murmurat unda. Tot lecti proceres ter denis navibus ibant Subsidio Trojae, & campos salis aere secabant. Iamque dies caelo concesserat et almaque curru 2Is Noctivago Phoebe medium pulsabat Olympum rAE neas neque enim membris dat cura quietem Ipse sedens clavumque regit velisque ministrat. Atque illi medio in spatio chorus, ecce, Suarum occurrit comitum: Nymphae, quas alma Cybebe aeto Numen habere maris, Nymphasque e navibus esse Iusserat, innabant pariter, fluctusque secabant, Quot prius aeratae steterant ad litora prorae.

142쪽

AENEIDOS LIB. X. 23ν

Adgnoscunt longe regem, lustrantque choreis. Quarum, quae fandi doctissima, Cymodocea Pone sequens dextra puppim tenet, ipsaque dorso Eminet, ac laeva tacitis subremigat undis. Tum sic ignarum adloquitur: Vigilasne, deum gens, AEneaὸ vigila, & velis immitte rudentes. Nos sumus Idaeae sacro de vertice pinus, a 3o Nunc pelagi Nymphae, classis tua. Perfidus ut nos Praecipites ferro Rutulus flammaque premebat,

Rupimus invitae tua vincula, teque per aequor Quaerimus. Hanc genetrix faciem miserata resecit, Et dedit esse deas, aevumque agitare sub undis. 23sAt puer Ascanius muro sessisque tenetur Tela inter media, atque horrentes Marte Latinos. Iam loca jussa tenent sorti permixtus Etrusco Arcas eques. Medias illis opponere turmas, Ne castris jungant, certa est Sententia Turno. 24o Surge age, & Aurora socios veniente vocari

Primus in arma jube, & clipeum caper quem dedit ipse

Invictum ignipotens, atque oras ambiit auro.

2s quae nanssi Maruland. ad Stal. II, Silv. a, Is legebat , . quem bene resellii Bilrm. χχς ac sentir Ed. pr. Burm. ara flammisq- Goth. teri. hetebat ali. Hamb. pro var. lech a 38 rener vulgo. 241 Pronur in a. aliquot Pier. Quotiescunque hunc versum recitavit Heynius , hemisti

chium Sensit languere, a. o. a. a. itaque ab alia manu ad explendum versum insertum arbitratus est. Postea vidit am

- Brarm. etiam ortuinium, quisquis ille est, a manu indocti monachi adjecta illa credidisse. Diqitigod by Cooste

143쪽

PUB. VIRGILII

38 Crastina lux, mea si non irrita dicta putaris, Ingentes Rutulae spectabit caedis acervos. 24sDixerat: & dextra discedens impulit altam, Haud ignara modi, puppim. Fugit illa per undas Ocior & jaculo & ventos aequante Sagitta.

Inde aliae celerant cursus. Stupet inscius ipse Τros Anchisiades: animos tamen omine tollit. et soΤum breviter supera adspectans convexa precatur:

Alma parens Idaea deum, cui Dindyma cordi, Turrigeraeque urbes, bijugique ad frena leones; Tu mihi nunc pugnae princeps, tu rite propinques Augurium, Phrygibusque adsis pede,diva, secundo. 2 3 sΤantum effatus: & interea revoluta ruebat Matura jam luce dies, noctemque sugarat. Principio sociis edicit, signa Sequantur, Atque animos aptent armis, pugnaeque parent se. Iamque in conspectu Teucros habet & sua castra , 26 Stans celsa in puppi: clipeum quum deinde sinistra Extulit ardentem. Clamorem ad sidera tollunt Dardanidae e muris . Spes addita suscitat iras. Tela manu jaciunt. Quales sub nubibus atris

etc. C. I. descere hie verbum, se. aderit, veniet , Burmannum purare potuisse jure miratur Heynius et nam Longo Maliis veteribus Grammaticis id condonandum est, quius. Seqo

spectabis legebant. 146 actam Montaib. pro div. lecti 248 sectanto Sprol. as 1 superbo sec. Hamb. a18 bella s.

Uratisi. Nec vero in signa sequi argutandum, an aevo Tro

jano signa militaria habuerint. 263. rum vulgo. Diuiti Q by Cooste

144쪽

AENEIDOS LIB. X.

3 Strymoniae dant signa grues, atque aethera tranant a sis Cum sonitu, sugiuntque notos clamore secundo. Hi Rutulo regi ducibusque ea mira videri Ausoniis; donec versas ad litora puppes Respiciunt, totumque adlabi classibus aequor. Ardet apex capiti, cristisque a vertice flamma et o Funditur, & vastos umbo vomit aureus ignes: Non secus, ac liquida si quando nocte cometae Sanguinei lugubre rubent, aut Sirius ardore Ille sitim morbosque ferens mortalibus aegris Nascitur, & laevo contristat lumine caelum. 27sHaud tamen audaci Turno fiducia cessit Litora praecipere, & venientes pellere terra. Ultro animos tollit dictis, atque increpat ultro: Quod votis optastis, adest, perfringere dextra. In manibus Mars ipse, viri. Nunc conjugis esto Ego Quisque suae tectique memor: nunc magna resertoa 6 1 d. eolia Sprol. quod ornare aliquis possit de porrectis volantum gruum collis. Porro aequora ait. Ηamb. a o rcssisque Faernus emendabat ap. Ursin. & Cuningh. e Pert. vulgo. 271 -bo aereur eum Macrob. V, 23 aliquot Pier.& alii multi. Utrumqtae recte, sed alterum poetica oratione dignius. 27 3 circumtar Goth. teri. sar I praeripere vulgg. etiam Servius, quod toties in alterius locum successit. 2 8 Abest hic versus Mediceo & aliis Helns. in aliis superiori praeponitur, ut satis constet esse hic retractum ex sup.

IX, I. 279 prestringere pri Hamb. pro var. lin. ago ipse viris olim editum, di sic Mediceus eum aliis, inter quos tres Goth. Habet hoc ipsum quod placeat . M. ecce pro var. lea. pr. Hamb. 18r restis quo Goth. tert. belle vero post, conjugis suae t tum referte Gud. a m. Pr. si eque malebat He insius sc. dodi ius hoc arbitratus. Diuitiaco by Corale

145쪽

PUB. VIRGILII

14d Facta patrum, laudes. Ultro occurramus ad undam, Dum trepidi, egressisque labant vestigia prima. Audentes Fortuna juvat. Haec ait, & secum versat, quos ducere contra, assVel quibus obsessos possit concredere muros. Interea AEneas socios de puppibus altis Pontibus exponit: multi servare recursus Languentis pelagi, & brevibus se credere saltur Per remos alii. Speculatus litora Tarchon, et OoQua vada non spirant, nec stacta remurmurat unda, Sed mare inoffensum crescenti adlabitur aestu; Advertit subito proras, sociosque precatur:

Nunc, o lecta manus, validis incumbite remis; Tollite, serte rates; inimicam findite rostris aps Hanc terram, sulcumque sibi premat ipsa carina. Frangere nec tali puppim statione recuso; Λdrepta tellure semel. Quae talia postquam

a s a laudesque Egnatius videtur correxisse, sicque multi edd. de scripti . Facta , p. distingui malit Heynius. Porro a amnem pr. Hamb. pro var. ledi. 2 8 3 egrerrique Rom. de plerique alii Pier. de Heinq. scripti fere omnes . Cur ergo non receptum magis haud dubie figuratum. a 84 Audaces pr. Ηamb. a m. see. 286 committere pr. Hamb. pro var. ledi. sa 8 8 recessur Codd. p. Pier. quod pro interpre tamento habet Heynius. ast spumant nonnulli Pier. Uulgor sperat, quod Romanus tuetur & olim Servius probabat. 39s forte r. maddet. Animadv. Crit. p. 3 F. perperam . Si conjectiarae indulgere vellet , Reynius potius emendaret e

Peliate, ferte , ratem, h. impellite. Tum Agite pro findiare conj. Heins. a r puppes multi de praestantiores, idque

146쪽

AENEIDOS LIB. X.

141Εssatus Tarchon: socii consurgere tonsIs, Spumantesque rates arvis inferre Latinis; a oo Donec rostra tenent siccum, & sedere carinae

Omnes innocuae . Sed non puppis tua, Tarchon. Namque inflicta vadis dorso dum pendet iniquo, Anceps sustentata diu, fluctusque fatigat: Solvitur, atque viros mediis exponit in undis; a os

Fragmina remorum quos & fluitantia transtra Impediunt, retrahitque pedem simul unda relabens. Nec Turnum segnis retinet mora: sed rapit acer Totam aciem in Teucros, ct contra in litore sistit. Signa canunt. Primus turmas invasit agrestes axo Atineas, omen pugnae, stravitque Latinos; occiso Therone, virum qui maximus ultro AEnean petit. Huic gladio perque aerea suta, Per tunicam squalentem auro, latus haurit apertum.

Inde Lichan serit, exsectum jam matre peremta ,3 II Et tibi, Phoebe, sacrum, casus evadere ferri Quod licuit parvo. Nec longe, Cissea durum,

Immanemque Gyan, sternentes agmina clava,

147쪽

PUB. VIRGILII

Dejecit leto: nihil illos Herculis arma, Nec validae juvere manus, genitorque Μelampus , 32o Alcidae comes, usque graves cum terra labores Praebuit. Ecce Pharo, voces dum jactat inertes, Intorquens jaculum clamanti sistit in ore.

Tu quoque, flaventem prima lanugine malas Dum sequeris Clytium infelix, nova gaudia,Cydon; 32s

Dardania stratus dextra, Securus amorum,

Qui juvenum tibi semper erant, miserande, jaceres: Ni fratrum stipata cohors foret obvia, Phorci Progenies, Septem numero, Septenaque tela Conjiciunt. Partim galea clipeoque resultant 33o Irrita; deflexit partim stringentia corpus Alma Venus. Fidum AEneas adfatur Achaten: Suggere tela mihi, non ullum dextera frustra Torserit in Rutulos, steterunt quae in corpore Graium Iliacis campis . Tum magnam corripit hastam , 33IEt jacit. Illa volans clipei transverberat sera Maeonis, & thoraca simul cum pectore rumpit. Huic frater subit Alcanor, fratremque ruentem Sustentat dextra: trajecto missa lacerto Protinus hasta fugit, servatque cruenta tenorem: 34

3ao NU v. vulgo ante Helns. 3 2r dum vulgo. 3 2 inerterdubitat Burm. an pro glossa irrepserit. 323 Hamantis vulgor alterum elegantius. 32ς septem numeror Medic. a m. pll. Poterat & hoc vitium in elegantiam deflectit ut sit pro numerus . Melius autem sic distingui putat Heyn. Progenterr n, s 333 Suffice r. ω. de mox r Sparserit in Barthius ex vet. Schol. 336 oras ali. Hamb. re Parrh. cimi Goth. sec. Disi tiroo by

148쪽

AENEIDOS LII,. X.

4 3 Dexteraque ex humero nervis moribunda pependit. Tum Numitor, jaculo fratris de corpore rapto, AEnean petiit: sed non & figere contra Est licitum, magnique semur perstrinxit Achatae. Hic Curibus, fidens primaevo corpore, Clausus 34s Advenit, & rigida Dryopen serit eminus hasta Sub mentum graviter pressa, pariterque loquentis Vocem animamque rapit, trajecto gutture; at ille

Fronte serit terram, & crassum vomit ore cruorem. Tres quoque Threicios Boreae de gente suprema, 33 Et tres, quos Idas pater dc patria Ismara mittit, Per varios sternit casus. Adcurrit Halesus, Auruncaeque manus: subit & Neptunia proles, Insignis Messapus equis. Expellere tendunt Nunc hi, nunc illi: certatur limine in ipso assAusoniae. Magno discordes aethere venti Proelia ceu tollunt, animis & viribus aequis. Non ipsi inter se, non nubila, non mare cedunt: Anceps pugna diu: stant obnixi omnia contra.

34s Vrribus h. f vett. Edd. aliquot ante Pier. C. fidens iungere malebat Cerda. 346 Addiolat oblongus Pierii & alii.

a 49 F. premit aliquot Burm. cum Goth. teri. t parria , Ismara mittunt: malebat scriptum Heymus . Sicque etiam Heinsio in votis fuit. Sed potuit a poeta Ismaruι pro Irma ius dici; ut tot alia. 331 Occurris vulgo. -- - Dore suspicatur Burm. quia moX sequiturr nos mare. Atqui sequitur quoque non nubila . Vix putes serio talia tractari. 318 cedit omnes. Alterum e Nedic. a m. pr. Heins. arripuit paullo cupidius, ut Heynio videtur.3ss Mnixa omnes fere ubique Codd. cum Rom. & Medic. Diuitigod by Cooste

149쪽

PUB. VIRGILII

Haud aliter Trojanae acies aciesque Latinae 36ΦConcurrunt: haeret pede pes, densusque viro vir. At parte ex alia, qua saxa rotantia late Impulerat torrens, arbustaque diruta ripis, Arcadas, insuetos acies inferre pedestres, Ut vidit Pallas Latio dare terga sequaci, 363 Aspera quis natura loci dimittere quando Suasit equos; unum quod rebus restat egenis, Nunc prece, nunc dictis virtutem accendit amaris: Quo fugitis, sociiὸ per vos, ct fortia facta, Per ducis Evandri nomen, devictaque bella, 37o Spemque meam, patriae quae nunc subit aemula laudi, Fidite ne pedibus. Ferro rumpenda per hostes Est via. Qua globus ille virum densissimus urget: Hae vos & Pallanta ducem patria alta reposcit. Numina nulla premunt: mortali urgemur ab hoste 37 sMortales: totidem nobis animaeque, manu Sque. Ecce, maris magna claudit nos objice pontus:

Deest jam terra fugae. Pelagus Trojam ne petemus Haec ait, & medius densos prorumpit in hostes. obvius huic primum, satis adductus iniquis, 38o Fit Lagus; hunc , magno vellit dum pondere saxum , Intorto figit telo, discrimina costis

36o Teucrorum acres see. Rottend. 363 Intulerat vulgo Omnes eum Rom. 364 Areades Ed. N. Heinsit, operarum haud dubie vitio, in Cominiana quoque Servato a 363 ν. extendit Parrh. 3 r Diadis multi. a x rapion Pr, Hamb. 37r magno vulgo. Pelago plures. Diuitigod by Cooste

150쪽

AENEIDOS LIB. X. x 4s

Pee medium qua spina dedit: hastamque receptat Ossibus haerentem. Quem non super occupat Hisbo, Ille quidem hoc sperans: nam Pallas ante ruentem, 33sDum furit, incautum crudeli morte sodalis, Excipit, atque ensem tumido in pulmone recondit.

Hinc Sthenelum petie, & Rhoeti de gente vetusta

Anchemolum, thalamos ausum incestare novercae.

Vos etiam gemini, Rutulis cecidistis in arvis, avo Daucia, Laride Thymberque, simillima proles se

Indiscreta suis, gratusque parentibus error; Αt nunc dura dedit vobis discrimina Pallas: Nam tibi, Thymbre, caput Evandrius abstulit ensis: Te decisa suum, Laride, dextera quaerit; 39s Semanimesque micant digiti, serrumque retractant. Arcadas accensos monitu, & praeclara tuentes Facta viri, mixtus dolor & pudor armat in hostes. Tum Pallas bijugis sugientem Rhoetea praeter Trajicit. Hoc spatium tantumque morae fuit Ilo. 4oci Ilo namque procul validam direxerat hastam: Quam medius Rhoeteus intercipit, optime Teuthra, Te sugiens, fratremque Tyren: curruque volutus Caedit semanimis Rutulorum calcibus arva.

383 qua r. dabat Medie. Gud. a m. pr. Montaib. eum aliis ἐ. idque recte recepit Cuningh. 384 Hisbon vulgo. 389 temerare n. see. Moret. 39r Daunia Menag. pro div. lect. de Schemer. cum Zulich. a m. sec. quod probat Heinsius. 393 dira Sprol. pro var. le t. & Zulich. a m. pr. s.sPa Schol. . in Stat. 396 Semianimesque Rom. di sic scribi malit Iiey

P. Virgil. T. III.