장음표시 사용
171쪽
ici RVPERTI ABBATIS TUITIES Is,
lumine laetificat, sed& beneficio caloris ad
gimendum prouocat,& sinu eius recepta nutrit semina. Praeterea de silicum venis exceptus, & competentibus alimentis enutritus, noctem nobis alleuiat, absentem* diem lux agit aemula, & innumera mortalibus praestat comoda,quibus vitae prssentis iuuatur ino Liat. pia.Adde, quod tunc temporis ex iussu domini semper ardebat in altari, sacerdote iugiter
ligna sit biiciente, quodq; consumebat hol caesbim, quodq; sacrificium se dicebatur, eo
quod esset totum incensium. Sed intercstera naturalia praeciam hoc habet ignis, quod diuisus in partes, mutitati non sentit detrimenta luminis,horum omnium significati nes referri ad Spiritumsanctu & opera eius, his qualitatibus assimilari nouerunt, qui scripturas legiit. Igitur quod in igne Spiritus sinctus ostensius est,signum suit no sibi,sed no bis quibus diuina maiestas eius ab initio sise ni, loqui consueuit. Cur cum Patris&Filii&Spiritus sancti una sit substantia, magis Spiritus sanctus dicatur ignis. Caput XV. NEc illud omittendum est,cur cum una sit sit bstantia patris & filii & Spiritus sancti,magis & pene sbia persisna lancti Spiritus appelletur ignis, & nonunquam ignis domini, ut ibi: In igne enim domini
devorabitur omnis terra. mod tamen mirunon videbitur , si ad memoriam reuoces, quia proprie vel naturaliter amor est iste Spiz - tu . Amor,inquam, Vel charitas, qua pater
istas ct k slium vel si ius diligit patrem, Spiritus saniam dui iuri ctus est,qui & bonitas utriusq; dicitur&est. Na s qu ras, inquit Augustinus, quis omnia secit,respodeo, Deus. Si quaeras per quid,per verbu Qu. Si quaeras, quaret quia bonus est,
omnia fecit. Et haec trinitas unus est Deus. Itam amor Dei Spiritus sanctus est. Amor autem tam spiritualis quam carnalis reuera ignis dicitur & es adeo sensibiliter calens, ut
nemo amantium calorem eius nesciat. Sed - cum Deo, consubstantialis amor suus sit, se
eodem amore suo Deus isnitus est,ut sine distinctione personarum dicatur Dei is,& sit
inuisibilis atq; incorporeus ignis,iuxta illud
M.ta. Apostoli:Etenim Deus noster ignis costimescit. Veruntamen ubi personarum distincti quid cuiusque personae sit dii. . - proprium,dis linguimus, sicut Deum patrem,ris . L. D vitam in se immortaliter viventem: filium bram eius dicimus veram ct incommutabilem sapientiam, per quam uniuersis, condidit creaturam: sic Spiritum sanctum dicimus amori eius, per quem concupiscit rationalem &i
babitare appetit creatur inii amor quasi ipnis, imbut vere ignis ad eandem appositam sibi tellit rationale creaturam, sicut hic ignis visibilis semper in appositam tendit competentem sibi materia. At illo igne, quae constatur, non cosumitur creatura, siciit hoc ig- ne visibili cosumutur ligna, faenu,stipula: sed quemadmodum aurum & argetum hoc igne liquescunt, neq; consumuntur, sed persit ut,& puriora sint, sic illo igne,illo,ut ait Esaias, Est iticamino qui est in Hierusialem: Beata rationalis creatura, incolnimptibiliter liquescit in
incedio huius amoris,in torrete huius voluptatis , semper pura, semper liquida, semper
ardens amore, semper fruens Deo amatore,
desiderando non indigens, fruendo non fastidiens.
Cur ita Spiritus sanctus in igne apparuit, Vt ' de eode igne linguas quoq; sormare dignatus sit. Cap. X V I.
CVm igitur Enstet, recte Spiritum sen-ctu in igne apsuluisse, eo quod hic Dous noster ignis colit mens sit : quaeritii r& illud, cur sic in igne apparuerit, Vt ex codi cis Azri
igne linguas formare dignatus st.. Sed&μὰ hoc signo magnificὸ nobis eiusdem Spiritus et isti
sancti commedatur operatio. Spiritus enim coaeternus patri & silio per lingu am,quim ximam habet cognationem cum verbo, non
solum hoc expressit, quod eiusdem sit si statiae, cum e rae Dei ve bo,sed & hoc, quod per ipsum Deus pater suum nobis eloquatur verbii icut ipse in Psalmo dicit: Linsua mea
calamus scribet velociter scribentis. Nanque mi ut aduerteremus, huc eundem Spiritum per illuPsialis versiculu exprimi, ipse qui inca nationem filia Dei operatus est, cuius inca
nationis ille Psalmus epithalamium est pse, inquam, qui verbum bonum de corde patris
eructatum,in uterum virginis humanς nam rae uniuit, nunc in lingua Spiritus sanctus apparuit,ut idem ipsum verbum mentibus apostolorum inscriberet, sic qum: comparidus calamo scribae velociter scribetis. Quapropter congruὸ versus hic, lingua mea,cum pri Icedenti,eructauit cor meum, in os sciis quo ri que cantantur apostolorum, quod tamen ste
quentius est in os sciis virginii. Et rem, quia verbum hoc in snum virginitatis plenius ataque excellentius eructatum est,uidelicet, ita, ut inde carnem assumeret:in cordibus autem Apostolorum ita,ut inde voce corporea sum- A .pta, nobis audibile & intelligibile fieret. I tur quia Spiritus fandi' illa Dei patris lingua
est,qua,velut calamo scribae velociter sicri M i. . tis,bonu verbu suu humanae naturae velociter,ut volui totum inscripsit, licens, oper
sua regi d est, assumpto homini: ut idem omnino,
172쪽
DE DIVINIS OFFICIIS, LIB. X. I ih nd, quod ipse operari sciat & possit,rectὸ super apostolos oste sus est in lingua, quibus
eiusdem verbi &incarnationis eius notitia, . ut eloquenter praedicare secundii scripturas, homines hactenus idiotae scirent, eadem calami velocitate inscribere veniebat.
Per hoc maximὶ co sonat & coli ret Eua gelio, quonia impletu est hic, quod dicitur
illie. Haec locutus sum vobis apud vos ma- - , , nens. Paracletus autem spiritus sanctus,quε mittet pater in nomine meo,ille vos docebit omnia,& suggeret vobis omnia,quaecunque
dixero vobis. Ecce enim missus statim doctorem illii se profitetur, qui iuxta promissum spons in morte agonia1tis,paractetus,id est, consolator filiis eius orphanis aditenerit. noctorem, inquam,qui illos doceat omnia, sed hoc signo prostetur, dum ostenditur in lingua,simul l omniu edocet gelium loquelas, ut omnibus eloquerentur si ominibus,eadequibus soli docebatur itinerius, let magnalia. bd non,ut quide opinantur,apostoli una tantum,id est, Hebraea lingua loquebantur, ita ut cuiq; genti sua videretur, quod miraculum,ut ait Beda, non loquentium esset, sed audientium. Caput X .
ET non scut suspicantur nonulli se in
illorum vocibus omnes loquelae atque sermones audiebantur, ut tamen una tatum lingua scilicet Hebraea,loquerentur: sed uniuscunt'; nationis homini sua lingua vi deretur:quod,ut ait Beda,miraculum non loquentiu esset,sed audentium id est, non illis
ui loquebantur, erat vera virtus, se in au
lentium auribus prodigium, imo error, id Liam, non existentis erat sensius. Non, in-μ- ω- qua, sic egit ille spiritus veritatis, nec sic opi--i linii er nas de illo, quicunq; prudeter discerni liquid
magistium illum, qui omne veritate docere venit. Superest enim,ut scripta quo que illorum,quae dispersi permundu uniuersum, diuersarii linguarii hominiis mittebat isti unius tantum, id est Hebraicae lin 'aeli teris eos asserant scripsisse, omnem inominem,cuius': linguae,quicunque vidisset Hebraicos illorum apices, eodem miraculo sua linguae scripturam aestimauisse: Qv d valde ridiculum est:Saltem nos Latinos excipiant. Nam de nobis certum habemus, quia scripturas, quas Hebraicae aut Grice conscripserunt, absq; transsatoribus testere nequimus.' illud quoque consequens est, ut quamcunq; ipsi linguam audirent, putarent Hebraeam, quamcunque viderent scripturam .existim rent esse Hebraicam. Quod ni mis Diuolum,
ut dictum est, ineptum & erroneum, sancto spiritui probatur indignu per omnia. Nec dissicile est, hac praesumptuosam siuspicione, scripturae quoq; authoritate explod re. Et repleti sunt,inquit,omnes spiritu sam cto,&cceperui loqui variis linguis,prout spiritus sanaus dabat, eloqui illis. Coeperunt loqui variis linguis, ut spiritus sanctus dabat eloqui illis scripturae verba sunt, quibus omnino repugnat id,quod pretdicta suspicio c6iectat. Loquebatur ergo,nec falso videbatur loqui, dabat vere spiritus sanctus eloqui illis:verum,nouum hoc canticum,ut canimus, vilis. ponens sancti scatisiis signum, ut in ore eoruomnium genera nascerentur linguarum. ν1streia M
Nouum inquam, signum : Significabat e notiue uti vnim, quod ecclesia Deum, hactenus notum sv - .sbi in s la Iudaea, linguis omnium gentium, deinceps esset locutura.Ita vero signum fuit, ori, α ut caula quoq; essiciens, principium m esset suturae rei. Nam quomoab gentium magistri fierent, nisi per scientiam linguarum copiam habuissent conserendi cum eis sermonem' Quomodo, inquam, saltem respondissemus amen, super benedictionem illo rum, cum quid dicerent,nesciremus' 'ITutarim isti aedificaturi erant, nunc tempore a timiscepto &opere diuino, turrim, inquam, cuius cacumen coelos tangeret, perquam fu-
turum quis'; metuens iudicium, in coelum' fusere posset. At illi,qui olim absq; Dei magisterio, soloq; humano opere, superbia duce turrim sibi extruere voluerunt, per quam ascenderent in coelum, secta confusione limgua tu,ctim prius esset terra labii unius de ser monum eorundem, diuisi contra se, sedi persi sunt. Igitur nunc quando Dei consilio turris corporis Christi quod est Eeclesia de vivis & electis lapidibus per uniuersum mundum rite & ordinat E costruitur:rectὸ omnes linquae ad horum artificum ora reoucantur, ne icut ibi, esim quis posceret lapidem,alius
offerebat bitumen,cum peteret aquam, porrigebat trullam:ita hic, cum structores nostr annuntiarent pacem, nos suspicaremur bellum:cum praedicarent regnum Dei,nos putaremus gloriam mundi.
9m congruὶ spiritus sanctus in Mo
Pportunὶ spiritus sanctus, omniu a biter sacramentorum, hora tertia si per Apostolos adueniens,vivificis ean re M. . e dem horam dedicauit mysteriis, qua homi- piam sestitunes adhuc sobrii &carnalibus cibis adhuc te itiunt, primum quaerere debent regnum Dei. Nam quia dominus noster, qua nocte tradebatur, post typicam agni coenam, sacram. O corporis
173쪽
eorporis di singilinis sui tradidit Euchari- minis. De quo & Iudaei, quasi diuinantes,stiam, sol te parum aut nillil referre arbitrare musto,aiunt, pleni sunt isti. Ibi, inquam, id
mur,virum liransi an ieiuni ad illud vitae e- est, in nouos vires cordium , missum erit pulum accederemus. At ille ratione Narti- seruidum diuinae substantiae mustum, Spiriculo temporis agebatur,ut tali hora sacramε- tus sanctus, sicut ait illis, promittens eum tum illud condere non moraretur Ratione: dominus Christus: Vos autem cognosce- quia non ante consummationem veteris,in- tis eum, quia apud vos manebit, & in vo-choandus erat ordo noui sacrificu: articulo bis erit. teporis, quia statim capiedus,&ad passione Quodn6 eo minor sit spiritus sanctus, quia ducendus, aliud non habebat spatium,ut an- capabilis est humano spiritui, cum idem . te mortem suam hoc haeredibus suis constri de patre&stio debeat intelligi.bereitcstamentu.Vndὸ cum illis tradens sin Caput XX. minis sui calicem, lixisset:Bibite ex hoc om TN vobis,inquit,erit: pabilis enim,ut suanes hie est em calix sanguinis mei,&c. statim 1 perius iam dictum est, humano vel anse- - . addidit: Dico autem vobis,non bibam amo- Isco spiritui, spiritus sanctus est. Quod cumdo de hoc genimine vitis, usq; in diem illii, suseicere possit ad probandam eiusdem verichin illud bibam vobis iam nouum in regno diuinitatem,quidam haereticorum in suae popatris mei. Et quidem cum in regno pati is, ti's persidiae verterunt argumentum. Di en id est, clim iam tactus immortalis, post re- tes enim, patres ilium esse minorem, spiritu surrectionem suam cum discipulis suis man- quoq; silio minorem, huic asserere volueruli dueauit &bibit: potuit tunc primum trade- quod in nobis si anti humanarum patiaturre illis corpus suum,& calicem noui aeterni contagia animarum. Sed hoc dicendo, pec ch., testamenti,sed nuc magis ordinate egit, quia catores errauerunt,& falsa loquuti sunt. Coa testamentu ratu no fuit:nis,ut ait Apostolus, sequitur enim eos, ut nec patrem nec stium mors interuenerit testatoris. Igitur spiri- consteantur esse Deum.Paria nanq; imo eatus sanctus,qui huius & omnium facramen- dem dicta sunt,sicut,exempli grati hodier torum author & virtus est,congrue hora tem num probat Euangelium.Vbi cum dixisset filia dati dignatus est, ut tempus ostenderet, Iius:Si quis diligit me,sermonem meum si Gquo sua quoq; sacramenta dati vel celebrari uabit,protinus adiecit:Et pater meus diliget magis conueniret. Vnde recte mi ucrsalis 1 c eum, & ad eum veniemus, &mansionem a cleiis coiictus,magis hac hora nisi sorte dies pud eum faciemus. Igitur clim spiritum famieiunii sit congregari consueuit,&dicta ho- ctum negant ostencum,ed quod dictum sit, ra tertia, ius caeteris illustrior est,ob honore apud vos manebit,& in vobis crit, consequi- eius de spiritus sancti, solennia Missa cele- tur, ut nec patrem nec filium fateantur esse brari astantibus choris, cum psallentio com- i eum, eo quod de patre & de se dicat filius: muni. Nec cuiquam haec diuina traduntur Veniemus, & mansioneni apud eu faciemus. Omysteria, post cibum corporis, nisurpeat ea, Sed his explosis, &cum sumo suo, cum quae retardari non potest, instantis necessi- quo deputeo abusii tanquam locustae existas mortis. runt, euentilatis, hoc Dotius in arguinctum
Quod signa praedicta spiritus sanctus visibili veritatis Catholica siles auripit, deum esse ter quidem ostendit, sed inuisibilis inui- spiritum sanctum comprobans, eo quod hi sibiliter operatus cst,& intrinsecus mano si, iritui capabilis sit: quod propium dicorda repleuit. Caput XIX. uinae est substantis,sancto spiritui cum patre ET haec quidem, quae ilicta sunt, extrin- & filio commune, qui unus di solus Deus
secus visa vel audita sunt: intrinsi cus nullius capax, suaeque creaturae rationali coautem omnis eri istoria, cuius haec de- pabilis est. soris apparentia signa sueriit.Intus enim bea Quod licet Apostolis dictu si,de spiritu santi apostoli mundo corde deum videbant ani cto,quia apud vos manebit, proprium tamen marum sitarum secreta magna cum maiestate filii Dei signum suerit, quod dictum est I subeuntem, suamque ibi titudinem largiflua hanni: Super quem videris spiritum des dulcedine temperantcni, ut adhuc fragilia cendente sicut colubam,&manta mortalium hominum pectora, non tam mi- tem in eo. Cap. XXI. raculo potentiae terreret, quam intimo sen- Ciendum vero, quia in eo quod ait domisit gratiae laetificaret. Ibi cnim erat, de quodi rinus discipulis siliis despiti tu sancto, apud dium est: Fluminis impetus laetificat ciuita- vos mancbit & in vobis erit, longe dis ieni Dci. Item: Spiritus enim meus super ferentem modum mansionis, ratio cogit a mel dulcis. Item: Et vinum laetiscat cor ho- cipi, ab eo quod in unigenito Dei silio ide spi
174쪽
DE DIVINIS OFFICIIS, LIB. X. 314
ritus mansi,de quo dictum est: Super quem quia sapientia aedificauit sibi domum, scidit videris spiritum descendentem sicut co- columnas septem, id est,sapientia Dei patris lumbam,&manentem in eo, hic est qui bais in aedificatione vei conceptione sui corporispi irat. statim septem, spiritus sui,gratias adhibuit: Quae manendidisserentia si rectὸ1nimad sed fidei praecur ri& testi eius signum op- uersa suerit, simul&illud clarebit: cur cum portunum datum est, ut sciret, quale de illo tota trinitas apud dilectorem iuum mansio- testimonium perhibere deberet. A secundunem faciat, s pius&quasi singulariter hoc de fidem autem & extera charismatum dona sini sis, spiritu sancto scriptura sacra contineat. gulis,prout vult,iplis diuisa,semper,ut dictu ivi qua Manere spiritum sanctu in creatura sua, est, in ecclesia sita, spiritus sanctus habitabat. 1itias duobus modis accipimusInus quidem mi Qi' dona, quia proprid sancti spiritus op dus est manendi,cum illa creatrix substantia, ra sunt, iccirco saepius & quasi singulariter, ut per seipsam creaturae replens substantia, sem supra dictum est, mansionem sancti spiritus per inhabitat,qudd de seatis angelis sancti in nobis scriptura sacra commedat, cum totarumq; hominum spiritibus, qui ia cum Deo trinitas capabilis sit,& mansionem sibi insunt,carne soluti,nsi est dubitandum.De his nobis faciat: quia nunc in nobis peregri- autem, qui adhuc in carne mortali sunt, nen nantibus per illa dona sua Spiritus san- idem est arbitrandum: quia, quandiu corpus eius inhabitat, in suturo autem aeternis quod corrumpitur,aggravat animam, multis complexibus ipse trinitatis inhabitabit suta varietatibus subiacet, Ne quidem dilata stantia. Quod ubique esse non nis Deus possit, undὸ Spiritus domini,quia repleuit orbem terrarum, seus est.
Caput XXII. NIhilominus & per hoc qiiod cantamus Sapi'. ad introitum: Spiritus domini reple-
ante vel bo coelum clauserat, & nunc propter clesia catholica praedicat potentiam. Quis e- verba mulieris per deserta fugiebat. Alius nim nisi Deus hic esset, diuisis apostolis per vero manendi modus est,cum per fidem in- orbem terrarii, quomodo uno eode tempo- habitare incipiens, Ecclesiam suam nuquam re posset omnibus adesset Verbi gratia: Thoin infidelitate derelinquit,vel caetera charis mi in India,Petro vel Paulo II omae: imb cumatum dona semel tribuens,, postea nunqua per annos singulos,ta sabbatho sancto Pete- subtrallit. Verbi gratia:Paulo Apostolo data costes,quam labbatho paschae, baptismi sa- sapientiam, non sic per tempora distinxit, ut erameta sancta celebrat Ecclesia , qu bd absq; nunc afluente dono sapiens,nunc relabente sancto spiritu nulla noscitur virtute habere, fieret insipiens.Et de hoc quide modo dicit: quomodo in toto orbe terram,quo i1 ecci Note deseram neq; derelinquam. De modo si a dissua est,posset adesse,ut in sontes pleni- aute supradicto: Auerte,inquit,oculos tuos, ludo eius ubiq; descederet ubi m spiritualis quia ipsi me avolare secerunt. Itemque de equitatus Pharaonis, id est,peccato omniuhoc modo scriptum est:quia quatuor anima turbas,stuctibus operireti Sic em orbe terralia incedentia non reuertebantur, sed unum- ru illum replere dicimus, ut ecclesia uniue quodq; ibat ante faciem suam,id est, in pro- sam, quae per orbem terrarum diffus,, intel- posito suo permanebat De modo autem su- ligere debeamus.Mundi enim elementis veli radicto: Ibant,inquit,&reuertebantur in si corporibus inanimatis diuinitas no capitur, militudine sulguris coruscantis. Nec qui L sed sanctam ecclesiam ubique replere reiM quam mortalium extitit, in quo hic spiritus, creditur. Quodque magis disnum verum- qui diuini amoris substantia est, aeterna st que diuinae maiestatis eius est signum,ipsumtione requi sceret, praeter illum virum unu eiusdem ecclesiae caput implet, licut scriptuquem septem mulieres, id est, septem huius est:Iesus autem plenus spiritu sancto regres spiritus grati semel apprehenderunt, sem- sus est , Iordane. Diuinam igitur eius ubiq; LM. perq; tenuerunt: proeter quod & dictum est: testamur esse prssentia, cantado in introitu: Super quem videris spiritum descendentem Spiritus domini repleuit orbem terrarum, manente in eo: non quod tunc primum in iam dicto sensu huius enumerationis illud
illum spiritus descenderi quippὸ qui totam respiciete, quod ecclesiam adhuc paruulam, plenitudinem in se corporaliter habitantem sed toto orbe terrarum diffundenda, id est, ab ipse conceptione habuit, sicut seriptu est: Christi discipulos repleuit, progenitis in ore
io corde,si valde persta sunt, visitationem illam merentur:quae,ut ait Gregorius,signi scatur in Helia per tenue aurae sibilum: vi tutemq; resumunt, ut idem Helias, qui post
R. uim eundem sibilum regna vertit,reges alios un
175쪽
orum pro signo uniuersis orbis terrarii lin-
πznguis Quod vero sequitur: Et hoc quod
in eis. habct vocis: cur c Dri t. . pientia dixerit, manifestum est, ex eo quod addidit: propter hoc qui loquitur iniqua, nopoterit latere: vel quod praemisit: & no liberabit maledictum a labiis suis,quoniam reruillius testis est Deus, de cordis eius scrutator est verus,& linguae illius auditor. Per quae costat se esse dictum, scientiam habet vocis, ac si dixisset nouit,qua mente qui '; loquatur. Veruntamen in ratione praesentis ossicii scietiam linauarum respicit, quarum diuersitate dando fidelibus suis magnis cὶ probauit, sciuentiam se habere omniv,per quae potest vox
Quod sancti sipiritus effuso,totius sit diuini
operis co firmatio. Caput XXIII.
BEn supradicto sancti Spiritus operi co
gruit haec offerenda:Confirma hoc D us,quod operatus es in nobis. Nam ut nouerimus, quia spiritus sincti effusio totius dium itatis conlirmatio sit, hoc primo dicendum est,quid ante aduentum eiusdem sancti spiritus in apostolis suis dominus operatus sit, fidem utiq: in illis operatus est,quae ex ore Petri pro omnib' sbnuit: Tu es Christus filius Dei vivi. Sed haec quam infirma suerit,ante iii m Spiritus sanctus adueniret, Ii m. cunctis liquet scientibus quia Petrus, idem
Iau. ra. Apostolorum princeps, unius ancillae vocei M. territus, illum quem,ut iam dictum est, Christum silium Dei viui co sessus fuerat, se nosse negauit. Vbi vero spiritus huius donum accepit, nec Romani principis imperiti timuit, sed usque ad mortem confitens,eadem momte sua Christiqn clarificauit.. Fidem igitur spiritus sinctus in Apostolis confirmauit,atque ideis bene ut dictum est, in offerenda caco'. a Me nimus: Confirma Deus hoc, quod operatus is scae. es in nobis,ut per eundem spiritum fides e '. dem in nobis cosrmetur, subiungentes,a te- ρης - - tuo quod est in Hierusile, id est,ab ecclesia Apostolica,quae utique coepit ab Hierustalem, id est, a Iudaea, sicut alibi loquitur ipse dominus, quia silus ex Iudaeis est. Per eundem, inquam, spiritum c6firmari poscimus, quia praeter hunc quicquid credimus, qui quid baptizamur,quicquid molimur, infirmum & vacuum esse comprobatur. Nam &coeli, stilicet ordines supernorum spirituum, in eo quidem firmati sunt verbo domini, ut in sua natura rationales essent & terni, & spiritu oris eius omnis virtus eoru firmata est:
qua in similitudine Dei, id est, in ianctitater . . persistunt. Vnde alibi seriptum est: Spiritus
reliquis pr sentishebdomadae octicii ,
cum pene omnia sin eti spiritus nomen per
sonent de gratiam,sola possunt Euangelia si cere quaestionem, quid ad aduentus eius pertineant solennitate. Quapropter de illis breuiter aliquid dicendum est,ad hoc duntaxat, ut eorum,cum singulis ossiciis, quibus deputata sunt,appareat concordia.
De Ossicio secundae seriae. Car. XXIIII. FTria secunda ligitur hoc Euangeliii: Sic κωνει ri
Deus dilexit mundum , ut filium suu unigenitum daret, ut omnis qui credit in ipsum, non pereat, sed habeat vitam aeternam,& reli Epistola.
qua. Hoc quod dictum est, non quidem per se citius liquet, quid ad praesentem pertinet solennitate,sed quq pr mittitur lectio Actuu tam .
Apostolorum,cosiderata, confestim quasi limminis radius causam eius elucidat. Loquete inquit, Petro,cscidit spiritus sinctus sit pergetiles,qui audi Ra verbum. Et obitu pu runt ex circunctiione fideles. qui venerant cu Petro,quia in nationes gratia spiritus sancti effusa est,&αIccirco nanq; praedictum Euangelium cum hac ponitur lectione Actuu Apostolom, ut comprobetur hoc opus spirititus ancti quo gentibus poenitentiam ad vitam dedit non esse factum mutabilitate consilii, ni filius antequam pateretur,idem v luerit,licet per seipsum tunc genti sus pr dicare noluerit, imo discipulos mittens dixit eis:In viam gentium ne abieritis: Nam quod
hic ait Petrus: In veritate coperi, quia non est personarum acceptor Deus, sed in omni gemte,qui timet Deum,& operatur iustitiam, a
ceptus est illi: Hoc in Euatae lio testatur fili us i, ei dicens missum se esse,no ad iudicium, sed adsilutem totius mundi: & subiungens, absq; distinctione Iudaei atq; gentilis: ut omnis qui credit in ipsum,no pereat, sed habeat
vita aeternam.& cstera quae sequuntur. Adeo
nihil qui de per se gentibus praedicauit Christus, sed de illarii situ te suiq: apud illas glorificatione multa praedixit. ' Sic Isaac nihil Griis imquide per seipsum iuniori filio suo Iacob de δεν, a Masserendis sibimet cibis m1dauit, sed perconcorporale illi Rebeccam Iacob subintroductus est, cum ille benedictione Eseu prim genito suo dare disponeret. Nam Isiac Chri-itum Eseu populum Iudaicum,lacob gentilem,Rebecca mater significat sancti Spiritus gratiam. Rebecca nanq; cosulente, id est,sin
cto spiritu cosilii prouidere, iunior ille filius in isti licet gentiu populus, ingreditur ad Inac. videlicet ad Chri , tardante foris Esau, &occupato in venati Gibus,id est, priore populo intento ceremoniis carnalib'. Ingreditur, inquam
176쪽
inqua,tunior populus cum obseruatione de cem mandatorii legis, quae tradita sunt populo priori, de scientia legis & prophetam pem ornatur, velut ille Iacob a matre indutus est valde bonis vestibus Esau, habens circa m nus collumq; pelliculas hcedom,id est,apertam proferens consessionem peccatorum, cibosq; offeres, id est fidem, quae operatur perdit onem eandem prsripit benedietionc quae in Apostolos descendit, sicut audiuimus in supradicta lectione. - Adhuc loquente Petro cecidit Spiritus sanctus super omnes,
qui audiebant verbum, & erant loquentes linguis & magnificantes Deum.
Magnitudinem tantae benedictionis hie introitus innuit: Cibauit eos ex adipe frume ti,& de petra melle saturauit eos. Per hoc emscelicitas gelium innuitur, quae per spirit
sanctum,interiore sacrae scripturae, tanquam homines rationales, percipiunt medullam, clun Iud i carnales,ta. in1 exteriorem, ut ir. rationalia pecora, sectentur paleam. Se mo nanq; vicinus frumentum est, in quo li. terae superficies, palea sensus vero Spiritu
lis qui 1 nobis quaeritur, medulla est. Unde liquet, quod Spiritus sanctus quasi pinguedo diuinae substantiae sit, de quo in Psalmo
dicitur: Sicut adipe & pinguedine repleatur anima mea, quia videlicet eius inspiratio verbi Dei pinguedinem nostris animabus insextaetura rit. Cibauit, inquam, Ecclesiam de gentibus adipe frumenti,ut dictum est. Saturauit etiam eos melle fluente de petra, id est, doctrina N: sapientia & solutione arcanorii, que praecesserui de domino Iesii, in quo sunt omnes thesauri sapientiae& scientiae absconditi. Propter quod de eodem spiritu in commi nione dicitur: Spiritus sanctus docebit vos, quaecunq; dixero vobis. Oaereda, intonuit: non dubie ad hoc ipsiim congruit, quia per Spiritum sanetium apparuerunt sontes aquarum,id est,intellectae sunt scripturae propho
inadd Spiritus sanctus extra catholicam non datur ecclesiam.
Caput XXV. N osticio tertiae seriae praedicatur nobis, Iss
extra catholicam Ecclesiam non posse dari Spiritum sanctum: ibi isti. apostolicae fideii. θω pHsulibus csse datu, ut per impositionem manus ipsoriam hi, qui confirmandi vel ordinandi accedunt, accipiant eiusdem spiritus
enim in quenquam illorum venerat spiritiis sanctus, sed baptizati tantum erant in nomine domini Iesia. Tunc imponebant illis manus,& accipiebant Spiritum sanctum. Et ut se intra sciamus non nisi per Apostolicae fidei ianuam intrari debere in sanctam ecclesiam, nec aliter accipi spiritus sancti gratiam,congruὸ lGGoni huic coniungitur hoc Euangelium, in quo dominus ait:Amen amen dico vobis, qui non intrat per ostium in ovile,sed asce dit aliundὸ, ille sur est & latro,& cst. Passim per libros patrum sentetiae reperiuntur,quibus cons atur,talium sacramenta, speciem quidem pietatis habere,vr rtutem autem cius
abnegare:quomodo palmes cu fuerat abscis sus de vite, palmes quidem est, sed iam fructificare non potest:& manus cum abscissa suerit de corpore, manus quidem est, sed corporis vitam, iensemq; in se retinere non potest. x apropter cum baptizati a talibus, ad ca- Res ' inolicam reuertuntur ecclesiam, non quide iis
repetitur in illis lauachrum carnis: siquidem bapti rati sunt in nomine patris & filii & spiaritussancti: multae quippό haereses sic quoq;
baptizant, sed per impositionem manuum accipiunt spiritum sanctum,quem soris vidictum est accipere non poterant. Hoc igitur, ut supradictum est, officio declamatur, foris non dari spiritum sanctum,sed intus per episcopos,quorum est,manus imponere, ex su
cessione Apostolom, quom & illa vox est in introitu,nianus imponet tu & dicetiti: Accipite iucunditate gloriae vestrae, gratias agentes Deo,qui vos adcilestia regna vocavit .Quod
de apostolicis sumptu epiliolis parce alitera his
detortu est. Nam pro eo quod dominus ait: DHeg. Accipite spiritum unctum,isti verecundὸ ut e r euelli ae. tes eius vice, dicunt: Accipite iucunditatem
loriae vestrae: Si quidem Paulus ad Corinthios scribens, qui ab eiuslinodi suribus & laatronibus, quos in supradicto Euangelio diminus percutit, multifarie subuersi fuerant, id est,ὶ pseudoapostolis, quia gloria vestra sumus alti Et in alio loco: Gratias, inquit, gentes Deo, &c. Catholicorum quippe atq; orthodoxorum gloria est, quod per ostium
intrauerunt ouile ovium, id est,per sdem illorum,qui non suam, ut haeretici,sed Dei gloriam in spiritu sancto quaerunt. Vnde & inc6munione canimus:Spiritus qui a patre procedit,ille me clarificabit. Quod idem est, ac si dixisseti: Spiritum, qui a patre procedit, qui s rint.
sancti donu. Sic enim habet,quae in hoc osta cun* dabunt vel accipient,non fiam sed deicio posita est, lectio Actuum Apostolorum: gloriam vel glorificationem quaeret: In osse-Cum audissent Apostoli, qui erant Hiero - renda quoque, portas coeli aperuit dominus, limis, quia recepisset Samaria verbii dei, mise donu sancti spiritus pridicatur,quo scriptu- runt ad eos Petrum&Iohannem: Nondum plurae sacri apostolis,n per Apostolos uobis
177쪽
apertae sunt, ut manna verbi Dei plueret no- tiam: quia iuxta quod ait Daniel, pertrans; bis dominus in abundantiam, quorum au- bunt plurimi,&multiplex erit scientia: stu- thoritate ecclesia catholicxab insurgentibus dio virorum illustrium . quae spiritu sancto ilin te haereticis exaltatur, sicut in sequeti vera luminati sulat,de libris Moysi pacisq; prophesii canimus. tarum scriptis tanta creuit copia librorum,ini dieiuniuxtatis ipsa petecostes hebdo- ut nos legentes, tanquam lassi conuiuae, plu mada celebrandum sit. Cap.XXVI. rarelinquentes,videamur ablistere.Hoc my Nos scio quartae seris pridicamus ea, quae sticE sanctum nobis innuit Euangelium, de per Spiritu sanctu data eis, ecclesiae multi- quinque panibus & duobus piscibus sitiatisplicem scientia, consonantibus maxime his, quinque millibus hominum, & diuodeclinquae ieiunio deputata sunt evagelicis ac pro cophini ex fra finiis impleti sunt. Auctipheticis lectioibus. Illae nanq: lectiones triu sunt enim domini benedictione, sancti spiridierum ieiunii magis consonant ossiciorum tus es susionem significante:quo dato, lex&partibus reliquis, no solii sensu, sed interdu prophetae inter studia tractantium, sicut illi Uri & litera,vt ille introitus: Charitas Dei dis panes inter ora comedentium multiplicati S rimi. sa est in cordibus nostris,qui de lectione epi sunt. De quo spiritu in lectione prima dicit stolae, quae ieiunio deputatur,siumptus est. sapientia:quia spiritus domini repleuit orbε. Vnde satis rcclesiastice & hoc Romana ce- t' rarum,dec. Et Esaias in lectione secunda authoritas, ut semper in hac sacra pent. Noli timere serue meus Iacob, & rectissimὸ urea, costes hebdomacla, siue tardius silie tempe- quem elegi. Essuadam enim aquam supers R. rius termini occurrant, ieiuniorum celebre- tientem,& fluenta inper aridam. Et expones solennitas,quod ab antiquis quoq: pr s. quid dixerit:efflandam,inquit, spiritum meu nitum esse Apostolicis, non dubia testantiir super semen tuum,& benedictionem meam ipsorum scripta. Non enim ab illis tradita supcr generationem tuam. His consone pro est noua haec allegoria, secundum quam vi- cinit introitus: Deus cum egredereris coram sum est quibusdam nostrorum,a prima heba populo tuo,iter faciens eis, habitans in illis. domada Martii tres obseruare hebdomada Hic siquide pateticulatim de Psalmo LXVII ruria αραδεκαδαρ, usq; ad natale domini ad sumptus est,qui psalmus totus de exaltati similitudine triumτερ α δ κυδων, quas idat ne Christi, & ecclesis glorificatione composithaeus in Christi generatione contexuit.Sed tus est. Nam per pridicta scientiam,&cstera quia primum ieiunium veris, secundum sta charismata Spiritus sancti,egressus est Deus, tis est, & terminus quadragesimae nunquam id est,notus fact' est in cospectu populi Chriante veris initium, pentecostes vero nuquam stiant,prol perii iter faciens eis, remotis vid ante ςstatis occurrit introitum: placuit iure licet pristinis errorum laqueis. Et quia privenerandae matri Romane ecclesiae in prima dicti doctores sanciti, quorum & illa vox esse quadrastesimae hebdomada,&in ipsa penteia potest in otiareda: Μeditabar in madatis tuis costes solennitate , ieiuniorum eorundem quae dilexi valde: qui meditando diligenter ossicia prςfigere, nec unquam propter velo- sacras exposuerunt scripturas idipsum citatem aut tarditatem terminorum eadem omnes, & non fiant in eis scismata: bene in confundere. Nec vero contristat aut obsed communione recitatur eis illud domini di-i. - - , Moui , rat, sed magis illustrat obseruatia ieiuniora, ctum,quod amplectuntur ipsi: Pacem meam intristat'. illam de aduentu sancti Spiritus solennitate: do obis,pacem relinquo vobiς.
quippe quia delitis Sancti spiritus, delitiaru
rit carnalium fastidium important electorum mentibus:& quia sponsus ablatus est,ieiun dum est filiis eius,hoc Spiritu sancto paracleto,sic suam dispensante gatiam & con lationem, ut delectentur gemitibus inenarrabiliabus,gementes ut columbi, gemitumque procant i habentes. Igitur b c officia secundum pri inuidia mortua est,ex quo Spiritus sancti
De officio sexte seriae: Synagogam per fidem esse resuscitandam. p. XXVIII.
Cri sext pulchro & mirabili mysterio
significat in Evangelio nobis illud, quod rum de synagoga speramus, videlicet cν tande per side Christi suscitanda sit, quae nucieiunium, quomodo suis in partibus constanent,breuiter est aperiendum. De os scio quartae seriae. Multiplicem ecci sit scientiam per Spiritum sanctum esse datam. Cap. XXVII. gratia veniente de gentibus ecclesia suscepit. Μulier n1q:,quae a nuxu ia uinis,lactu timbriae vestimeto saliuatoris, sanata est ecclesia de gentibus archisynagogi filia, quam idem dominus resuscitat, synagogam, quae nunc
PRimbos scium quaret seris multiplice, ut dictu est per infidelitata mortua est,signi ut supradictum est, Micat Eccles scie ficati In quo illud mirabile valde est mystitaque,
178쪽
ue, quod quadoq; filia nata est archisynago
i, tunc ni lier ista coepit infirmari & quado haec sanata est, tunc illa obiit. Sic enim scri tum est in Evangelio: quia puella erat annorum duodecim,& mulier suxu sanguinis p tiebaturannis duodecim. id pulchrius, quid couenietius t Na quado in Abraha,Isaae& Iaccob synagoga nata est, petilitas rdiis idololatriae tanquam fluxu ianguinis, coepit
pace habemus ad Deum, per dominu Iesium Christum inod superiora legentibus atque intelligentibus ci arum est, ubi longa & valida disputatisie cau fatur Iudsos &Gr os omnes sub peccato esse, nec istos excusabilcs es se propter ignorantia dei nec illos iustiscari potuisse ex operibus legis, & omnibus aequἡ necessariam esse Christi gratiam. ibus ona nibus sub peccato coclutis tandem insert:Iu- languere. Et quoniam trahente & suscipien- stiscati igitur ex fide,&c. Itaq; duo caeci illute Spiritusancto testificaris est in Cornelio, minati,mγ ilice duo sunt populi, quorum &haec sanata estitue synagogo inuidens,& indi- &illa vox est in introitu sumpto, de praedignam vitae aeternae ite iudicas mortua est Sed cta lectione epistolae: Charitas dei diffusa estitem reuiuiscet,postquam plenitudo gentiu in cordibus nostris per inhabitantem spiri- subintroierit, quod praesenti factura praedi- tum eius in nobis. Adeo ieiunium fieri praecatur gratia spiritus sancti. Duic in praeeunte senti hebdomada, ratio vel aut horitas exigit, prophetica lectione dicitur sub nomine ciui ut maxime osticiis conlisnent leetiones.& Gratis suae Sion: ultate sitae Sion,& laetainita uangelia ad ieiunium pertinentia. Sed & leni in domino, qui dedit vobis doctore iusti- ctiones quinq; , si c5sideretur,spiritus sancti ctiae, descendere faciat ad imbrem matutinu, gratia testantur,omnes quidem significati de serotinum in princ Pio. Per imbre matu- nibus rei competenti bais, quaeda autem apertinu erotinu doctrina significat Euange- tis vocibus, ut haec prima Iohelis prophetae: lic quae illis&primo tempore tanquam ma Effundam de spiritu meo super omne carne, tutinus imber,missa est:& nouissimo tanqua &c. Secunda quoque,qua dicituri Numerabiserotinus,mitte la est. Et comedetis, inquit, iisq; septem hebdomadas plenas usq: ad alte vescentes,& saturabimini,&laudabitis no- ram diem expletionis hebnomadae teptinast men domini dei vestri, qui fecit vobiscu mi- prqsentem solennitatem contingit,quam narabilia.Comedetis,inquam, non cibum qui meratis a pasciis die septem hebdomadibus, perit,sed qui permanet in vitam aeternam: de pro adHentu Spiritus sancti celabramus,quae uoad introitu in persona eius,quae suscitan magna,&apua antiquos in memoriam dataea ess,dicimus: Repleatur os meu laude tua, legis festiuitas hebdomadarum erat,& apud&c. Quapropter nec illud a mysterio va- nos in memoriam datς gratiς, id est remissionis 'eccatorii iucundus iubilsus est. Et quia pol factam duorum concordia populorum, in breui dominus venturus est,rect ξ filias assentiam sponsi destentibus, & cum desiderio reditum eius expectantibus, illa consolantis
verba in communione canimus:Non vos re
linquam orphanos, veniam ad vos iterum,&& gaudebit cor vestrrum.
Quod singula osticia quae praedicta sunt,
cat,quod cum puellam dominus suscitasset, adjitu est: Et iussit illi dare manducare. Resecta enim interius dicet id quod, in offerenda canimus:Renedicanima mea domino,&c. Et tunc magis uniuersaliter impletum erit, quod in communione canimus: Spiritus ubi vult spirat,videlicet habens potestatem,ciim vult,vadere ad gentes, & iterum venire ad Iudaeos, ubiq; sua se voce prodens, quia nemo
potes dicere, dominus Iesus, nii; in Spiritu
De Oinicio sabbati: Duos populos gentit E &Iudaicum pacem S concordiam h bituros.Caput XXIX. . L uiter per tringendues . Prima duoi irisAbbati ossicio, duorum concordia po- sabbati N: sequetis die pentecostes os scia,spipulorum prisignantur, Iudaei scilicet ata ritum s pientiae N intellectus pr dicant. S que getitis,qui tande uno eodemq: spiri- pientiam namq: & intellectum apostolis de- tu se illuminatos profitentes,agnitum ambo dit, ut sicut sabbato cantauimus:Flumina desine cotrouersia sequetur Christit. Duon1q; ventre eius suent aquae vitiae: &intelligo caeci, qui in Evangelio reseruntur illumi- rent scripturas, sicut ipsa die pentecostes ienati ,hos duos significant populos, quod ex gimus domino promittente: Paracletus au-My. . praeeunte lectione Epistolae manifestrum est. tem Spiritus sanctus,quem mittet pater in Quibus enim nisi Iudaeorum pariter Ad sen- nomine meo, ille vos docebit omnia, ae lium , duobus contra se inuicem rixantibus cunque dixero vobis. Eosdem enim&sapi-
populis Paulus ait: Iustificati igitur ex fide entes, qui nossent,quando deberet proferre O sermo
singulis sancti Spiritus donis conueniant. Cap.XXX.
NV ς in quo singulis donorii Spiritus
sancti singula conueniant ossicia, b -
179쪽
ni panes multiplicati reseruntur, de cuius rei minico sensu sit perius iam dictum est.
SExtae seriae ossicium respicit ad spiritum
pietatis. Opus enim pietatis est,quod dominus puellam resuscitat, iubetque dari sermonem: & intelligentes ut scripturarum mysteria non orarent,qui hactenus idi tae fuerant, & sine literis, coeleste magisterium reddidit.
s/bbati ossiciu ad spiritum timoris per
tinet quia videlicet clim duo caeci supra-sEcundae seriae officium ad spiritum con- ι ra si iij pertinet,quia de assumptione genti- ad manducandum: inio quod per illud signium Deum collaudant, quorum salus dii scatur, quia mortuam nunc synagogam, ii in secreta Dei voluntate esset, ipsi Apostoli sne resus itans per fidem, replebit o eius illud ignorabant consilium, donec Petro di- laude,ut piam eloquatur iusti iudici j Dei cλceretur in excessu mentis: Nod deus sancti sessionem. ficauit,tu ne commune dixeris:quo loquente postmodum,cecidit Spiritus sanctus super omnes qui audiebant verbum,quod ideo,ut dicti,id est, duo populi suum pariter a supradictum est, commemorat os scium. nouerint illuminatorem, propε erit dies im Eriae tertiae osscium, Apostolos & eoru dicit, quae causi timoris & tremoris erit est successores comendat in eo, quod aduer am elems. res & latrones, qui aliundὸ ascendunt . Nec mirum hunc ordinem ossicioru decinouile ovium, id est, aduersus pseudoapo- cendendo a spiritu cipientiae ad spiritum ti- stolos vel haeresiarchas , confortari spiri- moris deduci: paschalis vero hebdomadae tu sortitudinis audet, dum causa expotat,& ossicia astenden lo firitu timoris ad spirata dicunt: Nam gloria vestra sumus:& glorian- tum sipientiae perderi quia per haec desten tur non insipienter, sed veritatem dicentes: sus ad nos Spiritus s4n cti, per illam vero no-Quapropter hoc officium ad spiritum sorti- ster ascensus ad ipsum digestus est, quod itidinis pertinet.
QV rtae seriae ossicium spiritum scietiae
praedicat, quod maxime ex Euangelio claret, quo benedictionem domu plenius dictum est in eisdem paschalibus ossiciis.
CIIS, LIBER UNDECIMUS.Cur post solennitatem sincti Spiritus, oss-cium de s ncta trinitate ponatur. Caput I. Elebrata solennitate de aduentu ancti Spiritus, statim euestigio gloria sentiae trinitatis dominicae subsequ&tis os scio, recta dispositione cocinim', videlicet quia post aduentum eiusdem Spiritus sincti,pridicari statim,&credi,&in baptisino celebrari coepit fides&consessio nominis patris &filii & spiritus sincti. Nam anteapraesente in carne domino, nusqua nominis huius distinctionem aperte traditam veI obseruatam legimus, nisi cum post resurrectionem sitam ait discipulis suis:Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine patris & slii& Spiritus sancti. Sed tunc quidem haec regula tradita est , nunc autem primum actu exhibita, ubi ipsa die pentecostes primitus in tribus millibus xcclesiae baptisma celebrana est 'Sicci; coepit innotescere terris, sortitudi nis,nomen domini, propugnantibus magni
Dauid resis Christi ducibus,ipse quide coruporaliter ab siente,sed per diuinitatis praesen tiam totam belli summam regente ac disponente, summaque cura nitentibus fidissimi, eius ducibus,dum capitur ciuitas aduersa, vino suo, sed eius nomini asseribatur victoria,
quemadmodum & Dauid illi dictu legimus
duce suo, obsistente Rabath filioru Amon: Co re a populum & obside ciuitatem, quia capienda est urbs,ne clim capta fuerit,nomini meo ascribatur victoria. De quo de subditur, quia tulit diadema regis eorum de capite eius, & impositum est super caput Daui . Pro regis eorum, in He braeo scribitur Melchom.Vnde Hieronymus: Rex eoru vocatur idolum eorum, quod lite vocatur Melchom, cuius diadematis aurum conflasse&purgasse dicitur David se dum lege
180쪽
ugem,&secisse indesbi diadema,quod hic uissimi pro eadem fide verba catholicae pacis positum super caput eius dicitur. Sic utiquE essari cupimus. cultum idolorum tulit noster Dauid ,&de Quod nomen patris & si ii & spiritus sancti, summis principibus illa colentibus, tanqua propria veri uel descriptio sit. de diademate illorum se atq; Ecclesiam suam Caput II. coronauit. UndPeidem ecclesiae suae dicit in - rome patris S silii&spiritus sanctI per Canticis: Coronaberis de capite Amana, de l l secta& integra unius veri oei dissi, i vertice Sanir & Hermon, de cubilibus leo- tio es homn u qui q; dicantur,vel alinum, de montibus pardorum. Nam & tunc quando dicti fuerint dii siue in coelo siue intulit idem Dauid uxorem Vriae Ethaei, ip- terra cuncta amputas tuba,quom omniti alii sumque V iam fecit occ i,serentem in ma- falso dicti sunt dii, quos vario errore delusanu sua scriptam suae mortis sententiam, Era- gentilitas coluit, alii non naturaliter dii, sed ue quidem committens piaculum secundum accidentali dono a vero Deo dei scati, iuxta rem gestam,sed grande praesistians mysteri ta illud: Ego dixi,dii estis:& slii exeelsi om um per Chrishum regem vere manu sortem nes. ' Nam caetera quidem quamuis propria atque desiderabilem suo tempore peragen- summi & unius dininitatis nomina, humanadum. Sic enim hic verus Dauid dominus no- praesumptio salsis diis astinxit, ut creatores ster clim in solario domus sus deambulatet, atq; rectores orbis terrarum immortales ac id est, in paternae maiestatis solio iam regna- sempiternos,caelestes atq; omnipotentes eos rei post meridiem, id est sos Uassionis suae nucuparet,& similia, quae poeticis quoq; fgpondus & aestum, tali ; misisset Apostolos mentis inserta dimones pascere confii euere, suos ad praedicandum cunctis gentibus, quae vocabula illis im oneret. At vero nomen hic per Rabath ciuitatem filiorum Amon fi- hoc ὶ seculo no fuit auditu,nec homines de gurantur, vidit lege, quam dederat per Moy corde suo comminisci potuerunt, videlicet sen,sanctam quidem 5 bonam,sed inutiliter quia significatum eius oculus no vidit,& au-
carnali copulo cohaerentem,sicut infructum ris non audiuit,&in cor homini nonas centa
coniugio Bersabeae, pulchra quidem val- dit. Solent quippὶ prius res intelligi, Spostdὸ, sed sterilis iuncta erat Uriae Ethaeo. Tol- ad placitu nomina illis imponi,sicut aiut m lensque eam stilicet legem sacram,& spiritui ni quoque philoisphi getilium, ea quς sunt
suo sensum eius copulans virum eius super- in voce, sunt eam, quae sunt in anima passi bum, scilicet Iudaicum populum, cuius su- num notae. Sed signiscatum supradicti nomiperbia significatur per Uriae vocabulu:Vrias nis patris,& filii & sipiritus sancti nullus eoruenim intemretatur lux mea Dei. Lucε quip- nouit,qu ideos sibi finxere, quos voluerunt. pe Dei ac scientiam ille populus putabat su- Rebus ergo quas deos appellauerunt, nomεam esse propriam, tanquam Deus Iudaeorum hoc adinvenire vel imponere nequiuertit.Sotantum sit Deus,non etiam uenti u. Illum,in- lus ipse Deus nome sibi hoc imposuit,vbi di quam, carnalem populum hoc modo inter- xit:Euntes docete omnes gentes, baptizan- . .
scit ablato a corde eius interiore sensiu,legis tes eos in nomine patris & filii de spiritu, sensuaeliteram solam in manu derelinquit, qua cti.Cuius significatum & si prophetae utcun accusante reus teneat, sicut ait ipse dominus: que nouerunt,tamen ipsum nomen edicere est qui accuset vos Moyses, in quo vos spe- non debuerunt,videlicet quia mudus adhuc ratis. Hoc benὸ per illud figuratur, quodc5 infans , ipsum nominis capere non posset id iptam 1 rege Dauid mortis suae sententia signiscatum. Persecta igitur , ut praedi- Urias ipse portare iubetur. ctumest , & integra veri Dei distinitio est, Igitur celebrata, ut supradictum est,so- nomen hoc Dei viui , manifestam facien, tennitate de aduentu sancti spiritus, quo aci discretionem, quo pertineant hi, qui scrip-cepto .statim sanctae trinitatis fidem presica- tum illud habent in frontibus suis, de qui re coeperunt apostoli: recte huius sequentis bus clamatum est in Apocalyps ab angelo dominicae tam nocturno qii m diurno oss- ascendente ab ortu solis, de habente senumcio, nomen& gloriam pridicamus eiusdem Dei viui: Nolite nocere terrae&mari,nequὸ sanctae R indiuiduae trinitatis. arboribus,quoadusque signemus seruos net ' De cuius substantiae unitate,personarum nostri in frontibus eorum.Tunc enim ange se que trinitate, quia masni 3ccatholici patres lus ille magni consilii clamauit quatuor an magna At digna conscribentes, sua quasi gelis, id est,quatuor principalibus regnis, id ut vindemiantes repleuere torcularia, nos Quod stipraaictum est, quando clamore praequasi colligendo racemos post vindemiato- dicationis euincente,nctu est, ut reges quores. ipsi in benedictione Dei sperantes,no- quE Sc imperatores ad fidem conue si,no ob