장음표시 사용
141쪽
prius enarrabant in litia dine in aquosa, id est in siccitate doctrinae, sacram penuria scripturarum. Antequam, sicut in introitu can. tamus,aqua sapientiae potaret eos,antequam sicut in offerenda canimus,intonante dec mlo domino apparuerunt sontes aquarum, id est, apostoli, per quos altissimus dedit voce suam, id est, illam de qua nunc loquimur, notam secit viarum suarum scientiam. Plane igitur tertiae seriae osticium,tertiam beatitudinis comendat sentetiam,pr dicando ea,quae non iactantes,sed lamentates faciat,scientia. Cur statio ad sanctum Paulum. Statio ad sanctum Paulum conuenienter huic officio er scripta est, iuxta omnia quae supra dicta sunt, vel rationabiliter dici possunt. Huic enim singulari gratia dominus aperuit sensum ut intelligeret scripturas, quod pauloante de caeteris Apostolis dictum est. Unde Se ipse ait, Euangelium meu , quod Euangeli ratum est, non est a me, neq; em ego ab homine accepi illud. neq; didici, sed per reuelationem Iesu Chi isti. Itemque quod in eodem Euangelio dictum est,& pridicari in nomine eius poenitentiam & remis sionem peccatorii in omnes gentes, maxime per hunc adimpletum est per que omnes states cognouerunt gratiam Dei,& per eu aqua sapientiae gentes potatae sunt, & maxime per
eum luctuosa dei scientia,dictis & scriptis apposita est. quod uberius in Epistolis ad Co rinthios inueniri potest. Dicit enim his inter quos fornicatio audita suerat: Et vos inflati estis, & non magis luctum habuistis,&c. Ite, Contristati inquio estis ad poenitentiam,c5 tristati estis secundum Deum & reliqua. Et intantum ab eis quibus predicauerat, luctum exigebat, ut ipsi non lugerent, humilitatem se a Deo ipse deplangeret, &non lugentes
lugeret, sicut ad eosdem Corinthios.Ne cum venero, inquit, iterum humiliet me Deus apud vos,& lugeam multos qui ante peccati runt, & non egerunt poenitentiam super immunditiam & fornicationem & impudicitiam quam gesserunt. Hinc & beatus Iob , cum de scientia quam habuerat priuscuam sibi dominus de turbine loqueretur,ixisset Audito auris audivi te, di de auem e-to eiusdem scientiae,quod accepit ex collocutione Dei subiunxisset, Nunc autem oculus meus videt te , statim multiplicem scientiam causam esse ostendens essectivam luctusque& pcenitentiae, idcirco inquit ipse me reprehendo,& ago poenitentiam in fauilla & cine o. Removeamus igitur nostium 1 pasch libus gaudiis ineptam laetitiam, neq; carnes agni comedamus absque lactucis agrestibus, quia beati qui lugensiquoniam ipsi con irati s
De os scio quartet seriae, Beati qui esuriunt& sitiunt iustitiam. Caput IX.
Orscium quari serit, qualiter quarta
beatitudinum sententi et consbiaci, a probare operosum non est. Uerum illud potius quirendum esset, qualiter quartalisc beatitudo, qua dictum est, Beati qui est riunt de sitiunt iustitiam, quarto gradui gratiarum Spiritus sancti, id eit, sortitudini congruat, nis ex sum dictis Ausustini verbis rastaret, ibrtitumiis esse eousq; ab omni mo tisera iucunditate rerum transeuntium arrimum euellere, ut vacet illi iustitiam esurire
ac sitire. Hoc autem quod pr missum est,sc licet prςsens os scium, quaris beatitudinis esse prsconium. perspicue patet quia per conuiuium illud, qtici se dum hodiernum tauangelium domi niti noster post resurrectionem cum septem discipulis celebrauit, illa saturitas ut beatus Gregorius exponit si se nisi cata est quet hic esurietibus&sitietibus iustitiam in illo sterno conuiuio reposita est. Restat igitur hoc solum, ut preeunte mIm-co sensu Evangelii, videamus qualiter illud cςterae consectuantur partes ostich. Veridica doctorum expositione traditum nobis est, hoc quod dominus noster post re- I. viii. surrectionem suam,discipulis in mare labo ratibus, stetit in littore, illud innuere, qu
ipse resurgens ex moietuis, iam non moritur, Rem 6.
mors illi ultra non dominabitur, ac si rebus ipsis loquatur in et emitatis seliditate stabilitus: Iam vobis in mari non appareo,quia V
biscum in perturbationu stuctibus no sum. Quod mane facto stans in littore, disti pulis nescientibus quia dominus est, Mittite, inquit, id dextera nauigii reto & inuenietis, illud significat, quod mane id est, in die tu
dicit,transacta prs sentis nocte seculi, omnes electos suos uniuersali resiarrectione ad dexteram suam congregabit. Magni etenim pis
ces & numerati omnes centum quinquaginta tres,omnes electos significant, qui meritis magni,& sanctς trinitatis fide persecti, tuead littus maris, id est in finem seculi, simi colligendi .lbi septe discipulos adco uiuium inuitat,quia persecta Ecclesia,iamq; tota septiformi spiritu costructa, tuc receptis corporibus ad sternas cum illo discumbent epulas.
Quid ergo sibi vult lipe quod cantamus in in introitu, dictu de die iudicii. Venite bene Multa dicti patris mei, percipite regni; nisi quia significatur hoc ipsum in ruagelio pridicto per illud,quod ex tibus discipulis ad littus,t tum b
142쪽
in Hierusale,quia videlico . is amoris, qui in Sion,id eli, in praesenti EAlesia, nuc est aliquatulus,tuc in Hierusala,id est,in illa visi
nς pacis aeterna perpetuus,m inextinguibilis erit caminus. Inuenient &pane pomum, id est,ueram vitae aeternae alimonia Deu, qui angelorum cibus esst,quos pascit immortaliter.
DE DIVINIS OFFICIIS, LIB. VIII. ira
tumi numerii magnorii pisciu trahentibus, via gustamus, vi videamus quoniam suauis ait dominus, Venite prandete. Regnu enim est dominus quem in sacramento altaris si illud unu aeternu pirandiu es una & perpetua mimus. Aperuit enim dominus portas coeli, coena est. Illic inuenieter omnes electi, quos & hunc panem pluit nobis, portas inquam
hic aphellat benedictos patris sui, tuiq; per ii coeli, id est, prophetas qui praedixerunt, an
los pisces magnos & numeratos signati sunt. gelos qui an nunciaiierun Mariam quae com
illic inqua,in littore illo, id est,in seculi fi- cepit & peperit Apostolos & doctores alios, ne, prunas inuenient&pisce superpositu, pis qui praedicando Dei verbum immisierunt ince inqua assum, id est,Christa Deli, homi- ora animarum nostrarum egentium, dc suamne passu,tuc in igne no passionis, sed amoris inopia anhelantiit,ut gustaremus de agnosce- propositu,de quo amore loquitur Esaias: Di remus,&ad patria,ubi panis huius plenitudo
cit dns, cuius ignis est in Sion ,& caminus ei' est, tendentes,in via non deficeremus. Cur statio ad S.Laurentium. 'MBratus Laurentius unus & bene notus de magnis illis piscibus , hiscis magnus, .
ideq; assus,cuius assatura suauiter in t in Christi fragrat Ecclesia,in illa loga morte, in illis tormentis, quia bene maducauerat &bene biberat, inquit Augustinus, tanquam Epistola de actibus Apostolom sumpta, de illa esca saginatus, & illo calice ebrius, in Mati Petri Apostoli pret dicatione,more suo, menta non sensit. Ibi enim erat qui dixit: cum testimonio sci uturi prati rurrit Euagelli, Spiritus est qui vivificata Caro enim ard illum maxime locu contingens, quo dicituri bat, sed spiritus animam vegetabat. Non Alcendit aute Simon Petrus, & traxit rete in cesiit,& in regnum successit.Idcirco de cun-teriam plenum magnis piscibus. Iam emcre ctis eisdem piscibus, quos Simon Petrus addo, inquit Gregorius, quod vestra charitas terram trahit,convenienter hic unus electus aduertit, quid est quod Petrus rete ad terra est, cuius magnitudinem hodierna statio trahit. Ipsi enim sancta Ecclesia comissa esst, spectandam nobis demonstraret. In hoc ipsi specialiter licituri Pasce oves meas. Hoc nim Christianae fidei fortissimo propug agit verbis,hoc agit epistolis, hoc ut ad inco natore maxime claret illud, qudd superius pium redea illo se Gese do egit,de quo eum scripturae autoritate monstratum est,
praedicta lectio actione Apostoloru sumpta quartam beatitudinem , quod est esurire est,quo millia quinq; viroru retibus fidei co--& sitire ius itiam , quarto gradui conclusa iunt. Versius Fradualis, Dextera domi gruere donorum Spiritus sanis id es spiriunt secit virtute pulchre adhoec5cinit quod tui sortitudinis, quia martyr insignis es ait: Mittite in dexteram nauisii rete,&inus riens in sortitudine,& sortis in esurie, adeonietis. Altius quoq: intuentivus liquet,quia primo gustu panis illius saginatus est, ut to congrua vox et ipsius dominici hominis in menta non sitiret quia re sicut ait Augusti littore stantis,ut supradictum est, &omnes nus praeeuntem Sixtum Episcopum sequi mortalitatis nostrae fluctuationes egresii per sitiens, accepit oraculum,uicit diabolum, perpotetiam resurrectionis Dextera inquit am uenit ad triumphum. mini secit virtutem,id est, potentia verbi mi- De ossicio quintae seriae, Beati miseri hi uniti secit me vincere mortem, dextera do cordes. Caput XLmini exaltavit me,id est, laudabile fecit me. mIterumq; repetens Dcxtera, inquit, domini fecit virtute,ut ostedat eius de resurrectionis qualitate,scilicet aeterna, sicut sequitur in eo
niam ipsi misericordiam cosequentur, Promde Psalmo: Non moriar, sed viva Iuxta quε ptum erit agnoscere, proposito prius mystia sensum cantamus in Apostolo in Alleluia, in co sensu lectionis Euangelicae. Maria Magdalenae , quae suerat in ciuitate peccatrix, quaeque amando veritatem , lauit Iachrymis maculas criminis , raclesiae de gentibus typum gessit: quae agnita veritate tu bas erroriam, quibus prostituta fuerat,d serens, ad sontem gratiae lauanda cucurrit,&vox veritatis impletur, licentis: Dimissa sint ei peccata multa udaico inuidente'.
postolo in Alleluia, inc6munione: Christus resurgens ex mortuis Osferenda,Portas coeli aperuit dominus,&c.
I ertio nobis inculcat,& replicat quod ille panis lignificet que piscatores nostri, cu copiosa multitudine magnorum pisciuad terra egressi,cum asso pisce inuenerunt,& ad prandium vocati sunt. Scilicet ille idem panis, in illa est nobis patria repositus, quem nunc in
143쪽
puto, cuius in typii Phariseriis illae miserico diae isentem reprehendebat, dicens: Hie si es set propheta, sciret utiq; quae & qualis esset
quae tetigit eu, quia peccatrix est. Haec eadE mulier, sicut in hodierno legimus Euangelio,stibat ab monumentum foris plorans: &post allocutionem angelorum conuersa re-- trorsum,videt Iesum: Sipsa prius ab illo vocata nomine suo,vocat cum & ipsa magistrii,&c. In his quoq; typum gerit eiu idem Ecclesiae. Sic enim Ecclesia de gentibus soris fi bat, quia legis & prophetarum scientiam nointroierat,& tamen dominum quaerebat, si eut ille beatissimus centurio Cornelius,uelo sicut ille Aetiops eunuchus qui venerat adorare in Hierusalem, S reuertebatur legens Esaiam prophctam, cuius aditu ad intellis a M sio. Potcrat. Sic&multi gen tilium Deum quaerentes soris si ibant, quia per quem ad veritatis notitiam ingrederentur, non inueniebant futurum erat sed non
ante disi as censione ut illis veritas illucesceres, & fide iba Apostolis indicarent,costentes Christum ascendis te ad Deum patrem siu-um,id est, aequalem illum esse Deo patri secudum diuinitatem, quo minor est secundum humanitatem. Propter quod Mariae volenti pedes eius tenere. Noli, inquit,me lagere, nondum enim ascendi ad patrem meum. Vade aut ad fratres meos & dic eis: Ascendo ad patrem meum &c.Ac si Ecclesiae de sentibusquςrenti eu,sicut supra dictu cli,& sicut ante passionem eius legimus gentiles qussisse dii, dicentes Philippo: Domine,volumus Iesumtiuis. videre dicat ipse: Nolite nuc me tenere, sed postquam ascendero ad patrem,ipsam ascensionem meam credere vos, Apostolis meis ostendite, qui fratres mei sunt,id est, per meide quod ego vobis coserre poterunt. Itaque diei praesentis Euangelium beatitudini
illi consonat, Beati misericordes, quoniam ipsi misericordiam consequentur. Nam in os a ii. Oscae eadem Ecclesia dominus dicit: Voca
bo non plebem meam, plebem meam:& non. Io.io. miscit cordiam consecutam, misericordiam consecutam. Et recte quinta haec beatitudo,
imo beatitudinis causa , quod est miserico dem esse secundum Augustinum, sicut supra dictum est, quinto sursum majui consertur donorum Spiritus sancti,id est, Spiritui consili; quia sicut consilium regit animum, sic supradictam muliere misericordia&compas. sio, qua compu ngebatur, plorans ad monia mentum , iuuit, ut prima videret dominum, se & Cornelium opera misericordiae, id es eleemosynae quas faciebat, ut indice angelo perii iniret ad dominum, imo sic Ommu quorentium Deum, misericordiae consilium purgat oculum . . Sed iam timch membra cael
ra,capiti suo, scilicet ssensui coaptemus i uangelico. Primum pene ide in eunucho mira mur apparere mysterium .dc quo narrat praecurrens lectio Actuum Apostolorum. Nam quod in Luangelio significatur per peccatim cem n Epistola narratur coeptum agi per Aethiopem. Vterq; enim iusti scandae peccata ActM.f. significabat Ecclesiae. Illa peccatricis nomine, ista Aetiopican redine. ibi peccatrix dominu quaerens, ipsis Apostolos iuperabat amore, hic Aeti pia praeucniebat domino Deo manus da Illa quasi mortuum domi num plorabat, hic in Esaia prophetiam passionis domini compatiendo legebat. Illi tela
brae erant ad monumentum laute deerat lim
cerna scientiae ad intelligendum. Illa videns dominum non agnoscesat, hic de illo legens comparationem .:s & agni, de quo diceretur, nesciebat. Ad summam, illius aperti sunt uti & os, ut diceret Rabboni. Huic ut magisterio veritatis co sentiens praedicante Philippo,diceret, Quis me prohibct baptizari' ille est mutus per Mariam significatus,& in eunucho laquam in primit ijs assumptus est.
iste inquam) cst mutus gentilium populus,& isti sunt insantes stilicet idololatrae, laculoqui nescientes, de quibus in introitu cantamus: victricem manum tuam domine lamdauerunt pariter, quia sapientia aperuit os
muti,dilinguas infantius cit disertas. Qua ob causam laudauerunt Videlicet quia sicut in eodem libro Sapientiae praemissum est iiii micos eo rei operuit mare, scilicet baptitimi, & ab altitudine inferorum educti sunt, quia per baptismum resilirrectione prima, quae est
animae,resurrexerunt.' Haec ita esse, mani se sapimi
stius ex subsequente collecta comprobatur: Deus,qui diuersitatem sentium in cofessi ne tui nominis adiuvasti, lavi renatis sonte
bapti sinatis, una si s des mentium di pietas actionum. Versus quoq; gradualis in eo c5 ruit quM ait, Dominus Deus&illuxit no
is, quia mariae qusrenti viventem cum mortuis, tenebrae erant ad monumentu, per quas
significabat ut ignorantia Dei, in cordibus stium,quae & manifestius expressa est per scillem atq; Aethiopem eunuchum. Nec aliud alleluia melius secundum hunc congruit sensum,qu im,Surrexit Christus & illuxit populo suo. Dies ille solenitatis nosti x, de quo
in offerenda canimus, In die solennitatis v strae dicit dominus, . c. di cs magnus, dies priclarus Christus est dies d. die, lumen delumine, in quo exiuin iis de terra Ae pti, id est, de tenebris, quas illae tenebrae significa
144쪽
uerunt,quae erit mriae ad monumentu, siue
si pradita Aethiopica nigredo eunuchi. Dies, inqua, cuius inlumine gradiedo, tedim' ad terri, quae vere lacte& meste fluit. luia praesens illic est Deus & homo Chri ilus, semper diuinitate &humilitate stratiis an ialis,o hominibus dulcis, semper prssens,nmper desiderabilis. Hic nobi ex tuc illuxit, quo nobis ad patrem ascendi id est, ex quo illum agnouimus,& credidimus aqualem
patri. Eius ergo virtutes ecte incommuni one annunciare iubemur,nos populus acqui
grantium, scilicet omnium qui de vetustate carnis ad nouitatem Spiritus transmigrai tes, mundato cordis oculo per longum des derium gloriam sum aes trinitatis ransiem visuri sitim Eorum nanq; in typum patres nostri Apostoli euocati, abierunt in Galilaeam, in montem ubi constituit illis Iesus, licui hodiernum refert Euangelium, & videntes caadorauerunt, simul m mandatum acceperui, qualiter omnia vasa quq forti armato sortior ipse superueniens abibi crat, emundarent, sitionis, quia secundum ea uae dicta sunt, dicente domino:Euntes docete omnes gen At. L
de malis & profundis tenetas vocavit nos in admirabile lumen sirum.
Cur statio ad sanctos Apostolos. Caput XII
satio ad sanctos Apostatus perspicuὸ sit
pradicto congruit mysterio, per Apostolorum enim iactum sit ministerium , tes, baptizantes eos in nomine patris A iiiij& Spiritus sancti illud nemo qui dubitet,
quod eum dixerimeati mundo corde, tu niam ipsi Deum videbunt, per munditiam Fiat: Liricordis obtineri intellectum , ae per hoc su
pradictu Augustini in hoc quoq; costare se
tentiam,sextam beatitudinis sententiam sex
quod os muti apertu est quod linguae insan- to gradui donorum Spiritus sancti suisum dum disertae sunt, quod Aelli iops horridus melli candido vellere vestitus est, quod pia
catrix quaelibet anima foramen crucis inuenit in maxilla Leviathan, per quod effugiens, crucifixam non iam in monumento,
sed in coelo quaerens inueniat misericordia. Propter quod eosdem Apostolos in Euan- versius congruere, id est, munditiam cordis intellectui nunquam deesse. Igitur de cael ris partibus os scin superest ut uio capiti, sc licet Euangelico conserantur sensui. Primu in pr tacte lectione Epistolae bestus Petrus, cum prsmisisset dicens:In diebus Noe, cum fabricaretur arca n qua pauci, id pelio supradicto vocat dominus fratres si est octo animae saluae facta sunt per aquam,
os, quia studiis illorum ad tam es ut eo nihil statim subiecit: Quod & vos nune similis sorminus habeat gentiu Ecclesia quia ea domi mae salvos facit baptisma,non carnis disposinus suo corporali non illustrauit pr sentia. tio sbrdium, sed conscientiae bonae interr Ued & Philippus qui supra dictum fidei patio in Deli. N6 quaesitu opus est, in quo I candore vestiuit Aethiopen nomine suo cuia Pso haec supradicto Et gelio consonet, quoctos mustici signat Apostolos. Philippus eminterpretatur os lampadis. Lampas autem id
est, lux mundi saluator est, sicut Esaias dicit de illo: Propter Sion non tacebo,& propter Hierusalem non quiescam, donec egredi primu i lutaris baptismi regula tradita est. Notum quippe est, ct in docioru scriptis au tenticis usitatum sinulis formae, ut ait in hac Epistola Petrus Apostolus, esse baptisma,&in eius typii praecessisse hoc quod paucae , id tur ut splendor iustus eius.& saluator eius ut est, octo animae saluae factae sunt per aqua in lampas accendatur. Cuius os. Apostoli vel arca in diebus Noe. Christum nanq; praes- quique praedicatores sancti recte dicuntur, purauit No tam a quam nomine, videliquia verum a salsis separant, sicut alibi dictu cet lina uinterpretatur requies, quod notum Si separaueris preciosum vili, os meia men illi a patre Lamech impositu est, diceterum eris. Philippus ergo cunctos ut dictum Iste consolabitur nos: vel, ut in septuaginta est suo no ine signat Apostolos, qui usque habetur, requies ere nos faciet ab operibus
hodie seriptis suis Aethiopissas candidare no & laboribus manuu nostrarii in terra cui ma- cm. Ddesinunt animas: in super& redar uni sy ledixit Deus. Chri etem nostra requies est, MatiλH. nagogam murmurantem contra gominum, sicut ipse dixit: Discite me, quia mitissum propter gentium Ecclesiam, sicut quondam & humilis corde,&inuenietis requie anima Maria murmuravit contra Moysen, propter bus vestris.Cu ergo Noe gubemauit arca si
per nudas diluuij, quibus S peccatores des ti simi,&hi qui cum illo erat silui secti sunt nisei perfidem, quia credentes iustitiae Dei sese ab Orscium sextae seriae patenter respon- incredulis diuiserunti. Christum actu quocudo beatitudinum sextae sentetis, Bo- praefigurauit, ut dictum est,qui nunc gube
'-c nat Melesam super undas baptis ini, quibus uxorem eius Aethiopissam
De os scio sextae feriae, Beati mundi co de. Caput XIII. .rscium sextae seriae patenter respon- det beatitudinum sextae sentetis, Beati mundo eorde, quoniam ipsi Deum
145쪽
ut non credunt,condemniumqui vero om habendus est, qui tacetibus nobis selus uni& baptizantur, cum ipso siluantur: & in nauit pro nobis, quia sbius moriens pro cilis assere Spiritus sanctus pacem, id est,peccatorum remissionem, cuius figuram tue ges. sit columba serens ad arcam in ore suo virtatis olivae ramii. Ipse autem octonarius numerus animam,quae in arca taliae facts sunt,
quia , primo pari, id est,binario, proficiscens
solidum corpus creat, scilicet habens longi tudinem,latitudinem, atq; altitudines Nam
ctis, mare illud, quo inimici, id est, peccata nostra operi utur, de latere sito lanceatus eia fudit. Versiis gradusis:Lapidem quem reprobauerunt aedilicantes, hic factus est in caput anguli. Illi sententiae concorditer occuria Natat'. arit, qua dominus noster floriam & hon H . . . re, quo propter passionem mortis corona tus est,exprimit, lices in code Euagelio: Da
bis bina bis, octo sunt, quod apud geome- ω est mihi omnis' otestas in coelo & in tera φυλή tras&arithmeticos quoq; usitatum est. Ipse, ra. Et recid in suggillationem eorum, qui inquam,octonarius numerus animam, perse lapidem talem I probauerunt supra Leiactione designat corporis Ecclesiae, quod pret sententiae Euai selii Propheticum hoc tum eunte mundo infideliu er aquae iudiciis, gitur testimonium. Et hoc est illud quod eliquo nunc fideles ab inficietibus separantur, despiceretur cora Pontilicibus, patienters fide sua se suuat, & in ligno crucis superna- rens: Veruntamen dico vobis, inquit, amotat. Et pulchri arca illa senestram habuit do videbitis filium hominis sedentem iin latere, per quam saluandi illi ingrederen- tris virtutis Dei. 4 Au .i . .
Cur statio o sanctam Mariam. Caput XIIII.
QVod superius iam dictum est cum
improbanda Hieronymi senteti dis cipulos undecini abeuntes in Galilaea in montem, sicut hodierna Euangelij lectio forma sua praetendebat. Siquidem huma- refert, in Nazareth, quae in montes ita est,& mu MLnu corpus sic est,ut longitudinis suae sextam in domo Mariae dominum vidisse. Illud quo partem habeat in latitudine, decimamq; eius que nonnihil astirmat, quod statio ad sancta dem longitudinis in altitudine. Sic arcam csi maria hodierno osticio praeseripta est. In Eoestructam sibille non dubium est. Tercent om enim idem sensisse Romana probatur dili- erat clibitorii in longitudine, quinquaginta gentia. Et pulchrὸ hoc os sciumqubd s in latitudine,triginta cubitorum in altitu- cundum iectionem Euangelii totum, visu dine. pradictum est, ad sacramentum pertinet ba- Igitur per omnia lectione Epistolae, tua- pii simi, apud ipsam decantari Apostolica st telio cons nante, caetera promptum est OR tione praescriptum est, apud quam intus erat ticii membra coaptare. Introitus: Eduxit eos discipuli, & Thomas cum eis, ut Hieron dominus in spe, di inimicos eorum operuit mo placet, quoniam secundum hodiernam Euangelii lectionem unica baptirandi regi la traesta est.
De Oficio sabbati:Beati pacisci.
Caput XV. N Eptima beatitudinum sententia est:
ti pacisci, quoniam si ii Dei vocabunturi quia Christus lancea militis in latere est vulneratus, per cuius vulneris sacramentum cuncti credentes Ecclesiam ingressiuntiar Et
quoniam Ecclesia de hominibus constat, pulchrὸ arca illa,quae Ecclesiam figurabat, quandam humani corporis similitudinem in ipsa mare. Item i, offerenda: Erit vobis hie dies memorialis, in versibus sitis, notis S propinquis sensibus, tam Euangelio quam pistolae se erantur. Mittunt enim nos ad historiam patrum celeberrimam, qui in typum baptismi nostri, omnes in Mom baptitati sunt,in nube,& in mari Nam sicut illos in spe eduxit dominus, scilicet sperantes liberari, quanuis Pharao
cum sitis persequeretur, Ninimicos eorum visibiles operuit maret sic omnes in Christuc dentes, quamlibet maxima peccata sese cisse recordentur. cum certa spe remissionis ad illum egrediuntur, & omnia peccata eoruin mari, id est, in baptismi stucticius operium tur. Et propterea ales hic, scilicet CLristus,
cuius in lumine a tenebris exiuimus,mem
risis esse iubetur. Christus inquam, qui dies noster, id est pascha nostru est, festus nobis Liatur. Pacisci vero hi sunt, qui pace inter deumque accepta, nihil iam, quod Deo repugnet, admittentes, si murae hoe sat gunt,ut invia vitae praesentis ad omnem hominem cum pace ambulent, iuxta Apostolii qui ait: Si feri potest, quod ex vobis est, cum omnibus hominibus pacem habetes. Huius rei nobis exemplum, in summo negocio p
sentis sabbati praedicat ossicium. Quoa viminis Atius sat,mysticum imprimis hodie ni Euangeli j ponamus intellectum : Curre- l imban inquit Euangelista,duo simul,videlicet Simon Petrus & ille alius discipulus, que solenis, semper celebradus, at s inanete licebat Iesus, Nota doctoium expositio
146쪽
Dn DIVINIS OFFICIIS, LIB. VIII. IN
est per Iohannem,qui prior ad momimen tu
venit sed no introiuit, synagogi significari, quae ii bens legem & prophetas, prior dominicam passione legit, sed credere in momtuum noluit. Per Petrum vero qui posterior venit, sed pilor introiuit,multitudinem gentium delignari, quae posterior ad eiusdem dominicae passiois notitiam peruenit, sed prior ad fide accessit. Vertim ad prisens pertinet negociu,quaerere propter praedicta beatitudinis sentetiam, qui ad Lehlesiam spectet, istin qu pacifica est Quod per praecurret
tem Epistolae lectionem iidelis indagatio citius consequi potest. Nan in praemisi set Apostolus Petrus de lapide Christo dices, adque accedente lapide viuu, ad hominib' quide reprobatu, Pi Deo aute electu & honorificatu, paulo post subiungit: Vobis igitur honor credenties,no cre sintibus aut lapis, quereprobauerunt aedi ficantes, hic factus est in caput annuli,& lapis olidi tonis,& petra scadali, his qui ostendunt verbo, nec credun; in
quo & positi sunt. Huiust nodi offenso vel scaditu manis est E paci opposita sunt,per qui
Iudaei rebellionis di incredulitatis argutitiir, eo quod odio gentium concurrentium, quae per Petru, ut dictu es designantur, adeo tora
quentur, ut sicut per Iohanne figuratur MaIuit soris stando perire, qu im cu societate getium ad fidem passionis Christi introire. His
ergo irae & rixae filiis exhaeredatis, Beati pacifici, quoniam filii Dei vocabuntur, sicut in
eadem Epistolae lectione Petrus adiungens: Vos aute inquit, genus electu, regale sacerdotium gens sancta, populus acquisitionis,&c.
Talisq: pacis filius quia nullius hominis ad
Deum tendentis societate offenditur,ascendit, inquit Augustinus,ad sapientiam,quae septima est in astensu graduum, id est, donorusancti Spiritus, & ipsa sapientia tranquillus pacatus : perfruitur. Dibum est enim sit prasecundum eundem Augustinum, septem bea. titudines octaua enim eadem qui prima est septem gradibus donorum Spiritus sancti sursum versus coaptari , quorum primum siue infimum est spiritus timoris domini, si premum autem, spiritus sapientiae ad qua accςndunt, ut nunc dictum ei beati pacisci stalii Dei. Secundum ea quae dicta sunt, conse
' - nanter praemittitur ad introitum. Eduxit dominus populum Quin in exultatione,& es ctos suos in laetitia: Per hoc enim mittitur ad
aliam similitudinem antiquam, qua idem prefiguratum est, lubd nunc in Evangelio per Petrum & Iohannem significari accipimus, Glicet ad historiam patrum, qua reseruntur hi qui primvin promisitones acceperunt, probati esse propter incredulitatem, de quibus illud in Psalmo: Quadrasinta annis otia
sensus sui generationi illi,ac deinceps , quibus iuraui in ira mea, si intro bunt in requie mea. Filii autem qui poli ipsos surrexetur, in illam introducti repromissionis terram, eundem populum gentium significauerunt,
qui nunc per Petrum posterius venientem, sed pilus introeuntem in monumentum, d
signatus est, de illis quippe,qui reprobatis patribus introierunt in illam repromissionem, dictum est in Psalmo centesimo quarto: Et eduxit populum suum dis exultatione ,& Glectos suos in laetitia. Eduxit scilicet de de serto. Nam de eo quδd de Aen pto educti
sunt, supra dixerat: Et eduxit eos cu argento pG. . .& auro,& non erat in tribubus eorum infimmus.Sed & hoc quod sequitur, ita esse innuit: Et dedit illis regiones gentium, & lab res populorum possiderunt. Supradictus ergo introitus gratiarum actio est, quod retardante populo Iudaico , iuxta mysticum Euangelii sensum, sentes admissae sunt, secundum illud Apostoli: Quia caecitas con- , tingit in Israel, donec plenitudo gentium ' sibintraret. 'Graduale vero iam ex haedie in alleluia conuei sium est, imo post hanc diem usq; ad Pentecosten omititur, videlicet quia hi, propter quorum acquisitionem novamque conseriptionem , hoc laboriosum carmen cat ab itur depositis albis,iam ab hae die pares nobis, in illius octauae,de qua staphdictum est conleplatione, nobiscum seriantur Qybd autem sequitur alleluia, laudate pueri dominum, duplici versiit, adhortatio
est ad ipsos, qui recenti baptismate pueri, id est, puri facti sunt a vitias , ut laudent
dominum voce & opule, quia sicut in Petro siguratum est,qui prior introiens in in numentum,vidit linteamina posita, & ssidarium capitis domini: sic ipsi ad fidem ingrensi, qui erant absq; Deo,notitia acceperui Eumanitatis ac diui uitatis Christi. Totus enim Psalmus ad electionem gentium dirigitur, quod maximὶ ex eo comprobatur quod in fine eius dicituri inii habitare facit sterilem in domo,&c. offereda quoq; , benedictus qui venit in nomine domini, patenter eisdε pueris Dei congruit: Hunc etenim versic tum Psalmi centesimi scptimi decimi cant
uerunt&illi pueri, qui venienti ad pasii
nem Saluatori occurrerunt, in manibus pomtantes ramos palmarum. Addit quoque
mater Ecclesia dicens pueris suis: Benediximus vos de domo domini, id est bapti cmate sacro signamus vos, qui sumus familia domini, quia Deus dominus illuxit nobis,
147쪽
sicut alius propheta dicit: Populus gentium, tibiis petram honoris & caput a li in Eo qui ambulabat in tenebris, vidit lucem inag dierna Epistola, de qua supradictum est, P
nam, pentium, inquam, quarum,ut dictu est, trus appellati in Euastello praesenti Petrus gestat figuram. Circunciso erd spiritualis, &vera ipsi Duo quoque sequentes versus ad idem spe- est, de qua in eadem Epiuola lectione pr.ctant. Primus iam haec dies quam secitdomi miserat. Fratres,deponetes omnem malitia . nus,ad laudium gentium, quartim in typum & omnem dolui& simulationes, & inuidias, Petrus introiuit in monumerum, secundus, Sc omnes detractiones sicut modo geniti in lapidem quem reprobauerunt aediscantes, sanies,rationabiles,& sine dolo ac coepis ad siuestillatione Iudaeoru , quibus Christus cite,&c.Vera, inquam,& Ieia sancta, laque tipes Llapis offensionis&petrascadali est, uos de- necessaria est cir 'ciso lisc, qua nostrico senans Iohannes , cum prior venis let,quasi poris sensus omnes,&ipsum principale no-ogensius siubstitit,&ὶ posteriore Petro prsue strum,id est,mer circunciditur. Nam sinetus eii. C6munio, omnes qui in Chrisio ba- hac circucison hristus in nobis moritur,p61ati estis, Christum induistis, manifestὸ id est, Christi fides, nec prodest nobis illud,
consonat supradictae beatitudinis senten- quod in communione gratulabundus nobistiae, Beati pacisci,quoniam si h Dei vocabu loquitur Paulus:Omne , inquit, qui in Chri c. . . tur di Praemiserat enim Apostolus Paulus sto baptizati estis, christum induistis,sicut&loquens ad Galatas,quos conturbabant qui- Iacobus Apostolus ait: Fides sine operibus Gaiadam ex Iudaeis, quibus erat Christus lapis mortua est. . offensionis & petra scandali. Omnes, in - Quod bene per illud veteris historiae si nitit, filii Dei cuis per sdem in Christo Iesu, ctum pr figuratum est. Cum esset Moyses in& mox causam hanc subdidit: Quicunq; ein itinere in diuersorio, occurrit ei dominus,& mL in Christo bapti 1ati estis Christu induistis. volebat occidere eum. Tulit ilico Sephora Oi: od omnino ad baptiχatos respicit,ut non acutissimam petram,&circuncidit pryputia fant circuncisionem carnis, sed solam filii siti, tetigitq; pedes eius,&ait: Spotius sana ,seruent quam acceperunt veram circunciso guinum tu mihi es. Et dimisit eum, postquanem spiritus, nec magis scandalo Iudaeorum dixit ei,sponsiis sanguinum tu mihi es ob cirpei moueantur,quam substitit Petrus,pro eo cuncisionem. Moyses naque,in eo quod Se ouod Iohannes ante se vel pariter in monu- phoram uxorem habuit alienigenam, Clitia mentum non ingrederetur. hum significat,qui de gentibus alienigenam Cur statio ad unctum Iohannem ad I accepit uxorem, clesiam.Vnde illud, quod teranas. Caput XVI. Aaron via locuti sunt contra Moytien,pro
Non solum hoc sabbato, quo deponta pler uxorem eius Aethiopissim: doctores notur albae, sed & octaua superius die, stri mystice ad hoc seriant, quod synagoga
id est, sabbato sin diae paschae, mater- & vetus sacerdotiu,inuadendo saluti gentici, num Lateranensis Ecclesiae priuilegium exi- usq; hodie Christia blasphemat. Moyses it sit ut nusqua Apostolicus alias procedat, sed quectim esset in itinere in diuersi'rio, non- in eade εcclesia quae sedes est Apostolica, - dum circuncisis stus,occurrit ei diisn vole vos nihilominus sacri baptisterii concludat bat in occidere:quia dum Christus inter nos octauas. Est autem in honore sancti Saluato per sdem in itinere Plae prssentis ambulas, ris sanctiq; Iohannis baptistet ab imperatore in diuersorio est,id est ad eos qui nunc ba
Constantino constructa dicente. Sit omni tirantur, diuertit: nisi illi filii eius sic circuniabus notum,nos ita Christi cultores effectos, cidatur,ut supra dictum est, fides ipsius in eis ut intra palatium nostrum templum eius no- citius moritura est.
mini construamus,m quo populus Christia- Quod ne sat, tollit cito Sephora, id est,
nus una nobista conueniens, diuinitati illic mater ecclesia, petram acutissimam : occi
eratias reserat. e Nome ipsum, quod dicitur cuneidit filiorum surrum praeputiu scili ad Lateranas, antiqua probra spurci Neronis ceto circuncisione, de qua impradictum iri accii sat, qui dedecorose potionibus usus ma- in lectione epistol .Petra illa qus idem Chrilescis, illic, ut sertur, latens, ranas euomuit. stus est,de qua in eadem lectione dictum Sed ubi abundauit iniquitas, superabundate carnem, id est, opera carnis, licit E ae set stratia,nuc illic Romani imperii mater est Eo nanter abscidit: Tangit pedes eius, id , clesia,quae illos,quos sabbato sancto genuit, vestigia sequitur,dicitq; eis de filiis suis, Chridi Christi cadore vestiuit filios,nihilominus stus passus est pro nobis, relinquens exem- hac die octaua,spirituali circucidit ira,qua plum, ut sequamini vestigia eius.Sponsius, in- i. diis. petram scandali Iudps,nobis auia credenti- quit, sanguinu tu mihi es, videliceliquia me
148쪽
DE DIVINIs OFFICIIS, LIB. IX. Da
tibi despondens,sanguinem tuum in dotem fudisti, ac clam causae articulus exigit, ut pro te patiar, sanguinis mei vice reposcis:& nune
interim carnem meam crucifigam cum vitiis& concupi scentiis. Igitur cvt inpra di ctia eluredi) hac octava die agitur statio ad sanctum, Iohanne Lateranensem,quia mater&apostolica sedes illa ecclesia est, & quos Chio filios lat. s. genuit, ipsa spirituali cir citione circucidit. De octava die: Beati qui tarsecutione patiu-tur propter iustitiam. Cap.XVII.
OCraua beatitudo redit ad caput, id est
eadem est,quae primi Quoniam ipsorum est regnum coelotu. Veruntamen& paululum differ in eo scilicet: quod p cedens causa beatitudinis alia hic, alia est illic. Illic enim, id est, in prima dictu est: Beati pax-peres spiritu:bie, id est,in octava diciti Beati
qui persecutionem pati utur propter iustitia. - Vnde Hieronymus: Lt cuicier inquit, qubdoctaua verae cireuncisionis beatitudo martyrio terminentur. Igitur licet octava die cantetur idipsum officium, quod&prima, eo quod octaua beatitudo ad caput,ut dictu est, redeat: ctξ tamen quoniam Sc praecedentes causae beatitudinum,primae & octauae dii serunt, aliud in eodem osticio ab his qui dilia gentiores sunt,retinetur Hebdomadae sequεtis euangeliu, scilicet illud secundu Iohinne. Cum est sero die illa, e. Nam&litera lectionis huius octava die c6memorat, & post dies octo iterum, inquit, erant discipuli in- . tus,& interior sensus octauam beatitudinis causam non praetergreditur. At id em est, quod discipulis, soribus clausis,intro manE-tibus,dominus in medio stetit bonum seres nuncium csi solationis &pacis , nisi quod his persecutione propter iustitia,quosq; iuxta alium Euaneelistam oderunt homines &separant eos, sicut iam apostoli separati erat, non audentes coram illis procedere ad publicum, dominus & Deus ipsorii familiaris sese accommdat contemplandum, ut gustent iam in suis tribulationibus,ri videant, quomodo sit auis est dominus, atq; ideo c tior spes illos in medio tribulationis ambulantis consoletur recolentes, id quod illa,de qua loquimur, sententia replicando inculcare nititur, beati qui persecutione patiuntnr propter tuastitiam, quoniam ipsorum est remu coelo . Debet aute semper epistola Euangelio suaer cursionis ossiciu, c iccirco illa quom,quetutu, dominicae est lectio Epistolae no omita .r. s. titur. Omne quod natu est ex Deo vincit mudum.Nam in hac lecti6e victoriosa fides nostra praedicatur,d: ipsa victoria mundi nucu patur quae tribus adiuta testibus, nam patet& verbum Sc Spiritus sanctus in coelo attestatur, totidemq; in terra testes, id est, ide ipse spiritus, & aqua baptismi, Christiq; & mari rii eius sanguis veritati eius astipulantur,ternis,inquam,in coelo Sc in terra defensa testibus, regnu coelorum adiudicat his, quom ii re belli est,scilicet his qui persecutionem p tivtur propter iustitia. 'Introitus vero: Quasi modo senili infantes, per sequentes hebdomadae dies decantandus est, qui etiam Euangelio praedicto congruit,sed non per eademiententiam, quae iam dicta est, scilicet quod Propter metum Iudaeorum discipuli domini clausis soribus,intus erant,persectitione pro pter iustitia pati incipientes,qui,ut diximus, octauae beatitudinis causa est. R espicit autem ad aliam sententia, quam dominus de suturis si delibus proferes:Beati,inquit, qui n6 viderunt & crediderunt. Nam ne solam n bis fidem susticere arbitremur, oportunἡ r gula vivendi, sine qua fides mortua est, hoc introitu praelibata est. Nam nos quidem si nati sumus in eo quod ait: Beati qui videnat&credideriit, sed si fidem nostram operibus sequamur, ille etenim veia credit qui seruat operando,quod credit. Quocirca de his,qui fidem nomine tenus retinent, Paulus dicit: Cofitenter se nosse Deu, factis autem negat. Tinis . Hi ne & Iacobus dicit: Fides sine operibus iacis. mortua est. R em ergo qualis vita fidem utilem esset at, per hae Apostolici sermonis particulam in introitu demonstratur, ne seducamus nos audientes de nobis dictu: Beati qui non viderunt de crediderunt.Ad hoc ide c6 nat & s; militer accipienda est extrema pr euntis epistolae sentetia: i credit in filium Dei, habet testimoniu Dei in se. Comunio mitte manu tuam, plana quidelitera nostram dilicat sed intus perspicientib' liquet,quod ad Iudii cuspectat populum,qui hactenus in .. incredulitate pertistit, cuius in typu Thomas postolus,diu dubitans, tande vidit,palpavit& credidit. Neq; enim si solam sequamur litera, sensus per omnia stare poterit: quia beati quidem qui non videtat&credideruti sed non ea comparatione vel intentione. qua litera s nati Quia vidisti me credidisti, beati qui non viderunt .de credideriit. Igitur in pers na Thomae,reliquiae Israel, quet saluae sient minoras fidei, quὶm gentes arguuntur: quia getes n5 viderat & crediderat. Israel aut nisi res apparuerit,itelia & Enoch prietatibus, n6 credet,in Paulus dicat, idem spe data substantiam esse rerum argumentsi non apparentium,atq; ideo laudabilioris sumus fidei, qui rem nondum apparente fideliter credimus. Fini, libri Octaui.M RUPEM
149쪽
CIIS, LIBER NONUS. DE Dominica secunda post albas. Caput Li Via dominica hae sin
Romanae Ecclesiae s lenne est, agendis instare cosiliis, benὸ forma , quam sequi
debeant pallores animarii, per eiusdem dominicae comendatur officium. Per euangelium manifestissimὸ id agitu i ,quod is qui non ex accidenti dono, substantialiter bonus est dicit: Ego sum pastor bonus,& Deinde ex o posita descriptione mercenarii, suae ii iterata commendatione bonitatis, liquidum praebet ciuibus iudicium,quod discernant, quos sugure, quibus suarum debeant animarum iam credere. a Boni formam pastoris c terae collaudant partes os scit. Primo ad introitum cantamus de illa: Misericordia domini plena est terra, videlicet ut sicut ille noselum iudicium diligit , sed di misericorditidi primo loco misericordiam, secundo iudicium, ticut in eodem Psalmo, uno in eodem versiculo praemissum est: Diligit miserico diam & iudicium,sic re omnes,qui iudices animarum positi sunt, semper superexaltent misericordia iudiciu , ut ide ipsi cosequatur. Quodq; se lititur:Verbo domini coeli firmati sunt, illud indicat , quom Apostoli vel pastores Apostolici, non sua sortitudine, sed verbi Dei virtute, tales effecti sunt,ut videntes lupum venientem no sugiant, neq; Dues dimittant ut mercenarii faciunt. Epistola voce non dubia suae praecursonis implet o fictu. ubi praemisso de hoc singulariter bono pastore, qui posuit animam ilia pro ovibus suis, Christus passus est pro nobis, vobis r Iin iuus exemplu,ut sequamini vestigia eius: subiungitur in sine: Fratris enim aliquando sicut oves errantes, sed conuersi estis nuc ad pastorem S Episcopum animarum vestrarii. Offerenda vero non quidem adeo perspicue,sed non minus conibiae cum eoclem incedit senili Euangelii. Deus deus meus ad te luce vigilo: Psalmus nanq; ille sic intitulaturi P ilmus nauid clim esset in deserto Idumri, id est Psalmus iste attribuendus est Christo, secundit quod egit vel petetulit positus inter Iudaeos: qui desertii in ideo vocitur, quia deserentes Ueu, de ipsi iuste Deo deserti sunt. Idumaei quoque dicuntur terreni vel san- guinei, quia prophetarum &ipsius domini sanguinem fuderunt. At vero hic pastor bomnus illo deserto animam sitam posuit pro uibus suis. Recte frgo,qui exemplo eius idE
facere debent,voce eius excitantur ut ammum de luce vigil t supra gregem situm: ad
Deum no ad incedem temporalem, anima& carne quam multipliciter sitiant & in vel mento alarum, id est, in spec6solationis eius exultantes, lupum no timeant,nem dimissis ovibus sugiant. Dc dominica tertia. Caput II.
ad astensionem domini, promissio eius adimpleta suis osticiis cocelebra qua post habitam de morte sua tristitit, corda discipulorum de resurrectione sua laetiscanda fore promi serat ea, qua tradebatur nocte loques illis in coena. Vnde pulchre hae dominica cantamus in introitu:lubilate deo νώ omnis terra,Psalmu dicite nomini eius.Nam hic Psalmo sensibus suis copetes titulus prP- scriptus est. In finem canticum Psalmi resura rectionis. Causa vero vel materia ii ibi lati nis, quae hic imperatur, illa est, quam dominus in Evangelio subsequenti praemistis tri- , t , stitiae nuncio subiungit: Iterum autem vid bo vos,& gaudebit cor vestrum, & gaudium vestrum nemo tollet a vobis. Vt autem si- . mis.,. militudo, quae praemissa est Apostolis, mulieris, tristitiam Eabentis, clim parturit, nobis qxioq; congruat, quia sc expedit: bene hoe idem Euantelium, haec Apostoli lectio prae currit: obsecro vos tanqua aduenas N per grinos abstinere ii carnalibus desideriis, quae militant aduersus animam,&c. In hac enim m. M. abstinentia labor est,& sicut ait Psalmista, ibi dolores V parturientis. Praemiserat siquidereonturbati sunt, commoti sunt, tremor adi
prehendit eos doques de illis, qui iuxta Ap stolum contristati sunt ad poenitentiam. Sed sicut dolor parturientis fructuosias est, cum c enim peperit,iam non meminit pressurs propter gaudium, quia natus est homo in mum duisic& illud quod det iectant de nobis tanquam de male actoribus, sine cons lationensi erit, cu rande cosiderantes nos ex Operibus bonis, glorifc but Deu in die visitati Gis Quod benὸ per Thamar in historia veteri
Praesguratum est. Quam cum accusarent dicentes:
150쪽
i dicentes: Fornicata est Thamar, & videtur
uterus eius intumescere: illa proferens annulum , armillamque & baculum , quem pro arrabone dederat Iudas:De viro, inquit,t cuius haec sunt concepi. Iudas quippὸ quod i interpretatur consessio Christum signis ' cat Thamar quod interpretatur amaritudo 'Ecclesiam de gentibus, in qua est amaritudo
poenitentiae, qua & Petrus egressus fleuit Minare. TE mar igitur oeteriens vultum suum, id est, Ecclesia de praeteritis erubescens errorib sedit in itinere, quod ibat Iudas adlati acrum ad tondendas oliv id est, occurrit Christo ad baptismum quemadmodum deiiderat ceruus ad sontes aquarum. iniae tam de Cliristo vero Deo fidem per spiritumianctum conceperit, & eandem iidem tanquam anitulum, & opere fidei tanquam a millam , iustiscationemque spiritus tanquam virgam pro arra' me, id est, pro pignore, acceperit: accusatur tam a gentilibus
quὶm a Iudaeis, qudd cum mendacio λrnicata, & aspiritu erroris polluta sit. At illa
patienter sallaces serens accusationes, tandem obmutestere sui et imprudentium hominum ignorantiam . probans per praedicta pignora , quod de vero Deo concepe rit, S cum eodem Deo glorificabitur in die vi stationis. offerenda: Lauda anima mea dominum, ad praedictiun in Evangelio pertinet huius mulieris de Christi resurrectio ne gaudium. Nam & hic Psalmus alleluia habet in titulo. Quodq; versu canimus:Domi-- nus erigit elisos, dominus soluit copeditos, congratulatio illorum est, quorum tristitia,
iuxta promissum domini,rei rgente illo, in
gaudium conuersa est.. De Euangelio dominicae quartae,quo dictum est: Nisi ego abiero,paraci tus non veniet ad vos, &c.
caput ii I. Nonnullis inlima videtur & insisti
eiens huius sententiae vulgata opositio, videlicet,qubd iccirco Apostolis expedierit, ut dominus noster hinc abiret, quia nisi corporalem praesentiam si iam illis,bstulisset,ipsi spiritualiter illum amare nescirent atque ideo dixerit: Si enim non abi ro, paractetus non veniet ad vos , si autem abiero , mittam eum ad vos. I linus enim
expositum videtur, quam exposcit maiestas doni spiritus sancti,maxime quia dominus ipse eiusdem spiritus sancti aduentum bapiatismum vocat, dicens in Actis Apostolorum: M. ι Quia Iohannes quidem baptizauit aqua, vos
autem baptizabimini Spiritu sincto no post multos hos dies. Baptizari autem spiritu FFICIIS, LIB. IM IN sancto nihil aliud est, quis per spritum sanctum originalis peccati, & omnium actualium remissionem accipere peccatorum, t tumque hominem veterem in vitae transiferri nouitatem. mo sensu praedicta e positio proculdubio minor est. Non enim iritualiter Deum amare , & Spiritu sa-cio baptizari, paria sunt. Alioquin veteres sancti, qui sine dubio Deum sipiritualiter amauerunt,imb & magna eiusdem sancti Spiritus dona perceperunt, prophetantes & si Pna facientes, baptitati spiritu sancto silicsent, id est, remissionem peccatorum accepissent, neq; apud inferos propter originale peccatum tenerentur usque ad Christi aduentu. Sed & illud repugnat, quod Apost Ii dominum praesentem spiritualiter, tua
uis non adeo sertiter amauerunt: verbi gratia,Petrus, cui dictum est amorem tertio con .stenti: Si diligis me, pasce oves meas. Nam hunc amorem & non caro de sanguis reuel
uitet, sed pater qui in caelis est. Non igitur proprietatE sensus in his domini dictis nos
inuenisse arbitramur, nisi utramq; eius sententiam exa luemus , ut scilicet idem stis enim non abiero,paractetus non veniet ad vos,ac si dixisset: si enim non abiero,vos non
baptizabimini spiritu sancto. Quod sacile
est consequi,si prius aduertamus quando vel quomodo abiei it.Multi enim illum tune primum abiisse recolunt, quando videntibus Apostolis ascendit in coelum. Sed quando ascendit, Apostoli gavisi sunt, & sicut cant mus, lumine laeto petentem sydera Pros cuti sunt, imo, ut ait Lucas, & ipsi adorantes iam regressi sunt in Hierusalem cum gaudio ma gno. Dominus se abeunte tristandos illosiore praedixerat, tristitia,inquiens, implebiteor vestrum. Et paulo posti Amen amen, inqui dico vobis, quia plorabitis & flebitis
vos undus autem gaudebit,vos autem c
tristabimini, dic. Igitur cum autoritate Euangelica non tuc primuit tu abisse constat,quando astendit in coelum, sed quando moriens reliquit mundum,& iuit ad patrem. Nam de
morte eius loquebatur Iohannes Euangeliusta,cum diceret: Sciens quia venit eius hora, ta .is. ut transeat ex hoc mundo ad patrem, &c.
Eadem quippὸ nocte tradendus, sermonem habuit cum distipulis suis, de quo haec lectio sumpta est, & circa finem orationis :&iam,inquit, non sum in mundo, Se hi in mundo sunt, & ego ad te venio. Propter quod passio eius paselia dicitur, id est, transitus. Iraq; propter hunc eius abstessum datum esse par letum, scilicet Spiritum sinctum, in eo quod paractetus est,hoc modo colligi