Philippi Berterii ... Pithanôn diatribae duae. Quibus ciuilis imperii Romani notitia & ecclesiae politia illustrantur

211쪽

authoritate fulcitur. Sicut in Taurinensi ait Zo- simus ad Simplicium Episcopum Viennensem gravissimorum spiscoporum Synodo pacis eoncilio

decretum est liciniores tibι intra prouinosam esu tates mindices. eaque diuiso a Leone iam recepta, Symmachi rescripto his verbis confirmatur: αuemadmodum Leo Uyapa dudum recognitis par

tιum attigationibus desiniust pararciarum numerum , et quantitatem Viennensi es Arelatensi Sacerdotibus deputatam nos praecipimus nuthus surpatione transcendι. indeque omneS ciuitates,

ex quibus Arelatensis Metropolitani prouincia

tonflata est, in antiqua Viennensi reperiuntur. Caeterum Taurinensem Synodum quarto Ho-Nori; consulatu, aut circa, coactam coni jcio ; tunccnim e vivis excesserat Ambrosius scuti a Comite Marocilino proditum est cuius recens Obitus. in Synodo illa memoratur: necdum tyrannidem Occupati stat Constantinus, a quo Arelas Galliarum facta metropolis, suminum Praesecti praetorio tribunal accepi nihilque profligato illo mutauit H norius , Utpote qui non poterat Galliarum praeto rium Treueris , quibus ademptum fuerat, restituere, cum victo Constantino illas tantum prouinciasJreceperit quae in Tyranni potestate remanserant,ut prodidit SOZomentis lib.ix.cap.xv. ubi de

hac victoria verba faciens ita scribit: . A a s

212쪽

maior Galliarum pars a Romanis defecerat.Sic igitur aucto splendore urbis Arelatensis, Ecclesiaedi nitas facta illustrior est; idque adeo ut non ciuises tantum, verum etiam Ecclesiasticos exhinc Sepicra prouinciarum conuentus in ea celebratos

scripserit Hincmarus epist. Vj. quod non improbo,quamuis quod ait primatum Viennensi Episcopo prius concessum, persuaderi mihi non facile lino: duas cnim doctissimus Cardinalis Baronius protulit ex veteri quodam Arelatensis Ecclesiae codice Zosimi epistolas ad Episcopos utriusque Narbonensis atque Viennensis, & ad Hilarium Narbonensis primae Epistopum xj. Honorij con sulatu scriptas,hoc est,uj.sere post cxtinctum Constantinum anno,in quibus ille Viennensem prouinciam, & Vtramque Narbonensem Episcopi Ar 'latensis pontificio ut ipsus vcrbis utar) e Antiqua consuetudine subiectas assirmat; nec Π obatur ei quod istatuerat Synodus Taurinensis: quo magis

miror aliud statim Bonifacio visium. Nam cum Patroclus Arelatensis, cui impense faucrat Zosunus,

Episcopum in Lutuuensi primae Narbonensis ciuitate constituisset, Patrocli decretum rescidit Boni facitis in epistola ad Narbonentem Metropoli tanum ς eiusque exemplo mox cuin Hilarius, qui

213쪽

Arelatensem urbem edicto Constantini non ita pridem Galliarum metropolim factam intellexe rat, graues ob ipsum etiam Galliarum primatum controuersias excitauisset, Magnus Leo summa animi contentione restitit, elatosque eius spiritus ita contudit, ut ipsum etiam Metropolitani honorem illi ademisse videretur : quod ostendit eius epistola xciij. in editione Romana ad Episse posprouinciae Viennensis. Nec vero dubites Hilarium magni demum nominis, & eximiae sanctitatis viarum Episcopum Arelatensem fuisse; neque te fallat

αλυμ ει εἴς Augustinus,qui Viennensem vocat in epit. iuro Pontis nam extat alia eiuslem argumenti

epistola ad Episcopos Galliarum inter Ecclesae

Viennens s monumenta, quae aper id conuincit

eum Arelatensi praefuisse Ecclesiae, ut & celebei rima illa Theodosj conititutio de ordin. Episcos': Et sunt haec certe: sed nihilominus turbine illo &subita tempestate prostrata non est grelatensis Ecclesiae gloria, verum ijs ipsis initijs & funda mentis excitata sic demum creuit c quod sine Pontificum fauore fieri nunquam potuisset ut Iustiniani & Gregorij Magni temporibus primas in

Gallijs obtineret:ad extremum talyen, ut omnium

cst rerum vicissitudo, summa illa dignitas paulatim imminuta concidit; quod probatur his GregorijVI I. uerbis epist. ij. lib. q. Arelatensis Ecclesii

214쪽

non solum a beato Gregorio Moctore dulcifluo, sed

et am a pluribus eius sanctis antecessoribus , cum haberet ucem Sedis . postolicae, Ut omnes spiscopos totius regni Francorum,quod tunc latιus extemdebatur,aά 6oncilium conuocaret, eosque in iudιcio constrinxerit Isine cuius ti centia nudis ex supra

dictus Episcopis longe a suo Discopatu ses era abire 9 post aliqua tempora pro quibusdam causis' dicta potestas authoritas cessauιt.' De Hispaniarum Primate nihil ante Gothorum tepora certi habemus. Hispalis Baeticae metropolis est, cuius Episcopum Apostolicae Sedis Vicarium constituit Simplicius Pontifex Max.epist.j.nec ideo tamen parta illi primatus dignitas. Regia haec olim Vandalorum, sed postquam Gothi ditione Hispadiae potiti sunt, inter omnes eius ciuitates longe praestitit Carthaginensis prouinciae urbs Toletum noui regni caput. Rodericus lib. iij. cap. xxiiij. His statis ante Gothorum aduentum a Sitinguis Uandalis πυrbs regia habebatur, sed Golia ab ea Curiam mutauerunt in Toletum . hinc Toletum urbis regiae, & Episcopus Toletanus Primatis nomen assumpsit de qua dignitate ita meminit Rod ricus lib. ij. cap. 3xj. ubide Chindasti into Rege loquitur : ne a Romano Pontifice obtinuit priuilegium , it secundum beneplacitum CPontificum,Hissanorum prima ita dignitas eset Toleti, sicut fuerat

215쪽

fuerat ab antiquo. Nec desunt tamen qui prima tum Hispaniarum ab Ecclesia Hispalensi in Tot tanam translatum arbitrentur: mira de huius primatus origine & progressione narrantur. Debita sit patriae libertas ista ed omni synmero mihι cura. Ad regnum peruenit Chindasuintii. Era DCxx C. ante quod tempus nullum huius dignitatis vestigium: non enim de Hispaniarum primatu, sed de . metropoli Carthaginensis prouinciae quasso cratin Synodo Toletana, quae Ara DCxlviij. sub Gundemaro congregata fuerat,ut ex eius verbis perspi cue dignoscituriat postea aera DCCx.cum regnum obtineret Uuamba,noua Ecclesiasticarum prouinciarum diuisio edita, in qua Quiricus Archiepiscopus Toletanus Primatis nomine ornatus cst. De mum aera Dccxix.in Concilio Toletano xij. can. 6.statutum, ut Toletanus omnes Hispaniae Episcopos a Principe cicctos probarct,eosque certum est ex omnibus Hispaniae prouincijs frequenter ad Synodos Toletanas conuenisse; sed & aderant ipsi Narbonensis prouinis e Patres nullo iure , regia tantum authoritate coacti,ut Innocentius Pontifex Max. prosectur epistola ad Petrum Compostoli.

Archiepisc. his verbis: Γοnstat Narbonensem permulta tempora memsse ad concitia Toletana, nec tamen Toletana metropolis aliquid iuris habuit m

216쪽

is ΡΗ. BERTERII Ecclesia N arbonensi , sed mandato RIgum ista fiebant f quod magis miolentum,quam iustum p sumitur extitisse. Quin & prouincia illa quia G thicae ditionis finibus continebatur . citerior est Hisipania appellata, ut testatur hic locus ex Vu-bana descriptione in collect. Concit. Hispan. Frouinciam quoq e Galliae quae Hi stania citerior diacitur, sibi rebellantem subiugauit. Et ex hoc fonte fluxit postea fictilia & commentitia illa Hispaniarum diuisio, Constantino, ut aiunt, authore,ex antiquo bibliothecae Toletanae codice descripta, qua prima Narbonensis, & eius ciuitates comprehenduntur. Sed an quisquam ita parum cautus Mintelligens, ut in re tam aperta sucum sibi fieri, & . Gothica pro Romanis obtrudi patiatur λ Nullus Concilijs Toletanis Tolosae quam Narbonen sis tamen prouinciae urbem esse non ambigitur Episcopus unquam subscripsit ; atque adeo clarissima haec ciuitas Gothici regni domicilium, Cc, se in acie Alarico, fusis fugatisque eius copijs iam in Clodo uel manus venerat. Isidorus in chronico:

Alaricus tandem prouocata a Francu in re tone Fictaviensis rurbis praelio ι nito extinguitur, eoque interfecto regnum Tolosanum occupantibus Francis

destruitur. Conuenit illi cum Iuone qui haec etiam

in chronico: Godoueus militario decimo a Pictavis urbe cum Alarico 'Rege pugnam iniit , eum qu

217쪽

micis in occidit, sibique subegit Tolosam, Santones,omnemque εAquitaniam. Quod cui ex Isidori verbis facile intelligitur circa Aram Dxlv. contigit,& longe ante Chindastanti regnum, cum nondum Episcopi Toletani potestas se altius extulisset: hoc aute tepore conuocatam j. Aurelianesem synodum ostadit Clodotici epistola,qua significat Christianissimus Rex quod ab co statutum fuerat priusquam in hostium fines inuaderet. Celebratum tamen post insignem illam victoriam Concilium dubitari minime potest , cum in eo confederint Episcopi Burdegalensium, Xantonum, Caturcorum, Auschiorum, Ruthenensium, Albigentium, sic in eius Synodi actis,non Abrigentium legendum est & alij, quorum ciuitates Gothisparebant: nec desuit etiam ipse Antistes regiae urbis Tolo . Ecquis autem ita credulus,ut existimet tot Episcopos ignoti Principis dicto audientes huc per tela, per hostes contendisse ; quod nisi extincto belli

metu Vix aut nullo modo fieri potuit. Et obser uandum Tolosam in ea Synodo metropolim appellari: ita enim subscripsit illius Antistes: Leontii Episcopus Tolofame metropolis. Haec igitur Gothorum imperio liberata antiquam reiecit,& abdi cauit metropolim, quae in hostium potestate remanserat ; nisi quis eam simul atque regium gentis Gothicae solium accepit, metropolim factam arbi

218쪽

196 PH. BERTERII tretur; Gothis quippe cum Aquitania concessa suerat : Isidorus in chronico Era CCCCliiij. quo tempore labentis Imperij molem sustinebat Honorius: iata a Constantino Patricio Gothis ob meritum NioZoriae ad habitandum secunda Aquitania Uque ad Oceanum cum quibusdam riuitatibus confranium prouinciarum. in quibus sine dubio Tolosa quam idcirco captam ait Rutilius, qui sub Honorio praecipuis dignitatibus functus est: Errantem Tuscis considere compulit agris

Fxcolere externos capta Tolosa lares.

Idacitus in chronic. lib. ii . Temporibus Honorifregnum Gothorum bifaria diuisione partitur,qui in y talia consederunt ditioni ymperi, se tradunt, reliqui e uitania prouincia ciuitate Tolosa eligentes sedem gem eligunt citaufum. Itaque tunc metropolis suit Tolosa, sed sine prouincia, quam longo post tempore a Ioanne XXII. demum obtinuit. Nec vero nouum, Ut duae reperiantur in eadem prouincia metropoles: Nicomedia primum totius Bithyniae metropolis extitit, Verum Niceae in cadem prouincia hunc deinde honorem Valentinianus & Ualens concesserunt; hac tamen lege, ut nihil mutaretur in prouinciae forma: quam in sententiam extant duae Principum

illorum constitutiones in actis Concilij Chalce donensis act.xiij.quibus accessit haec ipsius Synodi

219쪽

PITRA NON DIATR. II. I97 sententia : εAuthoritatem quadem metropolitanae

inter fecismu prouinciae Sithyniae Nicomediensis reuerendus habeat Episcopus, habente Iocaeno honorem metropolitanι tantummodo , subiacente autem ad exemplum aliorum Spiscoporum prouinciae Nicomediensi: hoc enim mi um est sancto Concilio. Sed vetus nempe fuerat ea fie re inter duas illas ciuitates contentio, quam indicat Dio Chry- Itomus his verbis ad Nicomedienses orat.xxxviij

lentinianus & Valens huius authores benefici j Nicaeam prius metropolim appcllatam inficiantur, nec Ammianus veretur eam in Bithynia nintrem urbium vocare lib.xxvj. In eadem quoque prouincia Chaloedon postea a Mariiano metropoleos

nomen ipso Chalcedonensi Concilio approbante impetrauit; sed nihil praeter inane nonacia,quod &in colonijs quondam obseruatum arguit l. I. decensib. Sed redeo unde declinauit oratio: De Hispaniarum primatu certauit aliquando Bracarensis Episcopus cum Toletano ; contentionis causam attingit Va us in chronico. Fuit etiam Tolciano apud Innocentium III. non solum cum Bracarensi, sed alijs etiam regni Gothici Metropolitanis controuersia, cuius acta cx bibliotheca Toletana nuper in lucem prodierunt. Legitur denique in. ' B b 3

220쪽

r98 PH. BERTERII codice Finiano Tolosae epistola Innocentis III ad Rodericum Toletanum Archiepiscopum, qua primatus ille confirmatur, de quo tamen iis sub

Honorio Innocentii successore renouata est cap.7. de in integr. restitui. Britanniarum vero metropolis ab antiquis a thoribus celebratur Eboracum, sed in ea dioecesi Vix ego quenquam ante Augustinum Primatis honore functum existimo;is est qui post Imperij excladium foeticibus Maximi Gregorij auspicijs serocissimam gentem teterrima superstitione liberauit,& extinctum in toto illo tractu antiquae pietatis cultum excitauit. Quo tamen tempore Edilbertus Canth Rex nam Britanniae iam in regium domi natum ceciderant Augustinum honorifice excepit, Duro uernum, ut scribit Beda lib. j. hist. Ec clesiast. princeps erat ciuitas,& totius regni metro polis ; nunc Cantuaria appellatur, in qua ut Ecclesiastica,& regia dignitas mutua se luce illustrarent, Britannici primatus Sedes prudenter videtur constituta. Verum quia Eboracum Britanniarum me tropolis primum fuerat, non aequum visum est Gregorio, ut recens fortuna pristinae penitus me

moriam obrueret,& Vςtus metropolis nouae ce

dcxet , sed ambae pari potius iure uterentur: ita ramen ut vivo Augustino , qui summam rerum iam susceperat, Britanniarum primatum diuidi