장음표시 사용
171쪽
script. Aliusque est i n l. .exi limo se verb. Oblig. Atius est in l. 8a.debitor4s deleg.2. Alius in NFs ub una sit f.de WO. Illud certum est& perpetuum, Non vitiari postea ex re quae secti '
sir ut Alfuror ut est bona aut mala sides: l. a ia dei. Ratio haec est: quia ea quae sunt Juris, si vo Jure contracta,non tolluntur nisi vere ut neque civilia per naturalia,sed per civilia, s ult.deIUD. - vn. tui. Atque haec est regula de vitio actui su- ἡ Perveniente. Est alia de vitio statim initio actus 'in l. r. AE inquit PapinianUS , legit mr qui uθn Lex '. A.
recipsunt diem vel conditionem,in totum vitiantur ium. per temporu vel conditionis adiectionem. Nonnun
quam tamen Sc. Id est, Actus legitimi, sive ex a-- ctibus legitimis illi qui non patiuntur diem vel conditionem, statim ab initio vitiantur si fiant sub die vel conditione expressa, non vero si sibracita. Quam regulam & Pontifex est imitatus modo.rn inquit legitimi conditionem non Cis. in . recipiunt,neque diem. Sed Papinianus hoc non dicit; Actus legitimos non recipere conditionem vel diem sed quosdam recipere: & eos qui non recipiunt statim vitiari, si facti sub conditione aut die suerint. Legendum autem in papiniano
is l. 7. non ut vulgo, qui reciprunt, sed,qui non re cipiunt , ut de recte Hottomanus contra Cujaci
um explicatillari. quaeri. 34. Cujacius quidem se tuetur lib. Is obsc. IL,Sed eum iterum refellit
Hottomanus renovata editione quaest. illusi. d. c. 34. Et, omissis auctoritatibus, Ratio scripturaeelus,clus non Vcipiunt, haec est. Quia altera scriptura qui reciprux est absurda: id est; absu: du
172쪽
ss COMMENT. DE RE G. JUR. est,achus qui recipiunt diem vel conditionem, eorum adiectione vitiari: Recipere enim diem vel conditionem, in iure nihil est aliud, quam posse fieri sub conditione: quemadmodum sti-Pulationes quaedam dicuntur recipere divisionem , quaedam partis praestationem,quaedam non recipere IEILF.deverb. ob dc contractus quidam recipere dolum tantum,alh etiam cul-Pam,l. 23. contrari'usAt.&liber homo non recipere aestimatione maervus recipere. II. Zsiqua-H.pavp. fecisse dic. Ut igitur, cum stipulatio aliqua dicitur recipere divisionem, sive esse clividua; ut.domus, pecunia Zcc. alia non recipere; ut faeti,V.G. ire,ageret ex eo intelligitur,corrupi divisione eam stipulationem quae est individua : ita & actus legitimi cum dicuntur non re- Cipere coditionem, corrumpuntur & vitiantur conditione. Et sane absurdum esset dicere; adoqui recipiunt diem sive conditionem, qui eam patiuntur Sc serunt; eos per dilationem cori upiaut vitiari. Nec obstat auctoritas scripturae, sive codicis Florentini: Omnis enim, quantumuis O. Ptimus Zc antiquillimus, codex rationi juris cedere debet. Nec est novum etiam in codice Florentino negationem interdum , vel superesse
vel deesse. Videatur l. 41.perscriptio. f. de .cap. cum l. 7.j de iuveste .praescr. Major est autem difficultas,in hac regula,explicareeprimo, qui nam sint ad us legitimi: Secundo,qui ex illis diem vel conditionem recipiant,qui non.De pri re articulo certant inter se Hottonι ἀ- 4.
CRj cius d. c. 16. Nam Hottomanus multos facit
173쪽
LIBER I. Isssacit actus legitimos,quos tales esse negat Cujacius: ut in jus vocationem,litis contestationem, procuratoris dationem, tutoris auctoritatem&c. Eique assentiri videtur P. Faber lib. a. Semest. Gyen.mult. Distinguit quoque Hottom. actus legitimos a legis dictionibus: quam tamen diiunctionem,a . c. Ib.Cujac. reprehendit. De utroque autem articulo plenissime Alciatus lib. 3. Parer c. .er seqq.Nos brevitatis caussa,omisisa hac disputatione, ipsam regulam explicemuS: in qua, exempla quinque asseruntur horum actuum legitimorum qui diem vel cond. non recipitit. Primus est Emacipatio. Sic enim legedu, non ut in Padectis Floret.Asancipatio. EmaCipatio enim jureJustinianeo est recepta: Mancipatio non item , sy. praeterea . In stit. qui mod. ius potes.seisitur.ssa Instit.de testamentis ord. Ema n- ei patio igitur non recipit diem vel conditione,
istibi ὁ . f. de Adopt. Cui similii Manumissio,
licet hic omissa, ut 3c Adoptio : neutra tamens manumissio inquam,quae fit vindicta P recipit
diem vel conditi em. Videatur hac de re Cu-jac.bb. Iy.o .c. 38. ct in paratiit. C. de manumisiurn inst. Sec dum exemplum est Accepti latio: de qua e Iseq. s. de acceptic Tertici est Hereditatis aditio: de qua I s. eum qui duobM. V. uisIde a . hered. Quartum est Servi optio; ideque δc de aliarum rerum optione; ut erudite F ber. d.lib. 2. Sems. c.a3. Quintum est Tutoris datio:puta a magistratu; l.d.muto.si. sub conditione.Zde tutelis.Hos igitur actus legitimos alios j; consimiles ait hic Papinianus vitiari expressa adie-
174쪽
COMMENT. DE RE G. JUR.ctione diei vel coditionis: sed tacita conditione vel die non vitiari. Ratio disserentiae est in I. 19 evrs. kr.Dictum .a. est i Actionum legitimarum unam esse proprietatem, quodp procuratore expediri nequeant, l. Ias. nemo alieno,h. t. In hac esse altera; sed non omniu: hanC nimirum, ut quaeda die vel conditione non recipiant. Caeteria ad infirmatione a mihi pertinet haec quoq; regula utile per mutιle non vitiatur, c. 37. ut Ile.m
c. quam sumpserunt Canonistae ex II. s. pen. f. de Verb. Obl.ubi Interpretes,maxime Iason,plenissime eam explicant multis ampliationibus, limitationibus,& sublimitationibus, atque suta distinctionibus infinite distractam. Sed haec tamen distinctio plerisque probatur ut ea Regulavera sit tantum in his,quae divisionem recipiutue in individuis non item,LI. Aillud. s. Trebatius
qu Sc ab Aetone in Brocardicis exponitur. Eiusdem monetae est 6c Potificoria Reg. Non praestat impedimentum, quod de jure non sortitur essectum. Cujus videtur haec esse sententia,Aetiis inutilis sve eius qui nullius est momenti, nullus quoq; est esse stus,t 3 codenatui' de rejud Plenior d. c.& Bro cardi explicatio extat apud Dinli, Felinum, Peckium, aliosq; Canonistas. Atque haec de Regulis huius tituli generalibus.
175쪽
CAPUT LDe libertate es servitute, XPos ITIs jam regulis Genera. libus, partim adJus ipsum, par . tim ad luris Materia, puta Actiones generaliter consideratas,per tinentibus: Reliquae sunt Speciales,id est,quae ad speciem aliquam actionis civilis pertinent i ut ad Manum illionem, Nuptias, Tutelas,Testamentum. Quae speciales actiones eum vel circa Personas,vel Res, vel Judicia ve senturus uti. Instit.deIur.na turali ,gent.' civilis eum nos ordinem in his regulis, quem Cajus de Justinianus in Instit. praeivit, digerendis oc expli dissequemur. Erit igitur hie liber triparintitus, de Personis, de Rebus, & de Actionibus. Quod ad PE so NAs attinet; tria potissimum de statu personae sunt jura et Libertas, Se Servitus: Potestas domini, ac patria: Tutela M
De Libertate tres sere hic simi regulae. Una in Iro6. Liberavi, inquit Paulus , inaestimabituras 'ui gemma oc persimilis est altera in cryb. I,Din
176쪽
, s COMMENT. DE RE G. Iu R. δ' V6. i Infinita .estimatio est libertatis S necessitudinis. - μν' Ratio .cur libertas, sive liber, sit inaestimabilis,. hqc est: quia aestimatio rerum ac bonorum est propria. Et hoc est quod dicitur in I. 13. liber ho- , mo, jad i. Aquiliam:ubi dc usus huius regulae,ut& in Lo.ribera. desideicommigliberi. M . tita. s riteno, Iρ.hber.f. dea . rerum dominιo, l. I 3., ober Ude verb. obligL1.s sed eum homo liber, Fur his quι defecerunt, L E. g. corporum liberorum,fad I. Rhodiam deIam,l. . Pauling. desideicommisibbera. l.ti sum familias. scundum vel, utatis, s θυι liberas, F. de leg. i. Tertia Regula est in I. I22. Lrbertas, inquit, omnibus rebus favorabilire est. Ratio: Quia interest Reipublicae eam liberis hominibus repleri,c3. de bon.bbert. Favor autem libertatis, sive usus hujus regulae, latissi- me patet. Ait enim omnibus rebus, itaq;& Sexu & Etate & Militia,&c. Favorabitior est: multo magis Bonis oc facultatibus. V. G. Legatum libertatis,pecuniario longe antefertur, c 39. F. de fideicommig iber Iderii lde institutione, su L .F πιme,3ult.supr. de his quae in testamento delet. Videantur & hi loci, i6sistascriptum. Jde manumr testamento . s.si stafuerit,aet L ssct ero judic. LI. Crisieris pign.dari manumisso,t 11s arroni,si sed etsi, Jad o C. Trebest. Religione tame,&pietatis causa,libertas non est potior:sed concurrit tamen nec altera causa cedit alteri.ut duserte explicat Pet. faber. tib.2 emesi.c.M. Videntur quoque δc alii casus excipi: ut in sised etsi.& in L Io8.siserum,g.siserum alienus,&L II2.si ''quis in uilinoi, S.Ii quis Me legat .f. l. extraneum.
177쪽
LIBER II. 3s.c de her.instit is i. cum ex pluribus, Ac l. i . liberaras .de manum . testam. De Servis autem plures hic sunt regulae : V. G. in I. 31. Vuod attιnet ad tu μνιυμ 3 pro nullis ris ohabentMr: non tamen efp sure naturais, quia quod siώ.dauia ad im naturale attinet, omnes homnes quales mei. Diuta. Ait Ulpianus: Quod attinet ad ius civile. Idem est quod ad jus Praetorium. 7.tutelas. g. I. F.deca'te minutis, M.f.h.t. a . qui ι samento,
siserum quos ,Τ qui testamsaceossunt. l. .nullo, j ad Cornel.defasi: ubi JGtus; cum servi, in quit, neq; jure civili,neq; iure Pritoris, neq; e tra ordinem computentur.Quaeritur An idem& de jure Gentium ' Plerique putant non esse idem id est,putant servos jure gentiumnon haberi pro nullis in quibus est& Alciatus intraEL de spe praescript. nu. Io . 8c Wilhel. Fornerius tib. selectjunc. . Sed verius est servos neq; juris civilis neq; Pr torti,neq; Sentiu esse participes. His argumentis. I. Quia servitus est jure Ge titi inducta.a. Quia servitus est maxima capitis diminutio,deportatio est media rat haec amittit quide jus civile; & retinet gelium .I7sunt quidam ct depaeniat servitus igitur minus retinere, plus amittere debet: plus, id est, iuS gentium . 3. Quia servi neq; dominium habere,neque pos . sessionem, neq; obligari possunt. l. 38.stipulatiosa F. haec quos stipulatio jde V. O.l. r. nec ser-v-ssia peculio. At dominium, possessio,obligatio sunt juris gentium,l. s.ex hoc jure genuum, dense. ure. Postremo, exi. Is Οιseq.ί64. I
178쪽
assa COMMENT. DE RE G. Iu R. ctio indebiti dicitur naturalik,ut δc libertas: sed servitus, juris gentium: & proinde illa quoque habere locum in obligatione servi. Sed inquies,
Contrahere potest servus : contra nus autem
deo: contractum, id est, ipsum actum Contra ' hendi,esse facti& nataralem; ac proinde in servum quoq; cadere:sed obligationem ex eo non nasci nisi naturalem; quae est vinculum aequitatis tantum;non vero iuris, ut est vera obligatio. I. 7. consitio, L quaesitum eri, F. de curatorab.furso ι.H. Oschum Mnatur alta .dsiat.mrt.tit. Inst.da
obhg.Quod igitur in hac regula de jure civili diacitur, servos eius non esse participes: demonstrari facile potest, ex omnibus quae sunt juris civilismi est Matrimonium; quod non est inter servos,sed contubernium duntaxat: Ut est Tutela, quae est jus in capite libero, I. I. is de tutelas. Nec enim servus vel esse tutor, vel tutorem ha- bere potest.Sic in Rebus, servus no habet bona, ut neque paterfamilias liber, peculium . t. Ira. f.deverbsignis. Itaq; nec Testamentum sacer: potest : heredem nec ipse habere; nec alii esse heres, i. q. C. comm- desuccessombus. LI. pertinet, funde cognati. Nec testis esse in testamento,Laos.'vus feyus tests-.ρ6fiEst enim& testamentum juris civilis, arg. ιι η-- 'qui te acerepossunt.Jussicia qutiq; Sc Actiones, quia sunt juris civilis,non cadunt in servos. Nec enim servo. nec eum servo est actio: adeo uene quidem procurator in judicio esse possit, Lusmum 43'os,lfis procurator μου. l. s.femuri
179쪽
LIBER re itie l. . cum debitoris, Cis Iudiciis, lol. nihil, F. G
obLmaes.l. is ab hostibus sex quibuου causis mayor . Eoq; pertinet regula an l. IOI ci emo,In- Mor. q u it Gaius nulla adito en. Quare nec sententia in eum lata valet .3s. rvm,gde peculio. Nec j dex vel arbiter esse potest, ιa.ΤῶJudiciis, cy. Peditu. in princ. g I. T. de receptuc usauit. recep runt. Deniq; officia δc munera, quae per liberos geruntur non cadunt in servos : de quibus est reguI in ii s. In hu,inquit Paulus.quaper liberad Leη iτs.I. feri personas leges desiderant, seri u rnterveni non potest. ut esse procurator in judicio,advoca tuS,arbiter,judex, magistratus. Sic & iuris Praetorii est expers,tus pr.dictum: ut bonorum posisessionis,quam servus petere non potest, t. μ' de jure deliberandi: ut sunt cautiones Praetoriae, s. g. I. f. de operis novι nuntiatione, ut sunt pleraeque exceptiones, quae nullae dantur servo, non magis quam actiones, licet Praetoriae ; ut est Publiciana, Constitutoria,Hypothecaria,&c.Non est quoq; capax iuris Gentiti m , ut supr. dictum. V.G. Dominii.Nihil enim habet proprium, aec silenultim.deseepulchro violato. Possessionis :de qua est haec Reg.in I. ii8. uus inservitute est, in t tirquit Ulpianus, usucaperenon potest. Nam cum inservilis possideaturpossidere non videtur.In qua regula di- res. Citur,servum nec usucapere,nec possidere posisse, dc ratio, cur non usu capiat, exprimitur ista quia non possideat.Sine possessione enim nulla
est usuca pio, l. Acas. sine posse ne, j. de U-
pat usucap. Est & altera ratio, cur servus non
usucapiat, haec: quia usucapio est iuris civilis
180쪽
ici COMMENT. DE RE G. 1 It R. adquisitio dominii,init. tit. Insiit. de usucap. jure
civili conintutum .ersi.ultim. 6i.de usu s habit. Eleganter autem servus negatur hic possidere: quia ipse ab alio possideatur, puta domino. Sic in I. rasic eveniet. r. ad i. Juvam. de adult. filius familias non potest filiam deprehensam occidere: quia eam non habet in potestate in sua enim potestate, inquit Ulpianus,non videtur habere qui non est suae potestatis. Quare nec velle vi- detur servus: quia obsequitur Imperio domini, 'L. de qua voluntate est regula in i ..h lied jam supra,ubi de voluntate,explicata. Quod si servus non est juris aut civilis,aut Praetorii, aut Gentiu capax ; multo min is publici juris erit capax: ad quod pol reserri, d. reg. mi. 37s. in qua illud verisbum sitium deleri debet. Huc quoq; pertinet L. ου. Sam Reg. ult. huius rit. Servus sinquit Paulus )Rep. - M'. eau a abesse non poten. Ideos nec legatione fungi, nee beneficio uis legatorum, aut eorum qui Reipub. eausa absint.de quibus beneficiis est rι lex quib. caulsis masor,l. 2y. 3. legat .ctc. s. de iudiciys. Quod autem modo dictum,servum nec velle quidem
posse,ut intelligendum de actibus quorum ipse
est expers; puta civilibus,&c. ut est Aditio hereis ditatis , quam injussu domini adire non potest, l. 6. qui in alienalf .dea .her Totest tame nolle adire licet jussus a domino. Et Naturalia potest
servus hoc est,iactum aliquod naturale explere. Na,utdc in hac reg. l. quod attinet, di Citur, iuris naturalis non est expers: ut est Possessio na tura Iis,quae detentatio Latine, d. l.33. Uulatis Uta. V.