장음표시 사용
91쪽
3 strenarum operam navarint. Hi rustici sunt in Servia & Bul garia habitantes & Graeco in ore viventes quosvis labores sit, eunt. Sunt & alij pariter qui sponte sua in exercitu vivunt, quos Sarctor nominant ; fossores agunt,& vilissima atque ariectissima quaeque perficiunt. ORDO requireret, ut integrum nunc de miserari disciplina rearum tractatum subi jcerem, sed de eo multi alij doctissime scripserunt, ad quos lectores remitto. Pauca tamen quaedam hic inseram nota nota omnibus, ne lectorem hinc jejunum duemittam , cui in aliis me satisfecisse spero.
XLII.; Turcarum disciplina militans. quanam in milite Christiano requirantur.
rictoria Christianorum contra rodeles. i i
e qua ratione tormenta piis Npulverem naociscantur. Vrorum milites a nostris, qui quidem exercitati sint, superari certul imum est. Νωε autem voco, non Italos modo. sed dc Hispanos, Gallos, Hungaros, Germanos, atque aliarum nationum homines , qui sub nostris signis militant.. Exerci tos veto intelligo non tam eos, qui artem tractandoriam armorum probe & longa experientia didicerunt, quam ui subchristi militia merere probe assuesecti sunt; ut videli cet eorum fortitudinem animi sinceritas & vitae inculpatae probitas comitetur,quo eo securius belli periculis sese objjcere, devictoria sub nostrorum Principum auspicijs potiri valeant, dicet militum numero hosti longe cedant. Nota sunt & clara insignium victoriarum exempla, quas - Christiani sub Marco Aurelio, Constantino, duobus Theo
92쪽
ὸossis, Honorio Aetio dc alijs de infidelibus reportarunti in priamis vero de Saracenis sub Pelagio primo Cassiliae rege . qui eum mille suorum 2oooo hostium delevit. Carolus Marteib. ius unico praelio 37soOo hostium devicit. Vt eas omittam,quibbus subAlsonso Casto Rani mirus; ut de Ferdinandus, dc Wali rusTeutonicorum Equitum magister,potiti simi. Quorum hic
IOOOOO Tartarorum una vice delevit, unico solo ex sui sint. litibus desideraro. Corvinus,post quam maximarum pugna rum victor evasisset, octava vice cum 8OOCO Turcarum m nus conserere non dubitavit, licet ejus exercitus ultra iso
militum non constaret. De quare diligentissime scripsit Thomas Bogius in libro sito contra Machia vellum edito. Constat porto omnibus,qui aliquando contra Turcas bellum gesserunt, eorum militandi ratio Castra latissimc metan- tur. In expeditione nullo ordine dc confuse incedunt , ut a
tergo facile insestari possint. Quod animadvertens Georgi. iis ille Castri otus celeberrimus omnium qui unquam cum Turcis bella gesserunt, a quibus Issanderlegb, id est, dominus
Alexander vocatus, eo nomine ipsi in circumcisione ab Amu-rathe, apud quem obsidem agebat, indito : tunc enim Turcae nomina mutare in usu habent, quemadmodum Christianis
sent in baptismate multarum horribilium dc maximarum pugnarum victor, de hostibus sius triumphos egit. Insuper Turcae spem v3ctoriae in numero dc multitudine pugnantium pintius , & in fato strepituque institimentorum bellicorum, atque horribili sonitu barbararum vocum dc clamore collocant, quam ut ordini decenti dc verae militiae studeant. Econtra res plurimas habent de observant quae illis in maximum emolumentum cedunt.Qualis est a utoritas summa dca soluta ejus, qui supremum caput est exercitus & dux gener
riti Obedientia militum: quae t men hodie aliquantulum im-
93쪽
T MANNus. PARς l. sitiunuta Auxilia promptissima, ubi necessitas ea requirit. Neque enim opus habent,ut hinc inde mendicando quasicolligant exercitum more nostrorum Principum. Qui saepissime aliorum viribus plus quam proprijs confidunt ,& ut exere tum justum conscribant omnes exhaurire thesauros suos coaguntur , praecipuumque temporis spacium dc rebus agendis tilissimum inutiliter plerumque dc nihil agendo transigunta Turcae contr1 thesauros suos ad res maxime serias, dc donec necessitas requirat afferuant, vel militibus inde dona liberali ter conserunt,quibus acutissimi calcaris instar ad pugnas Mpericula subeunda promptissimi paratissimique redduntur. Bello finem nunquam aut raro imponunt, nisi hostem aliqua ratione debellarim. Vires suas in res parvi momenti nunquam collocant. Quae in bello sibi expediunda sumunt, justo oriadne dc maximis apparatibus antea factis susci piunt. praelio raro de summa rei decertant, nisi commodissima illis affulgeat oc
ε-Putant nonnulli, Turcis tormentorum dc machinarum magistros, dc quos ingegnieros Itali vocant, praestantes deessesiadparet tamen nihil esse tam validum nihilque tam probei munitum,quod ipsorum viribus non cedat. Propugnacula, quae inexpugnabilia habita sunt,ipsi citra molestiam occupante
honoribus de vi pecuniae promissi atque stipulata duees & pr
sdiarios, qui ea mcntur, corrumpunt. Nunc aeneis machinis horrenda in muros fulmi na noctes atque dies jaculando,locum 6pugnationi aperiunt i fossas materia replent, cuniculis suci terraneis in urbes obsessas penetrate tentant ι obsessis a labori bus requiem nunquam concedunt: a proposito suo nunquam
Munitiones bellic&ipsas undique suppetunt. pilas ubi o-rui sibi forcputant, maxima copia conficiunt. Machinarum
94쪽
gati, Budae asservatur. Maiori ex parte Christianis ereptae, par tim ab ipsis Turcis fusae sunt.Sed ipsor um Christianorum culipa, quibus sat non fuit hostes tam immanes & seritate barburos sub Amurathe ex Asila in Europam transportasse, nisi etiam Praeceptores ipsis in arte bellica extitissent. Sed utinam ne iisdem iram Dei veriti,& suam propriam, quae imminet, rubnam considerantes arma quoque clum suppeditarent l,Pubvis tormentarius Cairi,& prope Constantinopolim in loco qui Aquebianche dicitur, atque alibi conficituri et . . t ira a .ra Viribus suis Turcae stratage mata admiscent & fraudes, i gi Mahumetanae insistentes. Nec desunt fraudum & insidia. Tum magjstri. Nam plerique omnes, qui semel militiae nomen dederunt, eo studiose laborant, ut omnia quae ad bellum scite & cum utilitate gerendum spectant, recte addiscant.Tum etiam quod Turcae prae omnibus alijs fraudum optimi sint ad
His de rebus commode alia in medium adduci a nobis possentό verumtamen, qui plura cognoscere cupit,eos consitat ,qui praemeditato studio de rebus Turcicis icripserunt ; in primis vero Renatum de Lusinge, Dominum de Alimes, qui de origine conservatione &diminutione Imperu Turcici do
HA CTENV s de potentia dc viribus Imperij Ottomannici
t restribusi: sequuntur maritimae. e. i. V
XLIII. De Turcarum navalitus, qua in Asia Europa S af
95쪽
rearum impctator plurima habet navalia DTersant A vocant. Praecipuum est Simopoli non procul Trapezunte stunia Constantinopoli I3 concamerationes sunt navium usibus destinatae. in Nicomedia & Anchiali Thraciae urbe ad Dixinum Potitum sita, materia classis parandae niaxima abun
- Triremes&alia navium genera extruunt, ubi ligna & a tores abundant ejusq; rei curam ut maxime nauarchis coni mittunt inui etaiari vel Rais illis vocantur. mἰπNMaloruim&ligni maximam copiam habentin sinu Nico
In Asia, E regione Constantinopolis, e Ducaginorum vicinianis per Drinum fluvium in Albaniae urbem Lissum quae hodie Alexium dicitur, albores transferri possunt. Pars quo que Vesona conservatur,& Polonaeejusdem provinciae urbi bus; quarum liaeepropter Augustum Caesarem , ius ibidem ii teris operam dedit,C o Caesare a conjuratis occiso, celebris habetur m i In Amea navala habet Posid .matis rubri uine. prire. mes quaedam in stationibus habentur, quae quondam contrid usitanos cum expeditionem contra Diu &Ormua Indiae urbes susce Missent, extructae sunt ed parum hoc navale condὴ-cit, quod regio ipsa lignis careat. Vt vero eo ex Bithynia &Caramania secundo Nili flumine Cairum usque atque inde :Possidium quae hodie Sueet dicitur camelis transportetur,mul- . in dissiccitatibus&sumptibusconstat. I
96쪽
Vrcarum In fabricandis navibus ea est negligentia, ut di A caedenda materia neque anni tempus neque lunae cursum observent, sed celeriter omnia ες negligenter conficiant. A sse xum quibus teguntur structuras tam male inter se compingunt. ut vectores a pluvijs & imbribus tuti non sint. Vnde ipsae
triremes diu sartae tectae manere non possiunt.
Picem duram & mollem habent Velonae,& Rhizinii u he ad sinum Rhizonium vulgo Golso di Catharo dicitur sita.
Durior e terra effoditur, mollior ex arboribus colligitur. Abundant sevo propter boum & vervecum maximam copiam,quae hs in locis reperitur. πCannabis quod satis sit, non habenis unde velorum qu que copia destituuntur.Εum desectu augent Sullanarum myoparones triginta, & aliae octodecim naves quas mone vocant. Solent eas Alexandria variis mercibus onustas mittere, quibus instruendis permissu imperatoris, quantum libet veloru funium dc aliarum rerum necessiariarum ex navalibus depromunt. Tum etiam quod ij, qui harum rerum curam gerunt, parum. Qiligenter eas asservaim,dc furtim alijs divendunt, ut aliquid licri indς ρο ipiant. RClavos ferreos raro nancisci possunt. in quorum vicem
ligneis quibusdam peracutis utuntur
m Autarum quantum expedit conquirere potant. Ad eam i artem. Asappos praecipue assuefaciunt. Vbi vero numerum eorum supplere non possunt, Cretensium opera utuntur quorum plurimi semper versantur Constanti nopoli atque aliorum Graecorum qui hujus rei periti sunt. Nolentes etiam ci repugnantes ad remos comῖcnum. Exercent quoque in
97쪽
ea re certum puerorum & servorum numerum, qui semperia navibus tam praesidiarijs, quam alijs asseruantur.
- Sed quod maximi ponderis est, remigibus peritis destit
untur. Navis enim sitne naucIero nullum esse usum constat. Neque ad ea munia Christiana mancipia idonea sunt, neque quae ex Africa illis mittuntur. Tartaros vero Persas de G orgianos in mancipiorum numetum non recipiunt, ne impe rium miIitare, quod totum penes mancipia est, ipsis committere cogantur, cujus rei superius etiam mentionem feci, & l, o tertio de ea nobis dicendum erit. Imperant saepius, ut re,
migum onera dc labores subeant Asappi atque alij vilissimae conditionis homines. Quibus ut stipendia talvantur, trib tum Christianas Europaeis,quod A varia dicitur, impositum fulsiquod 3 Coooo Cecchinorum summam faciebat: qui hodie in alios usus impenduntur. Vbi summa rerum sic exigit neces.sita Armenios Iudaeos de Christianos vi remis assigere solent. Quam consuetudinem Cicata ultimo imperib sui maritimi
anno secutus est. vi Ad insularum Africae , qNae Barbaria dicitur, custodiam, triremibus militant Spalii nonnulli, qui aliud stipendium non habent, quam Timarorum reditus; propterea praedas undiqua que dc continuo agere solent. Vbi praeter ordinarias triremes, aliae quoque, puta ad so vel circiter, instru tantur dc arMantur. Iam Zarorum praesidium illis imponi solet.
D nem bis coctum maxima abundantia conficiunt Epidam, ni, Naupacti, in Euboea . dc ad sinum Thessalonicensem in loco qui Volo dicitur: eo per Axium fluvium, qui hodie Va dare dicitur , omne frumentum, quod in Macedonia dc Servia crescit, ratibus ATQUE haec:de robore, dc viribus regni Ottomannici
98쪽
30 LAet AH Soah AN EIIclterrestribus aeque atque maritimis dicta sussiciant. Sed cum ex mente praestantissimoruna belli ducum, aurum & pecunia nervus sit validissimus belli, qui de spiritum dc animum res, cit, δc motum dat exercitui s subijciam quaedam de diviti,s Tam xisu, in quibus major pars virium hujus Imperij dc aliorum Principatuum consili is u
XLVII. De Nonadseu aerario Turciri Imperatoris. . Diversi modi, quiIus aerarium suum locupletare sole .
De avarit, amarathra III, is re
I ii sitio e sideremus, quantum usus Timarorum Regno, Turcico prosit, quidve utilitatis consera intelligemus, non facile reperiri Principem ves Monarcham,cui Turcicus Imperator divitiis dipotentiacedat. Siquidem ex solis Timaris ad 3oocoo hominum obstrictos sibi atque obligatos habet; ut, 'uoue, ipsi libuerit, & quo terrarum loco eos ire jusserit in hcllum,nullo imperatoris sumptu,sed propries impensi proficiscantur. Quod si tantam militum copiam alere, ipsisque usta stipendia solvere vellet ,quotquantisve auri cumulisa que acervis opus haberet facile quivis iudicare potest.
Habet insuper Turca duo Galaad I alij cum aspiratione
Hamad pronunciant seu thesauros,quorum alterum aerat,um exterius seu peregrinum , alterum domesticum seu int rius vocant. telis decem auri mi iliones annuos habet in re ditu; qui in sumptus regni, & in stipendia eorum qui muneta gerunt publica, atque alios usus, ad con&rvationem Imper' necessario impenduntur. Hoc immensos continet thesauros. Quia omnia dona & munera quae Imperatori ab alijs Princupibus,Christianis potissinwm,dantur,tum & a suis subditis deservis, atque adeo a cunctis quibua aliqua coram ipso negocia
99쪽
- Oreto MANNus PAR s r. expedienda,hune in locum conferri solent.Nemini enim iacuis. quod dicitur, manibus in ipsius conspectit in veniret αonceditur. Magnificentiae id tribuunt; quod immensem se eum trahit utilitatem. Quod si quis penitus in omnes Tu carum actus oculos figere velit, cognosce eo ipsos unice intentos cile, quo aliunde cumulate rapiant , ut Imperatori quae rapta sunt donent.'Sic per eorum manus, tanquam per aquα ductum quendam, omnes isti thesauri hujus in perj dissi iunt, seque in oceanum avaritiae Imperatoris exonerant. In hoc quoque aerarium reditus Cairi, qui millionem auri excedunt. deponuntur.' Hanc urbem Turcae & Arabes Milair vocant, orrupta voae Hebraica Migraim, quam quondam Memphin adpellare solabant.) Eodem congeritur precium vel aestimatio haereditatum ab opulentioribus relictarum. Quas pro suo
arbitrio tractat, cum omnes mancipiorum omnium facultates c in ipsius manu &potetate sint i non etiam eorum, qui Turcae naturales sunt. Huc referuntur confiscationes, pinnae pecu-iniariae, quae multae& magnae sunt: tributorum , vectigalium, atque salinarum reditus: decimae omnium spoliornm & prae darum quae terra mariq;acquiruntur,pecudum,&srugum pro.
entus, metalli sodinarum Quae multae sunt dc diversissimae in Servia, unde argenti provincia dicitur et in Bosnia prope Iaimam, in Macedonia &alijs in locis. Hi reditus omnes inaestimabilem a uri vim factui prout i mperatorem sua trahit a v ri tia, vel ministri diligentes se di avidos in extorsionibus & e nactionibus praebent. Est & aliud tributi Senus, quod soli Chri- stiani solvere coguntur, videlicet pro singulis capitibus, ubi decimumquartum aetatis annum attigerunt, Sullaninum unue instans tamen bellum Vngaricum secit, ut tributum illud auctum sit.Turcae ex lege Mahumetana ab ejusmodi tributis eximuntur, sed in eorum vice quilibet viginti qumque a pros sol-
100쪽
sa r L Azrim I. SORANTII Repetit Maliumctes in suis aerari js vim auri immensam a patre Amurathe congestam. Qui omnium avidissimus haben di & fere sordidus in corradenda pocunia, contra in expensis& largitionibus atque muneribus parcissimus semper fuerat. Vnde etiam flores horti sui divendi, & pecuniam inde colligi volebat o debitoribus nunquam satisfaciebat militibus donaec congiaria sere nulla, aut perexigua conferebat: quod insim tutum plane contra morem dc consuetudinem hujus imperii eveniebat.Vt breviter dicam, in omuibus impensis quotidi, nis aeque atque extraordinarijs restrictissimus di ad exactam rationem diligens crat; exceptis ijs, quas in suas pellices facie'hat, quas nunquam e suo complexu, nisi insigni aliquo munere donatas, vel Pretiosa gemma ramatas , discedere vovi
His omnibus adjungi quoque possunt horret animus di cere, & oculi vix lachrymas comprimunt) tributa ,vel ut hinnestiori vocant titulo, recognitiones,quas Principes Christiani Turcico Imperatori pendunt. Quarum recordatio sola& memoria animos ipIorum justa ira di indignatione contra iniquum hunca barbarum Tyrannum accendere & instigare deberet; q'o tandem aliqua do jugo hoc excusso coa. iunctis viribus & opibus adgloriam Christi, ad suam ipsorum salutem,vigilarent, ct sumptus hosce in ipsius Tyrannnipe niciem atque ruinam impenderent atque collocarent.
s a munera Imperatori os ejus minium domenture iis Quare eis minera puta - inspecta Verri soleant.