장음표시 사용
101쪽
mine . si recte memini, solvebat so .thalerorum. TaiVO-da Moldaviae solvit 3i sommas asprorum. SOmma autem unica IOCOCO asprorum constabat 3 qui et Ozo coronatos faciebant, eo tempore, quo tributum illud imperatum fuit Coronatus cnim tunc so aspros valebat; nunc plus ICO Valet. Idem Tartaris solvit viginti carros , quorum quisque quatuor bobus trahitur, melle onustos, & quinquaginta
quos e sed forsitan ex novis conventionibus ac pactis hod plus vel minus solvit, quod me latet. Wai oda xalachia priusquam Transylvano se conjunxit, quinquaginta lammas prorum pendebat. Et hoc ex ipsis Moldaviae dc Walachia Commζntarijs excerpsi, quae giversa esse ab aliorum qui ea d rescriPserunt opinionibus scio. Transylvanus ante bellu ' quod nunc seritur aςCoo cecchinos solvebat. Respublica Ragusta quae Epidaurus quondam dicta in i 1soo cccchi nos
zacynthum , ao cecchinos. Noscinita. Tartaris qui an Taurica Chersoneso habitam munera quaedam conserta smiet ut psorum excursionesin ediat: quas vel proprio mom vel instigalia Turca in ejus regiones facere solebant. Polo' .nus misit Turcae Anno 139i pelles Scythicas tabellinae vulso dicuntur quae asoCC coronatis aestimatae fuisse dicebantur. ded monis census annuus, ut quidam reserunt. Tartaris an nuatim certam pecuniae summa solvit Polonus,quamachaerasci vestimenta comparent,ridque ex veteribus quibusdam 'etis, ut habent Polonorum annales. Haec autem munera
Tartaris, priusquam cum Turcis societatem inirent, solvi a Principibus quos nominaviconsuerant. Eaque etiam h in Pendunt,quo ipsimet Ture ratum facianti Sunt porro etiam alia tributa & dona, quae Principes
G dc Arabea atque Gorgiani alijque Turcico Imperatori in
102쪽
t:sed eaexigui sunt momenti,da ad nostruim propositam Ethai faciunt ideoque silentio praeterire volui. . - Tandem & alia quam Iurima dona sunt, quae extra .rdinem Principes , quorum superius memini. in ministrosti us Barbari Tyranni faciunt, ut eos sibi concilient : qui Oocasione &neces a te id requirente etiam ipsi Imperatori suo Hofuse dc liberaliter donare coguntur , ut vel in ejui se gret etiam insinuent, vel conceptum erga se odium dc iram leni
Praeterea omnes ij, qui aliquod ambiunt ossicium dc minus , veI qui ε provinciarum administratione vel expeditio ne domum redeunt,res preciosissmias Imperatori offerre,qu ii ex debito quodam tenentur Hune ita finem omnia quae donantur munera, publice di in conspectu omnium offerri vult r ut hoc barbaro fastulabatorum suorum dc peregrinorum antilargiter donandum accendat.
103쪽
nita nunc & perspecta Mahumetiri III rearum Imperatoris natura,ci qui ipsius mores e tum quae membra,quod robur, quae vites immanis hujus μ) poris simin expedit ad plenam harum rerum omnis ini cognitionem, ut cogitationeseius & machinationes, quas animo voluit,contra Principes Christianos in primis, investi-sigemus. Vt inde belli, quod nunc Hungariam rana milare affigit, causae certissimae adpaream, de quod fuerit ipsiusinit,um qire, uecta n progressushabuerit,manifestum fiat. Sed cum regnante adhuc Amurathe qui Mahumetis Initet uit belli hujus fomes erumpere coeperit, necessarium fore puto idem quaedam hac in ramus , α originem belli ad ejus inde imperio deducamus. Hinc quidisti ut plurimum cum alijs Principibus orbis terrarum negocii ,quoque anim erga eos affectus cit, a risi o Nam a V more s3mutat bis III. : uo δε τψω S atales ηominent a M. aut contis ipsarum legeue cur Amur es De ut dictis
104쪽
ι Δ Murathes Turcarum Imperator Mahumetis pater, mode orate satis&modeste ,quatenus Turca & infidelis fuit,regnava. Librum quem Muschaphum nominant, in magnis 'precio habuit Nam is leges Mahumetis continet, & Arabibus' Athoran dicitur, quasi per excellentiam quis dicat quemadmodum & Hebraei literas sacras Kara nominant. Hi- storias majorum suorum libenter legit, Selimum I imitatus. d. qui lectione historiarum Alexandri Magni &Julii Caesaris mi ec deIectatus est. Philosophiae quoque studuit, unde per ludi ubrium Bongi fuit adpellatus, quo nomine quondam Bajaze- tes II sit insignitus. A vini potu abstinuit, secus quam Selimus ejus pater secerat. Voluptates si spectes , in primis vero 'abominandam illam luxuriam quae Turcis alias familiaris esse i&let , continentemse praebuit, maxime vero annis aliquot qui lyroxime ipsius mortem antecesserunt. Iuris & aequi quoad in hominem barbarum eumque sordide avarum cadere po- igit) fuit observantissimus. In eo valde solicitum se gestit.ut innia Principum aliorum secreta pernosceret. Ante omnia vero itatum impcim sui sibi quam perspectissimum esse vole- 'ban dc in hunc finem proprios commentarios omnium nego. iciorum quae occurrebant,omnium reddituum qui quovis modo ad ipsum perveniebant. & sumptuum qui diebus singulis pendebantur, penes se in mensa quadam repo litos habebat.
105쪽
OTTO MANNiis. Para II ea qui post eius mortem in filii manus pervenerunt, qui eos dilugenter asseruat: sicuti Tiberium Augusti similes comment Nos diligenter legisse historici tradunt. Ilisi negociis aliquantulum gravioribus districtus&dstentus,vel naturae inclinatione ductus, plerumque valde fuit melancholicus taciturnus&in omnibus rebus suspicacissitamus: Vt igitur per vices animum ad hilaritatem traduceret, opto uti solebat. de quo Turcarum est illa opinio, quod col rem faciei egi iam inducat, hominis animum recreet, quisque semel co usus fuerit, nunquam eo non delectetur. Alebat quoque in aula sua certum pygmaeorum & mutorum n uir rum, quos saepius inter se committebat, quo se tam ludicro se inani spectaculo oblectaret. Bella plus religionis causa, de ut subditos continuo in arte & disciplina militari exerceret,
i ait, quam qu0d ingenio bellorum avido & pusnaci esset.
um MahumetheQuudabendaPersarum rege quid amas patrem & ismaelem avum habuito &cum Abbas, qui nunc eo imperio potitur quem male quidam LMiria vocant, quod primogenitum.regis,& proximum regni successorem denomiat strenuissime per quindecim vel sedecim annos bella gessit. Nec unquam pacetm se initurum cuin Persa jactavit, Priusquam Casbin, quae ist sedes regia, occupasset. Id qua duabus de causis S ut nimirum cineres Bajaetetis filii Soly- manni recuperatet, qui parentis iram fugiens ad Tamas reis 'sem se receperyti a quo ingratiam Solymanni, quem sibi Tomas reconciliare cupiebat, interfeci us fuit: deinde ut evertexet sepulchrum Arduelis, patris Ismaelis illius,qui sectae Persianae primus author cXtitit. Hic Sophi cognominatus est, vel a αροὶ, 'u' originentie gente magorum & sapientum Persarum ducerςt, vςl quod sapientiae laudem apud Persas acquisivisset , vel a dictione A
rabica Subi , quae lanam fgnificati Persi enim pilei illusi K sesus
106쪽
senus quod Tulpantem vocant, non ex tela su btili Tma, ut solent Turcae, sed ex lana rubro colore tincta gestant,quonia tori zelo se erga religionem affectos esse simulent. Vnde sessi seu rubra capita per jocum a Turcis vocantur: ad dis. ferentiam Tartarorum, qui Zegatai hodie quondam Bactri ni dicebantur, hi enim a Mahumethis prophetae posteris laortos gloriantur, viridi colore utentes us basii dicti stanti Tulpante vel Tooca, tiara illa Turcica est quae sphaerae instar. variis circulis & voluminibus fasciarum linearum, quas hodie γni Graeci proti .λιον vocant, constat, quo pilei vice utuntur. Rectius tamen Turbante a figura turbinata, quae Graecis indicitur, nominaretur. Ea nunqmagis rotunda quam quon dam utuntur. Qiud si forte quis conjiciat, propter eam for inae speciem tiaram illam in sacris literis sub pomi nomine in itelligi Θ Vbi David Hierosolymae ruinam deplorans, dicit templum Douunt in pomorum custodiam positum esse quoa non ab re de Turris interpretari posse videtur. In Oraculo Turcico, quod notum est omnibus, di a variis varie interpretatum fuit, inter alia haeC continentur: sore ut Imperato Turcicus pomum rubrum prius sibi subjiciat quam a Christianis imperium ejus evertatur. Quo pono non Constantini Polim, sed regnum Persi um intelligi, nonnulli volunt. Alii tiaram hanc rui cicam n sortitudinis symbolum accipiunt. Quo admoneri volunt, eos qui eo cooperiuntur, ut in bel- Ium proficiscentea de reditu non cogitent, led gloriole. mor rem oppetere non dubitςnt, cum sindonem secum circumse xant, qua defunctorum corpora involvuntur & sepeliuntur. Ianizari Tulpante non utuntur: sed peculiare pilei genua ,
ruod Zercola vocant ex penula alba factum, cujus sorma pas in depicta cernitur, alii rubiam penula ui,gerunt. A ut ad rem redeamus; Amurathes tandem non minuti
107쪽
, et roM AN uus phdis Itintlgitin. reeirm Persis composita pacem iniit. Tum quod ret. sionem amplissimam maxima sua cum laude& gloria aequisivisset, qua merito contentus esse debebat : tum vero ut ea ratione regionem bello partam componeret, tutamque pace redderet, eamque in Timarorum formam redigeret, quibus inter subditos nuper sibi subjectos di visis eorum benevolentiam sibi conciliaret, propugnacula passim ad limites imperii construeret. quae sibi invicem periculo imminente subsidio te auxilio essz possint. ' H . s
. sint Visiris, o M Portat. Pterim dum Amurat bes pace fruebatur, domi desidebat ociosus de melancholicus. Consiliarii ejus intimi multis rationibus ad novum bellum suscipiendum ipsum pertrahere conabantur. Hosy rios nominant, qui de rebus bellicis dialiis ad regni statum pertinentibus deliberant. Concilium vero, quod ex his constat, Divavam nominant, ut superius quoque dictum ; idque aliud est quam Capi seu Porta quo aula ipsa significatur. Eaque in re, ut in plurimis aliis, Turcae pilo eos imitati sunt Persas; qui ut habet Xenophon, eodem fere nomine Aulam Regiam appellabant. Consulebant igitur Visirit, ut bellum renovaret quod imagna imperia sine armorum usu diu consistere non valeant: quia respublica Romana quoque cum Carthaginiensibus , & i pli Romani Imperatores in Germania bella g si runt, imperium firmum & stabile conservarint i quod, qui
ante ipsum regnaruntOtto manniciImperatores horum exempla iecuti nunquam belli finem pacem sui Principes aristiani, & qui suis viribus diffidunt,facere silent sibi propqsitam habuerint, sed omni tempore bella foverint, quibus non modo Imperium ad eam in qua nunc est . magnitudinem evo
108쪽
. rerum novarum studio dc seditionibus, quae ocium parere lene, distraxerint. Quod subditi tempore pacis alii de bes.lica lartitudine multum remittant, alii nimis avide mercatu.rae se dedant, alii depraedationibus inhient. Hinc vero usum militiae nauticae iam dudum intermissum mnino disperire: terrestremuero militiam si diutius differatur belIum vilescere & pristino robore spoliari, neminem esse qui non vide at. Hinc ducum atque militum, qui fortiter & audacter se belli periculis objiciant, inopiam necessario induci: cum solus belli usus atque exercitatio milites aptos & idoneos ad militiam reddat. Constat porro, iisdem quibus res acquiruntur mediis ut pliarimum easdem conservari; quod verum essep urimaexempla&argumenta docent. LI. Gasiorum regis es Anglia RQ, legali Amurallem ad
BAD, qui eas quas dixi belli movendi rationes Amurathi
allegarant, maxime suum commodum & utilitatem sp erabant. Inprimis vero Sinan ille & Feratus, inter quos perpetua aemulatione, uter alteri honore praecederet, concert tum est. Hi non isnorabat t. tanta autoritate se pacis tempore frui non posse, quanta in bello pollerent: nec ad easse redire divitias quas prae nimia avaritia immensa libidinestiebant. Bellum is tur mordicus suadebant. Nec reinus
hi id incumbebant Galliae Anglia: & Principis in Ceilan leg ti, ut infra quoque di
Sed in re tam ardua&tam gravi, quid faciendum esset, Amurathes sese initio expedire non potuit. Non eqvid cm quod animum non haberet armatum & ad bellum propen
109쪽
o TTO MANNus. - PAR s II o quem potius, &cum maiori suo commodo &absque maximis incommoditatibus & periculis, arma transferret ι quod an hac re consiliarii ipsius minime consentirent, a quibus diversa sententi ae dictae & in medium allatae fuerant. . Quae sententiae cum res gravissimas quae in toto orbe tunc agitabantur contineant ; inprimis vero utilitatem orbis Christiani spectent , non pigebit illas eo ordine referre, quo ex aliorum fideli relatione ad nos de alae fuerunt. Continentinsuper secreta quam plurima &res gravillimas, quae non in quorumvis notitiam hactenus pervenerunt. Principibus veroChristianis,quae in eos Turci ci tyranni sint machia nationes, aperiet 'ut quibus modis ipsi resistere possint, non modo consilium ineant, verum etiam, ut omnes privatas inimicitias reipublicae condonent, & conjunctis viribus&opibus viriliter de generose ipsi bellum inferant, de Deo clementer annuente , tandem ipsum vincant, eiusque tyran-
octo autem suerunt consiliariorum Turcicorum de bello movendo opiniones. i a. V bellum contra persas renovetur.
a. Vt arma inferantur Marochiensi de Praens regi. 3. Vt contra regem Hispaniarum bellum suscipiatur. . Vt Malia inrula obsideatur. Vt armis petatur Veneta Re spublica. . l ε. Vt parti alicui Italiae bellum moveatur. 7. Vel regi Poloniae; 8. Vel ipsi tandem Imperatori & Ungariae regno.
LIA Conselium is renovando bella Persico. . Turcae Persu us i Gemiae nomine inresfigura. Aethan o de Tartaris Terra busu.
110쪽
Principi suo consiliarii, hae fere erant. IVt bellum contra Persiam, quod Turcae sub AZciniae no- mine intelligunt, redintegretur, hae causae in medium ad fere hantur. Quod omni tempore, quo Turcas alio bello implicatos nos eret Perserum rex, pacem rupturus sit, tum ut regionem suo cum dedecore maximo amissem recuperet; tum ut tot tantasque sibi iam dudum a Turcicis Imperator,bus illatas iniurias vindicet. Fore in sit per ut Christiani Principes eius rei suasores&impulsores ipsi existant : Hispanus in primis, qui propter Indiae vicinitatem, illud absque rorum suarum dispendio procurare, & machinarum atque tormentorum magistros ipsi commode suppeditare possit, quod non ita pridem factum esse constabat. Regionem nuper a qui sitam in statum quietum & tranquillum nondum esse redactam .' propugnacula recens extructa & eorum incolas in periculo vertari r nec ipsis propter itineris dissicultatem de diuturnitatem prompte subsidio veniri posse. . Quoddi Pe sae nullum aliud inferunt damnum, quam ut praedas e provincia illa agant, eamque depopulentur, dictos incolas in eas redactos iri angustias . ut regio acquisita rursus descrenda , veI fame ipsis pereundum sit. Non tantum vincere, sed victoria uti atque eam persequi,veram tandem esse gloriam. Caveret sibi Amurathes, ne iram & indignationem Mahumetis in se concitet. Nam cum ipsius favore & auspiciis tot victorias, quot quisquam alius ex suis maioribus dPhostibus suae religionis reportarit; de ere Principem pium ci religiosum , ut injurias Deo & hominibus illa lassevere vindicet. His addebatur, quod Vsbegh Han promptum subsidium & auxilium ad illud bellum offerret. Hic Princeps Tartaro-