장음표시 사용
91쪽
In siccioribus selm naturam temperaturis nulla omnino Prerfluitas manifesta, iami sensibiIis per nares effluit ex cerebro,sicuti neq; per cutem sudor,sed illa,quae a medicis dissatio occulta nominatur, perstua extenuata in modum uaporis euacuat.Humidioribus uero naturis lensibiles fiunt supernuitates,& psertim cerebi i,qneta est natura frigidius eisdemd; genitura,hoc cit semen ipsum, ait esse humidiore, sicut in siccioribus aquosa humiditate contiumpta, crassius ac siccius est semen. Eos igit,qui sunt humidiores iue cerebro im,sive corpore uniuerso, non contingit salubrem uitam,omnis expertem noxae traducere,veru continuo destillationibus exmita occasione capiuntur &,si stipersultas eis ad inferiora per palatum descendat, partes subiera
flanduntur, fauces,guttur,aspera arteria,pulmo, gula,ventriculus.Tusso itaque in ipsis neri,
difficiles anhelitus,& anginas,cruditates';,& uentris profluuia est necessarium,non nunil uero& difficultates intestinorum,quando,quod destillat,salsius quodam modo fuerit. aut c,
ipse de his i in libro de aquis,aere,& locis, sicuti, & in libris de t morbis ac l passionibus, b
3 l In longis di cultatibus inretanorum cumstreperata. Dissicultates intestinorum fiunt quide ex humoribus acribus.sunt aut intestinoru exulcer
.de Morbis post principium non
anuli s interposi . uersi.inii. de
tiones primum quidem in stupet ficie abrasorum, progressia aut temporis, & profundiora habentium ulcera putrilagini, ut plurimum, obnoxia: quo maxime tepore etiam uentriculus ipsis c patiens ad concoquendu ineptus reddit : qua offensione magis,ac magis ad superioi a Pueniente, cum & os uentriculi afficitur, cibum fastidiunt,hoc est non appetunt.Sunt clia,qui di ab initio non nuno cibum fastidiant ro ichoras stuetes ab hepate, a quibus diximus abrae itestinue
praesertim eum hi amarae bilis naturam habuerint.Nam pars eorum superfluitans, ad ' uentriculi effertur. In longis uero diis cultatibus intestinorum, cum hic casus euenerit,mortificationε quandam ipsi iam adlienisse uentriculo compatiendi ratione significat, ex qua omnino interij tappetentia,opus ad uita necessarium. Si uero una cum inappetentia febris adussiat dii hcultati intestinorum,duorum alterum est, uel putredo aliqua circa ulcera, uel digna effatu infamatio:
atq; ita, ut dictum est, toto iam compatiente uentriculo,aegri se habent exitialiter. ibae in. 4 loe circumglabra, ma naue t. aQuando uel pilos uideris,desuentes a circui acetibus ulceri locis,uel cui P squamulas E summa parte dimittere: scito ijs: qui ita se habet,prauos humores ad parte confluere,qui ulcus erodunt. Neque enim, si radices quidem pilorum possunt coirumpere, logi ulcerata ad cicatricem peruenire sinent. Perdiscere oportet non modo locum dolentem,qualis nam sit esed & magnitudincin doloris in eo quanta sit.Hoc autem conscrt,& ad loci patientis disnotionem,& ad praecognitione e rum,quae circa aegrum sutura sunt,& praeterea ad curationis inuentionem. si ergo in latere magnus fuerit dolor, primum hic esse non potest,quin patiatur membrana, quς subcingens nominatur Iscao autem non est absq; periculo: deinde & maiori indiget curatione: si quidem ad clauiculam dolor pertingat,uenae sectione:si uero ad hypochondrium,purgatione: quemadmodui g. v au. ,eu. ipse inllibro de uictu acutorum edocuit.sin autem mediocris fuerit dolor,& praeterea non punt.ii. . Deta, gat,ut qui in mξbrana subcingente est, neq; ad clauiculam aut hypochondrium pertingat: c5- tingit ipsum carnosis costarsi partibus patientibus fieri,atq; ideo nm: esse periculosem,neq; ma Hhno auxilio indigere. Sic & in singulis alijs partibus doloris magnitudo est considerandac uelutc.Epid.eom. ,renum pars carnosa patiatur inflammationem, i dolor est prauis: quemadmodum ipse inquits 1 in Epidemijs,ita illum nominas, queluti cuiusdam poderis,loco incumbentis,inuehit sensum. Aliis uero partibus,quae sunt in rcn patientibus:dolor sentitur acutus. Dico aute alias partes
tunicam hunc obtegentem, & uentrem eius intcriorem,& cas,quae ad hunc terminantur,ari rias, ac uenas: ac praeterea exortus meatuum urinari orsi. Sic praeterea se habet res et in hepate.
Nam eius parte carnosa inflamationem patiente, grauis fit dolor: tunica uero circunducta,uel uasis acutus. & ipsius doloris acuti quantitas maior aut minor caiisae ficientis affert indictu. humor si quidem biliosus, & acris dolor auget, sicut & spiritus flatuosiis non habens exitum iexoluit autem pituitosus. No solum autem magnitudo qualitatis aliquod nobis dat doloris ii dicium,sed etia quantitatis. Augetur enim cuiuslibet causae ciscientis opus,eius aucta substantia. Si igitur uniuscuiusci; doloris uolens a nobis magnitudinena considerari,hunc aphorisinum scripsit Hippocrates: sumcienter ipsius usum exposuimus. Si uero non solum,quo ad magnit
dinem dolorum differentiam dicit fore considerandam,sed generalius adhuc suidda, ac ueluti uniuersalius osten,t, consulens nobis omnes effatu dignas dolorum differentias inspicere:m iotata
92쪽
MMeso mi eosti 'ctum utilitari percipiemus.Fietq; huiust odi sermo. Non simplicitercinassiderare oportet: n q; arbitrandum eandem esse in omnibus dispositione: usu Priris quid si l ion, postea u Cro Theon costa doluerit mota eodena molitrunq; se habere Urim eis dicere oportet, Ni inquid multum initicem in dolore disserant, an qtuita mosmdcSς istant.Fit aut citi hoc ex duobus perspicuum,di ex doloris specie,& cx uchcinctia. speeie,si Pui genti similis, uel tendonti uel torporem inducenti uel aravanti, uel simulanti, uesti oderiti, uel iolenti uel continuus,uel cuin intermissione, uel aequalis,uel inaequalis. Ex uch mentia,quis sit maior, aut minor,aduertendum: 'us paulo antra, luci ad maytitudinem, Mia in doloribus diccbatur. Consileuere siquidem medici uerbo abi tentes,omne uehementius, mai m nominare, suamuis non ad quantitatella,sed ad qualitatem id pertineat:icbrem.naauae tua habet in caliditate substantiam,magnam, uel paruam, uel mediocrem omnes nominare non deonunt.Quare non est mirandum,si & dolorem uehementiorem, maiorem appellant. Immo uero nono admiratione dimum,si,quae specie inuicem distant, magnum aiunt habere discrimen: ueluti dolorem,qui deris cuiusdam similitudinem gerit, ab eo, qui uidetur serire, uel aliquod aliud pati ex iis, quae antea diximus. In senibus uix inquit sanantur, hoc est multo ne octo,aclon o tempore,quae in renibus, ac
quoniam,de oes alii morbi, praecipueo; longi. Tales enim,& ipse superius dixit comori omnes. 7 tumores uentrisDublimes euiores: qui uero non mufortiores.
Sublimes nunc intelligendi sunt, non secundum longitudinem corporis,sed profunditatem. Interstringuntur aulcm hi in locis ad uentrem attinentibus, interiore abdominis membrana peritoneo graece appellata, adeo ut sicunq; supra h. ac sunt,sublimes uocent: si uero infra,hoc cst in ipsis it cistinis,atq; uctriculo, no sublimes dicant. Liquet aut, st tales recte dixit esse tortiores. t Agara inter cutem LMrantibus ulcera corpor acta di culumnantur.
C Docuit iple in liviro De ulceribus, at non prius au cicatricem perduci ulccra. quam scilicien- rit, non lime ater exiccentur. hoc autem non facile fieri in iis,quos aqua inter cutem male habet, ob humidita pDo 'vi' ' iis immodetantiam. Is hi Larapumia non admodi prusent. Siculi tubercula ora duplicem lint disseremiam, si quaedam etendunt in accine, di altum m 'tunt:quaeda ad maiore extenduntur locis non in in alium attolluntur sic & nus illae non nullae ηsublimes,non nullae latae sunt Sublimiores aut pustulae, atq; tubercula a calidiore humor enerantur uliniliores aut a frigidiore. inare ob duplice causam latae pustulae non admodum pruriunt:disi tantur enim in latitudinem extenta, & facientem ipsa, hum0rc minus ac ni habciat.
Plura, de alia sic ostensus est Hippocrates dicere: in Ous nisi quis animum aduerterit, itidebi i-ιε ... i. 'tur,quod ab ipso dicitur istum ad curationem passionis proficere.aliuducro nihil. Velum ipse t. in i ii. ι 'D non noc tantum dicit sed simpliciter, quod pus,uel aqua emuens per i pies, uel aures morbum ' soluit .Quod si utiq; c'nuertens dixisset, aucadmodum ego nunc, serino suet irreprehcnsibilis. Σ-. z IriQuando uel propter insaniationcm,uel huitu tum crudorum multitudinem in capite aceruato sapi Noemii rum fieri dolore n contigerit, tunc inflamatione suppurata, aut humore excretosolutio fit in bi.Si uero propter spiritum i latuosum, aut sanguinis multitudinem, aut bilem mordacem, aut 'omnino ex intem 'matura, dolor acciderit,pei alia sanabitur. ir linelancha uiso renum uitio Ialorantibas hae 'hoides si peruenientes,senum. No solum rutae euacuaxionis haemorrhoides sanat huiusceniodi passiones ta de ipsa qualita in lib. Derudiri,
melachosiouit multitudine grauans
93쪽
muans,ae crastiue calore in ipsis natiuum extinguit, eum tale ud accidat, quale in nImis G- E.
tionibus . in his i hydrope de
tractat, quaec s. . di spmite in morbis comi sunt, ibi ait, Apiofluuio cui
unam Utem seruare haemorrhoidem, ut per hanc evacuetur faeculenta, ac uitiosa materia hepatri,praesertim in quibus lita est tempore longo per tales uenas excernia i 3 Asingultu habitum Hermutati uperueniem tiberat. Auctor est ipse, sicuti l c6 uulsionem, ita & singultum uel ex inanitione, uel plenitudine fieri. Quando igitur a plenitudine fit maxima auteni ex parte ita fit uioleto opus in motu, ut usui uecte quo, in concussae ipsum efficientes huin iditates dispentur, atq; euacu Etur: hoc autem facit sternutatio. Eos ueto,qui ex inanitione fiunt qui rai tores superueni ut iasi sanat si utatio. QuM uero ex plenitudine singultus iugiter fiat, indi cant pueri crebro singultietes, cum sunt repleti. Algor autem,& giditas omnis,co quod Iomniat neruosa corpora essiciunt ad distandudissicilia,sum causa, ut haec repleantur,atque ideo in ipsis singultiunt. Mi l si intre cutem basito.si aqua ὸ uenu in uenirem defluxerit luitur morIus. Unum & hoc exemplum est earum quae sponte fiunt, dc utilite euacuationum, S tanem autem dicimus, non, quod sine causa fit, sed quod nostra causa non fit. QEando enim data a nobis medicina aquam trahente,talis fiat cvacuatio: non amplius hanc spontaneam nominamus. is i A longa alui profluuio hasito, pontaneus uomctus supertieniens morbumstuit. Et hoc pariter exemplum est eorum,quae recte fiunt a natura, quod medicum imitari προ-
tet.Vtilitas uero prouenit retractionis ratione. 16 ia morbo laterui uelpiamonia habito, alui promulum adueniens, malum.
Cum partes aliquae patiuntiar, non simpliciter alis compati sunt natura aptae, scis cli serti passione detinentur. Secundu hoc igitur,& hepate sortiter pati te,singultus superuenit,copatiete stomacho tussis aut,& dissicilis anhelitus csipat ictibus iis,quae respirationi obserui ut, instrum εtis.Sic, dc his ipsis pessime affectis hepar copalit:& hoc ipsum manifeste ostendit Hippocrates, G csi no simpliciter dixerit. In morbo laterest, uel pulmonia alitu turbata esse malu signu, sed adiecerit,habito,ac si dixisset det Elo,at q. uexato homini a talibus passionib' profluuiu aluisti perueniens,malum esse signum . illi ita se habentibus pronuuiu alui solet aduenite, cum no bene poesit amplius hepar a se trahere alimentu, neq; coueriere in singuine,& qnq; uentriculus alimε-tsi eorrumpat. In mediocri aut morbo laterali, atq; pulmonia profluuiu esui stiperuenisis, potin interdum prodesse, ratione acuationis,& ma Sis,ca signa coctionis apparuerint inesse passi nibus, neq; adest timor,sed morbus est citra periculu. o muniter autem,& in his,& in omni M : aliis,quaecunq; eode modo dicuntur, illud meminisse oportet, quod ob nullum aliud ex leporaneum & manifestum casus superuenerit, ueluti,& nunc alui profluuiu iasi ex cibo, aut poto aliquo, sed morbi ratione conti Nat.Na, si alia ex causa, non ut morbi fiat,non potis eius more significaret siquidem oportet ibum secundum aliquid ci,quod ab ipso ostenditur, connecti. 17 lL pientem alui Hostiuis corripi, bonum. Non ut senum,hoc, lippientibus botali ab eo dictum est, sed ut causa, ia humorum abun dantia simuse uacuatur, atq; ad inferiora retrahitur. Est aut & hoc apud ipsum exemplum unu Heors quae sponte,& utiliter euacuatur,quod medicum imitari oportet, & proculdubio sic etii omnes faciunt,in lippitudinibus aluum,& clysteribus,& pulsationibus iubducentes. a 8 Irim discis, aut cerebro,aut corde, mpto transuerso, i aliquo extenuioritas intestinis
uentriculo,aut secore.uuale est.
Hoc uerbli lethale Hiprocrates saepe in aliis libris,& in hoc etiam protulit de iis,q ex necessitate sunt moriturissiaepe ctiam de iis, qui magna ex parte.Quare nunc quoq; manifestum n6 cst, nun*uid omnino secutura morte discissis his partibus uelit ost Edere, an in quibulia raro homi nem seruari contingat. Quod igitur cor uulneratum morte afferat necessesto,unum ex iis est, ain constab habentur: no in in aliis aeque recipitur, vulnus quodcunq; morte alis e ineuitabile, sed illud, auod magnum est,atq; profundum,'uod rationabile est a uerbo discissa nificari: ut tota uesicae tunica diuisa usq; ad interius spatium intelligatur: atq; in singulis aliis imem modo Siquidem in uesica c6statim est tale uulnus no coalescere, sicut & in parte septi neruosa,dein tenuibus intestinis: in uentriculo aut dubitatur: nam quo J1 in eo uulaeratos dicunt aliqua
c sed raroluisse satiatos. I iatis autem a latum prosinduti uulnus in taria eius factui
94쪽
t A fibram abscissam aiunt f iste sanata. a: nos latet,st in libro De uulneribus cicitiali
'his eius libris auctor conatur sanare.Quod uero partes mst diuis ea glutinari n6W,ninx' Corde quidem,ac septo transuerso ex iugi eorum motu contingit: in uesica aut θ, quia neruo Eri,acter uis,&exanguis: nam eius collum videmus quotidie sanari, cu lapis extrahit,
l-ης Detuli Cra habet plurimo manatia sanguine: atq; idcirco prius in
ranam uidimus, tenaciq; in Sinima Ioniae, uiuente adhuc praec piore Pelope,c uulncrc ciliatu titie in Aiam digno. Hoc itaq; rarissimum est. 'erum autem est,s, magna uulnera, quae consuci ut Hippocra tra nominare Ma ae,i.discisiones,afferunt inorte, alenturq; oes uiancra cerebit quae usque ad alique eius uentriculii penetrant,afferre mortem.T uiunt autem intcstinoria nati ira & ue- , triculi magis,non paru participant carnosae sesar: δ: ideo in summa paucii ulnerata supius asestucitrantur.Tota autem discissa,usq; ad eorum cauitatem,rarissime. Hoc aute non tam propter eoru suDam mihi uidetur accidere, ust non possiuinus aeque intriniccus,sicut extrinsecus , in
B d: Safentum uulneribus imponere.Quapropter is, qui librum De uulneribus perniciosis colla ipnt, siue Hippocrates fuerit,sive quiuis alius, sanare uentriculum per potioncs conatur.
ogetur,neque coalescit. piscisuri MAugeri uocat talem aliquam generari sebstantiam,qualis est abscissa dicut in cauis ulceribus uidet caro germinare: coalescere aute,qn discissi corporis labra a utinatur. Uod igiturnini chartilago, neq; os generentur,est in consul b. An uero agglutinetur,no nulli dubitant. Inoum .n.rsipicue uideri ossa postacta,agglutinari.Sed abeirat, di doceri possunt in brutis,quorii pars liqua fracta contraxit callum. laec.n.seu in uiua seu mortua siquis uelit inspicere dissecado, uidcbit manifeste a callo ueluti uinculo quoda circvducto, partes ossium discissas esse costrictas: quas si abraserint,sraeturae profundum uidebunt no a lutinatum.Sic igitur de iis, a dicta sunt, ambigunt,non nulli augeri dicentcs,non tamen coalescere: quidam uero etiam c essecro, sed raro, augeri igitur illa desiderant,quae per exesum sunt ulcerata,& nullum uidi talltcr affectum, cui nodi creuem caro: Agglutinari autem illa,quae diuisa sunt,& non discissi Haec enim inui- Ccem diuerunt,cum discista diuisionem habeant, usq; ad finem peruenientem:quae nunc Hippocrates inquit non coalescere,non ob id tantum,' neruosa sunt,atq; tenuia, sed quoniam ctiani ex eo,quod talem habent naturam,labra uulneris non sunt parum a se inuicem distantia. Io Si in uentrems iaspraeternatura me unditur ecesse est plurari. Quidam sine articulo uentre scribunt,uolentes omnε significari cauitatem quibus astipulat, quospraeternaturam,adiicitur:perquam adiectionem tale quiddam ostendit Hippoclutes: Si unquam finguis a propria cauitate in aliam suacunq; cauitatem peruenerit: ut sanguis perin nrat,est omnino impossibilc.Sic igitur,& in inflammationibus,& illis, quas G et ecchymoses nominant,fieri uideliinIn inflammationibus quidem,per minimas partes disper sanguine ad m,qus sum in musculis,cauitates,quas sola ratione contemplamur: in ecchymosibus autem in spatia cfiussis,quae uasis circumiacent.Suppurari aute no est recte dictum, cum nomen sit unius murati nis in sanguine fictae. quare nonnulli ipsem ad generalius transseruntdioc est ad corrum, id ab ipso dicentes significari.Sic enim fieri videmus,non pennanere sanguinem, cum a suo 'exciderit, sed aliquando suppurari,aliouando nigrescere,ali liarando in grumos uerti, prae . D sertim quando in magnam cauitatem exciderit praeter naturam. M IUanientibus stiari ueshamo fideis eruenerini nonia tio. Hic insaniam' illam,quae propriae melancholia dicitur,uocat,non illum,qui fit ex bile, sur 'remiunt autem uarices uenae latiores in coxis,& cruribus, quae ex crasso,& melancholico sanguine contingunt,adeo ut pellente natura ad partes ignobiliores eos, qui insaniam cssiciunt, huniores,prqsertim cum mclancholici suerint, ac crassi, dictariam passionum g cratio sequatur,&insiniae solutio. Iza Guaecunque rupta se ad cubitom desen Vi mimisit. Melius quidam scribunt:Quicunq; dolores. nam ruptum ipsum descendere, unum est impossibilium: siquidem diuulsa, ac rupta musculi parte carnosa fit ruptum. Videtur iram no nunquamanifeste admodum collectus in loco ruptionis magitis:& discussone senatur.Reliqui uero, olimi in doris dolores,ex defluente humore generatur, interdum solo,sed magna ex parte cratla ac flatuoso spiritui associato:quem excipere oportet,atque euacuare per uenae in cubito existentis sectionem quando buc apparet fluens.Est enim eius praeceptum secundum quod humo
95쪽
A flectionibu .sive o mustat pia in perio , &c. post ponopivn iuuliis uersibus interposit ia
res repunt, sacere euacuationes.Idemq; significant uerba haec, ita ducendum est, quo repunt,p Eloca oportuna. Si autem de ruptis sermo est scriptus ab eo: eos, qui fiunt compatiendi ratione, dolores intelligendum est dici ab ipso descendere ad cubitos,non ipsam carnosae partis diuisionem: nam fieri potest,ut di talibus uenae sectio utilis sit, cominum euacuationis ratione. a 3 l Si mrestitia longo tempore perseuerent Gncholicum latio. Siquis non ex causa manifesta metuat aut incestus sit, naelancholici casus mani seste sunt, idesi nondum tempus acceperint.Sed si propter causam manifestam incipientes,diu pollea Dieii rent, non te lateat melancholiam significare.Nam & plures uisi sunt furore corripi qui ab excandescentia, uel ira, uel moestitia principium habuit, ipso scilicet corpore tempore illo prompte Ichabente ad incidendum in tales passiones. di l Si quo te oramgracilium discisusatur, non coalesis. Hoe,& in aphori sino paulo antea dicto monstrauit euius initium, , t Vesca,discissa,vel cerebro.Nescio igitur,quo pacto nunc frustra fuerit ascriptus. Idem autem videmusn in pluribus aliis aphorismis: quos melius suerit eximere. Uas h l E sipetis ab exterioribus uerti ad interiora o e bonῶ:as interioribus at adeaeeriora tonum.
Non solum erysipelas,sed aliud quodcunq; quod ex profundis, & principalioribus partibus
transfertur ad cutem, bonum esse signum,ac causam debemus existimare: contra uero,si ad interiora,& profunda transmutetur,malum. Sed & alia multa uidetur dixisse Hippociates, quindam ueluti exempla sermonum uniuersalium, a quibus eius,quod solet euenire, experientiam possumus habere manifestiorena Ialia cimina exempla oportet esse.
α 5 . t u ui in febribus ardentibus tremores sunt, deliriosoluuntur. Vtrum Hippocrates tales sermones scripserit,ut exempla magis generalium,atq; uniuersalia sermonum, an alii interposuerint, caeteris inquirendum relinquentes,illud tantum in ipsis obisitabimus quod de antea dictum est,& nunc in febre ardente dicet. Quae enim hanc febrem emetunt causi ,in uenoso genere existentes: Quando ad neruos transferuntur, primum tremores facii int: compatiente uero principio, etia deliria. Sicuti igitur in febre ardente translatio, sic, in Gomni alia kbre potest fieri,& omnino ex arteriis, & uenis ad nouos transiluxus humorum noxiorum,sicuti rursus ex neruis ad has .Improprio igitur dictum est febrem ardente a delirio sol ui. Hae e enim solet Hippocrates dicere,quibusdam superuenientia, eorum soluere consistentia, qt aecunque prorsus hominem liberant, non quae alteram generant passionem, quae nihilo minnus, quam prima sit periculosa.: icunque parati, t aquam inter cutempatientes uruntur ut secantur:spus, ast aqua unia
Mersm est luxeriI, omnes moriuntur.
Suppuratos praecipue consueuit nominare, qui pus habent in spatio inter thyrace, atq; pul monenMiquos quo modo urere oporteat,dixit in libro de passionibus,cuius initium,Pulmonis arteriae.Quida hunc librum inscribunt De suppuratis.Vstione igitur in ent, si plurimum lineptis, adeo, ut desperet y spuitiones possit expurgari. Hos uero ipsos & di incultas anhelitus uehementer infestat ex loci angustia: quae etiam nos cogit, ut eos uramus. In iis autem, qui aquam inter cutem patiuntur,ille quae a Gricis paracentesies, id in punctiones nominatur,magis, si ustiones, medicis sunt consuetς.Verum,quod commune est ustioni, ac puctioni, nunc fime Hippocra rates consulit caueri,hoc est multam, ac subitam euacuationem: sic enim uidetur contingere, uti ait.Scriptum est etiam ab Erasistrato exquisitius de iis,qui aqua inter cutem laborant, in pluribuso; compertum dicit experientia,multam, ac subitam euacuationem febres,& mortem afferre. idemus autem, de in aliis partibus aeque, atq; in thorace, quando aliquis mapnus tumor suppuratur,peiiculosia in esse subito multu evacuate, cu e uesti o deficiat ala, uiresq; csicidant, nec postea debilitas ista facile remedium habeat.Videtur itaq; in his propter masn corporum distantiam',& puris acrimoniam,ora quorunda uasorum arteriosorum adaperiri, quae prius, ueluti quoddam operculum,pus continebat: quo uniuersim euacuato, multi cum eo spiritus exeiit, atq; excernitiatur: unde periclitantur. In aqua uero inter cutem non modo ob hac causam ea laborantes olfenduntur,sed,&durities uisceris, ut quae non amplius sustentatur ab aquosa subntia,&septum tunsuersum deorsum trahit,& uiscera,quae sunt in thorace. :8 Eunuchi nequePodagra laborum,neque calui unt. Eunuchos sectio testiculorum similes esticit sceminis.Sicuti ergo in eis calaities non acciditi sic neq; in eunti chis,propter tempetaturae humiditatem. Nam eunuchos podagrano laborare.
I lippocratis quidem impore uerum exutiti nunc uero non ampliu , propter immodico octu,
96쪽
A re uictum intemperantem.Res autem non ita se habet.Necesse in pedes natura esse imbecillio res squis podaera eorripi debeat: sicut S cerebrum,si morbum comitialem passurus sit: non inest omninGecessarium alterutrum patiati nihil in uita deliquerit. Disces autem aperte, st imbeeillitas partis no sit sussciens ad gonerandam passionem,ex intermedio tempore accessionum: in ullo prorsus no infestant,quauis naturalis imbecillitas continua sit.Clarum est aut hoc,& innodastricis manifestissime apparens, Pinnucte aliquo ad pedes humore superfluo, passio gens ratur Si nunquam igitur hic humor innueret, liquet,st neq; unqua accideret passio: non influet
uine. si semper uacans superfluitatibus corpus extiterit. Erit aute uacans superfluit alibus,si mediocri utatur exercitio,& homo bene cibum concoxerit: unde & desidiae, di crapulae eis nocet. nocent etiam multa, & potentia uina bibita,praecipue cum aliquis ea ieiunus potauerit Maec.n. neruosam substantiam promptesossendunt, sicut dc coitus. Aetate igitur Hippocratis pauci potadaera laborabant, sp uitae minierantiam:nostris uero temporibus usq; adeo auctis cdulijs,ut ni tis in is hahil eis addi posse uideatur, infinita st podagrarum multitudo: cum nonnulli sint, qui ne exer- ses mimi OLeeantur quidem, sed cruditatibus, atq; ebrietatibus incumbant,dc ante cibu bibant uina poten-tia, ae uenereis utantur immoderate: non nulli uero,etsi non in his omnibus in uno saltem aut-- R duobus delinquant.Atqui peccatum magnum cum silerit: carpe in uno eorum,quae diximus de liquisse sat est Ob hanc igitur causam etiam eunuchi podagra corripiuntur,quamuis nullum lia μυbeat usum uenereorumdialis enim est corum desidia,ingluuies, inrietas, ut etiam sine uenereis
podagra corripi possint. Haec cadem & cle articulari morbo dicta existimes :omnes siquide, qui eo laborat,maxima ex parte prius podagrici fiunt. Accedit ad has causas, ob quas pleriq; inci dunt in m ras, quod multi & patre ,α auos habuere podagricos, in quibus seme erat uitia tum: atq; ideo filiis uelaemcntiorem iecerunt partiuin imbecisitatem.
αρ l Masurpodagramniabara a. menim defecerint. Mulieres non sunt podagricae, ratione euacu fonis. Ost sum est enim in praecedente sermone quod, nisi humores superabundatierint ex sola partium ad patiendum habilitate non potest potastra fieri. Verum ritimus, & llic, prius quidem crat uerum,ubi non omnino menstrua desscissent tuta parua erant delicta, quae aetate superiore mulicres admittebant mune uero ob eoru magnitudinem, quaedam podagra laborant,antequam menstrua deficiant, cum quampluribus
pauca exeant, non nullis autem ues mediocria. 3o Purepodagra non laborat ante muraureorum
Quod magnam uim habeat ad podagrae generationem usiis uenereorum, liquet etia in puerisAemadmodum paulo antea & de cumichis dicebam, Euhuchm itaq; uidimus quosdam podastra laborantes, pueros autem n6 uid nus. Verum, siquis tali est passione corre si una cum hoc in & genuum articuli,& manuum iptumueriin; in quendam articularis morbi modum repente incidi tib plenitudinem ex mulηρ cr ditatibus accru ram.
Singula horum . quae dixit, magis experientia, quam ratione aliqua,videtur mihi Hippocrates cognouisse.Nihil enim minim i homo doles, cum isset ad balneum, dolore suerit liberatus: uel si non permissus bibere uinum, deinde nullam ex hoc sentiens utilitatem, motus est ad bibendum, alioqui multum appetens uini, & posthac melius se habuit. Sicut igitur & plura alia, quae medici hoc modo inspexere sunt ab eis scripta absq; ali sua determinationie:ita & hec mi- . mi Diti seripta uidentur ab Hippocrate neq; ut rationali dicente disipositiones,neq; ut empirico con-- cursus Caeterum utilitas,q nobis potest aduenire ex sermonibus hoc modo sci ipti est in inqui 'rendo dispositiones, in quibus meri potio,& balneum,& unumquodq; eorum,quae seriatim di- eia sunt, utile sic:quod & mihi contingit. Nam,quod omnino sint aliqui oculis dolentes,quom non nulli meri potionibus,non nulli balneis iuuenti ir idem Hippocrati adhibens eram persuasu, neq:.n.ipsi: scripsisset, si non uidisset) non tamen ab aliquo praeceptorum tale auxiliu aegris adhibitum fuisse conspexeram. Itaq;, primo cum omnes quaesijssem dis sitiones, in quibus ne celarium est non in oculo tantulo,sed &in alijs partibus fieri dolores,deinde quae mihi ipse perstasii sem eas adimi euisse, hinc consideraui carum indicia dis ossitionum: le post uam his etiam fidem iahibui. ausus sit in remedia afferre dolentibus. Ac primum quidem adolescentem balneaui: cui medicus non absque ratione in dic secundo ab initio uena secuerat,& deinceps curauerat medicinis,quas experientia coFouci at,cum inflammatio sola obsideret oculos.Dolebat autem uehementissime per quosdam ita sultus, in quibus aiebat ipse sentire se acres humores qui uniuersim si utant ad oculos:quibus excretis licet uehementia doloris sudaretur,nqn tame do
97쪽
tum. Cum igitur dolore non posset tolerare. me & quendam alteriim ex ocularibus medicis ad Euocauit tunc in urbe Roma probatissimum. Illi itaq; uidebatur utendum esse collyrio quod a cxijs, quae emplastica nominat, & anodyna id est dolord sedantia:cuiusnodi sunt,quae ex ccrusta lota amylo,& papauere componuntur. Nam sic maxime sperabat posse repi imi per emplastica id, ad instuebar,& simul sensem per stupefacietia torpescere . Ego uero ab initio suspecta habui
talia medicameta. Neq;. n. lichemento reprimunt fluxiones.sede cerni prohibenti atq; idemst humores fluentes acres extiterint, cornea erodi cotingit: si uero multi,extenda, ac uehementer
irritari, F si rumperetur: ex quibus,nisi medicamentum fuerit magnopere stiis faciens,dolores impatibiles excitantur. Si uero fuerit adeo stupefaciens, ut ex eo oculi maxima inflammationε non sentiant, necessarium est simul uim uisoria laedi adeo, ut cessante innaminatione,uel debiliter, uel nihil oino uideant . simul quanda praeduram dispositionem, Squs dissiculter sanari possit, in oculorum tunicis relinqui. c um igit ista nouissem, atq; animaduerterem humore influentein non paucum, uald q; de acron,& calidum: primum somento utendum censui. experientiae fratia, tanquam ex ca certius comiturus qualis na foret dispositio.Solet enim in hi s sontentuni parumper quidem dolorem mollire, sed alteram flux ionem aduocare. Qua.n. ratione potest id, quod in oculis continetur, discutere: ea de ratione altera quoq; ex uicinis locis ait rhaere ualet. FVerum Q primum dc aquam calidam & spongiam afferri iussi, aeger ipse dixit expertum esse saepius tota die id remedium, ac primum dolorem imminuere, scd paulopost maiorem adducerc. Quae ego cum audi siem,medicum ocularem expectare iussi psi promittens, me ctiam absq; frigido medicamento sp um a dolore liberaturum.Cum autem iblo balneo usus essem, ita doloius edati ut tota nocte dormiret aeger, nec semel aliquem eorum,qui iuxta dormiebat, aduocaret. Ab hinc in relio uis in quibus per signa cognoui influere quidon humores acro ad oculos,non in corpus cssse plenum: balnei usu dolorem sanaui. Adolesces item alius suit,qui,st uicinus urbi non crat,ocul oriim inflammationem pluribus iam diebus ruri passus hierat: hunc, sia in eo. statu perseuerabat .in urbem proicetum intuitus habere illos squallidos quidem, sed ualde tumidas,ae plenas sanguine eas,quae in ipsis uenae erant: iussi, ut, cum se lauisset, potu uteretur meraciote,& ita se sopol i traderet: quod faetiim est semiius. n. profundus ipsum inuasit,ct mane sine dolore surrexit: mihi in; fiduciam praebuit, ut, in quibus sanguinis copia crassioris in oculoruuenulis cotineretur sine plethorica totius corporis dispositione; uterer uini potione, tit quς dis fundere sansit in , atq; di inouere possit, suiq; motus uehementia obstructiones aperire Caneriam haec quidem remedia doloris oculorum tbrua stini. Securii limum alit est fomentum,& otia Gno aliquam asserens utilitatem, uel tanq si simila ad di otionem, uel tanquam causa sanitatis 'culorum.Nam, cum nihil omnino influit in .Oculos, fontentum dissoluens ea,quae in ipsis continetur, supeiquitatem, octilis sanitatem restituit.Cum uero adhuc influit: primo quidcm,cu adhibetur, suo calore aliquod affert uel mediocre leuameti: quod iis autopost dolorem augeat,tuc si signum digia scitiuum, ex quo nos disju sitionem coprehedentes, au totius corporis euacuationem peruenimus: ipso quidem sanguine redundarit e,per uenae sectionem: malitia uero humorum infestante, per purgationem: neque enim difficile est admodum ab huitarum malitia sanguinis copiam distinguere. 3 a Balbi ab lui pro uis maxime cap Nur.
Sicuti spellitest lis .id est balbuttie inrolationis uitium est,n5 uocis: sic & traulizun,eiusdem significationis iterbum,non potente lingua exquisite cas dearticulare uoces,quae per t& r, proserunt, qualis est haec ipsia traulus,& similcs hae trepidus, ii emit, tradit,trochus,tristis, & quaecuq; aliae tales .Hae novid in oes exigunt lingiua in se an plianteiri,ac prioribus dciatibus innitentem.
. Clim igitur in aliquibus lingua fuerit ita cilli ,r, male innititur,& sonum t & r,dearticulare ne II ruit, atq; ita ady & l, prominciandum labitur. Hoc autem ei contingere potcst,quia quoquo moo sit breuior,il ipsi conueniat: quod tu rarissimum existi t: & quia molliorem,atq; humidiorEhabet temperaturam: qua in ob causam& pueri balbutiunt,cum tale quiddam iptis in loquEdo contingat, quale et in ambulando citcnirmam & ambulare non nulli qui de prorsus no possimi non nulli uero no suffcienter, cu cruribus nequeat rῖ mollitiem firmiter inniti. Quibusdam Et aetate integra, interloquendu fatigatis, balbutire contingit: sicut&illis,qui plurimu tibia ceci ncrint,& quibus uires ex morbo flurimu sunt debilitatς re quibus demit linguae si uesaeuietius
exiccata. Veru siccitas tanta nulli inesse potest, qui habitum seruet natinale: atq; ideo flatius hu-niicitatis immodicae in ijs, qui natura balbutiunt, id prolationis det tentu casus est cla linquae musculi nequeam firmiter stabiliri: atq; hoc ei potest accidere uci rostram, uel propicr neruoruimbecillitate: n, quos uidelicet a cerebro suscipit. Quare N ebri j ali in balbutiunt, partim quia multa humiditate perfunditur cerebru, pariam quia etiam ab ipsi uvinultitudine praeerauatur. Continget apiti ir ijs, qui sunt balbi natura, ut uel certarunt humidum habeant, uel linguam. id utrunq;. Et a cerebro quide tale temperatura seriito, denuere multas par est humidas supernuitares,easq; inde fi uenio in uentrem suscipi: lonosq; ideo pronuuius homine capi. Lingua uero admodum
98쪽
A admodum humida ex natura existente,& uentriculum talem esse par est,ut qui alteram sui timicam communem habeat ad linguam: imbecillis autem ex laumiditate uentriculi propria passio est diuturnum prossuuium. 3 3 aculum era inant, non vine mo laterati corripiuntnr. Acidum eructantes, hoc est acidum ructum habctes, raro inquit capi a morbo laterest. Nam quod dicitur,non ualde, idem ostendit,quod raro, non nullo modo: ut quida libri huius expositi ores scripserunt. Dictum aute a nobis est,ubi de morbo laterali sermonem habuimus,s later lium morboru hic quidem, qui una cum pallidis & flauis fit sputis,ex biliosis humoribus ortum habet: hic uero qui cum spimieis,ex pituitosis:sicut,qui cum nigris,ex mclancholicis: qui uero cum rubeis, ex sanguine. Est enim lateralis morbus inflamatio membranae,quae subcingens nominatur. Cum uero unaquaeq; inflammatio ex alicuius humoris superabundantia gignatur,pro eius natura, & sputi species morbo laterali laboratibus aduenit, & siri s salutis ac mortis habet. Non aeque autem mcmbranae,ac pulmo sunt natura apis humores uiscipere: densa siquidem est membranarum siubstantia, pulmo uero rarus admodum,ac laxus: quare huic quidem promptum est omnes suscipere humores,membranae autem subcingenti biliolos magis. Ob hanc igit causam,quibus pituita natura superab udat,raro a morbo laterali cori piuntur , praesertim D sal sedinem,atq; acrimonia aliquam sibi adiunxerit . Talis enim intestina mordens,irritat ad deiectionem: in qua contingit no solum pituitam,sed plures alias etiam superfluitates excerni. Dicebat octo ipse in libro de aere aqua & locis i cos qui habent uen rcm natura humidum, morbo late- Lib. de AH. ,
rati, atque' alijs morborum generibus minime corripi. qui KEcc. c. a. .f3 Uicammae caluisunt. θs magnae uarices Nonfiunt: quibus uero caluis uaricra n g sepe emunt, Ao iratam est rursus capitiari fiunt. Mupra liseo Quando in uiri sapientis libro aliquis sermo inuenitur manifestum habens mendacium, non sine ratione legentes dubitare contingit,& primo 'uidem sibi ipsiis dissidere, quasi neq; illa, quae is,
sunt manifesta,noscentibus,deinde suspicari,ne falso suerit interiectum.Quis enim nesciat, cal- morbi aem .iuitium esse passionem insenabilem: Sed neque illud uerum est, magnas uariccs caluis nunquam gemit, ubi, naduenire: sicuti nec uaricibus aduenientibus, calvitiem cestare: nisi sorte ut no nulli inquiunt iret Anti-- uocatum a misicis capillorum dessuuium graece madaros in caluit tu nominet. Illud. n.a uiti H . 6Mosesec sis humoribus generatur icuti quae ophi asin&alopecian nominat: atq; ideo,cum ijdem humo got Πη HL res ad crura decubunt, possunt uarices sacere,&capillos restituere. Si enim prius contigerat,
' : humoribus,corruptis eorum radicibus, corrumperentur: uerisimile est, ut eis' dem humoribus alio transpositis, ad primam naturam postmodum redeant.
V. POL '. 3y l Aqua inter cutem laborantibus,tufissuperueniem,matam. Superuenire passionibus alias passiones & casus,pristi medici dicere cosueuerunt, quaecunq: ipsius passionis adauctae rationc cotingere soleta lis enim est Praxagorae liber desupe ruenientibus inscriptus. Sic & nunc de tussi dictum est.Neque enim cum ex alia fit occasione in homine aquam inter cutem patiente, tussis si num est exitiale, sed quando ipsius morbi ratione. Cum enim in hydrope aquosa humiditas latum adaucta fuerit, ut iam asperas occupet arterias,s tussis superueniat,tunc periculum imminetine homo haud ita multo post stranguletur. - Ai,M . s. 36 l Di cult temuris' vena Diuuat secare vero interiores. η Neque hic sermo uetus est, nisi,&, coniunctionem assumpserit, ita ut aphorisinus talis fiat: Di cultatem urinae & uenae sectio seluit. Re uera enim & uenae sectio sbluit dissicultatem uri-Unae illam uidelicet,quae propter inflammationem & multitudinem fit.Qu'd autem sequitur Socare uero interiores: si de uenis manuum dicitur, neque uerum est,neq; consentaneum Hippocrati. Videmus siquidem ipsum in omnibus libris siti sun partibus,quae lilpra hepar sunt,e mani bus sanguinem mittere: in inserioribus autem uenas,quq in poplite lici talo sunt, secari iubet.Si quis uero de his ipsum dixisse arbitretur, Secare aut interiores: hoc dictum paruam uim habct. Ab una enim ambae nascuntur, quae in poplite trifariam diuiditur,quoniam & una uena ad hoc peruenit membrum,nonsecuti ad manum,duq.Melius itaque fuerit & hunc aphorismum unum ex adiectis opinari.
3 l Mangina habitositumor i incolgo,b Vmforas enim morbus deducitur. Sermo uerus est,& causa in promptu siquidem ex intimioribus & principalioribus partibus passiones conseri ad cutem transferri.
38 Cancros occultos omnes metius esinon curare. Curati enim cito pereunt: non curati uero longius tempus perdurant.
occultos cancros dixit uel eos, qui stini sine ulceratione, uci absconditos, hoc est non appa- Iraors. Gg a rentcs:
99쪽
rentes: quod rursus idem significat, ac si diceretur, qui in profundo corporis sunt. Sed & curare, Eduplex est: unum quidem omnia agere, ut articula patiens ad sinitatem perducatur: alteris a tem eam adhibere prouidentiam quae pallioni congruat, hoc est ipsam mollire, ac mitiorem facere, tum praecipue, cum adest exulceratio Tunc enim est necessarium, ut, si non aliud asamus, saltemi choras abluainus, humido aliquo utentus,non quocunque, si cluel per experientiam,vesper iudicationem inuento,quod neque putrefacere, neque irritare partem pati intem sit aptum. Ab hac igitur curatione neque absistere conueni tmeque illi,qui fiant sine ulceratione,cancri indiscnt ea. Alia uero, quae fit per sectionem, uel ustionem quς s,la sunt remedia cancrorum c6sulit, ut in cancris occultis non adhibeamus. Quod igitur illi,qui sunt in partibus penitioribus, talia remedia non desiderant,ctia experientia docet. Equidem scio omnes, qui huiusmodi cancros curare tentarunt, magis illos irritasse, & breui homines interemisse. Nam,& qui cancrum in palato constitutum, & in sede & in sinu muliebri, uel usi erunt, uel siccuerunt, non potucrunt ulcera ad cicatricem perducere, & homines in curatione asilictos, ac maceratos, usq; ad morte detulerunt: qui . s curationem non adhibuissent, longiori tempore uitam cum minori molestia transegissent.Tales igitur cancros nullo modo curare tentemus. Ex eis uero,qui in summa parte corporis haerent, illos talumniodo, quos possumus una cum radicibus ipsis, iit quispiam dixerit, Presecare. Neque enim malum est per similitudinem, radices cancri nominare eas, quae plenae sunt sanguine melacholico, uenas,& usq; ad loca circunstantia distenduntur.Multi sanc magia auctoritatis medici, neque hos ma nus opera cui si permittunt sed illos tantum, qui cxulccrati. simul laborantes molestant adeo ut ipsi ultro manu curari desiderent: smul sent in talibus partibus siti, quas possumns una cum radicibus resecare,& cxurere. Quidam uero nequc hos amoliri permittunt, sed omnino absistendia consulunt a remediis potentibus in omni cancro. Quod autem Hinpocrates nunquam costituisset curarc potenter cancros in partibus corporis penitioribus conuitos, ex ipsa passonis natura licet coniectari. An uero & cos,qui in summa parte comporis haerent absque ulcere,incertum est, quantu ex uerbis aphori simi coiiij ci potest. Ipsum ucro scripserunt Artemidorus, & Dioscorides, usque ad ea uerba, melius est non curarc. 39 l Conmisias vel ex repurione, veli nitione ira verso*gustus. Conuulsio ut & ipsum indicat nomen comi ut sis fit ad propria capita musculis,ut autem clarius diceretur, retractis,scut etiam est motus eorum secundum naturam.Verum hic quidcin no fit sine animalis appetitia: conuulsio autem,passio est inuoluntaria,ad similem tuenientibus iaci uosis partibus dispotioncm, quam etiam in motibus factis secundum appetitum assumebant. Nam ex repletione ita nerui intenduntur, ut chords in ualde humidis ambientis nos acris costitutionibus, atq; ideo propter hanc causam sepe ctiam rumpuntur, idem uero & in siccioribus constitutionibus accidit mani in sese colliguntur, ac c6 velluntur omnia neruosa corpora uiolciatius exiccata: ueluti lora i paulo magis ab igne cfiant: quibus similia patiunt,& quae selis seruor exiccauit. c onuulsio igitur non absq; ratione a contrarijs fit causis. Singultus uero conc datur conuulso stomachi nominari,quando aliud fuerit sermonis propositu. Quando uero hoc lum studuerimus, ut singultus substantiam cor noscamus: melius fortassis fuerit non conuulsonem ipsum nominare,sed quendam motum ciusdem quidem generis,cuius uomitus,intentu autem,& illo uehementiorem. Nam stomachus appetens corum aliquid,quae in ipse continentur, expellere, ad duos moiactur casus, uehementiorem quidem in sinῆultibus, mediocrcm illo in uomitibus: siquidem in uomitibus appetit ea tantum, quae in uentriculi spatio latiori continentur,expellei e: in singultibus autem ca, quae sunt in ipso uentriculi ore penitiora. Per stomachum nunc a me intcllexeris noras Iu meum, qui ita proprie nominatur, sed & uentriculi os . Quae enim in hoc continetur, ipso appetente uentriculo expellere, singultus fit. Quod uero e rum, quae difficulter ex ccriautur,& quae ueluti absorpserit uentriculi os 't per singultus excretio, discoc licet ex i)s,quae quotidie eueni sit, omnibus sere, plus minus.Siquis enim acre aliquid
ueluti piper per se solii deglutierit, uel cum melle, uel aliquo alio, & pqstea uinum biberit aqua
calida temperatum, statim singulti et,calore qui de potus piper ad intcriora deuehente, cius uero acrimonia uentriculum molestante: unde conatur motu uiolentiore rem infestatem expellere demonstratum autem est a nobis in libris de causis casuum,& tussim,& stemurationem,& risorem ex talibus motibus esse.
si dubio dolor circa pochondrium t siue infiammatione, hi tarissiperuenies do e Lit. Sequitur quidem & ad morsus dolor: sta consueti sunt morsus nomine, non doloris,tales casus appellare. Fit etiam dolor propter quandam similem inflammationi di si ostionem. Sic autenominata est,quoniam & erysipelata dolor consequitur.Quando igitur non ob talem dispositionem dolor hylii chondriu occupauerit, & moisus sensus abfuerit, rclinquitur, ut dolor fiat, uel propter
100쪽
A propter obstriictionem,uel propter spiritum flatuosum,uel ob alici iam intemperiem inae ale.
quae omnia febrilis calor aptus cst natura sanare : haec quidcm incidens, extenuans, atq; dissol- , uens: haec uero ad temperaturae aequalitatem perducens. t suppuratio in corpore exissens non innotesilas :js ob crassitu em puris, ortici no
Duplex est huius loci scripti ira,& duplex expositio,& utraq; non caret ratione. Nam & pro pter puris crassitudinem & propter loci,saepius occultatu uris in aliquo loco comprehens notitia.Recte ergo non nulli se ipsi runt,His propter loci crassitudinem:no nulli uero, His propter
puris crassitudinem non innotescit. 1 Morbo regis Dborantibus at hepar duram, malum.' Morbum regium hoc loco dicit,qui fit ex hepatis inflammatione.Πuc enim durities osten- ii uini, Mindit, uel tumorem praedurum,uci inflammationem in hepate existere: quemadmodu & sine hac sum in Gems, contingit aliquando propter eius obstructionem,morba regium aduenire: contingit & ipsa n B tura per modum cris eos numorem exuperantem in uenis contentum,ad cutem expellente. l qu.
43 i micum': lienesia dis Scultate inretanorum capiuntur, inperueniente longa i di curuleisis
ninorum,aqua intcrcutem,aut iamras inultinorum aduenitis moriuntur. pungenda.
oportuit huic aphorisno illum praeponi,in quo dicit,l Lienosis dissicultas intestinora super- geombrano.
ueniens,bonum.Sed ille quidem inter sequetes scribitur, post quatuor alios intermedios: nobis autem necessarium est nunc ipsus meminisse.Pitcunq; enim lienosi sunt,hoc est,qui durum ia- ii, ,s,. radiu habent lienem ijs superueniens dissicultas intestinorum soluit dispositionem,quando scilicetr tione transpositionis,atq; euacuationis humorii cratarum, ac melancholicorsi lieni inser i. torum euenit. Sed, quoniam Lpius huiuscemodi euacuationes ultra modum extenduntur,&noxiae sunt laborantibus: conuenienter Hippocrates, quem finem habeat ina moderata dissicultas intestinorit,ostendit.quae talibus aduenit dis sitionibus. Laesis siquide intestinis a transitu uitiosorum humorum,& uis eorum laborat,& temperies natiui caloris aboletur:ob hanc igitur causam,& aqua inter cutem,& laeuitas intestinorum,superueniunt. laeuitas quidem intestinora ex sola intestinorum issione: aqua uero inter cutem, propter hepatis compassionem, atq; lienis,
C & omnis uenosi generis. l dibus exstillicidio urinae,ileos eruenerit :i ptem diebus pereunt, nisifebresuperuens ui
In i leo nihil exit inserius, neque siquis acerrimo utatur clystere.Vomitus autem stercoris ad. uenit ijs, qui exitialiter se habc nt. Quod igitur interclusa uia inferioris exitus, haec passio fiat, quodq; in tenuibus intestinis, non autem in crassis, omnes sere fatentum terum quod propter inflammationem, & propter obstructioncm stercoris sicci, uel humorum cratarum, aut ten cium,dictum est a pluribus. Mihi uero uidetur uel inflammatio,vel durus tumor, uel abscessus, tantam facere posse loci angustationem, ut nihil possit ad inseriora transmitti:Quod autem hi mores crassi,atq; tenaces in causa sint, non admodum mihi uidetur probabile. Verum & hoc si libeat ponito:& si quid aliud dicatur praeter hoc.Verum id, ouod est ab omnibus fere susceptu, qui aphorismos exp'suerunt,incredibile mihi admodum uicietur. Aiunt enim,u ,quando uesica inflanimatur, angust ia loci ex compressione in quibusdam intestinis facta passionem assere,quae
is eos nominatur Ego uero multos me puto in tota uita mea uidisse, non nullos titi periclitatos, di non paucos ct mortuos ex retentione urinae, quibus tunc manifeste otianibus secundu propria V circunscriptionem plena ucsca apparebat,adeo ut supra modu esset extenta. dolorq;, ut par est,
inde accres et:& in nullus eorum factus est ileosus. Quo modo igitur quispiat nunquampe suaderetur,ob uesicae inflammationem angultiore tutio intestino,ileon aliqn prouenire No magis sanE,quam ex tumore uteri in muliere grauida: siquidem ut vad hypochondria prsgnantiu tumor extenditur,& magis comprimere potest,atq; angustare intestina tenuia: uesica uero,si in tumorem attollatur, solum potest rectum comprimere intestinum. Quidam uero etiam dicunt absurdius D febris superueniens conserat ileo. Nam febris quide ex inflammatione uesicae noabsq; ratione fieret: quin, quanto illa maior, ac grata ior, tili augeri febre contingeret,cum casus sit inflammationis. Ileos uero ut ipsi aiunt ex inflammatione ortum habebit, & una tin spem habet solutionis, inflammationis ccssationem, cum qua etiam febrem sedari est necessarium. Bonum igitur signum solutionis earum,quae sunt in ilco, passionum est febris,uel remissa uel soluta: superueniens autem febris,uel aucta,neq; bonum sisnum est,neo; causa bona. Nouimus.n. illis tantum morbis conferre febrem,qui ex frigiditate mini, aliquando quidem sela aliquando uero cu humoribus crudis, pituitosis,uci flatuosis spiritibus . Melius est itaque,si fateamur nos ignorare,quae in hoc aphorismo Hippocrates dixerit: neque cnim ratio, rum indicat uerit Extra ord. g 3