장음표시 사용
301쪽
Objac. s. Deus potesd impios post corporis dissolutionem , in nihilum. redigere quae scena erit
ipsis suffciens; cum omneS ex natura sua. universam destructionem abhorreant; ergo minima necesse est ad vitam alteram confugere, ut Suasit vitis. Poena ... Besp.. Neg. ant. Haec enim poena non sufficitis.
i. Quia integram extinctionem parum curant impii . manducemus , inquiunt, s bibamus cras enim moriemiar . I. Cor. i5. 32. u. Quia non tantum postulat Dei sapientia, ut puniantur improbi ; sed etiam ut diversa, pro diversis criminibus poena infligatur ; namque si par esset conditio, tum eorum qui in paucis peccarunt, tum eorum qui omni scelerum genere sese inquinaSsent tunc nulla in Deo aequitas, nulla sapientia deprehenderetur. Qui enim suturami selicitatem contemnere coepissent jami nullo, fraeno coerciti, in teterrima quaeque ruerent ;, cum Videliceε eamdem uni , delicto , ac plurimis. criminibus poenam, nempe eamdem destructionem Sancitam
AE ternam fine iustaram beatitudinem ,. ac proinde υiram,i ratio persuadet.. :
Prob. t. Huiusmodi esse debet vera beatit
do ut omnem. anxietatem, excludat: atqui si jmatorum felicitast esset aliquando desitura, non Inor foret beatorum sollicitudo, quam eorum qua in terris positi thesaurum gestant quo Spo Iiari POSSunt, quinimo cum melius. norint beati eo
ditionis suae pretium , illiuy amittendae metu longe acerbiore sollicitarentur. Hinc ea Tullii verba: Si amisti vita Mam pistri, bea=a e enon
302쪽
nore potest. Lib. I. de finib. bonorum . Nee dicas animam justi , ipsa incogitante, nec subdu bitante, px improviso esse extinguendam. Deus quippe eam sallaci securitate deluderet, & quasi velum ante Oculos expandetetne proximae ex tioctionis imaginem intueretur; quod Deo pror sus indignum est.2. Non solum felicitatem appetimus, sed fel, citatem constantem, immutabilem & perpetuam, . in qua nihil amplius vel sperandum vel metuem dum sit. HatC propensio uniUersalis est ac ineluctabilis; ab ipso igitur Deo fuit nobis insita, nec suo eflectu, sine hominis culpa, fraudari potest : atqui tamen eo fraudaretur, si justorum felicitas e set finem habitura. 2.3. Quaenam causa Deum posset impellere, ut mentem post aliquod temporis spatium a beatitudinis sede in nihilum detruderet λ Justorum animas diligit Deus, & ab ipsis diligitur. Quor sum ergo statim abrumperetur illud caritatis commercium ' Nonne probabilius est , mutuum hunc Creatoris S creaturae amorem esse beatitudinishunquam desiturae pignus' certissimum '
Agrernas fore impiorum poenas fide
Prob. Insignia sunt haec Scripturae verba: DA
ue ite a me , maDEicti, in ignem aetervum .....i sunt hi in suppIictam aeternum, justi autem inlitam aeter m . mali. 25. 46. Bonum tibi est,mquit Christus, ad υitam ingredi debilem veteraudum quam duas manus , atit Euos pedes. ha lentem mitti in ignem aeternum. uiae cap. 18. v. I 8. .... Bonum est tibi cLaudum introire invitam aeternam , quam duos pedes habentem mitti in ignem inMringuibilem, in gesennam Quis inextinguibilis, ub/ vermis eorum non moritur ,
303쪽
44. 45. Atqui terribilia haec verba, in Scris
pluris toties repetita , suppliciam aeternum , ignis ternus, Ignis inextinguibilis poenaS aperte designant nullum finem habituras Praeterea illaS sacrorum librorum comminationes, de duratione non tantum longissima Sed nunquam desuuxa , Semper intellexit Ecclesia. PROPOSITIO V. - . --
Repugnare poenarum aeternitatem ab inexedulus demonstrari nequaquam potera.
Prob. 1. Quia demonstrari non potest repu
te fruit des merites in finis, sang δει-mme Disu ; i I fatidroit favoir tout ce qu ιι a dans is crime, ingratitude , obstinatram, mepris des lotae divines e or H est te qu ιι est possisIe is r ineredtile de Atermiser. Cum igitur totam peccati gravitatem accurateaeStimare non valeat ratio humana, nec et Iam demon trare potest, repugnare poenarum aeternitatem .
304쪽
S PS cI.MIS. PARS II. DISI. II. 3o22. Peccatores de quibus afitur, ita sunt animo comparati, ut in aeternum vivere cupiant, quo possent in aeternum peccare; siquidem, ita sunt rebus sensibilibus dediti, ut in iis suam felicitatem, suumque finem ultimum constituant: atqui nunquam demonstrabitur repugnare ut in aeternum peccandi desiderium poenis puniatullo S. Non repugnat tandiu durare pinnam, quamdiu subsistet peccatum 2 atqui fieri potest, ut
peccatum per totam aeternitatem maneat non e
piatum . Duplici enim tantum modo deleri potest, nimirum vel per gratuitam condonationem , vel per condignam peccatoris satisfactionem : atqui fieri potest a. ut nunquam deleatur peccatum per gratuitam condonationem L Beneficium enim mere gratuitum potest nunquam concedi , ut ipsa verba satis indicant. 2. Contingere etiam potest , ut peccator nuuquam Deo rependat condignam satisfactionem L, Ad eam quippe requiritur gratia , quae , cum donum Sit prorsus gratuitum ,
4. Quomodo demonstrabunt increduli , non potuisse summum legislatorem Deum decernere, quod maxime utile est, ne dicam necessarium , ad reprimendam peccandι & leges divinas instimgendi libidinem ρ atqui ad eam. coercendam Plinximum valet poenae aeternae comminatio. Qui e-αμ hujusmodi poenam agnoscunt , non Semper Rmalo deterrentur suis cupiditatibus pertracti ;quanto igitur & frequentius peccarent & atrocius , nisi supplicii aeterni metu , tanquam frenos
retinerentura iaMωunttir objecta vi O te. 1. Illa sententia repugnat, quae divinam laedit justitiam: atqui sententia quae poenarum. ae ternitatem defendit, divinam laedit, &c esso, &c. 'Resp. Neg. min. Iustitia enim in eo non laeditur , quod Puriat Peccatum, quamdia non expia- tur:
305쪽
a Gm . Eras Ηνε I CAErur: atqui peccatum mortale per totam aeterhi ratem non expiabitur e siquidem hominem post interitum,. in eo statu constituit, in quo divinat justitiae numquam poterit satisfacere. Ngm caritatem in aetemum extinguit, sine qua flecti noN
potest vindex Dei justitia . II est juste , inquit
Instab. Illa sententia divinam laedit justitiam ,
qua posita Deus: non servaret proportionem in-Ier poenas & peccata atqui in sententia, qtam poenarum aeternitatem defendit, Deus non servaret proportionem inier peccata utpote momen ranea.& poenas, utpote aeternas , ergo , &g. ' Resp. 'Duri 'maj . Qua posita Deus non serV3-vet aliquam proportionem inter poenas & peccata , Conc. qua poSita Deus non servaret omnimodam proportionem inret poenas & peccata, ne g.
Revera postular aequitas ut aliqua sit proportio inter poenam & culpam, quatenus scilicet pro graviori peccato major poena, minor vero plo
viosi infligi debet ; sed illud non intelligendura
est de omnimoda proportione , quasi aestimanda esset ex.chirationis aequalitate , inde enim seque retur vix ullam inter homines servari justitiam , cum poenae pro commissis sceleribus decernuntupa judicibus d Nam quotidie contingit , ut pro crimine, v. g. Jonatauio, quod brevissimo tempo re suit perpetratum , reus poena capitis damne tur , qua in perpetuum ab humana societate amsertur. Inde eriam sequeretur crimina gravissima citius commissa, poenis vrevioribus esse plectenda; quod absurdum' ess . .' . poenarum igitur cum peccatis ratio non Pensλ- tanda hst Ex durationis aequalitate, bene vero eX.
Minis gravitara , veb etiam supplicii ad costa
306쪽
sPECIALIy. PARS II. ISP. II. sos. rendam leges infringendi libidinem, utilitate &necessitate ; potuit ergo, citra injustitiam , Deus
poenas aeternas gravibuS peccati S impone , . prae aserim si mercedem eadem rationet , quae poenam,.
amplificet, hin bonis. praemium. aeternum,. inde malis supplicium perpetuum denuntiando iaObjic.. a. Sapientiae Dei repugnat poenam inua. tilem reposcere : atqui poena aeterna est inutilis rsiquidem. damnatorum emendationi nihil prodessa
Resp. I- Retorqueo ar mentum: Sapientiae Deli repugnae poenam inutilem reposcere: atqui annuit usio quam tantopere exoptant Deistae serev poena inutilis ; quem enim fructum ex ea percipere potest qui in nihilum redigitur ergo ,.&c.
Resp. 2. Neg. min. I. Enim poenae aeternae hominibus prosunt, non quidem. ad corrigendos damnatos, Uerumi adi aliorum emendationem ; ut scilicet vel ae peccato revocentur,. vel ab eo prael eaveant . Experientia enim constat plerosque homines ita esse comparatos, ut pinnas temporarias contemnant, earumque metu a crimine non
satis deterreantur. Hominis nefarii, v. g.. homi-eidae violenta mors, ipsius, emendatiori nihil sane prodest : atqui tamen: juste & sapientin a j alicibus decernitur . In. eorum quippe: utilitatemeedit, qui hujusmodi exemplo commoti, . a crimine abducuntur . a. Pen aeternitatem poenarum eonsulitur legum majestati , quarum longe frequentior esset violatio, nisi tanti mali formidinae
D t e animae belluinae: natura duae praesertim sunt opiniones ex adversa stonis pugnantes. Alit scilicet, duςe Cartesio, negant belluis inesse su stantiam spiritalem & incorpoream, voluntque
307쪽
eas mera esse automata, quorum operationes ex
solis mechanicae lesibus , a Deo constitutiS , Pendeant ; quas machinas ab aliis in eo tantum di-Screpare contendunt, quod multo persectiores sint& delicatiores . Ita existimayt MalebranchiuS, Arnaldus, auctor libri de Arte cogitandi, D. de Fenelon Cameracensis Archiepisςopus in eximia sua existentiae Dei demonstratione , clarissim Duguet, aliique insisnes Philosophi. Non pauci vera, hisce praesertim temporibus, dirutis an mantibus tribuunt principium cognitionis & sen-Sus capax. Qua de controversia sit
Nulla est in IIuin anima spiritalis ,
Haec opinio rejicienda est, ex qua Sequere tur Deum animas spiritales ad hominis arbitrium creare; atqui absurdum illud consectarium ex Sententia quam impugnamus fluit. D. enim duTremb ai, sagacissimus profecto Physicus, insectum gallice dictum pol e , duodecim in partes concidit, quae deinde integri totidem polypi ev
QSerunt. Eodem modo consormati erant ac primus , eosdem morus, easdemque iunctiones exequebantur. Animam primi collocabimus in parte anteriori ubi situm erat caput ; at sileantur adversarii necesse est, Deum undecim animaS spiritales procreasse, ut, eas ceteris undecim par
tibus jungeret. . Si vermis terrenus duas in partes aequales dividatur, ambae eodem modo progrediuntur ac Ver mis integer, soramina quaeritant, ubi Sese recon dere possint; si quid obstaculi ostendant, ad dextram vel sinistram sese detorquent. 3 Si pungan
tur, illico sugiuat. Testatur Auctor eximii ope
308쪽
se vermem duas in partes sere aequales secuisse,& posteriorem, sive caudam, collocasse supra terrae humidae superficiemi, quae in vase inclusa erat, partemque hanc Ioa. dierum vixisse. Ambae partes sectae in duas alias dividantur, tunc quatuor illiae particulae adhuc progrediuntur, sed lentius In adversariorum igitur opinione dicendum erit, Deum in iis partibus truncatis totidem . animas recentes creasse, ita ut De ux eaς
pro secantis libitu procreet I quis autem sanu& id crediderit λ
Illud principium in belluis non est admittemdum , quo non indigent ut moveantur, ut vivant, suaeque conservationi csensulant: atqui belluae principio sentiente non indigent, ut &c. habent enim ex solis mechanicae legibus vitae motusque principium. Scilicet per objectorum in orsana impressionem, per intimam organorum dispositionem , per aritissimam corporis belluini partium harmoniam, bruta vitales exercent funeliones, quales sunt motus cordis & pulmonum, arteriarum pulsus, alimentorum digestio, sanguini&circuitus. Iisdem functionibus in homine ipso nihil
coasert anima, sive principium cogitam. Praeterea potuit Deus inter corpus serinum &objecta externa eum instituere concentum, eX quo sequerentur in bellius motus ad machinae conservationem accommodati. Ex eadem causa mech,
nica multae prodeunt in homine actiones, quae sine rationis imperio & moderatione, at corporis defensionem praeno sunt. Ex. g. quiSque, Sive doctus, sive indoctus; sive juvenis, Sive Senex, quando per lubrica nutat, & lapsus imminet, corpus tunc subito librat, crux, brachia tendit, ignarus quid aut cur agat, sicque re tituitur ae quilibrium . Pariter , si quid teneros in oculos ex
improviso involet, haud mora caput retrocedis,
309쪽
tur palpebrae, & quidem priusquam id jusserit animus. Unde sic Racine: - Dans Ies Ea res pressanr se corproit precedermire dme, qui n' a par Ie remps Est commauder . Hur visentare veton aei, qu' altaque La potis fiere δε muscle sanae mora Ordre afuisse Ia paviere.
i brutorum actionibus praeesset 'insita quae dam ipsius intelligentia , non eadem tibique iis s rei agendi & vivendi natio, non eadem S aequabilis laborum series, non iidem mores. Sic, quidi inest hominibus substantia coanitionis & consili. capax, apud eos quanta est in vestibus in victu, in construendis aedibus, in agris colendis, in consuetudinibus varietas i atqui bruti; idem sibique constans. est quodlibet in loco & tempore vivendi & agendi modus. Unumquodque Sui ge neris normam indeflexum sequitur ... Nota aliter dulces. favos, Suaque mella conficit . apis Attica , quam Sarmatica ; non aliter lupus Aser in agnos saevit, quam Ausonius vel Persa; non aliter vulpes Indica pullis insidiatur , quam callica ; Semper Visus est cuniculus subter effossam humum latitare; unus est hirundinibus moς nidum comis
pingendi argillam guttis e stamine haustis dilue di, & leves stipulas molli limo intexendi, &c. i
310쪽
nonnullis MILuarum actionibus, renae principia cognoscen e nequeunt conciliari ..
Sic omnis & sempeW canis, antequam huam iaceat, triplicem gyrum conficit, idem in lapide& duro marmore facere consuevit, quasi torum sic calcando emolliret. Felis in horto posticis pedibus scalpit humum , ut .ua recondat Sterco-Ia , nec curam hanc omittet, si cubiculum pavumento Stratum foedarit. Quid autem inutilius Ubi ense pungitur equus, nedum mucroni se submoveat , in serrum nititur, & corpus in vulnera trudit. Si quando stabulum ardeat , ille maneteonstans , nec sorihus apertis exit, sed flamma &sumo suffoeatur. Quid reseram de stultis papilionibus , qui laetabem ad lichnum sponte convolant linde si recedant semianimes, ad flammam ultro redeunt perituri, nec eos deterrent exusta sta trum eadavera . Porro si belluix insita esset quaedam cognoscendi & sentiendi facultas , numquist
Ideo brutis principium sentiens & cognoscens largiuutur adversarii, quia multa ab iis fieri conspieiuntur, quae latentem in ipsis intelligentiam arguere videantur et atqui haec ratio. non satis firmamir Si quid eniri valeat ,- nonnullix etiam plantis tribuendum eriet principium quoddam cogitans &
I. Herba quae a sensu nomen habet Ia sensi- vst, cum eam manu contrectas, indisnari &nolle videtur, stondem quasi contactu violatam saringit. Si importunus. infres, in Seipsam ramoS aversa contrahit, ct prono capite in terram