장음표시 사용
281쪽
Ad pD eam iniTersam. TERREsTRIs GLOBI PROSPECTUS . . Pars telluris nora .
limus, ab ani quot annis innotescere incipit in his omnibus, quae ad scientias, artes, & com mcrcium spectant; si vero plura supersunt de tegenda in immenso mari veteres , & novas terras ambiente, semper minoris momenti futura videntur , ob exiguam utilitatem plerarumque plagarum , quae adhuc . ignotae Sunt is
Quid adhue ignotum ad boream. In hemisphaerio boreali NACBN satis notus est si nus Hudson , pars borealis Cali sor-niae terrae, & maria usque ultra circulum po- larem ΚΗΚ, ultra quem exiguus tacitum terrae, marisque tractus ad octo, aut decem gradus circa polum N noscendus superest; quem, quum perenni glacie obrutus sit , parum intererit dignovisse . Inter recentiores navigatores duo, Phlaps , de Pages ultra circulum potarem borealem progressi sunt usque ad latitudinis gradus 82, illis quie tantum spatium ON , aut FIN perincurrendum supererat, ut ad polum ipsum pervenirent . Angli , Belgae, Dani, Russi quotannis ad balenas capiendos pergunt ad littora Groentandiae, dc Spit Ebergii serme ad eandem latitudinem.
Transitus ad Indos per mare boreale. A duobus speculis iter maritimum constan- er investigatur, quo ab Europa ad Indos , dc M a Si in en- . Πυ
282쪽
. 27 Additamenta - Sinenses transitus pateat. A t si etiam trans tus hic haberetur, num praetergredi posset in tam dissicili plaga prope circulum potarem ΚΗΚ, dc in sinuosis, & asperrimis maribus tota se me anno glacie obsessis
Ruid noscendum superfit ad austrum. II. In hemisphaerio austνali MACBΜ sat Is
jam, paucis demptis, innotescunt terrae & maria citra latitudinis gradus 6o. Quidquid ultra est, paucis quoque exceptis, adhuc ignotum est, ct fortasse temper Irit. Circa Apolum Australem M unde quaque pertrῖginta ferme gradus spatium adhuc ignotum ostenditur, Jn quo tertia te ira esse posset i . ti Americ Ee aequalis. Iter Xook. At quum' quoque de ingenti hoc tractu eerto constaret , quid ab eo sperandurru, quum sciamus perpetua glacie obsessum & involutum e SSO , a qua vegetatio impeditur , & ae- esius omnino prohibetur sane tepidioribus anni tempestatibus nunquam adiri potuit a navigatoribus audacissimis, de peritissimis, inter quos haecipue celebris Cookius, qui is suisse dicesus est, qui postremis hisce temporibus
serum obitum sxtremos terminos π
tura UiUδnris, O vegetantis in australi hemis- p aerio summa cum luade statuerit , de designaverit ; quique nihil amplius detegendum reliquerit, unde geographia, aut commercium augmentum expectare possit. MCMoris phaenomenon.
, III. Phaenomemn eextam , ae fotard est , majore cum proportione calorem csse in he
283쪽
Ad pD laam Unizersam . . et a m I sphaerio boreali, quana in australi ; und
cumque hoc st; praeterea majorem pari cum proportione calorem esse in veteri continente , quam in novo ad easdem latitudines, ceteri sisque omnibus paribus in locorum positione. Exempli causa , mare non perpetuo glacie constrictum est ad polum borealem N , saltem ad litora Europae , & Asiae , saltem ad distantiam graduum septem, aut octo dum ad australem M ad distantiam graduum quindecim semper concretum est . . Item in America sqb aequinoctiali ΑΗΛ
Fig. 38 ad maris litus major calor non habetur, quam ad gradus quindecim latitudinis in litore Africae , . c. ostia suuii Sancti Laurentii ad gradus so latitudinis borealis eadem
temperie gaudent, quam extremus sinus maris Ballici ad latitudinem gradibus is ea majorem 2 quare omnia Americae climata censeri possunt veluti per gradus II magis polo propinqua , quam in veteri continente.
r18. OBSERVATIO. Monuimus planum e
clipticae ABC DA modo ad planum sequat 1is IX G VI inclinari gradibus et 3 ,28 IV Haec tamen ine linatio HSG semper ne talis suit, aut temporum decursu ab aJ i qua tausa physica essecta Rit Quaestio haec historia ,& physca discutienda. g. . Vetus ver peνpetuum Q v - . Ex veteri AEgyptiorum, is Babyloniorum te ditions , quae attendenda nobis videtur , a Ii quando nulla fuit in anni temporibus vicissitudo: dies. & noctes ubique semper eaedem erant: omnes mundi regiones Ter perpetuum M 4 ha-
284쪽
. 2 l o Additamenta. Hibebant I adeoque tunc aequatoris planum. GUIX G , & eclipticae planum ABC DAcoincidebant, nec intersecabantur.
Ex eadem traditione plana bisee duo invIcem Inclinari caeperant; &'eorum inclinatio HS Gseisim sine sensu in annos crescebat : quare,si 4oc 'inelynationis augmsntum proced et , plano eclipticae immoto. Κ ACH , punctum G AEquatoris successive transisset in F,M, Κ, I, Fl, Η, G. magnum circulum ita in caelo describens; quae res polum borealem in austra. Iein mutasset, di regiones Babyloni, & Memphi orientades in occidentales. Quid de hoe sentiamus.' Hanc traditionem jam perpendimus quindecim ante annos in nostra telluris Theoria adnumeros .so64 & so 8; & quae ibi tradidimus
huc revocare opportunum censuimus, sive quod haec quam primum nobis necessaria erunt i sive quia magis hic illustrari poterunt. me nihil inversmiis.1. Tunc animadvertimus, veterem hanc AEgyptiorum, & Babyloniorum traditionem nihil. involvere in objectoisuo absonum, aut in Veri s mile. Patet, axem telluris , qui semper axis est terrest ris , sc caelestis aequatoris , non in clinatum ut modo, sed plano eclipticae normalem esse .potuisse. Fig. 4s . Jn has hypoteli tellus olim circa solem immobilem S revoluta eelipticam CX DUCpercurrisset aaes suo N M plano eclipticae perpendiculari , ct directione axi UX eclipticae P rallela , ct ubique aequatorem suum indefi-
285쪽
Ad eis Dam Universam. 273 nite productum ACBD cum plano eclipticas confundens. Antiquus ordo potuit a diluvio mutari. II. Adnotavimus deinde , primitivum avium NM, UX parallelismum ab universali diluvio tolli poliuisse, quod terram mille modis conturbans ingentem imagae gravitatis inaequalita' rem conjicere potuisset intra hemisphaerium australe AMB, ct boreale Α N B , quae juxta gravitatis leges necessario axem NM aequatoris inclinasset ad planum eclipticae : & primam positionem perpendicularem ν κ in obli
Si tempore diluvii in hemisphaerium australe AMB, aut in boreale AN B ad viginti tres gradus, ct dimidium ab aequato re AB Aimmanis terrarum massa congella sui sint , ut a monte R exhibetur : duo hemisphaeria opposita non amplius invicem aequilibrata suissent
re hemisphaerium B AN magis gravitasset iri solem S, quam oppostum, ratione partis rS-dundantis, & eminentis quae propriam in solam graditationem habet. Pars haec redundans, & eminens R debuit ergo vi peculiaris suae gravitatis niti pergere ab R in B; atque in hoe transitu mundi pylos M, & N transferre in m , & π: unde a Iis terrestris M N , circa quem pergunt seri re- volutiones diurnae , directionem pristiuam
N M ipsi V X parallelam musare debuit inn m i si V X obliquam .
Mutationis limites. III. Monuimus tandem , montem R v I sua peculiaris gravitationis in solem S, non nisi successive&'sens m sne sensu ab R in Aprogredi potuisse: unde axis terrestris N MN s ara
286쪽
2 74 Additamenta, aumentum Duccessuum obliquitatis per plura, saecula adeptus erit : quum autem in B pro- . venerit ita directione centrali C S 1, telluris , & solis , mons hic non amplius nisus fuerit ab hac linea recedere ', atque ita augmentum Osriquitatis inter axes nm, & ux aequatoris , . &, eclipticae cessare debuisset. Si itaque supponamus , bis mille annos ne cessarios. fuisse ad successiiuuin montis illius transitum abi R iu B; obliquitas Glipticae per hoc tempus successive augmentum coeperit primo unius lecus di fuerit, dein unius minuti , dein unius gradus, & ita porro usque ad gradus et 3T; post quod tempus obliquitas haec nul- iam mutationem , saltem ex hac causa passa
et 39. OBSERVATIO. irca 'solem omnium
'virium centripetarum ac commune Centrum convertuntur planetae omnes majores , come-
tae omnes directi , & retrograὸi ire ellipsibus
non aeque elongatis , quarum sol semper Occupat focum S, Fig. 47 . Planetae omnes majores circa solem con er-
287쪽
M ph eam Univers rem. I Fiuntur ab occasu in ortum in consequentia signorum g odia ei G Η Ι Κ C transeuntes ab ariete in taurum, in geminos, in cancrum, odi c. omnes ' eorum ci letona caelesti gra- aeuum ferme sexdecim includuntur, quam ectuptica ,Αseu curva telluris bifariam dividit in longum. Haec Zodiacus nuncupatur . . Planetae majores . 'Hi planetae sunt corpora opaca valde te LIuri nostrae similia , & 'fortasse . domicilia Ui- ventixm, quorum natura nobis ignota est. Septem sunt illum quoque adnumerando , qui recens ab Herschelio cetectus lait anno i 73 En tibi numeris rotundis eorum tempora po
riodica , & medias a sole distant,s , fingendo ea s a centro solis spectari iis 6 , & riso) -
L Planeta soli S proximus est inrcvrivs vleres forme, & septies tellure minor . Convertitur diebus 88 , minutis 4s demptis: media ejus a sole distantia est ferme , laucarur communium ter decies mi l lies millium , dc quingentarum millium , quarum singulae continent hexapedas 2287.
II. Supra Mercurium , & Iongius a sole est Veris telluri lanae aequalis. Convertitur diebus 224, horis 16, & ultra . Meὸia ejus di
stantia a . sole est . . Iemiarum paulo minusi
. Tenas. III. Supra Venerem: est Tellas. Convertim T
288쪽
1γε Additamenta. anno uno. Medla ejus distantia a sole est Dr-
IV. ., upra Tellurem est Mars triplo tellure minor. Convertitur diebus 687 paulo minus , Media a sole distantia est leucarum paulo mi
ejus a εore distantia est paulo minus 3 leu
VI. Supra 1 em est saturnus. Iove triplo minor: at 3eptingentiEs, aut octingenties telis lure major . Convertitur paulo plus diebus xo 39 , hoc in serme annis 29 T . Media ejus distantia a sole est leucarum 3i4oooodo, a paulo plus. Fig. 37 . Planρta Hersebent. VII. Supra Saturnum sst pla neta recens, de adhuc non probe notus , quem planetare mν- seberii voe ant, dc quem irrcies tellure majo- rem putant. Converritur ennis serme '3. Media enis a i sole distantia est leucarum
SOL curvarum focus communis . omnlam elimium borum planetarum centrum est inter earum socos S, ut F . Pars borealis
289쪽
harum curvarum H IK est paulo minor australi H G Κ :' quo fit , ut tellus in annua conversone circa solem septem, aut octo diebus imis moretur in signis ΚGH australibus , quam inhorealibus III K percurrendis ..Curvae hae omnes Deum commvn3m habent, qui est centrum solis. Sr739. JI. NOTA. Udra telluris a sole distantia non nisi ab annis decem , aut duodecim certo innotuit . Transitus Veneris per solem anno II 69 veram tradens solis paralla vim multo accuratissimam, hac de re certos fecit astrononios in laturum. Solis par alia xli. Parallaxis horizontalis solis est secundorum octo eum tertiis εχ ex calculo Pingrei octo secundorum cum tertiis 36 juxta Landium :intra hos duos terminos minimum distantes tota sita est incertitudo. Dissicile sane erit rem hanc majori praecisione definire .
Media telluris, is planetarum distan
tia a sole. Inter hos duos terminos medium sumendo , & posita solis perallax r octo secundorum cum tersis 4o, methodo geometrica invenietur Tl-νa distantis media telluris a sola ferme leu carum 34o oocoo; & data hac distantia media, per legem secundam,Kepleri invenietur di- stantia media ceterorum planetarum majorum a Sole . , retar , 263 γ
Ex observatio es bus& theoria astronomica Caillei dimensiones sex. ellipsum. planetarum majorum comparatae ad axem mpiorem ellipsis
290쪽
213 Additamenta . a tellure circa solem descriptae, in partes aequales et Ooco divisum, hujusmodi sunt Posita media telluris a sole distantia Curvarum 34o ooρoo, quaelibet ex his partibus et o oocierit leucarum 34co ,'&'in 34 oo dusendo numexum, qui hic infra denotat' mediam ' planeta rum a sole distantiam, hanc obtinebimus leu- cis expressam , di eandem serme , quam nos. numeris rotundis expressimus.
Dimensiones Axis Axis EF contri- Distantia
x 4o. OBSERUATIO. Irea. solam conve tuntur quoquo plures di remetae , Npbi scilicet opaci magnitudine inaequakι - mu o Coae Vr ω majoribusque planetis olde. .smides, a quibus non nisi curvis multo magis eloniatis digerre videntui . Fig. 7 '