장음표시 사용
441쪽
. nomena re ipsa non nisi conde sationis phaen .mena sunt, aut esse .Possunt: quaecumque .eo rum si causa Mysca.. I. Ab ortu physicae jam inotum test, ἡ empora. omnia nota sive solida sint , ii ve .suida , aut liquida .eondensari quum a data temperie ad frigidiorem transeunt. . dc dilatari quum a .d ita temperie ad calidiorem migrant.
. Volatilatatio est maxima dilatari . In condensatione partes invicem accedunt ., . di densias augetur; haec est vera absorptio. In dilatatione partes invicem recedunt , den- stas minuitur: es haec absorptioni προδα. dc hic partium recessus si longe maximus .st. vera votat Hietatio. Potest i itaque drversus. aloris, aut ignis gradus censeri caus physica absorptionis, ct . latilia attonis ; non tamen unica.
, dem temperie quarumdam subsantiarum mix- tionem certas absorptioues parere, quae e rumdens talem, S specificam gravitatem .augent Hujusmodi sunt mixtiones aquae cum Sale communi, . aquae, ,& Sacchari, .alligatio. argentiis
Hae absorptiones, .ut quae ab imminuto calore procedunt, sunt tantum partium , . quae miscentur. , aut alligantur, accessus; . etsi .cauasa non . eadem sit. istilum .ex duarum , substantiarum mixtio ad. S 6 ma-
442쪽
major oritur earum partium elementarium ansmitas . seu major ad conjunctionem rendentia, partium harum accessus fieri debet , qui erit
Quum e contra ex duarum substantiarum mixtione minor ais nitas , seu minor ad con-θunctionem tendentia suarum partium elemen- taritim 'oritur , minor partium accessus habebitur , dc hic erit Oppo isum absorptionis. Causa physca absorptionis, de qua sermo , mihil eum ignis, aut caloris actione commune habet , quae ex hypothest eadem semper est a causa non misi in chymicis assinitatibus inveniri potest. Hut IizMis , absorptis vaporis aquosi. III. A saeculo notum est mirum aquae volariris effectae phaenomenon. Ec in vapores adduinoae, tum dc vaporis aquosi in aquam redeuntis . A qua a statu liquido ad speciem satus ga-
Fosi, seu vaporis transeas, quatuor, & decies millies serme volumen suum auget. Deinde ab hoc statu ad liquidum, redeunetes vapores aquei condensantur, dc absorptio , em subeunt , qua ad pristinum statum adducuntur , dc qua eorum volumen quater, dc d
Wies millies minus evadit Nurium gas. absorptio , volatilietatio. Quid smile in plurium ras productione , dedecompositione contingit : misis dilatationi, quae volatilizatio. est substantiae in gas con-Versae, ex chymicis assinitatibus succedit mirae quoque condensatio, modo lenta , dc successi- a , modo instantanea , quae est ipsa volatili-Σatae substantiae absorptio, quam supra in gas inflammabili, di nitroso observavimus. a tost. FRII a 34 M
443쪽
iAἀ ph eam UniUersam. 42g184o. NOTA . Et si absorptiones sint re ipsa caendensationes; interutrasque tamen essentia- lis )ifferentia intercedit, quam sedulo novisse proderit.
simplicis condensationis phoenomsna. I. In aeondensationibus simplicibus,, cujusmodi sunt quas in thermo metro mercurii , aut spiritus vini observantur, & in quovis cor pore fluido, solido, aut liquido a tepidiori temperie ad rigidiorem transeunte observari possunt , corpora condensata naturam non mutant ; sub minori volumine ea sunt, quae sub majori fuerant.
Phaenomena verae absorptionis ..II. In plerisque queris condensationibus cor vora absorpta , & condensata Peram det om-poisitionem subeunt , & re ipsa nova corpora
Exempli gratia, in absorptione aeris atmosphaerici, gas nitrost aer atmosphaericus pa tem suam mephiticam amittit , .gas nitrosum suum phlogisticum: dc ex combinatione duplicis substantia' absorptae oritur acidum nit is sum maxime concentratum, quod nec gas ni- rosum est , ncc aer purus, sed productum ex
duobus his fluidis stinui combinatis. si 8asi
444쪽
18 1 OBSERVATIO IU. Inventum , .ditheoria gas mephitici, inflammabilis, & mi-tros decessario ad inveniendas alias gas Syeetes deducent . Huc reipsa .adduxerunt Saga cem Prie sile jum, cui physica, i& chemia a te num debebunt primam cognitionem gas a Ddorum , Or a alieorum atque ita novam , i&seraeissimam novarum cognitionum theoriam exhibuit. Apparatus cum aqua. I. Triplex gas, de quo supra ,s gas scilicet mephiticum, inflammabile, nitrosum quum parvam aquae amnitatem .habeat , illam trajicere potest , quin absorbeatur per aquam istitur in apparatu pneumato-chymico colligi Ootest. Fig. 42 , 4s Non ita se . habent gas acida, & aikanca , de quibus acturi sumus . Haec , ut acida omnia , ct alla alica maximam aquae nonitatem habent ;& in hanc admissa omnino absorberentur. Ne queunt igitur colligi nisi in apparatu per me curium , quem primus Priesti ejus excogitavit, II. Apparatus cum aqua ab eo cum mercu rio non differt , nisi eo , quod in hoc concha NTV XL, ct vasa DF mercurio plena sunt is quum in illo aqua repleantur. r 777 . Idem
445쪽
Ad H eam oritersam . . 23 Idem utriusquo iapparatus. In apparatu cum mercurio, ad nimios sun1 plus vitandos parva concha est , parva sunt vasa . Artificium utrobique idem . In eoneha aut ovali, aut aectangula ad duos pollices suis pra insundibulum inversam T mercurio plena implentur vasa T F mercurio plena supra orificium T collocantur .
Gas acidum, aut at halicum, quod in phiala crystallina A B producitur, exit per tubum BCD, pergit ad 4nfundibullim Τ, & mercurii locum occupat in phiala erystallina D F , in
qua colligitur, quaeque deinde clauditur obtuis ramento crystallino in .mercurio conchae. Theoria horum gas a eeteris secreta. is 42. NOTA. Tx gas acidorum, is an . Iicorum theoria plura commoda Chemiae , re arti medicar obvenire post unt, tum & celeias
artibus; quare magni momenti esse potest. At quum haec gas parum ceteris naturae phae ηomenis alligata videantur, in eorum theoria minus immorabimur, quam in trium praecindentium theoria immorati s mus. Gas acida, ct at halica, ut tria alia gas, sunt vera fui da aeriormia natura constanter sicca: omnia magis, minusve mephitica, magis minus v e respirationi, & combustioni oppor-
In vis bilia sunt, ut aeriaatmosphaerieus, dia- phana, elastica, condensationis, & dilatationis
446쪽
Quid hoc gas . . 1 43. OBSERUATIO. as acidum marinum , quocumque modo obtineatur, est acidum marinum in vapores siccos , dc phlogisticatos
1. Haberi potest gas acidum marinum in pamva phiala crystallina AB collocando paululum limaturae ctipri , cui superfundetur congrua quantitas spiritus salis , qui ost acidum salis Communis . Hermetice claudetur phiala apto
luto in P, dc B; dc super parvo caldario mobili collocabitur, ut calor addi, & tolli pro libito pols t ; cujusmodi est caldarium mobile
Spiritus salis modico calore, ad Jutus cuprum solvat: vapores distatutione parti in DF rec pii in apparatu mercurii erunt igas acidum marinum, de quo sermo.
Hoc idem gas., licet minori copia, obtinebitur, eodem modo, eodemque acido dissolvendo Plumbum, stamnum, .Einc, imo dc ser-Fum; hoc aperte prohat, hujus gas productionem maxime ab expansione acidi marini pendere; ipsumque nihil re ipsa esse, nisi acidum marinum volariligatum, dc phlogistico imbu
II. Methodo adhuc simpliciori gas acidum m τὶ num obtineri potest , dc minori sumptu. par-Vam phialam crystallinam sale Lommuni A Bimplendo , cui super injicias quamdam aci ια'hrioltei maxime conceatrati quantitatem.
447쪽
Ad physicam Universam. εχσCongruo calore juvante ab acido v I triolico sal commune dissolvetur, & ejus athali abripietur. Hujus salis acidum a suo aikali sepa-zatum, oc in vapores secos , & phlogisticatos conversum set gas acidum marixum, quod petebatur, & quod supra mercurium in phiala D F colligetur. GAs ACIDDΜ UITRIOLICUM.
iacum, seu gas acidum sulphureum volatiis quocumque modo obtineatur , est acidum vitrio licum in vapores sceos, & ph Iogilii catos
Res est notatu digna , ct omnibus chymicis experimentis confirmata , acidum vitriolicam quocumque modo pertratietur, & quocumque caloris gradu efficiatur , nunquam statum gaso sum assequi posse , nec in gas acidum Si-triolicum converti , nisi alicui corpori phlogi Ilicum continenti combinetur. Fig. 4et, &43
prima istud obtineηdi methodus. I. Ad gas acidum vitrio licum obtinendum . parvae phialae cryst alii nae ΑΒ immitte mercur itincias duas , cui uncias quoque duas o utimi acidi vitrio lici superfundes: tum orificia P, ct B apto luto occlude. Congruo calore , qui acido vitriolico in phiala AB vim addet, hoc acidum in mercurium aget, principium inflammabile ab eo segregabit, cum 'hoc principio ex parte volatile fiet, atque ita gas acidum vitrio licum , seu gas acidum sulphureum volatile evadet , quod supra mercu
xium in phialis DF colligetur.
448쪽
II. Idem gas acidum obtineri potest aesti vitriolico corpori cuivis applicato, quod primaeipio ioammabita abundet , cujusmodi sunt Carbones, adeps, olea. Tunc vero res omni cura peragenda est, dc maxime periculosa esse potest; actio enim aci. di vitrioli et in haec corpora vehementissima est. dc instantanea: dc separatio gas acidi adeo prompta, & copiosa en e potest, ut vasa ABCD violentam ejus expansonem ferre nequeant . In mercurio hoc non est timendum ; princi-Hpitim enim inflammabile in illo minus abunis dat, magisque illi adhaeret ; dc in illum acidum vitriolicum lentius, & mitius agit .
uum , quod gas acidum vegstabile nuncupatur, est acidum aceti aqua spoliatum, quae essentiae suae salinae superabundat, Ec in vapores sc cos, dc phlogisticatos conversum . Fig. ga i
I. Gas acidum acetosum obtineri potest in. eludendo phialae crystallinae AB substantiam ialiquam, quae acidum aceti contineat, cui Su- Perinjiciatur fortius aridum , quod illud abripiet, & debilius acidum expellet. Acidum aceti .a sua basi .expulsum, Ec in vapores adductum , traiecto mercurio, colligetur in phialas DF illi successive supra infun- idibulum T objectas.
449쪽
Ad ph eam in ευam. 417 At dum acidum in phiala AB sit volatile aqua in qua dilatatum erit, secum fit volati. Iis; quare in D F non habebitur productam
ficetismum, acidum scilieet omni aqua suae Sa linae essent tae superflua exutum, sed erit Illud adhuc in quadam substantiae aquae quantitate dilatatum , qua proprietates suae peculiares vitiarentur, & status ille aerisormis , quem illi indere contendimus Ut incommodum hoc vitetur, vapores A Din globum duplici tabo Arstructum transmitteM-tur , cui congrua aquae quantitas infusa fuerit. Tunc horum vaporum pars aquea ab aqua hac absorbebitur, & pars sicca, & verum gas horum vaporum in DF transibit. Fig. 6 i)Methodus altera a
II. Hoc idem gas obtinebis , s in phialam
AB loco substantiae cum acido aceti combinatae inceram ipsum soli tarium maxime concentrarum infuderis , illudque congruo calore ia quaestum gas flatum extuleris AGAs ACIDUM MATRICUM
.246. OBSERVATIO. acidum sy zhicum est acidum volatili ratum a peculiari Spatho eductum , quod spathum fluor, spathum vitreum , spathum phosphoricum appellatur; hoc dum si volatile , & in vapores siccos, &phlogisticatos convertitur, secum bonam p rtem trahit, & volatilem essicit terrae illius , a rim
450쪽
Quomodo fiat. I. Ad hoc gas obtinendum , in phiala crystallina AB colloca unciam ferme spathi fluoris in pulverem redacti , cui uncias binas , vel ternas acidi vitrio lici probe concentrati adjicies: huic vero vires adde calore caldarii mobilis apte admoti, & remoti . Cito acidum vitriolicum in spathum aget e illud decomponet, gas educet, quod per mercurium in phialam DF ascendere videbis, ubi
sermam aeream sumet , & permanenter Servabit. II. Ut gas hoc decomponatur satis est contactus cum aqua, unde plura mira phaenomena oriri possunt, quorum sequens praecipuum est.
suae deeompositionis phaenomena . .
In Vas DF mercurio plenum stringa aliquan in m aquae in truder ilium deinde admitte gasphialae AB inclusum, quod successive erumpit. Gas hoc, & aqua sese mutuo absorbebunt,& innumeris, ac miris formis in substantiam terream, aut Iapideam mutari, quam circulatores ut veram aquae iis aerit in terram metamorphosim exhibere possient ; in qua tamen sapiens physica nihil videt praeter aggregatum partium terrearum spathi, quae successive cum suo acido volatiles effectae sunt.
at 47 NOTA. Certum est, gas spathico Verum acidum inesse ; at quodnam est hoc acidum, quae ejus natura λ est ne hoc acidum sui generis , aut tantum acidum vitrio licum ex parte mutatum , & alterius naturae effectum