장음표시 사용
321쪽
a praecessit alter affectus in partibus illis, a quo potuit succui dere scyrrus ille: vel si ex materia eo collabente, & colle i cta factus est, paulatim generatus erit, nec dolor,aut fibrisi eum concomitabitur ; superueniet tamen & grauitas in ros num regione, & circa lumbos ob retentum, & grauans in
illis locis lotium. Si autem hi meatus obstructi fuerint, si a qcadculo,calculi aderunt propria signa, & dolor aderit lauissimus, ct hoc maxime, ubi calculi non leues, sed asperi exustent una cum grauitate praedictarum partium: nec in hoc ratione affectus vlla aderit febris, quae tamen ratione cXacerbationis dolorum,alteratis spiritibus, ac humoribus idisis,sspe in his casibus succedere solet. Si a sanguinis grumo, lotium omnino prscessit sanguinolentum , hocque iactum erit vel ratione casus , vel longAseu validς equitationis, ac agitationis, vel percussionis,vel vulneris : aut his non prae existetibus, ratio e vel plenitudinis,vel acrimoniar,vel tenuitatis, & superflus caliditatis sanguinis aperientis superiora vasa.Si a pure, prscessit abscesIus vel in renibus, vel in hepato,vel in alijs partibus superioribus, quo disrupto, lotiu pu- Signarulentum apparuit, fluente autem crassiori, facta est obstru renumctio. Si a pituita crassa, di viscida, non est dolor in parte larse,non adest febris, apparent inditia abundantis pituitae, &cofestim facta in ista supprcssio, quam semper concomitatur grauitas id renibus, & lumbis. Si vero fuerit haec sudi premo vitio renum,ubi earum actio fuerit deperdita, apparebunt signa intemperiet frigidar ipsorum renum, quae perplures dies nam intemperies subito introduci non potestγprscessit, cuius signa erunt, urinae albedo praecedens, pa
citas desiderij Veneris, languiditas carum partium, laesio 1 rinigerantibus, & infrigidantium forsan praecessit occasio, sicuti aquar Digidae potus, eiusdem balneum, instigidantia his partibus intempestiue,& sine ratione adhibita,& qus huius sunt qualitatis, & similia, & ab hac causa non astatim, nec subito supprimitur lotium; quoniam intemperiet subu
322쪽
to introduci non potest, sed paulatim aucta est in causa,vt
paulatim etiam earum actio deperdatur, cuius merito fit, ut lotium continue in quantitate imminuatur,non valide attrahentibus a venis, & vasibus lotium deserentibus renibus ipsis. cum autem ad summum peruenerit, tunc omnino de . perdita inione , nihil attrahitur, & inde serosa sanguinis pars supra renes ipsos retinetur . Vbi autem fuerint obstructi renes. si a calculo, signa calculi praecellere , & in his insensus grauitatis, nullus tamen est dolor. dum enim lapi,
des in uentriculis renum continentur, nec inde exturbantur, nullum inferunt, ut experientia compertum est,dolor
lii aute ab arenosa, & mucosa materia simul mixta fiat hiainecitus,earumdem praecessere inditia,& aderit grauitas notabilis,& aliqui succedent dolores,conuersa aliquado in status portione materiei viscidae, & mucosi, sed dolores hi non erunt nec graues, nec saeui, nec continui. Si fiat autet uva μαρος suppressio ratione venarum emulgentium, ubi fuerit ab ob σημμ structione. Si a pituita, obstructio haec confestim est facta . et ' M': adsunt signa abundantis pituitae, nullus est dolor, nec VL. la adest grauitas in renibus. & haec est signum peculiare, dccertissimum, quod retineatur sanguinis serositas supra r o nes. Vbi enim vel ratione renum,uel pororum uritirum fiat confestim haec suppressio. .semper circa renes,& lumbos est grauitas; cum autem vitio venarum emulgentium hoc contigerit, nullus grauitatis sensus,nec minimus quide ain paret . Quod idem verificatur, si a pure obstruantur.cuius eadem aderunt signa, quae in signis obstructionis pororum
uritirum a pure factae relata sunt. si autem connlaeant pro- pter aliquem tumorem , quod experimento non ita liquet, Rderunt, excepta grauitate renum, eadem signa, quae dicta sunt in suppressione ex conniventia pororum uritirum causata. His omnibus autem commune est,ut utraque vasa,se
licet & dextera, & sinistra pariter afficiantur. Vbi enim altera pars illaesa taet, nunquam lotium in totum retinere
323쪽
tur , altera fungente munere suo, per quod ad vesicam do. scendere urina posscd..ubi autem urina ad vesicam non de- , scendat, rationeq; medictariam causarum retineatur , Me Tropae ica.dicus omni viatur diligentia, solicitus*admodum sit in remouenda causa. hinc enim celeri indigent aegrotantes auxidio ; quoniam si per plures dies retineatur lotium, ineuitabiliter pereunt. & hoc quoniam retenta illa serositate ad imira venas, & c mixta sanguini, totalis humorum moles putrescit, & febres continuas, & prauas generat. hunc autem terminu ego obseruaui, ut, si ante septimam mingant, siluentur. si ultra, licet deinceys remoueatur causa, di imtium prouocetur, tamen accensa febre.Wplurimum postea eos perijsie, animaduerti:quare non negligat hoc sympto-ma Medicus,licet nec ullo dolore, nec ulla molestia hinc aliquado affligatur patientes, sed sit solicitus,& sagax,omnim industria utes, citon quamprimum vocatus fuerit,causis intendens, urinae retentionem hac describenda methodo inhibeat. Si fuerit suppressio ratione conniventiae pororum. vritirum ob aliquam phlegmonosam dispositionem, lenita aluo per cassiam,quae praecipue in usum veniat in assectibus curatio ratio membrorum urinς deseruientium , statim secetur vena. san poror si Miguinis qualitas sit pro ratione habitus, & plenitudinis, po- 'stea loci patientes inungatur oleis res Igerantibus,di laxa tibus,quale precipue est violaceum,& ijsdem saepius persim dantur . epithimentur etiam ex aquis restigerantibus, addita portiuncula aceti ad penetrationem, & quibusdam speciebus eadem facultate donatis, quales sunt illae , quae paratur pro unguento sandalino. possunt formari emplastra ex herbis eiusdem facultatis, sicuti endiuia, sonco, plantagine,solatro,lactuca,s peruiuo, & huiuscemodi, additis earunde succis,& farinis cosimilibus, quae impinguentur oleis praedictis. & nisi ex his cedat infamatio, laudo, ut etiam se
centur, liis praemissis, venae inferiores. viterur interim omnia diaetica , & praecipue in morbi principio: quorum t
324쪽
men postea erit usus, lenita inflammatione. & ex diuretis ι assumantur ea, quae humiditate additam frigida existentia possunt & demulcere, & prouocare lotium qualia crum semina communia,st usq; infundantur clysmata refrigeraitia, & lenientia vel ex ptisana, vel ex lacte, vel ex decocto .herbarum restigerantium, quibus earunde succi,olea refi gerantia, & quae huiusce sunt facultatis,commisceantur ,-ttacente autem inflammatione, admisceantur refrigerant,
bus aliqua leniter discutientian laxantia, sicuti inunctioni oleum camomelinu, & oleum de scorpionibus. epithemasi aquae aliquae leniter calefacientes,additis speciebus dia Thodon,quae minus, qua prsdictae,refrigerare possunt,& spica,& squinanto,& si initibus: emplaltro autem flores camo
meli, farina seminum lini, & quae huiusce sunt classis; in declinatione autem sint pure discutientia. Reuulsiones coni mar interim fiant ad corporis extremas partesi cum frictionibus,tigaturis, cucurbitulis scarificatis, & non scarificatis quae nunque circa patientes locos applicentur, nisi in manitasa inflammationis declinatione,quo tempore supra locum in ' si ' affectum appositae affectum ipsum discutiendo multum pro desse poterunt. Victus sit eius qualitatis, qua in internis in. 1 famationibus indigemus.Si aut e conniueant ratione scyrri, purgado corpus, emollientibus agendum crit, & curatione scyrri tractadi sunt,cuius tamen, uvnquam fiat, sanatio erit impossibilis, cum urgentia excernendi loth valde instet,in dutiasq; non sit datura, scyrri autem curatio sit admodum longa. in qua tamen ad laxandum non praetermittatur bal, neum olei descis. Si autem hi meatus a calculo fuerint o structi, hic veniant in usu omnia, quς ad curationem calcinii a scriptoribus referuntur, praecipue autem laxantia administrentur, quale est olei dulcis balneum,vel ex decoction, bus herbarum idem pr stantium praeparatum. Si aute hoc sit vitio grumorum, firmetur sanguis, & ea, quae grumos
dissetuere apta sunt, administrentur. Si vero hoc sit factu i
325쪽
pure crassiori, abstergentia exhibeantur una cum incidentiabus, exterius autem laxantia administrentur. Si hoc fuerit actum a pituita viscida,&crassa, hic assumantur ea,quae diacam agenda esse in obstructione venarum emulgentium ab eadem materia genita. At cum causabitur haec suppressio curaris rariam deperdita renum actione,hic earum frigida intemperies ne rem tolleda eris,quam difficillimum erit remouere;quoniam ad hunc gradum producta est tanquam intemperies in habitu redacta. Haec autem praecipue clysteribus ex calcfacientiabus medicamentis paratis erit remouenda,ad quam eandeintentionem exhiberi possunt aromata, pulueres ex his p ratae, species compositae, confectiones aromaticae, & etiam aliquando coniectiones magnae. quibus semper admisceantur nonnulla, qus haec medicamenta ad vias lotij deducere
queat. exterius autem administrentur epithemata,inunctiones, linimenta, & emplastra calefacientia;& ubi res urgeat, etiam ad sinapiimata, & dropaces ascenderem.in his enim omnia tentanda sunt,quoniam hic est casus paralysi consimmitis. Vbi autem vel a calculo, vcl ab arenis sint obstrinirenes n hunc casum, & curatio calculi, & haerenularum traducatur, qvgrendo simul harum partium laxationem, & exhibendo ea, quae renes mundificare, abstergere, & exobstruere, & ad expulsionem proritare possunt.inter quae pro tollenda horum renum obstructione non dimittatur plantaginis radices nec eius semina, quae ad hoc efficaciora sunt,
sicuti &fasparagus, & paeonia, & alia huiusce qualitatis.
Cum vero ratione venarum emulgentium non descenderit curario ratis latium ad partes inferiores, nec setosa sanguinis pars ad re M venarum nes attrahatur ex earum impedimento, & issione ; si fuerit m gentium. ratione conniventiae harum venarum, fiant ea, quae dicta sunt inconniventia pororu vritirum. Si vero fuerit rati
ne obstructionis, ubi hoc coligetit almateria stigida,& crassa obstruete, statim,nihil contra indicante, exhibeatur medicamentum, quodpituitam purgare queat et quo exhibito.
326쪽
ec minarata materia , statim accedat Necius ad ea, mavalide incidere possunt. quorum licet pluridia fit sylva,ta
men non omnia haec, cum qui scimq; ex antiquo monumentis patere possint, recensaeo, sed tantum ea Familii, & usu, di raperientia comprobata sunt. Haec aut
erunt ista. iubeo ego aquas stillatilias, ut subtili an pintium sit medicam tum, per Balneum Mariae fictas parari, qua quinquies, & sexcies super eas a stoes dissidentur,&vltima vice adeo violenter educantur, vis es, quantam feri poterit, siccatae remaneant. f cum habeo usan ali
IR O in puluere, sed aquam in potu exhibeo cum sitis
is successu. in hunc uiuinassumo..parietariam, modi h paragum, latrum,alchencter ad tantum,elenium, tagium, rutam,& alia similia ; & si timeam haec . debilia ecto ascendo ad aquam Rafani eodem modo paratam,a qua pruquam frustratus sum, spe concepta,si cito,& continue ad nistretur. In huius defectu, necessitate urgente, veniana iax sum cantharides integrae ad granum unum, vel ad sumia duo,exhibitae una cum scrupulo uno seminum dici Ercita sis, & scrupulo dimidio seminis ameos, quod solet esse axidotus propria, & remedium potens ad defendendam ve sicam a Iesione cantharidum Et quamuis ex hoc medica monto periclitemur de laedenda vesica, non tamen ab hoc medio abstinendum erit; cum in casu desperato omnia tep ςrς sintjagenda, & ea maxime, quae cum ratione ad 'nistranda veniunt, quales sunt cantharides in casu isto:quτ, δε ut docebat Galenus lib. de simpl. med. facul cap. 19 mixta 4medicamelis urinam cientibus ex veneno transt ' M anti tinatura, ubi parce, & in minima quantitate e
brantur, Ad idem iacere posset ius galli antiqui cum dimu dc calidioribus, valde tamen incidentibus medicamu),pxaeparatuini,sed praestantiora sunt praedicta. quae si e
327쪽
aliquod sqnetis Elyxir cura vino, vel iure ad eandem qua' , litatem prcvinetur. Dum h c fiunt, optima habeatur via. ctus ratio, quae sit attenuans,& incidens,abstinendo a p tu, quantum fieri poterit,iae ex multu potu plures a gregetur Ierositates. interim clysteria ex calefacientibus inedic mentis infundantur, & exterius, qualia in deperdita renum alone agenda enumeraui, administrςntur . si fiat autem, obstructio hic a pure, conuenire poterunt ea,quae superius inter leuiora exhibenda per os enumeraui. quae si non comferant, ad vehementipra accendax Medicu , laxando sitnul. vias,tum per interius infundenda, tum per exterius applicanda,inuendo in hoc s hei ab omnibus calidiotibus , de acrioribus medicamentis, quoniam baς potjus i rasiarct, quam attenuarent, defuimmam habendo loci affecti rationem . victus autem pro unaquaq; causarum disterentia c uenien δε opportunus imperetur; quoniam absque rect victus . ratione medicamenta parum proficere posiMnt. Ο De nigris deiectionibus. Cap. XV. emadmodum ea, quae leuiora apparent, discrimianis autem plena sunt, Medicus negligere non debet, iurulucr nec debet ea, quae alpectu, di fama grauiora vid tur , cum tamen periculo vacent, formidare ; cuiuscemodi creberrime euςnit ex deiectionibus nigris.quibus apparen- tibus gra, astantesq; pariter a colore illo terrentur, & eo ., Σ, mactis,cum communi omnium sententia ab Hippocrate lib. maia I an id . Amor. 2I . desumipta,Deiectiones nigrae,siue febre pro per timen sente, siue eademabsente eueniant, semper pessimae sint. Cuius oppositum cum ratio, & experientia me docuerit,in .cti'. hae re Medicos commonefieri velim, ne semper nigras deluctiones, cum saepissime omni periculo vacent , timeant. Vbi enim excretiones istae in morbis acutis non contingant, materiaq; educta non sit bilis atra, sed vere melancholicus humor,qui est sanguinis sex, quandocunq; eueniunt, omni. l carent
328쪽
carent discrimine, ad bonumq, terminantur, exonerata demum per has a graui materia natura ipsa. Cum enitri Deiectiona ni splen ex propria naturali facultate humorem istum, quir rum causa est sanguinis limosa,& ficalis pars,ad se attrahat, eumq; pro sui nutrimento conficiat, utatur , si contingat vel G i temperie imbecillum, vel a materia obstructum ipsum lienesse, plurimui, huius limota superfluitatis in sanguine abundet, tunc materia haec accumulatur circa viscera, in venisq; illis communibus & si abundantior colligitur, etiam
in mensenterio, & circa pancreas, quae totius corporis, veluti altera sentina,sunt, copiose aggregatur: qui tandem cum grauis admodum naturae fuerit,uel in ea copia, ut illis vasibus amplius contineri nequeat, insurgente vi
tute expultrice,natura eius excretionem tentat, hincq; dei
ctiones nigerrima', quibus aliquando & simul sicuti creberrime fieri animaduerti)connectuntur eiusdem superfluitatis vomitus,ita ut species choleri videatur; supra enim, ct imfra eandem nis in materiam & per vomitum, vi per sede excernunt patientes:quos aliquando vidi ex solo aspectu huius limolae, & nigrs superfluitatis in maximum incurrit timorem,indeq; in syncopem incidisse, sereq; exanimatos fuisse, qui tamen in meliorem spem,me commonefaciente, di certe affirmante nihil indo periculi imminere, ducti, non
hi ri. - . tantum laxatum a timore animum habuere, sed etiam pria, i sinam salutem cito recuperauere. Vbi enim natura totam materiam eiecerit, licet corpus ex euacuatione quoquo pacto languidum reddatur, tamen patientes in meliorem statum, quam fuerint, redacti sunt. Quo tempore nihil aliud μωήλ Medico agendum erit, quam considerare, ut causis huius. offectionis incumbat . nam terminata iam euacuatione anumaduertat Medicus, an vitio hepatis, vel alimentorum,
huius limosae, & nigri superfluitatis copia in sanguine cumuleturi& tunc si vitio hepatis hoc factum fuerit, huic si currat. si autem alimentorum causa,rerum,& probam iri, a Peret
329쪽
peret victus rationem, circumspiciatq; , cum haec materia non attrahatur a splene, ius merito impurus remanet sarupuisIan hoc factum sit ex splenis vel imbecillitate, vel o structione.imbecillitatem tollat,intemperiem,quae imbecillitatis est causa, remouendo:obstructionem autem,Viasapc riendin&materiam praesentem excludendo,consul nabit .ia '
Quibus remedijs haec sint peragenda, non referam, cum a proprijs sontibus lisc desumenda sint. hoc unum tantum dieam. quod,si causae huius assectus,tam terminata, & perse Deiectionu nicta euacuatione,non remoueantur, eiusde siet recistiua , per graris nisi to interuallaq: repetet, tandeq; fgrotantes ues ad hydrope Ut latur cauo in nonnullis contigisse vidi deducet: vel aliquando ita sae recidiua, utet haec materia acredinem ascita, ad naturamq; atrae bilia morbi graues conuersa, ut unica evacuatione demum fgrotantes de' me, μωμος.
dio tollat, sicuti vidi factum in his, quibus me aduersante
Vina generos Maromata, rad ces, & olera acriora erant in continuo usu. quod si lisc materia acredinem non acquisierit,nec ad naturam atrae bilis vergat, in suoq; naturali stati permauens ad vetriculum repat, per eumq; educi solita lita deducet pat etes ad malas ventriculi affectiones, sicuti prp. cipue ad famem caninam,in quam ex tali materia per Ventiriculum sqpius euacuata, eoq; decumbere solita nobilem Medicum deductum,& ex ea consumptum suille,nuui. Hic dicta sint, ut Medici huius assectus praeseruationem no negligant,circa cuius curationem non ita laborabunt ; quoniatunc faterit munire intestina clysteribus lenientibus, ne i transitu ab illa materia offendantur, & vomitum, si aderit, facilitare cum leuioribus,abstinendo ab Oximellite,& cari
ris omnibus, qus acetum recipiunt, cauenteS, ne ea, quae ventriculii roborant,praeterquam incasu urgetiriadministretur, onualuq; adstringent ita rei u usum tam exterius,quam interius vitent.optimain, opportunaq; pro rationc morbi vinctus rationem interim aegrotantibus praescribant, certam salutem si errata nulla admiscrint,polliceamur. . . .
330쪽
De Ghiade a materia bilios. Cisp. i. r. ARthritim fieri a quacunq; materia, quae transnissata
ab uniuerso corpore, vela dcterminato mcbro per , -- proprias vias in cauitatibus articulorum, & in circunuam
ob fiat in tibus partibus recipiatur,dogma est Galeni antiquu b Om' ' nibusq; acceptatum. Contra hanc sententiam insurrexerua: Moderni,discrepantes de materia, de membro mittete, et a vijs,& de loco, in quo haec materia recipiatur. Materiaci ne destritide unicam esse, hancq; pituitosam, subtilem,& serosam alis. modernorum mant: quod si in arthritide quandoq; sit rubor & calor, dicunt hoc fieri ratione doloris attrahentis, sicuti & Eorunt subrem huic aliquado connecti,non ex se,sed quia ut assectio contingat in temperatura impense calidan in cot-pore pletorico, quodue ex leui occasione in febre incidat. Membrum mittens dicunt esse sotu caput,in quo extra cal uam sub cute talis aggregatur materia, quae sensim transi sa ad partes inseriores modo ad hos, modo ad illasdilabitur articulos, negantq; a visceribus,& internis panibus bi transmitti; quoniam syncerus humor per venas non polcaserri, nec sanguini permixtus potest syncerus in articulo excidere. ad quos si etiam cu sanguine emanaret,phlegi nees, non arthritidem excitaret. . Quapropter viam, paquam haec materia in articulos descendit, dicunt esse sub cute tantum, ubi laxae, & amplae sunt viae, non autem petvenas permeare. in medijsq; earum viarum restionibus ei eunt eam non subsistere, quoniam cum sit subtilis, per trat usque ad loca densa, & compacta, quibus haereat, stideo in articulos tantum hrmatur. loca aute,in quibus hῖ materia retinetur,dicunt non cauitates articulorum esse,sca in ligamenta, in periostea,& in tendones recipi, hoc arg mento, quod in tophacea podagra, aperta, ruptaue cun erunq; e digitorum articulis eruitur humor in tophura