장음표시 사용
21쪽
omnia esse corpora. Vnde antiqui Atinnistae Leu. Democritos, Epiciuus, aueretrio , eo tandem dementiae deuenerunt, ut dicerent non
dari entia spiritualia, sed omnia etiam Deos Psons qui essent, componi ex atomis, uirundum non ense conditum a Deo; nec dispositum per aliquam supremam intelligenthundi regi ab aliqua Pro videntia , nec aliquid in eo agere propter nem, sed omita fieri ex fortuito concursu atomorum per inane spatium volitiintium. Et ideo haec Ato, mi statum secti omnium sapientum censura pra, scripta fuit tanquam non m- rudis, onem; sed etiam de Religionibus male merita. Neq; minuetur Recemiores inurgatis tamen his impi tatibus, ei adhaerere quod veram illam serio. tent, sed potitia animi gratia ut ingenii acumen in malae causae sensione ostententificut Philosophus havorinus legitur suscepisse patro cinium se is quartanae,&Glauco iniustitiae lauri qui dam stultitiae.
EMLut ait Aristoteles, contra omnem P ros
rentem sermones non oporteat esse solici tuiti,& huius viri principia satis impugnata situ patagrapho praecedenti, cum secundum rei verbiatem non differam a principiis Atomistarunt m nentium particulas quantitatis quam vocant materiam, et sibilantiam rerum ter notum figuram,ru stum suum constituere varietatem entium. naturalium, quod Hiem perpetuo inculcat maria itis Aut ior, quia taene eius omniones, non qui idem solidissationibus ed solum facilibus,&ima i
22쪽
ginationi blandientibus explicationibus declara.
tae, magnam approbationem reper me , praeci pue apud eos, qui imaginatione magis, quiun tione philosophantes, interiora. intellimilia rerum priuicipia penetrare non amant , aut queunt; ideo paulo accuratius illas sanimitim te qarantum ad praecipua capita sigillatim enim,revitas non sinit aeseremas , ac refutandas hic sisciplinus. Igitur Author ille, ali illa solere , ingenii Uus,4 in mathematicis egregie versatus, in praefatione suli Me principiis Philosophiae, aerea omnes tanquam in vestiganda sapientia inimtices, ac pro caecos superbiuisale inculpans, de quidquid haci musa tuis de rediis naturaturiis traditum est, ut insignem errorem, in quo quanto ciuinis proieceris, tanto longius a veritatis trami.
te siclinaueris reiiciens , gemno vhilosephia Irincipiis repertu , ipsamque veritatem caeterise ostensurum, demonstraturum tanta securita, te astruit, ut videatur illam de puteo Democriti recenter ea tractam in publicum primus produxisse. Securi atem tuam cumiuis tundamentalianis principiis haereditasse videtur ab Epicureis, oin veritatem quasi digito se indicare confidem vicine gloriabantur, ipsumq; sectae caput Epicurum
Hac praefluus postquam omnia omnino in dubium plusquam Pyrrhonium statim in limine pri-
inae partis olocauit, eorum examen numero: hoc principio auspicaturius dubiis ae euἐso, Ero. σι ρθην,--.deu 3. ..esines Gin ume, noxiisee p.ras. Ex quomon inieri, rein , quae idest,mentem nostram,non esse corpus:Quod
.uidem licet si verissimum , s uilia inen argumcnto conuincit, δι eta εὐ, ui num. s. με
23쪽
a Mima Paνtti Fh reae Dissipat. I. mens euhe , ae earras se eo, nondum να-- e, gitar, ae errat . si ne in mundo Hi quod σουus, idest aliquid extensum; ergo mens eri trans non est oriensa, incorporea. Sed retorqueri facile posset hoc argumentum; nam etiam mens dim cogitat, decora est se eine, nondum tamen certa est,ia m. gitat, an suens ab alio productum, vel improdu
ctum an sit ipsa actualis cogita ij, vel aliquid a
s a cogitatione distinctum tamen alterutruineoru est Quidni ergo posset esse corporea,quam. uis supra suam et Mitationem essectendo nondum
corporeatatem aduerteret praecipue cum ex praefato argumento mens quidem conuincatur de sis, existentia , mindiu tamen suam uiditatem pl.
ne, ac distincte cognos at unde quia existere est quid commune rebus tum corporeis , tibnipirtu tibiis, posset abiblute esse corpore , quamuis de corporeitate nondum plenam , distinctam notionem haberet , sicini est creatna, de ut communiter tenetur,a sua cogitatione realiter distincta, quamuis dum ita arguit, ridumue his cogi.tet Eneruat adhuc magis argumentum suum ipse Benatus, dum nomine cogitationis dicit se comprehendere omnem omnino cogitationeinaum se Dsitivam, tum intellectivam, ut patet num. 9. Vnde hoc argumentum proinde probaret etiam cognistionem sensitivam esse quid incorporeum , tamen viri sapientissimi sensationem ab intellectio, ne di lingvivir, quod ista sitqui inopes alio inse
nis,illa vero sit corpor , pecudibus con Mounis; Hymem fert commiime an ma: n nimis probo, nihil probas . Unde ara via, uatione probanda est aninis ratio aliespiritualitas, de in infirmis
h cratiociniis, quae sua fragilitate soliditati verset Mise rogant magis, qu sauent.
24쪽
Constituta eiusmodi animae nientisque notitiaἰ progreditur ad alia talestiganda ex ipsis deis, quae cum naruraliter animae insint,illi supra se re. flectenti statim occurrimi, quartim prima praeci inlaque est idea entis omnimode perfecti, set Dei; quem ideo dari probat: Primo quia existentia necessatio includitur in eius idea si mi dein ion repraesentaret eum omnimode perfectum si 'siam
sine ekissentia, . is est perfectiomini prαcisma,
repraesentat et sicut ergo habere tres angulos m. cessario competit triangulo , quia in eius idea re in Iucet; ita existentia necessariotan petit Deo, quia . in eius idea repraesentaturi, proindeque necessario
eximi Secundo, quia tam perfecta idea debet effluxisse ab aliquo prototypo se nobiliori, nulliust autem nobilior prototypus assignariis teit nisi solus Deus, a quo impressi fuerit menti nolita ista
diu limatis not:o, ridea . Ex quo ulterius infert, ipsam animam esse causatam a Dei alias enisii Deus omnimode perfectus non esset, si animam cum caeteris alijs rebus non produxisset. Cum autem Dciis nec falli possit nec fallere velit, sed sit pia veritas, infesti eum ne sit eriorum nostro. runa Author , talem secisse mentem nostram, ut nunquam falli possit in his , quae clare, ac distii et e concipit ex quo concludit numer. D.omne, quod clate, ac dastincte a nobis concipii , esse etiam verum ridest , ita se habere , cuti concise
Plane quammiam non sit huius loci haec omnia discutere, Metaphysicalis haec doctrina infinitis ambrguitati,is, 3 impugnationibus obnoxia est,
tantilim abest visit euidens,, demonstrativa, qualem ipse putar. Nam, Ut caetera mutam qua quae ratione claro , S uidenter denionariat, ideas rertim naturaliter esse a Deo animediate no
25쪽
his inditas m non a sensibus aceeptas, sicuti do. centraristoteles, D.Tbomas, irimates Theol
gi, ac Philosophi tamen hac supposito vid
tur esse totius huius ratiocinii columen Nam si rerum notiones, ide s Deus per sementi nostrae non impressit, sed Mneficio situm a rebus ani sina conerit nihil, Rohibetinente in nostram, utpote deflabibus obnoxiam in in confinio substantiarum intellectit alium positam, proindeque a fonte veritatis elongatissimana , in venandis eius modi notitiis sapissime peccare licuti prohat sumis morum virorum in varios mores lapsus neque prosu erea relandavi hic error in Deum, scisti nec alia causemim iecundarum in suis operationibus saepe deiicientium peccata . Deinde , quaesis hei secta sua princi a pittat effresara , ac distincta; cenetani clare, ac distincte probant Peri. patetici dari materiam, ex qua omnia fiant,& - mam per ouam omnia in suo esse constituant ursacipse laudatus Author probet an :mam esse incorpoream inensionem esse ipsem essentiale consti
tutulum substantiae corporeae, particulas materiae
quantum est de so moueri solo iam tu recto, c. viti ergis adhaerebit animus; sim quilibet fiam incipia ut clara, ac distincta diuendatὸPlane vesdiremium non minia, qtiae nobis clara , illincta que videntur, esse propterea vera , vel, ut quidamo Antiquiud uere, omnia , 'apparent, esse vera . Sed missis his omnibus, Mahas quae ipse i ea prima parte pros litur, ut adja, qua sunt bu tu soci accedamus. Aggreditur in secunda parte principia rerum materialium explicanda : Et post multa de nasuu
de invicti me, de spatio, loco,de tu imitat ione
mundi omnino falsa, ut num. 8. quod etiam diui
natus dari non possit vacitam , ruam. r. quod
26쪽
mundus sit illimitatus, Se spatia illa , quae supra, sos imaginamur ac ia, sint tamen veriscorpo ,ridus initi; mensum diffusis plena, iumer. 12. impossibile sit dati putres mundos; tandem ingenueir tens se mihi agnoscere in bibstantia materiali praeter extensionem di Hi sibilem, figi ra. bilem loco mobilem,concludit particulasqua' titatis, seu extensionis per suas diuisiones, figuras, ae diuersos motus esse principia rerum natura, lium esseque ninn, verum recipere, nisi quod ero x is principi j cla e deducatur, scilicet , viqiiisque omnia studiis fui gestit accommodare , dicebat hominem Mathematica deditum , non alium or-t em agnoscere a nisi' item particula , ac ligurae mamitatis zonstituerent, sicuti , ut notat Tulliunqisidam Musicus, ne ab arte sua recederet, animam finxit esse quamdam barmoniam , Drtes ali quis viles notam excogitet Philosophiam naum. dum bellicum ex pugnis constituet iurista exiitigiis legibus , ac nidicis, , Μercator ec nundis
nis, ac reciproco commercio Nauta ex aquis cum antiquo Thalete, c. Nec deerunt rat Iones appa
xentes quibus quisque sua uiueata stabulat, de
naturae effectus explicet. Mo um vero localem particularem dicit hiaa inhor initio mundi esse at o impressum Muni sortia ter conseruari in materia cum tribus legi bus; mia uiri prima est Quidquid ιι ea ιὰν mouo
27쪽
t . qua se minimum quidem possint exonerare, nisi aliis imponendo. tias vero mirificas leges quae simi eius doctrinae praecipua columina, ut iunctiores, Menerabiliores est crat, ex mathema ticis ad rheolosica repent contiolans, demomnia ex ipsa Dei immutabilitate a num. 6. ad 41. quia initio inconstantia Deo attribueretur, si dicerent, eum noucs motus inducere in niundo &ob suam immina sitatem debet res in eodem stati conseruare Di si . id quod in moti semper in motu , id quod est in quiete semper in quiete,
quam eandem ratiorem duabus ali, regulis a commodat iSed plane, praeterquan quod harae gula repitanant mansi festis experientiis, quibus videnrii depto termino grauia leuiaque motum suum sponte finire , pluraque mobilia cessare a motu, licet illum in alia non transferant, sidera naturaniter girare, acferri motu circulari, Gu pus motum allidens quiescenti non semper resilere, cum Coem ImPetu, in πω saepe cum nullo,ut patet in nψει picis allis parieti, quae nec resilit, nec mouet parietem aedipsi ohaerescit.&agglutinatur . a io Theologica, quam ad has regulassabiliendas adhibet Benatus prorsus inepta est: Quasi velo Deus absque sua immutabilitatis prae. iudicio, quos semel re si idit motus Diugere,
variare, minuere nequiret aut praefinire cuilibet
28쪽
Quaest.I. Ar III. De τνἰaevii in eamm etyscat, aut ex corporibsis, alijs quidem rectum,
aliiscircularenture tum tribuere, ut ista ruituunt varietate venustior sit orbis . Reiectis igitur ficti ' eiis his motuum imibus, ut principia quoq; istius Authoris consulentur , quod praecipue ad hanc partem pertinet meo particula quantitatis secundilm diviso. nem , figuram, localem motum variatae non pisum esse rerum naturalium principia . Corisellisio probari posset fere , iusdem argiimentis, quaeir cedent par grapho prosecuti sumus, sed praeterea Probatur primo:Nam ista principia solum, celenus dissessit a doctrin picureorum de principiis naturae caeteribit reipsa conueniunt: doctrina Epicureorunt de principiis natura fuit unanimiter a Doctoribus Catholicis relam erga pari iure, ipsa Renati principia sunt reij cienda. Minor patet; Quamuis enim ex PMribus , Ooctoribus Melesiae, quidam Platoni , quid ui di
noteli adhaereant, unanimiter tamen Epicuri doctriiram, etiam de corpusculis . rerum natura, lium principiis inculpaut ut rudem falsam immo Augustinus Epicurum vocat delirum Θ, Iosephum, vel potius amatorem vanitatis, non sa. pientiat; similia illitis, corpuscolorum doctrinae elogia crebro apud Sanctos Doctores occurrunt. -- vero in batur: Nam capitauia Epicureae se et aede principijs dogmata erant somnia componi corpusculis motu itu, figura diuersis , corpuscula illa motu recto ferri, occursu aliorum obliquari, hinc fieri turbines, ac vortices,&c.Sed haec
sim ipsissima Mixit principia , qui etiam viil
nius epicuti Eet,num. 18. iubet a sua Philosophiae allar causarum inalium inquisitionem Lerg
principi 'enati sunt eadem, ac Epicu eorum
29쪽
' Sotb quaero; vitam omnes istae atomi sitim, Mntialiter eiusdem speciei, vel non si sint eiusdem species; ergo debent habere eundem nintum
naturalem nana corpora eiusdem speciei moueritur eodem motu naturali, v omnes particulae ignis mouentur sursum ergo falsodicunt Autho- res huius sententiar, quasdam atomos moueri naturaliter sursum, quasdam de stim, quasdam an transuersum mi vero sint diuerta speciei, cum conueniam insatione corporis, debet assignari in illis aliquod principium essentiales, Mundum
quod una atomus diuert ab alia Septimo, ex istis atomis non potest reddi ratio essectuum naturalium , cur ..tantus in natura ordo eernatur: quomodo ex modico grano possit fieri arbor, cur simile generet sibi simile; unde tanta varietas potentiarum , virtutum, inclinationum, Mactionum in relius; unde tanta , tamque mirabilis solertia in animalibus ad procurandarimbi commoda, R fugienda incommoda quomodo sat in illi, memoria imaginatio, aestimatiua sensis communis; quomodo species visibiles rerum emittantur ad oculoso ad speculat;quomodo e tum auratisitur a magnete;quomodo modica scii tilla magnum pulueris tormentari aggerem tam subi o instantinet. Dicere enim quod atomi istius scintit Iar,cum sint in perpetuo motuinum tangunt atomos pulueris , suam illis inqua eludinem coinmunicando, tantum in eis tamq, repentinam dationem excitent, in qua consistit ignis , incred, bile prorsus videtur; veluti si quis dicerer, must volitantem circa aggerem frumenti , posse totam
granorum massam commouere,& vulgato repen te in omnia grana suo moria totum acervum dissi,
pare is militer diceres, quod istae stupidae atomi in cerebelisia is cosarea Ne possim ei commutu-
30쪽
Quaest a. Aiet.III.mμineppi si eommunἰ.11 care adeo mirabilem industriam;quod species visibiles sint quaedam atomi derasa ex superficie corporum,quae tam iubilo, cum tanto ordine,iam recte erantur ad oesitum ut nulla distantia retardentur, nullo ventorum statu abripiantur intilla aeris agitati me ut satur, nullis fenestrarum claustris impediantur, quod magnes attratinae rum per quasdam atomos aduncas, hamulatas,qins a se ad ferrum dimittit, postea retrahit simul cum ferro, sicut piscator piscem;Haec omnia, inquam similia , quae prosequi non vacat, non
modo absurda, sed & delirio , fabelIisque similia
octauo demum haec tomistarum sententia non satis congruit ad explicanda fidei dogmata; cum enim tollat omnem distinctionem realem accidentium a silmntia quomodo explicabit substantiam panis verti in Corpus Christi, manentibus tamen jsdem accidentidiis quae erant in pane Et cum neget dari ullam formam substantialem, quomodo saluabit animam hominis esse formam substantialem eius corporis . eum iis componat
unieam substantiam Et si concedit nominem constitui exanima tanquam serina, di corpore tanquam materia quare etiam idem non poterit dici de alijs rebus, eas scilicet conitare ex materis, cisorma; de ex solis atomise Et si iuxta fidei domi-ηam constet gratiam sanctificantem , virtutes su- pernaturales, dona Spiritus Sancti esse qualitaresipiriuiales ab anima distinctas, eamque informantes; quare negabis etiam res corporeas informariliosi permalitates corporeas ab ipsis distinctas Adde tandem quod , dum haec sententia sua sat ws rerum omniu' naturalium causas facit periculum est, nota mixta diurat homines ima Linationi deditos , ut cum Saducaeis existiment