장음표시 사용
21쪽
ANNUS MUNDI' 24 a. anteChrishim I 27. Mo es Atium deserit ,
Mo es in Madiantis 8 His TORIA lacessit . Unde haec aeceperit auctor, nescimus: quare ea tantum reseremus, quae de illo, narrante Scriptura, certo tenemuS.
VI. Restitutus Moyses Thermuti, apud illam mansit ad usque quadraginta annorum aetatem ς quo tempore animatus divino Spiritu, gloriae filii adoptivi tantae feminae renuncians, deserta aula contulit se ad Israelitas , satius habens, affligi cum illis, quam peccandi periculis expositum manere. a Ea Occasione nactus est quemdam aegyptium, qui inclementer habebat unum ex Hebraeis , reique indignitate commotus , sedulo prius, an ab aliquo observaretur, circumspiciens , in JEgyptium insiliens occidit , atque cadaver in sabulo occuluit . Factum hoc excusare videtur S. Stephanus, insinuans singularem quemdam Spiritus sancti instinctum , quo persuadebatur, se ad servandum populum suum a Deo esse destinatum h . Mane alterius diei duos Hebraeos , mutuo iurgantes, alterum ex illis admonuit , ne fratrem percuteret . Cum respondisset ille, se nihil cum eo habere, Objecissetque homicidii crimen, Moyses, rem illam proditam esse intelligens, plurimum sibi metuit: nec immerito, nam Pharao ea caede intellecta , Μοysem ad supplicium quaerebat . Secessit ergo vir in Madianitidem, regionem trans mare rubrum , in Arabia Petrea , ad
UII. Cum eo pervenisset, accidit, ut se-
22쪽
ptem filiae Iethronis Sacerdotis Μadian, adaxandis gregibus Venirent . Impletis jam ab
lis aqua canalibus in pecoris usum, pastores quidam supervenerunt, ut mulieres abigerent . Verum Moyses, illarum patrocinio suscepto , iniuriam propulsavit, simulque gregibus ad aquandis operam suam contulit. Acceptum ab extraneo viro beneficium , puellae domum roduces patri renunciarunt; a quo statim in ses accitus , eo contubernio gratuito ' aliquan diu usus est. Deinde firmam stabilemque moram pollicitus, Sephoram unam ex Iethronis
filiabus conjugem duxit, ex qua geminos ii lios Gersam, & Elieger suscepit . Vulgo cre ditur , nedum principatum loci, sed & Sacerdotium veri Dei gessisse Jethro, non secus ac Μelchisedech in Salem, & Job in Denaba.
Profecto cum successu temporis venisset in castra Israelitarum, Deo sacrificia obtulit. a Si stirpis suae auctorem Madian, filium Abrahami ex Cethura b agnoscebat, ut nonnullis videtur, veram Religionem facile profitebatur. Ut verum tamen fatear, haec ratio mihi non probatur: si enim Iethro genus suum ex Abrahamo retulisset, non erat cur originis Vitium exprobrarent Sephorae, filiae Jethronis, Maria, & Aaron, Chusitidem appellantes. o Habebat igitur auctorem Μadian , unum eX filiis Chus, a genere Abrahami alienum. .d Porro collatis pluribus Scripturae locis Sacerdos ille plura nomina sortitus videtur, Iethro,
23쪽
Raguel, Hobab, o Ceni. a Sunt tamen qui dicunt, Iethronem fuisse Sephorae patrem, Raguel avum, Hobab fratrem, Ceni autem esse
nomen commune omnibus, regionem Cinae
rum ad meridiem terrae promissae occupantibus . Mansit autem Moyses apud Iethronem quadraginta annis , pascendis illius gregibus Occupatus. Interea mortuus est Rex AEgypti, qui Usserio est Ramesses-Miamus, cujus obitum ille consignat ad annum 2 94. successorem habuit Amenophim, aquis maris rubri I9. abhinc annis demersum. 1sraelitae autem tamen sis malorum pondere pressi , ad caelum inclamantes, pronas Dei aures nacti sunt. UII . Cum igitur Moyses pascendis ovibus Iethronis occuparetur , accidit ut in deserti interiora penetrans, usque ad montem Horeb
perveniret. b Ibi rubum ardentem , intactis
tamen vepribus, conspicatus, primo rei granditate obstupescens haesit, deinde causam pr digii exploraturus, propius accessit . Sed continuo de medio rubi audita est vox Dei , vel potius Angeli Dei majestatem , auctoritatemque referentis, qua ne accederet, quin &denudatis pedibus locum sanctum majori reverentia contigeret , iubebatur. Hinc nudipedium a Sacerdotibus , & reliquis Israelitis in Templo servatum ortum creditur. c) Adiecit autem ille , se esse Deum patris i psius
Moysis, ac Deum Abrahami , Isaaci , & Iacobi ,
24쪽
UTRIUSQUE TESTAM SNTI.cobi , qui auditis Hebraeorum. sub AEgyptiis
fatiscentium clamoribus , illis relevandis , a sue in libertatem afferendis, transferendisque in terram lacte , & melle man item , Praesto erat: totum autem opus educendi populi, idque a Pharaone obtinendi , ipsit Μoysi se committere . Dum haec Deus praeciperet, nedum nudatis pedibus , sed & aperto capite Moyses audiebat. Ut autem sibi cum Pharao- 'ne de Hebraeorum libertate agendum intellexit, tanto muneri imparem se se professus est 4 Sed Dominus opem illi suam pollicitus, ubrum confirmavit. Ne vero se deceptum in ea visione putaret, futurum . praedixit , ut post eductum populum eodem in monte Domino sacrificium ipse offerret. IIX. Tunc Μoyses a Domino quaesivit, quid Nomen sibi respondendum esset, si mandata ipsius ad De/ IehO- Israelitas reserens, requireretur ab illis, quodnam esset Domini nomen Z Cui Dominus i 'Ego sum qui sum s dices. autem nomen rogam fυ tibus et Qui est , vulgo appellatus: Dominus Deus patrum vesrorum , Deus Abraham , Deus Isaac , Deus Iacob, misit me ad VOS, ut ex servitute aegyptiata educti, promissae patribus vestris regionis possessionem assequamini. DL centi autem , adiecit , fidem praestabunt. H hraei hactenus verum Deum norant nomine
Dei omnipotentis , Dei Creatoris, Dei Abr hami; sed peculiari ipsius nomine illum munime adhuc appellarunt, cum illud nondum Patriarchis revelasset. a Ubi vulgata habet,
25쪽
11 HISTOR 1 A Tum, qui fum p Hebraeus legit. Ero qui ero . Deinceps autem Deus solet se nomine Jeho h designare . Est autem, uti nonnullis videtur , tertia persona futuri ex verbo μυah, ex isto. Porro in nominibus propriis saepe futurum loco praesentis ponitur. Ita dicitur Isaae, Visus ;Iacob , Suniantator, quae ad litteram significant, Ridebit, Supplantabit. Iehovah igitur recte verteretur: Qui a se ipse subsilit , eeterisque , ut sint, largitur. Ceterum , cum dicitur Iehovah , consuetudinem receptam sequimur; neque enim satis constat, qua ratione nomen Tetragrammaton raro exprimendum sit . Commode enim redderetur Javo, Jaho ,
tatis vero, prout cuilibet videbitur, vocalibuS, ut norunU, qui Hebraicis litteris initiati sunt . Jovistiter , sive Jovissater, ex quo compendii gratia factum est Iupiter, ex Jeho- vah sortasse originem ducit, ut sit Jovis pro
Jova, aut Jehovah. Veteres Hebraeos rectam hujus nominis pronunciationem nec ignorasse , nec omississe certum tenemus . Post captivitatem vero Babylonicam intempestiva religi ne ab eo abstinuere , ex quo recta illius pronunciatio ex hominum memoria obliterata est.
Post captivitatem tamen semel adhuc singulis annis, die scilicet solemni Expiationis, nomen illud pronunciatum a summo Sacerdote coram selectis discipulis , strepitumque tunc excitari
consuevisse, ne a ceteris exaudiretur, tradunt
R.bbini. Everso Templo, siluit tandem omni-
26쪽
UTRIUIQUE TESTAMENTI . IIno sanctissimi Nominis prolatio . Ubicunque nomen illud recurrit, dicunt Adonat , sive EA-him. Recentiores Iudaei docent, nomen Ieh vah in Moysis virga inscriptum, vim Patrandi prodiguc illi indidisse . Quin Iesum Christum ex eo virtutem miraculorum hausisse,aLfirmant, fabulantes, nomen illud ineffabile e Templo clam surripuisse, & inter carnem, &cutem in femore celavisse. Addunt, qui hujus nominis genuinam pronunciationem nosset, impetraturum omnia a Deo ; se vero ideo se stra obtundere Deum precibus, quod illud recte pronunciare ignorent. Sua quaedam erant deorum nomina apud Paganos, quae pronum Clare nemo auderet. Inductum autem id obsequio minus , quam timore , ne dii scilicet urbium tutelares, in ipsarum perniciem , ab hostibus evocarentur . a Porro decem Dei nomina exhibet Scriptura. I. Jehoυa , de quo hactenus. II. Ehie, Qui sum. III. Iah, idem nomen est , sed decurtatum. IV. El, Fortis. V. Adonat, Dominus. UΙ. Euha, Deus, Judex, Princeps. VII. Euhim, idem prorsus significat. Quamvis autem plurali sit forma , verbo tamen ut pronomini singularis numeri adjungitur. VIII. Saddai, Omnipotens , Vastator , sibi lassiciens, nullius indigens. IX. D minus Deus Sabaoth, id est exercituum . X. Elion, Excelsus, supremus. Tandem ob rvare poteris, nomen Dei etiamnum Tetragrammaton esse apud plerasque nationes, cum qua-
27쪽
gatur, βmulque hona AE- raptiorum Hebraeis
14 HISTORIA tuor literis illud efferre soleant, Graeci Teos , Latini Deus, Hispani Dios, Galli Dieu, Ge mani Goti, Turcae Alla, Itali Idio. X. Post indicatum Moysi nomen suum , praecepit illi Deus ut in aegyptum reverteretur , assumptisque populi senioribus, iret ad
Pharaonem , eique denunciaret, Hebraeis itinere trium dierum per desertum procedendum esse , ibique jussum a Deo sacrificium osserendum . Nunquam , adjecit, Pharao haec vobis laeto animo concedet; sed, eo licet invito , ego Vos educam, saevisque adeo plagis AEgyptum' percutiam, ut saltem coactus vos dimittat. Quin etiam in vos AEgyptiorum coremolliare quare moneo, ut cum egrediendi ab ea regione tempus advenerit, commodati loco ab
AEgyptiis vasa aurea, & argentea, vestesque petatis , quin de restitutione quidquam cogi vetis . Ostendit hic Deus dispoticum dominium , quod in rebus omnibus habet , dum transfert in Hebraeos jus bonorum quae ad Egyptios pertinent. Nisi mavis dicere, Deum prae oculis habuisse oppressionem, & labores , quibus, in AEgyptiorum . commodum subiecti fuerant Hebraei; eaque de causa voluisse ut sibi ipsis de mercede compensarent, Cum maxime iuris sui prosequendi nulla alia superessi et via. Sunt qui bona illa reputent tanquam captas ex hostibus iusto bello manubias. Tandem quidam statuunt , Deum nihil jussisse Israelitis, sed permisit se tantum ut sua ' ipsi rum ignorantia & simplicitate in proprium commodum , & in 2Egyptiorum poenam uterentur.
28쪽
XI. Moyses magis ac magis legationis pon- - es nedus, quod illi imponebatur, sentiens, excusao mittaturtionem suam prosecutus est; asseverans, scire ' Dis futurum, ut Israelitae solo verbo affirmam p IVti, Dominum sibi apparuisse, non credant. λ 'a' , 'Tunc Deus virgam, quam in manu ipse te--νω ἡ Hebat, in terram projiceret imperavit, eam' state . que statim in anguem conversam, iterum ma nitur. nu relevare praecepit. Paruit - ille , atque in
pristinam virgae sermam reducta est . Iussit deinde manum in sinum reponeret, quae inde reducta , leprosa apparuit. Iterum vero in ' si num Dei iussu posita, extractaque, convaluisse visa est : Duo haec prodigia coram populo fieti Deus mandavit, monens insuper , ut si populum adhuc diffidentem videret, aquas e Nilo haustas spargeret, quae statim in sanguinem converterentur. Μoyses his, minime a
quiescens, difficultatem loquelae , qua laborabat , causatus est, quam post facta cum Deo verba maiorem se experire profitebatur. Cr dunt nonnulli Moysem tardiloquio reapse le-borasse , illudque , dum loqueretur cum Deo , novo quodam pondere pressa lingua , auctum fui fle i. Alii ve putant, Moysi totam eloquem iam , qua pollebat maxime, perinde ac ba talogiam visam iuisse , ex quo eum immensa Dei sapientia, ac granditate illius muneris , cui destinabarne , illam conferebat. Uerum si haec sibi constarent, nunquam Μoysi Aaronem loco interpretis Deus postea dedisset. Tertia
dementia sere, Moysem ex ducta in Madian, iide
29쪽
tide mora , ab aegyptiaco, & Hebraico desum visse; quam loquendi dissicultatem Deus ver ba cum illo faciens minime abstulerit. U cunque res habuerit se se , Deus quidem proinmisit se in illius ore futurum, ac docturum verba quae loqueretur; sed Μoyses etiam atque etiam detrectans: Domine , Inquit, mitte , quem missurus es. a Postulari. hic Μessiam nomine Millsi , saepius in . Scriptura designatum , censuerunt veteres Patres. Adiutorem
sibi aliquem a Μoyse quaeri credunt Rabbini.
Designari Aaronem fratrem suum, censet cum Lirano Tostatus. Textus ita etiam redderetur Μitte virum, quem tanto muneri parem esseceris . Cui Dominus non sine ira respondit: Aaron frater tuus eloquentia , ut scis, plurimum v
lens , brevi tibi occurret. Hunc jubeo , tibi
interpretem adhibeas . . Utrisque autem voluntates meas, & conssilia exponentibus, . me non defuturum promitto . Volo praeterea ut vi
gam tuam tecum deseras, ingentium prodigi rum instrumentum futuram Hac virga dirugendo gregi utebatur Μoyse, de cujus origine haec plenis buccis praedicant Rabbini Illam Deus primo in usum Adami creavit; tum hereditate transmissa est ad Abrahamum , ex quo ad Patriarcham Iosephum; ab illo vero loco muneris habuerunt aegypti Reges ; sed his furto ablatam, in horto suo plantavit Iethro , quae alte adeo radiceS. egit, ut , nullo conatu avelli posset. Iethro Sephorae filiae suae nuptias illi promisit, qui tanto robore valeret,
30쪽
UTRIUsQUE TEITAMENTI. II 'ut illam explantaret . Tentarunt id plures , .sea frustra omnes, praeter unum Μoysem.
I, D Ost habitum cum Domino sermonem , ANNUS Jt Μονses domum rediit, bonaque venia mNDr
ab Iethrone impetrata , in aegyptum iter cum Z ιδ uxore , & filiis suscepit, nullam eundi cau- anteCbibsam obtendens, nisi ut fratres suos inviseret. 'RN σὶ Pergenti autem Deus praecepit , ut co- J'v'. ram nom Rege miracula patraret , simulque 'denuntiaret illi futurum ut filius ipsius prim genitus interiret, ni Israelem , inter caros si- sypho bi filios carissimum, ac primogeniti loco ha - et bitum, dimitteret. Cum ad publicum diver- rum eis-sorium Μoyses declinasset , Angelus obviam cum dit. factus, necem ei inferre visus est. Reputans autem Sephora, Angelum id tentare , quod Moyses nimium Eliereri filii sui circumcisionem distulisset, statim accurrens acuta petra illum circumcidit. Sunt qui credant, mortem non Moysi, sed ipsi Eliezero intentatam fuisse et Scriptura sane hic implexa est . Initiato ea caeremonia ElieZero, Sephora pedibus Μον- sis provoluta: Sponsis, ait , sanguinum tu mihi es. b Quae verba ita interpretarentur zaegre sponsum sequor, cuius religio natorum