De Larum atque Penatium

101쪽

igni sacro eommemorantur, mulla simulare in templo Vestae clava Me fatende m est. suamqnam enim hoc suadere et pilene iubere videtur penetralium sigilifieatio, et sacris in reconditiore quodam sacram e indita Fest. p. Elo R. v. Pirites le acrificiun elicitur, quod interiore parte Ancrarii confieitur j, quamquam praeterea in aliis eicitatibus utroramque numinum paene Semper communis perlinietur cultus - sic Lavinii et Macrob. II d. Interp. ad Virg. Aen. II, res et Serv. Fuid ad III, Iainfra cap. Is Exserigitos et in ea, quam Virgilius sibi finxit, Trojaiv. silpr. c. s.)-Vicit tamen illa mentiis Romanae subtilis indoles, qua omnia accurate distinguere, et coniuncta publien sanctione sacra, iterum pro num nicvmia natura dividere et quodammodo dissecare studuit Etenim nusquam si quaeris, uomse in Vesta templo Penates servatos aut evitos esse tradituri sui enim de ea re loquuntur, omnes aut in universum Solis Bacra nescio quae commemorant, de quibus mox Meturi sumus, aut ulla omnino simulacra ibi fuisse prisos negant. sua re Dionysius II 66 εἰ τὶ Λέ τινε - alii igitur negant, Or φασιν - τού maρο αποθθqτατοὶ πολλοi 1ερα πεμμαί τινα ἐν P Qtενει τῆ θεα ων ο ι τε 1εροφάνται την γνι ιν εχουσι καὶ α παρθένοι. Iam vero, ubi ad fidem firmandam ei rei historiam Metelli narrat, qui primo Punico bello sacra ex incendio servasset iterum nihil nisi di s τα λειφθεντ inquit a Ttων παρθένιον αρπάσα γερα διέσcoσεν ἐκ του πυρο* Neque aliter Plutareh. Cain re, ubi in Gallico tumultu servata a L. Albino sacra tradii, aut Valer Max. I, I, Io, aue

Ovidius, qui quamvis ast VI, 365. Iliacae pignora Vestae et v d a pignora- fatalia eadem appellat,iamen alia quam Palladem ei ignem; fuisse sacra negare et pse videtur eost ast VI, 2DI. 23. Id. III, das. Item Livius V do sola sacra, nec XXVI, in aliud signum commemorat quam Palladium, conditum in penetrali fatale piguus imperii Romani. Muc Augustini locum vetulerim C. D. III, 18, quem, quia mendosus vulgo legitur, totum hic 'nu Nam de eodem ince

102쪽

diu luquutus: , Cuius impetu nil ,, Tirmnes Sacra illa fatalia, quae iam ires presserant civitateμ, cum ab illo ineendio liberari non possent, Metellus pontifex suae quodammodo salutis oblitus irruens ea semiustulatus abripuit Neque enim vel ipsum ignis agnovit. Aut vero erat ibi numen quod non etiam si fuisset, fugisset. Ubi novissima verba ut nunclegu tur corrupta et sensu carentia transpositione Vocahulorum levique unius mutatione faeilia reddas et plana. Sic enim repone: Neque enim vel ipsum Ont numen igni agnovit, aut .non verum ibi prat numen, quod etiamsi fuisset, fugisset Aut enim Augustinus signasient eorum opinionem, qui nulla simulacra ne nisi dolia vacua intemplo inventa esse narrabant, aut in universum illud Verum numen esse posuisse negat, quod ipsum se iuvare non potuisset Solus Tacitus contra afferri possit,

qui Annal. XV I, in Neroniano incendio: Numae , , inquit, ,regia et delubrum Vestae cum Penatibus Populi Romani exusta Verum huic obstat templi commemoratio, quod Penatibus singulatim in Velia dedieatum fuisse testimonia omni suspicione maiora evincunt. Inter quae Marmor Ancyranum, Livius praeterea XLV, Io, et si tanti est, Solin. 2 si quibus et de templi situ et natura infra cap. 2D. pluribus dicendum erit. Moc illis Diis, tamquam alterum Urbis penetral separat a Vestae cultu constitutum. Itaque quamvis de hac ipsa, quam diximus Penatium aede Taciti locum eum Hedinio Exc. IX. ad Virg. Aen. II. interpetrari nec possimus nec velimus, tamei nihil eo demonStrari aio, nisi penetralia illa, quamvis Penatibus iiS, Nili proprie dicebantur, mon dedicata, Penatibus omnino carere non potuisse. Moc etiam Dionysius D detur indicare, iii hoc loco caeteris cautior quaedam

ραγ II 66 Lin Vestae sacrario condita esse ait. Ac primum quidem Vesta ipsa, si ulla, penetralis ea. Hanc diserte senatibus adnumeratam esse Videbimus. Neque tume haec ulla sub effigie culta, puram enim

103쪽

ignis naturam fuisse consentientes animant probi auet re omnes, ut Ovid, ast VI, 2sI:

cui adde Dionys IIal. I. I. Nec in intimo sacrario esse poterat et supra c. 8. an.). Deus enim, ut videtur; omnibus patuit, qui quidem puri accederent. f. enins Festum S. V. October equuS Supra c. 8. allatum et quos ibi citavimus alios Dionys II, 66 θ di siέρα υἐν ου δεισ ἀπείργειαι τ ῶν βουλο/ιενων εἰσιέναt. Reconditum contra penu certis Solum quotannis diebus apertum profanis culi remotum Solis sacerdotibus adire eoncessum St. f. FeStum S. V. pen Ora

supra allatum, Dionys II ho Serv. ad Virg. A. II, Ios. CaP. 32. De Palicidi O. Aiqui hie quidem Palladium illud servatum est,

quod non solum coniunctum cum Vesta, plurimis commemoratur, Verum etiam simul cum ea sub eodem te-eio eoli haud dubie pronuntiatur. Inter απορρητα,ρα refert Dionys I, 6 καὶ τὰ ιε/tυθευμένον Παλλαδιον

λάδιον αποκεiσθαι. Add. Ovid. Trist III, I, ID VILIAE. et 3 . Herodian Io S. V, 35. Hoc autem ire vera effigies snervae, uti describit Procop. Beli. Goth. LII., sive Tude quoddam et dedolatum lignum, quod priscorum temporum simplicitas tamquam verum numen coluit inter penates id ipsum fuisse et alii et interp. Lion ad Virg. Aen. V I2. tradit. Cf. cap. Id.

104쪽

so Vestae autem naturam tam arte eum Pallade et apsu Virgine eonitinctam filisse, ut a quibusdam eadem haberetur, notum. f. panti ad nil. h. Lasacr. Pali.

v. s. oua re doctus Propertius, apud quem IV, da Tarpeia Vestalis r

Cuius rei semina itaedam a Virgilii earmina transiisse videntur. Cui enim inspecto Aen. II, 2- ,, manibus vittas Vestamque potentem aeternumque adytis P fert penetralibus ignem in mentem non venerit, Isi ubi dixes et Diomedes Palladium rapientes: ,Virgineas ausi divae contingere vittas dicuntur. Possis tam , licet durius sit, viviis ad penates, quibus caput vitiis velatum fingit Aen III, II, d. referre et Vestam potentem aeternumque ignem per , δια δυοι dicium ace pere, aut denique Vestam, quamvis Rοmae non ita eultam, ipsam aegie expressam igniscari putandum est, quod cum eorum rationibus optime concinit, qui Vestam inter penates si id inst. c. d. med. recensentes, hos

ipsos agnos De is, quos Etruscorum disciplinis obsequuti Velatus dicerent, rediderunt. Cf. Senecas Nat. B,II Adhibitis in concilium iis, quos superiores eι involutos vocant Mulier Etrusc. III, d, I. f. inst. e. II. Certe Virgilius ipso Palladii vel Palladis nomine nusquam eius inter sacra Aeneae meminit ouod si in

tanto scriptorum conSensu eo magi admirandum videatur, quod omnem carminis materiam a servatis per Aeneam penatibus spetit, tamen quin de industria illam memoriam omiserit, ambigi nequit. Nam doctus poeta nec cum Homeri auctoritate, ex quo totu pendet, quique in omnium oribus erat, ita opposita fronte pugnare voluit, ut Doloniae argumento quod ipsum alibi sequitur Aen. II, Ida I fidem prorsus detrectare videretur, uec iis obsequi potuit, qui utiomeri carmina eum nomanis fabulis consociarent plura fuisse Palladia fingerent.

Si Schol Veronens ad Virg. Aen. II, Isa; sic Callistratus, Satyrus P. Diondis. I, 63 C eund infra II, M.

105쪽

Hue enim continent omnis Palladii vis prorsus evertitur, quam eam esse tolunt, ut imperii Troia Itomam translati aeternum pignus rideatur, sic enim nuditat .

Liv. V, 32, XXVI, 2 . Ovid. Fast VI, d a. uomodo vero illud pignus imperii fuerit, quod pro lubitu ad effigiem primae imaginis mulsipuicatum Suum reddere cuique liceat oua re reetius re certe prudentius illi, :ui proficiscenti per Italiam Aeneae ultro id a Diomede oblatiam esse narrabant. Alia excogitavit Aratinus Ap. Dionys I sis. Sed utut haec se iubent, quoniam non quo iure sed quid omnino aut vulgi fabulis aut publiea

religione receptum Romani crediderint, disquirere no-Strum est hoc certum, ut inter recondita restae .penetralibus sacra etiam Palladium fuisse paene comentientes existimaverint. Reliqua sacra quae ferebantur, non magis simulacra deorum, quam instrumenta et Vasa quaeredam obscuris fortasse sacrorum caerimoniis destinati

fuisse, verisimile est. Moc indicat Propertius IV I, 22:

Imagines enim aliorum deorum in Vestae honoremeircumductos esse, Vix credibile ouocum facere Ddetur Phitarch. Cam 2θ., qui Subtiliorem rei doctrinam affectantes saera ea dolia duo arbitratos esse, alterum plenum, ulterum Vacuum refert. Hos tamen fueriint, qui deceptos arguerent doliis illis Visis, quae non ipsa saera, sed quibus sacra Gallico tumultu condita defossa essent Assentiuntur iv. V, o Fnst. S. V. Doliola, quos iterum redarguit Varro L. L. Lia . illi , quum Duliolorum nomen et originem multo vetustiora Gallico tumultu doceat. Praeterea alias res antiquitatis memoria et obscuris viribus religiosas illic clausas fuisse iure meo coniicere mihi videor. Huc enim quin pertinent Gellii loeus N. A. IV, 6. non dubitu, qui S. C. M. Antonio A. Post humi coSS. commemorat hoc: UOD C.

dii tri L. F. PONTI EXAE INCIAVIT IN SACRAuIuIN REGIA HASTAS MARTIAS MOVISSE, DE EA

RE ISTA CENSUERUNT Nam sacrarium illud aliud

106쪽

quam Vestae penetral es, vix binisse, ex iis, quae supra exposuimus cap. 8-ID. apparet. Similiter fomtasse Lavinii erat, ubi in Penatium adie, quorum religionem illic artius etiam quam spinae cum Vestae sacris coniunctam fuisse videbimus cap. Is caduceos ferreos et aeneos, et fictilia Troi, in penetralibus servari Timaeus narraverat Dionys Hal teste I, M.

Verum ut ad eos reip. Penates, quibus templum

preprium et cultus separatus concessus est, reden mus:

omnes veteres, qui de his diis scripserunt, aut ab Etruscorum disciplinis suam doctrinam repetierunt, ut Graecis fabulis obsequuti ad Aeneam et originem Asianam rettulerunt, aut denique utramque rem consociare studuerunt quamquam qui prorsus Phrygias fabulas respueret, inter eos quidem scriptores, qui saeculum tulerunt, credo fuisse neminem. Ab illis autem partibus, quae patriis religionibus quum rei natura tum populorum perpetuo commerci propiores fuisse iure quis dicat, Nigidius prae ceteris stare se profitetur, quem niuria, quasi ipse sibi non constet, Arnobius caecus antiquissimi cuiusque

ritus insectator et molestus non raro atque adeo absurdus latratοr iniuria accusat. Nigidius enim apud Amob. e. g. III, p. 123 si omnes penates quadripariata hac divisione complectitur, disciplinas Etrusca SequenAbgenera esse Penatium iratuor et esse ex his doris alios, alios Aeptuni inferorum tertios, mortalium hominum quamios omne et superos et inferos et maritimos et astrius deos hi enim sunt Lares f. Lib. I, c. d. vi recensuerit, et hos in domum penetralibus coli nique penates haberi fas esse significaverit, et consentaneum est, et ex omnibus, quae huc Sque disputavimus, sequitiar Ct imprimis c. s. et . Nequaquam vero hoc ex illius Aententia concludendum quod Arnobius ipse fecisse videtur de industria turbas ciens, ut ii dii, quos inter pe-

107쪽

nat boli ait, revera Populi Romani penates, h. e. Dii in urbis penetralibus culti tutelares Urbis et gentis

fuerint, quatenus haec eiusdem originis esse et unam quodammodo familiam enicere crederetur Hi enim qui fuerint, in cultu obscuro semperque profanis oculis remoto, es doctissitium quisque Romanorum dubitabat Vestam tamen quamvis separati Sacris cultam, inter eos fuisse ex his argumentis sponte Sequitur; nam et de numer coelestium erat, et in penetralibus colebatur, ut disertis verbis traditur. Interp. Lion. ad V. A. II in et Macrob. II, qui autem doctiores caeteris sibi, debantur, horum alii Etruscos et ipsi sequuti, XII Consentes ire complices eos esse credebant, de quibus Arnob. l. l. , Ηο consentes et Complices Etrusci aiunt et nominant, quod una oriantur, et occidan una, sex mares totidem foeminas s reli quem locum mire et paene ridicule vexavit orceli Lex. S. V., Num Varro, qui modo Penatium numerum nesciri dixerat, quum statim numerum XII deorum adderet, egregie ipse secum dissideret Alii qui Phrygiam gentis originem demo strare vellent, Samothracios Magno Deos a Dardano Troiam advectos docebant, quos Aeneas post excidium patriae profugus Latio intulisset Sic Varro L infra a

lato, Cassius Hemina ap. Serv. Ami. I, 3 8. Moc autem argumentum praecipue persecutus est Virgilius, quem ,,penate et magno Deos appellantem nota formula iam Penatium naturam indicare interpretes passim a

notarunt. Ct ad Aen. I, 3 8. II, 325. In I 6. Add.Graeeos Callistratum Satyrum Aratinum ap. Diony Hal. 1, 68 sq. Atticus contra si eiu dissensisse a Va rone interpreti Veronensi ad Virg. Aen. II, III fidem

habemus, recta ex Samothraei in Italiam derectos P nates rettulit Ct supra de Aen. Penati. c. s et I Alii denium, ut Caesius ap. Arnob. l. l. ,quatuor, Fortunam et Cererem, Genium Iovialem, ac Palem frenos misso Genio Ioviali etiam Serv. ad V. A. II, 325. commemoratu esse tradiderunt. Et hi quidem, qualescunque et quotquot sunt, Vesta excepta, cui singularis templi hodi

108쪽

De aede 'via Capitolini erilia Urbia

Prae ruithre a. Fueriant poreo, qui Veriam Urbis penetral et Ann- ctissimum Deorum sedem arcem et Capitolium, vel certe a Tar illinio Prisco patriarum religionum sitidio tamquam eaput Irbis institutum trinque numina in Iovis temploeulta, Iovem ipsum, M. Iunonem, Minervam, Iddito a quibusdam quarto Mercurio, reros civitatis penates existimarent. Nam Arnobius . . nec defueratnt inquit, qui seriberent, orem, Iunonem ac Minervam Deos penates existere. quo accuratior Serita ad F. A. , alia: Eos autem esse Iovem, aethera medium

Iunonein, Imum aera cum terra, Summuin aethesis cacumen , inerram: quos Demarati Corinthii silius Samothraciis religionibus mystice imbutus uno templo et Sub eodem tecto coniunxit. His addidit et Mercurium, Se monum deum. actenus, ut ridetur, recte, quod quum mira semel et diversa Urbis penetralia credita essent, super Penatium aedem in Velia et Vestae templum Capitolinum delubrum tertin illud penus putaretur, quod ex Etruria etiam Romanae genti et religionibus immixta

quaedam semina et quodammodo elementa significaret.

noe enim indieare mihi videntur laci illi, Penatium Semper cultus iniAnia, qui teste varaone et c. 2. iuxta aras in Capitolinorem Deorum aeris onsistuli erant. Hos enim etiam Varronem inter penates, qui piidem Romae colerentur, habuisse coss. Serv. ad V. A. III, Iari cap. is in apparebit nos ipsos ut a Samothracibus repeterent libenter arripuerunt Graecam Tarquinii originem CF. Serv. Fuid ad Aen. l. l. quo argumentorii non indigebant, si uri adlatae a iuvare non ex A. Varia, oriundum Dardanum per Samothraeiam Troiam petiise et enim interp. Lion ad vim Aen. III, IBI. sed ex ipsa Etruria in Samothraeiam et Phogiam venisse trade-

109쪽

rent. Duos sequutus est ipse Virgilius A. III IM VII,

po . qui tamen etiam Romae cultos penates ad Aeneam et Teucros referrent, constare ibi non potuerunt siquidem secundum fabulam publica auctoritate receptam Aeneae penates ab antiquis sedibus Lavinienis,uibus nusquam cessisse ferebantur, ita ut eo ipso Ioc constitus ara P. R. Sacra et sacerdotes nanciscerentur. ' his autem quoniam infra curatius dicemus nunc hoc adnotasse Satis Videatur, ne eos quidem multum proficere, qui caeteris prudentiores contineri tantummodo illos Larantios deos publicorum P. R.

penatium numero, neque tamen SolPS eo penate' esse

traderent. Neque hoc non feciSse Nigidium, certum est, quem ubi apud Arnob. l. l. ,Penate Deo Neptunum esse atque Apollinem prodidit, qui quondam muris Troia cum Ilium conditione adiuncta cinxerunt rameos Latii vinii ullos significare voluisse, infra apparebit. Iam vero ne quis obiiciat, duas has nigies, tot enim illic colebantur - veras eorum, qua ipS Aeneas Troia Lavinium portavit, in hoc ipso oppido Servatas semper

remansisse illas quidem caeterorum numinum, quae Itomae colerentur, Simillacra Troiae resicta et fortasse combusta, Romana ero ad priStinum exemplar expressa penates Romae facta esSe primum Aeneam ullos en tes deseruisse nec traditur, et toti illius fabulae sententiae repugnat. Nam pignora imperii, qualia penates quoque dicuntur, nisi iidem essent, appellari non potuerunt. Tum vero etiam illud cum Deorum penatium natura pugnat, quae ea est, ut heriditario quodam iure traditi iisdem sub simulacris SerVentur. Nam ea re demum dii iis nates et patrii fiunt, quod in penetralibus ulli sive privatis Sive publicis eundem focum et eandem familiam tueantur. Neque aliter Minervam, du-nonem, Apollinem quemcunque alium deum meos penates dicere eosque aliis cuiuslibet penatibus opponere possum, quamvis ille forte eadem numina aliis tantummodo formis vel simillimis domi habeat. uam eontra natura sublata in communem missisque numinis vim dis-

110쪽

so solvuntur. Nam haec est anti tu i m populorem simplieii cui in simulacris Desraim non divini illius nminis naturam et lδέαν, sed ipsa simulacra tamquam integras veluti deorum personas colant ouae fides ne a cultu quidem Sanctorum abfuit, quem inferioraim saeculorum supersilii in Christianorum Vulgu procreisivit. Nam apud hos etiam Maria Parisiensis Mariae Capitolinae, Sanetus Petrus in Vinculis Vaticano honores invidebat itestat igitur, ut penates illos quos Roma templo in Velia sitoboluit, Aeneae deberi crediderint, dissensum eum Laviniorem fabulis ita fortasse componere conantes, ut duos quidem non cessisse Lavinio, reliquos et Albam et Romam transmigrasse ponerent. Neque vero talium discriminum inventiones Veterum ratione alienas esse, qui quidem ogitandi argutis artibus dissentientium sibularum lites Solvere tentarent, iam supra et in

palladio et in Aeea Larentia animadvertimus. Cay Id. De Laribtia Aeneae et de Genio Ioviali.

Tale quid vel eos ommentos esse necesse St, qui Lares Aeneae de quibus statim sermo erit)Lavinii et Albae remansisse traderent, ut Lucanus, qui Caesarem inter Troiae ruinas sacra facturum Deos sic

appellantem facit, Pharsal. IX sso:

Di cinerum Aeneaeque mei, Dog nune Lavinia aede a Servat et Alba Larea;

quamquam mirabilius etiam, quod addit:

Nam hic vel in ipso Latio non solum diversos Lares, sed etiam tria Palladia finxit nisi forte in universum novam et Italicam deorum sedem indicare voluit, quamvis, fatemur enim se nec vero accomodate nec concinnem fecerit. Nam Alba certe diu diruta iacebat. Cf. Prop. l. IV, I, 33 Dionys rivi cos:

라틴어 텍스트