장음표시 사용
541쪽
tione venditionem subsequente. Licet venditionem aut quem alium contractum similem, id est per se habilem ad id ominium transferendum praecedere necesse sit,ut& tradi
tio subsequi,& laudimium deberi possit,Cum non sit nec ensaria cosecutio, ut quia venditio praecesserit, domini j translationem omnimodo sequi oporteat, quae non potest sequinis ex interueniente traditione , quarii porro ut faciat venditor si malit condemnari ad id quod emptoris intererit; cogi praecise ut diximus non poteir. Ergo si contractus talia sit, non solum qui sui natura sit habilis ad transferendum dominium, sed quem praeterea necesse sit incipere a tradition e, adeoque a translatione domi iiij, quales sunt confra-etita permutationis,donationis, Dorides, Do ut facias naex his omnibus contractim generibus laudimia deberi postia ea ostendemus Jaliud dicendum erit, ut ex ipso contractus die laudimium debeatur, ac proinde illi qui eo tempore ius habuerit percipiendorum laudimiorum sue coductoris stisiue alius. Nempe quod in hoc contractilum genere idem sit itempus,& initi contractus,& transtati domini j. Permutatio enim ex re tradita initium obligationi praebet, nee prius iu- ichoata nedum perfecta dici potest quam unus ex permu- tantibus rem tradiderit, quam nec sussicit tradita esses noui peream traditione dominium quoq; transatum fit. Ideoq; bene Pedius dicebat, alienam rem dante nulli contrahere
permutationem I. I.D.de rer. perna u. At in eo rursum Asne-
deus noster fallitur , quod putat cedere diem laudim ij, hoe est incipe re laudimium deberi ex die venditionis,licὸt fateatur non nisi praestito demum consensu venisse. utrumqiirin. falsum est, Et cessise diem ex die venditionis,Et non venit se nisi ex die consensus praestiti. Nempe quia sicuti non cedit ante traditionem factam siue vere.siue ficte,ut probauimus, Ita ex die traditionis,& cessit,& venit, etiamsi cosensus ne que praestitur,neque adhuc petitus sit cum ex eo tempore,&peri potuerit, ct concedi a domino etiam multo debuerit: quod postremum sufficit ut inuitus quoque emptor ad laudiuiij solutiionem urgeri possit,quamuis inuetiituram petere
542쪽
udhuc nolit. Diuersum esset si hodie uteremur iure vetere, quo erat in potestate domini directi ut non laudaret venditionem si forte inscio, & irrequisito eo facta fuisset: ca. fures emphyleutica committebatur si id malebat dominus,quam laudinatu petere dict. l., it .in fin.C.de ivr.emphyti
Nec enim posset videri cessisse dies laudimi, eo tempora
quo incertum adhue erat, an laudiuitu in aliquod deberetur. At cum lanieti iure utamur ut ad rerum emphIleuticarum
non minus quam allodialium venditionem non requisito domini conserisu procedi possit, laudimium exinde domino deberi certum est, ex quo in emptorem dominium per traditionem transsatum fuit, quandoquidem hec in domini. nec in emptotia potestate est ut ullo casu non translatum vi deri posait dominium quod iam translatum est in emptorem. Rriam quam potest ea res aliquam apud nos hodie lia..here dubitationem, Posteaquam Serenissimi Ducis nostri Edicto Paulum est, ut liceat domini directis pro eo pretio quod alius emptor obtulerit sibi retinere dummodo intra tres menses a die notitiae voluntatem suam declaret. videtur enim factum foe edim, ut non prius possit videri ac
quisita res emptori in eumque translatum rei dominium, quam directus dominus voluntatem suam declarauerit, an rem venditam sibi retinere velit necne, ut proinde nec laudi inium ullum ante deberi videatur. Ne si dicamus interim dominium acquiri emptori, noua traditio nocesariast quae ab ipso emptore fiat domino directo eam rem ij biretinere volenti. Verius tamen est non eo minus statim
deberi laudimium ob transationem donii nij factam inemptorem. Dum ne tamen dominus directus eam rem postea retinere velit. Secuta enim eiusmodi declaratione quod retinere illam nolit, aut praeterito tern pore intra quod fieri debuit, rhmanet dominium emptori acquisitum irreuoc abi liter, sed acquisitum per tragitionem non per declarationem illam voluntatis, nec per lapsum temporis. Irreuoc a biliter vero propter declarationem aut lapsum temporis n*n propter traditionem solam:Laudimium velo
543쪽
deberi constat propter acquisiuionem dominij quamlibet etiam quae sit reuocabilis , Non ob ipsam ut ita dixerim acquisitionis irrevocabilitatem: Alioqui nec ex venditione faeta sub pacto de retrouendendo deberctur, cum sit illa reuocabi lis Nec enim ideo minus quid nostrum vete est. quod . eius dominium a nobis abscedere aliquo casu nosiit, ut faepius inculcauimus ex l. non ideo 6 I. De rei vindic. Neque rursus verendum inve noua sit opus traditione faciei da directo domi no, si retinere rem malit: cum satis ei sit quod iam penes se habeat dominium directum, ut nulla domini j. utilis acquisitione indigeat, quod neque simul cum directo pollet in una eademque persona consistere. Plane quamuis verum sit quod dicimus, Etiam prius quam dominus directus voluntatem suam declarauerit dominium in empimem per traditionem ei factam transtatum intelligi, di ex qualibet dominii acquistione etiam quae sit reuo-ς bili laudimium deberi, Facere non poteli ut domino directorem retinente aliquod laudimium debeatur, Cum hoc casu perdominum i plum stet ne suum effectum plenita simum venditiosortiatur, quam ad consequendtim laudi .mium ra tam habere potias deberet. Totus ergo bic tractatus eo p rtinet, ut si eo tempore quo facta venditio, ectraditio est laudimiorum coad actor suerit Titius. Eo autem tempore quo uta antatem suam declarat dominus directi sqnod rem sibi retinere nolit,aut declarare posse desierit, vel alius laudimiorum conductor sit vel nullus, landi mi apriori conductosi Titio, non posteriori aut domino directo debeatur. Licet innesti tura non nisi post pia a conductioni a te, PuJ cincusum petit a,2 prestita sit.
544쪽
aut dominis dί bcatur. An ei qui tempore delicti fuerit, . . primo c one u re,non a lyerius temporis rationem habenda esse quam quo facta, &perfecta venditio sit, licci necdum traditio secuta fuerit,eo potistisnum argument . utuntur, Pcum quis ex delictosuo ad certam poenam mulctamve condemnatus est, non ad eum poena pertinet qui condemnationis tempore sistalium poenarum conductor fuit, sed ad illli potius. qui tempore admissi delicti, quod condemnationi causam dedit,& a quo negari non potest quin originem, dccausam suam trabat condemnatio. Sic enim Amedeus nostera Ponte dict.quaest. laudim. 38. Afferens esse hanc communiorem nostrum interpretum sententiam ex Boer.qimst. . num. 2o. & alijs quos in hanc rem superiore capite cita uirmis. Reluctam elicet Guid. Pap. qui contra scripsit quaest. 36 Sentensiae scilicet ac condemirationis tempus spectari semper oportere. Vt si vero Senatus noster hanc Guidonis Papij senteni iam probauit saepius, quae N mihi verior semper visa est, digna tamen quaestio Iidetur, quam hic tracte tuus paullo diffusius quod sicuti grauist: morum virorum authoritates pugnantes habet , ita di nimita qua in utramque partem agitari probabiliter posse videantnr. Pro prio-rς sententia quam com mi orem esse adfirmat Boeriugil IMd maxime facit, quod quandocumque secuta ex delicto an qui tempore condcinnationis. re inuestiturae peritae. Nam qui ccntra nos defendunt pro
545쪽
condemnatio no aliam causam habeat, quam ipsius deliquod si nullum admissum eii et utique nec ulla seqinc Oudemnatio, at nec de poena tractari quicquam posset': Ab eo igitur tempore commissi delicti itis aliquod videtur quaesitum sis inci consequenter ei qui sitsci loco eli, ut ex eo deu-cto agere poenamque competentem persequi possit. Non uasi ex delicto solo ulla nascatur hypotheca in bonis delinquentis ante sententiam, at neque ante capta pignora in executione iudicari quod certe nemo unquam dixit, nec
probabiliterposthac quisquam dixerit Sed quia delictum illud est quod condemnationi quandocunque postea secutae
causam praebet. Ex quo inferunt referri ergo debere condemnationem ad tempus delicti tanquam ad causam suam, di originem, ac proinde condemnationis commodum, &emolumentum non ad alium pertinere posse , qua in ad eum
ad quem pertinuisset si eo ipso die quo delictum admissum
est secuta condemnatio fuisset. Videturque pro hac serit entia urrere maxime quod scriptum est, in l. post contraictum I I.D.de donat .siue Florentinam sue vulgatam lectionem sequamur. Nam siue scripserit Iureconsultus, Post contractum capitale crimen donationes factas valere, nisi eondemnatio secuta sit , vel quod est etia idem esse videtur, non valere si coia emnatio sit secuta, Apparet Marcia
num aut potius Imperatorem Antoninsi cuius constitutionem eo Ioco Marcianus refert , maiorem delicti quam conis demirationis rationem habuisse. Alioqui eas demum donationes non valere constituisset Antoninus non quae post co-
tractum capitale erimen factae fuissent, sed quae post secutam ex causa contracti capitalis criminis codem nationem.
Addi etiam pro hae sententia potest, quod Amedeus noster post alios disputat, Cuiusque rei causam , & originem spectandam esse non finem I.3. ν. scio D. de minor. t s. annis l. si procuratorem 8. in princi p. D mandat.Lt., si seruus de-Posuit so D. depos. quoniam ut vulgari nosseorum iactatur brocardico. Semper a primordio tituli nosterior formatur euentust. I.C.de impon.lucrat.dcscript.leg.quaedam mulier
546쪽
7T Me rei vindicat. Vt i uieti contrariam tententiam veriorem putem illud maxime iacit, quod quamuis delictum aliquod admissu in esse dicatur, Attamen pertude fere incertum est an ex eo sectitura sit ulla conde innatio, atq; ii admissum non fuisset. Qua enim sepe ccidit ut delicti probationes desiciant,quae luce, ut aiunt, in elidisna clariores esse debent luoties agitur criminali turpi. vlt. de probat. Quod cuni euenit licet ius non deficiat,quia in rerum natura verum est adnui ua: delictuin fuisse, sed latum probatio. ut iiii. duo sunt Titi j ; o. .detella utitute perinde tame in punitum manere delictum necesse est, atq; si admissimi non ellet. Id enim est, quod nostri quoque laetitant, Non eutium,& non appareti tum idem esse iudicium j. si aduersus Insiit. de nupt. Quam sepe rursum habent delicta suas excusationes aut veras, aut fictas,& commentitias, sed que tamen per sal tos testes probentur , aut etiam, quod interdum sit, iustis praesumptionibus adiuuentur. Deniq; quam sirpd iudicet obprobationum aut inopiam aut perplexitatem in ea b se coniectos vident angustias, ut noce em ab loluere cogamur, ne
innocentis condem uandi suspe bim periculum incurrant Quid rursum si per sordes aud graciam aut impetitiam iudi- eis absoluatum eus de cuius tamen delicito constet , de qui omnimodo condemnari debuerit Z Quid e contratio si qui ztanquam d elicti reuue,& vel per testes vel propria confestione quam fortassis torvita expresserim conuictus ad magna ponam pecuniaria condemnatus sit,que tamen ex postfacto appareat fui Iso innocentem iis dicat ei poenam deberi ciui vel dominus vel conductor fuerit nou tepore sententi g,
Ied te inpore delicti, quod nullum fuerit 3 Itaq: licet quisqui,
ex delicto condemnatur ideo condem uetur,quia deliquerit.
aut saltς in quasi deliquerit, Numquam tamen ob id pra essὰ poenam debet, quod deliquerit, sed quod id eam poenam
condemnatus sit , quoniam poena ante condemnatione in nulla debetur etiamsi delictum vere praecesserit. secuta vero condemnatione debetur poena ex sola condemnatione non ex delicto, quia fieri poterat, ud vel nulla vel narra U
547쪽
i is poena condemnatio sequeretur, t.' si fundus i S. I. si pluris, in illis verbis, Semel enim causa transire videtur ad conis demitationean,&exinde pecunia deberi D. de pignor. Narusi in ea quoque condemnatione, que ex contraditi obligatorio nascitur condemnationi plus, qua contra tui tribuimus, . quia, de contractus per litis contestationem quasi per noua contractum,& per delegationem nouatur, I r. f. idem scribit. D. det pecul. l.delegare t I. g. I. D. de nouat. itemque ipsa altis contestatio, S qiue post litem contestatam datur actiopei condemnatione di , l. vltim. Cod. de usur. rei iudicat. Sedidi. 9.si pluris. Quanto magis idem admittendum est in obligationibus , quae ex delicto nascuntur , quae sunt longe incertiores quia non sicut de contractibus , ut furimum, ita etiam de criminibu , & delictis fiunt instrumenta , quae tantae fidei lint ad rei gellae probationem. Proinde quemadmodLm si fera bestia sic vulnerata sit, ut capi po it, non ideo statim eius fit, qui vulnerauit 'tam si Persequi
non desinat , sed tunc demum cum eam coeperit , pro . pterea, quod multa possint accidere, ut eam non capiat, sicut contra Trebat iuri ex aliorum prudentum sente trita Caius disputat in l. naturalem 7. . I. De ac uit'. re r. domin. Sta&in propolita qua tione dicendum ell,l dicet 'liris lic deliquerit, ut ob delicium condemnari debeat. Non prius tamen de poena tractandum effecta inam debeatur, qua ἰn condemnatio secura sit cum feri qiteat ut condemnatio
nulla sequatur. Placuitque mihi semper quod Guido Papius eo textu, Nar umento ad huius semeriti et confirmatio- .
item usus fuit. Eri enim quaestio nostra illis millima , quae olim ipsos etiam prudentes dissent tem es h buit , di d: gnaci ae psos interpretes multo magis habeat in urcervicon eno in esia Projnde non pugnat, quo8 Contra nos obiicietur, Poenam limc ob delictum deberi. Non en uicos sequens , os, ur Vora ex condemnatione magis ι quaru eu delicto de
beariir . Nec debiti causa, dc ora inlpidicola est , nisi in iis, Mab ea causa , di ctigine cohsequem iam necessariari tra Eunt , in quo numero non t hoc de quo tractamus ,
548쪽
cum ut ram diximus , ct possit nulla sequi condemnatio
ubi delictum praecessit, & contra Mullo quoque praecedente delicio, sequi tamen ex falsa accusationc condemnatio quae poenam irroget. Secuta enim quandochmoue, ct omni casu condemnatione non iam de delicto amplius o rorem. dum ess an adini sium sit, sed tantum de iud cato, an iudicatum sit,quia res iudicata sola illa est, quae pro veritate habetur . ingenuum 23. D. de stat. bomin. l. res iudicata ' os De regii l. iur Neque rursum nobis aduersatur, quod diximus ex L post contractum I S. D. le donat. quae primum non de omni crimine loquiturzec de condcmnatione ex quocunque crinune irrogata , sed tantum de capitali. Propterea , quod ex capitalibus fer) omnibus criminibus iam
olim irroga Datur poena publicatio iris bonorum, aut totorum aut 1 alt em pro parte, Vt proinde non hi si valdὁ susperiae ne posset donat io post contractu capitale crimen qlia si in fraudem fisci facta. quod non similiter dici potest de alijscriminibus,quae non nili certar quantitatis pgna in irro antad quae tamen etiam qua lio nostra pertinet. . Deinde pro bat potius ea lex nostram sententiam , si vulgatam lectionem, quae certe emendatior est sequamur, &'sic legamus Post contractum capitale crimen donationes facta valent . ex constitutione Diuorum Seueri, & Antonini, Nisi cou-demnatio se euta sit. Nam sicuti nulla opus erat constitutione imperatorum, ut non valerent donationes inter vi- uos, quae post contractum capitale crimen faste essent tanquam non sine poenae suspicione factae l. si quis V. D. de
mori. causi donat. Ita nec alia ratio adferri potest propter quam Imperatores constituerint valere . Nisi condem natio Lecuta sit, si non illa est, quod multa possint accidere propter quae fiat, ut condemnatio nulla sequatur .Q o tamen ca se irtitas fieri donationes ob solam ponae suspieione
nimis durum sane, ac inhumanum videbatur.Nec tamen eo magis consequens est, quod ad eam leἶem interpretes nolita vulgo notant, Secutam postea quandocunque condem
nationem retrotrahi ad tempua deli i. Non enim ratio illa
549쪽
siit,quae irritas secit huiusmodi donationes: Sed haec potius quod secuta quandocunq; condemnatione tum demum appareat non sine suspicione poenae factam 5;isse donationem, quod fissicit,ut non valeat d. l. si quis mortis. Nec illud pta teret requiritur, ut quasi a iam condemnato facta videatur, quod tamen dicendtim esset si condemnatio ad tempu; delicti retrotraheretur. Sane Florentina lectio, quae babet, Post contractum capim lecti nen donationes factas non valere ex Diuorum Seuerit & Antonini constitutione, nili contdemnatio secuta sit, defendi nullomodo potest, ut in libris Coniecturarum pluribus a notas demonstratum est. Conde. natio ςnim quandpcunque secuta quominu non quom a gis valere ponit donatio facere debet, cum &bonoru adeptio quaedam sit, ut de legati ademptione scriptum est in lilegata inutiliter i q. de adiso .legat. demonstret satis,pq nae suspicionem iam ipto donationis tempore praecessisse. Sed errori c*usam dedit, quod omisi a per errorem librarii repetitione ultimae syllabae dictionis Antonini scriptum esset si pro nisi Cum tamen non posset ea sententia defendi, ut valerent donationes post contractum capitale crimen factae si condemnatio secura esset, Nec esse visum fuit peritiori sue librario siue interpreti addere negationem in praecedentib.& legere non valerent, quae tanren lectio post rcstitistam ui .ctionem nisi aeque viticia,& falsi sensus plena Lit. Sunt qui pro Baldi opinione adducant praetore .quod scriptum est in l. is qui in puteum i posteaquam D.qubd vi, aut claui,si pollea quam aliquid vi, aut clam factum est fundus venierit, nihilominus venditorem lioc in erdicto experiri posse, nec finiri interdictaim venditione, sed p rum accommodat ὁ . Id uim ratipnem illam habet, quia venditori facta iniuria est non emptoti, in quem , nec translatum videri potest i: is, dbabuit venditorςxperiEdi interdicto, cum satis emptori ello
debeat quod tantd minori r emerit,ut lex ait. In ea vero si e cie quam tractamus, nihil tale Est, quia non de iure actionis, quaerimus cui competat, sed de commodo & emolume n: Oc5demnationis cui acquiratur,nec ob id minoris locat Prae
550쪽
eiuna suu in dominus , quod prioris conductionis tepore crimen aliquod admissum sit, Imo tanto pluris quod ex eodelicto sperare pollerior conductor potest secuturam eondem.
nationem,'uae nondum secuta fuerit. Tractamus enim de omnium gςnerali tir,&indistincte condemnationum,&ponarum pς reas irrogatarum conductore. Neq; rursunt qu4- admodum ex eo,quod vi, aut clam factum fuit,ita ex delitici pascitur statim poenae persecutio,sed tantum ius iiiiiit uendet accusationis, 'u non nisi pςracta sequi potest condemnatio, nec rursus nasci poenae persecutio, nisi ex condemn tione . Quae porro cum fit tempore posterioris conductoris, non ideo tamen mutatur perlona eius cui per delictum facta eli iniuria, id est dominiiqrisdictionis,sed tantum perso naconductoris, Vt ptrinde non possit quaeri, ut in dist. s. si polleaquam, Utrum ad priorem dominum condemnatio pertinere debeat , an ad posterinrem. Idem enim dominus est,cuius vicem & personam repraesentat coductor posterior non minus quam prior, od si ponas dominii quoque eau. sam mutatam esse , prioremque dominum eam iurisdictionem omniaque emolumenta inde dependenti iij vedidissidi post admissum delictum, &ante secutam ex eo condemnationem, perinde dicam non dubitari oportere quin posteriori domino condemnationis poena debeatur, cum stllic fructus iurisdictionis venditae, quem proinde uecerum est dominii tute ad emptorem pertinere. Nec enim potest prior dominus dicere se tanto minoris vendidime iurisdictionem, quam imo vero pluris vendidit, ob id quod in ea delictum
ante admissum fuisset,nulladum ea eo secuta condemnatio
ne , ut solent auariores, & auidiores domini iurisdictionum suam quisque iurisdictionem ob id meliorem existimare, qd pluribus abundet pessimis , di sceleratis hominibus, ut ex delictorum frequentia , & atrocitate tanto plures , di gi a uiores condemnationes ferant, in quibus scilicet totum iu risdictionis eriminalis fructum pecuniarium eonsistere arbi rantur. Quare nec ad rem pertinet, quod similiter obii ei- ,