장음표시 사용
511쪽
quam desierit res esse tu tegra. Altera quae ab emptore venis ditori per quam res tota in integrum restituatur. Nec illud ruris in negari potest , quin per utranque istam traditionem dominium transferatur simul cum possessione. Par primam
quidem a venditore in emptorem, per alteram autem retr5
ab emptore in venditorem.Ac de prima nemo dubitat, si Pin propoli t a quaestione ponendum nec effario est, . venditor fuerit dominus. Traditio enim quam ab eo fieri necesse est,
ut transferatur in emptorem posscssio, transfert utique hoe ea sucum possessione dominium l. ex empto I I. I. I. D.dea' empi l.traditio 2 Q. D.deae q. rer.domin. quia dominium hoceasu a possessione separari non potest i per procuratorem 3. - C.deacq polle T. Idq; adeo verum est, ut si quis alienam rem vendiderit, & medio tempore hoc est ante traditione haeres domino rei extiterit, cogendur sit implere venditionem, ut loquitur Paulus in t .si quis alienam M. D.de act.empl. id est non tantum possessionem transferre quam solam vendidi ea
videbatur, cum alienae rei dominium transferre in alium ne .mo possit, sed etiam dominium idque per trsditionem perinde ac si ab initio,&ipso venditionis tempore dominus ianisset: Nec enim recusare poteὰ vendito piominus hodie
rem tradat,eo praetextu, quod noro sit hodie tradere, quin transferat domin tu, quod tamen non transtulisset si cu Vondebat rem tradidi siet,quasi plus hoc c asu petere emptor videatur,quam fuerit venditum , δἰ qua p raeliare venditor debuerit initio contiactus inspecto.Etsi euina non tenetur venditor actione exempto ad h'c ut domini u transserat in emis Ptorem, sed tantii ut rem tradat ex qua tradi ione sequatur translatio possessionis l. 3.in prin de , .i I pati .eod tit. Non amen cosequens est, ut qui rem aliquam et alienam vendit, solam eius possessionem vendere intelligatur. Vendit enim rem ipsam quae ex proprietate,& possessio De constat tanquacet duabus partibus integralibus, longeq; alia rei alia solius possessionis aestimatio est licet praecipitum , as peuὰ totum Qui emoln mentitan possessione cotistat l. r. 3 vl D. uti possid. Vade fit,ut qui rem aliauata velleidit, vi tradidit obligatus
512쪽
sit de uictioned.l. exempto , . i. t. in venditione 6o. D. de euict. quod dici non posset si non ad aliud quain ad postellionis transsationem teneretur. Nec iis assentiendum est, qui sipradictum Pauli locu de eo venditore intelligunt, qui factus sit dominus, cibae res domino extiterit poli facta traditionem. Repugnant e uim illa legis verba,& medioet emporct
bae res ei extiterit. Duo enim duntaxat tepora prudentes uostri hac in re agnoscunt, venditioni ,3c traditionis, i. si aliena l' in princ. Θ l .pen. D. te usucap. alias i pen D. pro soluisProinde medium tempus no aliud esse pote: t,quam quod se quitur venditionem δε praecedit traditione Deinde ili cogendus est implere u editionem. Nihil enim aliud est impleri venditionem ex parte venditoria, nisi rem tradere siue ecea traditione sequatur translatio etiam dominii, siue possetasionis tantum . Vt namque per traditionem possessio transseratur,id verὁ principaliter primo,& per se agitur. Vt veris etiam dominium transferatur,et si hoc quoq; agitur,non tamen sit neque agitur, ni si per consequentias. Itaque si poneres factam fuisse a vendi toro ei alienae traditionem, antequam is domino haeres extitisset, deinde haereditatem domini d hunc ipsum venditorem peruenisse, non ideo tam ea actio ulla superesset emptori contra venditore adimplenda venditionem pet translatione dominii, quia iam semel taΣ- dedo eam impleuisset, nec fieri posset ut rem iam semel traditam iterum traderet emptori, nec rursus ut dominium post traditionem acquisitum transferret sola voluntate , a citra traditionem in emptorem , & idcirco nec prohiberetur venditor eam ipsam rem qua vendidisset, ac tradidisset, suo iure vindicare si no aduersus eu da laesi et hoc casu excuptio rei venditae,& traditae. Quo solo remedio emptori aduersus veditoris,iurisq; iniuria succurri potest l. r.&pass. D. de excepi. rei venit.& trad.l.si a Titio 72. D. de rei vind.Seah c ad Paul ἔ obiter dicta sint, ut inferamus: ip ad institutῖ
disputatione pertinet.Cum ponimus imple metu veditionis neu tu esse ex parte venditoris, sic intelligere nos debure vedu traditio fata sititi ex ea traditione tradat si dominiu, qd
513쪽
tu erat vandi toris .ino admisso allud etia admittendum n cessario est, Per retro raditione qua emptor vFditori fecerie ad resoluenda venditione, atque domi nisi translatum essa ab emptore in v eudito i . oportere, Alioqui non essent omata in integi ii relli tuba si non redderetur venditori domini v quod ante habuisset . quomodo tamen omnia tu integrum restitato pomet, ut perinde resolui possit cotractus etiam re see ulla, ac sii egra musi leui omnis d. l.ab emptione 3 g. depact.Nee est quod quis dicat,non posse per hanc retro traditione tranferta dominium, quasi nuda esse videatur nullo intercedenteco tractii retro uend itioni s l. numqui nuda 3 I . D de aeq. rer.
dom Non n. nuda dic t potest, quae pro causa iusta habet pa- diu bona fide appost iu ci rea eout ractum bonae fidei ad con. tractu quoq; ipsum ux bona fide resoluendu, ut proximo capite Daca dis sit perioris docuimus. Et cu iam probauerimnsno aliter posse ex pacto illo in integrum omnia restitui, quas dominiit, quod per traditione a venditore abscesserat,per
retro traditione ad eunde reuertatur,vel ex hoc intelligimus
per demonstratio ae saltem a posteriori, Retrotraditione iis iam nuda esse nullomodo pollo, Non magis,quam si seret ex pol e state,& necessitate praecedentis alicuius retrouendi ii nis. Ergo quemagmodu si aliqua retroue ditio in tamenisset, nemo esset, vel ex ipsis interpretibu , qui dubitaret, quin laudi misi duplex deberetur, unum ex venditione ut loquuntur, alteiu ex retrouoditione, Ita dein proposita specie dicedum est ex pri ncipiis iuris, que no ex contractu aliqua sed ex tra. ditione tat una. quae secuta sit deberi laudim tu volsit, duplex
in hoc casu deberi laudi mili domino directo, Vnum propter
priorem traditionem,quae ex venditione secuta sit, Alterum propter subsecuis retro traditione , nulla etiam interposita retrouenditione. Si enim tintam potestate habet illa retro- traditio ad reddendu venditori dominia, quanta habuerat prima traditio ad domin tu illi ius rat in emptore transferen indu . Quidni eande habebit potestate etiam in eo de quo quς-ximus , ut ex ea quoq; perinde atque ex priore laudi nitu domino debeatur ' Aut quid amplius est in priore quam in posteri c
514쪽
steriore cum per utramque non ξqssessio soli tritisseratur sed etiam do Uniumγ Nam si disteremiani ex eo velis petere , quod prior ira otio habeat venditionem pro causa, posterior vero nullam habeat retro raditionem . lam diximus non esse cotra um i ulpiciendiana sed traditionem, nec rhi man te itio ex aliquo ec tractu praecedente facta sit, sed lautuat an sit nuda necne, Et ob id tantum solere nos ponere contractum aliquem praecessiste , ut appareat traditione eo casu ison esse nudam, x velut exempli loco,ut in d. l. numquam Deda: Caeterum citra contractum aliqua cauta subsit eaque iusti traditionis iacienda: non minorem traditionis fore potestatem ad transiere u um dominium qua nisi co tradi us aliQuis praecelsisset. In proposito autem tametu retrouenditio nulla intilrue cierit. dicimus tamen iustam esse causam retrotraditionis iusto pacto in torcedente, ut loquitur Papin .ini. Stichuna 9p. 3. natur iis de solui. lustum autem esse pactum quod curaue ad ij itur contractui bonae fidei etiam ex interuallo quasdru implementum ex alterutra parte nondum secutum eii, ut libere tutas uui adlluc obliga a
tus manet, dummodo reddat omnia, quae ex eo eo it raciua et cepei a d enim ex bona fide est, ad quam haec omitiare
disenda stitit, quae circa bonae fidei ob is a tiones occurru ne
d .l ab emptione. Nolnigitur eo minus debebitur ex hac eat roti ad Nion audimium, quod retronenditio nulla praece serat .. Nam Deque retro traditio effectu ut aliutu habere posset , quam ut traditionern faceret non nudam dict. l. mim- qtiaui. Cum ergo aliunde habeat retrotraditio, ut nuda norist, id est a tulia illa palatone licet ex post facto, & non ominia biis is erri M apposita , Cur non eundem habeat effe- quod ad domiti tum transferendum, & conseqtie liter quod ad laudimium pra fanduin Z itaque noti est bonaeon secutio, si quis cum interpretibus dicat, Unicum esse in hac sipecie conci actu ni, unius scilicet venditionis, quod nos adnitimus Ergo noli nisi unum laudi miti deberi umni mollitius mectiaris c algumentari liceat, Duplex hoc c assii traditio intercesiit, utraque vera, & iusta, nevisa vero nuda, iis
515쪽
4 o AN T. FABRI DE LAUDI MI Is
ut duplex , & nolle Isiopis, &do iiij translatio secuta sit, Ergo duplex laudimium debetur. inam quam non nego esse hunc valde fingularem casum in quo duplex traditio sat ex uno eod erique contractu , quarum una sit contraria alteri , re tamen utraquee, ejus dum contractus potestate accipiat, ut non sit nuda. Sed illud mirabilius est, quod ex hac traditione duplici duplex laudi inium debeatur quamuis contractus non Inm unicus sit, sed etiam resolutus. Esset enim multo facilius , dc procliuius in eam ire tententiam, ut ex contractu qui esset ipso iure resolutus laudi misi nullum, quam ut driplex deberetur : Et tamen aut nihil in toto iure nostro eis, quod reruta adfirmari possit, aut nihil verius, quam quod volumus. In specie illa quam tractamus post Aristonem, R Neratium in d. l.ab emptione,duplex lauia dimium domino directo deberi.
Si venitur nolit recipe, erem se ditam oblatam ab emptore ex . . pacto re latia .
Addito, Ic obiter quo pacto laudimium debeatur.
RAEDICTA locum habent si res a veditore tradita emptori eidem sit retrotradita ab emptore in conseqqenti ian. & executionem pacti resolutiui it in l. ab emptione Il. D. de pact.circa cuinius speciem , & interpretationem adhue ver amur. Sed quid si rost eiusmodi pactum adhinitum olferat emptor venditori retrotr duionem ad hoc , ut pacto resoluatur vendit ira , di ex ea res Mutione liberetur ipsea necessitate soluendi pretii nondum soluti. Venditor autem nolit remi xcipere , quod eum GraJ pacti resolutivi poeniteat, ma-l: t que rem habere 3 'a peri tiens venditori hoc casu vetor ra e torem aὀateae vendito ad pretium ericaciter,
516쪽
ita 't titilla 'exceptione repellatur λ An potius conuento
emptori exceptionem pacti accommodabimus, ne contra fidem conuentionis ab emptore urgeatui e Nec aliena qnq-stio est ab instituto tractatu de laudimus. Cum si dicamus
posse cogi venditorem , ut inuitus retrQtraditone in acci piat non minus futurum sit vesauilimium domino prae sta eleueatur,tanquam habenda retrotraditi et iii a pro facta in praeiudicium venditoris per quem sol uni stat ne fiat o . Tenteidam emptore : inod non aequc dicendum esset s ,editori liceret pro arbitrio suo pactionem eam resolutoriam inuito emptore irritam facere, quia tunc traditio illa secunda neque sequeretur unquam, neque haberetur pro secuta in praeiudicium venditoris, qui eam iure suo recusasset. Fuit autem haec quaestio, ne illam, vel penitus otiosam, vel otio tantum nostro adscribendam putes, lana olim apud laterpretes tractata, ut refert Accursus noster ad d.l ab emptione infin.& ad i. r.& 2. Cod. qnand. lic. ab empl. disced. ubi ait putasse quosdam in andum esse emptorem exceptionapacti si a venditore eoueeniatur ad pretium,nec ei posse de . negari exceptionem ex pacto quantumuis nudo, Ex vulgari& generali regula iuris Praetorii de qua in l. iuris gentium T. F. igitur nuda D. de pact. Ipse tame contra sentit,& ipsius
sententiam pleriq; omnes magis probant, ut Castren .inter eaeteros ad d. l. I.nu. Rationem adserunt. I, sicut venditori
qui rem tradidit non posset ea pactio resolutoria prodesse
ad dadam ei actionem cotura emptorem, ut rς traderet, quῆ tradere fortassis nollet, ita d conκerso cum vult emptor rem retrotradere,non vult aute venditor accipere, quodpi situ habere,&in coiitractu Veditionis perstare malit,non iit da daemptori exceptio,vt inter contrahenses seruetur aequalitas. Sunt. n. haec ipsa feri' verba Pa li Castretis; supradicto loco Ac quoniam valde obstare vident regula ista iuris p torij qus ex mulo quolibet pacto dat exceptionem. Respondet Accursus in da i Esse jane hoc mirabile, sed ut mirum hoc magis quam falsum videatur, Ait ex ea ratisne id laeti quod pactum huiusmodi resolutorium non in eam causa in terpo-
517쪽
terponat r, ut pariat exceptionem, sed tanti im,ut vendi rς resoluat: unde inquit Castrensis si non operatur resolutionem, nec operabitur exceptionem, oc liberationem, quam inper retiarii esset interpositum principaliter ad liberanda .
Et ita subtiliter, inquit, int edisa istam glossam . stibuli torsane si modo vete. Viid enim is, Atilius, quam quod tam ab sco ditam sabee r rionem , ut nec indagando eam diligenter o inuestigando assequi unquam postis Θ Ego neque cuni Accurso sentire postum, quilia hac specie dat venditori iactione messica ce in contra enaptorem ad pretium, neque eum alijs, qui emptori exceptzonem accommolant, sed cui. ptore offerente retro tra litionem , & venditore recusau: e. Dico, ede niuilo mimus: venditionem re diu am ipso iure, &emptorem usque adeo pretium debere desinere, ut nulla indigeat exceptione,hec ulla itinere debe*t venditoris actio-
nem, quae nec amplius vita competat ilec proinde dari pos sit. Verum haec ita tamen si aduersus frandem,& malam fidem venditoris se subtrahentis fortanti, ae improbe aduersus placita venientis emptor sibi prospicini denunciationis, Nobsignationis depos ionisque re me io, ut scriptum est ni. si a te 7. Cod de pact. iiii. eim tin vendit. lna lex diu et sani quidem habet speciem,sed non uisiimilem, ni fallor, rationem. Proponebatur quidam tundun3 eli j certo pretio ven- didisse,& in ipso contractii, aut quo ἡ idem est, incontinenti conuenit se,ut si intra certum tempus soluta, de restituta esset a venditore quantitas pretii, q in data fuisset per emptorem, sandus foret inemptus. Zmptor pretium,sne totum,si ue pro pati: nihil enim hic res ri soluerat venditori. Postea cum venditor irritam venditionem ex pacto fidere vel let, recusabat emptor, I ut interim laberentur tempora in- 'tra quae pretii restitutionem fieri oportebat, ne solui ei pons t se subtrahebat suiqi copiam denegabat. Miser,&anxiuv' vendit r ne rei sitae iacbir m incurreret consulebat Imperatores, petebatque, ut quoniam emptor in ea re dolo malo versabattar, ct comi a bonam fidem , quae in venditionibus
parime obseruanda est , eap Aio ex imperiali rescriptore-
518쪽
mitteretur, non qnasi totius pacti rationem pebit iret nullam haberi vellet is iiii et enim ea res ipsi dam uosior quam em p tori, qui si tale paet,im nullum esset utique rem a is emptaxetinere in perpetuum iuro domini; , de bona fida posset aa quia tolli volebat ex pacto adiectionem illam temporis i a.
tra quod restit pendum erat pretium, ut sublato temporis in incommodo liberum ei esset quandocunque restituendo pre lium rem suam recipere, ut in l. a. eodem tit. Rescribunt a a tem Imperatores; non est ei ultam petitionem, ut rescripto Imperiali remittatur iusta conuentio apposita in contracta
bonae fidei, ia quae legem ei dederit, fortassis etiam causam cum credibilest non aliter fustia emptorem contracturum ut i a l. vltim eod. tit. Sed aduersus fraudem emptoris,qui sosubtrahebat ne intra tempus praestitutum solui ei posset, posse venditorem sibi eon fuere remedio denssciationis, & ob Egnationis,ae depositionis. Vt & in l. a. in fin. C. dψ iur.em phyt.l acceptam 19.C.de usur. l. vltim. D. de leg.commissi.
Nempe quia legitimi facta obsignatio, id est post demineia
tionem testato iactam, ac congruo loco. & tempore vim solutionis obtinet. l. obsignatione M. Cod.de solui. Vt proinde videatur venditor satis secisse pacto per aequipo lens si modo tuter praescriptum tempus pecuni qm preti j absente per fraudem emptore de posse erit obfrnauerit. Quod igitur in perso a a venditoris rescriptum est ab Imperatoribus. Quidni in proposita specie ad mittemus etia in persona emptoris si sorte venditor cui reddi res ex pacto debnit, aut latitet, aut quo alio modo per fraudem, & une causa recuset rem a se venditam reeipere, Vt nimirnm post factam denunciationem legitimam si res sit mobilis eam deponat emptor. si immobilis, deci rςt constituere se eam rem non sibi, sed. ipsius venditoris Romiae possidere, nec recusare, quominus eius possessionem authoritate propria ingredi, & occuparo
venditor possit. Quid enim alin d facere emptor queat in ea xe,quae obsignationis, & depositionis remedium non patiatur 3 Quidni ergo in hac specie habeamus rem tradendam
Pro tradita in praeiudicium morosi venditoriit δἰ conseque
519쪽
ter emptorem,qui adhuc pretium debeat, pro liberato3 Nee enim verendum est, ut hoc casu quisquam obijciat emptori non debere illum, di rem habere, & pretium cum possessionem rei non solum amiserit, 'liae amittitur statim, atque co-fituit quis nolle possidere. l. ii quis 'i 17. I. disserentia. D de
acquir posses. Sed etiam transtulerit eam quantum transferre potuit in venditorem per constitutum, cui si consentire
venditor velit exinde roil essor factus vuleari debeat, si nolit amputandum habeat suae fraudi,& malae fidei,quod noluerit ut pre t ab emptore inuito, & contra pactum exigendi colorem hunc sibi quaereret. Alioquin an non fuerit iniquim
um in arbitrio venditoris ponere, ut priuet emptorem co-
modo sui pacti, & impediat vel auferat ei paratam ex pactic ausa liberationem p Fateor non posse per pactum fieri, ut
cogat emptor venditorem rem retro tradere quoniam ea
res ad nouam obligationem constituendam pertinet, ut scriptum est in da.ab emptione in sina. Saltemque nec egaria esset stipulatio non ad resoluendam venditionem , qnod per i putationiam non magis quam par nudum pactum ueri potest, ut superiore Decade contra Castrensem disputauimus. Sed pacto ita concepto ut Aristorii, di Netatio Placuit,id est ut re vendita quae iam tradita fuit, retrotradita venditori. non cogatur emptor pretium praestare. Dico non posse quidem cogi emptorem ut retrotradat si nolit .sed posse venditorem cogere ut rem accipiat , Neque ob id iniqunm pactavi loci debere, quod hoc modo non seruetur inter pacisce agies aequalitas arg.l.s socius 8 i. D. pro cio. Nam imo verbsi respicias effectum pacti, servatur aequalitas in hac specie, cum non aliter possit emptor ex hoc pacto consequi liberationem quam si prilis rem quam accepit, reddiderit venditori r quo facto eu spi Θmnia in eo statu in quo erant priusquam facta venditio nisset, quid obsecro superest in quo vel minima inaequalitas obseruari possit 3 Si vero media omnia intueare ser qηae ad hunc effectum perueniri possit. non nego inaequalitatem illam esse quod in potestate venditoris.uon si emptorem cogere, ut vel Pretium soluat prM ε ditoris
520쪽
pisὰ, vel rem venditam, & traditam praecise reddat, quomodo in potestate emptoris est, ut venditorem cogat praecise rem accipere. Sed dico nihil in eo esse absurdi aut iniqui,cum huiusmodi pactum non tam venditoris qnam emis Ixoris gratia interpositum sit,quod unum maxim dinspicie-um est ut sciatur cui prodet se pactum debeat, aut cui nocere l .in ratione. 3 o. I . tametsi infin. D.ad l. Falcid .l. Lucius o. infin. D. deside ic. liberi. Interpositum autem fuit emptoris gratia ad liberandum eum a solutione preti j, quia nec indigebat venditor ut liberaretur, cum iam rem tradi disset. Ad quod unum actione ex empto tenebatur. Et quamuis admitteremus quod ex veteribus quidam voluerunt, dandam emptori ex huiusmodi pacto exceptionem si a venis ditore conueniatur ad pretium non etiam actionem ven ditori ad pretium consequendum, nulla tamen in eo esset inaequalitas . 1 Cum exceptionis natura non patiatur, ut actori accommodari possit nisi ad usum replicationis. Imo esset inaequalitas maxima si ex eo pacto daremus venditori actionem quemadmodum emptori exceptionem,cum multo minus sit exceptionem habere quam actionem. inamquam nec ratio iuris hoc ferre potest ut ex eodem pacto, Fc venditori detur actio , & emptori exceptio, perinde atque ut ex eodem ore possis eodem instatili , & flare .& sorbere. Denique id actum est huiusmodi pacto inter
paciscentes, ut a tota venditione recedatur ex vitaque
Parte tam venditoris quam emptoris. Ex parte quidem venditoris reddendo ei rem venditam, & iam traditam. EhParte autem emptoris liberando eum a pretio, ut ea liberatio sit pro pretij restitutione quam fieri oporteret si iam so lutum esset ut omnia in integrum utrimque restituerentur. eterum quaenam iniuria venditori facta videri potest inso quod dicimus cogi eum rem quam vendiderat recipere, cum ita voluerit, & per pactum conuenerit 3 Aut curei permittamus ut mutet voluntatem in emptoris damnum, & iniuriam λ Quamam rursus in eo quod nec illi sermittimus,ut possit agere contra emptorem ad pretium si Hli emptor