장음표시 사용
551쪽
st 3 AN T. FABRI DE LAVDI MI Is
e itis bonis etenditos intellisi atque ita in restitutionem ventre fructus, qui terrae cohaerent tempore alienationis, noetiam illos, qui medio tempoi e, id est post alienationem, &ante iudicium acceptum percepti sunt, quia in honis non fuerunt alienantis . Nec enim sicut fructus , qui terrae cohaerent partem sundi efficiunt .l. fructus q3 de rei vindic. Ita de condemnationes, quae sequi possunt ex delicto iam admisio tepore alienationis positant dici pars ulla iurisdictionis, aut
fructus aliquis, & emolumetum iurisdictionis antequam re uera secuta sit, .propterea quod ut diximus multa possint incidere,quae faciant ne unquam sequatur. CChaeret quidem iurisdictioni coercitio delictorum quocunque tempore admissorum Adeoq, nimirum dic imus venditet, aut aliter alie nata iurisdictione tua hoc coercitionis, Z irrogandae condemnationis transire in emptorem in quem clansit, & iurindictio, sed condemnatio ipsa non colueret quandiu secuta non est, tanquam res quae nondum in rerum natura est, quae potes nunquam esse . Expectandum igitur necessario est, ut
si priusquam de illo quaeratur, An sit in f ctu, aut ad quem, pertinere debeat tanquam fructus iurisdictionis.
De distinctione interprorum, ina poena irrogetur ex delicto I mcausa iuris seu alis, vel empla tenui. DFERUNT etiam interpretes alia distinctionem circa poenas irrogandas , an ex delicto irrogentur, an ex causa iuris nudatis, vel empli'
leutici, ut ita ij a quae ex deli cto irrogantur, delicti, α males cij tempus spectari oporteat non condemnationis quasi inde iam nata obligatione, aut saltem causa obligationis. In ijs veto , quae ex causa iuris seu - dalis,vel emphyleuiici, hoc eit in commissis ,&caducitatibus,ut loquum uri ob Ronpetit su' temPoru investitura,
552쪽
aut ob non solutum canonem spectari debeat tempus declararionis non culpae admisse. Sic enim vulgo pragmatici nostri post Armonem Crauet. consa I a. nu. 8. in sin. ubi di uersitatis rationem illam adfert, quod comissio rei emphyleuticae vel fetidalis dependeat a voluntate domini direeti numquid velit esse commissum vel non. Nec enim iure suo cogendus est uti dominus inuitus si fortit malit laudimiam petere quam commissum. Exemplo nimirum eius quod de lege commistbria scriptum est in l. 2. D.deleg .commisi . lege commissoriam exercere posse venditorem si velit non etiam inuit 5,quia pro venditore lex illa ad ij citur non pro emptore. Mihi vero haec distinctio qua uis ab Amedeo nostro probata videatur, o. quaest. 7 8. non modo improbabilis semper visa est, sed etia multo improba bilior,quam quae a nobis superiore capite consutata fuit. Est enim poena c5 missi,& caducitatissimilior caeteris, quae ipso iure irrogatur: de quibus proxime diximus credi probabilius posse, ut ei qui tempore delicti ius habuit poenae persequendae potius, quam vel domino , vel condectori posteriori debeantur. Siquidem certissimum est,commi ilum feri iure ipso ac citra ulla declaratione voluntatis l.commissa. Iq. D. de public. R vectiga. Vbi dicitur commisia vectigalium nomine etiam ad heraedem transmitti. Nam quod commissum est, inquit Vipianus sta, tim desinit eius esse qui crimen contraxit, dominiumq; rei vectigali acquiritur. Indeque praeterea infert commissi persecutionem sicut aduersus qnem libet possetarem , ita &aduersus heraedem competere. Quamuis autem eo loco
Ulpianus de ijs commissis tantu loquatur quae ex causa frau 'dati vectigalis contrahuntur, non etia de caeteris, de quibus nostra d sputatio est, quae ex causa iuris nudatis vel emphyleutici,cuius eo tempore nullus adhuc usus erat, Non aliam tamen caeterorum ratione esse intelligimus ex ea ipsa Iustiniani constitutione quae hoc ius nouum indullit,in l. vlt. C.detur. emphyt .cuius postrema illa herba Sin autem aliter fuerit versatus quam nostra constitutio disposuit, iure emphyleu tico cadat,son alium ςertc habe ni sensum, quam ut ob non
553쪽
impletam ab emphyteuca legis sollcnitatςm res cadat ipso iure in commissum. Neque enim verbum cadat factum una hominis significat,sed tantum meram iuris potestatem: Udin antiquis illis caducis eueniebat , quae per legem tuliam Papiam introducta tandem a Iustiniano sublata sunt in I. uni c. C. de caduc.tolle d. Itaque falsillimum est quod Cra-utta,& pragmatici suppon ut pro vero, Rem siue fetidalem,
sue empli' leuticam non prius committi quam dominus voluntatem suam declarauerit, quod committi rem velit. Niimo vero committitur ipso iure neque exquisita, neq; expectata voluntate domini, & sola potestate constitutionis, de
qua nemo dubitat quin facere id possit,cum etiam Jominia
transferre queat non minus quam lex l. imbella i quis seruum D.de captiu.& politi m. laic autem non detras fere uindo dominio agatur, sed tantum de auferendo iure empli I te utaene ius vilia amplius habeat rei retinendae inuito domIno directo qui solus dominus est, licet a nostris non simpliciter dominus vocetur, sed cu adiectione illa,ut directus dicaxa. I . i ager vecti g. vel emphri .est. dic. Nec contrarium eliquod obi jcitur, Non posse rem c omitti domino inuito cuiu solius fauore ita ius comparatum est, ut ob emphy leutae, Vetsevdatarii culpa res comittatur. Aliud enim est de i*re com mi ut tractare, aliud vero de acquisitione. Res ipso iure comittitur etia ex causa nudatis iuris,vel emphyleutici no secus qua ea alia qualibet.Sed non acquirit inuito,quia nemo. inuitus iure suo uti cogitur, sed potest quilibet abij cere ac conicia ere,& q pro se introducta sunt vulg. l. pen. C. de past. l si iudex uel .D. de minor.Aut ut dica subtilius, Duplex acquisitioinc si misso de quo agimus considerada est, ut in legato Vindicationis, Reuocabilis una, & irrevocabilis altera. Prima fit sola iuris potestate, etia dormicte ac ignorante le- patario l.cum patre 77. f. surdo de leg. 2.atq; hoc sensu dicimus domini u rei legatae transire recta via a testatore in legatari u la Titio 64 in fin. de furi .nu quam factu horedis l. lega-xum 8O. de legat. 2. Altera vero legati acquisitio se acce-4ς IcSatarij voluntate cum arnoscit iega um l. si tibi
554쪽
, homo 26 3. cum seruus deleg I. l.qdam D. de reb. diib I. ei qui i s D. de codict. inst. illa enim prima legati acqhilitio quae sola legis potestate inducitur no est irrevocabilis cum non obliget legatariu initum quominus repudiare legatu possiit si id habere nolit. Nu quam enim lex acquirit inui O, licet deferat inuito. At posterior acquisitio quae fit p*r agnitione legati,nussu repudiationi locu relinquit, quia post ac quisitione sera esset repudiatio, cum id quod ita semel acg-stumeli repudiari postea amplius non possit t. l. 3. decreta- Iis D de success. edict. l. Titia cu testam et o 34.M. Lucia Titi de legat. r. Sic & in comisso,ex quacunque causa sat dicendu est acquiri illud statim di ipso iure cum statim,& ipso iure
res desinat emus esse qui vel crime, vel culpa ad m. sit d. l. commissa. Sed ita tame, ut no eo manus ipsi lit integru repudiarerem commissam si iure suo uti nolit quoniam acquisitio illa prior qua ipso tu re se i diximus semper reuocabilis est. veita dica repudiabilis quousq; acqui iudi voluntas accesserit.
Nec .n. id e 5 fiunt comista vi xcquirantur inuitis sed tan sum ut volentibus. Sic Labeo dicebat bona etia quae soluendo non es lent ad fiscu pertinere ipso iure ex varijs illis causisque recensentur in i . I .in princi p. D. detur.si se . neque tamendu bitabat quin fisco esset integrum ea bona repudiare, quae sine inanites loci amno,& incommodo non pollet agnoscere. Cur enim esset fiscus in eo deterioris conditionis, quam caeteri qui numquam ignorantes maJto minus inuiti atri alieno obligantur. l. qui in aliena in princp D. de acq.b red. l. struoc in princ. D. ad SC. Trebeli cum in caeteris te omnibus
si melioris ob priuilegia quae habet tam multa Tit. C. do priuile g. sis c. Quam qua prior illa pars sententiat Labeonis
vera non esst, ut ea quoque bona quae soluendo non sunt aequirantur fisco ipso iure. Cum aduersus eam sententiam edictu in perpetuum seriptum sit, ex quo ita demit bona veneat
si ex ijs fisco acquri nihil possit, ut contra Labeone Calii stratus disputat in d. l. t. . an bona D de iur. sila. Non enina possunt bona ulla ad fiscum pertinere nisi quae creditoribus
555쪽
sis. AN T. FABRI DG LAUDI MI Is
aeri alieno superest l. non possimi I I. eod. tit. Caeterum ne a
proposita quaestione ab erremus, si verum est, ut est, Ex culpa Leti datari j, vel emphyleuis committi rem,& acquiri ipso iure domino directo, vel ecqui ab ipso ius habeat, Plane consequens est ut non alterius voluntas in commisso repudia dointeruenire debeat quam eius ipsius cui fuerat ipso iure acquisit d. Ergo prioris coductoris, no posterioris aut domini, Na alioqui sit in potestate istorum laedere ac tollere ius priori conductori quaesitum,quod neq; ciuilis ratio patitur neq; naturalis l.id quod nostrum M. i. non debet alteri 64. De resul .iur. l. vlt. D. de pst.2. R is enim alius repudiare aliquod ius potest qnam is ipse cui acquisitum ius est, vel agnoscen di, vel repudiandi, Sc qui ex eiusmodi agnitione, vel lucrum, vel damnu aliquod consequi posset t. legatum 7. Delegat. I. Vnde est quod nec filius sine patre nec pater sine filio haere. ditatem filio delatam repudiare potest, sed ita demum valet repudiatio si ab utroq; factast l. is qui haeres I 3. g. vlt.D. de acq .haered. Nempe quia iam tum erat filius familias acquisitionis capax, hactenus scilicet .vi posset ei acquiri haereditas. si eam pater sibi acquiri nollet i .eum lagres s 2. eod.l. I.C. qui
admitt. ad bon. post. l. Imperator. o. D. ad SC. Treb. Cum igitur eum casum tractemus,in quo ex culpa sita nudatarius vel emphyleuta iure suo ceciderit. Cui obsecro acquiri comissum illud pol praeterqua illi qui eo tepore aut dominus directus fuerit, aut a domino directo sue conductionis, siue alio titulo causam habuerit' Qnod. n. fit ipso iure, semper fit in inflati, nec proinde aliud iustas inspici potest, ut sciamus cui debeat acquiri quam illud ipsum quo acquiritur. Atqui
ponimus eo tempore conductorem aliquem fu i sse ad quem, S laudimia,& com illa,& cetera omnia directi dominij commoda,& emolumenta pertinere potuerint ac debuerint.Noalii ergo quam priori huic conductori ius commissi v iudicandi acquiri potest , Et consequenter nec repudiandi. Nam x perpetuum hoc ius est ut is demum repudiare possit qui potest etiam acquirere , & cui delatum fusi ius acqui-
556쪽
tentum est in eius solius arbitrio esse debere an comimissi iure sibi quavito uti velit, necne. Vt si velit, nil ei nocero
debeat quod contrariam volsitatem , aut dominus directus, aut posterior conductor declarauerit, cum eorum nihil intersit sed prioris tantum conductoris ad quem rei dominiusemel pertinere coepit, uti ni si ego 9 I. ii res D.de ivr.dor. . Si vero nolit, siue quod malit laudimium quam commissum petere , siue quod nec laudimium petere velit , malitque,ta culpae, & laudim ij gratiam emptori facere, nihilo magis acquiretur ius aliquod , aut domino , aut posteriori conductori : Non equidem, si laudimium pro commisso pe-
, latur, quia nec utrique locus esse potesta audimio, & commisso, nec prohiberi debet is qui commissum vindicare potuit quominus pollit laudimium petere ne cui quod plus
est licet , denegetur quod minus est contra iuris regulam leg. non debet cui a I. De re g. iur. leg.cui pacto S .D. de terU. export. Neque rursum si nec laudimium petere velit, ut faueat emptori, quia prohibendus non eli acqui iere sibi beneficii debitorem , quae omnium optimae species est acquisitionis,dum modo ex suo acquirat, non ex alieno l .si pi-
gnore Sq. 3. I. D. de furi . Nisi forte liberalit stem suam eddominum directum aut ad posteriorem conductorem potii squam ad emptorem pertinere voluerit, Vt in specie quamuis dissimili loquitur Vlpianus in l. 1.M. inde Neratius D ad SC. Trebel. ino uno casu dubitandum non effet', quin suo commissi, siue haud im ij pet edi ius totum ad eum pertinere
deberet , in quem beneficium conferre conductor primus voluisset. Q ad enim aequius, & rationi naturali conueniet latius, quam voluntatem domini rem suam, aut quod ferd ideeli , ius suum transferre in alium volentis rata haberi 3 l. qua ratione 9. I. hae quoque res D. de ac q. re r. domin . Sed extra hunc casum nego fieri poste, ut de re quae commisi a sit durante tempore prioris conductionis alius possit agere quam primus conductor, licet per totum ilhid tempus voluntatem suam numqam declarauerit: qu am alioqui declarare post ei quandocunque potest : Cum finito tempore conducti Cnia
557쪽
no id ed probi beatur conducitor de suis iuribus experiri quς
conductione durante acquisiuisset. Alioqui dicendum cliet, si quid ei iuris vltimo conductionis die obuenisset, nullani eo uomine ipsi actionem competituram,quod eam durante conductione non exercui stat, quam certe etiamsi maximὰ volui siet exercere eo ipso die non posset: ruod tamen neque ex pragmaticis quisquam distarus sit. Non enim quando alicio exerceatur spectandum est, sed cui acquisita, ae ira et a iit, ut ab eo ipso demum non ab alio nili ex ipsius voluta. tale exerceri possit, Et longe aliud est actione habere, aliud exercere. Sed etsi declaratio voluntati di aliqua esset nece ia. saria ad commissi acqui titionem, quod nos negamus, cum ipso iure liat eiusmodi aequilitio. Non ideo tamen consequens fieret ut declarationis potius quam culpae tempus spectari oporteret, Cum secuta declaratio quandocunq;. nece ilario retrotrahenda sit ad id tempus quo fieri potuit, . quia nec aliud facit declaratio nisi ut non tam confirmetur aequisitio quae ipso iure facta est, nec pio inde ulla indiget - confirmatione, quam ut appareat acquisitione praecessisse, ut in specie dict l. si tibi homo 86. . cum se tuus deleg. I. Sadicta. quaedam Is .D. de reb. dub. Quemadmodum euenire supra diximus in ijs poenis quae ipso iure quidem irrogantur. Sed ita tamen ut pronunciat id ne iudicis declaratoria indigeant. Nam&hoc casu quand6cunque secuta declaratio facit ut poena ei debeatur cui ius fuit eius per sequendae quo tempore delictum committebatur, non quo facta
declaratio eit, No aliter posito iure diei non possit, quia procfiat dicere poenam in bis casibus ipso iure irrogari.
558쪽
Pe sententia declaratoria quam exigunt pragmatici in pistic
V LTA sunt lia in quibus peccat idem vir do.
ctisiimus Avmo Crauet a d. cons. 2 la. de quo sui pra diximus. ln eo prinatim, qeod vult poenarui caducitatis,&commilli ob culpam aut delictum vel emphyleutae non commiti ipso iure sed ita demum si dominus directus velit, εἰ quali condicionalites, ut ipse loquitur nu i ii iis .quod nos i a re fit auimus. Ollendimus. n. imo ucro ipso iure committi, nec requiride es aratione ullam voluntatis. Q iaetamen etiam ii ellet necessaria, non eo magis faceret ius condicionale . Estet .n .haec tacita
condicio,& legalis potius qua conuentionalis, quae proinde non facit ius il sum c5dicionato, sed iuris tantu executione. Exemplo eius quod tolemus dicere, Copensatione fieri ipso iure, nec tamen aliter fieri qua si opponatur l. si ambolo. mprincip) l. seq Iunct. l. a. & pall. D. de compens. s. vltim. ubi Ous notant.C. eod.& apertius in g. peniti t. tiallit ut de action. Vnde etiam ast quod compestationes ponuntur in numero exceptionum, quia nimirum perinde opponendae sunt atque exceptiones, Neque tamen ideo quis dixerit compensationes Omnes esse condicionales, aut ob id minus seri ipso iure quod non aliter fiant quem si opponamur. Q idni. n. relinquatur in arbitrio eius qui compensandi ius habet an velit sibi per compensationem consulere, an propria, & separata actione persequi id quod sibi debetur, si putet ex aliqua causa sibi magis expedire Θ Nam A qui compensat agere quodammodo dicitur,& petere l. amplius i I. D. rat. rem haber. Ergo quemadmodum is qui ob ij citcompensationem , rnon
facit quominus iam antὸ facta fuerit ipso iure, sed toninmsuam declarat voluntate quod eo iure quasi iam sibi quesito
559쪽
uti velit: quod utique facere non posset si iam ipso iure facta
compensatio non esset: Ita& in pr6posito, cnm dominus voluntatem silam declarat quod rem commissam vindicare velit, non ideo facit ut tum res committatur, quam certe iaesse commissam necesse est priusqua quasi comissa vindicaripoisit, sed ostedit tantum iure se suo uti velle, quod ab ij ceresi vellet, posset, quo tamen uti non posset, etiamsi maxime . vellet, nisi tam commisit ius apertum esset. Effigitur ea domini declaratio non causa rei committendae, sed effectus,&executio commissi iam ipso iure facti, & consequenter prae- . supponit commissi ius, non suspendit. Errat etiam Craueta in eo, qd praesupposita necessitate declarationis ad comi iasum inducendum, quae ut dixi mus, non nisi ad commissi per . secutionem necessaria est , existimat declarationem illam 1 solo domi no directo fieri post e,& debere, non etiam a conductore . Nam & hoc quoque falsurn est, quoties conductio sic facta fuit ut omnia seudi, vel emphyleusis emolumenta, ut iam commista ad emptorem pertinere debeant: quod hodie apud nos plerumque fit, Et ita factam esse conductionem ponendem est, ut quaestioni locus fieri possit. Alioqui
- certum ell, commissa cum nem sint in fructu quia non renascuntur, ad conductorem regulariter non pertinere, Ut tractat Guid. Pap. quaest. 77. nec dissentit Crauet. dict. conca I 2.num .vit . ubi ait sententiam illam Gnid. Pap. procedere de iure communi. Secus, inquit, si pacto aliud cautum sit in ipsa conductione, Vel, quod e rictu idem est, nisi conductionis verba tam generalia sint, & praegnantia ut ad talia quoque inra pertineant. Cum vero tale quid factum est, us-ro an non domini loco babendus sit conductor, ut eius ut inon domini directi declarare an commisium persequi velit Qt is enim permittat domino ut declaret nolle se iure suo uti, ut laedat, &perimatius conductoris Aut quodnam hac parte potest in effecta esse ius domini cum is ius omne suam quod habebat commissorum omnium si quae obuenirent persequendorum, in conductorem transtulerit Θ atque ita procuratorem illum velut in rem suam constituerit P Cer.
560쪽
tum si quidem est eum qui semel procurator in rem suam eonstitutus sit reuocari pollea non posse nec quicquam in eius praeiuditium fieri a constituente l. illam subtilem 33.
Cod. de donat. Maxime veris cum quis procurator in rem suam constitutus est per contractum locationis, aut alium eiusmodi contractum nominatum, In quo genere contra fluum constat non elle locum p cenitentiae , nec alterutrum contrahentium vel ignorante, vel inuito altero ab obligatione ccntracta discedere posse, Ne tum quidem cum alter ex parte sua contractum non implet l. ea conditione Iq.C.
de rescind. vendit. Quanto minus si nihil aduersario imputare possit is, qui tamen vult ei nocere λ Non ergo ferendus est dominus directus si post transtitum in coductorem certa mercede ius omne commissi persequendi, nolle se dicas uti iii re sino, ut conductorem suo proprio uti prohibeat. Sed
tertius,& praecipuus Crauetae error in eo est, quod secutus Decium cons. I 6o ad sin.& cons. I 8s .ait requiri sententiam 'declaratoriam in commisio ex causa iuris nudatis vel em - .phyleutici. Post Iason. in l.2. Cod. detur. emphyt. & ad i. si quis maior notab. 13. Cod. de transact. ubi ait generalius, Quoties aliquid inducitur ipso iure licet no requiratur sententia dispositiva, requiri tamen declaratoriam in his omnibus quae non trahnnt secum executionem, Per tex .in cap.
cum secundum de haeret.in 6. Nam si verum est , ut est, quod hi omnes fatentur, non requiri declaratoriam iiiijs qnae secum trahunt executionem Jateri eos necesse est,non esse igitur illam in propolito casu necessariarn. Quadoquidem negari non potest, cessante emphyte ut a soluere aut caetera praestare ob quae non praestita commisi , locus fiat: Statim sequi executionem nullo etiam hominis facto interueniente cum liati na, Jc ipso iure emphyleuta vel seudatarius a tO- . to iure suo cadat ut superiore capite disputauimus,&probati i mus exi. commissa I .Dde public.& vectig.&l. Illim. in sin. Cod. detur. emphyt. Nec alia commissi executio fieri potest. Nam quod Craueta disputat non aliter executionem commissi factam videri posse,quam si effectu ipso bona