장음표시 사용
581쪽
id enim refert domini an vagallus, aut emphyleuta vititro *lienet rem nucialem, vel emphyleuticam, an vero e Tnecessitate λ Poterat olim ea distinctio esse necessaria cum de commisso quaerebatur ob factam alienationem irrequisi-xo domino,at non etiam cum de laudimio tractabatur: ius scilicet causa nihil habet commune cum causa commitas, a qua distat usque adio, ut ineon patibilest eodem casu,&comipilio locum esse,& laudimio, Nisi quod &commissum, di laudimium ab eadem causa, & ratione dependet, iuris, scilicet seudalis vel emphyleutici. Rursus quid obses rointerest, an emphyleuta ipse rem suam ultro alienet, an ver iudex in executione iudicari, ut satisfiat victori, cui empli'- te uta fuerit condemnatus e Tritum enim est, quod saeptu
monuimus factum iudicis esse fictum partis, & ab ipse em phyleuta videri venditum, quod in eois odium, α inuito e venditum est a iudice iudicatum exequente. Ex l. I. Cod. sit 'caui illilic pigia capi. sit. Unde est quod si res in executione iudicati vendita postmodum euincatur, actio de euictione non contra iudicem , qui vendidit, danda est, neque contra creditorem cui se luta suit pecunia, sed contra debitorem sondemnatum cui ea solutio proficit, quin l. x ea solutia ne liberatus est l. si ob causam i s. C. de euiction . Et vero si alienandi nece ssitas excusaret M quisitorem a laudim ij pre' statione: Consequens esset numquam futurum apud nos, exi ei seudalis venditione laudimium ullum deberetur, sum Yt bene Amedeus quoque obseria quit, ex antiquis Principii nostrorum decretis, & statutis prohibita distri isto sit omnis seu lorum alienatio, ni si quae facta sit non inodo ex subsistente causa necessaria, sed etiam non extantibus bonis al-lodia libui ex quorum alienatione satisferi potuerit necessitati. Quod non tantum habere locum debet si res nudatis a vastallo ipso vendita sit, sed etsi a iudice iudicatum exequete, ut creditori satisfaciat. Alioqui facile inuenta erit rati fraudandi ita inti, & nudi quoque alienandi etiam extanti-tibus bonis allo dialibus si sussiciat iudicis a in horti te fieri Micnazionem. Quomodo licet in specie dissi li argumen'
582쪽
latur Vlpianus in l. magis puto I., . s pupillus D. de reb. eo. qui sub tutel. Semper enim patietur vastallus se condemnari, ut in bona etiam fetidalia iudicati executio fieri possit. Nec sanἴ inter hos casus quicquam interest, nisi quod inter . veniente iudicis aut horitate vendit vasallus feta dum inuitus quod alioqui fortassis non venderet volens. Iudicium nam. que in inuitiam redditur l.inter stipulantem 83 9 I. D.deverbor .obligat. Q is vero ferat, ut in iudicis potius qua in in em' phyiquiae, aut vaffalli potestate sit ius domini laetiere, aut diminuere, siue quod ad seudi alienationem pertinet siue quod ad impediend m laudimiorum obligationem. inod enim aliud hoc est et, quam inde nasci occasionem iniuriae unde iura proficisci debeant λ Contra l .meminerint s. C. unde vi. Aut quid verius, quam quod vulgo iactari solet, iuris executionem iis uriam habere non debere l. iniuriarum I p. f. l. D. de iniur. Quod & ante nos bene obseruauit Baldus consit. 3o5.inc i p. verba inuestiturae volum. i .& post eum And.Tiraquei l. de re tr.gentilit .adg. I .glo. I .num. i . Vbi addit ille aliam rationem,quod tum quoque cum e c causa, & necessi xate urgentis aeris alieni sit venditio necessaria, contrahendi tamen aeris alieni causa, ut plurimum est voluntaria cum
nemo, nisi volens aeri alieno se obstringat. l. qui in aliena s. in princi p. D.do acquir. haered. Vnde fiebat olim ex lege i 2. tabui, ut qui ingens aes alienum contraxerat cui ex soluendo par non es et, creditoribus suis manciparetur in partes, &frusta discerpendus , quod pollet ei imputari cur se ultro in eam necessitatem coniecisset, quamuis testetur A. Gellius ad terrorem p o t i us qua in ad v su in eam l ege m sui Ge c on se ri -ptam,nec unquam obseruatam: Ne quo lex distinguebat, an
ex causa nec essaria contractum esset aes alienum, an ex voluntaria , quoniam tum quoque cum eius contrahendi necessitas subest, ex voluntate tamen contrahitur, quia hoc in aluisse videtur, ut in l. si patre cogente 2 2. D.de rit . nupt. Lii mulier 2 i. . vltim. D. quod mei .caus nec unquam parceu
dum est ei, qui se ultro in necessitatem coniecit,quam preui -'ῆendo,&rrouidendo anteuςrtere,ac impedire potuerit. l. 2.
583쪽
s. si quis tamen. D. si quis caution. V hiuscuiusque enim rei causa, & origo semper spectanda est, tanquam a qua totius
negotij effectus,& euentus pendeat. l. si procuratorem 3. in princip. D. mandat. l sit filius familias i8D. ad Senatus c. M a. ced. I I. f. si seruus depositus. D depos. Vix itaque alienatio ulla inueniri poterit tarn necessaria cui non aliquod voluntarium alienantis sic tum causam dederit. Qua ratione diei miis, prohibita generaliter alienatione, siue legis , si uetestato iis prohibitio sit, siue etiam per contractum facta prohinitam censeri pignoris quoque dationem. l. vhim. Cod.dereb.alie n. non alienand. quia licet certum sit per traditione pignoris nullam fieri alienationem, cum alienatio non sit , nisi cum transfertur dominium. l. r. C. de fund. dotal. quod porro nuinquam transfertur ex causa pignoris i. pignori r 3. D. de usu cap. l. I. g. cum praedium,& pasi D. de pignor. tame per mediam causam pignoris tandem ad alienationem peruenitur cum sit pignus inutile, quod vendi non potest, ut ex ejus pretio salicitat creditori. l. . D. de pignor. ach. I. mulier I I.& tot. tit.C. de distract. pignor. Sed etsi poneres aliquam ab initio si ille causam nec etiariam contrahendi aeris alieni, ut facias alienationem omnino necessariam initio quoquo
inspecto: Numquam tamen facies ut non sit voluntaria ac quisitio ex parte emptoris cum nec emere, nec alio titulo ac uirere quisquam cogatur. l. nec emere r6. C. de hir de lib. Contractus enim omnes licet ex polt facto sint necessitatis , ab initio tamen sunt voluntatis, maxime vero ex parte acquisitoris. Hic ut G. C. de obligat.&action. Nam neque lex unquam acquirit inuito, licet acquirendi ius 3e facultatem, Plerianque inuito deserat, ut in haereditatibus,& legatis cernere est. l ei qui 1 r. D. se condit . institui. l. .& pass. D.deacquire n. haered. Et duo fere tantum casus sunt in quibus acquiritur inuito : Scilicet ex stipulatione serui etiam vetante domino stipulantis. l. seruus vetante 62.de verbor. obligat .l. etiam inuizis 3 2. De acqui .rer.domin. Et per solutionem ab
alio factam nostro nomine, aut quod effectit idem est si alius pro nobis etiam i nnitia iudicium accipiat. l soluendo 39 D-
584쪽
ile negot.gest. leg. lolutione 23. D de solui. Atqui laudimia quod ex alienatione debetur domino, non debetur a venditore quem fingimus omnino necessariam vendendi causam habuisse, sed ab emptore , qui semper voluntarius est, tum quoque cum cum affectio, vel opportunitatis vel vicinitatis vel coeli vel quod illic educatus sit, vel parentes sepulti, aut quid aliud si inite pellicit emptorem ad emendum, ut in I. r. s.& alias vi lea nus. D. si quid in fraud patron. Inuitant enim ista,& alliciunt, 'on cogunt. Nulla igitur ratio est propter quam dicendum sit. Ex venditione quantumuis necessaria laudimium domino non deberi ab emptore euius est non venditoris laudimium soluere, & qui nullam acquirendi necessitatem potest obtendere.
Si laudivitum ex diuisione inter coliaeredes, ves alios condiui res facta petatur. ISTINCTIO illa interpretum, quae superiore
capite a nobis relata, ct refutata est circa seu-dales, & emphyleuticarias alienationes, an voluntariae sint, an necessariae, sicu'i, & erronea ,& communiter approbata est, ita pleri' te, Aquaestionibus, de erroribus causam dedit. Ac primum in quaestione illa quam plerique proponunt, Vtrum ex diuisionis contractu laudimium aliquod debeatur. Nec enim desunt, qui putent deberi: Ex ratione illa, quod diuiso quaslibet speciem quandam alienationis in se
contineat cum faciat, ut unius quisque ex condiuisoribus partis suae fiat dominus in solidum cuius non erat antea,
nisi pro parte V nde fit, ut si duorum pupillorum communiae
585쪽
i ni aliqua praedia neuter eorum possit alterum ad diuisione Prouocare, adeoque nec eorum tutores , Non alia de causa
quam quod omnis alienatio sit ijs interdicta l. si pupillorum
7.D.de reb.eor. qui sub tutet . Nam & diuisionem praediorum vicem emptionis obtinere dicimus l. I. C comun. vir iudi c. Cur non ergo, inquiunt ex diuisione perinde atque ex vendi. tione, di alia qualibet alienatione laudimia debebuture Et si vero recepta sit ma in contrarium sententi est interpretum eaque verissima, Ex diuisione laudimia nulla deberi, ut testatur Ame deos a Ponte quatit. laudi m. a s. post Bart. Bald. Calir.S alios in l. & ideo D. de condict. furi . Illi tamen ipsi.
qui vere sentiunt falsis rationibus mouentur,nec ad contra .riae Opini Cnis rationem bene respondent. Mouetur enim P& emphyleusis, ia nudu possit diuidi si ne consensu domini.& eo irrequisito. Ex not. in cap. primo. F. praeterea Duca itus De prohib. se ad. alie .per Feder.& per Alex. Ons. I 80. num. 3.vol. a Brun. cons. I73. col. . ubi addit non tantumiga orante,& irrequisito domino posse hanc diuisionem fieri sed eo quoque inuito Ias. in l. fin. niim ψ8.C.detur. emphyt. Item quod diuisio non sit proprie alienatio ex Nou. I I 2. De litigios in princ. Aut si alienatio est, portio tamen unius succedat loco alterius Deniq; quod ut maxime alienatio sit, necessaria tamen est, cum nemo inuitus in communione remanere cogatur l. vlt C .comm .diuid. non magis quam incidere in communionem l . si non sorte 26. I. si centi m D. de cond. indeb. propter di scordias quas materia communionis ex
citare solet. cum pater 77. f. dulcissimis de leg. . in re comuni 26 D.de urba. praed. Atqui iam supra ossedimus. Q oties quq ritur an ex alienatione aliqua laudimium debeatur, non illud inspiciendum es e, an sieri possit sine consensu domini, quae inspectio eo tantum pertinet ne possit videri resdn commilli in cecidisse ob id solum , quod vassallus vel em Phrte uta irrequisito ὀomino rem aliena uerit. Sed hoc dumtaxat, Vtrum dominium rei nudatis, vel emphyleuticae tra latum sit in noui, in possessorem, quod certὰ per diuisionem quamlibet contingit. Ideoque nec negari potest,quod ad uersarij
586쪽
uersari j obiici ut, diuitione esse alienationem,c si alienatio ite omnis actus per quem dominium transfertur. l. I.C. de filia d. dotal l. alienationis et 8 de verbor. signis . Neque vero co-tra scriptumeliindin. Novell. ita da litigio s. cap. i. Sed hoc tantum quod nemo negauerit, Cum res litigiosae ad plures ei uidem possessoris heredes perueniunt , non esse prohibitam inter eos ipsarum diuisionem, quali inter eos rei litigiosae alienatio facta dici possit. In quo tamen ratio dubit audi alia non erat, quam q iod diuisio sine alienatione Le- , ri non possit i Sed decide udi haec fuit, quod diuisio rei litigiosae non possit videri alienatio rei litii osae cum per ea nanon mutentur personae possessorum . ideo namque duntaxat prohibita est rei litigiosae alienatio ne facto,& dolo posses loris nouus actori obliciatur aduersarius, quae res non fit sine damno, & incommodo magno actoris, tum quoque cunoc in potentiorem facta est alienatio, nec iudicii mutandi causa, ut in Tit C. ne lic. potent. & Tit de altem iudic. mul. caus. Dist. Caeterum inter cohaeredes ipsos diuisio seri non potest quin fiat alienatio,id est qui ii alter in alterum partem suam alienet, quam in re communi habebat. Neque bona noltroiu responsio illa est quam adferunt ex Paolo Casticii in I. cum hi 8 3. si viii. D. de transact. quod in diuisione Portio unius succedat in locum alterius. Non ideo minus veruest partem quae unius factam esse partem alterius, quod suta ficit ut alienatio vero facta dici possit. Alioqui nulla ratio est prohibendae diuisio tris inter pupillos eoiumve tu torcscum non sit pauperior pupillus qui partem suam diuisam habet quae antea erat indivisa. Quod ve d ijdem nostri addunt
Diuisionem esse alienationem nec essaria in , minus ad i e pertinet, Cum sicut nemo inuitus manere in communione cogitur , ut diximus, Ita neq: ad diuisionem socium prouocare suisquam cogatur. Nulla igitur necessitas subest faciendae diuisionis saltem ex parte prouocantis. Qua de causa sunt qui distinguant inter prouocantem,& prouocatum, Ut pro uocans ad diuisionem debeat laudimium quia ex eius parte non sic alienatio necessaria prouocatus vero non debeat,
587쪽
ne quid eo inuito faceret in re comuni l. Sabinus 28.D. coismun. diuid. Illa etiam ratio mihi accomodatissima videtur, nec minus vera, & germana, quam tamen ex interpretibus nemo adducit, quod quae domini j transsatio fit per diuisionem non tam fit potestate traditionis aut aliquo iacto con . diuisorum, quam anthoritate legis i a. ta b. id est per adiudicationem ab arbitro factam qui unus est ex modis sex acquirendi iure iniritium domini j a traditione distinctus, de
separatus, Nec minus essicax quam sit traditio facta ex iusta causa praecedente, aut sepius iam a nobis supra dictum est ex Vlpiano Tit. i'. De ac qui sit. re r. & Iustiniano in I. vlt. Instit .de ossi c. iudi c. Atqui non debetur laudimium ex qua . libet translatione domini j, sed ex ea tantum, quae fiat per traditionem, o facto ac voluntate alienantis, atque ita debet accipi quod scriptum est in d. l. vlt. C. detur. emphyt. Alioqui dicendum esset. Et iam ex acquisitione haereditatis, aut legati per ῆ domini v acquiritur heredi, aut legatario laudi mimum soluendum esse : quod tamen nemo verc unquam dixerit, quia licet in ea acquisitione factu aliquod legatari j, vel haeredis intervenire necesse sit, ad declarandam voluntatem extra causam suorum,vel necessariorum heredum lex tamen illa est qire dominium quod fuit defuncti transfert revia in haeredem, ' legatarium nulla interpolita pei sona, nullaque possessonis apprehensione l. 2. D. te publ: cian. in rem action .l cum haeredes 23. D. de acquir. posse si l. eum Pater 77. I. surdo l. legatum So. de legat. a. l.a Titio sq. adfin. D.de furi . Nec ad rem pertiri et . si quis subtilior obi jciat, Legem non minus esse proprium modum transferendi iure iniritium domini j a traditione distin Etiam, ac separatum quam sit ad iudicatio , ac proinde no esse potestati legis tribuendum quod sat vi & potestate adiudicationis, non magis quam quod sat vi & potestare traditionis. Cum in carte. ris omnibus modis per quos dominium ex iure iniritium transfertur Iegis quoq; auxilium necessarium sit, tanquam quae ipsa existat domina , di regina omnium rerum , quae
588쪽
1 o ' AN T. FABRI DE LAVDIMIIs
verum est tum dici dominium trafferri per legem, cum persona nulla interuenit ad illud transferendum , ut accidit inhaereditate, & legato. interuenit enim voluntas hae edis aut
legatari j non ad transferendum dominium sed ad acquirendum , Ne scilicet acquiratur haereditas aut legatum inuator At in adiudicatione praeter potestatem legis interuenit etiafactum iudicis adiudicationem facientis, ideoq; nimirum constituit ad iudicatio distinctum, & separatum a lege modum transferendi domini j, sed qui tamen legis potius quam hominis factum,&potestatem habet pro causa. Iudex enim, Δ. arbiter diuisorius siue in iudicio Familiae erciscundae, siue in iudicio Communi diuidundo datus sit, non hominis
factum supplet,id est condiuisorum sed legis duodecim tabularum quae duo illa iudicia induxit, ne quis inuitus incomuulni Cne manere co retur, quod ea res maxime ad publicam utilitatem pertinere videretur, cuius potissimu interest, nullam si fieri pollet,inter ciues relinqui materiam litium, S discordiarum qi'ae tamen ex communione non infrequentes nascuntur. Supplet aliquando lex,& repraesentat factum hominis, ut cum seruum qui intra certum lupus manumitti debuit si non sit ma immissus habet pro manum illo, ut in I. a. l.vit C. si manci p. tia sue r. lien. l. . D.qui siae manum. ad liberi. perire n. l. seu si i o. D. de in ius vo c. aut consensitin qui
p. aestari debuit pro praestito, ut in Ut ego . s. si res D.de iuridot. si tamen is locus Triboniani non est potius quam Vlpiani, ut alio loco monuimus. Aut deniq; traditionem pro facta, ut in l. eius rei 36. cum seq D. se rei vindic. Sed interdum etia accidit ut homo suppleat factum, ut ita dicam, &potestatem legis, Ut euenit in adiudicatione quae fit per arbitrum Familiae erciscund ς, & Comuni diuidundo,qiii cum adiudicatio nulla seri possit aut debeat, nisi praecedente , di interueniente arbitrio, squod quoniam ex facti circumstant ijs pendet semper incertum est, ideoque per legem fieri
numquam potest, Jcogitur lex ob eam causam factum arbi- ipsa facere no potest,
, aut buritate tam eutri requirere, I implorava, ut quod lex
faceret tamen si posset , arbiter faciat
589쪽
legis quoq; interueniente sine qua milium certe ius haberε posset arbiter ii ansferendi in unum ex condiuisoribus dominium quod essὸt alterius,& quod ipse non haberet. Vnde fit ut extra hunc casum adiudicationis faciendae per iudice in tribus illis iudicijs Familiae erciscundae, Communi diuidundo,& Finium regundorum de quibus solis agitur ind. . vlt. Inst.de ossi c. lud.numquam veru esse possit, quod volunt interpretes, Ex sententia iudicis dominium ipso iure trans. ferri, ut hac ipsa Deciae ostendemus.
De divisione per licitationem facta.
v AE proximo capite diximus ostendunt quam imperite faciant interpretes nostri, cum in illa quaestione, An ex diuisione laudimia debeantur distinguunt diuisionem ab adiudicatione. Sἰ c. n. ratiocinantur, ut ex diuisione laudimium minime debeatur, At ex adiudicatione debeatur. Ideo, inquiunt, quod diuisiost alienatio necessaria, At non sit necessaria adiudicatio. Ita Gabriel. cons. 8 . num . .& r6. quem refert , de sequitur Amedetit a Ponte quaest.2 3. ubi ex hoc infert, si adiudicatio non sit voluntaria sed necessaria, ut puta in re quae commodam diuisionem non patiatur, laudimium ex ea adiudicatio- ne nullum deberi ab eo cui ad indicata sit res indiuidua, &qui ex licitatione partem conditiis oris emerit, ut in l. ad ossicium 3. Cod. commuta. diuid. quod hoc casu necessaria adiudicatio sit. Quomodo a Senatu Parisiensi iudicatum fuisse idem refert quaest. 26. in fili. post Ioannem Paponium, insent agmate Arrestorum lib. i 3. Tit 2.y. a 2 ex Paul.Castr. cons. t q. incip.Dubium videtur facere volum. I. Ego vero neq; sententiam hanc, neque sententiae rationem probare
positim. Et si enim cum diuisio per licitationem fit, nece ita est subesse necessitatem aliquam quae impediat ne alit cr
590쪽
diuidi commod res possit, quoniam licitationis remedium extraordinarium est, & habet in se aliquid iniqui l. nam adlicitationem s. D. fami l. erciscund. Vel ob id maxime quod per hoc remedium is qui prae inopia fortassis non potesHicitatione vincere, partem suam inuitus quodammodo vendere,qui vero vincit,partem socij emere cogitur,contra iuris communis regulas l. nec emere I 6. Cod. de iur. de lib. I. sciit s. Cod. de obli.& action. Non est tamen bona ratio, ut eo minus laudimium debeatur, quod necessaria sit aliena - tio, quemadmodum superiore capite, robauimus. At n quo verum est magis necesiariam esse hanc alienationem quam
quae in qualibet diuisione fit per ad iudicationem sine licita.
Iione: Eil enim necessaria ex parte tantum iudicis, qui aliter facere non poteli quam quod eum facere lex iubet, id est ad diuitionem procedere, sed non ex parte licitantium , cum in licitatione nec vincat, nec vincatur, nisi qui aut vinci velit, aut vincere. Quod enim licitari coguntur, parum est, cum possit licitatio vel ab uno nummo incipere l. ii usus fructus 65. De tur .dor. nec siicut licitari ita, S vincere quisquam ex condius soribus cogatur. Atque ita ei ut diuisio quae fitrer licitationem non eo magis sit alienatio necessaria, ex eo manifeste apparet, quod cum ad licitationem peruenitur, etiam extraneus ad licitandum admittitur dict. l. ad officium γ.Cod. commvn. diuid. in poliremis illis verbis nonum tua in ad licitationem etiam extraneo emptore admi
se maxime si se non sufficere ad iusta precia alter x socijs sua pecunia vincere vilius licitantem profiteatur. Cui simile est quod in l. r.eod. tit. scribitur in haec verba, di ea actione aut uniuersum praediu si licitatione vinceris, ex soluta socio Farte preti j obtinebis aut preti j portionem si meliore alius condicione obtulerit consequeris. Non enim dixit,si melio rem socius condicionem obtulerit,sed s alius, ut intelligamus pretij quidem parte no nisi socio qui licitatione victus est praestari polle. Sed eum qui licitatione vicerit, quamuis
extraneus sit totum pretium ijs debere quibus res communis fuit.Atqui nemo dixerit, admisso ad licitatione extraneo