장음표시 사용
611쪽
rei iudicatae, quemadmodum, & debitor ipse iam victu, si
rem vindicare pergeret eadem exceptio te summoue letur. N c enim creditor pignoratilius plus auris hab re pote i , quam habet debitor qui pignus dedi r ut bene Papua. rario vi natur. Debitor autem posset quidem au huc vindicat: o-'mem exercere ipso iure, tanquam qui reuera dominus nisau serit etiam post iniuriosam sentem iam iudicis, sed tamen iexceptione rei iudicat g si ageret summouedus esset, cum i neo iudicio fuerit superatus. Similiter igitur, & creatior odii ab eo post sententiam pignus accepit habet quidem ipso i
re quasi Seruianam eamque mouere potest, tari quam cu pl gnus rectὸ,&a vero domino constitutum fietat . Sed si a e sommouendus est exceptione rei iudicatae . quippe I aea, aut horis persona transire soleat contra successorem etiam singularem, d. l. si a te 9 I. vl. De excepi. rei iudic. Cum mi., ri non possit quin successerit in ius vim qui posts teri in re
pignus accepit. Diuersum enim esset si ante sentent fam pignus accepisset ab eo qui postea in quaestione dominii uictus .suisset, i. iudicatae 9. vlt. eod. quamuis non perfulciri a b iudicis sed ob non plene probaram intentionem dominat . ut ind. l. 3 an princi p. De pign. Nam tametsi mixtine impii e
Papinianus, nullam propi iam actionem. qui W lcli, exercere
possit, Non tamen quid ille non habuit, sed qu: d in ea re, quae pignori data est debitor habuerit consideranduiti est Debit 'rautem habuit 'tu dem ius domini j, sed tamen tale, quod ei prodesse non poterat propter exceptionem rei iudi eatae partem posse ri ex aut horitate sententiae quantumuis tu iurios . Ergo nec in persona creditoris potest e si e villis& cum effectu intentio pignoris, quas ius & intensionem dominij piae supponit, cum eandem rei iudicatae exceptionem pati debeat is qui imus victi successit. Vincet igitur hoc casu creditos e in ivlle, idem ille possessor, qui dominum iam vicerat per iniuriam. Sed non tam ob proprium aliquod ius quod in ea re babaat, Aut quδd post se utentiam nullum victo ius su petisserit q iam quod ius agentis in si inum facta sit,stiaessicax per sententiam contra debito. em latam.
612쪽
s 4 - AN T. FABRI DE LAVDIMIIS
ae omnia falsa essent tam in creditoris, quam in possessΔ-ris persona si per sententiam dominium transferretur, aut aliquidius victori acquireretur praeter eSceptionem rei iu
De Laudi in s ex datione in dotem debitis.
ARIA: sunt nostrorum distinctiones, ct sententiae in quaestione illa *pius in foro,& sch ,lis agitata: Vtrum pro ea re, 'litae in dotem .siue a pa-e vre sine ab alio data sit, laudimium aliquod debeatur. Et si enim stricti iuris ratio repugnare videtur quominus nudum, vel emphyleusis in dotem dari possit domino pie sertim irrequisito, vel non consentiente cap. I.3 do- . nare qualit. olim poter. teud. alie n. in v sib .seudor.lib. 2. Iam
tamen obtinuit fauore dotium, ut possit: non solum apud nos qui ex generali consuetudine bona omnia nudilia idceml hyleuticaria pro alio dialibus habemus, sed etiam apiadcaeteros qui iuris nudatis & emphyleutici naturam,& regu las retina erunt: Eo saltem casu quo alia bona allodi alia nulla si ut, quae in dotem dari possint: Qeo casu etiam statu tum apud nos extat, de fetidalibus quoque bonis ex hac eausa obligandis,& alienandis. Sed etsi consensus domini, ut vocant directi exigendus es et, ac ante omnia requirendus ex Iultiniani constitutione in l. vltim. C de iur . empli'. adhuc tamen fieri posset locus propositae. qu stioni de laudimio. Solet enim domini saluis iuribus suis caeteris consentire , ut inl.q.ρ. I. qui b. mod. pign. vel hypoth. luit. nec consensum domini interuenisse ad aliud proficit , nisi uti ne commisso locus esse possit. Prima opinio est distinguentium, An nudum detur Ostimatum,& quidem tali aestimatione, quae faciat emptionem, an vero inestimatum, ut hoc posteriore casu, Nrequirendus sit consensus domini,& solui debeat laudi myu, Priores
613쪽
priore vero contra, neque requiri consensum domini, neq; laudimium ei solui oporteat. ita Specul ex quorundame eruua quos refert sententia, in Titul .de locat I nunc aliqua versi c. it O. Hostiens. in summa eius d. Titii l. de locat. 3 quid sit de natura, versu unquid ergo. Guid. Pap. t Uaest. O. Aufie. ad decit Capeti. I holos. 278.. Eamque communiorem est e interpretum opinionem testatur Amed a Pori t. quaestio. 29., Post Stephan. Bert r. coli 38. . inci p. tuo sunt vos. 2.&Andr Tiraque i l. de retract gentilit L s. glo .i . nume. 93. N Io 8 Alij magis probant ut indistincte dicendum fit, pro re hi dotem data laudimium nullum deberi. Q atii sementiam mordicus defendit Iason ad d l. tin. num. 0. C detur emphyt. de rationem aufert , quod alienatio haec ut necessaria, cum necesse sit dotes dari, ut possint mulieres nubete a d propagata dam, & replendam liberis hominibus ciuitatem In quo precipuus quidam reipublicae lavore lucet. l. a. D. de iud. dot . . D solui. in atri m. l. interest et g. D de rei, aut hor. iudi c. possid alias l. s. de priuil. credit. Sunt & qui aliam ratione adferant
Rod dos succedat loco legitimae, quam potest filia capere in corporibus haereditariis. I scimus 36. g. repletionem. V dein ossi c. testam. Sicque ratiocinatur Io. Paponius in sent agna. lib. I 3. titui. 2 3. 2 . & s 3. Addunt alij distinguendum esse an bona alia sint allodi alia, quae in dotem dari potuerint, ut si nulla lint, procedat eo casu sententia Iasonis, si vero sine aliqua, secus dicendum sit, quod nece: Iaria videri non po si alienatio bonorum fiaud alium, vel emphytentie orii quoties alia supersunt, in quibus constituti dos pessit. Ita Crau.
cons 2Is. num. 6.& seqq Ex not. per D D. in cap .potuit. ex tr. de locat. pertex. in si emphyleusim Nouel. 7. de non alie n. dc
permut.reb.eccles. Exemplo eius quod alias dici solet de bonis fidei commisso subiectis non posse dotem constitui, si ex alijs possit, ut tractat Corneus cons. 3. post nostros ad Auth.
res quae C.commuta de legat. ex l. mulier 2 r. S. cum proponeretur D ad SC. Trebell. Addit ibidem Crauet. lim. 8. lnterdum tamen etiamsi alia bona sint allodi alia, permittendum esse patri, vel de bonis seu dalibus, ης templi vietaticis
614쪽
filiam dolet: Nimirum quoties filia est ex pei sonis in inue siti ra comprehensis, ta ad quam poli mortem vasalli, vel
emphne utar res erat Peruentura. Ex tradit per Ia Lind l fin. col. 2. vers secundo auxia proximam quaestionem quaero, &3 p. in i qui Romae. β duo fratres de ver b. Obl DAded ut nec alid hoc calia dicendum exilii mei, etiamsi alienatio sit voluntaria . Sunt densque qui distinguant, ut rurn dos detur ab eo, qui dotare tenebatur an ab alio, ut priore tantum casu procedat eorum sententia, qui pro re in dotein data laudi- mn deberi negant, non etiam posteriore, quia non t antris iliare dotis uitatur comm qnis sententia, sed illa etiam po ulli num ratione qualia diximus, quo i ex causa omnino necessaria fieri videatur. cum neq; frater, neque alius quilibet extraneus dotem dare prohibeatur ii velit, quamuis ut det
imi tris cogi non posti . Fuitque olim haec una ex different ijs diste: S promi ilae, via datς dotis . Dotem enim dicere, certis tan u n personis concelium erat, promitte reve id vel da. re dotem cuilibet licebat , eaque dos aduentitia dicebatur ,
ct speciali ori nomine receptitia si eam extraneus sibi reddi stipulatiis esset, ut Vlpianus in fragmentis testatur titui. de dotib eiusque veteris iuris vestigium extat in l. promittendoqi. D detur .dor. Nec desunt rursum, qui in ea quoque dote quam pater dederit, distinguendum existiment, an dederit eam libae, an genero, ut si hi ae laudimium nullum debeatur,
secus si genero, qrsia tunc supra dicta distinctio adhibenda sit, An res in dotem si a fuerit aestimata, an inqil imita . Et
ita semit Ainedeus a Ponte d. quaest. r quamuis Craueta stapradicto confir i S. num. 2. hauc distinctionem nolit admittere. Q asi ex causa dotis omnimodo transferatur dominium , siue dotem p ter det filiae ex l. Pomponius Philadelphus 37 D. sani l. ercisc. sue genero . vi in l. doce p. C.derei vindic. Miror ego nec satis mirari postum in tanta opinionum , dc Doctorum o arietate , neminem dixisse, quod meo equidem iudicio dicere oportuit, Ex omni contractu dotalis modo tes dotales traditae si ni, translatumq; earum domi
Porinde ati ex alia qualibet dominu translatione,
615쪽
Iaudimium deberi. Mouet me perpetua illa ratio quae in superioribus Decadibus tam saepe a nobis repetita, de inculcata est, quod ex omni translatione domini; per qtia nouus vallatius,aut emphyleuta constituatur, laudim: u deberi car. tum est, Non inspecto eo, In consensus domini ad tras ferendum dominium requii edus fuerit,necne: Aut an alienatio nec ellaria fuerit, an voluntaria, od huiusmodi distinctiones ad commissi potius, quam ad laudi mi j causam pertineant. Atqui certum est ex causa dotis, quae bene constituta sit traditione rei dotalis secuta dominium transferri iam aritum qui dotem accipit,vi habeat unde serat onera nab trimoni j d. l. dote iuncti. pro oneribus 1 o. C. de iur. lol. de
Tit.quib. alie n. licet vel non linit .in princi p. Et si egim se . Iuto matrimonio dos data, δἰ tradita ad eum qui dedit pie runq; reuertitur, puta ad patrem si dos profectitia sint .iure
succursum s. D. detur.dor. l. dos a patre q. C. e O. aut etiam ad
extraneum fi si recepti tis,aut deniq; extra hos casus ad mulierem ipsam , sive ex stipulatione expressa , siue ex tacita gei Iustinianus dedit in l. vnic. C. de rei uxor. act. dotis tameca perpetua est,quia datur eo animo, di voto ut penes maritum perpetuo remaneat, inquit Paulus in I. prima. D. detur. do t. quod noli aliam ob caulam monitum Paulus voluit,
qua ne dubitari posset quin domini u rei dotalis in maritum
transferretur,u transferri non solet ex causa temporali, ut ex illo Pauli loco bene Iaco. Cui acius notauit. Ac quamuis plerisq; iuris locis scriptu sit dote esse mulieris non mariti .l. qua uis I S. eo. tit. l.si constante 2qs.si maritus D. lnt .mat Jd tamen ita accipiendum esse constat, ut dominium rei dotalis si quod est mulieris, sit nudum quiritiarium, bonitariuvero ad maritum solum pertineat, ita ut si qualido in vindicatione cum eo mulier velit c 5 currere, sit ille mulieri prς- ferendus d. l. quamuis, & d. l. loce, quemadmodum alio loco explicauimus, aut ut rem dotalem a dote distingui oporteat , dc res quidem dotalis in dominio sit mariti: Dos tama ipsa sit mulieris, quae sola dotata dici potest, non maritus .
Est enim dos ius quoddam uniuersale, quod penei malle
616쪽
rem residet e nihil vetat ne alioqui dicendum esset muliere quae dotc marito daret hoc ipso indotatam fore , quod essee ridiculum l.apud Celsum . s. sed etsi a I.D de doli mal.excep.Nam quod sequitur in si pud Iulianum az.ead. leg.repelli posse maritum exceptione doli ex persona mulieriri Propterea quod dos quam si haerede soceri petit,intelligatur quaeri filiae quae per hoc dotem sit habitura, uasi nullum mariti ius sit in dote, sed mulieris duntaxat, aά eum casum omnino restringe adum est quo maritus agat de dote post diuoriium,aut aliter solutum matrimonium, ut in L pure 3. s. si eum eod. tit. Ne alioqui obstet quod scriptum estiada. sed etsi di d.f. si eum, Nulla exceptione repelli possi marituo persona mulieris,cum is petendo dote non tam mulieris, quam suum negotium gerat,qui non fuerat indotatam uxo- Ieducturus. inod , de satis apertὸ Iulianus expressitia mihi videtur,cum duobus locis tractam de muliera subiunxit eui pecunia quaereretur. Non enim mulieri sed marito acquirς- retur pecunia quam ex causa dotis maritas peterat couslaate matrimonio, ideδque nee doli exceptiona repelli posset ex persona mulieris. iamuis tum quoque cum agit post di uortium proprij doli exceptione repelle dus sit dict.S. apud Iulianum in M. ubi quod additur licet videatur nulla dos filiae ut ait quaeri,euidenter mendosum est Iependumque ilia pro nulla, ut conliat ex praecedentibus in quibus eadem Iuliani sententia relata fuerat,illo loco intelligitur inquit silis acquiri. Qeo verbo intelligitur,& sequeti illo videatur satis innuit Vlpiamus, acquiri reuera pecuniam marito, mulieri vero minus propriὸ ae non nisi velut in consequentiam, α ex causa quadam lucrativa, cum tamen ad maritum pertineat ex causa onerosa l.vit. . si a taeero D.quae in Daud .credit .l ex promissione is D.da oblig.& act. Vnde fit ut in omnibus de dote quaestionibus magi s spectanda sit persona m riti quam mulieris d.l.doee l.Titia. sa. D de iuridui .Planὀ-que peruersa est Triboniani IuAsprudentia inl.inrebus. I .c.eod. tit. cum ait dominium rerum dotaltu, mera quidem
inris subtilitate transire in viritum , sed tamen reuera esse
617쪽
mulieris. Cum e contrario debuisset potius dicere, Earum dominiu esse reuera solius mariti, Iuris vero subtilitate esse mulieris quae habet nudum quiritiarin,tenente marito bonitarium, Adeo ut etiam post solutum matrimoniu esset olini necessaria mulieri actio de dote ad repetendam dotem, nec posset aut boritate propria nancisci possessionem rerum dotalium inuito marito si matrimonium diuortio solutum fuisset,aut inuitis vel ignorantibus mariti haeredibus sit morte mariti, Multo minus haeredes mulieris si ea marito praedecessisset t. dotis actione pau.C. solui. matrim. Tantum aberat ut posset mulier res dotales vindicare tanquam suas priusqua fuissent ei restitivae,& per retrotraditionem a marito vel mariti haeredibus facta acquisitae. Vt proinde dubitari non possit, quin a iuris ratione omnino alienu sit quod sub Iustiniani nomine Tribonianus induxit in d. l. in rebus. ut rerum dotali u. vindicatione habeat mulier quasi suarum propriarii soluto matrimonio citra ulla dotis restitutione:
sicut,& illud quod cu directa domi nij vindicatione vult c5.
eurrere posse bypothecariam. Vt si quis velit admittere domini u esse mulieris. det ei vindicatione, si negare, salte hypothecariam ei concedat. Id enim est quod lex ait ut siue ex naturali iure eiusde mulieris res esse latellisantur , siue secundum legum subtilitatem ad mariti substantia peruenisse videantur. bus verbis ostendit planc se nescire virum potius dicendu sit,& tame quas utrumque simul dici possit, Et mulieris esse di non esse,quae sunt cotradictoria. Vtramque dat ei actionem,ac vindicationem dominij,& hyporbe.
cariam, sed tanquam optimo ad contradictionem euitanἐῶ te pera me uto , diuersis respectibus. Vindicationem scilicet tanqua dominae, & hypothecaria tanqua non domina cum nemini res sua possit esse obligata l. neque pignus 43.De re gul. iur Nec videt contradictionem in eo semper manera quod hoc ipso vult, Eam reru dotali u dominam, dc manere,& non manere. Nam si manet, quomodo potest habere hy pothecariam,si no manat,qnomodo vindicationem ' Denique quomodo manere, di non manere Hie nimirum ap-
618쪽
plicanda esse diuersoru respectuum distinetio, ne videri ponsenti ita contradictoria, qualia ceridiant. Nec debuit Tribonianus hac parte opponere ius naturale rationi iurisci. . uilisci quam ille subtilitatem legum vocat, Cum si rus naturale ille intellexit, quod distinctum lit a tui e gentiu defendi
ea propositio non possit quia iure naturali erant iamnia comunia, nec nisi a iure gentium coepit dii tinctio dominiorum l. ex hoc iure 3 Daiuliit. d: iur si vero ius naturale dixit pro iure gentium, aeque falsum est iure naturali manere res uxoris quae sue a muliere ipsa, siue ab alio pro muliere traditae sint marito. Q id euim tam rationi naturali conueniens es hex qua una ius gentium aestimatur, quam voluntatem domini rem suam in alium transferre volentis ratam haberi l. tua ratione Ae quoque res De acquir. rer domin Rursum qui feri obsecro potest, ut rerum dotalium dominium habeat mulier quas, aut pater, aut alius extra naus quilibet recta tradiderit marito, non interposita mulieris persona. Nam& ita plerumque fit,&quod magis est, ita fieri omnino necesse est cum dos a patre datur, quippe qui ii dotem tradat ipsi filiae ac non potius genero nomi ne filiae nihil agit, propterea, quod ius patriae pore statis impediat ne aut obligatio aliqua inter patrem ,& siliam contrahi possit i. imperator Io. D. ad SC. Trebell. aut dominium a patre in filiam
transire l. 2. C. de in ossi c.donat. l. siue emancipatis r7. C. de donat. l.donationes 3 I., .pater D. eod. idque omni u optimEprobat Papiniani responsum illud elegans quod extat ind.
l. Pomponius 3 F. fami l. ercisc. licet eo passim nostri abutatur, ut defendant donatiouem,& traditionem inter patrem,& filiam ex eausa dotis valere , quod nos in secunda Ebiliadis huius parte ex professio contutauimus pluribus, & veru Papiniani se usum aperuimus. Debuerat igitur Tribonianus ad eum saltem cascini restringere constitutionem , quo res dotales aliquando, re ab initio, ut ipse loquitur, mulieris suissent . id est cum mulier ipsa dotem dedi stet ac res suas dotis nomine marito tradidisset. Numquam enim mulieris se i dedici possut eae res quas aut Pater aut aliua marito primu tra.
619쪽
diderit, nou per mediam filiae pei sonam, Nisi forte hoc quoque prsei legium mulieribus, ac dotibus dara volumus, ut dominium quod ex causa dotis per traditionem marito factam macilo acquilitum est ipsi etiam mulieri acquisitum intelligatur: ἰ od etiam si maxime quis sine lege ac ratione facete v lit, numquam tamen persuadebit posse hoc admitticum pater nomine filiae dotem genero dedit, & tradidit, ut in est Pomponius, Ne alioqui traditic marito facta qua fingeremus factam mulieri plus post et ficta, quam posset vera quae si a patre facta eis et filiae, nullu ut diximus in eam dominium transteirut. Ex quo etiam intelligimus, quam verum lit quod supradice damus, separandam esse in hac domini j quaestione eati iam dotis a rebus dotalibus. Nam cum
pater uo ne filiae dot citi genero dedit,& tradidit,filia quidem ipsa eli quae habot dotem. t quas enim hoc casu eam indotatam dicat L J S tamen dotalium rerum dominium ad solum maritum pertinet , quod in mulierem a patre etiam volente transire nullo modo potest . Unde petenda videtur elegans dubitandi ratio ad i. etiamsi 8. Cod.detur. dot ubi maior quae dotem pro filia de dei at, pacta erat ., Moriente in matrimonio lilia, non dotem sibi reddi , quomodo stipulari debuerat, sed ut ea quae in dotem dederat matrem sequerentur , & ad eam pertinerent. Quae stipulatio inutilis videbatur cum de dote ipsa res ituenda non dare bus dotalibus interponi debuisset. Itaque non nisi ex aequitatessi putationem hanc Gordianus valere rescribit. His igitur ita constitutis concludimus, Ex do is constitutione ac traditione marito facta per eum qui dominus suerit, sicuti domini una traia sertur in maritum, ita & laudimium a marito deberi domi-mino directo. Sed si fundus dotalis a patre traditus esset ipsistiae, non genero aliud probarem quia cum nulla hoc casus at transtatio domini j neque in filiam obstante iuris potestates, neque in maritum quia traditio ei facta non sit a
Patre: , licet malitus etiam ex voluntate , & mandato
soceri eius fundi metus, & reditus exegerit, ut in dict. l. ΡΟ-
Pontus . Nullum quoque laudimium deberi consequens
620쪽
est. Et in hoc soloeasu cum interpretibus sontio, sed alia
De Dudo dotali anmato vel iκanimata. RIMA illa est distinctio interpretum ut diximus , cum quaerunt de laudimio quod pro ruta dote constituta, & tradita petatur, An res dotalis tradita fuerit aestimata, an inaestimata, Vt si quide aestimata sit dummodo tali aestimatione qui faciat emptionem, laudimium omnimodo debeatur, Non etiatu ii inaeltimata. inam distinctionem qui non probant, defendunt indistincte laudimium pro fundo in dotem dato numquam deberi,ne tum quidem cum fundus fuit aesti- matus,etiam ad contrahunda emptionem dotis causa. Ora nes, meo iudicio aeque mal ἡ . Sic enim sentio, semper pro dotali fundo ius dominium ex ea causa sue in maritum. siue in mulierem translatum sit, laiidimiu deberi, tum quoq; cum. aestimatus nou fuit. Sed grauius errant posteriores qua priores, quoniam lovge maior ratio est, ut pro Ludo aestimato, quam ut pro tuaeitimato laudimium debeatur. Vtroque quidem casu fundus dotalis fit mariti nec minus is qui aestimatus non fuit, quam qui fuit, adeo ut quod magis est, fundus dotalis proprid is dicatur qui aestimatus non est, ut Iustinianus scribit in l. vnie. s. cumque ex stipulatu C. de rei uxor. act. Verumtamen in fundo aestimato duplex ratio est propter quam dicendum sit Iaudimium pro eo deberi. Vna, quae inaestimato quoq; GAdo eommunis est quod sit dotalis, di consequenter factus mariti: Altera quod sit venditus marito, oc extra periculum restitutionis , si quando contingat soluto matrimonio restitui dotem oportere. Ideoque,& periculum omue ad maritum hoe casu pertinet, quod alioqui melius aequius esici,ad meliarem partinere l. plerum 'e lo. D. de