장음표시 사용
11쪽
, 27. Transactio eaIixtina ad demonstrandi principia juris ecclesiastici Grem nia perimet. omne illud est demonstrandi principium in jure ecclesiastico, ex quo voluntas legislatoris coenoscitur. f. o. Ex transactione Callistina voluntatas legislatorum tum Pontilicis, tum Imperatoris intelligitur, quoniam in investituram in Germania determinato modo peragendam consenierunt ; f. 26. patet itaque propositum. g. 28. Compositum dicto modo dissidium inter imperium, & sacerdotium L as. haud ita firmum fuit, ut non iterum novae discordiarum causae enatae sint. IuS episcopos eligendi, quod penes populum & clerum stetisse dictum est, Laa. seculo I 3. in Germania ad ea tuta cathedralia transiit, inferiora vero beneficia ex antiquissima ecclesiis disciplina episcopi conserebant.. At introductis reservationibus pontificiis totum hoc immutatum est, gravesque in utraque. republica lites excitatae.
Sebot origo dc incrementa reservationum, sebuntur , quoniam pro praesenti scopo sciret di provisionum. apostoliearum suo loco. recen- sussicit, eax ansam novo dedisse dissidio
β. 29. Occasionem. imponendi finem querelis, ob auctas multum reservationes ortis; suppeditare videbatur concilium , quod schismatis extinguenai causa. Constantiam anno I Iq. convocatum est. Natio Germanica graexamina sua avisamentorum sub nomine eidem obtulit. At Martino V. citius opinione ad Pontificatum evecto,. 3e reismationis negotio ad proximum concilium rejecto, Germani praeter concordata ad quinquennium duratura de regiminis ecclesiastici emendatione tum quidem obtinuere nihil. 9. 3o. Repetitae sunt res in concilio, quod' anno 1 3 r. Basileae celebrari coepit, ubi Patres exstirpandis. his malis omni contentione incumbentes in Sessi ne a I.. decreta statuerimi Germanis sat favorabilia, quae tamen effectu caruerunt .. Eugenio IV. post Sessionem a s. concilium dissolvente, illudque reluctantibus plerisque Patribus Ferrariam anno I 38. transserente, ob quod Patres in Eugenium insumentes, eum exauthoritarunt, Amadarumque Sabaudiae ducem suti Felicis V. nomine Papam salutarunt ..3I. Germani quidem ab initio neutrales, nee Eugenio adversus Patres Basileenses, neque his adversus illum adhaeserunt. At cum Coloniensis & Tr virensis. Archiepiscopus. dignitate,sua. sint deiecti, ceterique electores graViter per id offensi, anno I 4 s. Francoserti conveniunt, Caesarique Friderico denunciant. se nisi Eugenius Papa latam contra Archiepistopos sententiam revocaret, nationis Germanicae Sravamina tolleret, repudiata neutralitate Felici V. adhaesuros. Legatis hinc Inde saepius missis opera praecipue aeneae Sylvii Germani tandem Eugenio anno I obedientiam praestiterant, atque editis ab Eugenio diversis bullis concordia cum Imperatore & imperii Principibus est redintegrata, cui quidem Eugenius nota diu superstes erat .. 32. Nicolao V. , quum imum ad Pontificatum fuit evectus, haec prima fuit cura, ut antecessoris sui Eugenii IV. acta rata haberet, & inchoatae paci supremam impositurus manum, & Germanorum gravaminibus satistacturus in conventu Aschaiknburgensi cui Fridericus III. Imp. cum electoribus pluribus, de imperii Principibus aderat in anno I 8. die I . Februarii nova iniit cum Germanis concordata, quae is eodem anno die 19.. Martii ' singulari constitutione confirmarit ... ' Cave, ne existimes , bullam eonfirmato- propterea, quod in eoncordatis annus 443. s -- Lustrumento concordatorum priorem esse & in illa annus E 47. habeatur. Nam in Con
12쪽
e orditis stylus communis civilis anni 448. est Inde autem patet , quod , quia bulla eonfir-set*atus . in bulla vero eonfirmatoria sylus Dratoria in cancellaria est expedita 1ν. Mariae, neellariae apostolicae est adhibitus . Iam ad iii, annum ecclesiasticum nondum si i ste elaν- e. neellariae normam annus ecclesiasticus in se- sum, etsi annus eivilis 1443. jam a prima Ia sto annunciationis 23. Martii initium sumit . nuarii currere coeperit.
. 3 . Atque haec sunt celeberrima illa nationis germanicae roncordata . seu solemnis conventio , & sanctio pragmatica inter Nicolaum v. Ponti fi cem & Frideri cum III. Imperatorem, reliquosque imperii status facta, in quibus collationes beneficiorum certis regulis determinantur.
Schol. Locus concordatorum praecipua capita exponendi aptus is erit, in quo de beneficiis, eorumque collatione dicetur
ρ. 3 . Concordata relate ad Imperatorem ρο Pontificem vim Pacti habent. Nee Imperator a Pontificis, nec hic ab illius dependet arbitrio, atque adeo uter que libere in concordata consensit. Quoniam vero liber consensus duorum in idem pactum sit, g. 26. jam liquet idem de concordatis relate ad Imperat rem, & Pontificem dicendum esse.
SeboI. I. Non tamen ὀesuere, qui concordata merum Pontificis privilegium dicebant , partim quia in bulla Nieolai V. eonfirmatoria haec leguntur verba r nobis humuiter supplicari fecerunt, quae cum pλω non cohaerent , eum paciscentes supplicare haud soleant, partim quia in concordatis actum est de benes eiis, aliisque luribus spiritualibus , quae cum in
commercio humano non exillant , materia contractus esse nequeunt. Verum paciscentes solum ex veneratione erga Sedem romanam concordatorum confirmationem petiere , qua Pontifex in eadem bulla non tantum ut conclusa adprobat, sed etiam acceptat. Privilegia vero dantur , non nee piantuν. Dein iniveneficia, in quantum Officium dierant sacrum, ruribus spiritualibus adnumeranda si at, tamen
aliter est dicendum, si considerentur iis adnexa alia jura dc dignitates, uti iura Principis, Ducis , inda fluens superiorita4 territorialis , & ius suffragii in comitiis , perceptio redituum & similia , quae jura, eum imperio ratione laudi subsint , quare in contractum v nite non possent λ Quid , quod 3c eo ora
humana materiam contractiis matrimonialis coninstituere sint apta , quin tamen in commercio
existant , dc pretio physim sint aestimabilia γAdde in concordatis praeeipue actum suistie de modo beneficia e serendi , & de laxis . lol. vcndis, de quorum neutro Christus quidquam ordinavit, nihil itaque lpiritualium jurium viri.
que inest . . Se l. x. Nullatenus etiam robur concordatorum inde infringitur, si dicatur: Pontificem sne Christi offensa juribus illis renunciare non potuisse , & s secit, eum metu Ac violentia d paeiscendum inductum se isse; quid enim ,
n renunciando reservationibus per duodecim M amplius seeisia iis ecclesiux Ignotis juribus ab ipso Cluisio acceptis renunciatur Ac qua ratione eum metu ad paciscendum indullum sui si
se ostendi potest Reservationes recenter ex. cogitatae Germaniae juribus erant contrariae . quapropter illi jus suum reparare , dc laesionem avertere conabantur. qui vero ius suum reparat, nihil per vim aut metum extorquet.
I. 3s. Concordata relate ad status Imperii saltem sit ulos vim Ieris balent. Imperatorem & Pontificem concordata ex pacto obligant, p itaque omnis actio concordatis contraria, Voluntati eorum repugnat. Quoniam vero actio voluntati legislatorum squales utique sunt Imperator de Pontifex repugnans, prohibita es dicatur, prohibitioque in suo conceptu legem involvat, iam patet, concordata relate ad imperii Proceres saltem singulos vim legis habere,
corol. Atque inde est , quod Imperator lyraefata concordata Principum sectaque pM
n eapitulatione eaesarea soleat promittere : Ba -- - firmentur exequantur. Art.
Geran. ν Λαι debemus is volumus ut f. r. 36. Pnter principia Demonstrandi in juri prudentia ecclesiastica germaniae parti mdari concordata referenda sunt. Per concordata manifestant legislatores, quomodo
13쪽
beneseia in Germaniae ecclesiis conferri velint. L 33. & 33. Illud vero ex uo vo untas leaislatoris agnoscitur, principium est demonstrandi in jurivr entia, o. atque adeo habes id, quod erat ostendendum.
g. 37. Causa concordatorvm controversa ex iis rite interpretalis sunt det idenda . Concordata in tantum sunt principia demonstrandi, in quantum ex iis v luntas legislatorum intelligitur, g. 36. tum vero voluntatem legislatoris i telligimus, dum illum conceptum cum verbis legis copulamus, qvcm ipse i gislator intendita Quoniam vero ex verbis legis mentem legislatoris eruere, sit legem interpretari, per def. in Logic.) consequitur, causas concordatorum controversas ex iis rite interpretatis decidendas esse. f. 38. Interpretatio I aIis concordatorum, sive ea spectentvr vi pactum, 3 sive ut lex, 3s. non a solius Pontificis dependet arbitrio. Pactum ne tram paciscentium partem ultra obligat, ac se ipsa obligare voluit, quoniam autem interpretari pactum, sit declarare, quousque se quis oblisare velit, s lius Pontificis declaratio sine Imperatoris consensu facta operari nihil potest. Id, quod erat primum. Lex ab illo legaliter interpretari debet, qui eam condidit, at non solus Pontifex, sed etiam cum eo Imperator losem concordatorum Germanis dedere, s. ab utroque itaque interpretatio eorundem, si qua lex spectentur, est fac enda. Id quod erat alterum.
Corol. Ergo interpretationes conrordato- sensus Imperatoris doceri -leat , legales es-rum in hulla Pii l U. & U. . Alexandri UI., se , dc pro principio demonii randi adplicar Gretorii XIlI. & Rotae Romanae, nisi con- nequeunt.
g. 39. Alia duo statum ecclesiae germanicae concernentia pacta erigendi Occasionem dederat nova a Luthero tentata religionis reformatio, cujus conatus non obstantibus comitiis V rmatiensibus anno 1 set r. a Carolo V., & statibus impcrii conditis brevi tempore vires coeperunt. Hoc edictum V rmati ense, cum praeter Caesaris expectationem effectu caruerat, excepere comitia Norimbergae habita, ac tandem anno Isa . decretum prodiit, ut omnes edictum 6 maiiense adcuratissime custodiant, subditisque suis custodiendum mandent, ad)ecta clausula, ut ad tollendas controversias proxime synodus generalis co
g. 4o. Protestantes ad resistendum Imperatori de novo & arctiori isdere ineundo cogitarunt, & tandem in isdere Schmal hal dico, anno Is 36. perfecto, consilium iniverunt, Caesari armis resistendum esse, si ab eo quempiam invadie tingat. Quum igitur Cesar videret Protestantium animos nulla ratione flecti pos , ad rumpendum illud foedus arma sumpsit, qua occasione Saxonum exercitus prostratus, & ipse Elector captus est. g. 4r. Post haec nova Augustae Vindelicorum anno is 8. comitia sunt celebrata , in quibus status omnes definitioni concilii universalis adquiescere promiserant . His promissis contentus Glar , bello abstinuit, deditque operam, ut synodus Oecumenica Tridenti coepta negotium omne celerrime finiret. Cum autem definitio concilii praeter spem diutius protraheretur , indies m gis Lutheri doctrina incrementum capit. Itaque Caesar opera praestantissimorum tunc temporis theologorum constitutionem edidit, qua Protestantes usque ad definitionem concilii tanquam regula uterentur, quaeque constitutio Interim ad pellata est. F. 42. At nondum his flectebatur Protestantium animus , Ae Mauritius ipse adno 1 sa, cum omnia ad pacem composita viderentur, Caesari repente bellum
14쪽
PRO LEGO MENA. sthim indixit, tantaque simul intulit celeritate, ut ImPerator Oeniponti eom moratus, difficulter se iuga salvaverit. . 4et. Cum itaque Imperator stactam vidisset pacem & fidem , hellum
improvisum externo adjutum isdere, nullum ad reprimendos hostes remedium, ut hanc periculosi, & ancipitis belli tempestatem sedaret , per Ferdinandum statrem suum primum Lincti, tum Patavii conventum habuit, huicque transactioni in comitiis Augustanis anno Iss s. pax religiosa est superstructa. g. M. Intelligimus vero per pacem reliniosam solennem conventionem con sensu Imperatoris 3e statuum imperii utriusque religionis in vim legis funda mentalis anno rues s. in comitiis ΑuSullanis initam, vi cuius Protestantibus liberum religionis exercitium permittitur, jurisdictio ecclesiastica in eo suspenditur, bonorumque ecclesiasticorum hactenus ab eis occupatorum quieta relinquitur possessio. . A . .
f. s. Restituit pax resigiosa externam tantisper pacem, at animorum di fidium haud extinxit. Nata sunt inde utriusque partis gravamina, quae neque comitiis eum in finem convocatis, neque ullo colloquiorum genere componi poterant. Inde autem actum est, ut in cluas scinderetur rursusIGermania paries. Ventum est ad arma, & bellum triginta annis in Germania habitum , etsi sub initium Cesari faverit, eum tandem ultimatim aucto hostium numero eo adegit, ut aut pacem quaerere, aut omnem rempublicam sacram aeque ac politi cam piriculo committere cogeretur. Quare anno r64o de pace est cogitatum, conventumque anno subsequenti, ut cum Gallis & catholicis Monasterii, cum Suecis autem & Protestantibus Ostabrugae in oestphalia de pace reddenda cogitaretur, quod negotium anno I inchoatum non sine ingenti dissiculeate anno I 6 8. ad finem perductum est.
g. 46. Atque ita enata est pax osnabrugensis, seu solennis transayio &conventio tum Ferdinandi III. Imperatoris & statuum inter se, tum inter utrosque & Christinam Reginam Suecta Dinabrugae anno γε 8. inita, qua Legotia religionis, & ad statum publicum pertinentia, aliaque definita sunt. s. 7. Pax relliosa . o Mestphalica M. valide inita fuere. Vel pacta metu injuste 1 usis extorta valida esse dicis, Vel non. Si primum , patet
Propositum . Si alterum assertum, ita VI en a Sit Pacta-εα metu iniuste incusso sunt invalida, ea unice nulla sunt in favorem metum passi, ast avor catholiacorum exigit, ut semper pacem V Ue halicam pro Valida agnoscant; siquidem si Deo permittente in extremas religio nostra redigeretur angustias, nullaque alia spes superesset, nisi pax sub durissimis ineunda 'condistionibus, religionis adversarii pacem haud inirient, si constaret, catholicos in ejusmodi pactis nullam obligationem agnoscere, atque ita nullus discordiarum, ac bellorum foret
sitis. Corol. Errant itaque ii , qui ex immoderato Eelo pacem religiosam Ac mestphalicam Invalidam proclamant, praebent enim occasionem sutiliandi principia nostrae religionis , &pacta nobi,eum inita transgrediendi , quia Iure extorsonia uti , & nobis opponere posisunt: quod quis iuris in alterum flatuit, e dem se Via utatur. Scbοι Fabius Chlgos legatus apostollaus binas quidem protestationes nomine Innocentii X. contra Paem mestphalicam palam dixit . ipsique etiam Pontifex anno 16si. Romae bul-Gmain.IM. Eeel. Tom. Liam singularem, quae Incipit: telo domus De , promulgavit, initumque deelaravit, quidquid contra iura Sedis Romanae est donetustam . ast Me nec valorem paeis negandi . nec Pr testationem Pontifieis frustraneam declarandi sufficiens est ratio 1 Nam per id satis vador pacis cum protestatione pontificia componi potest, quod baee ad iura apostolicae Sedis recuperanda valeat , si quia utique impossibile
haud est Pmtestantes ad nos redirent, quae sublata protestatione haud remperaret , quia
15쪽
ro IURIS ECCLESIASTI I PUBLICI PROLEGOMENA .
i M. 48. Pax νeImosa, ct mlbesica licite sunt ini M. Malum minus ad impediendum majus licIte permittitur. Id ipsum autem in pace religiosa & VVestpha rica est factum, minus siquidem est malum exercitium talis religionis in aliquibus imperii partibus, quam viribus resistendi deficientibus, . 3.&4s. per totum
ut diffundatur imperium permittere.. Seboi mei quidem posset, catholi eos duo. etesiae ad alienanda bona ecclesiastica aut petibus modis ineundo paeem Merasse; primo di- non debuisse , aut negari nequivisse λ & osten-cendo in negotio fidei sententiam, quod solius detur suo loco , Im Ierantes res etclesiasticas vi est ecclesiae : secundo consentienso in aliena- alti & emimenti, dominii in casu necessitatistionem bonorum ecclesiasticorum consensu ee- neglecto cieri consenui alienare posse , cum Hesar neglecto . verum primum est salsum , illae tali in cirsumsta alta aliam quasi induantre alterum valori & liceitati pacis nihil obest. naturam, non secus ac res Privatorum , quae Nam nihil de religionis veritate , nihil de fi- sunt quasi communes respectu hominis in ne. dei articulis decidendis est actum, neque Prin- cessit λte extrema constituti . Quid, quod Im-cipes catholici salsam religionem probarunt , perator vero sensu bona ecclesiistici haud alie- sed solummodo ad vitanda majora mala in ul- naverit , sed potius illa ab hostibus vi raptasae tolerantiam eoacte tonsensMA . Dein quis in e rumdem manibus reliquit, cum ea recu- ignorM , in summa necessitate consensum ec- perandi impar fuerat
g. 4ς. Pax religiosa re mesubsica Principiis iura prudentiae ecclesiasticae Ge maniae particulari adnumerari debent. Utraque pax & valide f. 47. & licite g. 8. inita est, ac proin utraque leges imperii standamentales constituit, quo posito sequitur id, quod erat ostendendum II. g. so. Principiis jurisprudentiae ecclesiasticae Germaniae hactenus recensitis metito addenda sunt concilia nationalia , Is. Corol. quae cum autoritate Regum sint indicta, & ecclesiasticae & civilis legis autoritatem accePere. Sed multo his maiorem semper habuere capitularia Regum Francorum autoritatem ' conventus nimirum illi publici procerum tum ecclesiasticorum , tum politicorum praesidente ipso Rege, aut ejus commissario, in quibus ecclesiastica non minus, quam civilia negotia decisa sunt.' Quanta capitularium non tantum in Ger- mus Chrso strepitio, ἐν nunc er in avum normania, sed etiam italia suerit autoritas , te- eonservaturor modis omnibus str temur. Et stimonio est apistola Teonis lU. ad Lotharium si fortasse quilibet aliter τιbis dixerit, τιI di- Imperatoiem scribentis r Da capitulis , HI Eurus fureis, uiatινη -- pro certo esse menia 'AEceptis imperialibus vestris. mororemque darem. Sed & hoe ad commonstrandam eapitu prae ιcessorum irrefragabiliter eustodiendis larium Autoritatem facit, quod Gratianus quam. ἐν conservandis, quastum voluimus er male plurimum ex iis in decretum situm transtulerit.
16쪽
Da definitione, ct divisone Ecclesiis.
Tatus ille, in quo duo vel plures finem eundem obtinere conantur, foeteatas est. Quod sit ergo aliqui adsint, qua ad Deumiae emi modo colendum tendunt, finem habebunt eundem, atquci adeo, societatem constituent. . . I. Religio est determinatus Deum colendi modus: ergo qui ad Deum eodem modo colendum tendunt, in religione consentiunt .. Societas eorum, qui in religione consentiunt recrufia adpellatur ..
v on . G 'o tu 1 i a. VLII 'i I si i l . Ex data definitione sequitur: diversi. i mentio : haec enim catholicae , non item ratem cultus divini diversas fu*date. cIesas. ecclesiae in genere ,:&in thesi spadlatae con Et quoniam mutatis dormasibus cultus Dei es- venit , atque adeo subjectionem ergλ caput , sentialis mutatur, ex dogmatum diversitate ec- ' & eeteros ecelesae pastores In definitione ec clesarum diversitas eruire r. ' clesiae ponendo , illa definitri an ilior eva-Scbo ecclesiiae definitio I thus legiti- geret, Ferme ad eundem modum sicut so-mae definitistiis. exactissime convenis, quoiatam ciet tem Lissmininis . in rectς diceret, esse essentialia ecclesiam constituentia reseruntur , saturis, in . quo plures ad finem eundem aq- Qua proter et r/nt ii , i qui hoc ex icapite eam misso imperio tendunt , quia imperium sociς- reiiciunt , quod nulla fiat unionis dc subje- ut cuilibet in genero . & ia thesi spectata ctionis ei ga caput ceterosqmiecclesiae Pium non convenit .. , . i
s. 3. Cum recta ratio doceat, Deum actionibus tum internis, tum externis colendum esse, per dem. in jur. nat. γοῦ coetus hominumiad perfectionea Dei utriusque generis actioniblis manifes daε consentire debet. . Ponetitaque plures ex eo fine inter se convenire , ut non tantum in essentialibus religionis natu ratis quam alisquin ubique unam eandemque esse oportet , sed etiam in acia ei dentalibus η consentientem habere velint Deum colendi modum, & habebis
. ' Aecidentalia, religionis naturaliis eomple- tium constituit, quas ponendi modus a jure iis earum actionum ad cultum Dei spectan- naturali determin tus non est.
s. q. Homines in ecclesia naturali g. 3. existentes gravissimun habent o ligationem inquirendi, utrum Deus per revelationem essentialibus religionis naturalis non superaddiderit determinatum eum colendi modum. Quam imum itaque eiusmodi extare reventionem intelligunt, Deo cultum huic normae con
17쪽
formem exhibere tenentur. Illi . qui in modo Deum colendi per reVelationem innotescente consentiunt, ecclesiam. constituunt positivam. 8. MOdum, quo Deus quondam coli voluit. Moysen promulgam iussit Populus is, cui lex mosaica est data, ecclesiam constituit mo Dicam. At Dei filius humana assiimpia natura in terris degens, religionem mosaicam se abrogaturum, illiusque loco aliam erecturirna, & praedixit & fecit, Lemma ex theol. dogm. quare illi, qui in modo Deum colendi a Christo determinato consentiunt, ecclesiam constituunt ebristianam. Corοι Societatest malesierint vel ex pacto , tantur. Chrillus ut Deus homo legitimam ha vel a legitima potestite praecipiuntur. Primo in huit potestatem ecclesiain suam instituendi. est exsu voluntariae, in secundo necesaria adpel. itaque ecclesia christiana societas necessaria.
. Me jure determinandi in EccleD- . 6. Finis sine mediis obtineri nequit. per princi ontoloe. Membra cujusvis societatis communem habent finem. g. r. qui finit socialis adpeturi consuevit, quapropter media ad eum consequendum determinari debent. Iude Vero Dorro consequitur: ius determinandi ea, quae ad commune bonum, finem que socialem promovendum pertinent, societatibus proprium esse. s. 7. Ecclesia est societas. a. Quum itaque ius determinandi societatibus competit, . 6. illud 3c in ecclesia adesse eo minus dubitandum est, quo magis indoles societatis ecclesiasticae prae ceteris id exposcita nam cetcrae so cietates non ita, sicut ecclesia, per universum se diffundunt orbem, atque adeo in sola secietate eeclesiastica tot gentes, quae elimate, moribus, conurem dinibus & genio plurimum disserunt, unitis viribus ad finem communem ten dere debent; quod quomodo fieri possit. nisi jus determinandi media ad finem socialem. obtinendum, adesse dicatur, nulla ratione adparet.
Schos. Nihil te movear , si dicatar dius determinandi pertinere arbitrium , quo lecclesiae est ademptum , dum apostolis nor ma evangelia est praetcripta ; nam jus Eeterminandi , dc insitum huic juri arbitrium non in licentiae a fine sociali disicedendi , sed in seligendis. mediis , quae ad finem aeque con ferunt , consistit . Est itaque norma evangelii in societate ecclesiastiea lex fundamenta
tis, quar iuri determinandi η--aνbitrio tam parum obest , tam parum illi Imperantes eo
dem jure ea rere dici possitnt'. qui regna limitata , legibusque praedita sundamentalibili
L 8. Iuri determinaudi obli alio parendi correlata est. Ius determinandi consistit in determinationibus mediorum ad finem socialem aptorum. 6. Faci am huic juri obligationem parendi non correspondere, tunc esset simul tale , ut Ponitur, & non esset quoniam soret ratio sufficiens, qua posita nullum P ne tur rationatum, id quod principio contradictionas repugnat. Et cine determinationibus ecclesiae obligationem Parendi adnexam e sic, ex potestate ligandi & solvendi in coelis a Christo ecclesiae data satis intelligitur , siquidein solvere & ligare in eoelis, est λl Vere & ligare coram Deo; qui potestatem habet ligandi. solvendique coram Deo, ligat in conscientia, quae obligation I
parenόi imponitia . ny. Ratio, ob quam Ius determinanda societatibus competit icit ut linus
socialis obtineri queat. I. 6. Itaque ad omne ει iam illuΛ. quod ad Die eatis finem promovendum peninet, se ius doterminandi exporrigit. Fini, i
18쪽
so CIETATIS ECCE SIASTIC α' ir
eietatis ecclesiastieae est determinatus Deum colendi modus, iam consensus ito religione . M. a. & s. Cultus Dei internus & externus. g. 3. Proin quidquid ad cultum Dei internum & externum Promovendum factu, ad jus determina di e esiasticum pertinere, & quidquid nullum cum eo habet nexum, non pertinere intelligitur. - : ro. Cultus Dei internus in actibus intellectus & voluntatis consistit. --li miri Deum intellectu, si persectiones illius cognoscimus, & veritatibus ab illo revelatis. assensum praestamus . Quod si ex perseetionibus cognitis motiva agendi desumimus, & praecepta eius custodimus, tum per Voluntatem eum cOlere dicimur. Fac jam exoriri dubium, quid credendum. aut asendum sit, tum
cultus internus erit indeterminatus, atque adeo tum ecclesiae erit, illum ad nor. mam revelationis determinareia i . .
corol. Veritates revelatae, quibus assensium minationes eeclesiae cito illas fictxs recte dae. praestamus, dogmata adpellautur, quare deter- maticas dixeriν
f. II. DeIerminationes ecclesiae dogmaticae sint tertae ct immutabiles. Ch istus ecclesiam suam eandem usque ad seculi consummationem permanere voluit , Matth. 28. C. vers. ult. ergo eadem dogmata, eademque praecepta divina constanter custodienda sunt, quoniam his mutatis essentia ecclesiae mutaretur . LI. corol. Non autem eadem permaneret ecclesia, nisi illius determinati nes dogmaticat Io. corol. certae essent & immutabiles, quare patet Proso
M. I 2. Inerrantia ecclesiae est privilegium. vi cuius illa in decidendis fidei, morumque quaestionibus fallere, & falli nequit, ouoniam itaque illius determinaxiones dogmaticae certae sunt & immutabiles, . it.) eo minus ei infallibilitatis privilegium denegari potest, quo luculentiora sunt verba, quibus Christus ecclesiae promisit,. quod portae inserp adversus illam praevalere nequeant : Matth. I 6. C. versia I 8. praevalerent vero, si determinationes ecclesiae dogmaticae fallibiles essent. Nam ponamus ecclesiam errare in fide & moribus ad salutem necessariis, tum quia sne side impossibile est placere Deo salus in illa obtineri non posset, quo posito utique portae inseri adversus illam praevaluis
sebo . Plura sunt stripturae loea , quibus ecelesiae infallibilitas e onmousitari posset, ast videsis Theoloriae dogmaticae seriptores ia
. I 3. Insallibilitas ecclesiae passiva est illa, iuxta quam omnes omnino fideles simill errare non postivit, activa ei contra in solis episcopis & pastoribus consistit. . I . Ablata insallibilitate activa , ausertur hoc ipso etiam passiva, Christus dixit apostolis,. ac proin etiam eorum. successoribus: qui vos audιt, me au dit. Iam si nulla adesset infallibilitas activa, errantibus episeopis & ceteri fide-leS, quia illax audire tenentur . erracent, seu quod idem est: ablatae infallibili. tate activa etiam aufertur passiva. I. I 3. Ecclesia non tantum pasim, sed etiam activa gaudet infallibilitate. E clesia in determinationibus dogmaticis est infit libilis,' scit. & ia. sub vero infallibilitate non tantum passiva. sed etiam activae continetur, quoniam ablata hae, etiam prima cessaret Iq.) utraque igitur illi competit L. Ict si omnes, aut saltem plurimi ex omnibus eccissae partibus ' in unum locum,conveniunt episcopi, concilium generale celebrare dicuntur, in
quo si determinationes edunt dogmaticas, fideles illos tanquam e icta pasto-Diuitiaco by Cooste
19쪽
μ Non requiritur, ut acy contilium generale nem vota absentium accrescunt maesentibata omnes totius orbis christiani episcopi conveniant. Sebos. Quae contra eccletiae, conciliorumque Suffcit, si omnes vocentur, Ac maxima pars eo- insallibilitatem objici solent . Theologi dii tuis praesens sit, quoniam j Ma regulam commu- tiunt .. o
IT. Ciatus externus sine ceremoniis, o ritibus sub flere nequitia S. Aug. L. 9. contra Faust.) Praeterea pro varietate circumstantiarum L perisnarum, locorum , & temporum varie itidem vires voluntatesque sociorum ad finem socialem sunt uniendae, quoniam unus idemque modus omnibus omni tempore non expedit. Inde vero sequitur, sub jure determinandi ecclesiae comprehendi jus determinationes edendi mutabiles L quae Pro dNersitate circumstantiarum variare possunt coria. Determinationes mutabiles disti pli- nibus immutabilibus, . it.. seu dogmaticis nam constituunt ecclesiastieam, ideo iue disci- f. io. eorol. totum ambitum iuris determiplinares audiunt . Et hae eum determinatio- nandi comprehendunt
De Ecclesiae Potestate Iegislativa o Iudiciaria.. . I 3. Lex est propositio moraliter obligatoria QScb I. Definitionem datam ex eo opite qui- stere nequeat, quamvIs Itaque non post ὀ rpdλm rejiciunt, quia nulla in ea heislatoris fit oblig1tio. de eonsequepter lex sine legislatore mentio ἱ at neque definitionem mundi notio. actu existens , potest tamen dari lex possibi- Dei ingredi debet, etsi mundus sine Deo exi- Iis, ejulque essentiλ. .
I9. Iis in societatibus, in quibus Socii actiones suas voluntati Pracipient inmadtemperare tenentur, leges, o potestat Iegislativa adsit oportet. Nam Voluntas Praecipientis est judicium subdit1s. mani sellatum . . Iudicium aliis manifestatum est propositio. per def. in Log. Erie itaque judicium, pereeipientis sabditis ma- niselfatum propositio eos obligans. Propositio obli8atoria est lex, 3.18. quare Potestas legislativa toties adest, quoties voluntati praecipientis. subditi actiones
suas adtemperare tenentur . ., P. r .
. et Ecclesia est societas, .et. inqua datur ius determinandi. 7. mie iuri determinandi obligatio parendi est correlata. . 8. In societate, cujus membra actiones suas. voluntati praecipientium adtemperare obligantur, adsunt leges, I9. gaudet itaque ecclesia potestate legislativa, quam & ipsi jam exercuere apostias, siquidem Paulus Syriis N Ciliciis praecipit, ut mandata apo stolorum & seniorum custodiant, ' Corinthiis vero se sciendi causa, utrum m. omnibus sint obedientes, scripsisse ait.
r. Qui habet potestatem legislativam, eidem, competit im actionem subditorum cum legibus comparandi, iisdemque adplicandi. . Quando cauta con troversae deciduntur, actiones & facta cum legibus comparantur, ubicunque itaque datur potestas Iegislativa, etiam datur ius causas controversas term
20쪽
soc IETATIs ECCLESIASTICn. rue
Ieges, ro. ergo etiam Potestas judicandi tanquam eius consectarium illi denegari nequit, quam ab ipsis iam apostolis fuisse exercitam. nos edocet Act.
cap. Is., ubI exorta controversia de observatione legalium illico decuederunt :Vssum in Spiritui S. ct nobis, nihil ultra meris imponere vobis, nis ut abstinea
. vi. Quoniam potestas legislativa rationem sui habet in jure aeterminandi, ao. potestas vero iu)aciaria in legislativa, ar. utraque etiam eosdem cum iure determinandi limites habere debet, cum rationatum ratione sua sussiciente latius patere nequeat. per princi ontolog. Ius determinandi determinationes dogmaticas & disciplinares sub se comprehendit, . II corol. ultra hos itaque limites se ecclesiae potestas legislativa & jujiciaria non
Corol. Cauta, de controversae civiles sub handuntur, β. ρ. atque ideo extra sphaeram Jure determinandi ecclesiastiuo haud compre- jurisdict.onis eecleuasticae sunt.
De jure cogenisi, o puniendi in Ecclesia. . 23. Voluntas nostra line motivis nunquam agit. per mine. psychol. Itaque legislator, sui Vult emcere, ut socii actiones fini mei ali repugnantes omittant, ejusmodi motiva subditis proponere debet, quae sunt sussicientia v Iuntatem eorum ad omissionem actionis injustae inclinandam. Cum homines in praesenti naturae lapse statu proni sint ad laedenda ossicia tam impersecta, quam perfecta, per exper. Ia repugnantia actionis injustae cum dese apud paucissimos motivum erit suffciens si ea abstinendi, quapropter Iesidator cum qualibet actione fini sociali repugnante malum quoddam connectit, quod voluntatem subditorum ad actionem injustam omittendam potius, quam Ponendam inclinat. η . 9. 24. Malum, quod cum actione injusta tanquam motivum ab illa abstinendi copulatur, pinna dicitur. Seho . Dictam definitionem soli eonvenire nae deficitio , quam quondam plerique juria- definito , ex eo patet , quod malum nulla consultorum dabant . dicendo: eam esse ma- posita actione injusta illatum non sit poena , tum passionis ob malam actionis : non enim sed casus , aut infortunium , ut dum quis a Qualis m,li inflictio finis est poenae, sed ut latrone exspoliatur , aut in ineendio easu illo cum actione injusta eonnexo subditi mo exorto perit , non utique Poenam , sed i tivum habeant a transgressione legis sistis fortunium sustinet. Minus recta etiam est podi nendi. ig. as. Malum est id, quod nos reddat impersectiores. Ablatio boni, quod tu possidemus, aut preendi jus competit, nos reddit impersectiores, este ablatio boni malum c. 26. Qui alium ad agendum, omittendumve metu mali movet, eum dicitur. Quicunque malum cum actione iniusta tamquam motivum ab H ndi copulat, seu qui poenam statuit, et metu hujus mali aliumn omittendumVe movet, jus itaque cogendi cum jure punienda in
Schol. Coactionem metu mili iactam non esse pωsiram, sed moralem , quae liberrat