장음표시 사용
321쪽
33. Prosegomenis , ut sine ea ieiunos , ac plane .
frigidos fore arbitretur. Praeter sententiarum gravitatem condiui sint oportet proprio quodam orationis genere, quod quamvis a familiari sermone non mullum abhorreat, u hanua re tamen, lepore O suavitate abund re debet, neque recusabit interdum habere
quasi in ornatu disposita quaedam insignia O lumina; quare magnus ille judex omnis
Hotionis Demetrius Phalereus statuit epistolam in inferiore locandam esse Ordine, dialogum in superiore . Postquam e tenebris , in quibus per tot saecula misere jacuerunt litterae, ad novam adspiciendam lmcem revocatae fuerunt, multi quidem in scribendis Dialoos, praesertim Latinis, satis feliciter se exercuerunt, nec defuit hic quoque ornatus Italicae linguae, quod opera praesertim factum est Balthasaris castilionii, eujus Dialogi varieta te, copia, elegan tia, facetiarum o urbanitatis lepore, imitatione sermonis eorum, qui loquentes induincuntur , ut non fictus, sed verus, Omnin ,
que aptus personis videatur , O praeceptorum gravitate doctorim omnium plausus
322쪽
meruerunt. Nostra autem aetate Franciscus Zanoltus perelegans O persubtilis scriptor felιciter adeo hoc scriptionis genus tractavit, ut non mentiar, si ceteros omnes lialum superasse ormavero . cum autem illud reservasset ad explicandam aptandamque
quaestionem de viribus viυis , qua nulla iis temporibus apud mathemalicos O p si- eos fuit illustrior, eorum subscripsisse Seu atentiae υidetur, qui docuerunt, quemadmo dum Tragoediae, O omnino poeticae suam Propriamque materiem fulici fabulas . sic Dialogi materiem esse res ad philosophiam pertinentes. Magnum quidem ornatum ille attulit huic laudandarum artium omnium
procreatrici O quasi parenti, ut si per se ipsa Μqui potuisset, stimulos illi addidisset ad similia timili modo tractanda . Fecit hoc
ipsum ante eum rincentius Riccatus , ex eadem quaestione materiem dialogorum sumens :Sed quem elegantia, venustate atque lepore non superaυit Zano-s p cum utriusque, scripta inter se compararem , O quaererem, qui non modo ex nostratibus , sed etiam ex exteris hac laude antecelluerunt, ad manus
323쪽
meas pervenere , quae collegisti ad consolandum te te in tot malis atque miseriis. quibus patria tua opprimitur , dialogosque , quos habitos fingis a coeco montium habi- Ialore , ita tibenter legi, ut non mihi videretur ceteris ars relicta ulla ad commovendos Sensus , ad commendandam υirtutem ad Dci sapientiam, bonitatem magnitudinemque praedicandam . G ad exagitandos eos, quorum dogmata de statu hujus totius munda atque naturae partim fictu sunt aperte , prertim e futita temere. Tum quidem in animum induxi meum monumentum aliquod posteritati tradere meae erga te observantiae, O ex Riccati dialogis occasionem arripui in tuo
nomιne vulgandi quae de illius O patris Ofratris Dita exaravi. quod munusculum non
ex re ipsa, sed ex Osserentis voluntate metieris . Quod si tanti essem, ut mea scripta tuorum laudes aequare possent, confidentius quidem tecum agerem, neque me ιibi purgarem, quod te alta meditantem ac procudentem meis ineptiis interpellare ausus fuerim. Extremum est, ut Deum Optimum maximum precer , ut Tibi patriae tuae
324쪽
ν 333 prosperiora ac feliciora concedat ; sed in his asperitatibus rerum nunquam te ipsum δε-- seres, neque te adeo addices severioris, ut ita dicam, supercilii artibus , quin identidem ex Musarum etiam cantibus graviorum cogitationum, O publicarum calamitatum a levatronem petas. Vale o quid cogites. quid sis aclarus, quid moliaris pro nostra conjun- otione facies me certiorem. Iterum υale . Pisis IV. Id. Januarii
325쪽
IACOBO PATRE, VINCENTIO ET IORDANO
S aepe evenire videmus, ut qua in familia
laus aliqua sorte floruerit, hanc sere, qui sunt ejus stirpis, cupidissime persequantur. Hinc factum, ut inter Riceatos tres summos Sc philosophos & mathematicos inveniamus, qui ex ipsa sapientiae stirpe generati videntur, de quibus sic dicana , ut non facile intelligi possit utrum doctiores , an ip omni civili Sc
christiana virtute exercenda meliores fuerint.
Veteri di illusiri familia ii orii sunt , quast
326쪽
quae Tarvisio in Castrum Francum nobilem Tarvis ianae provinciae coloniam habitatum concesSerit, ex quo oppido Tarvisium rediit. At Jacobus , de quo nunc dicere instituo , Venetiis natus est ex Montino Riecato Comite , ω ex Iustina Columna semina primaria , 8c prudentissima . & diligentissima anno Μ DCLXXVI. V. Kal. Iunias. Dum lustralibus aquis abluebatur in S. Angeli Aede, susceptus est a Francisco patruo nomine Ranuecti Farnesii Parmae & Placentiae Ducis . quem unum majores ejus adservisse sibi patronum videbantur. Puer patrem a m s t. Educatus autem in Brixiano collegio, quod tum Iesultae regebant, singularis Se prope divini ingenii signa
dedit, sed institutio ae distiplina perversa, quae tum in scholis dominabatur, illius vim potius retudit, quam auxit. Casu loqui audivit de Galileiano circino, ut nominant, proportionis , quem cum sibi comparasset, ejus
mirabilem usum M proprietates noscere concupivit , & geometriam per se didicit Postea patrui & matris jussu coactus In Gymnasio
Patavino operam dare juris prudentiae, sic dedit quidem, ut nunquam ab se curam abje-
327쪽
338 R i e C A et I s cerit proficiendi in mathematicis diseiplinis,
Ze eum sibi dux esset, penetravit ad Cartesianae algebrae mysteria . Tum frequentare coepit virum sane eum paucis comparandum Stephanum de Angelis. qui astronomiam 8c mathesin in eodem Lyceo docebat, Sc a quo plurima adjumenta atque subsidia ad iter reliquum conficiendum se habuisse grate & pie confitebatur. Quo tempore cum ad manus illius pervenisset opus .fortasse Ne tonianorum maximum, quod inscribitur . Philosophiae naturalis Principia mathematica, ad illius arcana se posse penetrare principio despera-Vit , mox cohortationibus & auxiliis Angelii, 8c sua ipsa sustentatus diligentia quod opta ibat, tenuit, di per hoc quasi eaelesti spiritu se auctum suisse dixit. Id majus esse . putavit, quam illis juris prudentiae insignibus decorari , quibus an. Μ DCXCVI. acceptis, in p. triam rediit uxcrem ducturus Elisabethain Oni-gam spectatissimam seminam . ΙIae nuptiae plenae dignitatis, plenae concordiae fuerunt, ex iisque octo nati sunt filii, quinque masculini sexus . tres amem seminini. Familiae
cura , aut commodum, aut Otium nunquam
328쪽
removerunt Iacobuni a malliematicis studiis, in quibus interdum adeo occupabatur, ut erimvis quaedam a sensu praesentium rerum abstraxisse videretur. Jam universa Newtonianaanalysis in sua potestate erat, quod tum perpaucis Italorum contigerat ; abundabat etiam veterum geometria , ic cum utramque mire njungeret an. MDCCX. rationem docuit quadrandi post-evolutam cycloidis ς egit etiam de connexione, quae est inter constructιonein
aequationum analyticorum , 8 quadraturam infinitarum curvarum algebraicarum , solvitque probis ma quoddam, quod Verialia' proposuerat mathematicis & dissicillimum existi maverat i) . Alias A solvit quaestiones usus
d Italia. Est autem hujusmodi. Trovare laserha centrale, che si ite biede ad un mobile per deserivere una data curva in un mezzo minpleno di un fluida, Ia cui densita varj secon. do certa proporetione , e resista at mobile in. quaisivoglia altra ragione composta di quella di se stessa. e di qnalsisia alara moltiplicata delia velocita .
329쪽
34o R I e C A T I S. sua quadam methodo expeditissima ad eonstruendas aequationes tum determinatas , tum indeterminatas , quam tanti fecit femina sane intelligens hujusmodi artificiorum 8c magistra Cajetana Agnesia, ut de ea volumine in primo suarum Institutionum analyticarum plura disseruerit. Id speetabat in primis Iacobus . ut in perdissicili analyseos seientia faciles Mexpeditas vias reperiret , per quas ipse ceter, qtie incedentes novis gravissimisque inventis mathematicas diseiplinas , quae purae fc mixtae dicuntur, augerent atque ornarent . sic
cum de radiis osculatorihus semel atque iterum tradiandum suseepisset, rationem docuit revocandi aequationes quasdam disserentiales secundi ceterorumque graduum ad eas , quae primi sunt, ita ut uno dumtaxat canone quotquot excogitari possunt formulae coni,neantur , removeanumve difficultates. cale
lorum , qui ad secundas majorisque ordinis fluxiones pertinent. Hae methodo nullam latius patere existimavit. de qua, ut 8c de problemate, quod sic erat, dato quacunque ratione radio osculi per curuam describendam hanc curvam describere , pluribus disse-
330쪽
D g - T R I a V s 34rruit in opusculo, quod relatum suis in Partem III. Vol. II. commentariorum de Bononiensi Scientiarum s aruum Instauto atque ' Academia ci) . odorabatur quam isagacisSime po terat quom modo ex uno invento aliud obtineri posset, & ipso res analyticas tractante 4
omnium 'di eillima scientia sebat quotidie Meopiosior- expeditior. Cui rei id argumento ine potest 'Summus vir Iacobus Nerinannus, dum Patavii mathemati s diseiplinas publiedi docebat, in Volumine II. hemeridum Uiae
ratorum Italiae Suam quamdam elegantissimam solutionem protulerat problematis Inversi virium centralium in vacuo de qua quaestione eum .hinas solutiones suas: am MDCCX. Parisinae Scimtiarum Academiae obtulisset Io. Betri litus , ea de Hermanno pronuntiavit vi iuuidiae init acerbae sane severitatis eulpam rado a metem. Illius defensionem pro sua
amicitia, suscepit Iliccatus, Ec illa conjuncti
ab Agnesia in fine IBI. IV. Institutionum A,tylia, carum exempla dedit hujus methodi. . -