장음표시 사용
111쪽
Graminis decoctum h austum . Tragij semina pota. Iudaicus lapis coli delimatus, & ex aqua calida potus . Lapis spongiae potui datus . Haec sere omnia remedia ad illa spectant, quae per os assumuntur. Rod si lapis fuerit in vesica perfringam medicamenta litandi possunt ι decocta scilicet ex ijs,quet Iapidem frangunt. Aliqui ex sanguine hircino su mygium faciendum praecipiunt per fistulam argeteam in ca natem virgς immissam . sed & per anum infundi poterunt clysteres, qui frangendi lapicem vim habeant. ab ijs,
quae ambiunt, balnea, sementa, Vmriones, quae ea dem virtutem possideant. Oleum de scorpionibus, nec non de amygdalis amaris calidum extra adhibitum stangendi calculos vim habet.
I lapis nec ijs, quae impcllendi vim habe
extrahi potuit, nec ijs, quae stangendi vi pollent; ad illius commotionem venie dum. Si igitur contineatur in renibus , vel vasis ureteribus, stictiones validae adhibendae ex calidis oleis; quale est anethiandum, & ruinceum: liinc cucurbita applicada primo quidem ad locum lapidis, inde procedere oportet ad ins iriora per obliquam ilium positioncm. Fiant & commotiones, & concussiones. Attrahunt & purgantia medic menta; necnon clysteres acres: ubi enim retinetur urina, conandum est, ut lapis attrahatur omni ingenio. Quod
112쪽
s in vesica continetur calculus, si fuerit in vesca mulieris taciti negotio extrahi poterit; etiam si sit insignis magnitudinis; quia breuem, & amplum habent urinae meatum. Dahitur autem immisso ferreo instrumento per siringam, . Quo ingenio extractus est nuper calculus in muliere hoc hospitali iacentis oui columbacei magnitudinis. Eadem quoque ratione, sed dissicilius in viris; si patuus fuerit attrahi potest; nulla tamen vis est facienda, quia vesca membrum est sensibile, atque pudendum. Gar,ubi multum agitantur, neruorum distentiones, & mortales excrutant inflammationes. ut contigit Vetto, qui cum lapiadem in virgς meatu haberct impactum, magna vi, & l
bore extrahendum curaret, Iaceratum membrum conce
pit inflammationem. & siderationem ; unde mortuus est: tentanda enim huiusmodi operatio est, ubi lapis paruus admodum est, quique tacite permeet. Quod si nec per hoc ingenium calculus extrahi possit, ad Iectionem v niendum . De qua iam sermonem instituimus.
-Vm pr nominatis rationibus caIculus pessi non possit,nullum relinqui videtur a filium pr ter illud, quod a sectione potitur . s.c existente lapide, vel in rentibus vel in vasis ureteribus, tentanda noest: Namque ut ait Avicenna huiusmodi operatio hominis est, qui rationem non habet: saeuis. sinis enim symptomatibus mors necessario sequeretur. Sed dices Hippocrates sectionem in renum calculo ad--Ue mittere videtur. Qui malum curans ait cum dolor pres--.serit,
113쪽
serit, scamoneae succo , aut ipsius radice fomento prius: ,, adhibito, totum corpus purgato; postea vero postera die ,, duobus congijs decocti ciceris albi subpurgato, quod sa- ,, te iniecto bibendum dabis. Cum vero color presserit. ,, multa calida lavato;&tepefactoria, qua parte maxime is dolet, adhibeto. & subdit. Cum autem intumuerit, & ,, eleuatus fuerit, sub idem tempus iuxta renem secato. ,, Haec ille. per quae calculi sectionem in renibus existentis admittere videtur. Verum non vult Hippocrates secandos esse renes, sed abscessum, si fiat, ad lumborum musculos ad partem exteriorem. Solum igitur, existente Iapide in vesica, aut in meatu ipsius membri, sectio m lienda est. Verum sunt multa, quae vesicς sectionem nutilo pacto faciendam esse admonent; ac primo, ille locus incidendus non est, ad cuius sectionem sequitur mors: sed ad vesicae sectionem sequitur mors: ergo vesicae inciadenda non est. Maior certa est. minor testimonio Hi 6 vhoris pocratis confirmatur, dicentis,uesicς vulnera,veluti com
dis cerebri, ventriculi, septi transuersi, iecoris, tenuis intestini, esse lethalia. quod si mors ad diam noli sequatur ait Areteus fistula a sectione relinqui solet quaeing nuis hominibus no est toletanda, perpetuum scilicet urianae profluuium, siue quis ambulet, siue dormiat; propterea de hac operatione verba faciens Hippocrates. Nec vero, ait, calculo laborantes siccabo; sed viris chirurgiae is operariss hoc faciendum relinquam. Haec ille. Sed non is tollunt, quominus urgente necessitate, vesica incidi debeat ; nam lethalia quidem sunt vesicae vulnera, quae tu gna sunt adeo ut partem illius neruosam attingant; in parte autem illius carnosa sectiones curationem admittunt, maxime in pueris: Quinimmo &ex sexagenarijs ire multos superstites extitisse, experientia docet. Potest e go fieri sebio in vesica ad lapidem extrahendum, nec non ctiam in membro, ubi adeo impactus in meatu urinario t
114쪽
adhaeret, ut urinam impediens, hominem in manifestuir vitae periculum deducat. de sectione igitur vesicae in pri. His agendum; ac videndum, quando illa admitti de beat, quia non temere, nec omnibus, nec quomodocinque fieri debet, ut ait Celsiis. i i
diurn experiti, quamuis periculosumi quam ςgruin morti destinatum relinquere. cicd illud considerandum an aeger remedium sit laturus. Quia, quamuis omnia adsint, quae vesicae sectionem admittunt, si homo fuerit de hilis, cacochimus, senis lapis magnus, admodum spino sus, vesica debilis, aut etiam exulcerata; aut molienda sectio non est; aut cum prognostico, ubi urina in totum intercipitur. Si vero homo bonam nactus ruerit temperaturam sitque robustus, lapis non magnus admodum, nec vesicae adhaerens; ac sectorem doctum, expertum, &dilipentem nactiis fuerit; speranda salus λ. Magnae v -ro salutis spes ex ipsa aetate pendet; si quidem puerorusti corpora cum pyuo negotio secantur, & evadunt ob m brorum mollitiem dissicilius, qui adulti sunt licet .ex his . . O militi
115쪽
: multi evadant, ut experientia ipsa docet. Fuit etiam qui per annorum interualla ter sectus suit,mortuus tamen tertia seruone, euasurus etia tunc niti vesica vicerata te, imbecina iam admodii extitisset. Caetem sectione factu, si dolor modicus suerit, si semirus aequalis, si nec sitis, aut illa mediocria, si bona respiratio, sanitas 'eranda est intra septimum diem. Quod si continua ad-st gilia, ibi gya ax da, sitis vehen i s, i Vcmex imust si aluus hiat, si transiliens utina, id non rbat, si ru-lores vehemU te , si ri t diit, singuibus si similiter ai te tertium diem quaedam liuida excidunt, si aeger nihil, aut tarde respondet, si post quintum diem magnae sebres. xigent, si sesudium cibi pernianet, si cubat in in venti mi icitudius est, si adueniat conuulso, aut vomitus, letha
Vatu facienda se offerunt, secandum a cidentia sectionis mitiganda, sectio curanda, dc virtus toto boc tempore conseruanda . A sectione incipientes dicimus, iutius quxilia supii ex ijs, quae extrinsecusgdhi' ntur . Sunt auton haee sector, Inbnistri, Mias iniciua. Sector doctus sit oportet, aetatis quadragintinianora, plus, minusue . in huiusmodi op xatione valde cxercitatus, anatomiae peritus. Ministi i &
ijs chirurgi sint, ac iuuenes. nam ut ait Hipp0aates
116쪽
im serim nihil unquam agmdum committes, es', quod malefecerin. eulpa hute recidato Instrunam tannia parata hineat. in multa sinio Primul stringa diacitur, qua exploramus isterni's vesca meatus, in quibus latitant calculi. Debci ait Isus habere qui
que stringas, ad mares tres, ad sceminas duas in viris maxima quindecim digitorum esse debet, media duodecim, minima nouelah. in mulierib maior nouela, minor vero sex. sequitur secundum 'instrumentum, itinerarium dictum, quod dossum habet concauum: quoniam supra i hid sectio ficti debet , tiretium instriimentum est nouacu la, per i tuam fit incisio quae tersitis, & acutissima esse dobet, vicelerrime operatio: fiat. Num sectiones, ius d Ibros, nimium sunt, confertim sunt faciendi, teste in=-'m de AEL
pocrate. Quartuni instrumentulit exploratorum dicunf,-
quod per incisionem in usum, quod in vesica contine tur, adinvenit. Quintum ductor dicitur sunt autem brani , per quorum latera sextum instrumentuim aperiens di ctum', in vesicam intromittitur septimum' sunt sorfices dentibus serratis ad lapidem aphrehendendum, ac ex trahendum. octauum duo latera dicta, que subsidio sunt λrficibus,ubi lapis magnitudinctu habet insignem. No- num dicitur frangens quo lapis frangitur, qui integer ob illius molem extrahi nequit. Sequitur bucton, qui develliculum dicitur trahens ad vulnus, quid lapidis, aut coa lati sanguinis in vesica remansit. Ultimum est cocleare, quo intromisso, mundatur denique vesca. Caeterum in sectione molienda, primo tempus, inde sectionis quantitas, qualitas, locus, & mo
117쪽
Empus vel rest ipsius morbi, vel ipsius anni patet autem, q9Oad m0rbi tempora sp ciat, non esse faciqndam secti'ne', dum dolor urget, sic enim insanam iiq concia taremr ; sed e tempore Maxime quiescit aeger. anni tempus i ii morhus inducias fert temperatum cligi debet, quale maxime est, cripsi - ad quem clegat Hippocrates omnes diffici-.les chrationςs, sin minus ipsius autumni. Fugienda autesunt stastitia , nccnon &ςquinoctia per dies aliquot. v ait Hippocrate4 mmime si quide obieruare oportet in gnas temporum mutationes, ut neque medicinas in illi
exhibeamus, nec uramus, nec circa ventrem, secemus,
priusquam prςtereant dies decem, aut plures, & non pauciores, periculosissima sunt ambo sitastitia; in i me velopstiuum . Periculassem cli mi aequinoctium utrumque, magis vero autunii ale. Vehementes igitur calo es, &stigora sugienda, tempus 'tamen commodius est cui M. vesica enim stigida esu exangui di neru's a frigidum autem viccribus mordax, & dolores insuppurabiles facit; calidum autem in quo ulcere pus mouet, magnum securitatis praebet inditium. Si vero morbus induc as no fert, quocunque tempore operatio faciada est quidem plus' potest vesaementissimus affectus indicando,quam tempus correpugnando. hora vero conueniens est matutina, homine prius aliquantisper per cibato, vel per sorbitionem ovorum tremulorum, vel per buccellas vini maluatici,
118쪽
quo minuta inoperatione Gficiat. sectionis aquantitatς lapidis desumenda est, dummodo magnitudianem insignem non habeat. Solet autem fieri ad unguis digiti polluis magnitudinem': non tamen secando se ex. t dere debet ad neruos vescae partem, ne vel mors, veI fistula sequatur .l Fugiendus item est ceruicis music lus, minvoluntarium sequatur inde urinae profluuium .il Illud tamen Celsis animaduertit, plagam maiorem eru,, ciendam esse, quam calculus sit. Nam qui metu inquit ,, fistulae parum patefaciunt , ciun maiori periculo reuoluu ,, tur, quia calculus it , cum vi promitur, facit, si noni ,, ctum inuenit. Figura quoquecalculi, vel asperitudo allia ,, quisl consat, ex quoi di sanguinis profuso, &,distentio,, nemorum fieri potest; in si quis euasit, multo tamen
,, patentiorem fistulam habiturus est haec ille.'Quaritati telligenda sunt, ut sectio maior sit calculo meabocri t t men existente. Quatum ad sectionis qualitatem spectat,
non cqnuenium iit qui cum modernioribus. Pax his siquidem, celsus, & Avicenna sectionem transuersam faciendam, iubent. Lun;ta sit inquir Celsus ipsa plaga,
cornibus ad coxam spectantibus. Avicenna vero inquit, , , lac super ipsum figuram tendentem ad transuersum pari ,, per cum ingenio bono. sed moderni lithotomi ration
bilius secundum villorum longitudinem secti mem,
ciunt i Nam facta obliqua plaga,etiam si crura simul iungas, ulcus hiat adapertum seruatur .. unde urinae stilulicidiimi perpetuum, & fistulae gignendae paratur aditus. At in plaga secundum longum tacta facillime uniuntur neris labra . locus; in quo fit sectio, varius est in viris,
atque mulieribus ι comm une tamen illud ambo habent, .ut locus eligatur, quo nec corpus vesicae laedatur; nemo sum existens, nec musculus collum vesicae ambiens penitus incidatur, qui, prope os Demoris terminatur. locus
igitur in viris aptissimus est inter anum & ossis saemoris
119쪽
ratronum, qiii duoriun extremorum medius est Cum vero pars ea, quae ano, & testiculis interiacet per lineam
quandam diiuidatur, cauendum religiose est ne supra trulam fiat incisio: Nam incisio supra commis infami teste Auiemna est mortalis . Decii u e ergo illam tantispervortet & ad latus incidere, seu velis, dextritim seu etiasinistrum. In mulieribus autem, quas selum in maxiniis esculis secamus , ut ait Celsus, nam in ijs, ubi paruus calculus est, scalpellus est superuacaneus; quia is urinam in vesicae ceruicem: non compellit , quae breuior, qua in in maribus , & laxior est, unilaoeili negotio attrahitur lacus, ubi inciso lacienda est, is est , i intre pubis os &vrinae pudendimi intercedim si quidem non multuml, ob Heri milum, it rius descentare oportet. Nune des
diis comprehendit corporis Deparati :nem, illius commodum situm , caleuIi ad locum adductionem, incisionem, &lapi dis coractionem. Cuni igitur ad sectio lnem veniendum est, ante aliquot diebus. curandum, ut salubres cibos, paucos, de minime glutinoses assumat. Sed & in adultis venς seisio, aut purgatio necestaria fuerit, quo ab inflammatione tu . tus sit. Quod in magnis sectionibus obseruauit Hippocrates , qui de sectione vias verba iaciens, corpus aut pursatione, aut venae scistione euacuandum prscipir, ne aut
sust cationis, authemorragis periculum subeat. Quod ad im
120쪽
ad stim spectat, Cessiis in hanc formam illum deso ium
Homol inquit praeualans, R peritus in sedili alto consi .dat , sisenumque eu adurisiain per genua coxis eius cou latis conaprinendis 'reductisque eius cruribus .; ipsaniiquo iubet, manibus ad se Poplites datis,cos,quis maximerosit; attrahere; struitque ipse suos continet.: M sirobustius corpus illius est, qui curatur; duobus
ilibus iunctis duo valentes insidant, quo de sedilia de
into, in crura inter se delisantur, ne deduci possit. Tum is super duorum genua eodem modo locatur; atqueia, .iis. prout conse fuisti um eiusicivi, alto dextriam; simulque se poplitari sum vi mrahis aurem v nu , siue duo continent sit per humeros eius suis pectoribus it cumbunt. In quibus euenit, ut inta ilia sinus super pi bem sine ullis rugis sit extentus, in angustium compulsa
- vesica: Pr ter .l cetiam a lateribus duo valentes ob lciuntur, qui circunistantes leuare, seu unum, seu duos, i qui aegrum continnat, non sinunt. li cille. Sed recenti
resua ea figuria posivim hominemalligari selenifasci in cruce per collum ad crura progressts: hinc tres ministros rasilbent, duos ad erura retinenda dextrum scilicet , &sinistrum, tertius' o testiculos sursum ad pubem arer ,hat .hIta igitur homine locato lapidis magnitudinem figuram cxplo ire oportexe Nam nisi de magnitudine iblius certi simus, quantitas sectionis recte coniectari nequit. Immissa igit per virgς canalem siringa primo ispidem inueniat, inde ad explorandam magnitudinem 2 figura leuiter circa illii fistulam clanducat, quς dcdu
. bus digitisi per anu imauissis unius matriis, altera vero ad
vescae collum adhibitaeoprehendi potest . Quod si aspec
. lacrit calculus urina cruenta csse latet , dc dolores ingentes : si vero lenis, urina lactea apparet, dolores vero P uantes, non multumque a siligentes, aderunt. hinc lapis