De vita et scriptis Auli Jani Parrhasii Cosentini, philologi saeculo 16. celeberrimi commentarius a Cataldo Jannellio ... elucubratus

발행: 1844년

분량: 236페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

erepto, cum matre et sorore i se receperat Romam. Et si eoniectio omnino absurda non est , illa ad Lucium elegia 2)ad se uxorem Theodoram advocasse videtur Parrhasius. Constat enim inter omnes, poetas interdum vel elegantiori vel sim bolico nomine uxores quoque compellasse tum quod in ea Luciam quo potest enixius rogat , quo ad se proficiscatur , qui acerbissimo eruciatu confectus, iam iam animam efflaturus videretur ut suum in contubernium concedat iterum , a quo invicem separati et distracti , lati inclementia suerant. Quae omnia , ut quisque videt, belle Theodorae uxori congruunt, qu lo Romae prout erat , qua vix quatuor per annos usus fuerat . Septimusque iam Volvebatur aunus , quo ea carebat. Illo praeterea Versu et

foemitiam haud Italicae originis innuere videtur. Quis porro omnia illa ad meretricem traduxerit 7 Quantumvis perditorum morum illum fuisse fingamus , inducere ne sani in antinum possumus tam serio, tantis votis meretricem procul absentem ad se arcessere Parrhasium Potui Me, quum eo malorum Ue tum esset , ut scripserit: - Tu potes Erigere hunc animiam pulsae qui limina mortia , Actore iam νω- ai quid inest animi. Misimus , et nobis ni ui iam nisi reatas imago

Fieri praeterea potuit consuetudinem ne sucidam non modo palam fecisse , sed veluti honestissimum facinus repetisse , invectumque in Futum quod ab ea arceretur 7 Plura alia sunt, quae prudens praetereo. Illud vero addendum est, quod de ilὶ V. Pier. Valer. ubi supra - .Ex epistoIa Iani ad Basilium id apertissime ovincitur. Noster enim inter cetera, quae in ea habentur , haee quoque scripserat; nis et amisia omnibus a me salutem. sed imprimis optimae foemi ει uxori. Quum literas huiusmodi Parrhasius dabat ad Basilium, hie Romae tum vita in degotiat.

2J V. Adp. huius Comment.

122쪽

simili erimine tantum horrorem ad Basilium seriuens prae satulerit , ut vix verba suppeterent i). Tum Basilius ipsemet

sic ad eum respondebat : Mulieri a te parum obnoxium atque obtemper tem sciebam 2 . Neque PONO VaIeriano erodem dum est, qui obtrudere videtur reverentia Pontificis hionrito

Post receptam uxorem : Demestiua Mere tamdita Theodoram coacivia est , donec post aliquam annorum εeriem , eo iam

mortuo , Leo P ι. Maa. ccin eis Imo ut Romae prosi retur , tionem etiam, ipsemel auctoruate 3ua traduci iussis 3 . Haec enim nimis invidiose dicta sunt: Parrhasius enim ant quam certa ulla spes assulsisset profieiscendi Bomam, ad B silium seribebat e Sed in primia a me mlutem ροι-- -- emi et uxori. Quum literas ad ma dubia, de cuiua voluntata nihil ad hanc diem eae tuta literia inteliata , reintura ne sit in gratiam conturbentumque meum, vel quia a d in animum agitet. Ego enim alattii vel aecum visere, via ad ἁ visae genus hoc longe quietitia instituere 4 . Ex quibus patet et in pius alias ad eam epistMas dedisse , neque mediocri eius d siderio teneri. Neque fortasse alio ex caseiis a ersum quo dammodo a viro Theodorae animum fuisse deprehenditur , nisi quod ille ad se perducendam ut Par erat , antea non curasset quod tamen, si casus fortunaeque tenuitatem Pa rhasii spectaverimus , haud vitio verti posse confidemus. S. XXXIII. Conductus interea fuerat danus a Tahematihus,

ut per annum i5ι3 stipendio publico iuventutem patriam

honis in literis erudiret 5). Quamobrem confectis feriis a tumnalibus, prosectus est Tabernas , oppidum viginti fere a Consentia milliariis dissitum. Habuit de more ad disci Iosante praelectiones orationem , eaque de Grammatices laudiabus, deque iis omnibus, qui per omnes aetates in ea Iaudemndepti fuerant copia et eruditione incredibili disseruit M. Neque clurissimum Rhetorem Puduit , ad ea etiam Se in ora l) V. Epist. cit. ap. Gildd. 2) V. G,udd. epist. XLlX. 3J V. De infelisit. loc. eit. l.J V. Gudd. Dist. eit. 5ὶ V. Parrhas. Diat. inter MSS. Lat. Reg. Bibl. 6ὶ Extat inter eetera MSS. Lat. eiusdem Bibl.

123쪽

conserre, quae pedagogorum vulgo censentur. Quum semel, ait, induximias mimum T emas hoc anno docere, cuiuacum que generis es aetatis huc itabunt, ad illa etiam, minora, seu quae si negligas non sit maioribus loc- , equidem me demittere non recusat i). Quo Vero molesto munere quodammodo levaretur, risus est hypodidascalo Thoma Mercatore Τ, hernate , iuvene erudito , qui studiose Parrhasium colehat, e

que duce ad ponitiora studia progrediebatur 2). Et heic quidem probabile est excitatam tum et agitatam cum Ioanne Crasso praeceptore Olim suo, acrem de Sybari et Τhurio comtentionem. Nam Parrhasius ad Mercatorem Tabernas scri hens, quum iam ex oppido discessisset: De Crasso nihil ad me n vi , ait ' nom quid aliud ab illa moti moria evectandum' ne totus a Prometheo a ductus ignis af0-ntulum eaecitabit 3 . Quum ergo cuidam magni ingenii Principi , quem

alterutrum ex Antonini Siscaris filiis fuisse Putaverim, oste disset Parrhasius ubi vere Sybaris , quae Thurium deinceps dicta est, sita priscis temporibus fuisset; huud arrisit se tentia Crasso , eaque de caussa longas dedit ad Principem literas , quibus Sybarim ad rabernas fuisse imperite conte dit , nescio qua praesertim ductus auctoritate auctoris do MArabilibus Mundi, qui tum Ari teles putabatur. Quamobrem ne sibi deesset Ianus, Veritatemque, ut Par erat , tueretur, epistolam et ipse Principi dedit, qua sententiam suam Graecorum Latinorumque scriptorum auctoritate firmatam dese clit , et miserum Crassum acerbissime exagitavit. Etenim pra terquam quod toto eo prosimio , quo ad Francisuum Poncla rium de simili prorsus re scribens usus fuerat l4 , ad ver-hum usurpavit, perpetuo Senem miliacum , Cra uni hominem , Crassae Minervae pedagogum nuncupavit; et quo a mulum manifestius innueret, C semper maiusculo usus est 5). uuamobrem haud acute, ut par erat, perspexit rem Magochius

Parrhas. ibid.

ld. ibid. 'V. De rebus per epist. quaesitis pag. 140.

De Sybari α Thurio ere. N S. Lat. Reg. Bibl. Borb.

124쪽

noster , quum Pronuntiavit et Nam nocis quem confulandiam sibi macepit ea scriptione Parrhasius , quas quidem in F stolae modum incipiens , haud tamen eui scripta sit ex pri cipio eaeve progres- siquet si . Addidit et alia multa. Nequa

fortassE vel Graecus vel Latinus auctor fuit, quem ad sententiam Suam , a qua nullus. umquam eruditus discrepavit, non adduceret adferret aptaret. Quaproter magnus ipse Maz ehius illud auecdoton in lucem emittere constituerat, Pr dromoque suo de Magna Graecia adiungere et Extat, ait, I ni Parrhasii, qαί abhinc pius dia ritos annos luae ingena Bruttiorem fuit, is urata tractatis inedita, quam eae eius auth

grapho describi curabimus 2). Et quamvis pollicitam fidem fefellisset , Praesertim , ut ipse ait , quod pleraque iam ubi

que vulgata continerer; addidit tamen vir hisce in rebus emianentissimus : Sed ita tamen, ut iant quaedam quae tollere Po sis , et alioqui ἀνει rika . inter gurae Praeci e decer, --rentiar, vetura locorum elua Regionis nomina cum recentibus comparata: nam εδῶ-PIurima tangit vetera Graec rum et Bruttiorum loca , eraque distinguis voci a posterior bus. Fuit enim acerrimi iudicii vir, cuique tutius quam aliis scriptoribus nostris credas... qui ct Graecos Latinorius auct

res di n-εraeo Miseret , et faciliama eloquaentias nona με-ret 3 . Neque praetereundum est hoc , quod extat lucubrationis exemplar , haud absoluti perfectique operis Speciem praese ferre: tumultuaria quaedam rerum ad Opus spectantium coralectio est , et informatio potius et obumbratio iustas et pI nae lucubrationis.

s. XXXIV. Anno elapso i513. , idem ad munus obevndiim Petramalam i5sq. propinquum Agello oppidum, V

catus est 4). Verum quid praeelari heio egerit ignotum esu Haec vero in tempora Satyra illa Anusii , de quo et superius 1 in V Alex. Simm . Maa , In Tab. Herael. P. II. coluet. V. Monit. II. pag. 526. ed. Neap. 1755. 2l v. P. l. Diutr. I. De Magna Graecia. Cap. V. pag. 33.

n. 15. ed. cit.

125쪽

ineminimus i , reserenda videtur. Etenim neque serias fi

ei potuit, Parrhasio Bomam profecto, neque prius, ut illis

ex versibus edocemur :

Philippum enim Coppulam, filium Franeisci Sarni Dueis , quia Ferdinaudo I. Aragonio capite plexus fuit , Ferdinandus

Catholicus Decembri mense 15124 foede discerptum necari iussit, quia comperisset dedisse eum operam ut Ferdinandus, Friderici Aragonii filius, e manibus eius evaderet O). Ianus autem Anysius sub extremis Ferdinandi I. temporibus et Fri-derico Aragonio Rege, familiariter Parrhasio usus fuerat ut amico et fugio eorumdem studiorum. Quamobrem quum ad 8rsendos mores hominum animum adpulisset , maluit Pra claris ami eis lucubrationes suas singillatim uuncupare. Inter eos praecipuus fuit Parrhasius, quamvis amicitia illa veluti vetus , quindecim saltem annorum inter pedine laeta videretur. Quamobrem ita canere incepit. Hrrhatium ad istam inritatria ae arva colentem Pro ras inter Picina Pinuaque , ARFre I mea , convenias , 'Pella nomine C V .... Athia tuo eas miti . . . Tumi in comore numa halitia pulcherrima. Numquid Vis p referas, nostram te mutiam ferre aut lem. . Parrhasium ne illum pria lari nominis p illum p 4)Hoc quoque anno filiorum illum superstitem obiisso videtur. Plures sane filios ex Graeca uxore genuerat; sed omnes ipsis sors in ineunubulis interierant. Ita sane ipsemet ea de T queritur. Capiti piadem meo pepercit fortuna in poenam, liberoa arasse minitaria Omnes aeaeus , es indotis qualem somtiuntur in legires et cisci morituri ) de Ainu meo raPω3, avo Ira si V. g. XXVl. pag. τ9. huiuε Commetii. 2ὶ V. Gi annone . Sioris Ciuiis det Regno di map. lib. XXVIII. Camillo Poretio , constium de' Baroni et . - Summontis Deli' Ist. di Nap. lib. VI T. IV. pag. 591. 8 61δ. 3ὶ Summonte . op. cit. T. V lib. VII. pag. 82, ee. aliosque. l. j v. Poem. lib. III. pag. 66. et ste Τ.

126쪽

erereritis continuatia pro e funeribus adiecit . . . Ouin vi O 'hil tem solatus fortunas minas elevarem, Demeιrii soceri Flios promota educabam l . Quod sane nisi Mediolani, nusquam Mibi

fieri potuito Linus vero saltem quum Mediolano, excessit 8 pererat , novimusque secum incolumem Consentiam perduxi m. In vivis quoque adhuc erat quum ipse in balneis Lysaniae moraretur; et Paullo ante de eo haec ad Caesarium seripserat. O O m Omen Fliolum non tam faciles in aegria Iudine Deos eveniri precibus omnium nostrum faticat , quam nos everti sumus in vita 2). Erat sane iam grandiusculus insignesque in literis progressus fecerat. Extat ineditum epia gramma ad Parrhasiolum , testis ingenii et aetatis eius. IUM loquitur. Otii Graecas artes diuisit , docuitque Latinas . Me Pater ingenuit ridere propitis. Me tulit se Mater, quae nescia cedere cuiquam Moribus , haec Graeci Flia meme avis.

Si mea mattiariam me fora perdiacit in areum , o saeva feriet flamina Parca mariti ,

Credite, maiores fructias genitrice Pariss , Maiores etiam quam pater i me dedit. Din liniam est orare Deos qui discere quatinia , aetasem praestem ut mihi Aestoream 3 . Nee defuit aIiud Parrhasio malum. Nam quum regreMus Petramala Consentium esset i514. , incestam domum rere rit . remque familiarem tam tenuem , ut nec exsecrationum sumtui suppeteret 4 . Quamobrem ad Basilium suum scribens Romam : Iccessit hoc , etiam, ait, meis aerumris , ut ves 1ὶ V. Orat. ante praeleet. in epist. Ge. ad Αιt. pag. 2.2. Da

Rebus per epist. Quaesit. Dd. Noap. 1771.

.l Quum haec scriberet Patruus noster. istud epigramma in lor inedita RPgalis Bibliothecae Latinae MSS. adservabatur: verum paucis post annis cum nonnullis aliis poematiis pariter in ditis , Cl. Andresti cura in lucem prodiit hoc titulo: A edola Graeea et Laιina cte. et ad calcem huius operis exscriptum le

127쪽

tantaε -uem sint, quae Masini impendia austinere... FULT D P Pterem , in quam minimum Poteris impendas i). i. XXXV- Pontifica in autem Maximo potitus iam fuerat Leo X. Medices, praecipuasque inter curas muneris Summi Mna studia iuvare fovere evehere constituerat 2). Erat is quidem Laurentii filius, Cosmi quo Nepos , quorum tanta in litoras extant merita , ut qui ea aetate conseret cum iis mssit, invenies prosecto neminem f3j. Quamobrem vix insignis poeta est , qui in Iaudibus praesertim illius plurimus non

fuisset. Ipse Porro iam praeci ura Bxempla contueus , maturri plurimam literis dederat operam , et quo adversa fortuna passa ost , ut potuit iuverut 4 . verum summa potestate adepta , et vetera et recentia exempla longo antecedere intervallo tam praeclara in re summa ope contendit. Quamobreni sedulo cumprimis incuhuit, ut viri omnino praestantissimi , et quotquot maxima florer, ni literarum laude Romam Accerserentur so). Quapropter agitatum illico est de Parrhasio advocando consilium. Iamdiu quidem agitatum fuerat a Julio secundo, Homa Phaedro amicissimo viro auctore. Verum cIari animi Pontificem , et ingentia negotia molientem Prius oppressit mors hebr. l bl 3. ), quam de eo Drcescendo Pris situm consecisset. Illud vero Leo Decimus Perfecit, qui iampridem qui quaniusque Parrhasius esset noverat; dato enim ad eum diplomate deinceps : Oai nos etiam , est , araca in

minor naticiati inteliarimus te egregie ita dotis ---rum , quae ad bonos et cma viros et iandos accommodasa aurit 6). Iuvarunt autem magnopere Pontificis' consilium Ianus Lascaris ab ipso Leone accitus , Graecorum tum omnium

128쪽

yruditissimiis si , qui Parrhasitim diligebat; Τhomas Pha

drus veterum amicorum exemplar 2), Franciscus Pyrrhinus a Citrario Pontificis familiaris, a secretis Iulii Medices, multa apud Pontificem gratia pollens. Vir sane doctus et integer, multorumque clarorum virorum elogiis exornatus , qui Iauum civem suurn maximi habebat a . Tum Basilius Chalcondyles quo in graecis praeceptore ipse Pontifex utebatur. Quumque professorum illa tabula , sive Rotiatis celeberrimus eonficere tur , hi curarunt, ut Praecipuus Parrhasio hocus , honestiu que oeteris stipendium constitueretur et quod maximum, ut Pontifex honestissimo diplomalo ad uisanam Cathedram advocaret 4 Ita sane ad Parrhasium Basilius Piud Ctil. Sept. l.5 4)' Contigit tibi, ait, qMoia nemini hacι-- hac in Urbe eiusdem. itia tu , pros Sionis. Libellua nominum. , νου- -Φυ Π inivant riniatim , Pt oin ita annia inricliaratωr , raver f-- lj V. Tirab- op. cit. T. VI l. P. II. pag. Sis. aliosque.

.l Diploma istud. quo Ianus a Leone Pontifice ad oloquen-ιiae Cathedram in Romano G3mnasio ad oeabatur inter litis-ras quas Benabus Pontineis nomiae scripsi ι reperitur. Legitur quoquo ap. chioecareιlium pag. 232, a di ZaVarronium pagi 65 , apud Spiritum, pag. 25. et nonnullos alios, qui Iani meritae

celebrarunt. Verum quo magis pateat tu in maximi Leonis in viros litteratos studium et benevolantia . eiun Parrbasit gloria litteraria. heic excribendum cura imus. Leo P P. X. Dileete fili subulem et Apistolicam banedietionem. Cupientes ti Romanum Gym Nasium opιimis doeιoribus abundeι , quo A qvii se bonis artibus dediderunt ea ea re percipere fruetus iseriores possint is de lua in studiis mitioribus doctrina eertiores 'ρι i , ad ea doeenda , prolitendaque Romae purulea Te eligimus ; si ιimusque ut singulis annis ducθnιos ureos haberes. Ouainobrem hortamur Te ι υι ad Ur- hem Fam primum Te conferas : libenti enirn es palerno animo Te videbimus. Dat. Romae apud S.. Peμum. sub annulo Plaeatoris.

Die XXVIII. S.Iombris. P. A. II. - P. Bemtas. - chioeca rel- Iius autem ot Toppius hestu utur . ivtur epistolas MM. Iani, qua in eum reliquis eius operibus Antonio Seripando pervenerunt Ux instamento . et istud diploma ex litisso , alque se ex iisdem excribysisse. Utrum extet adhue nos omnino praelerit.

129쪽

- eat coram Ponti e , ut a stet praesense es patrono es fatiscire nostro Iano Lascaris , tiria i um Paticia aliis aia 9DOares pertinet. Ibi lia in primis Macriptias Ea cum gagaris iam centorum a reorum. aliis instiPer ea coxitavimus , iat mmiori eum glaria et honore Romam peterea. Ecce ciaravimus tibi Literas a Summo Ponti e , quaa a brevitate, ut Pino, m Dea nunevant , quibua ad honestum locum vocaris l . Quamobrem et Lascaris , et Phaedrus , et Citrarius et Chalcondyles, quisque epistola ma, et desiderium et sollicitudinem de se suam ostendere Parrhasio studuerunt. Is quidem ad Thainmisium Mercatorem : Beriam certiorem is faciam, ait, Perlatas ad me liter Barilis uetoria meae fratre , Ioannmiae Lascari illo Graecorum Omnium n tri e Noria eruditi imo,

qui gratia auctoritateque Plurima valel a d Punti em, Phamiamque et Curaris , νε- accersor ad Urbanam profec nem nec rideor in Brutiis diutius fore , quam quod consermem viviaticum 'rem 2). Sollicitabat quidem maxime Basilius suus, Praesertim quia maximum de se desiderium totam per Urbem

excitatum fuisset. Nihil iam restat, ait, confecto O nni ne - , nisi tib tu veni , et tui evsctationem , quae ma a SNt, Tumoremque iam di eminatum per Urbem de tua doctrina

tasio , fama, ac denique desiderium 3). Profectus est ergo Parrhasires Romam eum libris et Commentariis suis 4), atque ad principem oratoriae Cathedram, quam diu Antonius Flaminius

honestaverat , evectus t. Inauguralem de more Orationem

habuit, cui amplissimi Patres, et undecumque 1 iri doctissimi magna frequentia adsuere. Laudavit pro dignitate Pontificom Lascarim , Phaedrum et insigniores Rhetores , qui eum in munere ea in Urbe vel Praecesserant, veΙ socii et comites

L) V. Ioseph. Caras. De Gymna8io Romano p8g. . 307. Spera De nobilis. prostra. Grammat. - Pier. Valerian. De inset est. litterat. lib. l. - A veritate ergo abeant oportet . qui cum Spora recto tramite Mediolano Romam transiisse Janum adfir

130쪽

ν is inat Auena, Hebraice, Graeceque, Lati γε uis utarct l . S. XXLVI. Adgressus porro Sintianas Sylvas , tanta rerum

erborumque copia , tanta vocis suavitate exposuit, ut vel rum recentiorumquo Rhetorum famam, totamque de se con ceptam expectationem Superaret 2 . Neque nuditorum frequentia , qua maxime, ut meminimus, Mediolani floruit, eum Romana celebritate , qua quotidie versabatur, eomparari P test. Pierius Valerianus amicus et familiaris Parrhasii s dueo loquens : Prose ua eri vitam a d nos Romae ὶ , ait,

Ianua Parrhastas , ad ciaua iucundam vocem tiridios concra

rebatur sa). Lucas Gauricus noster samiliaris quoque Jani, in eius horoscopo et Parrhaia , est, 1 sciam Mimua Oratorei μ' eta celeberrim- . . . in tauria rum Graecia, tiam L linia eminentissimus , sempore felicissimo Leonis x in ae/ι lis publice prostebatur cum eiagainti facundis S vos Stolii,iad quem e Auuat marima a Elorum casema 4 . Nicolaus Salereus poeta eruditissimus Academiam Romanam iis canentem inducit. per et Italicis aiablimior una Cathedria Certabam. Quoties uiui . mihi Martia talem Mnquam Roma dedit, nec vidi tempore ab ius , MO. gravia ad mmmiam venit faciamdiu culmen. li) V. MSS. Lat. Bpg. Bibl. Bor h. l2ὶ Nicolaus Salernus Consentinus in Iongo illa in Iani obitu

epicedio ita hac do re cecinit: Cuserat in Syleis, quae si vulgasset et rasini In manibus vulgi , non torquerentur ut υια Suspensi iuvenes irent in sensa poetae. Omnia plana forent Iano dictante perito :Et nunc a laetis gaudereι Statius areis . Si duee Parrhasio non erraremr opacis In Syluis , quas ipse furens ely userat aesιro Percitus Ioato , veluti Cumaea Meerdos tu canens agitanέe mo , eum eongeril ore Qualiacumque ruens animis obiecit Apollo.

SEARCH

MENU NAVIGATION