장음표시 사용
61쪽
sor i , Statimnque eo anno in Academia praelegebat isti. Aderat de more Ianus . et dicentem plerumque laudabat perquam liberaliter : verum quum Amiterninus graeeorum esset omnino ignarus , seque omnia belle ex Latinis interpretari confideret, fiebat interdum, ut obscurum Poetam, quive non gra cam modo eruditionem ad Sectatus fuerat, Sed assectaverat , male At imperitis interpretaretur. Quamobrem nonnumquam Ianus quae minus arriserant ei proposuit , iustamque i terpretationem expostulavit 3). Id facinus suit. Vir enim grammaticus ingeniique asperrimi tum exagitare iurgiis conviciisque Ianum cepit, tum minari, tum mortem ei iam iam imminere , ni cederet , fer nuntium indicere. Ianus autem qui surores alios noverat et inperius fuerat , grammaticas iras risit, non secus ac dehuerat, Amiterninique Errores toti Academiae ostendit 4). Sententiam suam porro illustriori sp cimine tueri ratus, longam ei dedit epistolam lanin eruditi ne resertam , ut mirari subeat iuvenem per bella, adversaeque fortunae calamitales vel ea firmiter animo letinuiSSe, vel tam brevi arrisere potuisse. Victor ergo, Satis iam superquo notus, ipsam in Academiam adlectus est, et Oratoriam exercuit. Neque mentiri me ianet Reverendissimus Dom us S. Georgii Cordinalia , quod ab aliis idonei eaiatimati sumtia, qui Romae, in Arce tinitia Orbis terrarum, oratoriam publice pr
fleremtir M. Datus praeterea ruit praeceptor Bernardino Ca- 1J Vid. Cara L lib. L pag. 184, et lib. II. cap. I. p. 212
Toppi, BiM. Napolet. - Spera , Op. et lib. cit. pag. 443. Ab Arsillo autem data opera hoc celebratur epigrammate :Non te Amiterne sinam, dubias sub noete silenti Per tenebras nullo lumine ferre gradum. Nam tu Pegasidum iurene3 deducis ad undas , Ou foeet ingenti Martia Roma sinu. 2ὶ Vid. Parrhas. Quaesit. per epi3ι. pag. 155.
.l Parrhasius in eadem epist. pag. 115. et seq. praeter eaetera, hace quoquo hahel: Certe Forolieiensis meronymus, vir Aeademiae primarius, qui disciplinarum orbem solus hoe tempore concinnavit . nostrae opinioni subscripsit, euius iudieio ιantum tribuo, ut iam quid ipse . quidve tur eomplires sentiant non laborem.
62쪽
ietano gregio et generosissimo adolescenti, qui nnieus Nieolai Sermonetae Ducis filius , Virginiique Ursini nepos imperat ris clarissimi , patris avunculique Virtutem superaturus videbatur l). Neque multo post Silium Sabellum, adolescentem quoque nobilissimum , in literis cepit erudire 2). Quapropter Seeunda omnia, et praeter vota quoquo fluxissent Iano , si meliora in tempora incidisset. Profecto enim ad Garulos Careare Borgia, multa immania atque atrocia Romae P trata sunt l498 . Iacobus Caietanus Protonotarius Apost Iicus in vinculis coniectus est, et Bernardinus nepos, Ianiquo diseipulus sicariis immissis imprudens confossus 3). Quo patrato facinore , familiares ipsi pessumdati sunt, maximumquE in discrimen ipse Ianus adductus fuisset, ni Thomas Phaedrus auctoritate et gratia sua intercessisset 4). Supererat ei quidem Suhellus , qui ossicio et opibus de casu tristissimo solaretur e verum et id Iano fortuna invidit. Eadem enim liaeentia serri et hic praeclarus adolescens absumptins fuit , P rumque abfuit quin eam in tempestatem ipsemet Ianus obu Iutus omnino Opprimeretur. Quamobrem Phaedro ipso auctore , qui alterae huic calamitati occurrere et providere impar
fuit, ab urbe concessit trepidus, et se l499 recepit M diolanum 5 .
que familiariter et studiose eolebam in tempestas involveres I quam non libenter eae Urbε dimisit , quum mειu periculi reιinendum non censeret I ut eae animo gavisus est, ubi certior a me factus, audiviι in Galliam citeriorem portum iam me tenere , Medioloniqus publiea profiteri l Parrhas. Orat. ante praeleet. in epist. Cic. ad Att. 5ὶ Vid. Parrhas. ibi. , Qui Nostri vitam hactenus elucubrarunt ambigore vel, ut verius dicam , neseire videntur quonam anno Parrabasius Roma concesserit Mediolanum. Nos autem pro certo tenemus id evenisse hoc anno, quem diximus 1L99ὶ, et quidem menss Januario vel sequenti. Etenim ex editione Commentarii in Raptum Proserpinae constat anno maturius illud Mediolani consectum , si Catelliano Cottae dicatum , ut testimonium pistatis eius in prae Duili od by Gocrate
63쪽
S. XIII. IIaeo enim urbs Pras ceteris omnibus asylum sibi tutius , securiorque Secessus visa est. Galli etiam , quorum partes ipse susceperat . iam rerum Mediolauensium potiti erant ei videliantur omni studio ad honas literas excitandas incumbere. Magna Porro et populosa erat Urtis praeclarissimum I subriae eaput, neque minori Orolacio quam Roma et M.
Iis graecarum literarum laudo insignis l . Etenim Ludovia ous Mauvus Francisci Ssortiae filius , satris et Philippi Vic comitis exempla longo Post se intervallo reli uens , Plurimo Bas lavore iuverat et pro8equutuS suerat 2, Multos, quos doctissimos novit , iu D mnasium accersit; primus Musicao Historiaeque profitendae in Italia auctor fuit totque ad sovocavit epuditos viros , ut inter domenicos ipsos lares Academiam quamdam excitasse videretur 3 . Florebant praeM lim tum bonarum artium laude Demetrius Calabondylas Athoniensis 4ὶ, de quo tot tantaque extant elogia , ut nihil supra diei possit. I inaes Baptista Pius Bononiensis 5 vir sane eruditissimus , Paulli III deinceps Praeceptor dulius Aemi-eeprorem et huius erga dise ulum beneuolentiae. At Parrhasius dedit hanc epistolam nuncupatoria in otiam Mediolani VII. Mundas Ianuarius MD. Sentenata ergo nostra, ut videtur apertissimo , labefactari nullo modo potest.
εὶ Vid. Sax. mst. Litteri Typogr. Mediol. pag. XXXIX. XLIII. CCLXXIX. CCCCXX. etc.
Argelat. Bibl. Serrpt. Medies. T L. A M. eol. 871. 893. est . F. II. P. I. eol. 132S. etc. M Vist. ov. Elog. vir. ii ter. illustr. Tirab. op. est. T. VII. P. III. pag. 272, em Sax. v. eiι. pag. CCCCXXXI. ec. Argelat. T. . P. II. eol. 871. 893 etc. T. ll. P. l. col. 1528 etc. Arsillus , carm. cit. v. TT, M seqq. ita de Pio Φοquitur: Nota erit vesperiis, atque Indis nota puella, Felsineus multa quam eοιἐι arete Pitis.
conspimo reddiit 'lueidiora die. Aut ius autum Vacca ad tumulum eiusdem Pii istud po- auii epitaphium:
64쪽
sus Ferrarius facundus Πistoriae professor i) , et Alexander Mintulanus Appultis , qui oratoriam artem , et ΠΡographi cain magno cum plausu exercebat 2 . Erant praeterea multi poetae Mari , et ut ferebant tempora , satis docti et elo gantes Lancinus nempe Curtius fa , Stephanus Dulcinus 4 ,
Felsina quem genuit . studiis eonsumptus et annis , Ille meta Pius , Bibliotheca loquens , me siιus est; quicum mireae omnis gratia linguae. Et Plauti teteres interiem sales. Vid. PsoL I al. Caran. T. X. my, α
2 Argelat. T. I. P. II. col. 829. Sax. pag. CVll. CCXVII. CCCCXV. ote Tirab. T VII. P. R. pag. 162. Ed. Nap. 1 83. 3J Vio, Sax. pag. XLII. Oh seq. CCCL. et alibi.
CCCXLVia et alibita IQuanti aulam laotus sit ae Iano poeta hic longo- expolitus, ax hoc evincitur eiusdem Iani epigrammate . quod egregius vir atque eruditus Petrus Ua challius Ex quodam exeripsit edito..iusdem Dulcini opusculo , in Ambrosiana Mediolanensi Bibliothe-ga existente, eL Parrhasii ad vitam exoruandam dedit ad, Atidre sium cum quibusdam aIiis Mediolanensium. Va ulmi caremnibus, quorum avgtonitate niannulla dei oceps illustrabimus Ianus Parrhasitis Stephano Dulcino Nomina. sunt omen I venturi preseius is Idmon, imetus , eι 'ποticus quem ra uistis, eguia Qui medieas Aries orem curaret, Iason Iovi Fer ι ιυustos belli Agsmemno morGs. Imbua ι Iliaeas ut sui vane primus arenas Nomen ab efentia Protesilaus hahest. Moribus exhibuit, quem se pnomisit Orestes . Quum rapuit, luem filius unde inbit. Me qui didcis eras , Dulcino . furum , eo inter Consortes meri taura prima chori, Dulcia mella seris situra . G uiamque eomnam. Quam ιibi non demet Pama ,.nec ulla dimia Di iligod by Cooste
65쪽
38 Ioannes Bissus l , Ioannes Mario Cataneus 2 , Petrus
Leo 3 aliique. Ut in hanc magnum urbem lex udpulit. Obscurus et inops apud Alexandrum Minutianum civem suum primum divertit 4). Nam hic typographione arti η commoditate, quae tum per doctos viros exercebatur 5 , amplas res sibi paraverat, eaque in arte uti Iaui opera magna Com uti Iitate poterat. Exceptus quidem fuit , sed dura omnino conditione. Praeter enim ingratissimum laborem emendandorum codicum , qui typis erant subiiciendi, humilior et molestior Ninutiani ludi cura demandata illi fuit 0 . Scio quidem munus tum emendandi es magni factum , et merito , neque La-
alienum putasse vel Florentinae , vel Aldinae Τypographiae veram Suam pra lare .: Verum quum omnia Nostro Minutiano Auctore et veluti praeceptore peragenda fuissent , hau laequo animo iniquus labor serri poterat. Suscepit tamen onus, temporibusque Iubenter iugervivitia Quamobrem nonnulla ementatione sua Minutianis typis impressa novimus , ut Virgilii
Oris lM eiusque Vita, quae ab imperitis Servio tribuebatur, 1l Sax. pag. XXXIX. CXXXIX. CCCXVI. CCCLIII.
CCCLXIII. ete. - Maχχuechelli , Seriit. d' Bal. - Τirab. T. QP. cit. pag. 229. - Rosmini, Vita est. pag. 626. 2J Sax. pag. DXXIV. DXXVI. Dcc. Tirab. T. VII. P. III. pag. 201. etc. - Plura sunt pen 'nos huiusce vatis epigrammata in Minutianum, quorum debitores sumus eidem praeclaro Μaruchellio, cujus supra meminimus.
Intra pnoeul Scyllaea petit, etc. haec testatur: Da sane legendum, non Mylla, ut vitiati eodites habent. Eae Graecis quidam prodiderunt Myllam meates esse Aliam : εed Hecaten et Cratein eamdem accipit Apollonius. Eae hae historia Virgilii versus ex Ciri mendosos, ut sillabis olim vaeillantibus, in hos redegimus numeros, ipsique Minutiano dedimus imprimendos. De.
66쪽
ei ab ipso primum Donais vindicatam s ., et id genus alia. duae Aero serenda ei fuere Pro tuendo hospite , maiora sane sunt. Nam quo dissicili asperoque ingenio fuerint lum grammatici atque poetae Iaiere suis neminem utque pro liternia una aruterove apice infandas iras et odia teterrima excitarent p). Minutianus autem quum cicemnis opera edidisset anno 1498 et 1499 , suaque ex sententia emendasset 3) , maximam grammaticorum in se eounaviι invidiam, et Iurores , ut ita di-il Ianus in vers. R lib. I. De Ruptu :
Iam vagus irrupit 'Iogo , etc. ita commentat: mayυν .errans , quae navigantibus apta Pota est. Tiberius Donatus invita Maronis r Orestes, ait, circa Siciliam, vagus. Tiberius inquam Donatus . non Servius , ut vulgo fere cressituria sed: Donati iam titulo novies eastigatione Minutianus impressit Furius Val lus insuper ita Iani sententiam adversus ineptissimas Panati inve-etivas tuetur : Λ Iano sunt omaes antiqui eodIees, et Hermolausi Barbarus ὶ , qui Donaιum euat in Maronis. vitiam , non sium. V. Apolog. cit.. 2J Nemo est, iudieio meo. , in Italicast littaraturm hist Fia adeo, peregrinus, ut eum omnino latea . mao tueriir doetosum huiusce saeculi, grammaticorumque indolus ad iras et odia proelivis . Quoia laesta ad convicia ast calumnias , intimi no ., ud struendam ultimam aemulis perniciem minimae ab uvenS- ingenium. Quem iugere quaeso PMuerunt irae . quae' inter altae sano mentis viroε Cardantun et Tartalaam aeerrimae pro suis in Mathesi inventis efferbuerunt 2 Quem. illast chrao intes Abhertiam Pium et Desiderium Erasinum. . inter Areu numa et nonnullos alios . eι praeseriim. Donium interressere.Cui novum triste visre acerrimumque, bellum quod a Caro adversus Castulxetrum . et vicissim pugnatam est Vet illud lacrimabilius durius o, quo ΤorMati .. poetarum aevi sui sagissimo- prineeps, acriter inurbaneque . ut Cl. Montius ait, ae Leonardo Salvi Mis , nonnullisque aliis exagira tufi uritqinim rerum. Oninium angustiis premeretur, vi vinculis ut delirus ah. illis eoergeretur quos iis hominum existimationem sui. carminibus vindicaverat ZSed do his iam satis- Aduat Τυλ chium ceteros ius italicas litteraturae seriptores qui plura desiderat , penos quos plurima
sano eiusdem naturae eximi. e oml'la. - .
67쪽
CBm , excivit. Iulius praesertim Ferrarius signa movit cl), qui de Cicerone optime meritus serebatur 2 . Accessit vela mentissimus quidam Cyrnaeus Diniani Nautae nomine , et eorum
scommatis , orationibu8 , epigrammatis, et sublico in foro propositis misere exagitatus et perditus erat Minutianus sa). Qui qumVis ferox iraeque intemserantis , ita ut Inpula Musca, molestissimum volucris genus , adpellaretur 4) , lamen qui malos Fersiculos et aegerrimo faceret 5), ab his ullisque nor nullis gravissime vexabatur 6 . Accedebat quod inulti causaeum excidisse palam iudicarent; patebat enim editum Opus eVidentissimis errorihus scalere , eaque nudacia et seiulantia Minutianum suisse, ut auctoritate vel analogia codicum rei 1ὶ Vid. Fur. Vall. in Iani Parrhas. Apolog. 2J Vid. Sax. p. XXXIX. XLIV. CCI. CCCXXII. etc. Argolat. Bibl. Seripi. Mediol. TII. P. I. 611, 613, 615, elu. 3ὶ Furius Vallus in Apolog. cit. ita refert: Inimicitias cum
Iulio Damianoque susceptus a Iano seiunt omnes , ut Alexandrum tunc ejus hospitem, quem eoneionibus et in foro propositis epigrammatis illi lacerabant , obieeto Minerrae Hypeo tueretur.
4ὶ Innumera pene heic adferre possem doctorum hdminum testimonia, in quibus Appulae Muscae nomen Minutiano apertissim me datur. Sed ea Iubenter missa facto . ne operam inani in re peni tus perdam, unumque heic proferam in medium ipsius Parrhasii locum, ex quo illius denominationis ratio, ut ita dicam, deprehen ditur. Ianus quippe in Comment: ad O. 290, lib. III. de Ruptu , ait: Quod si eertius eaeaetiusque invidiae simulaerum desideras, Λ p
pulam Μuscam spectes oportet, eui neque rerius, neque ron enien
rius , quam Muscae nomen dari aut tingi potuit. Nam ut integrus
corporis partes praetereunI muscae, et ad ulcera sese eonferunt : Si
is undique invidia diliIuens , dissimulatis animi bonis , et vitae 3plendore , in hominum dumtaxat labe lis immoratur, omnisquo detorquet in peius.
eum certamen ab hospite , qui versus nullo seribit Apolline , in ο transferret. Et palillo altius haud absimilibus verbis usus fueral . do eadem re d.sserens; dixerat enim: Iste rem sumius Pariatus in Oro tione soluta cur eam Iieentium s Anastrophen j sumpserit , equidem non video , nisi forte quod earmen aut numquam , aut infelicius Appula Musea faeit: hine ostentare poetam se voluit , atque ζα furore . quum poeticum nihil habeat aliud.
iiii Vid. eumd. Vall. ubi supra , et alibi.
68쪽
ela , cerebrosas suas interl retaliones interpolasset 1). Ianus propterea hospitii charitale du lus , causam eius suscepit, muNtasque eius emendationes tueri adgressus est , et pleraque clamin Julium et Nautam conscripsit carmina , quae nomine Suo Alexander in eos emittebat 2 . Deprehendit lamen fraudem acer Nauta , et male habuit auctorem 3 . Quamolirem in se nam palam prodiit Ianus , quumque a Nauta et crimissis quo que insimularetur , hoc illi carmen dedit :Rebus ab obscoenis quid tibi , Nauta incaret, Fibra nec ingenii mussa calore foret: Pandere mellismi potuisset carmen Homeri
Quod mores hominum multorum vidit et urbes , Et quonam iaceat terra fretumque talia. Non minor Atrides , non c sibi turpe putavit Dardanus Aeneas , Telemachive pater.
Si fortuna lenis δε Consule Rhetora fecit ,
Et ferulam gerimus qua prius arma mania 'Nonne SFractisius solatia magna Tyrannus
Hac ima dum reppulit arto fumem pQuin etiam cui Roma dedit venera a Curules , Auxilium profugo docta cithedra Iu it. Nunc mea si iaceat penitus fortuna , tamen Π Tetrior Esoe potest, inferiorque tuu si . l) Ad hoe allusisso vido tur Parrhasius , quum in epistola ad
Aldum Pium Romanum ita ait: Non me sugit hoc observandi genus ea evitatione exemplarium a quibusdam irrisum. quum iudiacis potius oporteat uti. Sed ii sunt, qui in alienis operibus quum ingeniosi eideri soluissent, inepsias ejutirerunt.
3ὶ me autem dedita feeit opera Ianus, υι musicum eertamen ob hospite , qui versus nullo seribit Apolline, transferret in Fe. Neque eonsilio frusIratus est. Accepit rem τelerator, eι ita rescripεu. Non tibi, sub d ιo lambenti crustula, carmen Misi: eui dederam tam bene notus erat. Ite igitur noιο earmen eonscribere Mutae Debuerat, nugis tu magis aptus eras. Erroni mrmen quis doeιvs tradet hvbendum .
69쪽
s. XIV. Ut vero Ianus periculo illastriori Alexandri res tu retur , Aemilii Iudum ingressus Orationem habuit qua, eo Iaudato , Tullianas illius emendationes quo disertius Potuit,
defendere conatres est. Ferebat ea Iulius, Sed Nauta nequaquam tulit: quamarem iurgiis et conviciis Ianum coram Pe
sime excepit ij. Noster quidem certe sibi non desint, et vel, mentius deinceps inimicos exagi iuvit Neque profecto irae at quando desertiuere , mod que aliquis grammatico bello im Positus est , nisi Iulii excessu. Quum enim a Ssortia unico Penderet, caussamque eius probaret, Potius rerum Gallis, quo sibi fuga consuleret , Mediolano prosectus est , atque Amnais ad Verbanum lacum delituit 2 . Verum , quum antequam Oxucto discederet longam in Minutianum orationem habuisset, qua de dissicultate quoque et iniquitate temporum Vehementer questus est, duo in eum Ianus dedit epigrammata , ait rum Alexandri nomine ad Nautam, qui veluti ices eius gerebat alterum suo, quo Gallos laudabat, eosque ab Iulii insimulatione tuebatur 3). Quamvis ergo tot tantisque ossiciis non hospitii modo beneficio plane respondere, Sed longe maiori gratia sibi Alexandrum danus demereri videretur atin
men illud utriusque ingenium erat, ut aegre Societas illa eo acta Primum inter eos fuerit, et aegre toto eo tempore duraverit. Minutivirus enim avarus erat ad sordes usque, invi dus et sadolus senex ; iuvenis contra Parrhasius , liberalis, In opero Furii Valli numquam satis laudato haee quoquct
Iegenda se Praebent e Ianus uero in Aemilium Nautamque nihil Nmquam tentarit , quod animos eorum iure posset olfendere. Veniein auditorium Iulii, de litteris et eruditione perieulum facturus in Ateaeandri eausa . quam suseeperat. Eius orationis exordium fuista laude Iulii. Quum nisi Nauta eonvietis interpellasset. omnibus palam fuisset a Iuno disputandi rationem teneri, quam Merate amabaι , absque contentione. Sed quia per eos initium ιurbae factum . Ianus sibi deesso non debuit.
2ὶ Vid. Argolat. Op. eit. T. II. P. II. eol. 2111. 3ὶ Epigrammati in Aemilium hoc locit initium Ianus :Quid tanιuin queritur se Iulius urbe fugatum
In sua cunctanιem saxa referre pedem' ole.
Illi vero, quod Miuutiam nomino ad Nauiam misit. istud: Ouum mea. Nauta. tuaa viiaassenι lumina gerinuε , sleia Nos utrumque dabimus tu adpendice.
70쪽
acer, gloriae cupidus, Scuraeque illius vitae rationis impatientissim s. Quamobrum quum in Minutiani Iudo, ultra quam aequo serre posset ille senex animo, darius innotuisset, ire iuaperium fortasse bellum erumpere cogeretur, contubernio ei excedere in animo instituit i . Et plures quidem erant ei aperiendi litterarii ludi auctores, et Catevianus Cottii potissimum, qui et domo sua excipero, omnique ope lavere Pollicebatur. Erat sane is re familiari amplissima , adolescens geuer si imus, Supraque aetatem quoque eruditus 2 . Quamobrem accepit Iubens Ianus oblatam occasionem , hossesque Cottae factus omni ossicio cumulatus potius , quam auatus suit 3 . Nobilissimi statim adolescentuli ad ludum eius confluxerunt ineque Demetrius Calchondyles summus vir alii. quam Jano, Theophilum silium , miri ingenii puerum , maluit commo lj In propatulo , ita Vallus , rotis omnibus optat opes Minutianus in, habetque pecuniae summum attidium ἰ dignitates albe tat non ad ornamentum Mitae , sed ad quaestum , quo refert omnia. Pοιentes et qui sunt eum imperio colit , υι iniuriarum mal fetorumquε poenas tu nivr .... Diligiι eae animo neminem. Cuius amicum se simulat, in hune insidias primum neetit. . . . Sed rir Parrhasius j ab ineunte aetate versatus in luce nessotiorum . privataseitae latebris ossendebatur . in qua nihil hominum generi, aut minimum eerte prodesset. - Et antea de codem Jano haec loquutus fuerat: Vir est.... eomi sucilique natura ; nec umquam de mercedibus paetus; inde diseipulis et eontubernalibus tharus. 2ὶ Parrhasius in epist. ante Comment. in Rapt. edit. Medies. 150I , ita Catellianuin alloquitur : Vide quanta τὰ bonis artibus sit , Catelliane. Ouum mullos omnis ordinis aetatisque discipulos
habeam , morum gratia charissimos, noster in te tamen amor praeveipuus est eι singularis : non adeo sane quod tuis facultatibus aε-que utar ac meis , quam quod admodum praetextuιus tanta bonae frugis argumenta cottidie praebes , ut quae indoles in aliis appe latur , maturae in te virtutis speeimen prueseserui. . . . Sonetissimi vero mores , ingenium , memoris . studium , dicendi eopia quem non eaeitarent ad vos amandum' Uersus eι epistolae, quus tu seu
ius hoc proprium munus est j cottidie meditaris , fidem nostri se monis absolvunt: in quibus opulentium Ciserotiis florente Plinii Furaimonia temperas ; ut in earminibus elegantiu T trulli Martialis arctutiam. - Vid. Sax. op. cit. pag. CCCCXXV l. ann. MD. . Argui. op. cit. T. I. P. II. c0l. 485.