Eusebius De euangelica praeparatione a Georgio Trapezuntio e graeco in latinum traductus, opus ... nouissime impressum & exactissime emendantum

발행: 1501년

분량: 205페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

adolescentibus haec ulili haec senioribus praedPanda.Quare poetae cogendit etia sunt haec carminibus edere.Saturni aut uinculat& Vulcani a patre proiectio cum auxilium pulsatae mam afferret: deorum pugnae quas Homerus conscripsit nullo modo audiedae.Nam etiam poeta eoptime atq; utiliter de deo fingere debent.Multum enim ad uir tutem huiusnodi carmina conducunt. uas igitur dicemus utiles ad uirtutem de diis fabulas esse ut respondeamus si quIs interroget: uod mendosissime de deo poetae scripserunt. Cap. II. On sumus inquit o Adymante in praesentia poetaeisia urbiu conditores. Con ditorem aut urbis oportet formas quasdam reiμ tenerelin qb' uersari poetae

ita debellut inde digredi sbi non liceat.Recte inat dicis. Sed quaena istae sor sunt Tales certe seqt quilis sit deus heroicis lyricis tragoedi i dicendum estinameu deus bonus uere si nihil ei mali attribuere debent. Bonu aut nullu nocet an non Itauidet inqt.Putasne igitur quod innoxiii est nocee an non 'Nullo modo 't. Quod aut non nocet facitne qcq mali neq; id qde. uod porro nihil mali facit nullius certe mali causa etit. Assentio. Nihil ergo nocitiis. Praeterea omne bonis utile est an non Vtile uidelicet. Erit ergo causa felicitatis. Ita prorsus.Sequitur ergo ipsum bonum no esse camotumlsed eorum solumodo quae probe se habentimalom uero minime. Id iam riegarino potest. Necesse ide' est in qua Uii de' bonyc no cium ut mulii putati sed paucos pauciora. .bona a mala sunt cam esse. Malom uero no deus sed alla quaeda causa est. Haec mihi uetissime dies uidentur. Non erso audiendus est Homerusleu ita impude ter de deo loquatur quod duo apud Ioue dolia suntlestem bonis malis altem satis pie numi&eui Iupiter ex ut i i dederit is modo secliciter modo contra se habet cui autem ala solumodo destinauerit hue magna ' eruna calamitosal pestis insequit foederis aut colasone si quis p Pallada dc lovem esse cecinerit no approbab mus nec cotentiones ait pugnas deostnec quod aschylus dicit occasiones aeuinitus licibus dari malorum qn eos deus perdere uoluetit. Nec nobis calamitas caeteraque huIusmodi audienda sunt. Sed uel no fuerunt a deo illa facta uel si a deo facta contendunt dicendii cu qui puniuntur mileti sentinon deum creatore sed miseria suam sibi debita suppliesa conci lasse quibus cruriali meliores faetti suntlsed modo haec praetermitteda.Malom autems quis audet causam deu dicere si quide uolumus bonis ciuitate legibus fundare nullo modo patiemur. Nec mi fas est id dicere nec coducibile nee cogruens sed omnino nefandum ac falsum. Probatur mihi haec lex inquam .st ista ptima sermulae quod nulli omniu liceat malorum sed bonorum solummodo causam δω attribuere. Quod deus immutabilis ac uerus est. Cap. III. D haec respode quaesoluti putes ab illa in alia sormam deum mutati ut nosa decipiat an simplice esse ac nunq mutatione aliquam suscipere.N5 habeo in quit modo quod respondeam.Si quid aute a sorma sua mutetur uel a se ipso uel ab alio mutati necessarium putas an non Necssarium certe quod aut summu op fimum potentissimums est mutati ab illo no potestthaec aut omnia deus est.Non ergo diuersas ab alio formas accipiet. A se ipsi aute mutati qui potest dies Vtrum enim ad melius an peius mutabitur Necesse est inquit s mutatur quod mutatur ominu est ad pesus mutari. Videtur igitur tibi o Adymante sponte se quene in prius mutare. MLnime Inquit necesse Igitur est cum sit pulcherrimus atq; optimus simplicissimum eum essetae in forma sua sp costantissime manere.Mihi etia ita uidetur inquit. Nullus ergo nobis deosquasi peregrinos orbem circumire asserat nec multa de Proteo ac Thetide mendacia dicat nec I unonein In Antistidem comutatam ea fecisse contedat quae multi

182쪽

Tertiusdecisus conscripserunt: Sed haec omniaq; his similia pellantur a ciuitate.Sed forsan inquit IF qdem dii nullo modo mutantur.Nostra uero phantasmata ita mouent: ut mutari nobis

uideantur. uid igitur ina uellet ne unu deus mentiri aut seducere re uel uerbo falsa nobis phantasmata imprimens Nescio id Oem inat. An ignoras inqt quod uere falsuest s ita dicere conuenit id no deos selum luctu etiam hoibus odio esse: uomodo id dicis inqt. Non.n. itelligo putas.n .inu niagnu qd me dicere ego uero dico cu salsum ita is aio se habeat ut errore intellectus circu uolatur atq; ignoratia nemo pellus id uel letloc oderunt ora id falsum hoc.n. est quod paulo ante diceba uere salsum animi eius qui mentit ignorantia. Falsitas.n quae in uerbis est eius falsitatis imago est qua aius se.

ducit quod qde falsitatis simulachil sincera puraq; fallitas non est atq; ideo non sempodio dignum est coducit.n .nonunq uel aduersus hostes uel ad eos et amici uidens qn mali aliqd iserre conanis. Tuc.n.ad incommodos eversione fallitate uti non icommo dum est prisca et quae certe scire nequimus q uerisimiliter fingentes non nihil inde utilitaKs adipisci conamur. ua igitur rone fallitas deo conueniet. Vis sa prisca nes late an quia hostes uehementer formidet an qa suos isdias uelit effugere Nihil inquit horum de deo dies polimen iti ergo deum nefas est dicere. Vnde simplex maxime dc ue, rus uerbo ali re est nec ipse in se ipsum mutat inec alios aut phantasmatibuslaut uer, bis aut signis uigilantestaut dormientes decipit. Recte ista oia dicta sunt iquit.Sit ergo ista secunda sormula ne cui liceat seductore aut mendace ut mutabile aliquo mo deuappellare. uare non est laudandu illud homericum ' somniu Aoamenoni missiim

est nec Aeschylus audiendus eu fingat Thefida dicere Apollinem in nuptiis suis opii mos ea filios ac togae uitae habituram cecinisse. Et ego Thetis apud eum dicit diuinum Apollinis os falsum posse dicere non sperabam nuc aut uideo abeo ipso qui mihi secuda de filiis cecinit filiu meum esse interfectu. Haec caeteras huiusmodi pellenda cino acusitate sunt. uod i et Plato uerbis scipit id ipsum re in hebraeos scriptura factitatum inuenies nulla.n.de deo turpem fabula nulla de angelis nullam de piis uitis inuenies.Cum aut bonos causam esse deum Plato asserat nonne a Moyse illud aceaepit i qtagulis erra is subiungit.Et uidit deus quia bonum idc oia simul repetensi dc uiati de' inquit uniuersa quae seceratidc ecce ualde bonalnec unu apud hebraeos malo' ca deus putamS M.quare ppheta et ad holem qui sua se uoluntate deprauauit his uerbis utit Iractuosam ego te uitem plantauitquo retrouersa es 'st, si alicubi mala diuinit' improbe dare scribit poenaslati supplicia mali uocabulo intelligere debemus quas deus cu sit bonus non ad detrimentum eos qui puniuturi sed ad utilitatem atq commodia mittit scut medicus ad salute laborantium cura nonnunq utitur amara dolorisq; plea. Vnde apud Platonem quoq; dictu est usitate consequi eos qui puniunturire iudaeus quida dixit. stigat diis que diligit m autem mutati deus non potest sic a persona citus in scriptura dictu invenitur. O tas deus uester dc no mutoridc apud psalmistami Omnes

sicut uestimentum ueterascent & sicut operatorium mutabis eos ec mutabunt Itu a

tem idem ipse es dc anni tui non deficientim si dei uerbum in Arma figurat hola uetarum scriptura pescat quod nos ima uenisse aflirmamustat deo mutatione deo auri bui nonnulli putet: Sciant qa no ut Pitu fabulae de ProteolThetidelati Iunone i nec

ut caeteri dii u errantes scut negtini orbem circumeunt ita uerbum des hebraeoru scia plura in holem mutatum esse assirmat uerum qin rationale aiat homo des a deo erra uitlut neq; deum deis prouidentiam inel se ipsum cognosceret sed in naturam bestiarum male agendo inciderit. Iccirco deum ut medicum dc saluatorem ueninum praea dicebat non sidem a sua natura mutatum.Non.n. seduxit eos qui uiderunt sed utranss

183쪽

uenissime eonseruaust lessestem dico at Iuisibilem natura uisiis.n.homo est & qesu uerus homo ibit uersum et dci uerumlsiliusq; dei uerus est. rare non seduxit credetes neq; sal stas ulla iti eo inuenta est qualis etiam Platoni deus Te uides. Maxime igi

tur deus uerbum uerbo atq; re simplex est nee a se ipso mutatus una fuit nec alios aut phantasmate aut uerbolaut signo uigilantes aut dormientes de pii.Sed sicut ratio, natium medicus animarum salutem uniuerso geneti holum afferentes uere non phantastice hominem assumpselac ita nobis omnib' ad ueram pietatem ad ueratnt des cognitionem conuersonem largitus est. Talia igitur nostra sint eos uero Q aliter dicunt ab ecclesia tane a ciuitate Platonis consilio compellimus.

I uod socrates quia gentilium deos spernebat occisis est. Cap. IIII. S autem gentium a Socrate quoq; contemptos suillitta hac de causa Eed chum ab atheniensbus diximus. His.n .sere uerbis In euthyphroe Plato ut Ltur Ips .n. homines euthyphron inquit Iouem optimu atq; iustiss u deos putant Zc tamen satene' patre ab eo utetiam suisse quia filios impie deuorabat mihi autem irascuntur quia patre iniuriante ulciscor.Et si contraria sbi ipss de diis Zc de me dicere inuenituntur: Num inquit Socrates o euthyphro propterea ipse accusatus sum Paegre sero talia dices de deo. Haec Num citius in libro de areais Platonicis hoc modo exponit: Si accusationem de Atheniensum theologia Plato sc ipsisset ostendisset sedi fiones parentu atq; strisyloc deuora loes ultionest iniquas: dc nefanda mat imonia impie diis a theologia eoru attribu dedisset meo quiae iudicio causam atheniensibus in citas Iet y ipsos ad caedem suam latque ita morte Socraus obsisset: sed uiues quidem ille

impietate inuolut9nunil uoluisset quonia uero dc uiuere ac pie dicere tuto poterat Euthyphronem quidem uirum arrogantia corruptum pro persona non atheniensium solummodo sed omnium quae pie non sentiunt. Ipsum autem Socratem pro persona sua posuitiati ita ueritatem dc securitatem sit nul consecutus est.

CNullo pacto iurandum sit. Cap. V.

N critone autem mortem pro ueritate olao despicienda his uerbis ostenditi Ego uero inqt o Crito non modo nue sed senap talis sui ut nulli magis q roni credam ei quae mihi optima uideat luobrem non possiani nuc qim isto casu oppressas sum rationes eas quas falsas contei aere quas N prius ut optimas praedicauilec nuc similes mihi uident lec nis meliores alias dicere habeamus nec si et maiora qmors dc uincula pecuniariis ablationes innueret picula tana puer lanais territus a.pposito desista: Sed uideamus an recte prius dicebamus quod oporteat opinione alias improbaretalias minime. Nam si hoc antee mors istaret recte dicebat liaue uero aliter uidet . Ludus udem dc deliratio disputatio nostra suit.Sed quoniam praescens tibi calamitas nulla impendet non ne sententiam mea probaslaa saliae holum opiniones ample istandae sunt aliae nequaqs nec holum olumisia alloia opiones eligendae alio e uero minime qd ais Probe inq dξ.Bonas ergo eligendas prauas aut Eiciendas asseris an nos Assero inqt.Bonae aut nonne sapientum suntlprauae aut inspietu QFides.Vtrum igitur uir bonus laude ac uituperatione 5c opinione cuiusuis mouebit lan esus solumodo qui ea in re praecipuum heat artificium: Eius solummodo mihi uidetur: Fugieda ergo est uituperatio dc laus expetenda.Nunquid muli sed esus Blummodo qui praecipuam habeat rei cuius laudes desideras dominam. Ita faciundum uiuendum* ut spe monet caeteris Oibus c5teinpiis. uare ne caetera percurramide iussis quoq; atq; iniustis turpibus re honestis non multorum opinionem sequi oportet sed eius solummodo qhaec recte intelligitiquem uereri atq; timere et caeteros ora oportere ipse censeo que ni

184쪽

Tertia decimus f sequamu nee sustiuHAeetinec probi erimus uin quare nee inuendum nobis est sta corruptis. No ergo curare desemus quid multi sed quid dicturus essetisi quis intelligeret aut ipsa uritas si ci attribueretur oratio hoc ubiq; pro pietatis uetitate ita factitatua nostris est ut nullus nostrum uolutatem aliorum consideret sed omnes uno animo christum sequamur nullas pecuniarum ablata octinulla uincula sed nec morte quoq3 ipsam timentes quales apuὸ hebraeos et priscis tempo ibus mulusuerunt.

PQ uod sortes uiri etiam post mortem patriam defendunt. Cap.VI. N eode nullo pacto iniuriande esse Plato censet. Affert ne inquit turpitudinei iniuriati de dedecus intutia an no Asseri inquit. Nullo igitur pacto iniuriari

oportet. Fateor inquit. Nec ergo et laeso referenda iniuria est ut multi putant

m nullo pacto iniuriadu es lic quonia malefacere nihil aliud est q iniuria lino oporatet male alicui facere et si innumerabilia mala Nessus sis. Haec nobis a christo clarius pciplunturiae .ppheta multo ante Platone. Si reddidi retribuctibus mihi mala decima ab amicis meis inanis rursus.Cu his qui oderut pace erat pacificus.Quod at pro ueritate mo i debeamus quod multi hebraeoru fecerut christianoste uero serme innumera-biles: Socrate audi apud Platone in apologefico dicente.Si dicetis inui mihi o iudices: Anyto quide accusatori tuo.Socractes ualere dicemus.Te aut hoc pacto ac foedere luberamus ut nunq amplius ut solebasphilosophati audias 5c si aliter secetis ut motia ris. Si haec mihi diceretis constater respondere et, ego diligo quidem uos o athenieses

credo aut deo ma s a uobis.Q uare quou i uiua dc postuminuet philosophari idest

recte uiuere no desinam nec de nam unci hortati admonere* uos que admodu consueui. Hanc Platonis locrast sentetia uix a solo Socrate ab hebrasis aute dc ante chiastu multis de post christum innumerabilibus constater ipsa re approbata Inuenies hebraeos enim etiam Saluato is nostri discipulos suisse tio ignoramus. Cap.VII. Ed uideamus quid de his dicat qui pro defensone patriae magno animo milis tantes motui sunt Nonne igitur inquit eos qui militiae sortiter pro patria facietes intefierunt aurei generis fuisse dicemus. Omnino inquit.Credemus igitur Hesiodo postilaurei generis homines mortui sunt a multis holes angustiis semideos Rchos liberaret mortaliumq; omnium esse custodes ac in posterum quasi deos cole

ni leoruml adorabimus monumenta .Similiter etiam omnes qui praeclare uixerue quoquomodo mortui sunt honorabimus. Haec nos quotidie factitamus qui uerae pi tatis milites ut G amicos honorantes ad monumenta quot illorum accedimus uotaque ipsis facimus tanq uiris sanctis quorum intercessione ad deum non parum iuuari profitemur. Haec a Platone collegimus I ut ostederemus hebraica illum philosophia munitum nostris consentanea scripssse.Plura istis apud eum inueniti ab hebraeorum sumpta staptura non sum nesciust sed omnia colligere longum est. Uerum ne soli nos ab hebress tam Platoni quam aliis multo surto esse ablata conspexisse uideamurialios quoq; testimonia qui hoc ipsum perspexerunt ponenda sunt.Primu mi Atistobulum audias qui in libro quem ad regem Ptolemaeum consciipsi his uerbis utitur. Apertissimum quidem est leges ec disciplinam nostram diligenter fuisse Platonem secutu. Non enim latet siquis attentius eum legat perlecta ab eo dc quide diligenter sc ipturam suisse. Scimus etia ora ante Demetrii phaleret: valimo uero ante Alexandrum ec persiae

imperium quinq; Moysi libros in graecam linguam quis no comode traductos fuisse Tota uero scriptura nostra Demetrii phaleret opa dc philadelphi regis cui pilenitoris iura aptissime trassata est. Et post pauca diuina uocem inquit eum dicat . Et dixit deus fiatIoc factum estino syllabis prolatu scivionem ilia operis nutu ipsi s constitu ne

185쪽

Liber

intelligere debemus. uod mea quHe sentenisa Pythagoras Merates arer Plato secuti dei uoces audire dicebant: Vniuersi productionem a deo emanasse DidentesIdc uir, tute illius contineri non dubitantes.Sed Orpheus etia in earminibus quae inscripsi de uerbo sicro diuina uirtute omnia gubernari cunctata deo Placia hoc modo asserit.

Vos qui uirtutem colitis uos ad mea tantum. Dicta aures adhibite, antinos intendite uestros.

Contra qui sanctas leges contemnitis hinc uos Effugi telia procul hinc iniseri procul ite profani. Tu uero qui diuinas speculari sidc alta Mente capis mulae uoces ampleteret& illas Aspiciens sacris oculis sub pectore serua. Hoc iter ingressiis solum illum suscipe mundi Ingentem auctorem solum interimq; carentem: Quem nos presentiqui sit sermone docemus: Vnus perfectus deus est qui cuncta creauit: Cuncta fouenslati ipse ferens super omnia sese: IQ ut capitur mente tantum qui mente uidetur: Qui nullumq; malum mortalibus inuehit une: Q uem praeter no est alius tu cuncta uideto Hie ipsam in terris melius quo cernere possis. Hie etenim uideo ipsius uestigia sortem Hiccp manum uideo uerum ipsum cernere quis si Nequaci ualeolnam nubibus insidet altis. Nemo illum nisi chaldaeo de sanguine quidam Progenitus uiditiquem caesorum aurea sedes Sublimitin teneticuius se dextera tendit Oceani ad fines quem de radicibus imis. Concussi tremunt montest nec pondere quavis Immenso sint serre queuntiqui culmina casti Alta colens teriis nune tamen ille si absens. Ipse est piincipium medium quinyidc exitus idem. PHleorum nos haec docuerunt omnia uoces; ae binis tabulis deus olim tradidit illis. Atatus etiam sic de deo loquitur. . Ab Ioue principium sunt Iouis omnia plena uena reticere nefas: Ioue cuncti utuntur ab Ipse Nos sumus ille fauet uires cunctiis ministrat. Iouem enim hic Aratus suppremum deum nominauit.

Sed non his solum sed omnibus philosophis qui hoe note d es uisi sutilia plasse deo

sententia uidetur habenda nostra lex sola diligentissime sanxit.A d pietatem .n. ueram sola nos adducit dc uere uirtutis curam habere compellit.Et post aliqua. Ona tubus α o productis inquit ad requie a laboribus septimum die nobis coeessit.Et Paulo post. tima uero res naturaliter lux in qua uniuersa conspiciutur dies mi quam quidem licem sapientia quina appellare possiimus. Γota nempe lux ex lapientia inlunde quida peripatetici fulgore ipsam appellaruni quoniam qui ea sequi per tota uita nunu cespitabit. uod clarius Salomon ille dixit ante caelum ec terram sapientia genitam esse as

186쪽

Terius stamussrmans. uod autem se istura diest requievisse deum In semma die d non quia nihia deus postea faciat dicta est ut nonulli putat sed qm ordo res fixu habuit statu a nunutriviae' cessasse deus dicitur Ideo.n.dicitur in sex diebus situ eHum dc terram de ola quae

thalrum diuinarus res cognitione cosequimur. Hebdomadibus aut uniuersum uolui cum lauens quae uiuunt oc germinant unde nomine quoqi sabbatum appellamus quod latine quies interpretari potestitidi ipm Hesiodus quot his carminibus probauit. Primum prima dies dehinc quarta re septima sacra est.Et rursus. Septima lux rursim sacra de praesulgida uenit.

Homerus etiam senssse uidetur cum dicat. Septima lux aderat cumsta dc persecta fuerunt.Et rursus. Sepfima ubi orta dies Acherontis liquimus undas. H .n. significat quod obliuione ultimi aiae in septima seeuduin uritatem rone ubi cognitione ueritatis adipiscimur ota praedicta relinquuntur.Linus etiam haec ι remis, Septima cum uenit lux cuncta absoluere coepit.

Omnipotens pater ini bonis est septimatoc ipsa

Est etiam rerum cunctarum septima origo. Septima prima eadem persecta dil septima septem. Vnde etiam cesum stellis errantibus altum. Voluitur Jc circlis totidem circum undiq; sertur. Haec ab Aristobulo nobis sumpta sunt. hune citamente quid de hae Ipsa re sectist audiamus.Mo inqt a barbara ut ipsi diceret philosophia multos furatos graeos fuisse omdamus. Deide nota corpraicut qam corpe dc spi itu secudu substaua uasi totimiam. Haae apte in scriptura tuentes.Altiore.n.sensum .atq; ues pspicere nequeruntiun puni versa mundi substata tau fovete alam tras re deuasseruerunt.Seducti aut sunt qa de sapietia di p oia φm trasire tenuitate ait munditie sualnon .n .intellexerunt de ea sapietia quae pria creatura est scriptura esse. Hylen quo in pfincipiis philosophi stoici. s. Plato Pythagoras ta Aristoteles posuerutiqua Torme oc absq; qualitatibus asseruliquis Pla. to in Timaeo unu occulte pi Apiu censere uideat his uerbis. uid nobis uidet de ovum p incipia ut principiis mo dicendum non est non alia de ca nisi dissicillisu est. Ille et locus seripturae terra quoq; erat inuisibilis oc isormis occasione eis dedit ut Hyle deo subiicerent. Vacuu aut epicurus positi qm illud non recte intellexit: Vanitas uanitatu ec oia uanitas. stoteles usq; ad lunarem pila puidentia dei deduxit illo psalmo decae plus: Dfie i caelo misericordia tua dc ueritas tua usq; ad nubes. Prophetica .n.dicta ante Saluatoris nostriva magna obscuriate tegeban Supplicia uero apud iseros esse tam poetae q philosenlii a nostris ae perunt. Ad haec autem sequitur necessario immorta Ilias animi quod enim stipplicio Sc emesam uexatur omnino uiuit. Plato uero quod hetari gehennam dicunt ignis fluuios tartarum cocyrum lacherontaloc Pyriphlegetota secti dum poetas propellat uiros uero Igne dicit damnatas animas ad stipplicia impcllare angelos uidelicet quosdam a quibus iniusti puniutur. Ad haec angelum unicuique ad custodiam diuinitus datum a se istura nos dididimus. Et Plato seribere non dubita uit hoc modo:quoniam inquit omnes animae serte uiuendi modu eligere ordine ad sortem suam progrediune' motae a davnonetque singulae sortitae sunt q ad custodiendam hanc uitam: ec ad scienda q elegerunt una cum eis aurit .Hoc ipsum credo Soc .

187쪽

Liber

tem et Diagrasse eum da thone quoda tanus atq; lapsus gubernari se dixe in .Munduquoq; facta esse a Moyse didicerat. Aptisme nas Plato uniuersi huius factore atq; patre deu appellat quas ab eo solo ex no ente formatu .Stoicit quoq; hui' opionis suntl αque sc iptura diabolu notat maligna alam in decio de legib2 Plato appellauit aduersus ni pugna nobis esse constituta ostendit.Cum aut mundu altu intelligibilem altu sesele esse Moyses ostendat dc altu primiuuu atq; ex larialiu exemplaris illius simul chrulquoae altera.smtelligibile imitati alteru.ssensibile senatio accomodet numero ga pythagoreis quasi foecundus coniugiu appellatur. Nam unitate quide inuisibile caduterra sanista ec luce intelligibile creata suisse astitit.In principio n.inquit fecit caelum reterra.Terra.n.erat inuisibilis.Et dixit deus. Fiat lux. In creatione uero mudi sens bilis solidu caelu creauit. Solidum porro nihil aliud q sensibile est.Terra similiter uili bile M lucem uisibile pduxit.Hinc Plato Idaeas de spes sensibiliu intelligibiles intelligibili mudo

collocauit corpus a terra formatu Moyses asseruit quod terrenu Plato habitaculu appellauit ronale uero alam Adae in faciem assirmat. Unde philosophi i capite Itellectio animae sedem arbitrati sint. Ad similitudine at dei factum homine cu audiverut seque iam illam intellexerunt de qua stabit alibi Moyses post tam deu nostru ambulate remandata eius finiate:Sequune' nempe deu oes qui pie ac sancte ipm colui hinc stoici philosophi philosophandi fine eo enter naturae uiuere terminarunt.Plato uero deo per similitudine inhaererelae omne bonu bono amice esse atq; simile dc in Tunaeo ii-xta libri fine oportere inquit ut intellecto intelligens seudum Priscam natura smile faciat.Cu simile factum sit illum prae oculis habere fine qui tabus optimae uitae finis adiis ppositus est hunci fine in praesenti ic in futuro tr sequi fratres quoq; l ira Omnes qm ab uno deo producti sunt.Sed alios quasi ferreos alios quasi argenteos I alios

quasi aureos ait.In theesico aut cu uera philosophos uita describat none christanos uita superiore quada uirtute concit' descripsis Pythagoras uero Socrates ec Plato cuse uocem dei audire Armarent construtione uniuersos e diuinitus facta am guberna

tam intelligebant Mosesea illam uoce e timetesidc dixit de fama est.Heu lus uero de creatione Padorae dicit quia Vulcano Iupiter iusserit aqua terrae conssere dc uoceatq; mete hola limo immittere.Praeterea igne dc luce allegotice deii appellat scriptura. Stoici uero natura esse dicut ignem artisciosum uia in generatione gradiente.Epicharmus aute Pythagoreus unde nisi a staptura didicit nihil cladeo esse dc ipm natura ola uidere nihili impossibile ipsi re: Democritus quoq; oia inquit Iupiter cognouit ori itale dare dc via potest auferre. Rex olum ipse solus est. Ioue mi plerui primatam solet appellare.Sed Pyndarus multo magis mystice tau pythagoreus unu iquit hesum p

n est Mab una matre cum.Vnu patre creatorem summu atq; optimu artifice habemusiqui progressiis singulis diuersos secundu metita praebet: Matre profecto Hyleuappellauit: illud aut Platonis in epistola ad Eraston dc Choriscon Oino diuinu patrem mi dc filiu notati&n eos pie tanu uniuerti tam iurandu esse asse illec illud similiter estra rege Oium cia esse.Secundo circa secuta. Tertio circa tertia. - oia aut illa diuinitus reuelata sunt laut quod reliquum est ab hebrris eoru scistura accaepit.Sanctissima.n . trinitate illis uerbis significati no dubito.Tertio.n.spritu filiu secundo patre primu ordine pollio collocamus.Heraclitus uero ephesius unu mundu sempiternu allincorruptibile opinatur. sp suisse futurus assirmastaltem corruptibile de factium dici,nit .Plato rursus in septimo de republica hac die noctiima dic appellat π huius mussi sorte principes.Somnu fit α morte uia alae incorpus similiter ut Heraclitus esse c&firmat quamobrem utputo spirici sanctiis ore prophetae de Saluatore nostro his ueti

188쪽

Tertius ecimus

Us pq, t. o do Iul M soporatus sum surrexi qm dns susci It me.Non .n .resurre ctione solumodo deu excitationet a somno sed descensum et es9 in came somnu alle gotice appestauit. o uero de dominico et die in decimo de republica his uerbis uati cuiatu suis Ie Platone censeo.Cum inquit in prato se te dies singuli assuerulltunc surgetes hine oportet in octauo die ipsos esciscissc qua duo puenire.Pratu. n. Qua sphaeram tanq amoena sanctoae loca intelligimus.Septe aute dies erraticam spharasidc omne operosam arte ad fine restas festinante luia uero inquit quae ultra erraticas stellas ead supremu eadu ducit ad motu uidelicet 6c die octauu quatriduo uero puenire ait per

quattuor elementa uiam fieri significans:Septima et diem non his i solui sed oes se re tam philosophi qua poetae sacratione re cognouerat. Antistenes quo propheticuillud cui me assimulastis dicit dris comutauit deu* dixit nulli simile esse. Quare impossbile est inquit spm noscere cuius imagine nulla habeas.Similia et Xenophon atheniensis his uerbis scribst:qui ola quatit 6 oia quiescere facit magnus potensi est quod cibus patet qualis at sorma sit nemini patet nisi ipsi soli qui luce sua ota perlustrat quiseni corporeus deu veru cadeste atq; imortale oculis cemere pol.Et Xenophanes colophonius. Vnus inquit deus inter deos ait holes maximus nec corpore atq; mete mortalibus similis Cleanthes et stoicus interrogans me inquit qualis deus sit. Atende igitur bonus ordinatus iustus sanctus scipsum possidens utilis speciosus oportunus seuerus liber sp modus itrepidus sine moestitia sine dolore tutus gloriosus cha itastque esse

ora coueniunt mitis acer tardus sine quaerela manes. Deinde idoloae cultus occulti'

meo quide iudicio reprobans stibiungit.Illiberalis at ali seruus est qui opinioe uulgari dicitur quasi bonu inde quhil co secuturus. Noli ergo uulgari opinione deu colleret nec maligni lum nis figuras honorare. Heraclitus aut uerbi quod est sp inquit sensum

ira no capiuntlnec anteq audiat nec cum pHmo auditant.Hecatanis uero qui unio

uersam historia collegit eu de habraa dc aegyptiis dicat Sophocle tragicu in tragaesiis Dipsisse affirmat. Vnus uere unus est deus qui cesu lataq; terra landauit q cmuleam ponti unda dc uetosv satus produxit. Mortales aut errore seducti ex aere ac lapidibus auro eborei simulachra noce tu deo' costituimus quos sacris solenitatibus pesti seliis honorantes fallam pietate amplectimur. Manifestu unu principia rese locrensis Timaeus in libro de natura his uerbis fidimust.Vnu inqt p incipium olum res est ipsum

absq; ofigine: No.n.erit prinὰ tu si ab allio factu est sed illud unde factu est principiutat. Epicharmus aut comicus de diuino uerbo apte se scribit.Diuinu inquit uerbii est Iod aries hoibus suggerit docetq; facere quod coducit.No inuenerui n. hoira arieti deus licibus ea imist. Verbu at holum a diuino uerbo defluxit.Cu auto p Esaiain spiritus sanctus clamet quid opus mihi e sacrifestast multitudine uestrosit dicit diis Iplenus sum holocastis agnos pinguedine dc tauros sanguine nollo. Et post Pauca: Lavamini purificate uos ae esiciatie iniquitate ab ais uestris caeterat huius. Menander comicus uide queadmodu in coemedia vi de serre uerbis a sentetia usus est.Si qs o Pamphile tauroru in sacrificiu oblata multitudine aut deos alioru* huiuscemodi propitiuse habitum deu arbitrate: Penitus erat mentis leuitate seductus. Sed oportet iustitia seruarcino adultetio net uirginu uti corruptione nec accus quide tenue siliu si alienu est concupiscere. D .n..ppe est dc oia uidet quod illi simile est deus appropinquans ego si mi& no deus de longe Faesetne aliquid Eo in occultis N ego no uidebo ipsum Deiphilus et comicus no auunde a a se istura in comoedia transtulit ea quae de iudicio di cita putas inquit mortuos qui delitiose uixerunt dei iudicium Hugisse. Sed est iustitiae oculus qui omnia perspicit.Duo.n .itinera mortuis proposita esse putam' alte e tu

189쪽

Liber storum alteru Impios. ue I g ne erres.m de apud Iseros iudiciu est quia deustam

tor olum exercebit cuius nonae terribile quod ego dicere nequeo.Si us aut mortalium male agens putat dei oculu effugeretis impia ducit Opione. uete a putatis dem no esselest.n.Hq.Si es aute perperam agit ips lucraturina postea dabit poenas. In orphicis quoquo criptu iueitur eum ora deos occultauerit ad laetissimam rursias restituet luce. uare si iuste sancteq; uiuemus ec hic beati dc posta hinc recesserimus beatiores fiat uti sumus qua beatitudinem non determinato quoda ipis spario habebimus sed in aeternu reqescere poterimus una cum caneris habitantes imortalibus Ide Orpheus cu iuili bilem deum assirmaueritiunt solumodo cognitione sui donasse de genere chaldaeorum asserit: Abraa ut ego puto aut aliquem ex suis significans his sere uerbis. Nullus inquit deum nouit nisi Fam unigestus a genere chaldaeom defluxus. Deide comutatis uerbis illud expressit. Caelu milia est sedes. terra uero scabellu pedum meosy. Deus in illis cado aurea in sede firmus sedere cosnoscit .vrra uero sub pedibus eius est. Manum aut ei' dextera ad fines oceans ostendit.Montium radices tremiscunt a uiribus eius res stere nopossunt. testis igit ipse est 5c in terram ciem puenit. Ipse initium olum mediu aloes , nis. Hax ab illis prophetis effluxerunt: q se aperiet caelu tremor uniuersa cZpraehendet Iec abs te montes liquefient scut a Bese ignis liqvir rara. Et as metitus est caelu palmos uid oportet singula singulis conserendo longiorem esse Oia quae apud graecos uel apud barbaros siue poetas sue philosophos rectius dicta sui aperiissime a iuda os sciaptura derivata uidentur. Haec Claemens: Nos aut Platone maxie admirantes neq; id ab

re diligentissime nai scripturam leu uidetur philosophiam in eius reiiciem' qim puris.

simum lcr turae auru non Oino imaculatu seruauit. Sola .n dilua eloquia sancta pura psint longe ab Oi mendatio remota argentu purgatum &ptatu terrae. Plato S aut catterorul olum dicta simul ac sc ista qm humanis cristationibus atq; coniectiara ad consderandam naturam rerum accesserunt non nihil fit statis permixtum possident.

CQ uod inconstanter de deo Plato locutus est. Cap. VIILAm si quis uoluerit amor atq; odio depositis ex sita rone ue statem is ceren mirabile illum philosophu simulachris quae manibus holum facta in um: si militudHe fuerant dei appellatione turpiter attribuisse coperiet. Ita post sublime illa theologia qua patre dc creatore uniueis unu deii esse conscripsit a caelo in psum dii idolatriae delaplus populi atheniensis opionibus ferebat . Nec ueritus est Socratem In pineum ad solueda deae uota descendente laudate gallum et Aesculapio sacrifica lybe iussum a Soediate fateri uidet :& delphicu daemona patemu graeciae interpretem ainpellat oc diuinis libenter laudibuspsequae .Audiui.n .eu si turpiter uulgarem de diis Opinione confirmat dicra.Alios aut daemonum generationem cognoscere ac dicer maius

quodda opus est a nos ferre possiimus.Sed crededu est his q iadis dixerui q deos ii

potes sunt: dc ut alut clarepgenitores suos nouerat. Non.n. possibile est deoia filiis icredulos esse. Na &si nullam necessatiam aut uerisimile afferant demonstratione tame Osua se narrare affirmant leges petas sequentes credam' propter haec re caetera huiusmodi is philosophus nobis qui secu ipse diisdet relinquedus est. Nam q poetas poeta liabulas in libris de legibus contenit quil mentitu illum ait q primus fingere ausus iustra eadum fecisse quae ab Hesiodo scribunt caeterat huius quomodo nue deos ec de

rum nepotes Saturnum Iouem Iunonem dc caeteros appellat.

I uod non recte Plato de daemonibus sensit. Cap. IX. a D haec cu mediam rationalia naturam non absq; ortis sed genitam sin plura praedicet ex qua P lapsum genus damonu esse confirmetiatq; ideo nullo mo

190쪽

angelos aut daeirionum atque deum appelletiqm nec natura immutabiles suntl nee a se s sed a prima ea tam esse u bone esse imortalitatet consequanLPlato Icorporeas quide has intellinuales substantias dc r5nales similiter assest. Sed primu non recte nogenitas in ipsis Q oem alam opinaturideide quas natura defluxisse a ptima ca: dc ita columias eccontendit.Non.n.oinoano ente simpliciter factas arbitras. uar plurimorum deos genus quasi defluxus quosda ac emanauora ptimae causaeae secundae ut ipse dicit nobis proponit hos natura bonos esse nec posse a propria uirtute labitacppterea deos esse assirmat.Genus aut daemonu aliud quodda facit quod cis nequitiae ac in peiora mutationis capax ee dicit. Hoix alios bonos alios prauos de re dc appellari haec a s plura sudaeos.i.a uetitate ipsa alie1lissima sunt. Sed unde siti hoc genus daemonu eoae,

tutum est. Nem o.n.mentis copos a corporali matria quae serationalis est ronalem naturam daemonu unci constituet. uod si et ipi emanationes quaeda supe tis naturae sunt unde igitur nequitia in his posterio ibus quae a primis emanarui nata est uoaut amaritudo a dulcedion cessirem si praui daemones ora tenebras & oem amaλtudine malignitate surrunt quo ex defluxu melio is nature ortum habuerulf Ex quas emanassent non mutarinsecto ad peiora potuissent.Si uero mutati sunt non emana runt certe ab impassibili natura. uod si neq; a sepore natura desum quoda emanasse ipsos rone confiteri cogimur nec a corpose materia uetos seqtur no genitos e dc sic ad corpoF natura non genita terna quanda natura absi ortu cum deo uniuersi collocare uidetur.Ita non erit sibi deus creator a pr olum.Sed de his satis dimam est.

PQ uod non recte in omnibus Plato sensit. Cap. X. . Vnc de anima quid sentiat uideamus. Ia igitur cu immortalem heb is simin liter scripse illae ad dei similitudine formata putauerit substantia eius in exindiuisibili constare contendit.Dicit. n.in Timaeo gnatione atq; uirtute priorem corpore quasi domina alam esse productum hoc modo. Ex indivisibili substantia inquit quae semp eodem modo se habet dc diuisibili tertia quadam substantia inter Maeextrema constituitldc quod multo peius est diuinam illam icorporea tonalem deoq; similem alam ad asinos lupos sormicas apes caeterasq; bestias descendere asse it I dc huic opinioni absq; demostratione aliqua caeteros adhaerere hortae Usq; adeo inquit in itabro de anima errat quousq; cupiditate corporis rursus corpo i copulent . Talibus aut copulant quales mores prius in hac uita comprobarunt. Ma quae uentri atq; turpitudini deditae fuerat asinoru dc similium bestiarum corpora ingrediuturiquae rapaces alcytyrmicae luporum atq; acespstrum corpora ingrediunt lquae populares fuerant dc uulgarem modestia at ustiua consiletudine coi non philosophia dc mente approbarunt Mes formicarum uel etiam holum rutius accipiut corpora. Et in phaedro ad idem inqt.

Vnde singulae animae uenerunt ad dece uis annorum milia non reuertunt.Non .n. allatae pennataeq; fiunt ante hoc tempus nisi sedulo philosophatae suerintlaut cum philosopitia puerorum indulserint amotibus. Istae aute ter deinceps s hac uita elegerit post mille annos circvuoluunt lec sic allatae atq; pennatae in tribus annorum milibus tandeperueniunt aliae uero post hanc uita exierint aut sub terra danatae puniunt laut in caeli alique locum leuatae congruuenter huic uitae conuersantur οἱ post mille annos ad qua cui uitam elegetini utrael reuertuntur. Descendiit enim et in bestiaruin corpora: de ex iis alia petiodo rursus corpora hominum ingrediuntur.In libiis autem de reputatam ab Orphes dicitur anima cygni uita muliebris odio genetis quὁniam a sceminis oc essus nolebat tamineum rursus uterum intrare electam fuisse.Sed cygnus ait hum .

nam uitam Elegit.Haae caeteras huiusmodi scribens no hebraeos sed aegypuos in hoc

SEARCH

MENU NAVIGATION