Eusebius De euangelica praeparatione a Georgio Trapezuntio e graeco in latinum traductus, opus ... nouissime impressum & exactissime emendantum

발행: 1501년

분량: 205페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

LIber

ti copraehedi ullo modo potest. uare necesse est queadmodsi si qula in specula sedes

parua nauiculam solam in magno pelago iter nudas acuese uisus uno intuitu perspexerit sic longe a sen bilibus iumentis quali specula talentem sol u lita ut nihil penitus num aut paruu perturbet.Sed diuina quaeda olum desolatio sit ipsiam bonu prosum a tranquillitate ac pace quaerere.Invehitur enim dc inhaeret substatiae quasi nauiculae. Si quis aut sensbilibus detentus ipsius boni quasi phalasmatibus mouetur ac ideo putet bonu ipsum prospexisse uehementer peccat.Nultu enim phantasma ipsus est. Via igitur atq; ratio intelligendi boni optima est ut ptimu sensibilia ola negligantur deinde ut in disciplinis numen ipsi inspiciantur ac inde ad intelligendu ipsiim ens eleuati. Hac in primo libro de bono.In quinto uero si est inquit substantia dc idaea intellectuale Olcuius causam intellectum esse concessum est sequitur ut intellectus iste solus si ipsum bonum.Nam si creator deus generandis villatis est ut ipsum bonu substaliae prinesseum stlcui quide bono creator deus proponionalis est eum sit imitator esus substa autem generatio proportionalis.Imago mi est esus dc imitafio φ s creator generatari bonus estierit substantiae creator bonu ipsum substafiae constu. Cum enim duplex secundus sit ipse dc mundu ec idaeam esus facit cum si creator.Quattuor ergo sunt pisimus deus qui est ipsum bonu.Inuitator Eusiqui omniti errator est a est bonus.mentia uero altera quide primi altera uero secundi cuius imitatioe est pulcher mundus boni participatione ornatus. Sic Plato bonu primo deo solumodo tribuit.Nam si bonus secundus deus est a primo tame bonus est.Seperata ueroldc in diuersis haec libris p suit.Seorsum enim circulare creatore appellauit dixi'; in Timaeo bon' erat. In libtis autem de republica ipsiim bonum boni esse idaea censet ut si creatotis idaea ipsum binum qui participatione solius primi bonus esse probatur .Sicut mi homines dictitur hominis idaea ut ita dica impressa d boues bovis sc cu creator si bonus in partiὴ cone primi boni.Primus intellectus idaea eius erit qui est ipsiim bonum quae cum ita se habeant hunc mundum necesse est imaginem non esse alicuius. Intelligentias enim omnes illud in se ipso confinet sicut hic mundus nos. Haec Plato in Timaeo quorum

sensum ab eo libro didymi seniamique inscripsi de placentibus Platoni. Determinata inquit sensibiliu exemplaria idaeas appellat ex quibus scientiam dc dissinitiones fieri coset. Praeter enim omnes homines hominem quedam intesti loc praeter equos omnes equumnc comuniter praeter animalia animal nec generabile nec corruptibile ut que--

admodum ab uno sigillo multa fgnanturire multe uitiles fiunt inde imagines sic a tagulis senstalium iudaeis multa formantur. Est autem idaea perpetua substantia causa dc principium ut singularia talia sint qualis ipsa esti&queadmodum primitiva sensbiliuexempla G ad haec corpora praecedunt Isic quae omnia in se Ipsa continet pulcherrima atq; persectissima huius mundi exemplar est ad quam a creatore deo ab uniuersa sub stantia mundus simillime sormatus est. Hax Didymus ex sententia Platon 'uae om nia multo altius sapientissimus ille Moyses' quo haec isti detorserunt breuissime comst ipsi qui ante hune Bl dc stellas ec cadum uisibile quod firmamentu appellat i ante

aridam hanc terra ante diem dc noctem hanc lucem aliam dc diem dc noctem aliam adeo uero creatorei omnium facta suisse ostendit.Propheta quo inuisibilem solem ostendens oratione deo accomodata.Timentibus inquit me sol iustitiae orietur. Ipsarn quoq; iustitiam non dico qualitatem aliquam sed qualitaει creatricem hebraeorum ille propheta fgnificauit cum de deo dicat. uis fascitauit ab otiete iussit iam uocauit ea in facie esus Uerbum quoq; in prioribus creatorem ab hebratis appellatum ostendi mus. De quo quide uerbo haec apud eo seruntur. vi natus est nobis sapienHa a deo

162쪽

Vnderimus Iusbisa & sanmmonial& redemptio dicitur enim N estal& sapiential& uetita & omnia substantialiter.Subsit enim & sapietia ham & uerbum hoc ut ab hebraeorum sciaptura docemur quis Philo iudaeus scripturae interprestae expositor alter sentire uideatur quem non est alienum audire.

ζDe ivdris seeundum Moysem ex philone. Cap.XII. I quis uoluerit inquit significatioribus uti uerbis nihil aliud intellectitate dicet

sta esse mundum q dei iam creantis uerbum. Nihil. n.aliud ciuitas illa intellectitalis estia creatoris ratio creare iam cogitantis quod dogma Moys no meum est. Aperte nal sc ibit ad imagine dei hominem esse formatum it si pars imago ima ginis est α uniuersus iste mundus seni bigis ad exemplar diuinae magnis faetias est primitiuu ergo sigillu quod intellectitatem mundum appellamus ipsum exemplar est.PH mitiua id Z idaearum omnisin dei uerbum. In principio aut dicit fecisse deum cassum

α terram non secundu tempus p incipium intelligens ut multi putant.Non stat.n.te, pus ante mundum sed aut cum ipsolaut post ipsiim.Mensura. n. motus repus est motus aut re mota ptior esse non poti sed ut poste ior aut simul.O uare necesse est lepus aut post mundulaui una eum eo factum fuisse. Relinquitur ergo p incipiu hic num

es est intelligendulut in ptincipio pro primum accipiatur. Et post pauca. Ptimum si

quin secit incorporale M terram inuisibilem aeris idaea re vacui .QForu altera tene bras niger.n.aer ex natura esllalteria abyssum appellauit. Vacuum .n. profundissmure effusissim vel . D inde aquae atq; spiritus incorporale substa iam l&deniq; septimae ducis quae et incorporalis & intellectualis solis exemplar dc omniu stellarum fuit. Duciaut spiritus scilicet re lux digniora uidentur. Alteru.n.dei notauit uia spiritus uiuacissimus est uitae aut deus causam est. Alteram aut ualde bona esse affirmauit. Tanto. n.intellectualis lux uisibili hac sulgentior est ut mihi uideturiquam sol tenebris dies noctere intellectas totius aiat dux oculis corporeis. Inuisibilis aut α itet lectualis illa lux diui ni uerbi est imago quod generataem esus lucis explicuiti quae est superca estis sista fons sensibilium stellarum a qua solliunalcaetera: stelle pro uirtute tua sulgore hauri Mntiqui fulgor simplex atoe sin rus tantu denigratur postea q immutabilia transierit testum ab intellectualibus sensibilia distat Nihil .n. sincerum est eoru quae sentiunt i uero luce facta tenebrae abierunt re termini utriusq; sipacti fixi sunt cerus uesipere & mane spacium ijs quod hinc effectu fuit diem nuncupauitl& die non primam sed unam quae dicta est propter intellectualis mundi solitudine qui unicam habet natura. Et sc

quidem incorporalis mundus absolutus est diuino uerbo constitutus ad cuius exemplar sensibilis crerabatur cuius p ima partem atq; optima caelum efficilire firmamentuappellauit quia corporeum est. Natura.n .firmum atq; solidum corpus est propter trianam dimensione.Nulla. n.alia corporis solidi atq; firmi notio est q trina dimensio. Iure igitur ita nominauit ut ab intellectuali atq; incorporeo sensibile hoe est corporeu distigueret. Hax Philo quibus cosentanea. Clemens quoq; noster in sexto dicit.Mundum insit philosophia barbara alium itelligibilem talium sensibilem censet alteru primi iuuialterum bons exemplatis imaginem: α intelligibile qdem unitati attribuit. Sensibilem uero sexadi.Connubium. n.a pythagoreis sexas de quia foecudus numerus est. In uni, tale igitur eadum inuisibile factum esti& terra sancta lux intellectualis. In pricipio enisecit deus caelum & terrami& terra erat inuisibilis. Et subiungit & dixit deus fiat lux re tacta est lux. Insensibilis autem mundi creatione solidum creauit ca lumiquod uero solidum est sensibile etiam est terram inuisibilem & lucemiquae cernitur. Hac latas di

ximustut ostendamus idaeas animalium in intelligibili mundo postasia quibus sensibi

163쪽

Liber

tia Ista seeundum Platonem errantur ab hebraeorum siptura esse de Irata. Vnde etiadidicit Plato incorporeas uirtutes oc bonas dc contrarias esse. CAb Hebraeis didicit Plato contrarias esse uirtutes. Cap. XIII. Cfibit eni in decimo de legibus si ola quae quo uolut mouens' aia gubernat. s O uare caelum etia ab ala gubernari non dicimus Certe ina dicendum est. Unu ne igitur aut plures 'pauciores inu duabus benefacti e scilicet ali co-traria ponendae non lunt. Et post pauca.Concessum ia nobis est multaru bonas uirium tum cylia esse repletu contrariis et non uacare. Vnde nobis bellu absq; fine indictu inlin quo agendo patrocinio nobis opus est. Auxiliatores aute nobis dii ec daemones sur. Nos uero possessio quaeda sumus deoru ac damonu unde ista plato adiuuenisti ego qde nescio aliud praeter Q q, mille annis ante tua aetate uulgo aeud hebraeos hoc dogma serebatur. Scribitur. n.ec uenerunt angeli dei ut cora deo assisterenti& diabolus uenit inaedio ipsos: Diabolu quide contraria uirtute angelos aute bonos appellauiti quas αuirtutes bonas do spiritus diuinos α ministros dei scriptura notat qui facit dices angolos suos spirituslec ministros eius ignis samma.Bellu et acotrariis nobis iserta scriptita signiscat dicens no esse nobis hanc luctatione aduersus came dc sanguine sed aduersus principatus potestatestta p, espes huius mudi aduersus spiritualia nequitia: In cae testibus. m at possessione nos deorum re daemonu censeat illud molaicu traduxisse

uidetur quo dicitur quando altissmus getes partiebaturidissemiavit filios Adam dc costituit term nos gentium secundum numeru angelorum dei.

uod animi quoq; immortalitatem ab hebraeis Plato didicetit. Cap.XIIII.

T de animae aute immortalitate Moyseni est secutus qui pfimus imortalitate esse docuiticu eam imagine esse dei. t mmo uero ad imagine des esse asseruerit. Et serit inquit deus holem ad imagine des serit eu .Et distinguens in corpus domisa homine subiugit oc sumauit in faciem esus spiraculu uitae N iactus est homo in

anima uiuentc.Principem uero esse homine atq; regem omniu quae in terris simi ost

dit dicens.Et dixit deus faesamus hominem ad imagine dc smilitudine nostra dc praesit piscibus maris id uolatilibus caelitae bestiis uniuersaeq; terrae. Et creauit deus hominem ad imaginem dc similitudinem Balad imaginem des creauit eum. uomodo aut aliter

imago deiidc deo sinulis erit u secundu intelligendi ui Sed Platone quot audiamus ut cibonus molaycae scripture discipulus suerit no ignorem'. Scribit enim in alcibiade habemus ne aliud melius atl diuinius in anima quam illud est quod sapit atq; Itelli unihil prorsus hoc ergo illud est quod deo simile iniquod si unusquisq; in sipso cognouerit deum quoi non ignorabit. In libro uero de anima duo inquit genera reru ponenda sint uisibile atque inuisibile quoru alterum scilicet inuis bile eodem se semper modo habet. Alterum uero nunquam se habet eodem modo. Nostri quoque alterum correest alterum anima. Et corpus quide uisibile anima uero inuisibilis est di quando corpe utitur ad cos derandu alied utitur at aut uidedolaut audiedolaut oino sentiedol tuc acorpe ad haec trahit quae nitu eode modo se habet. uare fit ut erret turbetur ac qua s temulenta deficiatiqn aut p se ipsam aliqd cosiderat tunc ad imortale tacem sempiternum e et modo sena se habens se ipsam erigit dc quasi quaedam emanatio esus a3 ilia lud redit quando ad stipsam rediti& tuc ab errore cessallec eodem modo semper se habet quia sempiternu attingit quae passio animae prudentia nuncupatur. Valde inquam recte dc uere dicis o Socratestiunc Socrates. Viri ergo tibi uidetur cognatius atque similius est esse anima. Et ne quod eodem modo se habet an res mutabili ' Primo inqua omnino.Cum autem ad seruiendum corpusiad principandum animam natura finxe--

164쪽

Vnderimus Ione eum principari diuinum sit seruire aut caducum am mortale ma rasem est deo viam similem esse Oino ita est Cebes inqt.Si ergo ira esto amice Socrata udi corpora conuenit mori atq; dissoluisse ais coueniet nunu mori aloe

contrahens decesseritiquia uidelicet se ipsam quantu poterat in corpore colliebati semperoe corpore cotempto de morte meditabat. quod nihil aliud est fi recte philosio ha,m.Meditatio. n.mortis philosophia est ad simile naturam inuisibilemidiuinat imortale prudentel prosecto uera beatitudine fruigab oi errore stultitia terroretalliis holum malis liberata.Sin uero imunda maculiis plena exserit quia corpus dilexit dc coluit: ab eo dc uoluptatibus eius adeo abiecta ut nihil aliud bonum putaret a quod corporeum estiquod uero itelligibile est oderit atq; sugerit sincera in se ipsa no est. Haec Plato quae in primo ad Boethum lanus exponit Porphyrius dicens firmam certa ronem ea Pla is putauitiquae a similitudine aliquos tam accipit. Na si deo imortali similis ala esti duo

etia ipse sicut exemplar suu imortalis non rest. Cum . n.duo quaedam aperte opponam

tu quaerit cui oppositos adhaereat ala qui optimus demonstra nis modis in his re inuenitu Et quis a mina aetate uis ad senectutem multa contra ratione faciamus peccantesim qa uere ronali deo in mustis similis ala est rasinalis esse ab cibus creditur.Cuigitur duo aperte opponi concedantur imortalis uidelicet atq; diuia natura re terrestris alip coi rupturilis. Dubitae aut a nonnullis cuius partis ala sua similitud ne putauit Plato ueritate oecium endam. Et quonia non sens,ill dc mortali corporissed uiuo de imor tali deo secundu operationes simillis est hine smilitudinem et in substantia quada habere ac inde imortale esse ra socinatur.Nam ut quae irrationalia sunt statim a diuina se ollantia cum sint caduca dilistabilia longe abesse uident sic certe conseques est quae operatione intelligedi conueniunt ea imortalitate quos substatiae conuenire. Q uonia eni

utinantia conueniuilices et operatione conueniunt. Fluunt. n.a substantia operata ones ac quaeda eius sunt emanatiore. Nam si simillima deo aia e quid opus est plurib'Drebis ad demonstranda imortalitate eius Non.n .diuinis operationibus utereturi nisi a ipsa diuina esset. Na dc si cum in caduco mortari; corpore defossa sitico et tamere uiuificat illud diuina suam ostendens substantia nec pondus corpotis eam cino desicere potest quo si e corpore liberabitur aura sua species non perfulget Aut quomodo ipsa imortalis non esticulas praesentia corpus non mori Et progressus aliquantulum ciuina est ala insit quonia idiuisibili similis est mortalis aut uidetur quia mortali corpora coniun turlita dc mortalibus similis est. Homo.n .elia est qui uentes sicut pecora de ditus esithomo aute dc in mari a peticulis naues gubernado liberat: morbis affert remedia uentate rem perscrutatur diligenter atq; inuenit. Instrumenta uaria fabricatus est et laus caelestium corpos motus compraehendere potuit. quae diuinae aloe i mortalis certissima mentis argumenta sunt quis multi uoluptatis deliniuillecebres mortale ea putauerunt ex his quae uidentur extrinsecus ratiocinantes. Haec Porphyrius. Horum igitur olum doctor Moyses fuit quia similitudine creatoris quam via possidet imortillate ani mae confirmauit Sed reliqua uideamus. In oibus enim hebraeorum similis Plato est: Quis in multis ut diximus errare ideo fotian uidetur quonia diuina scriptura nemini praeter prophetas ante Saluatotis tempora patuit.

PQ uod productum esse mundu ab hebraus Plato ac pst. Cap. XV.oyse igitur uniuersa a deo creata praedicante.In pricipio inquit creauit deus m caelum dc terram. Vide quemadmodum non excidit ab hac sententa Plato.

Omne inquit quod factum est necessatio a causa factum est fieri enim nihil

165쪽

Liber potest abis causa.Vnsuersum I tur aut cassum aut mundus aut quati alia notet appellatione cosderandii utru erat semper nullum generationis suae habens principium an factum est ec ab aliquo incoepit principio. Visibilis igit dc tagibilis est corpus sit. Cuncta uero haec sensibilia sunt. uae uero sensibilia sunt opinioni subiacere dc tacta esse demonstrauimus. uod porro famim est a causa factum re necesse est. usam igitur ec creatorem uniuersiqui si inuenire dissicile est dc cum inueneris in uulgus edere impossibile. Et post pauca.Sic igitur rationem sequentes nefas est dicere animatu hunc mundumlac uere mentalem a dei prouidentia non esse lactrum.

CDe Luminaribus. Cap. XVI.

Vrsus cum Moyses solem dc luna dc caeteras stellas a deo Nuctas ostendit. r Et dixit deus inquit. Fiant luminaria in firmameto rasil& sint in signa dc in tepora dc secit deus duo luminaria magna dc positit ea in firmameto caela dc stellas. Similiter Plato quo dicit a uerbo dc mente diuina solem dc lunam ec alias quinqstellas cognominatas erraticas ad generatione tepotis facta esse. uorum corpora deus fecit dc posuit in circulis. Diligenter igitur considera quod dicit a uerbo:α mente dLuina. Illi enim uerbis quot ipsis consentaneum est quod psalmista dicit. Verbo domi . ni caeli firmati suntldc spiritu oris eius omnis uirtus eorum. D inde cum Moyses in stam amento positas stellas dixerit eadem uoce Plato usus in circulis posuit inquit. Ad haec per singula scripta diest. Et vidit deus quia bonum ae summatim repetens dc uidit deus omnia dc ecce bona ualde.Plato autem si bonus est inqt iste mundus: ec creator bon Et rursus hic optimus effectrumlille optima causarum. De Mutauone mundi. Cap. XVII. Raeterea de cosumma toe dc mutatione mussi aperte dc magna uoce scriptip ra pdicantetqa complicabitur cassii sit libertoc rursus erit cassu nouu dc ter ra noua. Audi quomodo Plato etiam hoc dogma comprobauit i Timaeo dicens. stituit caelu uisibile atq; tangibileldc propter Maeldc ex istis ec talib'lta ex quattuor numero mundi corpus factam est proportione conueniens a caetris omnibus in

dissolubile praeter u ab eo a colligauit. Et post pauca. Tempus igitur cum casso facti estiui simul facta simul etiam dissoluane si quado solutio quaedam ipserum fiet. Et post pauca subitatiquod ligatum est solubile est quis si bene aptaru beneq; ligatum soluere

uult bonus non sit. uare inqt deo attribues uerba dii quos ego creator ac pater sum quoniam facti eius imortales qdem non eritis nec Idissolubiles omnino.Non ergo dis. luemini nee in mortem deducemini maiore uinculo colligatil& in libro de republica hoc inqt. Universum aliquando qdem ipse deus conuoluit aliquando aut dimittit cum

es ulationes conueniensis mensurae tempus habutant. Nonnunquam autem casu i cotraria circuduesturicum animal si S prouidentiam ab eo et fecit in priripio sumpserit.

Caelum enim corporeum est quare absq; imitatione penitus esse impos state est. Circulla iter autem motum minimam sui motus habet imitationem nihil autem potest se ipsum semper uoluere praeter corpus quod omnium quae mouentur habet principatum: quod nullo modo potest modo sic modo aliter mouerilex quibus omnisus non oporitet hunc mundum a se ipso uolui semper concedere nec a Geo binas dc contra ias uolutiones ac pissetnec quidem a duobus diis inter se discendentibus.Sed sicut modo di istum est aliquando quod a diuina causa ducitur uitam rursus consecutust immortalitatemque a creatore super iniunctarn. Aliquando autem cum dimissus fuerit per seipsurri uolui tepore quo dimittitur:qrsi cum maximus stac aequalis smi ponderis minimo ni xumouetur multa annorum milia uoluitur. Omnium igitur quae mirabistiter acridunt

166쪽

Vndecisus ham unsuersi circulatio causa est quae aliquando sicuti nune uolusiuriat uando In eon

traria.Maximas Igitur tunc mutationes seri putandulac multas corruptiones animali, um interitus hoininum Idc alia noua at inaudita.

N uod Resurrectitros mortuos etiam concedit non aliunde quam ab hebraeis Platio discere potuit. Cap. XVIII. Rogressus desde aliquantulum mortuos reui maros dicit quod nestio undep iam aliunde quam a iudaica scriptura itellexerit. Ferebat ' inqt a priscis illis eos

u in ultima circulatione moriunmr uicinos futuro tempori i prima rursiis resi*erelae ab eiusmodi hoibus multa nobis nunciata essetquae nunc vulgo no recte falsa putantur.Consequens.n. est hos senes ad puerorum rursus natura cotiuertilec mora tuos qui iacent in terra rursus tunc esse reuicturos generationem sequentes quae in contraria reuoluitur: nisi quos deus In alia conditionem traduxint. Et progressus dicit tepore olum exacti :qim mutatione fieri oportet cu terrenum genus defecerit oi aia per g neratione in corpus iussem deducta tunc uniuersi gubernator habenis gubernationis dimissis ad altitudine sua abibit: mudum aute rursus parcauta innata cupiditas euertetiquod cu fieri uiderint dii minores partes mundi suae gubernationi comissas relinquent. Mundus aut reuolutus atq; in cotra tu latus εἱ magno terraemotu concussus lauditam Oibus alantibus peste incutiet.Et tr aliquo exacto oi turbatioe sedata selitu cursum recipiet. Deus.n .ne Oino dissoluatur gubernacula rursus capieti& oi expulsa turbatione

imortale ipsum dc isenestente Asciet.Et post pauca dica inqt tibi sermone sortissimi ut, ri. Iris notelgenere Armeniila olim in proelio mortuus post decimu die sere iam corpore corrupto delams a sitis domu cu in rogu poneret ' decimo die postq decidit reuixit multat ibi se uidisse narrauillae inter alia quod ala egressa e corpor cu multis in locum Juaerenda demu deuenisset ubi terrae hiatus iter se connexi maximi erat l& ex oppostiouo ad ractu i inera. Iudices aut sedentes uidissem abus il sum suisse iudicabant in ant riore parte signis alligatis ad dextera dc sursum in caelu ire uidebatur. iniusti uero ad sinistratoc deortu signis ad posteriore parte eos alligatis in ubus seripta erant eos facino ra quae eu uidisset accessisse ait rogasse dicebat ut liceret ei Eoibus haec nunciare quod cu illis placuisset per ola illa loca diligentius ductu suisse.Haec Plato. Plutarchus aut in

prio de ala hax narrat. archus inqt nupaegrotans taliu ia mortu9a medicis suit reli

inulta breui ipe in se ipsis in postea reductiis dicebat se mortuu fuisse: 5 in corpus ite

vi restitutu nec me Troia toe moritu trepraehensosq; aiebat uehementer a Go suo

eos spus Q aiam eius auxerui ad Nicanda.n. missosInon ad illu fuisse. caudas aut coriarius eratidc in palaetas non ignobilislq eo triquo Enarchus reuixit in maxias inci dit febres ac repente mortuus enthic aut uiuit superstest est stelicissime nobiscum manens.Haec ideo posui ua scriptura et hebraeos nonullos reuixisse uerisi me narrat. CDe Oelesti terra secundum Platonem. Cap. XIX. Erum quonia in repromissonibus scripturae solis psis terram quandam reseru uati sertur secundum illud.Mites aute haereditabunt terram haec uero calle

stis est quam propheta ex praecioss lapidibus allegorice constar significat dicenS.Ecce praeparo ego tibi carbonem lapideuldc pona pinacula tibi ex Iaspidelde fundamenta ex riphiro 5 circuitu tuum ex lapidibus electis. Considera quomodo ipse quoq; Plato similia in libro de ala ex persona. Socratis scribit.Glauces artificium Hat noposset exponere quaecu* ibi sunt. Ego aute etiam si posse o Simia uita tamen mihi non steti. nihil tamen perhibet formam illius terrae ut mihi quod uidetur breuiter explicate satis hoc est Simias insit.Credo igitur Socrates addidit quonia est in medio caeso ro-

167쪽

Libertundo.nihil stii opus esse ne cadatinere aere nec ulla re alla.Deinde maxima rem quaesdam esse nec huic similemlin qua tanu in sterquilinis formicas aut in palude ranas homines uideo habitare. Et post pauca ipsam uero terra munda in caelo mundo ubi stellae sunt posta esse credo. Et progressias s natura inat humana illa posset superiora peripicere cognosceret ibi esse um caduluera lucem dc uera terram haec.n.terrai& isti lapidesta oIa quae hic sunt corrupta exesas suntlqueadmodu ea quae prope mare sunt a salsedine maris.Et post pauca. Digna rem auditu dicere insit si fabulam audie uelletis. Nos autem insit Simias libenter audiemus. Dicitur ergo Socrates inat talem illam terram esse Rula totam ab alto prospiceret qualis esset duodecim coloribus exornata sphaera: quom isti colores quibus scriptores abutuntur quas taces sunt.Ibi autem uniuersam illam tertiam a filigentioribus 5c melioribus esse depictam atq; aliam partem eius citruleam aliam auream taliam albam multo albiorem nive: θ ex asiis coloribus alias mirabili pulchfitudine coloratas: dc ultra quam oculus hominis perspexerit: In tanta igitur tali terra proportionabiles arbores nascuns flores 5c fructus proportionabiliter gerentes moles quom colle si sunt ec lapides in simili proportione quorum quasi particula: isti lapi des sunt.Sardius dico iaspis smaragduslec similesiquibus multo meliores illi sunt. hil enim boni est quod si non sit. I uod etiam de iudicio futuro hebraeos Plato sequitur. Cap. XX. Vm etiam scriptura iudicium postq hlae aiatim'aiarum staturu dictite tae per alia multa dc p hoc non minus.Iudiciu insit seditisuuius ignis coram eo suebat mille milia inistrabant Aldc deeses centena milia assistebant ei. Audi et Platonem de iuditio dicentem .Et fluuii Noe utentem multasq; ptiorum mansones ec diuersa impioae supplicia non aliter sere 'hebraeorum se iptura narrantes.Scribitin. in libro de ala sie. Tertius amnis in medio istorum exit dc iuxta hostiu in latissimum ies dii locu uni ardentem .ubi facit palude mati multo maiorem aqua dc limo ebulientemiae inde turbidus atq; limosus terram circii amplexus prope paludem Acherusiadem de sustinee Ipsi permixtus sed crebris sub terram uorticibus circvuolutus ista tarta exit. hie est amni quem p phlegethonta notant. Et opposto huius stygaeus est quartus amnis a quo paludem stygem note seri creditur. In hunc fluuium et inridit grauiter in aqua tortus fertur circuliolutus pyr hlegethonis oppostus tandem prope Acherusade palude ex opposito uenit nec eua huius aqua cuipia miscetur sed circulata in tartarum tande exit in oppositu pyriphlegethonti hunc poetae cocytum appellant haec culta se habeanticum defuncti ad eu locu deuenerint quo deportant primu diiudicatur qna iusteloc quinam contra uixerintldc ii qui uidebunte medio quodamodo uixisse in uehicula scandunt sua dc per acherunta in palude deserutur ubi graui supplicio depurgaturita postea liberati honores cosequvns' secundu benefactorum suorum d nitatem. Qui autem uidebuntur propter magnitudinem peccatorum carari no posse in tarta rum omnes desecti nunq Hὸe possunt exire. ui uero curabiles sui quis maxime pe carint utputa si cotra patrem dc matrem ex ira aliquid sece sit Idc postea poenitudinem habuerunt uel homicidio uel alio quodam facinore contaminati hos in tartarum deuetare necesse estire annuo tota temporis spatio ei utur ab unda homicidae quide in cocytum patris aute dc mattis uiolatores in pyri phlegethontalcuque ad Archerusadem fue t paludem clamantes uocant alii quos uituperarunt alii quos occiderunti cunq; uocarint rogant ec supplicant ut in paludem suscipiantur. Et si exoraue int exeunt ec liberantur a malis. Sin uero non exoraue int rursus in tartaru seruntur ac inde iterum in

suuios nec prius cessantiu exoraue int quos laeseruilhaec enim ultio a iudicibus impo

168쪽

Duodecimusiatur.Qui aut sanoetate uisendi excelluisse uidebunt hi sui ab Ista terra quasi a usticulis liberantur horu qui se philosophia purgarunt sine labore in sempiternu usuutidchabitatioes pulcher imas cosequuntur quas nec uerbis exprimere possibile nec si possem tepus sumeret.Hos igitur grana o Summa cuctis uiribus uirtutis cura oportet in hac uita gereret fimu .n .Rpositu estita spes maxima. Haec Plato. uod aut dixit no esse possibile uerbis pulchritudine illas habitationu exptimere nonne simile illi nostro est No uidit ocul inec auris audiuitinec in cor hois a edit quae pparauit deus amatibus eu . Habitataes at multas dici ti& nos multas esse apud patrem mesore didicimus pytiphlegethonta uero igne aetemu esse quis dubitabiis Hebrae e.n ppheta similiter clamatius nunciabit uobis qa ignis ardet ius nubsabit uobis locu aeternumc Et rursus uermis eos no motiet lix ignis no exunguet .Plato quoq; in tartaru desectosi pios no exituros inde vi silae pios in beatis locis in sempiternu uicturos assirmat quid uero addit sine labore.Nonne illi simile est unde abest dolor moeror oc gemitus.' uod at dixit no simpliciterita cum in uehicula cosenderint sua in acheronta amne depellisquamam alia uehicula denotare pi Q corpora'uibus assumptis una cum eis secundum hebraeorum tapturas uitae retributio fit.

CEusebii Pamphilii liber duodecimus.

Dum quonia hoc uolumen satis iam creauli ad duoderimulsem ira ressi quae restant ad ostendeda Platonica philoso phia ab heb is des ilia coseisiemus ut multi uideat nonobis solutuem etia Platoni iamptide seriptura hebraeoru O uod qrere legibus no querere ronem iuuenes debri. Capitulum Primum. Enis Utar sine dubita ne aliqua leges sequendas esse hoc modo scribens in ptimo de legibus.Si quis recte laconu aut cretensium leges repraehedere possit aliqua questio est. Ego aut Besso opilinam esse lege quae iubet ne quis iuuene cogitari. Senex aute si quis dubitauerit ptinespibus aut aequalibus reserat note iuuenu audiente.Nonne i mr inulto ante Platonem diuinae litterae fidem extetis proposuere uirtutib' Unde apud nos quoq; incipientibus ae impfectionibus quasi secundu aium infantibus simplicius seripturae leguntur.Credendum .n.omnibus est omnia quae in ea seruntur sicuti des uerba uerissima esse.Illis aut qui ad maiore iam habitu scripturam pumerui altiora petere ac ratia nem singulorum querere conceditur hos Iuda i quas seripviras expositores secunda sappellare solebat poetaldeinde Plato ait Theognim ex megara Siciliae teste habemus qui ait fidelem uirum omni argem atq; auro In seditioe meliorem.Nemo.n.int ger ati fidelis sine omni uirtuὐ numero in sedi nibus esse potest. O uorsum .haece quia legis latore qui a Ioue missisus est ita leges coscribere oportere censimus ut ad maximam semper uirtutu respiciat qua theognim secuti fidem quae maxime In periculis lacet esse arbitramur ea no iniuria persectam iustitiam nolare possum Ita Plato nolara natem fide sed ea quae uirtuti coniuncta est coprobare uidetur l quod Saluator noster breuius apertius aediuim' posuit. Euge inquit serue bone atq; fidelis: Et rursus quis ergo erit fidelis re prudens paterfamilias prudentia.n.& magnanimitate fidei co iunxit.Praeterea Plato aliquantum progressus.Certe inquit defunctoru animae uirtute quanda habentiqua uel post morte rebus humanis amatane Uera. n.haec opinio est

o si

169쪽

Liber sed ita prolixis rationibus proba i no potest.Credere aut oportet huIusmodi sermonibus qm a ptitas ualde uitis traditi sunt.Credendu ergo est eua illis qui ita his se habere legibus cofirmat. Sic certe de Hieremia traditu fuisse iudaa colendui.Et machabaeorum liber retulit ussium ipsum fuisse post morte orare pro populo. N uod commode per fabulas adolescentibus maiora tradenda sunt. Cap.IL. Rimum deinde inquit pueris fabulas tradim'. Fabula uero est ut breuiter A.

p xetim falsum quiddam quis di veru esse possit. Fabulis aut prius q gymnasis pueri exercedi sunt. Haec Plato Iudei aut re ipsa scrIpturae historia smpliciter

quas fabulas adolescentulis tradere solent.Cui non magis arate a habitu stapturaruereue int altiora dc latentia dogmata per secundatios docent.Maximu deinde ait Plato In omni opere p incipium est pserim in iuuene assa tenero.Tunc enim praeripue ani .mus formaturita quicquid dixeris facilius ingressum insidet. uare non quas i ta bulas sed probatas ac utiles a matribus atq; nutricibus tenellis puellis infundaturi quas iam adultos prouecto'; retinere no erit in utile. Haec multo ale Platonem ivdm obseruabant. ui enim sanetit spistus grana discernere de sp tibus poterat dicta dc setipta diligenter examinabanti dc quae aliena uidebant a ueritate scut pseudo prophetas libH reprobant lictiptura quo ut diximus histo iam paretes ec nuttices tenellis pue

tis insundere solebant ut eis facilius cum uiri essent uterentur.

N uod sincera fide Plato scripturae inhaesiti uideatur. Cap. III.

Lato aute in Gorgia audi sermone inquit quem tu sabaeosum diceslego uero p uerissimu arbitror.Et post paucatqui iuste sanistes uixit eum postu mortu'sbit in beatoru insulas prosinu absq; ullo incomodo suma in beatitudine ui uere. ui uero iniuste atq; ipielm in atrocissima proficisci suppliciatquae tartas appellant.Et post pauca.Nudi aut mormi iudicanslec iudex ipse nu)us estiquia defunctiis ec animo animu perspicit ab omnibus derelictu cognans ac caeteris quae hic habebati ut iustu iudicium sit. Et subiicit. Haec sut o callicules quae ipse audiust& uera esse apprime credo.Ex his at sermonibus tale qd ipse mecu ratiocinari soleo nihil aliud mors mihi uidetur si corporis atq; animae dissolutio quae postu disiuncta suerint retinet utra

habitu suum quem litae uiuo habuerat.Nam corpus si magnu erat uiuo hole dc mortuo quoq; masnulae s pingue pingue quoq; postq anima decesserit aliquo tepore manetlec si cicatrices uulnera habeat uiuensiaut ossa quaedam fracta uel membra trunca eodem modo profecto se habet post mortem antea et omnino corrumpatur. Similiter

5c in anima postq denudata corpore fuerit habitus omnes in quibus exercuit passiore dc studia inesse perspiciuntur.Cum igitur ad inuicem anima peruentat ueluti ad Rhadamanthum asiaticum confestim iudex euam si regis magni anisa esset in ea perspicit uulnera de cicarices iniuriarum quas singulae operationes animae impresserunt. Videt tortuosa oia falsitate atq; superbia cognoscit nihil ibi He rectu propter licentiam dest,esas contumelias incolinentiamq; in uiuendo cernit omni mrpitudine aiam esse replotam. uare recte ad carcerem tartari imittit ubi suppliciis torquetur ut aut ipsi purgati meliores fiant aut exemplo suo alii moniti sormai ne cruesatus a peccando detereantur.Purgant at quicul curabiliter peccaret dolo iby dc hh usui de apud inseros mortui.No.n .aliter possibile est impresias um os detergi maculas. ui uero maxime iniuriati sunt ac incurabiliter peccaruitnulla his unil utilitas accidere potest quia incurabbles sunt sed alii ex lo suo iuuantur ex quibus ego archelau sore dc similes es tyrannos no dubito. Reges.n. Ppter peccandi licentia oes pene scAestissimi fiant.Testis est Homerus qui reges atq; tyrannos apud inferos in sempiternum cruciari asserit: Tantalu

170쪽

Duodecimus

Sisyphum:TityumlTherstentallo'; consimilestpriuatos aut homines nullus unquakripsit perpetuis cinci icurabiles apud iseros cruciatibus defieri .Q uare sceliciores certe sunt ptiuati principibus nec tamen prohibet alique bonu uim p incipem esselsed cuarduu atq; difficile sit in magna peccandi licentia se ipsiam conuere magna laude dignuest o callicules pauci tamen inueniuntur.Vnus uero de his qpotentiam habuerat Amstides lys machi uirtute praxiarus sust ut ergo diximPatrocinimas uitiosye serentes in ala cicatrices a iudice in poenas mittiatur. ua aut ab omni cicatrice peccatorum detersam uidebit animaminec quae sitnee unde laetit quaerens admiratus ad beatosse dulas misit. Haec eadem etiam Aeacus baculum habens sicut & Rhadamanthus iudicat. Iinos autem aureu sceptru tenens solus solet ut iusq; iudicium considerans. Ego igitur o callicules has rones uetissimas esse credens nihil aliud considerotu quomodo mundissimo animo adinvicem accedalac ideo neglectis humanis honoribus conabor recte uiuedo uel Opfimus se l.Obsecro aut caeteros omnes ta te ipsum ad huc calcem uirtutis curriculo

tendere. Turpissimum enim est tibi ipsi i illo iudicio nullo modo prodesse poteris. in cforsan fabulose ubi quas ab anu quadam dicit uidentur ac ideo spernis.Non esset autem mirum haec a te sperni si diligenter quinentes meliora uetioraq; istis inuenire possem'. Nunc uero cum scitis tres graxorum omnium sapientissimi tu loc Polus dc Gorgias nopoteritis tamen uere dicere Φ oporteat alia quada nos uita q ista inuere quae illic etiam plurimu conduci t. a.n .alia factae redarguunt .Hic uero serino firm2 atq; stabilis semper manet. aare cauere magis debes ne laedasici ut laedaQ. Omnes. n. studere debent non ut boni uideantur sed ut dc publice dc priuatim boni sinu Plato igitur Aeacum:Minoem: Rhadamanthum defunctorum iudices constitust. Diuia uero scriptura ipsi deo Iudicium attribuli qui singulis seeudum opera sua redditurus metitum est.

CVJaod non in omnes efferenda sunt ueritatis dogmata. Cap. IIII.

Aueas Plato in t ne rudibus hare hominibus committas. H.n.nihil ma sc quam has utilissimas narrationes de identiqueadmodu econtra ingeniosi ac sapientes nihil magis admirantur. uare cu eis saepi' haec narant crebro aussiendo uti tandem ut aurum multo labore purgantur.Sic N diuina scriptura res my-sticas ad multos efferendas prohibetlapud quam ptimus Moyses scribitur recusasse p- sectum. Alium enis iquit supplicio domine qui hoc onus ferre possit mittere uelis. S Dul euam occultasse se vicitur ne regnum susciperet. Hieremias quocii recusasse fert IdcPlato similiter consigit diems.Propterea o Thrasymache ut modo dicebam nemo spote ad gubernandam rempublicam accurret.

IDe Viro iusto secundum Platonem. Cap. V.

D hax cum hebraeorum prophetae contumelias omnes atq; peticula subeuda a propter uirtutem dc ueritatem conclament consentanea Plato in secudo de republica scripsit. ut uideatur inquit iustus generosus uir qui iustitiam colit sed ut sit.Si enim quia iustus uideatur honores quispiam nanciscinar incertu sit utru Ppter uirtutem an propter honores iustitiam sequitur. Sed figuramus ut cum neminem

una laeserit iniustus uideat . Si ergo sic affectus nullo piculo nullo cruciam a uirtute re mouer tuc uere iustus atq; generosus est. Haec Plato uerbis quae re ipsa iusti uiri apud Iudaeos coprobarunt qui tanq iniqui alii lapidibus alii gladiolatii alio modo necati sui. Caprarum atq; ovium pellibus indufi rebus pene omnibus egentes in deseriis errantes in montibus ex spelucis 6c terrae cauernis. Apostoli etiam saluatoris nostri maxima pi tale dc iustitia uiuentes malefici mulia uidebantur. uare spectaculum facti sunt nundo de angelis ae hominibus esurientes suentes nuditate ae uerberibus laborates I ut ait

SEARCH

MENU NAVIGATION