장음표시 사용
181쪽
intem,qui obuiam iret, inuento,segetes omnes, nisi quas sibi necessarias duxit, incendit. progressus in ulterius,cum ad Solicinium peruenasset, hostes non longe constitutos inuenit ij, cum nullam salutis tuendae, nisi repentino facto in Romanos incursu,rati ein haberint, locorum notuetia freti montem occupauerum excelsum admodum, atque ab omni parte,praeterquam a Septentrion abrupturn. tqus ibi signis locatis,subito
ad arma conclamauerunt . Hac re animaduersa,Romani haud cunctam
dum sibi duxerunt quin ad illos contenderent, ac summo proelio decertarent . Igitur Sebastianus Mnsuis ad partem septentrionalem adiit. Valentinianus autem, Gratiano apud signa Iovinianoru relicto, ad radices montis explorandas processit cum paucis, quorum industriam, & fidem pexspectam habebat, asserens, aliam reperiri posse in montem viam, praeteream,quam procursatores ostenderant. verum cum per Ignota loca,
de palustres vligines inconlisitius tenderet, in insidias hostium incidit, a quibus facile oppressus suuset, nisi,incitato repente perlimum equo,r gressus in legioqum se gremium recepisset. verum petiῆVlo adeo proximus fuit, vi galeam eius cubicularius ferens auro, lapilli q; distini tam,cuipsa penitus interierit. Inde,quiete reficiendue corporibus data, signos sublato, quo solent ad pugnam milites ipsi g i, aduersus hostes ire con- Nndit. praeibant duo praeliantis animi iuuencs Sas uius, & Lupicinus, scutarius unus, e schola Gentilium alter. ij,cum ad rupes obiectas venissent, licet ingenti hostium conatu repulli, in sumi uim euaserunt. quo facto atrox inter utrasque acies prcesum est exorium & licet Romani, Valem tiniano,& Sebastiano duce niquiore malio loco pugnarent, sic tamen virtute valuerunt, ut hostes ad extremum teiga dare coegerint. Qui estia gerunt,dispersi per siluas sie latebris conservarunt. ex Romanorum tameparte optimus quisque dux cecidit. Atque ita clis, Imperatores, exercitu in hiberna dimisso,Treviros reuerterunt. Vul tio Rufino vita sun-cto,Probus ad praesecturam praetoriangm ab v be accitus. V Idus Octobris,terraemotu in Bithynia facto,urbs Nicaena procubuit. quo prodigio Eudoxius, & Valens haudquaquam exterriti cerbe saeuirem eos, qui a se in fide dissentiebant,perrexerunt. cum plurimos epistopos exegissent, Basilium tamen Caesariae, S: Gregorium Narianeti episcopos ex Cappadocia,& Athanasium Alexandrix non attigerunt romines pietate,atque eruditione inter ceteros eminentes. Cum Italia post Concilium Ariminense in maximis versata motibus propter perfidiam Arrianam fuisset,
praecipue Aux tio Mediolani episcopo perfurente, demum Damasus, vir sanctus, ubi psimum ab Ursicino suit quietus, Ariminensem illam, quae in Ecclesia Occident ii adhuc mi rut, tollere labem constituit.
182쪽
atque episcopos ex Italia, dc Gallia Romam ad Concilium aduocauiti nonaginta conuenere. Ex eorum auctoritate Nicaena de Conlubilantialiententia confirmata. Aminnense Concilitiis ut tererrimum,abrogatu,qdi ei assentirent, ab Ecclesilai communione semori r nominatim to Auxentius episcopus Mediolanensis tartaesus, quisolus iij Italia Nicaenum Concilium oppugnabat, ac Mediolmensein ecdesiam', & finit, mas scedissime deprauabat. ac decreta Concilis ad episcopos I llyrici missa. Valentinianus enim, cum episcopos Aliae doctrinam Nicaenani in controuersiam vocasse audiret, ut ei malo occurreret, Concilium haberi
ab Illyricis episcopis iussit. qui,ctim fidem Consubstantia lis retinuissent ea de re sibi de Asianos episeopos, & Valentem fratrem litteris cortitio.
nendum putauit. in quibus haec verba seerunt r se acta ad vos mittimus, it intelligatis quae ab hoc Concilio decreta sunt. ιὶ summatim iaceomment: Sententiam magni, mi Orthodoxi Concili, Nicaenissequentes,confitemur, filium patri rem
substantialem esse. neque ita intelligimus conjubstri dialem ni quidam pridem exponebant, Similem. per quam vocem filius nulli crearurae per ipsum canitae, pias liparri similis ostenditur. βui tradunt, filium De nihil aliud, quam creatur H
Mimiam esse,impie plane desinitant. nos autem nis aliter sentimus, at e duo citi cilia praestentia, quorum alterum iam: Rome, altisum habetur m Gallia, nimis minam,eademi, Mentiam ese patris, ilibet hiritus sanctim tribuspersonis,hoc est in tribus perfecitis seposuasisit. Idem etiain Ualentem rogauit, ut sanionide fide consilia equi, & Catholicis in C ente vexandis parcere vellet.
Atque ita toto Oriente turbato,Occidens in magna propter fidem tranquillitate versatus est. Valentiniano itide nobilissi ino puero, & Vici re consulibus, Auxentio Mediolani episcopo Romae condemnato,atque urbe exacto, populus de more ad comitia succetati creando in templo conuenit. Ibi ciuitate discordia laborinteicum alii alium pro cuiusque studio poscerent,breui rem ad iurgia,& praua certamina deduxerunt. Δ-tiso apparebat, neutram partem pertinaciae inodum facturam, nisi eo, quem quisque diceret,eplicopo designato. Quare cognita Ambrosius
ciuis Ro. qui Liguriae, atque Aemiliae Coriselatis Mediolani sedebat, ut
tumultum comprimeret,ad templum a sitis, atque apud eos, quae orportuna visa sunt', disserere de concordia,&pace Ecclesiae coepit. Adhuc vero illo loquente,pueri vox in turba increpuit, Ambrosium episcopum acclamantis. quam ubi populus audiuit , avide non aliter, ac ti de coelo missa esset, arripuit, & continuὁ,conseiulantibus ambarum partium animis, ipsum ad baptisinum, nam catechumenus erat, & episcopatum accipiendum orauit. sic enim fore, ut ciuit ris concordia coalescaeret. Qua re audita Ambrosius,ut populi studia in alium se digniorem auert
183쪽
ret, templo egressus tribunal ascendit, ac Capitale quaestionem exercirit. Qu9d conspicatus populus,clamare coepi Peccatum tuum Ambrosi super nos . tuorum tibi remissionem peccatorum per baptismatis gratiam pollicemur. atque hoc idem,cumi ille domum regressus se philosophiae studio tradidisset,ac publicas mulieres ad se publice accedere praecepisset, effecit. Postquam autem inflantise resistere popu lo non posse vidit, media nocte urbe abi jt, ac Ticinum versus iterautendit. verisin errore visi prima luce ad eandem, unde exierat,portam,quae Romana iam tum dicebatur,appetiit. Quem ut populus vidit,arreptum asseruauit,ac relatione ad Valentinianum in Galliam misit. Valentinianus hoc cognito, Gratias ago Deo,inquit, quod quos ego reip. administrandae praeficio,eos ibie ad ecclesiam suam gubernandam deposcit. rarus'; eam clectionem bono ecclesiae Mediolanesi 'sutura, vicario, ut rem ad exitu perduceret,imperauit. Interim Ambrotius ex cullodia elapsus,infundo Leonti, viri clarissimi se occuluit. verum, ubi edictum a vicario propositum fuit,a Leontio proditus, Mediolanii repetiit . ac se in populi potestate esse prosessus, ab episcopo Catholico baptismum;ac poli dies octo episcopalem consecrationem accepit. atque inde ecclesiam ordinare, atque Arrianos ab Auxentis illatos ex urbe,atque ex prouincia deturbare instituit. Euasit enimvlasanctitare,eruditione,& multorum signorum editione insignis. ita ut eum magistrum, doctorem , Ecclesia Occidentalis asciuerit. Interim Valens, ut aliquando tandem roeritas de Gotthis poenas expeteret, per Noviodunum,iunctis nauibus, amnem transini sit, atque in agrum Gotthorum irrupit. inde continuatis itineribus longius agentes Teruingos, gentem eorum bellicosai aggressus,poli leuiora certamina edita Atha naricum iudicem potentissimum resistere ausum,in fugam compulit. demum cum toto exercitu in hiberna reuertiti Interim Gotthi ex diuturna principis in Moesia mansione in timorem sui adducti, di ex vetitis commercijs summa rerum omnium necessariarum inopia confiictati, verba de pace intulerunt; mentionem cum aequis Valens auribus accepisset, Uictorem, & Arintheum militiaemagistros ad rem transigendam misit. die vero ad conficiendum negocium praestituta, quoniam aiebat Athanaricus , se religione ,α mandato patrio impediri, quo minus Romanum solum iniret, neque decorum erat, ad eum Romanum Imperatorem transire,placuit, vinauibus in medio flumine couenirent. atque ita,acceptis obsidibus, Ualens tertio Gotthici bel li anno Collantinopolim rediit. In Gallia Ualentinianus, ut infestas Germanorum in-ςursiones arceret,Rhenum a Rhaetijs usque ad Oceanum magnis munire molibus est adortus. itaque castella, & turres excelsas, qua Galliarum
184쪽
porrigitur longitudo, conitruxit in aliquot etiam locis trans flumen aedincia posuit, ac barbarorum fines praestrinxit . cum autem munitiones has,Nicro flumine praeterlabente, paullatim corrumpi posse immani undarum impetu cerneret,cursim fluminis alio auertere statuit. & quaelitis aquariae rei peritis, atque ingenti militum manu adhibita,opus instituit, ac magna de sita, dc militum constantia, ac patientia consummauit. ad montem vero Piti trans Rhenuin munimentum cupiens excitare, Aratori duci,&Syagrio notatio id negocij dedit, qui iundamentis iactis,Hemmogenem sit etarem obrinint. Neque ita multo post ex abdito collis hol filis manus erupit. quae,facto in milites impetu, plerosque seminudos, atque humum egerentes trucidauit,duosq; duces occidit. Et hoc anno Romae nimia iudiciorum seueritate laboratum est Elias rei hinc initium ductum. Chilo ex vicario, dcconiux Maxima questi apud Olybrium urbis praefectum, vitam suam venenis petitam inpetrarunt, ut qui suspecti
essent,in vincula traderentur,ac mox,Olybrio aduersa valetudine impedito , ut iudiciu Maximino praesecto an cinae committeretur.Cum autem multi nobiles multorum scelerum auctores nominati in quaestionibustassent, Ualentinianus certior factus,nco posse,nisi acrioribus supplices inquiri,de vindicari flagitia,quibus se multa Romae obstrinxissent, mandauit,ut quaestiones sblito asperiores adhiberentur. atque omnes torqueri permisit,quos Imperatorum constitutiones tormentis exemissent. Ita multi nobiles iuxta, atque ignobiles viri, ac feminae vatiis de criminibus capite danatisunt. Ob eam rem cum nemo esset tam innocens,quini rormenta,& vincula somniaret, Romani legatos ad Valentinianum mis runt oratum,ne poenas delictis grauiores expeti pateretur . Ille autem uignorationem facti excusasset,nihil tamen de quaestionum acerbitate remisit. Maximinus autem cumsuopte ingenio, tum principis indulgentia ferox eo truculentiae procesi lividicere non dubitarit neminem,se inuito,inueniri posse insontem.apparitores autem ad falliaum aptos emisit, qui deflendo casus, quibus se timulabant oppretas, ac iudicis exaggerando crudelitatem asserebant, nullum his malis remedium aliud superesse, quam si nobiles viti eorundem criminum secij proderetur,quorum gra tia absoluerentur,qui minus opibus in ciuitaretvalerent. Postero anno,
qui fuit Chiilli CCCLXX, Ualentiniano,dc Valente Augustis,ambobus tertium consulibus, Valente Constantinopoli Nicomediam proiecto, Eudoxius cpiscopus vita cessit. in cuius locum Arriani Demophilum,in tholici vero recuperandae sedis causia Euagrium designarunt. qua de re
grauis inter eos est orta contentio. quae ne ingrauesceret, Valens veritus,
missis Nicomedia ad urbem militibus,Euagrium alio relegari mandauit. Unde
185쪽
Vnde Arriani elati, Catholicos omnibus, quibus potuerunt, incommodis assecerunt. Quae cum illi ferre non pollent, legatos octoginta Nicomediam iniurias deprecatum miserunt, quos Valens non modo non au- dijt, sed noua etiam, atque acerba morte multandos curauit, cuius supplicii diritatem mox insignis frugum omnium inopia excepit, quae Phrygiam grauissime perculit qua re neglecta, Vales Nicomedia Antiochiam adiit, atque ibi omni genere cruciatuum adhibendo,s,uire in Catholiacos institit. Per eosde dies,cum nefario quorundam hominum vaticinio cognouisset, eum sibi successunt,qui THEOD primis nominis sui litteris praeferret, omnes Theodosios, Tneodoros, Theodotost, quosad Imperiit idoneos duxit, e medio tollendos curauit. quo facto,multi nomina a paretibus sibi imposita posueriit, atque alia minus periculo obnoxia im luerunt . Interim nouum in Galliam bellum a Saxonibus est illatum. Hi Oceani, quem accolebant, dissicultatibus superatis, limitem Romanu inuecti,in Galliam penetrarunt Erat Nannimus ijs regionibus C mes praesectus.is aduersus eos progressus,haud aegre primam belli procellam sustinuit. post autem infelici proelio edito, & vulnere graui accepto,
cum infirmum eum,ut aduersius tantum hostem, Ualentinianus animaduerteret, Seuerum magistrum peditum misit. qui ingenti militum manu adducta,tantum terrorem hollibus intulit, ut in conspectum sedare non ausi,extemplo veniam, pacemi poposcerint. Cum autem Saxones domum per eadem loca, quibus venerant,securi, ac nul la de re timentes, repeterent, firma Romanorum peditum manus a valido cataphractorum equitum globo adiura,sic eos in itinere circunuenit, ut ad unum omnes caeciderit. His gestis, Valentinianus, ut inquietam Germaniae gentem, quacunque posset, ratione deleret, Burgundiones aduersiis eos solicitare
decreuit. qui Druso, & Tiberio Augusti filiis per castra quonda Gerrhaniae constituti,in magnu iam populum coaluerant, ex eo nomen adepti,
quod crebra per limites habitacula constituta illi Burgos vocabant. Cuautem quieti adhuc intra fines ita se continuissent, ut neminem ultro a mis lacesserent, Valentinianus, missis sertim nunciis,cum eorum regibus pepigit,ut ipsi constituta die ab una parte Alemanos inuaderent,nam se, transiuisib Rheno, ab altera aggressurum. Burgundiones au tem,& quodie progeniem esse Romanoru iactabant, de quodcu Alemanis de salinis assidue contendebant, Valentiniano libenter obsequuti, legiones militum, ea LXXX millia fuisse seruntur, propere conscripserunt. quae ad
R henum,antequam Romanus exercitus conueniret, progreta, pe 'torem forte in extruendis monumetis occupatum, nec opinato timore perterruerunt. Paullis per autem morati, cum neque Ualentinianus die constituto
186쪽
constituto venisset, neque promissorii aliquod praestitisset, missis ad comitatum legatis,petierunt,ut sibi domum repetentibus manus auxiliaris daretur, quae nuda relicta aduersus hostes terga protegeret. Quod ubi noque diserte negari sibi, neque prompte concedi viderunt, indignatione accensi discesserunt. Reges illusos se arbitrati, captiuis male habitis, d mos quisque suas se rettulerunt. Hac occasione Theodosius magi iter militum inuitatus Alemanos Burgundionum metu dispersos per Rhaetiarum fines adortus,eorum plurimos strauit. quos vero captiuos fecit, iussu Valentiniani in Italiam misit, atque eis sertiles circa Padum agros attribuit, tributariosq; constituit. Cum adhuc Olybrius urbis praefecturam administraret, Ualentinianus inter tumultus bellicos,cura studiorum liberalium non om illa, IIII Idus Martias edictum ad eum de studiis vrbis Romae milit, in haec verba: uicunque ad irbem obscendi cupiditate mensunt, primum ad magistrum censius protuncialium iudicum, quibus copia dandas mensendi, eiusmodi litteras proferant, ut oppida hominum, GV natales, in merita expresa teneantur. deinde ut in primo statim profiteantur introitu, quibus pintissimum studist nauareproponant. tertio ut hostilia eorum solicite' censeadium n rit inscium, quo ei rei impertiam curam, quam sie asseruerint expetisse . Iidem immineant censuales, ursinguli eorum ladesse in conuentibus praebeant, quales esse debent, qui turpem, ivbmemm amam i, consectationes, quas proximas e se piniamus criminibus,aestiment fugiendas,ne veste facula frequentius adeant, aut arpetant vulgo intempestiua conuiuia . .Quin etiam tribuimus potestatem, ut si quis in his non ita in m de se gesserit, quemadmodum liberalium artium dignitas ρο- flat, ubi ce verberibus absecius, futtims nauigia1uperpositas, dyciatur mide, d mumi redeat. Hissane, qui sedulo operam professionibus natiant, usue ad uncesimum aetatis suae annum ηοη liceat commorari post id ero tempus qui neglexeris hole remeare sollicitudine praefecturae etiam impurius ad patriam reuertatur.
Seripsit inde III GI Maii de professoribus ad Principium praefectum H
bis,ita: Med cis, des magistris misis Romae sciant omnes immunitatem me com- .cessam ta ut etiam v xores eorum ab omni inquietudine tribuantur immunes', faceteris oneribus pullicis vacent, eosdem, ad militiam minime comprehendi pia crat. Ei talem etiam edictum de moribus clericorum lectum est in eccle-sijs III Kal. Augusti ad Damasiim urbis episcopum missum: Ecclesiasticis, aut ex ecclesiasticis, vel qui continentium se volunt nomine nuncupari, viduarum , ae pupillarum domos non adeant, sed publicis exterminentur iudicist ,si 'in hac eos aiknes earum, vel propinqui putauermi deferendos. Gratiano inde Augusto iterum,& Petronio Probo consulibus,a barbarorum armis ocium
fuit. Valens,cum esset Antiochiae, de Athanasii episcopi Alexadriae celeberrimi morte certior ab hetis Amanis factus, quorum caussam nemo, dum
187쪽
dum vivit, oppugnauit ardentius, cum viventis hominis verecui. dia ian
a Eisenda Alexandrina ecclesia temperasset, morte eius comperta, pCrr xit Alexandriana,&Petro, qui ei stibrogatus a Catholicis fuerat,in vincula tradito, Lucium Arrianum in sede reposuit. Petrus inde e carcere elapsus,Romam ad pontificem Damasiim adiit. in Aegyptios Catholicos inde saeuiri acerrime coeptum. In Gallia Martinus Sabariensis, de quo ante in Iuliano diximus,non solum vita, sed etia miraculis inclytus ecclesia Turonetem administranda accepit. In Italia Ambrosus archiepiscopus Mediolanensis tanta sanctitatis opinione sorore coepit, ut Placentini, &Bononienses filias ad eum Mediolanii usque sacrandas,uelandasq; transmiserint. quod ipse in libro de Virginibus tradidit, quem terrio, i qui episcopus erat, anno conscripsit. Eusebius episcopus Vercellensis acer Nicaenet fidei vindex ad caelos migrauit. Romae praefectius Vrbis Ampelius mores ciuitatis corruptos emendare aggressius, conitituit, ne taberna
vinaria ante horam quartam aperiretur, neue aqua quisqua vulgarium calefaceret, neue ad praestitutum diei spatium lixae coctam carnem proponerent, vel honestus aliquis mandens in publico versaretur. Quae prinbra perniciosa magistratuu dissimulatione mirifice corruperat ciuitate.
A nnus inde, Modesto, & A rintheo consalibus, procus quietus ab armis flat. Eo anno Martinus Turonesis episcopus sese, quantus esset, in Gallia Ualentiniano ostendit. Valentinianus Iustise uxoris mulieris Arria nae instinctu Marti mi ad se adeuntem saepius Palatii foribusiussit arceri.
Qua ex re Martinus cilicio obuolutus, ac cinere conspeti as,ieiunia,precationesq; iniuit,ac septimo die iussus ab angelo, Palatiu repetiit,ac patentibus foribus, usque ad Valentinianu, nemineprohibete, peruenit cui Valetinianus prodeunte eminus co spicatus,infrendes, cur fuisset admissus, nequaqua assiarrexit . ecce aute repente sella ignis inuasit', i psumq; ea parte corporis,qua sedebat, afflauit. tu vero solio excussus honore habuit,ac benigne coplexus imus omnia praestitit, quam rogaretur .colloquio, &couiuio adhibuit,ac possiemo abeute multis muneribus prosequutus est,quq ille magno animo cucta reiecit. Valens ite,cu Antiochiae belli vacuus cutis sederet,eos persequi,qui Cosubflatiale tuebantur, perrexit. quod cuThemtibus philosophus cerneret,re improbata, placare ipsum oratione
aggressus est,docens,multὁ plures apud Gentiles de Deo dissensiones esse Deum in velle tam dispari opinionum ratione gloriam suam illustram,ut singuli eo maiore maiestatis suae veneratione ducantur,quo minus
eius notione filiatur. Valentiniano inde, Valete quartum consulibus, Valetinianus in id interus,ri Macrianu rege Alemanoru,qui adultis viribus bellu aduersus Romanos parabat,aut uiuu caperet,aut isdiis tolleret, O tacite
188쪽
tacite Rheno pontem imposuit,ac Seuerum cum pedestribus copiis praeire mandauit qui animaduersa suoru militum paucitate, ne incubente hostium premeretur multitudine, veritus, Valentinianu cum reliquo sibi expectandum exercitu duxit. Valentiniano vero cu omnibus copiis accedente, holles exterriti rege carpento celeri imposuerunt,atque in circumfractos colles angusti aditus transtulerunt Valetinianuς vero, regione ho-iliu usque ad septuaginta millia passuum infamata, Treviros paru Ireus reuertit,ac Bucinobantibus,quae est gens Alemana, rege Fraomariu dedit. quem postea, quia vallatus pagus eius erat, in Britanniam transtulit, ac tribunum numero Alemanorum praefecit. Eodem etiam anno bellum cum Sarmatis memorabile gellum. Eius haec caussa fuit. Valentini,nus studio muniendorum limitum trans Danubium in ipsis Quadorum terris iam inde a principatus initio aedificari praesidiaria castra mandati rat. Quod accolae serentes indigne, legationibus tantum eam iniuriam, ac querelis arcuerant. Maximianus autem praesectus praetorio Equitium armorum per Illyricum magistrum desidiae accusarat, quod opus nonduad exitum perduxisset. profecto si Marcellino filio suo potestas ducis per
Ualeriam mandaretur,munimentum ad finem propediem esse venturia. Hunc in modum Marcellinus potestatem adeptus, nulla verborum ci mentia usus,opus continuauit,& Gabiniu regem eorum, ne quid nouaretur, rogantem, conuiuio inuitatum foedissime trucidauit.cuius facti atrocitate Quadi, & circunfusae geres esseratae repente Danubium traiecerut atque occupatos mesii agrestes adorti partim conciderunt, partim captiuos cum multitudine varii pecoris abduxerui. parumq; abhiit, quin CO- stanti j Augusti filia capta sit,cum ad Gratianum Augustum in matrimonium duceretur,atque in villa publica Piltiensi reficiendi sui caulla somte diuerteretii Messalla enim prouinciae rector iudiciali carpento imp litum Sirmium, quod viginti sex millibus passuum aberat, deportauit. Eo tumultu praefectus praetorio Probus, qui Sirmii erat, usqueadeo est constet natus, ut fugae capessendae consilium habuerit. verum,ne urbs dbscessu suo in manus veniret hostium,restitit, ac raptim fossas eius purgauit,lc muros pacis diuturnitate collapsios restituit, turresq; reposuit,&fagittarioru cohorte ferendae obsidioni,si euenis let, opportuna conscripsit. Quibus rebus hostes ab oppugnanda urbe deterriti,sese ad persequedum Equitium conuerterunt.&, cum in Valeria secessisse audirent, aduola runt, eo nomine illi infensi, quod per eum regem situm circunuentum putabat. Quibus legiones duae Panonica,& Moesiaca se obieceriat, sed disicordia laborates,cu propriu quςque sibi rei gestae dec' astisteret,nihil profecerunt. Qua re animaduersa, Sarmatae sese in Moesiaca intulerui, atque
189쪽
eorum plurimis, dum arma per tum v ltum expediunt, intersectis, sese in Pannonicam incitarunt, eamq; in fugam praecipitem coniecerunt. Inter
haec Tlieodosius Theodosij,de quo diximus, filius,iuuenis egregius,is qui
pollea Imperauit, dux Moesiae, Sarmatas liberos limite Romanu ex alio latere inuadentes repressit,ac multis proeliis ita contriuit, ut reliquos facile ab eiusmodi conatu auerterit. His rebus adducti Gotthi, qui iam pride Romanis temporibus inhiantes prouincias eoru in sellas habebant, liberiore,quam adhuc, conatu limites perruperunt sed praedis actis contenti, in sita regione continuo recesserunt. In Astica etia res acerrime gella, cuFirmus Mauritaniae regulus defecisset . ad quod bellum Theodosius pater deliinatus Arelate egressus cum classe ad Sitifensis Mauritaniae littus accessit, ac Firmum pacem postulare coegit. In Italia, Claudio urbis
praefecturam regente Tiberis etasione imbrium ita exundauit , ut ins-ma urbis loca late omnia occupauerit. soli colles, & loca editiora ab impetu aquarum tuta suerunt. lembis, ac scaphis plerisque, ne interirent, consilitum. cibiq; quod opus suit,suppeditatum est. ubi vis fluminis elanguit, liberata ingenti metu ciuitate, praefecti is aedificia multa instaurauit. inter quae porticum ingentem Lavacro Agrippae iunctam excitauit,quae Boni Euentus a vicino ei templo nomen inuenit. Gratiano inde Augu- 37 llo tertium cum Equitio consulatum gerente, Valente adhuc Antiochiae, ut Persis occurreret,commorante, Valentinianus post vallatos aliquot Alemaniae Pagos,cum munitionem prope Basileam extruerer, Probi litteris cognoscit,Illyricum a Quadis, Sarmatisq; vallatum. Quo nuncio perculsus, Paternianum notarium ad veritatem rei perquirendam misit. quam cum ad liquidum cognouisset, ipse cum exercitu properare ad ulciscendos barbaros voluit. verum, quia autumni tempus inllabat,& Macrianus rex nondum placatus in metu erat, eam expeditionem in vernum tempus,optimatibus regiae auctoribus,distulit. Igitur res Alemaniae componere ante discessuin cupiens,prope Magunc iacum regem e rum ad colloquium inuitauit. qui cum venisset, uterque eorum firmo
militum praesidio stipatus in ripis Rheni consedit. Pax colloquio constituta est . foedus ictum. Inde Ualentinianus Treviros in hibetna recessit. Postero anno,quo propter imminentis belli molem nulli in Imperio co- 3 7ssules subrogati Gratiano tertium, Equitioque consulibus sunt, Valentinianus Sarmatis bellum moliens, ineunte vere, relicto Treuiris Gratiano, Pannoniam versus decessit.Sarmat hoc prouisi,ut imminentem a se pestem auerterent, obuiam ei legationem miserunt. quae in itinere occurrens, supplex pace poposcit, nihil se comisisse asserens,quamobre vindicari bello deberet. Quibus Ualentinianus re sidit,se,cu ad ea loca venisset,
190쪽
in quibus ea commissa dicantur, certissimis veritatem indicijs quaesiturum, eaq; pro merito deprehensa viturum . Cum autem Carnuntum nupet loris Pannoniae oppidum accessisset, ex statione proxima barbaricas reprimere cc it incursiones, ac prii lino spiritu, iracundiaq; remissa, neque infamem Gabini j regis necem inquisiuit, neque, a quo tot rei p. inflicta vulnera ellent, vestigauit. Uni tantum Probo erat in sellus, ut qui multis auaritiae, ac libidinis criminibus eli et obnoxius. Per aeitatem autem arma, commeatus'; parauit, ut Quados tumultus superioris auctores inuaderet. Praemisso autem Merobaude, ut cum pedestri manu pagos eorum vallaret,ipse, Comite Sebastiano adiuncto, castra ad Acin cum oppidum mouit. ponteq; iunctis inter se nauigiis in Danubium repente illato, in Quados irrupit. &,cum illi in montes impetu eius exanimati se rettulit sent, villas eorum passim incendit, quosq; nancisci potuit, homines captiuos fecit, atque inde incolumem exercitum Acincum reduxit . unde locum hibernis quaerens Sabariam, ac Sabaria Brigetione accessit. Ibi signa imminentis eius mortis multa conspecta. nam & crinita stella refulsit, & Sirmiense Palatium de caelo tactum, curiae i, & seri pars incendio conflagrauit. &,cum Sabariae esset, bubo ex culmine regi j Lauacri funesta canens,nullis manibus, lapidibusq; dispelli potuit. Inter haec Quadorum legati ad eum, ut pacem peterent, processerunt. Qui ab Equino in constitorium introducit, sese ad Valentiniani genua proiec
runt. Duobus inde modis interrogatos response suo Valentiniani iracu-diam accendisse, fama est. Ammianus, rogatos, cur ad arma descedissent, publico id consilio factum negasse,ac plebem munitione extructa ostentam, respondisse, scribit.Socrates, & reliqui omnes,cu legatorii habitu sordidu,desipectumq; notasset, quaesiste, narrant, nunquid Sarmatae omnes eiusmodi essent cum m legati respondisi eni,Sarmataru optimos,atque ornatissimos ad i liu ex cosuetudine misses esse,ipsum grauiori ira accens imexclamaste, male secti elle actum, qri se Imperante, gens ta QMida finibus
suis nollet este contenta. Quocunque vero modo aut percontatio, aut responsio facta sit, quod conitat, Valentinianus ira vehementi si iccensiis, atque inter exordia respondendi tumidus, gentem primum obiurgare acrius, tanquam beneficiorum immemorem coepit. inde paullatim lenitus , tanquam telo aliquo ictus, vocem simul, ac vires amisit, ac letalis udore perfusus ad terram labebatur, sed ministri confestim eum arri puerunt, atque inter brachia in cubiculum deduxerunt. Ibi in lecto
constitutus,cunctos allantes cognoscebat. nam cubiculari j veriti,ne v neno necatus diceretur, multos propere intromiserat. &,cum vena laxanda esset, medicus nullus reperiebatur, quod eos ipse ad cura tum militempestilentia