장음표시 사용
351쪽
in Christo naturas assereret, respondit, se scire, Christum ante coniunctionem diuinitatis cum humanitate ex duabus costitisse naturis,ac post copulationem v nain in eo esse. Rogati vero episcopi,cur Flauiani abdicationi stubscripsssient, succlamarunt, Omnes peccauimus, omnes venii poscimus.&,cum sententia contra Flauianum, Eusebiumq; recitaretur, iidem subiecerunt, Anathenia Dioscoro, Imperator Dioscorum ulciscere, vivat Leo multos annos. Postridie eius diei de fide multo accuratius eii quaesitum. Ibi magistratus dixerunt: Quoniam declaratum est, neque Flauianum,neque Eusebium hallucinatos in fide esse, ac propterea iniuste damnatos fuisse,nobis aequum videtur, ut Dioscorus, Iuvenalis,& alii,qui primas in Concilio partes obtinuerunt, dignitate episcopali ex legibus abdicentur. quibus acclamatum est , tuli uni illud esse iudicium. Inde iusserunt,ut singuli episcopi fidem suam expromerent,ut qui sciret, Imperatorem Concilii Nicaeni, Constantinopolitani, & prioris Ephelini conititutionibus assentiri. Alio inde die cum conuocati suissent, Eusebius pro se,ac Flauiano libellos obtulit, Dioscorum accusans, quod eodem, quo Eutyches,errore implicitus esset, & quod se iniuste abdicasset. 3c quod sucum in si1bscriptionibus obeundis fecisset. postulauiti,ut omnia secundi Concilii Ephesini acta abrogarentur, & ipsit sacerdotio restituerentur, Sc ut Eutycnetis dogma condemnaretur. Dioscorus inde per Aetium primicerium notariorum citatus respondit, se teneri a cullodibus, quo minus adesse posset. inde rursus requisitus post alia responsa, se impediri aduersa valetudine dixit. Interim laici quidam Alexandrini introducti varia in Diosicorum crimina congesserunt. Itaque placuit, te tio citari Dioscorum. quo item tergiversante, & quid meritus esset, percontante, responsum est,eum legibus esse factum obnoxium. Quibus rebus peractis, legati Leonis ita constituerunt: Cum Discorus Gychetem uepiseoposio Flauiano legitime abdicatum propria auctorizate in commvnronem re ceperit, epistolam Leonis ad Flauianum legi non permiserit,atque ita ecclesiis ostentionem, stre detrimentum attulerit,Leonem episeopum Romamιm communione interdixeris,libellis aduersus se prolans ter citatus non obtemptrauerit, qui Dariis concilis erant abdicati, receperit c ob eas res Leo Romanae radu episeopus permos,
praesens Cacilium taleatissimo apostolo Petro ipsum omni dieisitate episcopali distabat ,2' omni acerdotali mini erio abdicat. Qua sentetia ab Anatolio, &reliquis episcopis approbata, Decisio Fidei recitata eis, qua Decreta Concilii Ni ni, C6stantinopolitani,& Ephesini primi,&epulo la Leonis ad
Dioscorum con firmabatur. eaq; Marciano sunt tradita. Quippe anathemate percussi fiant, qui filios duos statuerent, & diuinitatem passibilemelle allererent, quiq; confiisionem duarum in Christo naturarum sen-
352쪽
. o Liber Tertius decimus. 347
tirent, ac duas naturas in Christo ante unionem, aut unam poli unione confingerem,quil formam ab eo ex nobis assumptam alterius esse naturae 1latuerenti decreuerunt autem perfectum esse in diuinitate, de perstactum in humanitate, vere Deum, & vere hominem, eiusdem cum patre
natura secundum diuinitatem, ciusdem naturae nobiscum,excepto peccato . eundem in duabus natatris citra confusionem, citra mutationem,
citia diuisionem, citra separationem agnosci, seruatis utriusque naturae proprietatibus, in unam personam, atque Eupollasim conspirantibus. Haec III Idus Octobris acti. Cum autem aduersarij haec decreta, tanquapotetia Imperatoris extorra, reprehenderent,ac sitam sententiam adhuc corroborare cotenderent, tu Anadolius, Quoniam opinionem vel iram adhuc mordicus tenetis, nosq; inquam Nestorianos, accidatis, qui duas naturas praedicamus, utraque citra confusione proprietates suas retine
te, huius quaeitionis di judicatio diuino numini permittatur scribatur sententia vestra in uno libello, Se nostra in alaero, atque ambae in sepulabro S. Martyris Euphemiae collocentur, eiq; veritatis iudicium permittatur.
Haec cu haeretici probassent ι scripti ab utraque parte libelli, elato lapide sepulchri,idper pectus sanctae martyris deponuntur ac lapis demissus ab
utraque parte diligentius obsignatur. deinde precationes ad Deum stat' pliciter ellanduntur,ut signa edar,utra ei sententia cordi sit. Inde poli triduu, praesente Marciano, conueniunt, atque, aperto sepulatito, libellum haereticoru ad martyris pcdes inueni ut , altera ver0 in aranu eius delitra, que sancta virgo Marciano, Anatolioq; porrexit, oinnibus,qui aderat, facti nouitate itupentibus, ac planu attollitis Ex quo ingens plausus, &gratulatio a Catholicis facta eii, haereticis prae pudote, moeltitiaia; muolantibus. Inde s Epius eo mense episcopi coierunt ad haec, atque alia huc pertinentia sancienda. in quibus episcopi elim Theodorus Mopsuestemis laudatus, Theodoritus Cyrentis Se ibas Edesseniis Concilio Ephesiseno praedatorio tanquam haeretici condemnati, cum palam Nellorio, &Eutycheti renunciassent, sitis ecclesiis restituti. quae tria capita post na gnum seditionis incendium cocitarunt. Quin etiam, instante Anatolio, decretum Coni antinopolitani Conci lii confirmatum est, ut sedes Constat irinopolitana proximum locum post Romanam teneret. Quibus rebus expletis, Marcianus Conliantinopolim , episcopi sitas quisque ecclesias reperierunt. Dioscorus in Paphlagoniam relegatus est. Per eosdem dies Eusebius Mediolanensis archiepiscopus, suis ad conuentum aduocaris episcopis,ex eorum auctoritate Decisionem Leonis de fide ad Concilium Chalcedonense missam probauit. episcopi fuere Fauentius Regiensis,Maiorianus Placentinus, Cyprianus Brixellensis, Quintinus Derth
353쪽
neniis, Crispinus Ticinensis, Maximus Taurinas, Floreius praesbyter ab Eulogio Eporcodiensi episcopo aegrotite mistus,Gradus presbyter ab Eullassio Augu1 no, Cunacus Laudesis, Abundantius Comensis pro se,&pto Asinione episcopo Curiensi Rhetiae primae, Paschalius Genuensis, Pallor Hallentis,Simplicius Novariensis, Ioannes Cremonensiis, Oct uianus Brixianus, Iustinus Vercellensis, Quintius Albingaunensis, Prae-llantius Bergomas. Nono autem Kalendas Novembris Leo ponti sex ab archiepiscopo Ravennate Neone costilius, num baptista a impertiendum ellet ijs, qui domos capti ab hollibus reuenissent, cum se sacro laua cro tinctos non memini sient, respondit, tribui polle, si modo nemo existeret,qui ablutos illos sit ille assereret. Sub eosdem dies, Placidia Augusta, cuius potissimum consilio respublica nitebatur, est mortua. de qua
sic Cassio socias Placidiam mrandi opinione telibratam, principii aliquorum prespia gloriosam purpurato sibo sudui se percepimus. 6 ius dum rem se adminis rat
Imperium, indecenter cognostitur imminutum. Herculano inde,Sporatioq; cosulibus, Marcianus Augustus VII Kal. Februarias edicto sanxit, ne quis discederet a decretis Chalcedonensi Concilio constitutis. Alexandriae vero Proterio episcopo in locum Dioscori ablegati sit blecto,ingens seditio excitata,cum alii Dioscori desiderio angerentur, alii Proterio studerent . eaqhnisi militari manu ab Imperatore missa, non potuit coerceri. Eodem anno Italia saeuo nouarum calamitatu laborauit incendio. si quidem Attila cum immenso, ac formidabili illo suo barbariae coeuntis exercitu in ipsam demum ferox, ac truculentus intuit. Quae irruptio cuom niti, quas barbari intulerint, nostrorum sermonibus celebratisiima, ac vulgo maxime decantata sit, non aliud tamen est in tota antiquitate ab veterum annalium sermone desertius. ut mihi videantur in tanti periculi magnitudine non Imperator solum,ac duces eius ad tantam pellem, clademq; propulsandam elanguisse, sed ipsi etiam scriptores,nescio quomodo, ad eandem commemorandam obtorpuisse. Neque enim naec quisquam accurate litteris contignauit praeter unum Priscum hominem Graecum. quem magno huius histori et detrimento amisimus fortuna ubqueadeo antiquam dignitatis gloriam Italicis inuidente,ut vetera sor tis Italiae decora labefacere non contenta, praeclara eorum etiam cons. gnata litteris monumenta obliterare studuerit. Quod quando,ita Deo volente, contigit, Prisci iacturam aequo animo patiemur, quaeq; tantorum malorum testimonia apud Ioriaandem, ceterosq;, qu a minorum gentium scriptores,supersunt, quam ad memoriam insignia,tam ad cautionem utilia, tanquam aliquas ex secundo naufragio tabulas, colligemus. Attila igitur in campis Catalaunicis in Gallia superatus, cum, amisso magna
354쪽
so magna ex parte exercitu, languens sese in Scythiam recepisset, haudquaquam sibi quiescendum existimauit,achiam de gloria, ac nomine sit oratus, siquem ex aduersis rebus timorem ostendisset, aut ullum fracti
animi signu, afflictarumq; virium indicium edidisset. Itaque Valentiniano ante omnes infensias, per quem non setita Gotthos non deleu rat, sed memorabilem etiam in Gallia calamitatem acceperat, ipsima asemis ulcisci Italia inuadenda, ac Roma inflammanda decreuit. Acced
bat , quod ,si voti sui compos factus fiat stet, & praedam uberiorem, & victoriam certiorem se relaturum videbat, quod Italiam omnium regionum diti silmam,atque opulentissimam neque Gotthi,neque Alani, neque Burgundiones, neque Franci foederati suis essent armis, ac corporibus protecturi. Igitur eisdem nationibus, quas ante,solicitatis, exercitum superiore maiore conti axit,eumq; ad sesequendu ingentis spe prςdae, ac promissis accendit. Quo nuncio accepto, Italici maiore, quam unquam alias, formidine,ac trepidatione concussistat. veniebant enim in mente varia, quibus nuper ab Alarico,& Radagatio cossiciati fuerant,mala. quibus adiungebatur etia praesentiu amplior numerus holhu, tetrior feritas gentium, maior constantia militum, ac demum famosa ipsa Attilae cuin militaris rei peritia,tum immanis quaeda s. pra omne memoria ingenii,
atque naturae ferocia. qui se Flagellu Dei, & Terrore hominu appellobat ad id in mundu a Deo missum iactabat,ut tanqua iustae illius vindex irae terras omni maloru genere permisceret,& crudelitate,ac libidine sita non nisi sanguine,& incendio terminabat. Augebant etia hunc pauore caelestia multa, quae nunciata in vulgus erant, prodigia, haud dubie solicitis semper rerum futuraru metibus triste aliquid portendentia. na ad
cetera, ut scribit Marcellinus,tres ingentes lapides e caelo cecidi siesres raro audita,aut aegre credita serebantur. suberat praeterea lingularis rerum
ad victum opportunaru inopia ac foeda ex ea suborta iac passim dispersa pestilentia, mala pacatis etra,copositisq; rebus asperrima. Ob eas res omnibus ad ipsum modo Attile nonae horretibus, Venetiς populi, qui aethiariu maris Adriatici accolebat, i prima in immanis,& tetri bostis impressione se excepturos videbant, passim patrias suas in continenti litas relinquere, ac familias cu pretiosa suppellectile transpoi tare ad institas, si vis hostilis ingrueret,ilat uelut ea spe ducti, Attila aut inopia lintriu eo non per suru,aut,si copia suppeteret,has insulas,intento Roma versus itinere, neglectiIru.dicuntur aut5 Aquileienses Gradu animo destinasse, Concordienses Caprulas Altinates Torcessu,& Mauriami, Patauini P tuu altu, Opitergini Equi ini, Atestini ,& Monssilicentes Phil illina, Melamaum,de Clodia. Reliqui vero aspera alptu,& Apenini iuga,&sylvas, ibus se: . Gia ignorantia
355쪽
ignorantia hostium tegerent, itot cogente necessitate depoposcerundCeterum in tanta populorum conllarnatione Ualentinianus omnino
animum non despondit, sed ad solita Italiae praetidia nouas Gotthicas gentes auxilio euocauit, quarum duces Procopius Alaricum Anthalam nominauit. ac, Iuliis Alpibus, per quas e Pannonia in Italiam erat transitus, nouo praelidio communitis, Aquileiam, quae prima erat sup ratis Alpibus occursiura, rursiis militibus, turribus, coin meatibusq; firmauit. neque ceteras, per quas ad Padum amnem rectus est aditus, rebus necessariis communire neglexit. Aetium autem ad urbis Rotnae defensionem,& ad omnem arripiendam aduersus Attilam occalionem citra Romam paratum cum validissimo adesse exercitu iussit. atque ipse se in Urbe continuit. si quidem III. Kal. Iulias inde ad Firminum praefectum
praetorio scit piit: Non miramur, inter bellicas curas,stotarepentes lituoso seiunatione mira magnasci, Patriti iri Aetly formam pubi cae disso timvis in m liorem tui in se mutatam. Cum igitur hoc ita tu res Italiae essent, Attila, traiecto per hiemem Danubio, appetente vere e Pannonia inlinitam illam suarum colluuionem gentium movit,atque inde recto cursu ad.fauces Alpium Iuliarum accessit. unde milite Ualentiniani haud magna admodum mole deiecto, Italiam ingressus ad amnem Sontium, trepidantibus,ac profugientibus ex agris omnibus, venit, eoq; transmisso,exercitum ad Aquileiam adduxit. quae a Ualentiniano omni, ut diximus,mnere munitionum instructa, portis occlusis, se illius auersari imperium, atque impotentem despicere potentiam declarauit. Itaque ira instaminatus, quod urbem tam validam, atque opulentam sibi resistentem, ac progressui suo moram iniicientem esset nactus, simulq: praedae, quam opimam sperabar,intentus, uniuerso exercitu circumiecto inuasit, primo se potituruimpetu credens. Verum ubi moenia saepius aggressus, i plana ratidis expugnare conatibus acriter se tuentem no potuit, diuturna ad Vibem sessi in ne domare constituit. Possiim vere a stirmare, nullius urbis obsidionem, atque expugnationem in Italia vulgari hominum sermone tam tritam
esse, quam Aquileiae . verum usqueadeo priscorum scriptorum silentio inuolutam, ut neque per quos duces defensi, neque quibus casibus oppugnata sit, apud locupletem ullum scriptorem inueniatur. Si Prisci, ut dixi, historia luperesset,non laboraremus. qui, sicut inquit Euagrius, docuit. , quemadmodum Attila Orientem, atque Occidentem inuaserit, N quam multas , quasq; urbes exciderit, & quibus denique rebus
nobilitatus ex hac vita migrarit. Iornandes autem, domo Alanus,
qui Priscum hunc legit, urbem diu obses Iam fuisse scribit . quod
spatium Paulus Diaconus , quasi Iornandem interpretans , trien
356쪽
itium continuum sitisse exposuit. quem deinde omnes sequuti fiant. quod unde ille eruerit, equidem dispicere adhuc non potui. siquidem Cassiodori, Marcellini, & Iornandis ipsius, qui omnes his proximi suere temporibus, teltimonio satis liquet, Attilam superiore anno in Galliarem gessisse,hoc Aquileiam in Italia euertisse . Ceterum Attila urbe per aliquot sitne dubio menses, homo eius artificii rudis, obsedit. itaque ad
exercendum in tanto octo militem non longe ab Aquileia montem Vtinum in modum aggeris struxit.. sic enim suo quoque tempore Venetos praedicasse, Otho Frisingensis, scriptor sane vetullus, rettulit. Post aute, cum exercitu in Glita ad urbem obsidendam mora frementem,ac prope
tumultuante videret, vehemeter angi animo coepit. nam ad cetera, quibus exercitus ex incondita turba constatus premebatur, incommoda pestilentia quoque illum inuaserat eo vehementius, quam ceteros Italiae incolas, quod foedus barbarorum , ac iumentorum in uno loco per statem consilientium odor eam vulgabat. Itaque,desperata quasi victoria, castra inde mouere in animo habuit, atque in posterum diem profectionem indixit. interim autem oblato permotus auspicio restitit. quippe ciconiam quandam pullos suos e turri subinde moenium exportantem, & contra morem suum in agrum deserentem notauit. Qu9d vi cum ille continuo militibus abire parantibus indicauit. atque, ut erat auguralis disciplinae peritus, Videtis ne auem illam, inquit, quae nidum suu
contra naturam destituit pro certo habetote, illam tacito naturae sens uimminentem urbi ruinam praecipientem sibi, natisq; suis consulere. vos autem, si viri eritis, paullisper resistetis,ac certum, qui inflat, expugnatae
opulentissimae urbis fructum haurietis. Neque vero illud inane fuit augurium. Nam Aquileienses, ut posteriores tradiderunt, quibus fidem neque addidisse, neque abrogasse voluerim. crebris demum eruptionibus fusi, rei frumentariae ad summam difficultatem adducti,atque omnibus denique malis usque ad desperationem assicli,consilium cstugiendi ex urbe, eamq; vacuam hostibus relinquendi cepere. Itaque, ut minore cum periculo ex urbe excederent, sub noctem statuas ligneas arm tu in stationibus murorum ad decipiendos inani desensbrum specie hostes disposuerunt. atque, imprudente Attila, a parte ad mare Vergente euaserunt, de in Gradum insulam cum archiepiscopo Niceta se receperunt. Attila vero, polstquam, luce orta, aues hastis,capitibusq; armatorum in muris consilientium haerere securas , ac sine metu conspexit , errorem suum, atque hostium dolum agnouit. ac, signo exercitui ad vacuam inuadendam urbem dato, manibus scalas admouit . ac stati m eam moenium partem,in qua nidus ciconiae
357쪽
haeserat,sua sponte labentem animaduertit . itaque impetu praecipue ab illa parte facto urbem intrauit. ac bona ciuium, qui remanserant, militibus diripieda ipsosq; pro cuiusque libidine conflictandos permisit. Di- currentibus autem temere ad praedam, caedem,ituprumq; militibus mulier summo loco nata, Digna nomine, facinus, si animi magnitudinem intuemur,in primis memorabile edidit. nam, cum esset, ut formae excellentis , sic pudicitiae singularis, ne in manus hostium veniens ludibrium fortunae perserret,ex edita turri, quae aedibus suis imminebat, se in subiectum amnem Nati ibnem capite obuoluto proiecit, itudiumq; muliebris conseruandi pudoris memorabili in primis exitu declarauit. Direptis bonis, templis inde, tectisq; publicis, ac priuatis incendium est illatum,urbsq; ad deterrendas exempli foeditate finitimas ad solum euersa. ex civibus alii captiui in potestate hostium remanserunt, alii tormentis excruciati vitam misere finierunt. reliquos S: quidem copiis, ac nobilitate praestantiores incolumes insilia Gradus excepit. Atque hic quidem urbi nobilissimae, & quae ad id usque temporis claustrum Italiae ad uersus irruptiones barbarorum firmissimum,&semper inuictum extiterat, Augusto mense exitus contigit. Aquileia capta,atque deleta tantum inde proximae prouinciς pavoris iniectum,elhut urbium eius potiri, haud magni iidmodum negocii fuerit. Quamobrem Concordia, Altinum,Opitergium, Patauium,& Ateite, quae prope tum aestuariu , eximiae, atque inueteratae nobilitatis oppida, attingebant, cimbus plerisque ad insulas, quas diximus, properantibus primo aduentu,praesidiis deditis, in potestatem cesserunt. captaq;, ac direpta,subiectis facibus,diro, ac prope hosti, bus etiam ingrato spectaculo conflagrarunt. Maritimis his oppidis expugnatis,non recto cursu,sicut opinio fuerat,ad Padum processit, ut Romam,quod in sermone iactabat, appeteret, credo,quod Aetium armatum ibi obuium extimuerit, verum ad dexteram conuersus sese intra Padum continuit,atque uni praedationi, ac vastationi, ut videbatur, urbiudeditus mediterranea Uenetiae oppida Taruisium , Vicetiam,Verona, Mantuam,Cremonam, Brixiam, Bergomumq; petiuit, & capta, ac pari
ter militari populatione exhausta subuertit. Transmisso inde Abdua Liguriam ingressus eandem urbibus eius intulit labem, Laudi, Como, Nouatiae, Vercellis,E roediae, urino, Mediolano,ac Ticino.quarum omnium populi formidine costernati relictis oppidis ad montes ferme,& loca situs dissicultate munita confugerant. Inde, ut addit Diaconus, inelite ia,ut opinor, hieme Padu sine impedimento traiecit. atque occurrentes Aemiliae urbes, Placentia, Parma, Regiumq; subinde adortus nulluite in eas exitu hostilis seritatis omisit. Ia omnia,quae intra A peninu,&
358쪽
l Alpes erant, fuga, populatione, caede,seruitute,incendio, & desiperatione repleta erant, nullas mali facies aberat, nefaria per omnes ordines, sexus,& aetates barbarorum auaritia, crudelitate, ac licentia peruagante, cum uir,illa tempestate unicus ac bello princeps Aetius opportunii auxilium reliquet iam iam periturae Italiae attulit. Is maximum iampridem exercitum ex Romanis, barbarisq; contractum habebat, ita ut ex aequo
cum Attila iusto confligere proelio pastis, qui copias iam praeda graues,
ac fame, morbis, atque algore affictas, & domum repetere cupientes, trahebat. Itaque,cum iam alter annus prQcederet, quo Opilio, Vincona lusq; constulatum gesserunt, cernens illum recta per Aemiliam incitato Romam versius impetu contendentem, si aperiora Alarici tempora, quibui adhuc nihil fuerat trillius,auersatus, aci prouinciae fines occurrit,summo proelio, si opus esset, decertare paratus, atque Aemilienses campos, non minus, quam Catalaunicos, clade Hunnicat a signes polleris proditurum confisus. Attila interim,relicto Regio, Mutinam victorem,insb- lentem exercitum VII Kal. Februarias duxit. Expectabant ciuesn liri suspensis , ac trepidantibus animis vltimum in foras ipsorum urbis excidium, atque,omni humano deplorato auxilio,imminentem pellem auertere,supplicibus solis ad Deum iussis precibus, contendebant,cum repente,quasi caelo auditi, praeter opinionem omnium voti sui compotes stat essem. siquidem Attila ut Tricassibus in Gallia virtute episcopi S.Iupi pepercit, sic Mutinam in Italia meritis S. Geminiani intactam praeteriit, neque hostili ullo detrimento affecit. Itaque ecclesia Mutinensis merito hodie quoque sestum accepti huius a sancto suo antillite beneficii diem,VII Kal. Februarias, solemni pompa concelebrat,
praeclaro pietatis,ac religionis exemplo iampridem a maioribus instit to. Haud longius inde progressus Attila, pede, opinante nemine, rettulit,atque exercitum ad Padum reduxit, Aetio acriter in tergis initante,
atque extremum δgmen cςdibus, ac terrore pretinente . traiecit autem
Padum, qua parte in ipsum Mincius influit. qui locus frequenti populorum ultro, citroq; commeantium transitu erat insignis, sine dubio maximis incommodis ab exercitu Aeliano assectus. Cum autem ρο-
ilia iid Mincium trans Padum iam securus ab Aetio posuisset, atque adduc ferocia de ad orienda Roma verba iactaret, a suis circunsus is ducibus,domum, ut dixi, spectantibus Al admonitus, ut conatu illo , consilioq; destillaret, nemor Alaricum regem Gotthorum, postquam R I mam diripuisa , foedo naufragio deformatum paucos. dies superui Interim Valentinianus, receptu Attilae cognito, paullisper re-4lipirare, ac quasi ex c cis seruitutis tenebris lucem aliquam libertassis l
359쪽
coepit aspicere . itaque legationem de pace mittere ad Attilam,tanquam omnia aequioribus iam auribus accepturum,constituit, ac Loonem pontificem,hominem non maiestate solum, sed etiam state venerabilem ad id muneris legit, adiectis mandatis, ut quacunque conditione posset, A tilam non solum a progres ione auerteret, sed etiam ad Italiam primo quoque tempore relinquendam impelleret. Haud respuit in tanta rerum asperitate laborem ullum egregius pontifex,sed ,comitatu honestissimo sumpto,quam maxima potuit, ad eum celeritate contudit. nactus lipstim ad Mincium, ut proxime, cpi sidentem, ac sieua adhuc secum de petenda Roimcuq ilia volutantem, se venisse a Ualentiniano legatum ostendit. Non potuit homo non minus moribus, quam genere barbarus,iam sancti, tamq; venerandi antis litis aspectu non grauiter comm ueri. itaque benigne, atque honorifice illum excepit, & libere, quae peteret, expromere iussit. Quibus tum verbis pontis ex non solum optimus, sed etiali disertissimus caussam Italiae, Urbis, atque Ecclesiae Romanaporauerit,ac quemadmodum regis barbati pectiis dicendo versarit, nemo prodidit antiquorum. neque ad ea ex ingenio confingenda, quod quida nuper poetar im more secerunt, nobis veritatem consectantibus stuppetit animus. cum hactenus nihil, nisi ex vetustis sumptum auctoribus, a tulerimus. quod constat,ille hominem ferum, atque ab omni religione auersum graui diuinaei uilitiae commvmoratione adeo permulsit, ut ipsum adhuc quibusdam quasi facibus inflammatum ad cupiditatem scelerati facinoris obeundam, promisso annuo tributo, ab eiusmodi consilio reuocarit. Additur res auditu mirabilis, Attilam non tam grauissima Leonis oratione placatum,quam aspectu alterius viti Leoni a tergo assis lentis, atque ipsi gladium, ni obedientem se gereret, intentantis, fuisse perculsino. quod ipse pollea diserte consellus est. nam, cum alius reprehenderetur, quod tam facile ponti scis Romani nutui, auctoritati m cesssisset, respondit non se illum fuisse reueritum, sed alterum pone illuna inhabitu sacerdotali altantem isorma augusta,& canicie venerabili praeditum,&dilbicto gladio libi mortem,ni dicto audiens esset, acerrime minitantem. illuna autem Petrum principem apostolorum fit ille noliti merito crediderunti Vulgo etiam inter Hunnos sermo increbuiti, Attilae serociam a duabus tandem feris suisse perdomitam, Lupo in Gallia, & Leoilei in Italia,cum Lurum Tricasinum erit copum, & pontificem significate Leonem vellent. Ita, motii a Mincio castris, Noricum versiis iter sus pit,ne per loca ruinis strata, agrosq; recenti adhuc igne fumantes, a quὸ ab omni genere alimentorum inopes exercitum pretiosa potius, quam necessaria praeda onustum reduceret . atque inde, transmisso D nubio
360쪽
. O Liber Tertius decimus. 3 si
nubio in Scythiam suam peruenit, fama saeui praedatoris polias, quam constantis bellatoris, relata. H c, quae de irruptione Attilae in Italiam scripsimus,paucis verbis Iornandes in Annalibus attigit: Attila, inquit,li
recollectis virgus, Aquileiam mima σna diu obsessam capit. ac circumquaque praeridis, di caedibus furibundus hacchatur. ad quem Valentinianus Imperator papam mittens, acem cum euecit .exercitiing eiusfameleste, morbo,caedibus insuperabin
Aetio attritus,et m rmerti focis . pluribus vero in eo libro tradidit, quem de irebus Geticis sin insit. Ceterum haec ut noua, sic miserabilis admod ma Venetiae, Ligurias, v que Aemiliae, quae adhuc si ab Imperii tutela orrnibus bonis florueram, calamitas accidit. neque enim Auricus citerioris. sed ulterioris ualies Vrbes attigerat, quas hac impresiione Attila contu las prorsus, laceratasti e liq iit. Qitare,profecto illo, populi tanta barbarolum mole leti ali, alacres statim omne suum ad accepta suppellectilis damna resarcienda, Se tectorum iacturam quoquomodo reparandam itulium contulerunt. Nam qui ad montes,insulasve distugerant , alioue quo dilapsi formidine luerant, reuocati urbes pristina frequentia cinlebrarunt, de captiuos quos potuerunt,uel ingenti pecunK magnitudine redi mere deinde conati sunt. in Venetia tamen Aquileia, Concordia, de Altinum, licet episcopis ad ecclesias suas administrandas reuersis, nequa' quam; Opitergium, Patauium,S Ateste, qgre admodum, restituta sunt. Id autem, quis tandem occulta Dei consilia prouiderer bono tu da quasi: Ital fato euenit. Etenim hoc pacto urbs clarissima Venetia tum est conditat dissicillimis aliquando temporibus veterem Itali dignitatem representatura,ac fortiter quissimum aquilonarium hostium
impetum exceptura. Harum nanque ciuitatum primores, qui ad insulas confugerant, tam crebris,& tam Quis barbarorum impressionibus costernati,cum patrias sedes sitas crematas, agrosq; vastatos viderent, domicilia in insulis sibi perpetua statuerunt. ac,communicatis conliliis, non solum rationem inierunt, qua se aduers is immanem incursantium hostium libidinem tractanda re maritima tegere sir, sed etiam creatis magistratibus,quos Tribunos, Cassiodoro te fle,'vocarunt, certa inter se re p. instituerunt. quam usque ad Caroli Magni ten Pu tenuel unt. a quo armis petiti ex omnibus insulis in unam ferme,quam nunc Incolunt, Riuum altum migrarunt. Quo casu egregie, prosperri; destincta ciuitas belli, pacisq; studiis pro temporum ratione coicndIs ad eam opum amplitudinem creuit, ut iam cum potentii ἐimo quoque rege eQuo marte terra,mariq; armis confligere non totum possit, sed etiam ausit . His ex .ccptis reliquς ciuitates suis quςque episcopis auctoribus, arque adiutoribus sacras,& profanas des restituere, & pristinum eis decorem reddere GG propera