장음표시 사용
461쪽
munem ab erroris periculo in dijudIcanadis ejusmodi factis. Dchent isitur homines E secta modeste confiteri errorem suum, debent bona fide agnoscere se per annos amplius quinquaginta obstinato cum summa fidelium omnium offensione disputasse nixos eo principio, quod N pestilens est & non potest defendi; debent denique ossensionem illam ecscandalum ultro ac demissis animis repa
a. Uidimus altera hujus operis parte, Ecclesiam pariter esse immunem ab erroris periculo in decretis illis generalibus, quibus textus aliquos seu longiores seu breviores damnat, spectatos secundum se, quantum pertinent ad depositi conservationem & ad fidei nostrae normam, seposita qu stione de mente scriptorum Propria ac personali. Atque haec infall, bilitas etiam magis elucet, ubi Ecclesia in fidei prosessione postulat fide internati certa credi damnati textus haereticit rem, atque hanc fidem iubet solemni iu-
rejurando confirmari. Sane manifestum est eiusmodi decreta generalia vim omnem canonum atque auctoritatem obtinere, cum ipsi canones nihil sint praeter damnationes textuum comparatas ad depositum fidei adversus textus illos pestia
462쪽
lentes conservandum. Eadem prorsus est textuum dogmaticorum ratio, qu rum alii breviores sunt, alii longiores. Eadem prorsus Ecclesia utrosque damnat, atque in utrisque damnandis eamdem auctoritatem . eamdem censurM Notam usurpat. Eadem prorsus est materia , eadem forma iudicit. Eadein Εcclcsiae necessitas, idem usus, siquidem textus longior est etiam pestilentior adversus fidem , quam brevior teXtus.
Eumdem sibi Ecclesia finem proponit
in utroque illo textuum genere dam nando , siquidem utrobique vult pariterdi haeretico sermoni contradicere , qui cancer serpit, & propositionem contradicentem astirmare, tanquam quae sit
de fide. 3. Tertia parte demonstravimus hanc Ecclesiae infallibilitatem, vel hominibus e tecta satentibus , pertinere etiam adtextus sanctorum Patrum, aliorumque scriptorum privatorum , eX quibus traditio coalescit, v. g. ad textum sancti
Athanasii de Verbi divinitate, ad textum sancti Cyrilli de unitate personae cum duabus naturis in Christo, & ad textum S. Augustini de necessitate gratiae interioris. Manifestum est non posse Ecclesiam esse immunem ab erroris periculo
463쪽
in approbandis textibus iis, quibus vera traditio constat, nisi sit quoque ab omni erroris periculo immunis in iis textibus rejiciendis, ex quibus salsa traditio emcitur. Hos ab illis secernere non potest. nisi quatenus eos inter se pugnare intelligit. Deinde generalia decreta cum illis longioribus textibus quos damnant, non minus pertinent ad saeculi sui traditionem , quam canones cum textibus brevioribus quos pariter damnant, ad aetatis suae traditionem pertinent. Ostendimus praeterea, etiamsi daremus hominibus e sed a totum illud quod postulant, scilicet quaestiones de texti-hus dogmaticis ad solam disciplinam pertinere . nihilominus Ecclesiam fore ipsis
etiam satentibus, vera infallibilitate praeditam in rebus ejusmodi stituendis, quae prosccto spectant ad disciplinam, ad ex
ternam admιnrstrationem, ad rectum or
dinem morum quibus populorum salus Procuratur. Enimvero i. nihil aeque is cit ad rectum ordinem insormationem. que morum, quam non exigere fidem Certam eamque jur urando testatam haereticitatis teXtus cuiuspiam, si textus ille tam purus est . quam sancti Augustini textus. 2. Nihil est quod bonis moribus tam adVersetur, quam jusjurandum
464쪽
vanum ac temerarium, nixum ea aucto Titate quae obnoxia sit errori, ad assirmandum merum factum momenti nudius,& quidem in controversia merae criticqPropria. 4. Parte quarta ostendimus quartum Concilium, quintum, seXtum , septimum, synodum Martini I. summi Pomtificis, Constantiense praetera Concilium ac Tridentinum hanc in dijudicandis textibus infallibilitatem agno vi sie , imo ic sanctam Sedem fatentibus homi nibus e secta hanc eamdem infallibilitatem ipso usu adhibuisse, hanc verbis apertis, si proprio ac nativo sensu suis mantur, declaravisse, denique Episcopos quadringentos di amplius publicis
instrumentis per annos sexaginta eamdem infallibilitatem docuisse seu verbis ipsis, seu verbis aliis roboris ejusdeui. quae eludere nemo posset nisi ea per
summam indignitatem misere contor queret. Atque haec nos deducimus i Nipis illo opere, quod ad nos refellendos
conscriptum & comparatum est. Frustra vero scriptor ille aggrederetur argutas quaidam & captiosas uisputationes ad tam breves tam qui firmas argu- mentationes opponere. Nos idem illi
dicemul, quod Juliano sanctus Auguri
465쪽
stinus. Apparet te propterea irrisse quodHxi, vel potius te irridere finxisse , ut his
qui te non intelligunt, videreris dicere alia quid , cum diceres nihil.
Non potest ille vere ac serio quidquam nobis reponere, nisi aliquid ex histribus emciat. Primum est, ut revocet consessionem illam suam, quae fuit pariter Arnaldi & caeterorum hominum hsecta consessio, atque adeo defendat, Ecclesiam posse & ipsam labi & nos inα ducere in errorem in omnibus symbolo-rtim suorum canonumque textibus. Id vero quid est aliud nisi fidei nostrae nommam atque ipsa sundamenta convellere pAlterum est, ut breviter ic clare de monstret breviorem textum qui canone damnatur , toto genere differre a textu longiore qui damnatur decreto generalibus. Tertium foret, ut ostenderet, quod quidem facere non posset, nisi pugnaret ipse secum, Ecclesiam errare posse in iis quae pertinent ad disciplinam, ad externam admιnistratronem, ad rectum ordianem , ad mores ipsos, in quibus erraret profecto si nobis imperaret jusjurandum vanum, falsum , temerarium de mero facto momenti nullius in ea controversa quae tota sit criticae. Nisi unum ex
his tribus respondeat di quidem clare,
466쪽
breviter, distincte, non jam respondera censebitur , sed jactare se pueriliter ad
sucum lectoribus parum attentis di praejudicio laborantibus faciendum.
Atque ut haec tota controversia quo
loco sit penitus intelligatur, quinque ΠΟ- ponendae sunt variae sententiae & quasi ystemata. I. Sententia eo redit, subscribendum esse formulae, jusjurandum addendum, fidem certam habendam de Iansentani textus hereticitate quam Ecclesia decrevit, quia non potest Ecclesia nos in ejusmodi re fallere. Haec sententia nititur promissionibus Christi, qui se pollicitus est cum Ecclesia futurum omniabus diebus usique ad consummationem se culi, & quidem docentem omnes gentes,
hoc est, condentem symbolorum canonumque di aliorum generatium decretorum textus ad dijudicandum sermonem,
qui sacro fidei deposito vel consentaneus est vel distentaneus. Haec sententia nitiis tur apertis quarti, quinti, sexti. septimi Concilii verbis , nititur synodi Martini Papae & Concilii Constantiensis ac Tridentini Concilii decretis. Nititur postr ma Sedis Apostolicae Constitutione, di solemnibus quadringentorum & amplius huius aetatis Episcoporum instrumentis,
467쪽
quorum verba si religiose proprio ae naativo sensu accipiantur, clare, vel fatente nostro adversario. significant auctoritatem hanc ab omni crroris periculo se junctam. imo dc haec sententia nititur ipsa rei evidentia , quandoquidem est meridiana luce clarius, frustra sere Ec
clesiam insallibilem in cogitando, nisi sit pariter insallibilis in loquendo, sive in
cogitationibus suis verborum ope definiendis ac transmittendis Tota haec do chriuae series simplex est, cohaerens ac sibi perpetuo constans, accommodata est ad frangendam humanam stiperbiam. nullum ipsi locum aut eflugium relin quit. Conciliat mentes omnes inter se, quia persectam omnibus & sine ulla exceptione Obedientiam imperat. Iuris Conotroversiam facit ex ea quae dicitur Controversia tutam ac definitam. Tol- lit ostensionem omnem , quam ex diu putationibus oriri necesse est. De hae
infallibilitate sic loquitur Illust. sanish1ε ειιινε Pontii Episcopus. Ultro fatebor senteno' tram tuam esse piam. . . mo ω illud addam ....fore Pasioribus jucundum, atque etiam non parum utile, mentem humanam tene re quali arcti mis religionis vincutis con
strictam , ut fracta ac deposita superbia quibuslibet Ecclesia decretis obsequi condisefM. Ipsi
468쪽
Ipse obsequiosi silentii dessenser haeo
habet et Fateor hanc infassibiluatem fore p. 1 II percommodam ct peroportunam. Esset ea sane brevis ac facilis controdiersiarum mmendarum ratio. Fatetur idem scriptor
nullum adnud formulae fulcimen er Arma mentum siubministrari posse, solum se &grtimum prancipium, quo sancita Sedis &Episcoporum omnium ratio possit approbari. Quid igitur attinet promissionum
divinarum verba, traditionemque totam malle turpiter contorquere, quam agnoscere auctoritatem eam, quae tam utilis
est ad frangendam mentis humanae sevis perbiam , quae tam commoda est, tam oportuna, quae tam brevis est ac facilis
controversiarum sniendarum ratιo, quae
tam aptum fulcimeu , Iam legitimum principium subministrat ad totius Ecclesiae rationem approbandam Z Unde vero illa arrogantla, illa asperitas, illa tanta pervicacia . ut ne cognoscere quidem, atque attente perpendere velint ullum ex iis scriptis, quibus illa tam oportuna doctrinae series proponitur ac probatur Altera sententia est Politicorum e sceta quos viros honestos atque urbanos Arnalis dus vocabat. Hi scilicet mundo simul ac Deo servire, & conscientiae leges cum
politicae legibus conciliare student. Qua,
469쪽
re ad hanc rationem confugiunt, quae secum ipsa pugnat, & stare prorsus non potest. Volunt in illud quod non cretadunt sic iurare , ut tamen absint a Per jurio Volunt certam atque absolutam fidem repetere ab ea auctoritate quae obnoxia sit errori, atque adeo incerta.
Nullum est , e quatuor systematibus cum primo pugnantibus, isto systemate absurdius, nullum quod minus deflendi 'queat. Hoc qui tuentur, possunt quidem verba proferre, at sensum ullum verum animo & mente complecti non pollunt. Ιmo ne attendunt quidem ad vim ac sensum eorum verborum quae proserunt. Prima logicae rudimenta satis nos docent nullam fidem certiorem esse
posse, quam sit illud motivum seu aris gumentum quo solo nititur. Itaque si ponatur nihil esse aliud quo impellamur ad credendam haereticitatem lansentaniteXtus, praeter auctoritatem obnoxiam
falsitati, fieri prorsus non potest, ut qui ea sola auctoritate ductus credit, non
timeat ne ab illa inducatur in errorem. Ea auctoritas cum in verum pariter ac salsum propendeat. manet incerta per se ac dubia. Non potest igitur parere fidem ullam certam , atque absolutam.
Signum esstfallirile, a quo sanctus Thois
470쪽
nias censet intellectum sine aliqua inordiis natione movers non poste. Imo ne positum quidem est in potestate intellectus humani factum aliquod assirmare & testari tanquam certum, quoties movetur
ejusmodi βηο fastibili, incerto atque ambiguo , nisi sibi ipse imponat ac se deludat. Qui ab eo argumento quod per se
incertum est, fidem certam Hicere tentat, is tantumdem facit, ac si circulum ex triangulo, & lucem e tenebris erue
re tentaret. Qui sic disputant, ne intelligunt quidem setis ea quae proserunt. Tertia sententia est hominum molliorum 4 steta. qui tandem eo de venorunt, Ut in formulae jurejurando probabilitatem sibi sequendam arbitrarentur. Talis est Theologus ille qui Leodiensis dicitur. Isi Probabilisia, quibus sectae pars longe maxima continetur, id volunt, non licere iurare in haereticitatem JansentaniteXtus, quia Ecclesia cum non decreverit se esse immunem ab erroris periculo in il id haereticitate dijudicanda, eam reliquit inter illa qua non certusime constant.
Nihil aliud, inquiunt, assirmatur iureiurando , nisi sinceritas qua haereticitas illa creditur. Quare iusiurandum non est de veritate illius quod venit in controversiam, sed de sinceritate qua illud qua-