장음표시 사용
141쪽
si non seivisset, aliter manifestando eontinuabit, et augebit injuriam. Itaeit. DD. . Num manifestine recretum eis peccatum per 3e strave, quando quis est Iesitime interrogatus a Iudiea pR. Minime, quia per secretum ipso est obligatus ad non loquendum, quoties lietio seri possit: hine si quis delictum secretum cognoverit , et Iegili.
me est interrogatus a Judice, tenetur illud manifestare , etiamsi fuerit so- Eretum eum juramento promissum, quia nou se obligavisse censestur ad rem illicitam, ol juramentum non est vinculum iniquitatis. Ita Salmantieenses, Sancheg aliique.
do secretum sibi commissum R. Ex multipliei. Ei I. Ratione parvitatis materiae. II. Ratione imper. Relae advertentia . III. Ratione justae causae, ob quam quis etiam a veniale excusatur. Hinc advertendum , quod justa causa sit bovum spiritua. Ie, vel temporale, magni momenii, lum illius, qui commisit secretum, tum communitatis, lum etiam innocentis, bonum enim publicum, vel jus innocentis , ad cujus defensionem revelatur secretum, praevalet juri quod habet alter ad tecretum, et obligatio ad servandum secretum censetur promis. sa, modo nulla ex praedictis conditionibus intercedat. Ex his inseras I. Graviter peccare, supposita gravitale materias si sei. I ieet arcanum sil gravis momenti, vel inde grave damnum Proximi, aut gravis discordia sequi potest in eum, qui Proximi secretum explorat, v. g. auscultandd ad ianuam, literas aperiendo etc. Item Superiores, Consiliarios, Medicos, Advocatos, imo Amicos, quibus commissum, vel nolum est secre tum , illud revelantes, et si damna oriantur, teneri ad restitutionem: quinet omnes alios ab altero alienum secretum accipientes , etenim isti etiam
tenentur ad secretum ex tacita conventione.
II. Non solum quis non tenetur ad secretum, verum etiam tenetur pate- tacere eos qui salsa dogmata occulte spargunt, vel aliquod malum moliun. tur contra bonum commune, vel contra etiam privatam personam, etiamsi juraverit non revelaturum, nam iuramentum illud, utpote contra obliga- tionem naturalem invalidum fuit, et illicitum. III. Si quis Oeeullo impedimento obstrictus a matrimonio revocari non possit, nisi, canonice denuntietur, licita orii denuntiatio secreti ob Sacramenti reverentiam, et peccatum evilandum.
De Oblisatione restitutionis ratione homicidii, mutilationis, etc. . Num homicida, vel mutila or ad restitutionem ιeneatu pR. Pro vita hominis liberi praecise, vel mutilatione, vel cieatricis deformitate non teneri restituere, eum ista sint bona altioris ordinis, quae pecu nia aestimari non possunt, liberum enim eorpus nullam reeipit aestimationem. L. ult. D. do his, qui effuderint ete. Dixi, pro vita, vel mutilatione etc.,' quia si laesus sit servus alienus, eum hic pretio aestimabilis sit, pro rius 'ita, vel mutilatioue restituendum
142쪽
est domino, quantum vendi poterat. Dixi, praciae pro vita, rei mutilasio. no; quia ratione damni ex illis illati restituerct tenetur totum illud damnum, quod ex vulnere , vel morte Seeulum est, ut palet Ex Exod. II. Idem ha holup ox cit. L. ult. D. de liis qui effudorini ele. ubi dieitur: cum Meririo minis corpus eae eo , qtiod dejectum es sum re erit, laestim fuerit, δε-dem computat mercedea Medicis praestitas, ceteraque i endia , quae in curatione facta mnt, Praeterea Neras , quibus cavit, et cariturus est ob id, quod inutilis jacιus est. Cicatricum autem, auι deformitatis nul-M fι aestimatio. Ex quibus colligitur, quod laesor teneatur solvere integras impensas pro laesi curatione facias, compensare omne lucrum cessans, ei omnia damna realia ex homicidio, mutilatione, vel laesione secuta; quia ipse suit injusta causa tot damnorum. Alii tamen aliter Sentiunt, asserenisios ad restitutionem pro vila, ac muli latione quemlibet laedentem leneri arbitrio prudentis, quia si restitutio fieri non potest, prout debet, facienda esl, prout potest. Q. An sit restituendum illud luerum , quod probabiliter sperabatur, si proptere homicidium, mutilationem etc. eessaverit R. Maxime, exceptis expensis, quas ipse consumpturus erat, si vixisset, aut sanus suisset, quod lucrum quidem cum posset multipliciter impediri , non valet, sicut lucrum in re. Bine non est restituendum , quantum laesul lueraturus erat, eunti Sit incertum, et variis modis impediri possit, sed quantum judicio prudentis valeat spes lucri , specialis omnibus circumflautiis. Ita Lugo, Salmanti c., aliique. . Num restituendi sinι sumptus funebres ΤR. Minime , quia aliquando isti erogandi erant Excipe lamen , si oe sione nee is illatae majores sum plus facti sunt; tunc enim occisor lenaeue compensare illos , qui superadditi sunt ratione ne eis illatae , quia illorum ipso est injusta Causa. Q. Quibus haeredibus homicidae restituere tenentur pst. Vel loquimur de debilis realibus ab homicida ante mortem oecisi eout raelis, pula de expensis curationis , de luero omisso post aliquot dies post vulnus, de pecunia solvenda propter remissionem eum Iaeso conventam,et dieo ista lenori restituere haeredibus iam ni cessariis, quam voluntariis , selli eat non tantum filiis, ac parentibus , qui laetunt unam personam cum oeciso, sed etiam aliis, quia ista non debentur ratione alimentorum , sed sunt debila realia contracta ante mortem, quae procul dubio debentur quibuscumque haeredibus, qui sueeedunt in omnibus juribus defuncti, quas dum viveret, habebat. ε el loquimur de alimentis, de lucro cessanie, vel damno emergente post mortem, et dico, quod homieida teneatur restituere, sive compensare illa haeredibus suis, sive neeessariis, quia faciunt isti unam personam cum defuncto. Hinc occisor Titii eompensare tenetur omnia damna saeta uxori, stras , ac parentibus Titii , quoad alimenia , eum ipse suerit injusta eausaporum damnorum, et de celero uxor, filii, ae parentes jus strictum habe bant ad alimenta percipienda ab occiso, eum censerentur una personaeum occiso , ideoque jus habeb8nt jus ad lucra , quando occisus eos ale-hat sua industria, et arie; nam si honis alpha l. eum haec bona remaneant etiam post oecisionem, occisor ad nihil lenetur eum revera damnum non
143쪽
intulerit. Praeter uxorem, filios, ne parentes oecisi, aliis Oeeisor nihil ro. stiluere debet, etiamsi occisus illos alebat anto mortem , nam alebat ox li. beralitate , non vero ex justilia , adeoque nulla injuria eis illata est quoad alimonia. Less. Larman, Slampo. Q. Quid si occistis antequam moreretur, Deerit remissionem Oeeisori R. Talis remissio non importat romissionem damnorum realium , quae injuria sequuntur, sed remissionem odii, Be rancoris, actionis, et poenae. Quod si occisus omnia remiserit occisori valida est remissio, excepto jure , quod habent filii, uxor, parentes ad alimenta , quia hoc jus non pertinet ad occisum, sed ad filios, uxorem, parentes , unde quoad hoe jus nulla es.sel condonatio, nam haec seri debet de re propria. Q. Num occisor reneatur solvere , quae occisus debeat suis creditoribus 'R. Teneri, quantum occisus probabiliter judicio prudentum erat soluturus , si bona ejus extantia non sussiciant ad omnia debila solvenda , quia ipso fuit injusta damni causa. In quo est advertendum , quod hoc sit detra- Itondum ex iis, quae sunt haeredibus necessariis occisi restituenda, aut de quanti late eoaepe usanda lucri cessantis, si occisus suo arti sieto, et familiam aleret, ac praeterea debila suis creditoribus esset soluturus. Ita commuis
. Num teneatur ad reaιuutionem , qui alium oecidia causa suas de fensionis
R. Non teneri, quando fuit commissum homicidium cum moderamino inculpatae tutelae , quia hoc damnum imputatur occiso, et quia in damniscatione requiritur culpa Theologica, quae in casu non habetur. Ita communiter.
O. Num teneatur ad realautionem , qui alium in duello riderit, si
damna inde sequantur ΤR. Si provocatus pro voeantem occiderit, dieo eum ad nihil teneri; quia provocans illum iuvitavit ad sui occisionem , et proinde videtur consensisse in ipsa damna oborta , ne renuntiasse juri suo , et provocatus invo-Iuntarie videtur accessisse ad homicidium. idem dic, quando duellum fuit
utrique voluntarium. In utroque tamen casu , excipe damna illata , quoad alimenta uxori, filiis, ae parentibus, quae compensandae sunt, nam ad oecisum non perlinebant, ac proinde non possunt censeri tacito remissa. E. ei po porro damna creditoribus illata , si debita, sicut alimenta , solvebaα-tur ex lucro , et indu Alria oecisi. Et e contrario tenetur ad omnia d4mna, quando provocans provocatum occidat, quia voluntario ad duellum descendit, ei lion solum ad vim repellendam , sed potius ad inserendam ;d uno enim provocans habetur lamquam injustus aggressor.
. Num ea homieidio eas li oriatur obligatio restitutionis ΤR. Vel loquimur do homicidio inculpato commisso, et mero casuali , et dico, quod sicuti vacat culpa, quia voluntarium non est, sic et non inducit onus rostitutionis. Vel loquimur de homicidio culpabiliter commisso, et mixto casuali , hoc est volito saltem in causa , et dico , quod sicuti peccatum hujusmodi homicidium est, ita et importat onus restitutionis, cum snerit illulpeccatum Proximo iniuriosum, et damnosum, ideoque contra justiliam com
144쪽
o. An teneatur ad restitusionem qui putans oecidere Collum, Oeeidudissem, quem invisisibiliter putabat esse Sellum IR. Maxime , et patet ex L. I 8. D. de injue., nam revera voluit injustis Occidere hunc hominent individuum . queui credebat Crium , ae proludo huic homini injuriam . ae damnum intulit. An lotiae. . Num heredes occisoris leueantur reatituere , quando sessior puniatiar Moenia c. iIis R. Maxime , quando jam supersunt bona, Θx quibus possunt restituere , quia heredes su edunt in omnes obligatio ues reales defuncti, hicut in omnia ejus bona, et jura, per mortem e uim non tollitur obligatio eoinpensa di davina, sed solum puuitur delictum eommissum. Ita comitiuuiter.
De obligatione realiIulionis ratione stupri, si asilieri. . Ad quta ιenetur corruptor nivinis quando commisis stuprum, vis- stas consentiente pn. Ad nihil teneri, quando hoc fecit absque ulla vi, vel fraudΘ, quia
scienti, et sponte consentienti nulla fit injuria, neque dolus, puella iam euvoluntarie consentiens peccat contrK piatatem Ρarentibus debitam rationis dedecoris , ei moeroris , quae illis inseri per stuprum sponte commissino. Tamen leuetur stuprator restituere damna causata Poreulibus , quia ipsa fuit injusta causa eorum damnorum. Ita Navarra. , Antoine, et S. Auina. R. pari. lit. 5. eap. 6. , aliique communiter.
Quid disendum do ibo , qui preeibus importunis, vel muneribus
inducis mulierem ad consentiendum in aui dosoria ιionem ZB. Probabilius est leueri ad restitutionem , praesertim si preees fuerint conjunctas eum minis, vel metu reverentiali, quia per munora, vel pesces importunas, licet non adimitur libertas, multum tamen minuitur. Cui iliali.
R. Teneri ad restitutionem omnium damnorum honoris, fama , sortunae, inds provenientium ipsis , et Pareulibus, quia ipso suit causa eorum injusia , cap. Si ctit a ult. do injur. Porro debet aliquid aliud dare arbitrio prudentum propter dolorem , et moerorem . quem mulier vi oppressa semper patitur, et propter timorem , ac periculum, ut si conjugala a virotaliter coguoscatur, dimittatur , ac male tractetur. Ita Lugo, Salmantiu . , aliique. Q. Num teneatur in easu eorrupsor desoratam in uetorem ducere, quando momissio mastimonii non suu R. Minime, quia solum debet damnum illae illatum compensare, ad matrimonium non est in casu adstringendum. Quamvis sit saluberrimum consilium illam dueere si possit, ut penitus deflorata ab injuria liberetur. Nota. Quod possit isto talis in poenam eriminis obligari ad eam dotandam , vi ducendam sententia Iudicis , et deflorator obedire tenetur , quia sentensia poenalis justa obligat in foro conscientiae, ut desumitur Ex cap. 3 r. v. II. Exod. Si se eteris quis nivinem nedum devomatam, dommierisque cum ea, dotabit eam, et areisiat eam in uinorem r M. III. IO
145쪽
ox illo nec plum dobet illis dare, atque consul ero spurio do ingressu Heliasionis; quia omnibus mollis, quibus sine dispondio vitae aut famas potest, procuri, re te nolur , ne heredes ratione illius illogi limi filii damnum patiantur. Ita communiter.
Q. Lyrne licitum sititim adulterinum e onere R. Ad evitandum gravem infamiam licitum esse in Orphanotrophio, non aliis publicis lucis, dummodo ita non exponatur, ut possit prolos mori. Hi ne consultum est, ut prius baptizetur , apposita ei schedula de baptismo , ne
Not. Si orphanotrophium , in quo proles illegitima suscipitur, paupersit. et paretiles sint divites, tenentur ad aliquam compensationum , si sacero possint sine infamia. Praeterea tenentur , si possunt, etiam sino insam in , aliquam curam gerere filii expositi, et Sustentationem ministrare, si indigeat, non secus , oc si Don suisset expositus.
adultera, quae non habet spem compensandi damna causam legitimis heredibus , teneatur spurio suum crimen manifestare ad averis tendum damnum mariti, ne Isborum legitimorum R. Ordinarie loquendo non lenetur, quia nemo debet infamare seipsum, Dixi ordinarie loquendo , quia si majora damna sequantur ex Eo , quia proles creditur logi lima , quam sit infamia matris , tenetur mater revelaro dolietum suum, quia in pari, vel majori causa melior sest conditio innocen- iis, quam delinquentis. I a1man, Autoine. Q. Teneturne situs credere matri ricenti se esse spurium pR. Minimo , nam filius juxta communiorem sententiam non tenetur ere doro matri etiam juranti se esse spurium nisi probetur certis argumentis , eum filius sua , et aliorum opinione sit legitimus , ideo nunquam tenetue credere matri , nisi validis argumentis convincatur. Ila Gloss. et DD. , in cap OFeii de poenit. , et rernisf. Puta si mater in mortis articulo conis stituta , susceptis sacramentis , jurejurando id a met. Cuniliasi. m. el unus de restitutione , de qua salis superque dictum.
Si Ir virginem desorasset vi, fraudibus , aut minis, lune lenetur rpsicero tam ei quam patri damna qua' eis intulit in honorem et in bona, dolando eam aut dolem augeodo. Et quamvis ducere eam non thneatur ut di- evnt communi aer iugo Lesa. Salmani. etc. nihilominus bene potest judex ad nuptias in poenam sui delicti eum obligaro juxta textum cop. 1. de is u. ει Mod. eap. 22. Imo quando deflorator non potest alio modo damnum restaurare, ex se tenetur dueere, ut communiter di eunt Lesa. Lugia ij II. - voat Trael. X. Punet. n. aeq. Diuitirco by Corale
146쪽
Salmanι. Bon. Dieart. eis. Contra ad nihil tenetur. r. Si millier jam cor.
rupta erat prius, Ma Ho ob injuriam qua postea Bilaeta est, infamia non romaneret notata. s. Si illa aequo nuberet ac si esset virgo, quia tunc in es- sectu nullum damnum adest, verumtamen advertunt, quod si mulier a viro
male haberetur ob cognitum desectum, debet di florator aliquo modo re- sicere damnum quod patitur. Ad quid autem teneatur si precibus aut donis eam induxisse ly Dieunt communiter Sanch. Leas. Lugo Sol. Vasg. GLm t. eis. ad nimi teneri, modo non intercessissent minae aut timor gravis damni, et tunc die una ne teneri quidem ad totum damnum. Hoc procedituum non adest promissio matrimonii. sed cum promissio inest, deflorator leuetur puellam ducere non solum cum promissio est vera , sed etiam cum est ficta , ut tenendum est cum S. T sma. quem communiter Sequuntur S. Anton. Sanch. Lucto, Lesa. Tamb. Salmant. Croiae, Viva etc. contra pauciores , qui obligant ad reparandum solum damnum ). Ratio I. est quia tale damnum nullo alio modo adaequato reparari potest,nisi matrimo vito. Ratio 2. et haec est potior, et in posterum valehit ad decidendos mullos casusὶ quia in contractibus non nominatis do tit des et hujusmodi, cum alter praestat suam partem, alter, licet siete promiserit, pari or tenetur ex
justitia praestare suam , non secus ac si vero ex animo promisi et, dum hoc necesse est, ut a contractibus fraudes, quae cum dat no communi impedirent commercium humanu in , removerentur. Et idem dicendum eum
Lucto et Satavini. contra Saneh. , si quis sicla matrimonii promissione viduam bonae famae cognosceret. Hoc procedit quoad conscientiam sed quoad forum externum, hic obiter notamus, quod advertit Continuator Tottr-rus, valde utile esse ad impedienda haec tam frequentia facinora, si Episeopi ei Magistratus irritos omnino declararent omnes istas matrimonii proinmissiones etiam juramonio frmalas nisi plane testivioniis, et seripluris validis hae constarent. Limitatur tamen sententia praelata circa obligationem defloratoris sela promissione. I. Si mulier ex verbis, aut aliis cireumflantiis de facili animad- eriere poterat deceptionem, ut esset sicut dicunt communissime Lugo, S. Antonin. Nauar. Silvesι., Salm. busemb. cum S. Thoma si vir esset lovgo nobilior, aut ditior, quia tune sui dicit Angelicus) merito praesumi potest quod mulier snxit aut vesuil deesse, sed revera non decepta est. Quanta autem haec disparilas debet esse, Lessius exemplificat hoc modo: si vir esset filius Magnatis, et mulier silia labri, sed Saneh. Nauar. et S. Antoninus dicunt sussicere minorem inaequalitatem verb. gr. si nobilis sed uonNagitates ducturus esset filiam agricolae aut artisieis. Et idem dicunt prae- sali auctores cum aliis et cum eodem Leas. si vir esset nolabiliter opulen. lior. Item dicunt probabiliter Saneh. Lugo, Leas. Sal. Viv. et alii hoc procedere, etiamsi puella disparitalem ignoraverit; quia si adesset praeelsa cinligatio matrimonii, tunc vir teneretur reddere aliquid excedens aequali-iasi debitae injuriae illatae: onde tunc sussiciei, ut curet reficiendum damnum cum do laudo. Contra si mulier poterat percipere disparitatem , ut supra dici una est, probabilius cum Lesa. S. Antonin. Lugo , Sanch. Sy .ess. adversus alios in non teneri tunc ne damnum quidem reparare, sicut
etiam expresse docet S. nomas loe . ea si e dieeus: m etiam quoad hoe
147쪽
Limitatur. II. Si ex Matrimonio pEss mus timeretur exitus, ut dicunt LusO . Sanet. Γυsemb. Henr0. Olc. Limilatur III. Si mulier remitteret defloratori obligationem se ducendi. cum latis remis o valida sit, licet dissontiret familia, ut probabiliter dicunt Lugo, Lesa. et Lum. dum jus ad ma. trimonium praecipue ad eam spectat, ideoque libere i Ila cedere potest. Limilatur lV. Si matrimoni uni, non posset persei a viro sine familiae dede-eore; nam tunc non tenetur ad matrimonium, licet promissio esset vρra ,
eum lune sit invalida, sicut de re illicita, prout dicunt communiter Lum. rar. Sanch. Rone. Θorer. ete. Sed ut ue teneretur, si promissio fuisset vera, et disparitas tantum esset in divitiis, ut dieetur Torn. II. Traef. XVII. n. 16. loquendo do Sponsalibus. Limilatur V. Si vir adhibet tantum iactus eum virgine ui dicunt Sanch. Navam Lucto, et crotae, quia solita et iis non sunt laniae injuriae, ut inducant obligationem ineundi matrimo- Ilium sicle promissum, nec tanti ponderis ut non ingerant mulieri suspicio-nom setionis: modo exeipitur) mulier non esset nobilis, aut Iaonem, aut modo vir non requisisset, nisi solus iactus, cum nuptiarum promissione, et
propter illos jam patefactos, aut saltem familiaritate divulgala) puella re.
Limilatur VI. Si vir pnellam censebat virginem. sed eorruptam invenio rei, ita committi iter Lum. Sanch. Mim. Rono. Nolaman ; SForer. etc. Et eo casu dicitur juxta sententia in probabiliorem Less., Concin. et Ron. vl. quod vir non. tenetur aliquod dare ratione copulas traditas, nisi ade Set pactio expressa, aut nisi ex tali facto mulier remaneret infamia notatae
sed dieit probabiliter Ubel, quod si ipsa mei suam ignominiam divulgaret vir ne ad aliquid quidem leuoretur. Limilatur VII. Ss ipsamet puella inhibito consensu suae violationi propter fictam matrimonii promissionem re- Pugnaret nuptias contrahere , quin vir non tenetur tunc ad aliud , nisi esset ut recte Oxcipit de Lu o, quod ille simulasset se melioris conditionis , aut illi conditionis aoqiantis, et esset deterioris, quia tune licet, mulier nu- Plias respueret, tamen illo tenetur conspensare damnum majoris dolis, qua indigeret, ut nuberet. Eidem componsalioni dicimus eum Navare. Vasgo Silvest. et Henriq. confra Sanch. eι LASM teneri virum si puella matriamonium non recusaret, sed siti parentes: nam promissio ficta praecipue in-lselligitur lacla ait compensandum damnum. Idem dicimus cum Less. Azor. Nonac. Lusto, Crota adversus Iul. etc. si mulier violationem invita pas- .sa suisset, ct nollet postea nubere ei a quo injuria assecta est Desiorator contra, ut recte dicunt Lugo, Less. et alii non tenetur ad eam ducendam Cum nulla intercessit promissio, nec vera, nec fieta; modo nulla alia via su- Iiesset qua damnum repararetur, et inaequalitas non esset nimia.
148쪽
QUID RESTITUI DEBET OB ADULTER Isai I).
Distinguenda est obligatio adulterae ab illa adulteri. Adultera eum reparare nequit mariti, et liliorum legitimorum da innuiti ob prolem Spuriam, quae nata est, tenetur saltem illud compensare , suis bonis propriis , aul Selirivando illis quae praetendere potest, suis industriis, aut tu ducendo situm, ut Religionem iii grediatur, si sit ad hoc idoneus. Dulsum restat ut rututeneatur prodere delictum suum Respondemus non teneri, cum prudenter timeret mortem , aut iniam iam , et tale suum damnum valde praeponderaret damno viri, et siliorum legitimorum; sed cum damnum reSpective eb Set nequale, aut parum excedens , illa non potest suum celare crimen; ita di eunt communiter Soι. Lesa. Tol. Croiae, Rone. Dian. Samb bor. contra aliquos in. Hinc fit quod adullera debet suum crimen manifeStare. I. Si illa jam sit malae famae apud vulgum, aut ut dicunt Lesa , σι LUIO Ei foemina esset adeo vilis conditionis, ut ejus fama non osset lauti, quanti
alterius damnum. 2. Si secus timeretur da milia luco iii iuulae, V. gr. Si Spurius
Sit perdilis moribus, et suceodere deberet in Principatum. 3. Si illa possut Bine multo damno, Se prodere viro suo, sed rcete lite die lint Lugo et Ir . dissiculter adulteram posse ad id tenori, ii uia difficulter poterit magnam Ve- Tationem evitare , ut insertur ex Cap. 9. do Poeni l. ubi dicituri: Mulieri quae de adulterio prolem siticipit, quamvis id uiro suo timeaι consteri, non esι poenitentia deneganda. Sed contra dicunt communiter L . LesS.IMuc. isor. Croiae, Tamb. etc. quod mater tenetur se prodere filio Spurio , si probabiliter sperare posset illum sibi crediturum, et bonis cessurum. Nec obstat dicere quod amissio famae praeponderat bonorum amis- Bioni; quia cx una parto uoci ost certum quod delicti propul alio apud unuiu et alterum probum sit gravis infamiae, imo non videtur improbabile oppositum ut dicetur Tracι. XL nuin. II. Ex alia parte mater certe tenelu Pad damnum reficiendum, unde quolies certa non est, quod suum damnutu si ι multo mojus damno aliorum filiorum,illa tenetur ad illius reparationem. Sed punctum sistit, quod si lius non tenetur matri in hoc praestare fidem, ut docent communiter Azor. Fillitie Lugo, Less. Lum. Rouc. Mimant.
Nolam. etc., nam nemo tenetur credere testimonio unius, etiam probatissimi, ut habetur eae Cap. Relatum, de Testam . et ex C. Licet de Test . ubi dicitur : Nulla est eausa quae unius testimonio quamvis lectuimo terminetur. Cum hoc expediat bono communi, ut vitentur fraudes quae secus POS sent de facili cominilii. ideoque dicunt Ubel, et alii quod raro potest accidere quod matur teneatur se prodere apud silium,quia raro contingere po test, quod filius teneatue credere matri. Sed si utiquam ea iudicia illegiti. Homo apostol. De. est. Punci. VII. l. v. αεer.
149쪽
v. g. si mater perspicue demonstraret viri absentiam, aut impotentiam te in-pore conceptionis, tune filius teneretur credere matri, et mater sa prodero
apud filium. Hactenus de adultera. Quoad adulterum, ille tenetur restituere filiis Iegitimis iam haereditatem suae proli reliciam, quam alimenta illi exhibita a
tertio anno quia usque ad tertium annum lene lur eam laetare mater, si potest , si autem non posset, etiam tenetur ad hoe adulter. Di eunt nonnulli AA. quod si adulter non induxisset matrem ad prolem supponendam inire legitimos, sed in hoc se negative habuisset, itine non tenetur ad alimenta , aut saltem non ad haereditatem. Sed nos dicimus eum Less. Nol. C. ιan. Conc. Salm. Croiae etc. communiter ad utrumquo obligari; quia illa se in per est causa moralis proxima damnorum praelatorum conjiciendo ad litteram in moralem necessitatem prolem supponendi. Quaeritur x. Adquid teneatur adulter in dubio, an proles sit propria, an virit Dicit Lum. leneri ad damnum pro rata dubii. Sed communiter docent Sol. Nauar. Lu-9O, Lesa. Sane 4. Castrop. Totirn. Conc. etc. ad nihil leneri, quoties nescit certe prolem esse suam ; nam secus possidet matrimonium , et possidet otiam aduller exemptionem a satissaei endo damno. Et idem procedit ut recto dicunt Sot. Saneh. Salm. Trull. ele. si dubitatur inter duos adulteros, cujus sit proles; eadem ratione, quia non potest imponi onus certum pro dubia obligatione. Debet dumtaxat excipi cum Ubel. et aliis, casus , qualido secundus adulter advertisset, quod suo peecato sit causa ipse incertitudinis, ne dignoscatur cujus sit proles: qua incertitudine posita, non potest postea exigi damnum a primo adultero, ideoque hic secundus remanet obligatus ad totum damnum juxta id quod diolum fuit n. M. Quaeritur a. an si adulteri essent opulenti, et mitterent prolem ad hospitale, teneantur ad resectionem expensarum Assemani rabes. GLmant. ete . quia sui dicunt, hujusmodi opera instituta sunt tantum pro pauperibus. Sed probabiliter negant Henr0. Disast. Rod . et Benzι et probabile dicunt etiam Auctores primae sententiae quia hospitalia non sunt erecta solum ob pareulum pauperiatu levamen, sed etiam, ei sorte potius , ad cautionem filiorum ex illegitimo consortio natorum, ob periculum, quod eis subest mortis temporalis, et aeternao, si parentes deberent suis impensis
D. Contraelibus in generari vento iam Deo pervenimus landem ad eas justiliae, ei duris praecopii
Des , quae promissa pacta, et coniraelus in hominum eoua merciis valdaisequuntis dirigunt, et moderantur. Duiligoo by Corale
150쪽
De natura, ἄσι nitione, eι divisione contra tus
Contractus dupli ei modo aeeipi potest, striete, si tale i) Contraelus
stricte Beceptus, qui absolutus, perfectus, Ele. dicitur, definitur ah Ulpiano in L. Labeo D. do verb. signis. Ultro citroque obligatio, seu est duorum vel plurium consensus , ultro citroque obligationem pariens: uti est Pmplio, venditio ele. Contractus usero late aeceptus, qui cum paelo coincidit. Pt comprehendit omnes contractus gratuitos, et alios, in quibus sosum Wx parte unius datur obligatio, uti est promissio, donatio ete. , sic definitur : Conventio duortim obligationem sultem in auertitro pariens. Ad essentiam igitur cujuscumqtie contractus requiritur consensus mri.
tuus, internus, et obligatio. Obligatio desinitur I vinculum juris, quo ne-eeesitate adstringimur aliensis rei solvendae vel faetendae, cui jus Perendi, et persequendi quod sibi debetur altera eae ρarte revondeι, princi p. Insii l. lit. de obligat. Quae triplex est, Naturalis, Civilis, in Mixta. uralia et illa, quae solo aequila lis vivento sustinetur, non adjuta aliquo mindo a jure Civili, ideoque solum obligat in eonscientia si), et ex ea adversusnliquem non datur actio: cuiusmodi est paelum nudum, seu promissio nuda do dando aliquid. civilis est illa, quae a jure civili habet vim, et vinculum aliquod, sed per eaec tionem eliditur , ut nihil exigi possit. id quo non obligat in conscionitar ejusmodi est stipulatio ejus, qui metu induetus, vel dolo deceptus stipulanti promisit, g. r. Instit. lii. do excep. Miaeta est illa, quaa aequilatis, et juris vinculo nititur, actionemque producit efficacem, seu eum essectu agendi, adeoque in utroque soro obligat. . Quaenam requirantur ad contractum, tit valeat 'R. fruatuor. I. Babilitas personarum ad eontrahendum. II. Capae ἰlas rὶ Quod olim tonsilium sesii reIinim duellςsῖmis Galliarum Iur'consultis suit,
ni ita codicis redactione cl. polliter, et Domat vestigiis inbacrorulo doctrinas omnes, quae contractus respiciunt ex Digesti Libris qui sane Iurisprudentiam non iri unam exhibent: immo ad gravissima eontroversiarum momenta rite examinctiada adiumenta abunde suppetunt in colligerent, si in methodum redigerent, idem quoque Regem Nostrum Ferdinandum I. impulit, ut in suis Logibus pro Utriusque Sici .iae Rognonn. 18 I9. serendis ab ipso sonio sanctioqes hauriret, et ad publicam suorum civium utilitatem confirmarel. Quamobrem Iuro Romani constitutio nos de pactis, de oblia soli ombra, de actionibus, de verborum signiscationibus etc., quae Prae celeris jure meritoque optimo Ius communo constituunt, tum quia in pluribus Europae Prin- Cipatibus observantur, tum quia testo cl. Bimt - Priameneu in sua allocutione Nationes omnes in itisco sapientissimis Legibus Rationem spsam veluti ina ipsam inpentre sestiunt, in suo Codice penitus sancivit. Unde colligas hasce doctrinas velnpud Nos vigore , cum obtinenlia Iura proprie, apiisque verbis illis respondeant. Jamvero cum Ggislator Noster nonnullas mutationes in illis induxerit, hinc easo re nostra passim attexendas duximus. ι
a) In Utriusquo Sicilisto Regno inter obligat Iones mere naturales IIIa adnume.
rari potest, quae ex ludo aleatorio oritur, cui Ius Civile non omnino adsistit: pro illius cnim solutione victori aetio donPgatur: art. I 837. Cod. LL. Civ. Excipiuntur vero ludi omnes, qui ad eorporis exercitium influant, quique minime prohibemtur: ari. ISJ8. 'di Coos la