Theologiae moralis institutiones ex Sacris Scripturis canonibus ac SS.Patrum saniorumque doctorum sententiis collectae Paschalis Fulco

발행: 1844년

분량: 285페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

111쪽

oensetur rationabili lor invitus, et lenetur ex earilato permitiere dilationem restiuationis, quando absque suo incommodo potest. Q. An qui habet justam causam suspendendi restitutionem, teneatur mensare damnum memens, vel lucrum cessana sui ereritoris 3 R. Vel loquimur de debilis ex delicto, et dico teneri, quia non est par , ut creditor patiatur damnum ob delictum debiloris. Vel loquimur do debilis ex alio eapite, puta ex re accepta, vel ex contractu justo, et dieo non teneri, quia debitor ex contractu justo tune tenetur damna compensare , quando fuit in mora solvendi culpabili. Quare si fuit in mora culpabili, lenetur ad lucrum cessans, et damnum emergens, quia ipse fuit injusta caussa talis damni. xo. Num cessio bonorum ereditoribus faeta a resti titione liberει R. Minime, quia solum ista excusat a dilatione restitutionis, non autem ab obligatione solvendi, nam Eessio bonorum praestat solum , ut debilis non possit retineri in careere, ut patet ex L. I. C. qui bon. ced. p s. in

qua habetur: Oui bonis cesserinι, nisi solidum ereditor recePerit, non sunt liberati; in eo enim tantummodo Me benescium eenionis prodeaι,-judieati defraganιur in carcerem. Not. Cessio bonorum non habet loeum in debilis ex delicio provenientihus: quia juris beneseium non meretur, qui delinquendo aliis nocuit, sed poenae severitatem , quin etiam veris calue illud L. I. D. de poen.: Ovinon habet in aere, debeι luere in eorpore.

De Causis, quibus eminguitur restitutionis obligatio. . Vuaenam sunt eausae, quas tollunt restistitionis obIigationem . n. Sunt quatuor, scilicet, condonatio, compositio, compensatio, et Prae seriptio. g. I. De condonationa . o. Quid est eondonatio 3 . R. Condonatio est remissio debiti saeta debitori a creditore, vel quoad lotum, vel quoad partem debiti. Quod tollatur obligatio restitutionis per condonationem elare patet, quia remissio creditoris aequivalet solutioni. ita communiter , et D. Thomas a. R. qu. 72. nrt. 8. Ad eriendum tamen ruod condonatio potest esse vel expressa, quando scilicet expressis verbist, vel incita, pula si scripturam debili dilaceravit. L. Si Chirographum. D. de probat. vel ante factam solutionem, scripturam debili ultro debitori reddit, nisi lamen hoc laetum sit per errorem, vel per aliam causam. o. uaenam condisiones requiruntur ad validam condonMionem PR. Duas requiri, scilicet, ut suomino libera, et voluntaria, ei non sit

a jure impedita. Deseelu primae conditionis nulla est remissio debiti saeta per ignoran- .

tiam, vel per errorem, per vim, aut metum, vel per fraudem extorta. Desectu Seeunilae conditionis , est nulla condonatio lacla I. Α vis laiis saeta DisjDoc by GO Ie

112쪽

Σ13 visitatoribus Melegiae, modo non sit do iis, quas sunt neeessaria ad vitam pro illis diebus , quibus visitant. in quo casu visitatores tenentur restituere duplum intra m rasum, non obstante quacuinque remissione iis facta spon-lo. Secus Episcopi, Arehimiscopi, etc. Flum ipsum, ultra praedisιum tempus restituere diserentes , instressum sibi Melesiae semiani interdis elum. Inferiores vero ab ospeio, el benescio noverint,se Sumen3Os,quousque de duplo hujusmori grataιis Ecclesiis plenariam gatisfactionem -- pendant,nulla eis in hoc danlium remissione liberalitate,seu fratia valiatura. Ita rescripsit Gregorius in cap. Laesis. R. de censibus, ex exa t. in VI. II. Condonatio laeta ab inquisito inquisitori praetcxiv inquisitionis, Clement. Aolentes a. do Haeretic. III. Condonatio distributionis saeta canonico , qui Choro non intersuit, Trid. sess. 24. Cap. IS. de reformat. IV.Condonatio facta judici delegato , qui ex causa aecessus aliquid accepit a partibus, praetor esculenta, et poeulenta, et cXpensas necesSarias cap. IT. de reseripi. in VI. Et denique eondonatio lacta ab eis, qui legitimam administrationsem honorum non habant.

. An valida sit condonatio partis debιti , faeis ob simorem torum amittendi creditum Z R. Vel suti saeta per metum, aut fraudem debitoris, et dico esse nullam;

quia non est omnino voluntaria,nam in contractu gratuito requiritur omnino libertas. Vel fuit sacta absque metu , aut fraude ox parte debitoris et dico esse validam , quia est libera et dummodo hujusmodi motus proveniat cx parte creditoris, qui ob inopiam debitoris inducitur ad condonandum ;aliter est nulla. Q. An remissio faela tini eae concurrensibus eum conspisatione ad damnum alterius , ait causa sv iens eae sandi alios a res uisione R. Fol fuit saeta principali, puta mandanti, et dico alios excusari, quia minus principales tenentur in dosectum prinei palis. Vel suit laeta uni ex seeundariis, puta consultori, laudatori ete. , et dico non excusari alios minus principales, licet non teneantur ad partem condonatam , quia isti tenenturtii desectum mandantis, aut executoris pro rata . et unus in deseelum alterius. Si vero facta fuit concausis negati vis, tenentur lunc concausae positi vae, juxta ordinem. Ita La3man , Salmanti censes, aliique.

g. II. De Compositione P. De quibus bonis seri poteri commauso rii. De bonis cortis, scilicet iis , quorum dominus scitur, et de bonis in certis , quorum dominus iooratur. Q. Quid est eompositio da bonis certia rΗ. Εst amieabilis conventio debitoris cum ereditore, remittente ei debitieerti partem. Quae liberat a restitutione ulterius facienda partis jam remis sa , modo libera sit, ei voluntaria, et non a Juro impedita. At si debilum

non est certum , et liquidum , sed controversum , si sequatur convenlio , non dicitur composilio, sed transactio, quae definitiir: metio non stratui m de re dubia , et controve a. Haee etiani liherat ab ulteriori restilusione, dummodo sit oliam volunta',

113쪽

n. Est saeuitas oblenia a Summo Potililleo, qua debitor possit sint ap ullaaje iana incerti creditoris . . . . o. Num eomn itione obligatio tollatur resMutionis IR Tollitur, quando loquimur do bonis incertis, scilicet de illis, quorum dominus, ejusdemque haeredes ignoranti' , quia ista bona sunt ponenda in capsa incertorum , de jure Ecelesiastico , in quo uotest Summus Pon sex dispensare, et eonsequenter sacere, ut debitor sibi per compositionem retineat bona incerta, et ab eorum restitutione eximatur , accedente ausim , Et gravi causa, aliter non potest sibi retinera, et non eximitur ab onere restitutionis. Hinc debet impendere in usus pios, vel in pauperes. O. An Summus Ponti eae possit facere eo ositionem de bonis cerιιS, seu de bonis, quae habent dominum, eι dominus R. Non posse, tum quia Pontifex non est dominus bonorum Fidelium , tum quia quod debitum est duro Naturae, non potest tolli per legem positivam, ideo ue Jure Naturae, debila certa sunt potest per compositionem a Pontifice obtentam lolli restitutionis obligatio , nisi sorto adsit gravis, et jusia causa. Ita Lemius, aliique. Q. A lieatis bonis sibi per compositionem, tita moae aectum exι, δε eomnareι dominus, tenetust ne ad restitutionem pd Maxime, etiamsi omnimodam adhibuorit diligentiam, antequam com positionem obtinuerit, quia Summus Pontifex componit Trevera dominus non extet, seu non appareat. Quare domiuo comparente, tenetue restituere ei rem suam, si extet, vel aequivalens.' g. III. De compensation.

erediti invicem inter ae contributio 03.

O. Num compensatione restituιionis obligatio to ur IR. Maxime: patet ex L. 3. D. eod. l l ., star esse censetur; hinc debitor facta compensatione per creditorem, ad

lituitonem amplius non tenetur.

o. Quaenam sunt conditione , yυση regu m' Ur thh.ιu-τatiditatem, ita ut, qui Deit eompensationem, laeeι peccet, umen ad restitutionem pro re in compensationem accepta PR Plures I. Ut debi iam sil eortum , et liquidum : quia in dubio nulIus spoliandus jure sibi quaestio, eum in dubiis melior est conditio II Ui Aii debitum ex justitia commulativa: hine cum debitis ex Camia

114쪽

I 15mon potest solvere deblm , nisi de bonis propriis : ita creditor non potest

compensationem lacero , nisi de bonis debitoris. V. Ut debitum sit acl le , et practens , unde isebito suturo non potest fieri compensatio. VI. Ut sal sino injuria lortii, qualis esset si aeciperetur res alteri commodala, Iocala, oppignorata, deposita et c., uam iste lalis habet ius rem illam ad suum usum , vel securitatem delinendi, veI eustodiendi . . Q. Quaenam conditiones requiruntur ad licitam compensationem; Datit, qui iaciι compensationem, neque ad restitutionem teneatur, neque Pereel pn. Praeter supradictas requiri alias duas. I. Ut compensatio non sit in

dammis debitoris, vel alterius, ei id so creditor iacta eompensatione, lenetur ex eari late monere debitorem, no debito iterum cogatur solvere, et nomaneat in mala fide, sicuti etiam ne impinetur alteri in furtum compensatio. Il. Ut non possit alia via suum recuperare, nisi per compensationem ς

quia aliter violatur justitia legalis, quae vult, ut nemo sibi jus dicat, sed Judies m adeat legitimum, cum eommode possit. Ita communiter. Addenda III. Modo abaiι scandalum.

O. Num dentur aliqui eas , in quiaua ea dispositione juria nullo mo.

do compensatio permiιιisuri an . Maxime, ei I. est quando debetur aliquid Civitati ratione veeligalium, aut tributi, nam hoc debet solvi non apposita exeoptiono alterius a Civila te debili, L. In ea C. de compensat. II. Est quando debetur aliquid debitori ratione depositi, vel commodati; depositarius enim, et commodatarius

tenetur restituere, et non potest viti compensatione ad suum recuperandum

cap. Bona Iris ult. de deposit., L. ult. C. do compensat. . et L. ult. C. eommodat. III. Quando quis tenetur ratione surti, vel rapinae, dict. L. ult. de compensat. , ubi dicitur: Possessionem alienam pemeram occuPant bus co ematio nou datur: nempe non potest fieri compensatio de rebus surio, vel rapina acceptis fr). Verum in hisce tribus casibus valet compensatio in foro couscientiae, si alia via non possit quis suum recuperare , vel non sine magna difficultate, ni odo Judex non praecipiat, nee beneficio compensationis reni intia vult.

Q. Quid si quis faciens justam compensationem, da uia n Ieriis inferat, quantua putatur, quod iste furatus su rem illam Τη. Quod teneatur abstinere a compensatione ex praecepto earitatis, nam quamvis hoc damnum tertio sequeretur per accidens, tenetur lamen illo

ex caritate, eum possit illud impedire. . An qui momissit alieri soluturum debitum, et non usurum compensatione, huic teneatur alaro promissioni R. Maxime, quia promissio de ro licita, et possibili, qualis est ista, jura

naturae obligal; nisi promissarius nimis abuteretur. Ila communiter. si in Iure novissimo cid. LL. Cis. art. 1247. caulum compensationi Iocum nou

I. quando dominus rem suam vindieel, a qua injuste fuit dethclus. v. quando res deposita, vel commodata potatur.3. quando debitum ex praestatione a'itaeutorum oriatur, quas expresse seque aleaiioni minime Gnoxia declaretur. Diuiligis by Coosl

115쪽

P. Num servi domesιici possint oliquid surri ere dominis pro avi li

horis compensatione, quem eaeistimanι salario mojorem R. Minime, tum quia possunt se hallucinari, tum quia debitum non est eertum , tum quia agerent eontra pactum, nam e senserunt in pretium

ininus. I . O. An dantur eastis, in quibus isti possunt titi compensatione '

R. Maxime, et I. Est quando intercessit consilium peritorum puta consessorii , viri probi etc. II. Quando dominus non solvit salarium ex paclo debitum. III. Quando servus a domino reoepit merces pro pecuniΘ, quas est coactus viliori vondere protio. Haec resolutio intelligitur de compensa tione justa jam laeta, non de facienda, nam nullus prudens Consessarius debel dare poenitentibus ejusmodi eonsilium, quod scandalum pareret, et

Oeensionem furtorum in famulis. ., i

Q. An pauperes, qui necessitate compulsi adiguntur ad inserviendum parvo pretio, possint sibi aliquid compensare pR. posse usquo ad pretium justum insimum , quia qui conducit famula

tum alienum, consentire tenetur in leges conductionis, quae exigunt pretium justum, quod ad minus est insimum. Quod est verum si non reperiantur alii, qui in servirent eodem pretio ; nam in tali casu non possunt servi ex necessitate compulsi, qui se obligarunt ad inserviendum ni inori pretio , aliquid sibi compensare, quia pretium decrescit ob servorum m ultitudin lam Ilem compensare non possunt si domini nou indigentes opera eorum, sed rogali, illos ad sui famulatum receperint, quia sicuti merces, ita et operactultroneae vilescunt. Praeterea,si domini exiguitatem pretii, seu salarii aliun- . de eompensent. Verum prae oculis habeatur quod diutum est in praeceden

Q. Quid de famulo qui vi, aut metu compulsus consensu in salarium

inaequale, num possit sibi compensare etiam usque ata infimum pretium B. Maxime posse compensare usque ad pretium medium justum, quia i 'tali casu facile reportaturus esset stipendium justum medium, si talis metus abesset. Ita Lessius, Moliua, aliique. . Num debitor liberetur a realiausione, si restituat, quod debet, ereditori sui ereditoris R. Quando iitrumque debitum est ob eandem causam eoniraelum, uti si ego conduxi domum in Titio, quam is a Crio ante conduxerat, hoc casu pensio a me constituta . .ed obligata Cajo primo locatori in desectum Τit ii primi conductoris; quare si solvam Cnjo, liberatus sum a Titio, L. Orum praesente D. de constit. peculi., quia nulla creditori injuria irrogatur; quum potius utiliter ejus negotium agitur. Ita Salmantic., asserentes hausi senten

Dixi, quando uirumqus debitum est eontraetum etc. , quia Si sit coα- tractum Ob diversam causam, dicendum, non esse certum apud Doctores, num debitor liberetur a restitutione. Tamen Less., LaIman, Salmantic.,

i Iure suit damnata ab inliocent. VI. uti scandalosa, et quatenus aperiebat pluribus furtis viam, Proposit. 37., cu ius haec sunt verba: domestieae possunt Occulte heria auis auri spere 4d compensandam Operam Suam: quam

majorem , sicant galario, quod recipiunt. Idem dicendum est de ossicialibus civitatis, Opiscibus, Operariis, Sartoribus eic

116쪽

III aliique assirmant; quia se solvendo, nullum damnum insertur proprio creditori, eum liberetur a debito, quo respectu sui creditoris lenebatur obstriis eius. Attamen eum sorte probabilius alii autumant, non liberari ab onera restitutionis , inspecto jure gentium , et jure positivo; nam dure gentium debilum debet exhiberi creditori, qui est dominus, dure civili damnatur adilorum solvendum domino. Cunil. , concina. Urm' quia creditori non polvendo, elluatur laedi poteri, qualentis rationes ei suppetere posε-ι vel non solvendi, uel satiem disserendi re-

Q. Mim ingresstia in Religionem liberetur a ressistitione ΤR. Minime, ita ut si quis sit obstrietus pluribus debitis, disserre teneatue

ingressum Religionis, quando potest paucis annis, et consueto labore solvere debita , saltem magna ex parte, quia aliter eroditores essent ralioua biliter inviti. Ita communiter.

V. Num 'rofessio emissa a pluribus debiιis obstristo valeat auis eon. Dadicentibus ereditoribus 'R. Quamvis fuerit annullata a XIsto V., tamen hoc deeretum fuit a Clemente VIII. rovoeatum. Binc hodie valet professio. Neque dicas: quod ii onvalet professio religiosa mancipii, neque uxorati, quia ille obligatus est domino suo, hic vero uxori suae; ergo Deo professio debitoris, quia iste obligatus est creditoribus suis. Nam respond. , non valet professio priorum quia obligati sunt secundum propriam personam , ideoque Religioni iterum suobligare non possunt. At debitor non est obligatus suis creditoribus secundum propriam personam, sed secundum res adquisitas, vel adquirendas ,

undo valide, licet illielle ingredi potest Religionem, et profiteri. Q. An ille, qui debitis obstrictus Religionem Myredistir, et prosterur,

adhue remaneat obligatus R. cum Divo Thom. a. R. q. 89. art. 6. ad 3. posse solutis prius debitis, vel omnibus, quae possidet, creditoribus exhibitis, dummodo non iu-grediatiir, neque profiteatur in fraudem ereditorum: et si ut solvat ereduloribus, necesse sit aliquantulum disserro ingressum, debet disserre. Si v ro nulla assulgeat spes habendi, unde solvat omnia debita, neque tenetur differre : sieuit etiam si ob aeternam rius salutem, ingredi, et proster; debet in Religione. His prae oculis habilis gravatus aere alieno potest ingredi Beligionem, et prouteri, ae landem ingressus, et professus ad nihil aliud tenetur , cum ejus persona Deo sacrata sit, nempe non tenetur laborare , aliud quo lucrum quaerere, ut creditoribus satisfaciat. Si autem Religio promisit se soluturam esse pro illo, tenetur ipsa: vel si ipsi professo obventura sit haereditas, vel legatum; nam ex hisce, quando obvenerint, detracta padilo creditorum, reliquum cedat Religioni, id quo aequum est Jura Naturas. Verum advertant Superiores Religionum, ne admittant ejusmodi aera alia no gravatos. Coueina celerique.

. De Praeseriptisus '

Q. Quid esι praeseriptio 'R. δει adquisitio dominii, seu adjectio domissi rei alienae uel alteri ἐ

117쪽

teri eompetebat.

Q. Quare suis intro ela praeseriptio pi R. Oh varias justas caussas, nam l. Ob bonum publicum, no rerum domina diu , et sere semper essent incerta, L. bono publieo I. D. de usu Pat et usucap., et ibi habetur e bono publico usuevis introducta ess, nascilicet quarundam rerum diu, et fere semper ineerta dominia essent, cum sti ereι dominis ad adquirendas res massiamsi te oris vatium. Il. Ut praecidantur innumerabiles, et perpetuae lites, quae ceteroqii tu oriri possent, L. Usuevis 5. D. pro suo. IlΙ. Ne rerum possessores prop. immortali timora teneantur, L. r. c. princ. de praescript. 3o, vel o an ' norum; in porpetuo enim timore essent, ne res ab ipsis possessae evinc rentur. IV. Ut segnities, ae desidia hominum, qui res suas, ae jura tu judicio persequi negligunt, exaeuatur, dum ea punitur ademptione dominii , L. O periectius a. C. de annal. except. Undo sibi imputare debet negligens, L. quod quis, D. de R. J.: Jqra enim subveniunt vigilautibus , et non dormientibus, L. Non enim D. ex qui b. eaus. major. ele. o. Praeseriptisne adquiriιtime dominium in foro conscienιiae

R. Maxime, nam praescriptio, seu usuea pio valida, et licita est, nedum in foro externo , sed etiam in interno, seu conscientiae, ideoque qui aliquam rem legitime praescripsit, non tenealiae ad ejus restitutionem , Dis quidem in soro conscientias, quamvis post legitimo completam praeseriptionem, certo cognoscat rem iliam antea fuisse vere alienam, ut patet ex

cap. Vigilanti 5. de praeseripi. Vid. Fagna n. in Cap. Si quis n. 5o. daregular. Ratio est quia translatio dominii laeta auctoritate legis publicae justae, justa et licita est, sed in praescriptione, seu usucapione legitime completa intervenit talis translatio dominii; ergo iusta et licita est, etiam in soro interno.

o. Quaenam conditiones requiruntur ad praeseri sionem 'R. Plures, scilieet hona fides, continuata possessio , justus titulus , tempus a lege definitum, et tandem, ut res sit capax praescriptionis sa . O. Quinam titulus avsseu ad praeseriptionem rTitulus duplex est, verus , et coloratus. Verus, est causa specialis, ex qna dominium de facto transfertur actualiter accedente traditione, ubi nota est neeessaria praescriptio, uti si verus dominus donet mihi suum equum Secundus est eausa sussiciens suapte natura ad transserendum dominium , lieet ob desectum occultum ex parte ira dentis non transferatur, ut si quis mihi donat equum alienum. His dietis. R. Susseere titulum coloratum, quia titulus varias sussicit sina praescriptione ad transferendum dominium, seeuta traditione; hine cum in lege requiratur litulus verus ad praeseriplionem, ut patet ex L. ult. C. de usucap., pro haered. , et L. nullo C. de rei vind., ibi. Nullo justo titulo prae

irὶ Isthaeo omnia penitus confirmantur Iura novissimo cod. LL. Civ. art. a I 33. ei seq.

118쪽

ea usa sussiciens ad transserendum dominium , licet sit invalida ob aliquem desectum occulium, uti titulus pro emplo, pro donato , pro legato ete. , quo colligitur titulum coloratum sussidere ad praeseriptionem , nou autem

verum.

Q. Num absque titulo dare possit praeseri tio

R. Maximo, sed tempore extraordinario , pula per 3o. annos. L. stetit in rem C. de praescrip. 3ο. vel . 4 3. annorum : nam saepe tituli obliviseiri ur , et inter res vostras plura habemus, quae ignoramus, an emptioue , donatione, vel si aereditate possideamus , sed tunc accedit titulus praesum. plus, loco tituli colorali. Bona fides, quae requiritur in praescriptione, aliud von est nisi sineeraret alienae ignorantia , hoc est illa' qua quis probabiliter , et prudenter existimat rem quam possidet, ad se peri in ore. Haec semper est ueoessaria ad praescriptionem, ut patet lum ex dure Civili, tum ex jure canonico, ita tamen, quod jus civile requirit Ab initio ad inchoandam praescriptionem , bonam fidem, L. unie. C. de usucap. transform. Jus vero canonicum requirit bonam fidem, tolo illo tempore, quo currit praescriptio , cap. Vis Iansi 5, et Cap. Quoniam uo de praescript ., et ibi habetur: morιuυι qui praeseribit, in nulla temporis parte rei noιitiam habem alienae.

Bine possessor malae fidei, quamvis per centum, et mill annos possederit rem alienam, nunquam poterit, eam praescribere. Ita DD. Omnes ex eit.

Cap. Vigilanti de praescript . . Quoenam possessio requiritur ad praeseriptionem

R. Solam possessionem civilem requiri, non autem ualuralem , quia ad praeseriptionem requiritur ut sussciat talis posscssio, ex qua sequi possit iranslatio, sivo adquisitio dominii. L. 25. D. μ usucap., et u rpat . , sed ex sola possessione civili, sive naturali sequi potest translatio, sive adqui-silio dominii, ergo ete. Quod non requiratur possessio naturalis in praescriptione , palet ex dici. L. u5. D. de usu cap. ele. et L. Io. g. ult. D. de adq. rer. dom. , quia tu possessione Dalurali deest animus po3sidendi rem, ideoque non potest esse subjecta praescriptioni , nam talis possessio apud sures reperitur : sicuti etiam non possunt praeseribero , qui delinentrem alieno nomine, puta conductores, Tutores, Depositarii ele.; quia istitieet possideant rem, ista tamen possessio naturalis est. V. Quanti temporis apatium requiritur ad praeseribendum R. Vel loquimur de praeseriptione rerum mobilium , et requiritur sp tium irium annorum, val do praescriptiono rerum immobilium , et requiritur spatium decem annorum inter praesentes, viginti inter absentes, I. Instit. de usucap., ubi haec habentur : Gutum esι ret quidem mobiliis per triennium , immobiles vero Aer longi temporis possessionem idest inter praesentes decennio , inter absentes viginti annis usueviantur; et unie. L. C. de usum p. transs. Praeterea tam res mobiles, quam immobiles privatorum sine titulo, sed eum bona fide praeseribuntur Oo. annis. ita communit. per lexium in L. stetit in rem 3. C. de praescrip t. 3o. , vel 4o. , annorum , ubi generaliter

dicitur: si quae res, vel jus aliquos postulelum, vel persona quolicumquσ-ιione, vel μersecutione putietur, nihilominus eri ι asensi do annorum

119쪽

Illo

praeseriptio metuenda: eone ardal etiam Sanclarum. 3. de praeseripi. Res vero Iurlivae in manu tertiae person au bona fide adquisitae, spatio Joannorum praescribuntur. Anioine, Stainpo.

Res iiivnobiles Ecclesiae Romanae non praescribuntur, nisi spatio Ioo, Bnnorum, Can. Nemo caus. I 6. q. 4., Sed audientiam, et Cap. Cum xobis 14. de praescript . cap. Si quis A. tit. eod. in VI., Authent. Quas actiones, C. de sacros. Eccles. , ubi habentur: Quas actiones alias decen-- nalis, alias vicennalis , cilias tricennalis praescriριio e ludit. Haec si . oco relictioso competant, quadractinta anni8 eaecluduntur p usuevique , triennii, vel quadriennii praescriptione in suo robore durantibus , sola Romana Ecclesia gaudente centum annorum vatio, vel privilessis. Res immobiles aliarum Ecclesiarum inferiorum, et aliorum locorum piorum, seu caussarum piarum praescribuntur spatio annorum cap. De

quarta 4. et Cap. Ad aures, cap. Illud autem 8., et cap. Quia judicante

s. de praescript. At ordo S. Benedicti ex concessione Eugenii IV., et omisnes alii gaudentes eorum privilegiis, gaudent praescriptione sexaginta an--norum. Res vero mobiles Ecclesiarum, alioruuaque piorum locorum, cum. litulo,et bona fide praescribuntur triennio, Less. de jusi. et jur. lib. 2. cap.

6. n. 22., Laymau lib. 3. Tract. I. cap. 8. n. 13. , aliique I et ratio hujus communioris .sententiae desumitur ex dict. authcnt. Uuas aetiones C. de sacros. Eceles . , ubi locis religiosis conceditur privilegium praescripti

nis quadragenariae; sed cum addita limitatione , illis verbis : Usuevione triennii, vel quadriennii praescriptione in suo robore taurantibus ιὶ . . Quinam die tintur praesentes, vi quiniam Gbsentes Τ., v. Praesentes dici illos , qui in eodem Τerritorio morantur , vel in eadem civitate. Absentes , qui morantur in diversis Territoriis , seu civitati-.bus. Ita communit. per textum in L. Cum in torvi temporis praeacrim. 12. c. de praescript. long. temp. 2).

I Iuro novissimo cod. I L. civ. art. R I 68. sancitum Omnes actiones tum reales, tum personales spatio XXX. anu. praescribi. Si vero possessor bona fide, et iusto titulo res immobiles T. ann. inter praesentes dolineat, illarum proprietatem praescribit: xx. vero, Si tuler absentes: Brt. 2I7r.' Illud tamen meminisse ne pigeat, possessorem nempe rei immobilis ex titulo nullo ratione sormae praescriptione X., vel M. ann. minime gaudere: art. 2173. Tum quasvis actio minoris adversus tutorem, quae gestionem tutelae respiciat Eliditur spatio elapso x. ann., qui utique a Sua majori aetate decurrunt: art. 398. Item quaevis actio ad eontractus nulli talem, vel rescissionem in foro declarandam infra x. ann. spatium instituenda, dummodo alia lex specialis temporis brevius intervallum non designet: art: I 258. Praeterea annui redditus sive perpetui, Sive temporarii , necnon alimentaria praestationes, fructus civiles, qui ex mutuo, vel praediis tum rusticis, eum urbanis 'percipiuntur, quinquennali praes. riptioni subjacent: art. 2I83. . Quod vero res mobiles spectat: i met possessio ut titulus agnoscitur: art. ΩI85. Qui vero illas amiserit, vel ipsi eae raptae fuerint, intra triennium a tempore amis,sionis, Vel furti. decurrendum, Vindicare potest: art. cit. 2I85. Denique aliae extant praescriptiones biennii, anni, et sex mensium, quas videsis

g) Iuro novissimo Cod. LL. civ. art. 2III. cautum praesentes existimari, qui

intra territorium ejusdam Magnae curiae jurisdictioni subjectum , in quo praedia extant,suum domuitium habent: abientes vero qui extra illud territorium morantur.

120쪽

O. ostia disendum , quando Dominus partim ait praesens, et parum

Maena R. Annos absentiae esse duplicandos, h. e. nee sse tot annos esse ad-jeetos , quot abfuit dominus, ita ut duo absentias computantur tantum protino anno praesentiae. Hine si quis bona fido possedit rem alienam immobilem spatio sex annorum inter praesentus, requiruntur adhuc octo anni Bd illam prapscribendam , si dominus postea suerit absens. Authent. Quod si C. de praescripl. long. temp. ιO. Quid dieensim de bonis I Dei

κ. Bona lum mobilia tum immobilia Fisci, quae scilicet Fimo incorporata sunt, non pra seribuntur, nisi spatio quadraginta annorum, L. Omnes 4. , et L. G emis c. de praescript. 3o. , vel 4o. anu . , et L. Iubemustili. C. de Fund. pale. vel non sunt adhuc Fisco incorporata, sed bona sunt vadantia hoc est quae heredem non habent, et bona tune praescribuntur spatio quadriennii, nodo bona side possideantur L. Θaninas D. de usur-PBtion. , et usucap. , et L. I. C. do quadrienuit praescript. Idem spatium

requiritur pro bonis paιrimonialibus , sive priuatis Principia. O. Ouid de debitis , et actionibus Τ

bona fide, item longissimo tempore 3o. an uorum praescribuntur. Ita communiter per textum in L. sicut in rem C. de praescrip t. do. , vel 4o. annorum. Excepta tamen actione h3pothecaria, actione, de qua lis est δε- mel comestam quae spatio 4 o. aunorum tollitur, L. Cum notissimi 7. C. de praescript. 3o. vel 4o. annorum. Actio vero, Seu accusatio criminis lollitur spatio 2 o. avnorum, mpulando hoc tempus a die eommissi eriminis,

L. Querela fatii a a. c. ad L. Cornel. de sals., et L. Quacumque 3. D. requirend. reis. Excipe adulterium, L. Bariti 29. g. et seq. D. ad L. Iul. des adult. et Peculatum, L Peculatus 7. D. ad L. Jul. peculaL, in quibus quinquennii spatio praeseriptio absolvitur.

Q. Quid dicendum da illo , qui aliquid aeeipit bona fida, a malae si

dei possessore rn. vel isto aeeipii aliquid titulo heredit alis a possessors malas fidei , et dico nunquam posse praescribere, quia heres cum desu ueto, fictione juris, censetur una persona , ideoque una possessio, L. II. D. de divers. temp. praescript. Vel ab alia persoua aliquid accipit, praeter hereditatem, bonaside, a possessore malae fidei, sed aliquo alio titulo, puta emptione, don tions , legato et c., et dico posse praescribere tempore ordinario. Ita eoru muniter , et L, 5. D. de divers. temp. praeseripi. . Num heres potau praeseribere rem a testatore prius mala Ide possessam 7 . n. Vel heres est immediatus possessori malao sidet, et dico non posse, quia Ileres fietione juris cum defuncto una persona repulatur , textu ex presso in dict. L. II. D. de divers. temporib. praescript . ibi: cum fiam res in jus omne defuncιi suecedit Unoratione sua destineti vilia non eae e udit. vel est hores mediatus, hoc est heres hujus heredis , et dico PQ 'Se praeseribere ei iam tempore ordinario,si bona fide vera prior heres pos sederit. Idem dico iiduin de haerede particulari, ii uia haeres particulari non succedit in omnia jura defuncti. stasius, Larviau, .liiquo.

SEARCH

MENU NAVIGATION