Victoris Fausti Veneti Orationes quinque eius amicorum cura quàm fieri potuit diligenter impressae.

발행: 1551년

분량: 196페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

aut accipit aut sibi retinendam putat, quam multorum iudicio comprobetur. non certeia pienter factum defendi potest siquis sua unius opinione c5tentus.quid aliis item uideri possit cognoscere negligit,atque audire non curat si uero ab aliis tuentur accepta, non est cur a plius id facere dedignentur quod aliqua dote cerunt quippe quum uideant si nemulem tui quam audire uoluissent,ne id quidem se habituros filisse. quod nunc firmiter adeo teneant. ac itidem fieri posse .ut si de quopiam magisco sentanea rationi audire siti gerit potiora deinceps magis I decora sectentur etenim turpe non estqvi optima sint. forte nescire, sed longe turpissimum ne proposita quidem atque oblata uel le cognoscere. De duobus igitur ii bonis alterum audi edo capiant necesse est quoniam uel deposita omni suspicione reperiri pos se meliosra si nostra haec uana de semota secum ipsi a. tione conuiceruat suis liberius insistere poterunt uel si ut spero loci huic non meae, sed quam ueritas ipsa.dcincredibilis in uos amor cogit emittere.se faciles praebere uoluerint,ve tera illa sua.m noua.dc multo praestatiora mutabunt. neq; enim dedecet eum qui uel sapietisti. mus habeat tir, in alicrius atque etiam alicuius

102쪽

de populo sententiam ire quam ueram esse inintelligat quandoquidem nil refert si quod per se quisque facturus sit monente alio protinus factat, ut pote quum non magis aliena ratione adductus, quam sua ipsius. ultro in id concessisse uideatur. quόd uidelicet nemo sit.qui nesciat,n5 idem omnibus ne singulis quid semper uideri ac esse multa quae no nisi loquentibus dein mum nobis intento animo diu quaesita succur rant quo facilius eadem quoque audientibus sponte in an initim ingredi posse credatur . quapropter,dum quae sentio.& quare, paucis expedio nuda quamuis.&inculta dictio cuiquam molesta esse hon debet nisi quis forte adsit ut non neminem posse existimo qui de maioribus quasi per manus traditam ala quam consuetudinem auitaq; studia supersticiose adeo colat. ut illud denique optimum ducat quod uulgi patrocinio ac populo assertore no careat qui si nostris offendi se putabit.quaeso ne priuatim in suam uertere uelit iniuriam quae publicae utilitatis studio libere dicenda suscepi sed iam quae in medium attuli ut res postulat, sic probare aggredior laecunque natura producit, ea protinus ab initio quum sese omnia diligant. illud in primis quaerunt, ut absoluta de undiq;

103쪽

TERTIA o

persecta esse uideantur nempe, ut ea tantum sequamur quae facillume possimi intelligi quoniam figurarum optima esse dicitur quae ad orbe spectat propterea quod dum vergit in sese tota minimum detrimenti facere possit minimo que laedatur videmus nihil fere usquam esse. quod non aut rotundum aut teres saltem apinpareat nam quid ego rem altius repetens .coelestes orbes cum suis syderibus . terraeq; globum, atque in eo stirpium caules, dc truncoS, anima, lium membra commemorem quando uel in pratis matutino adhuc rore madetibus passim per folia.xoludam in speciem collecta gutta formatur ac, ne in re nimium manifesta diutius immoremur, nemo est rudis adeo,aut ignauus qui non, si minus conetur, at certe desideret nomodo se caeteris praestare,uerum etiam sua om/nia praestantissam redderes atque ita omnes id cupiunt, ut rem plerique desiderio non facultate metiantur; dc quum longissime absint, se tamen eximios esse iudicent nimiru quod quis que in uotis habet.id etiam nescio quo pacto temere credit. quum autem omnes animateS,perinde ut caetera cuncta.quaedam habeat propria. quaedam uero cum rei quis quoque communia consentaneum est rationi, ut cum in aliis,

104쪽

tum in eo potitiimum uelint excellere, quod quaeq; uideat sibi maxime conuenire sed que

admodum equi ad soli planitiem delphini ad undas aquilae ad sublimia tenenda nasci uidentur, atque id statim ex ipso corporis habitu ac

omni eius parte prae se ferunt ita hominem ad ratiocinandum atque intelligendum.ore in coelum erecto credi par est a natura esse formatu.

quare nulli dubium relinquitur quin,nisi consuetudo quae plurimum potest naturam corru perit scire quamplurima. 8 rerum cognitione praestare nobis expetedum in primis sit ac summa ope nitendum utpote quum ex eo facultatibus animi,&ipsius mentis uiribus ad capessendam uirtutem atque honestatem magna subinde fieri possit accessio uerum,quia sensibus uelut administris Scorpore quicq i id agit animus indiget necessario corporis statura quae dam, speciesq; ac dignitas.&precipue bona ua litudo desideratur nihilo secius etiam quόd homines solitudinem naturae quodam instinctu abhorret,atque ad congredietadtim societates que iungendas,ita sunt facti,ut quae in eis put cherrima sint, ea omnium potius quam uniuscuiuspiam esse uideantur 6 opes parare indu stria. obsequio ac dexteritate gratiam inire,

105쪽

dcishmificentia magnanimitateq; potetiambi conciliare.unictuq rertim magister istis,ac uiuendi ratio persuasit hinc certe Aristoteles. de quo primum haec aliter quamuis tractata didicimus ex Thaletis prope sententia uita per fectam cui felicitas innitatur esse dicit quum ad animum undiq; excellentem. bona corporis habitudo, crerum earum copia qua fortunas appellant,ceu cumulus aut instrumentu ueluti quoddam exercendae uirtutis accedat item Crator ueteris academiae quartus a Platone defensor primas uitae hominum partes uirtuti at tribuit deinde bonam ualitud mem atq; Opes, de alia quae aut corporis aut fortunae dicuntur, suis quasi ordinibus cuncta disponit nam qui nihil in bonis esse constituunt praeter gloriam, ut multi aut animi tranquillitatem, ut anti quisiimus naturae indagator DemocrituS, aut scientiam ut Herillus aut uirtutem ut Aristo, ac itidem fere stoicorum princeps Zeno ii partem illam tantum, quae in nobis maxima est atque uim mentis solam nudamque respiciunt . qui nihil praeter uoluptatem ut Aristippo auctore Cyrenaici .ec Epicurum ducem secuti olim Italici atq; item qui nihil nisi doloris uacuitatem expeti debere proponiit, ii corpo

106쪽

ris diintaxat uidelHur habere rationem ratu e ro.qui simul cum honestate.uoluptatem aut doloris uacuitatem iungunt a nec corpuS Om-nmo, nec animum negligunt qui autem sum

mopcre uitias admirantur ii tantum in humana societate ponunt ut hominem per se.ne ho minem quidem putare uideantur et ideolo tam istorum philosophiam . quae hominem ita excolendum susciperet . ut tamen aliqua ex parte horridum esse ac uelut squaltere permit teret . iam eruditorum consensus repudiauit. proinde uiderint ii quoque an recte sit factum, qui res hominum. atque adeo ciuilem consuetudinem auersati, nomen etiam sibi a solitudine indiderunt quam ob rem .ut nihil eorum,quae natiira homini dedit. abiicere atque ut ait poeta.nihil humani a se alienum putare.optim times e concluditur ita etiam planum fit eos cerintissimum ad sui perfectionem iter tenere qui cognitis iis, quae prima in homine sunt, illa ipsa quasi felicitatis humanae propugnacula quaedam Cccupare conantur . Porro qliis dubitet ea in nobis esse praecipua, quae animi appella. tione censentur etenim si res omnes suis catiosis dignitate concedunt, atque si animus uir tute insignis tum moderatione corpus amor

107쪽

horum iniuria uendicare, tum opes quaerere prudentia potest, multum sane animi faculta

tescaeteris praestare conuincitur nanque, Ut in memoriam praeterita reuocemus quis ulla ui,

choria quam uel maxima fortunae amplitudo consequitur, aut doctior aut disertior unquam euasit e quis de palaestra uel stadio quicquam quod auctiorem animum reddere possiet.reportauit e at contra, multi certe sapientes summam corporis debilitatem ab ea uelut ruina, quam quotidie minari uidebatur diligentia praeser uarunt . quid autem infinitas pene opes a sa/pientibus aliquando partas obiiciam quum olim non nisi sapientissimi quique populis de

nationibus imperarint: ac eo dignationis pie, rique peruenerint ut deorum immortaluim numero habiti positis etiam aris templi ico. lerentur qui si nihilo secius extitere mortales. nominis tamen sui memoriam immortalitati consecrarunt Neque uero quisquam mentis compos . ea bonorum summa constituat.

quae.multis grauisamisque incommodis compensantur siquidem dc robur illud eximium raro fugit insidias. 3c magna uis opum, magna inuidia carere non potest. nam uulgus homi

108쪽

niam ea solet mirari, qiuae sensu percipit animi ucro bona nec nouit nec qualia sint suspica tur propterea neque sapientibus inuidet, neq; quicquam ab eis auferre conatur. iccirco etiam, non nisi fortioribus olim praemia sacris incerintaminibus fuere proposita atque in ciuitatibus non sane quam optime institutis semper ad honores recto quodam tramite census ascendit quis auicni Sisyphus . cui supra caput saxuma inpendcre antiquitas tradidit cum eo consera tur qui uel aliena uel certe plus mulio quam pro rata parte possideatis Dii immortales, quae citra suspicionis nonni inquam inter se conintrariae,qui terrores nulla de causa plerunque oborti .felicem illum imperitorum iudicio diu noctuque sollicitant,dum sibi dissidit ueretur omnes . cauet etiam alioqui carissimos . adde uόd auaritia malorum omnium radix perin e ut caprificus ad saxa, non facile nisi opulentissimo cuiq; inhaerescere consueuit, ut eiusmodi homines sepulchris suis similes uiui esse dicatur; quibus teterrima sorde oppletis, auri ex trinsecus niteat. ide profectHiis usu uenit. quorum opes comi mem sortem XCediat quod etiacolossis propter magnitudine accidit . quippe

109쪽

dum exteriora tantum artifex ornare iistituit.siquis introspiciat, fulcrisac statuminibus atque obuersis inter se clauis. horrere omnia uideat. praeterea nemo id optimum dixerit, quod sua magnitudine postat officere . at quemadmodusapientia corpus tueri, fortunasq; suas augere

solet, ita uires immensae, aut opes immodicae. cum summa prudentias arenon possunt. Xe

pio sit Polydamas fortissimus ille multarum coronarum athleta qui quum ex itinere ob repe tinum hymbrem in quandam speluncana diuertisset, eaque desuper ingruetium aquarum psidere uicta fathisceret suadentibus fugam co

mitibus tantae ruinae solus humeros opponere

non dubitauit nec aliud quicquam sua temeritate profecit, quam ut spirans adhuc sepulchria sibi non defuturum uideret . Milo item croto/niata qui iustae magnitudinis taurum suis humeris gestas e in Olympia traditur, quem ne mo unquam de uestigio mouit cuius digitos.

si pomum teneret nemo diuellere potuit, temeritatis poenas dare coactus est quum enim se cundum iter quercum, ut solet, cuneis scindi coepta offendisset loci eius hominum imbecillitatem increpans .manus induit in fissuram, neque tamen plus eam potuit una spiritus colen/

110쪽

ORATIO

tione diducere.qtiam ut exciderent cunei sic*cito terum coeunte materia. se ipsum ad stipi tem .digitis pene attritis, ob nimiam praescturam deligauit post a feris quas nec fugere nec ag gredi posset, miserrime discerptus interiit. en, quo se uires prudentia destitutae sua mole prae capitant Pari ratione quis dubitet summis o pibus homines uelut ebrios factos. in sua per

niciem ruere nam quid aliud Sybaritaruirin cipibus .ut equos suos binis tantum pedibus niti atque ad tibiam saltare docerent persuasit eunde crotoniatae facillimam nacti uictoriam, ipsos criminiuersa ciuitate deleret quid Xer Xena eo uecordiae adduxit ut dum nouae alicuinius uoluptatis iuuentoribus praemia proponit. bello uictus ludibrium cunctis mortalibus te redi quid Antiochum ita infatuavit ut dum coquinaria etiam uasa toto exercitu argete fieri studet praedam potius hosti quam regno suo

praesidia comparareta mitto autem Sardanapalos δ Ptolemaeos. itemq; complures sed quid ego reges dumtaxat quorum ingenium deli ciae deprauarint conquir, quasi veryno gentes ctiam totas eadem labes infecerit illud profecti in causa reperias, cur infames Aegiptii,

apud reliquas nationes,atque olim Cyprii me,

SEARCH

MENU NAVIGATION