장음표시 사용
181쪽
Nec minus testis dignae sunt, quibus V lumen quimium auxit, observationes et supplementa. Pertinent huc, quae dixit de Iordano Bruno Nolano p. 8 9 eiusque itin ribus atque scriptis, de Hieronymo Cardano p. 816. de M. Bac de Verulamio p. 8a I de Thoma Campanelia p. 824. Hobbesio p. 8 o Cartesio p. 843 ubi simul obscuras Thomae Angli ignotasque plerisque conclusiunculas, ex libro eius, qui inscribitur Euclydes Metaphysiciis, enarravit, et,
comparandarum earum cum Cartesianis sententiis copiam
iacit lectoribus. De Lethnitio nihil dixit, nisi quod fontes indicavit, quos adire pollini, qui plura de eo velint cognost re, laudavitque in primis Ludovici Dutens in edendis Lei nitianis operibus studium, de quo nuper admodum in his Actis dictum est. De Christ. Thomasio egregie multa protulit, quae lectu sunt digni Isima, quo pertinet in primis in de totius systematigiae uremat et Gent Copiosissime autem, ut res postulabat, de vita fatis, scriptis, controve sis, e trumque initiis et causis, Christ. Wolfit egit, quem in opere ipso omisit, quoniam tum adhuc viveret, a pag. 87 9oa. Quae in sequentibus capitibus observavit de emem data Dialectica periere Ramum, Verulamium Malebran chium, ochium, aliosque, pag. o 3 Philosophia naturali P. I a Metaphysica , p. 9ar de Philosophia morali pag. 9a7. et Civili pag. 3Z Iectorum desiderio relinquimus.
Restaret, ut ex iis quaedam commemoraremus, quae Senis
Ven industria primum de Philosophia gentium Asiatiorum in universiam p. 93s deinde vero separatim de Philosophia gentis alabaricae, p. 97O. Sinensium, p. 78. Iaponem sum, p. 999. et Canadensium, p. Oo 3 prolixe disputavit;
mitis resimam copiam ipsi suppeditarunt libri quidam, qui
iam editorio Volumine prodiere, in primis Collectio Amglorum itineraria, et Historia universalis orbis terrarum, cura Baumgartunii incepta, et Semleri coratinuata sed et haec lectoribus insipietenda commendabimus, cum paullo prolixiores nos fuisse intelligamus hoc tantum admone
182쪽
leg, ad calcem Voluminis huius VI liberali anu I. C. B. ruem filium Cel. Auctoris Virum clari et doctissimum, Le suspicamur, adiectam esse Tabulam mnemonicam Historiae Philosophicae, quae breviter totius operis praestantissimi summam exhibet. Ceterum,Venerando Seni operis pers ctionem ex animo gratulamur, vitamque vires, et senectu tem tranquillam precamur, ut diutius orbi erudit insigniornamento esse, et labores, quos incoepit, in primisque ult, mum interpretationis sacrarum literarum Volumen, diu de sideratum, felicissime perficiat.
MEMORIA GYMNASII POLYIDEI REFECTI EX
Orani marmoris fragmento Auctore IACOBO
Veteris ins psonis fragmentum, quod interpretari comstitui, inter alia beneficia, Annyrae Galaticae olim concessa, Gymnasii Polyidei instaurationem commemoris. inscriptio haec est:
183쪽
Depromtum . hoe monumentum ex iisdem commentariis IOANΝl DORENSvAMI, e quibus aliquot mmdia iam antea prolata sunt. Deseripsit illud Ancyrae, et cum DORENSFAMO comis municavit OANNE BELsus, Epperiensis, unus e comitibus
Antonii Wrantii Episcopi Agriae, qui anno CIo In L . Leg tus e inindi II ad Imperatorem Turcarum Amasiam prosectus est. Et hic Bellus, nec vero Dorenseamus, quod ambiguo testimonio decepius credideram, partem nobilis illius Ancyrani monumenti, quod Augusti res gestas narrat, ex ipso marmore enotavit, idemque Inscriptiones collegit ibias, quas, quum ante aliquot annos publicarem, quia Doren- suam commentariis adnexas videbam, Dorens mi diligen
Sed redeundum est ad eam, quam proposui Inscripti nem. Hanc Belsus testatur se in lapide reperisse, qui prima parte truncatus suerit Marmor iam illo tempore detritum valde fuisse inde suspicor, quod non litterae solum, sed etiam voces aliquot in describendo Belsum sesellerint. Perieulum igitur faciam, an partem eorum, quae vetustas deseribentis oculis subduxerat, coniectura possim reducere. Equidem arbitror, haud longe a vero nos aberraturos esse,
si credamus in lapide ita scriptum fuisse:
184쪽
Emendationum plerarumque rationes ita manifestas esse puto, ut operae pretium facturus haud essem, si ver. hos disputatione explicandas istas susciperem. Hoc unum lectores monitos velim, ne opinentur. vpothetae vitiori Bum esse, ut litterae II, quae versu non extremo adibetendae erant, fini sequentis versus adhaeserint. Ita quem ad modum supra expressi sunt, versus istos in exemplari mun siripto reperimus. Et faeis fieri potuit, ut Belsus, quum inscriptionem in ceras Mas coniiceret, postremamia tem noni versus, qui longior, quam pro modulo pugillarium, procedebat, deorsum flecteret, in demde transcribenti hoc monumentum visae sine litterae MII ad sequentem
Quo tempore, cui homini, tam honoriscum titulum populus Ancyranus statuerit, divinare non possum. Dise, mus quidem e Paulli Vaconi hist misc. lib. XXIIII. c. s. Ancyram Galatiae a Nicephoro aedificatam esse. Sed monumentum nostrum, si quid video, Nicephori temporibus Ionge antiquius est. Si coniecturis indulgere libeat, haud improbabile putem, attingere inscriptionem nostram tempora Caracallae, a quo insignia beneficia Ancyranos impetrasse ex eo intelIigimus, quod in huius Imperatoris nummo apud Vaillantium ANTsὶNEINIANΗ ANKTpra appel-hitionem occurrere videmus. Et videtur Caracalla caustas habuisse muniendae Ancyrae, quum ad Armeniacum a
thieumque bellum converteretur, quod eum secus legimus apud Spartianum eap. VI.
Praeterea apud Gruterum p. cccx. .. g. Venimus
marmor Ancyranum, quod bonori consecratum est viri.' aliquin
185쪽
aliquoties ad caracallam legatus erit, et beneficiis erga An. rauos meruerit, ut tonitor Anci a vocaretur. Inscri
Hune M. Aelianum non ab una tribu solum honor eum esse, sed alias tribus quoque erga eundem erectis, numentis, gratum animum publice testatas esse, ex eo intelligere videor, quod mihi persuasi, ad hunc ipsum pertinere etiam inscriptionem, quae apud Gruterum P, CCCXV. n. r. mutila habetur et ex ea, quam paullo ante posui, pluribus
locis emendari debet atque supplerri
186쪽
Viderint igitur, qui me sunt perspicaciores, an sit aula suid, quod nos prohibeat suspicari Senaim atque unive sum populum Ancyranum, eo monumento, quod a Belso accepimus, consultum voluisse memoriae Fl. Aeliani, quem titulis honoriseentissimis a singulis tribubus cultum essen vimus. Nonomen me praeterit, quam in lubrim hiuvem ser, et profiteri malo, nescire me, qui Polyidi gymnasium ae murum Ancyranae urbis resecerit, quam temeritatis in coniectando crimen admittere. Blud vero praetermitti silentio non debet, e multis imseriptionibus, quas Belsus ae Dorenseamus Ancyrae deseretipserunt, plerasque a Grutero editas, nonnullas multo post amurnesortio e Paullo Luca, ex iisdem marmoribus, repetitas esse. Ex his duas, quas Belsus integriores dedit, his attexere liceat. Prior erit haec:
Hane inseriptionem Paula Lum Itiner tom. I. pag. o4 seq. d. Amstelod. a. Ia Ioccx IIII misere corruptam ita dedit:
DIS MANIB. IV CCI OL POMSIC UNDO OMIT A NITRI ITA II AUG.
Mutilam Herm. Utri de ungen in opusculis Germanicis pari. II p. 9s, ingenii sui acumine sectus, restituere tenta-
lti et tale commentum extudit:
DIS MANI B. L. TUCCIO L. F. POM SECUNDO DOMI T. a. MINISTRATOR AUG. Idem
187쪽
Idem tamen Lingenius p. I97 feliciore successu coniecit, isti etiam posse, VCCIO. Sed in posteriore monumem ii parte longissime a vero deflexit. Praeclare igitur de hae inseriptione meritus est Belsus, quod eam integram enotavit ex lapide, cuius litterae post illud teinpus ita evanu runt, ut ei borum sententiam regius Antiquarius adsequi plane non potuerit. Vix attinet monere, extremam inscribptionem te, endam esse LEGATI AUGUSTI, quia de e mitibus magistratuum provincialium res pei vulgata est
Neque irritam operam Belius impendit deseribendae instriptioni, quae hic sequitur:
SEUERIA MARTINUDA AEANIVNX AE AQVILIA SEVERINA FILI, ET HERES
invenit, et itinerario suo Tom L Epist. XXXI. p. 13. d. Amstet a cla Inc Civita inseruit. Eadem e Toummsorti commentariis depromta legitur in opere inscriptionum Muratorii p. D LxxxIlI. n. In hoc tamen apographum Bel integrius est , quo temporis inruria Gurne forti raiana privaverat conspectu notae , quam versui tertio praemitti, et centiιmonem significare videmus. Sulpicari quis possit, verm quarto SEUERI MARTIOLA e Grutero pag. DCCCLII. . . reponendum esse, nisi Belsus ac Tournetb tius in MARTINULA consentirent. Quod vero quinto
versu C ANIUNX, pro quo ournesortius CONIVNX de iit scriptum est id sta toris, in Bessi errore i bini sit, equidem non diaei
188쪽
Ex An ranis Belsi hoc veluti corollarium adiiciam: D. M
Proeul dubio vetustate valde attritum fui marmor, ex quo monstram ho insςriptionis proculam est. Tamen ialiis tenebris agnoscere mihi videor monumentum, quod ceruturio collegae ac municipi ho ponendum curavit. Et ex libterarum vectigiis coniici inscriptionis hanc olimsaciem suilla
Lutet Paris. 767. l. o. in amo.
Auctor, qui priorem epistolam adversus Russali Intra. dum socialem seripserat, idemhanc adversus eiusdem a
189쪽
milium, seu librum de Eduratione edidit. mos verisis
mandum est, auchorem omnes, quos hic commiterit erro. res Rusi alius, resutatione complexum esse. Nam cum di plex inprimis genus errorum in R. Aemilio deprehendatur, alterum, quo praecipua religionis Christianae capita oppugnantur, alterum, quo in caeteris educationis partibus, veluti in vitiis emendandis, moribusque ingendis, et ingenioeolendo ab humanae naturae legibus aberratur illo omisso, hoc tantummodo perstringere conatur. sua quidem in re A. non modo non reprehendendus, sed et maximopere laudandus esse nobis videtur Nam eum R. nihil proferat novi adversus religionem, quod non sexcentis ab doctoribus sit difflam adversariis, atque totidem a Theologis resutatum, explosumque ab hominibus de rebus recte iudieantibus: eiusinodi errores refellere, et crambem denuo meoquere, et plane supervacaneum, quod vix ullum usum habere videtur, est habendum, et periculorum, ne res ipsa, per se milume dubia, argumentando altercandoque dubia atque inrerta reddatur. Singulas vero obiectiones, cum multae sint, recense. re non possiimus, sed tantum de summa illarum paucis diremus. In universum A. ostendit, primum praecepta, quae R. de educationes, liberorum inprimis nondum eph horum, dederit, non nisi ad corporis robur firmandum v lere, omni cura animi ingeniique ad virtutem disciplinasque
fingendi plane neglecta. mine cum ex perversa iucsicandi
ratione omnia vitiorum, curarum, aegritudinisque genera
oriantur, non dubitari posse quin illa educandi ratio, si quis ea utatur, fiat nimis periculosa Deinde A. obiicit R. instabilienda sua hypothesi, male excogitata, saepe sibimet ipsi parum constare, veluti cum R. dicat, Ipsi traditurum Iraerepta, ιμ- um in liberi rendant praesintissimi et optimi adique tamen alibi improbet culturam animi ingeniique, noqua fieri non posse, ut perfectio aliqua in liberos cadat. Idem Rus reprehendit, ait A. rationem illam vulgarem,
qua puerorum mores ingeniumque mature finguntur; et tu
men paulo post ipse praecipis, ut pueri ad prudentiam prin
190쪽
videndique facultatem rustinis, quam tanquam veram
causam originemque miseriae humanae reiicit Nee intelligi posse obiicit A qua ratione possit fieri, ut, cum e men te R. pueri non sint imbuendi praeceptis, quae ad virtutem eomparandam, facultatemque veri cognoscendi valeant, prae ceptuni illud Rusi de pueris prohibendis a vitiorum coni gione errorumque periculo , teneatur serveturque , nisi in pueris acuatur iudicandi facultas, qua veruin a fallo, honestum a turpi discernant. Inconstanti R. eiusque praee piorum utilitas patet etiam ex eo, quod interdum Aemiluoepuero, qui cum ruri educatus sit, et pueritiam in operea stico seciundo consumserit, nee ullam praeter vernaculam linguse didicerit magna tamen disserendi subtilitas, Reip. assininistrandae peritia, sermonisque elegantia et urbanitas, et omnino de artibus affingitur iudicium haud contemnem dum Denique illa educandi ratio, se A. non omni puero
rum generi apta est Nisi enim puer fatis copiosis divitiis
mstructus, et certo quodam praeditus ingenio, et certa qua tam in conditione natus est vitae, omnis Russali praecipiendi ratio fit vana et irrita Restat, ut pauca de praefati ne huie libello praefixa dicamus. Est vero ea tripartita. Primum respondet obiectionibus nonullis, eontra epistolam priorem factis, nonymum, e non usum esse eo oratio a genere, quod lectorem suavitate sua alliciat. Cum enim ita universum duo, ait, scriptorum generatam existimanda, quorum alterum potissimum ad delectationem valet, alterum suum docendi consilium sibi propositum habet ut ab illo ornatus orationis abesse non debet, cum bla persuasio spectetur ita in hoc fucus orationis non modo supervacuneus est habendus, quia tantum demonstratio rei vel verae
vel salsae spectitur, sed etiam perniciosus, quiope qui attemtionem animi impedit avocatque mentem a vero rectu cognoseendo. Altera pars complectitur quaestionem de nator et causis diversitatis opinionum. me rebus, quae in sensus incurrunt, varietatem opinionum A. putat existere ex diverso hominum genio, quorum alii aliter afficiantur nec 3 vero