장음표시 사용
161쪽
traphiae editiones, in quibus est rarissimum exemplar Biblio. rum Germanicorum, sine loco tamen et anno impressionis. Sunt qui putent, vostem pheotiscam antiquissimam in Psalmo secundo, inorum grιsgramblen e:se notam primae Germanicorum Bibliorum editionis. Id recte negat Gerbertus, quum vox ista in serioribus quoque editionibus oecur rati In monasterio Rheno lans insignis est thesaurus MSS. praesertim in rebus liturgieis. Deseripto primo itineris Alemannie semestri, ad alte. rum pergit Auctor. . Huius memorabilia singula recensere hoc loco, nimis longum seret Lectu prosecto digna sunt ea, quae de silva Martiana de uile Irimnga de agris De. eumatibus: de Rothinita, aliisque locis tradit Fata Tubin- pax fis academiae breviter attinguntur, huiusque bibliotheo laudatur, praesertim propter electum, copiamque rerum et antiquitatum Graecarum, Romanarum, reliquae Eurqpae, Germaniae inprimis. Quum Stulgures ostensum Gerbertosuerit exemplum Bibliorum Germanicorum ex prima editione Mon untina Ioannis ust, sitque in monasterio S. Blasii exemplum cum hoc in quibusdam conveniens, bene fecit Auctor, quod utriusque exempli discrepantiam descripsit. Neque iniucunda lectu sunt, quae de Hirsaugia, fortahemio Carsi ruh, Had', commemoranda putavit In deseribenda breviter Alsatia, usui ei suerunt quae Scho sinus in Allatia illulfrata tradidit. Ventorati Bibliothecam acad miram adiit Auctor, cuius codices SS quum ipsi monstratielsent, incidit inibatui opus de Musica, quod hactenus inter deperdita fuit habitum Hoc opus ipsi cum Io de Fulda opere de Musica, communicatum fuit, ad ornandam quam parat Scriptorum Muscorum, neditorum collecti,nem, historiamque, quam edere promist, musicae ecclesia- .stieae. Cel. Stati fluo, cuius consuetudine Argentoratiusti est, ob insignem humanitatem docti inamque iustas lauades tribuit. Et uum doctus lite vir Argentorato artis tr
162쪽
pographicae primordia vindicaverit, atque de ea re docto scripserit, non male Gerbretus opiniones illius hue pertinen tes repetiit. In bibliotheca Murbate1 insignis est M.
apparatus omnis generis veterum Scriptorum, et charin rum e g. codex litteris uncialibus scriptus, tredecim rigenis homilias in Exodum continens, Victori cyclus paschalis litteris undialibus minoribus, qui in eodem codice habetur, cum Gedulii carminibus, charactere Anglo Saxonico elegantissimus porro codex Evangeliorum charactere Scotico. In codire quodam quo continentur constitutibnes Apostolo. rum, in fine Clementis epistola ad Iacobum ita habet Risit epistola, ut putatur , S. Clementis. Inde patere dicit Auctor, iam tune hane epistolam dubiam haud immerito habitam finisse. Quae de lapide ceraunio, quem de coelo edidisse dicunt, vulgo narrantur, ea Auctor breviter indicat, atque hui historiolae assensum se denegare haud posse fatetur. NOhis placent ea, quae laudatus iam Schoe nnus in Aliati illustr. de hoc lapide protulit. Ex iis quae Grbertus dea. Alea referenda esse censuit, non est magnopere quod proseramus, est enim hae urbs cum rarioribus bibliothecae publieae thesauris a viris doctis fatis descripta. Cui enim ignotus est eodex IV. Evangeliorum Basileensis, quem Millius Alexandrino aetate aequiparandum existimavit Aut quis non ornamento huic bibliothecae esse sciat opera Athanasi in charta bombicina scripta, quo codice Comelius in editionea. I 6oo usus est, et quem prae aliis laudant Bonedimni
spexit G.rbretus elegantissimum Evangeliorum codicem Saec. circiter X. item Chronico summorum Pontis et Impp. de gestis eorundem per atrem .utinum de M. Praed. ete. ad annum usque Ia 67. Vidit etiam chronico Bohemiae ad annum usque o 26 procedens. In monasterio S. Petri in silva Marciana, praeter multa ad vitam Raymundi Lulli eiusque scripta pertinentia, invertit V. CL egregiam Bibliorum collectionem, quorum nonnulla deicripsit. Qiram
163쪽
multi uirinae Vindelieorum in bibliothecaecelesae cathedri lateant codices Sti, ei nardus PULius in Itinerario, quod habetur dissertatione Isagogica in Tom. I. An d iam indicavit, qui et praecipuos, astum LVesso tani, Pollinxen-D, aliorumque Bavariae monasteriorum codices notavit adeoque Auctor non necesse putabat rus de iis agere. Smsi,diurgi, in bibliotheca MSS. Capituli metropolitani e regi est SS. thesaurus. O Rarissimus codex est Scotice scriptus, cum interiptiones: Cuibertat scri ι ista quatuor in Aia. Insunt praestantissim Patrum codices, plerique Saee. X. kr, in variae etiam Canonum collectiones omnino autemudata bibliothera instructi est eodicibus 87, ex quibus 332 membranaee sunt me adhuc amplior est thesaurus Storum praestatutusimorum, inde ab octavo usque, potissimum autem nono Saecula, in bibliotheca monasterii S. Emeriam Rotis bonae Nam codices ultra nongentos hvhet, quorum catalogus prodiit a. 748. Exactiorem vero atque eruditis obtervationibus illustratum parat Frohenius μυὸν monasterii Abbas, et S. R. I. Princeps Nullo umro in loco tam egregia monumenta, cum pro liturgia Al mannica, tum historia musicae ecclesiasticae Scriptoresque de re musica, invenit, quam in Caesarea Vindobonen biblistheca,quae viris dotiis, Lambetii in primis et iam ollarii studiis satis nota est Nec minus celebris est bibliothecatonuehu, cuius praefectum, felium, Gerbertus meritis laudibus infert uiuim iterum in monasterium I mgarten reve teretur, gavisus est formulas Andegavenses, quas abillonius o codice Wringartensi edidit antea frustra ab Auctore quaesitas, inventas fuisse, in codice quidem Theodosiano v t. teris Merovingicis scripto. Et quum has formulas quare
rent, accidit, ut magnum numerum codicum M. invenirent. Praecipuus, quem in bibliotheca Misenarien vidi codex legos Alamannicas continet, et, quod inprimis, tandum, collectioitem Capitulorum Ansegili, valde ab Editione Balvetii diversam.
164쪽
. e itinere Gerberti Italico, ut multa moneamus non est necesse, quum multi astant virorum erudimeum libri.
ad explicandos thelauros litterarios Italiae, scripti. Nequa tamen nos Auctoris de Italia relationes legisse poenituiti Digna prosecto lectu sunt, quae de Verona Patavio, Venetur, Bononia Roma, Neapoli, Florentia etc. retulit. Laudat etiam eonsuetudinem, quam eum dossis Italiae viris habuit. Praedicat e g. Vallarsium, Ballaxinios, Blanchimum, Bandinium, et multos alios.
Reliquum est, ut de itinere Auctoris Gallies aliquid dbeamus. In monasterio Flavinium Remigium Ceillierium adiit, qui tum in adornanda bibliotheca ecclesiastim versa. batur. Integrum opus viginti octo tomis se comprehensirum sperabat, sed morte praeventus imperiainim reliquit.
De Lutetia diuerens, sodales e eongregatione S. Mauri velis menter laudat, praecipuum eos ornamentum ac fulcrum s
lidioris eruditionis appellans Linguam Latinam in Gallia neglectui haberi dolet. Narrat, se ex Ceillierio audivisse se. eum duo priora volumina Bibliothecae seriptorum ecclesiastis eorum latine seripta Parisios detulisset, neminem reperisse, qui in se reciperet editionem, nisi Gallice redderet. Novum Tramtum de re diplomatica, a Toustainio et Tassinio editum, iure laudat Gerberius est enim opus insignis doctrinae a, que egregiae utilitatis. Sangermanenses sodales obtulerunt et psalterium Tironis notis exaratum, de quibus qui aliquid diligenter scriptum cognoscere velit, adeat Tomum III. Iaudati iam Tractatus diplomatici. Has Tironis nota quum statim intelligeret, magnam in re antiquaria peritiam d. monstravit. Expilauit eas peculiari libro tamenterius. Appendieis loco Glossaria quaedam Theotista adiunxi eum speciminibus quibusdam antiquiorum codicum The
tistorum. Sunt hae ab Auctore Germaniam peragranto collecta, et L Sprevis, Proselibri Basileensi communicata qui notulas quasdam adiecit. Poterunt ista Glossaria e
165쪽
Atque ex his abunde apparere arbitramur, hunc Gemherii librum plurima continere rem litterariam illustrantia, iisque praesertim, qui rariores codices Stos hine inde in bibliothecis latentes cognoscere velint, profutura.
IACOBI BRUCLERI RE G. CAD SCIENT
Berotin aliarumque Socii HISTORIA CRITICA PHLLOSOPHIAE, a mundi in natatis ad nostram usque aetatem diducta. EDITIO SECU A. Aeres A
pendis, Accessiones, Observationes, mendationes, ILlustrationes, atque Supplementa exhibens.
Lipsiae, impensis haeredum,eldmanni, et Reichii, 1767 quaternis. Posuimus titulum operis egregii, omnibusque numeris
absoluti, et Auctori ipsi, atque adeo univeriae Germaniae immortali gloriae futuri, nunc secundum editi, et Volumine integro aure: cuius non modo molis magnitudo, verum etiam doctrinae accuratissimae copia et ubertas, magno atque incredibili studio parta, superiora aequat. Quid enim aliud exspectari poterat ab eo, qui plus quinquaginta annis in indaganda Historia Plutosostiae consumsit, atque in hoc literarum genere veluti consenuit Ae propterea de opere ipso plura exponere, eiusque praestantiam laudare in praesenti et commemorare pluribus verbis, eo aninus nece sarium videtur, quo magis ea omnia, quae in laudem eius dicere possemus , satis cognita sunt viris doctis, iurulenterque ita perspecta, ut fama ipsius non modo inter patriae nostrae fines constaret, sed omnes etiam regiones, iterarum amore florentes, Italiam in primis, Angliam, Galliain que pervaderet ad tantummodo dicimus atque fatemur,
166쪽
nos lubentissimo animo assentiri Heumanno, eum hoc opus, i nihil simile ulla aetas in hoc genere vidit, inter Saeculi
huius res maxime memorabiles reserendum esse censeret, Venerandumque Senem ipsum, communem in hoc genere literarum praeceptorem existimaret. operis ipsius Volumina quinque, antea iam edita, plane immutata nunc excusa prodeunt, ita, ut etiam singulae patinacthuius editionis priori omni ex parte respondeant. Quo rem eruditis gratissimam fecisse arbitramur Virum Cel. eum et aliis incommodis hoc modo cavere voluit, et vero etiam huic, ne iis, qui priorem editionem possiderent et
augmenta tamen cognoscere cuperent, alterius quoqxia editionis redimendae necessitas imponeretur. Itaque ea omnia,
ouae in opere ipso ex eo inde tempore, quo primum pro diit, vel copiosius explicanda, vel accuratius examinanda, vel denique mutanda atque emendanda observaverat, inima liare Volumen congessit, quod operis integri sextum constutuit. Iam percurremus totum hoc Volumen, et quae nova operi ipsi accessere, naecipuam partem, quam brevissime fieri poterit indicabimus, ut intelligere possint lectores, non relanguisse Senis en animum, sed idem studium, quanquam abor esset admodum improbus, eandemque diligentiam et industriam, in Supplementis probasse, quae in ipso opere est conspicua.
Primum ad dissertationem praeliminarem multa dispitat: quae disputatio usque ad p. 34. pertingit, pertinetque in primis ad significatum τῆς σοφίας et λοσοφω apud veteres, ad libros igne consumtos ad sontes Hist. Phil eiusque utilitatem et Scriptores, qui vel de universa Philissophiae historia, vel aliqua eius parte exposuere qua occasione pag. I9. de libro rarissimo Io Valensis, inscripto Summa de regimine vitae hum ete egit, eiusque argumentum enarravit.
Deinde in Hist Phil. Per. I. a mundi origine ad initia mo- s narchiae
167쪽
narchiae Rom eiusque Partea posteaquam de Philosopla barbarie quaedam in universum admonuit, iam, quam de Philosophia Patriarcharum antet diluvium, et post illud. Hebraeorum, protulit sententiam, doctam illam et haud dubie verissimam, copiosius explicavit, novisque argumentis probavit nimirum, non intelligendos esse Philosophos qui
Graecis aut nostris temporibus Aeantur, sed, si ho nomine illius aetatis homines insignire velimus, ante diluvium. viros qualicunque rerum humanarum divinarumque scientia peritos, post diluvium autem patres familias bonos, he si tores sapientes, ecclesiae doctores eruditos. Igitur audiem dos esse existimat neque Iudaeos, neque veteres ecclesiaσdoctores, longe aliter in hae re sentientes, eum nee potu rint, nee praeiudiciis impediti voluerint, testimoniorum fidem interponere. Quae cum nostris temporibus ita sint demonstrata, ut nulla dubitatio supersit, non satis mirari potest en Bruckerus, viros quosdam eruditos, nominatim Gerdilium, Pros Taurinensem, ad tuendam sententiam
contrariam potuisse ad illa testimonia provocare. Sed pergimus ad Philosophiam Chaldaeorum p. 46.
quam non minus copiose collustravit. Atque hie eandem sententiam tuetur, quam in opere ipso probavit, nimirum, eius auctorem conditoremque fuisse quidem Zoroastrem quendam, sed omnia de eo esse dubia atque incerta, ita ut plane irrita sint studia eorum, qui, utrum testimonia Gram eorum, quae fuit Moshemii sententia, an Orientalium, h. e. Persarum s. potius Arabum, valeant, ut placuit Pocockio Pridosio, estosobrio, aliisque anxie quaesiverint, cum nemtra aliquid probare possint, neque illorum, qui praeiudicata
hae opinione occupati fuerint, orientalem eruditionem suae fuisse similem, atque cum ea posse comparari, neque etiam horum, quoniam ab antiquis illis temporibus nimis longe fuerint remoti, vixerintque ea aetate, qua quidlibet audem
di, flavodi, nugandiquς, libera et aequa potestas esset. Quae
168쪽
MENSI APRILIS A. MDCCLXIX. Iss
eraeterea in hoc cap. animadvertit A. aspectant ad alios cla. ros viros inter Chaldaeos, Belum inprimis et Berosum, eorundemque doctrinas s. Philosophiam. Persarum Philosophiam multis A. observationibus auxit pag. 9 88. ex quibus nominalse sufficiat eas, quibus d ctrinae de auilare huius Philosophiae de Magis , de bthra, Deo Solis apud Persas, cultuque Mithriaco, collustravit, atque Iacobi Martini Benedictinimia explicationem de s eris Mithriacis, coniecturis Ptarum innixam, refutavit, sinamque novis argumentis stabilivit. Aeque copiosus fuit inexplicanda Philosophia Indorum veterum, rabum, atque Phoenicum copiosissimus autem in Aegyptiorum Philosophia collustranda, pag. IOI-lia cuius rei, praeter dignit rem occasionem largissimam dedere libri duo pol priorem editionem primi huius ol in lucem prolati nimirum Iablonshi Pantheum Aegypt et Wacliter Concord rationis et Scripturae, quos libros diligentissime adhibuit, interdum vero etiain confutavit. Itaque egregie egit de auctore sapiemtiae egyptiacae, Theute, qui Graecis Hermes, Latinis Mercurius dicitur, de libris Hermetieis, de Philosophia Aegyptiaca, et Theologia cum exoterica, tum arcana, inprimis, quo de cultu deorum, quos homines fuisse, sed deinde propter insignia merita, et collata in humanum genus benencia, inter deos relatos, et religiose cultos fuiste, contra Iablons kium et Waeliterum defendit quae, ut reliqua in hoc capi te, non possimus omnia hic repetere, sed lectoribus inspicienda relinquimus. Nec dicimus quicquam de iis, quae de Philosophia Celtarum pag. 33-i 9. dixit, cuius rei copiam uberrimam dedit Pellulieri Historia Celtarum, aliique libri super hac re editi. raeterimus quoque, quae de Pli, lasophia truscorum et Romanorum, item Scytharum, Thracum, et Getarum addidit, ubi p. 9 I. g. reperitur longa et docta disputatio de Maride, impostore potius quam Philasbpho, qui magnum inter Graecos nomen sibi peperit. Ad Philoswhiam Graecorum nos convertamus.
169쪽
Atque hi multas invenimus observationes, quae ad Philosophiam cum fabularem, in primis ad Orpheum, eiusque disciplinam arcanam, tum politicam atque sectariam pertinent, in quibus tamen paulo parcior fuit eo largior amtem in ollustranda vita Pythagorae pag. 2s7-8O8. mo loco deprehendimus, Virum Cel eandem sententiam, quam in opere ipso de Pherecyde eiusque doctrinae fontibus propoluit, adhuc tenere, nec se ad alias partes trahi passum esse per Cl. Heinium, qui in Dissertat. Comment. Acad. Berol. T. III inserta, Pherecydis placita a Phoeniebbus, a Mose, et Iiraelitis, meliora edoctis, sumta esse existimat, eum ipse ea ducta esse putet ab Aegyptiis Argumen.
ta contra Heinianam sententiam praecipua haec sunt. Primum, quia populus Israelitieus antiquioribus temporibus
vicinis gentibus fuit obscurissimus, certe dogmata eius, vel resque Patriarcharum traditiones, quas servabat, ad earum notitiam non potuerunt pervenire, utque adeo intelligi
nullo modo possit, quomodo ex libris Mosis, et praecipue
ereationis narratione Pherecydes Cosmogoniam potuerit discere. Alterum, quia populus Isi eliticus, ob scientiae ph steae et philosophicae ignorantiam adeo in contemtu Sit, ut
plane non sit credibiles, philosophum gentilem potuisse eo
tempore Physiologiae et Theologiae exoterice tantum et historiee a Mole traditae ex saeris libris Israelitarum discem da desulerio teneri. Tertium, Ioseph testimonium, Phe- reeydem sua a Chaldaeis accepisse dicentis, in hac re non potest valere; nam et longissime remotus fuit ab ea aetate Iosephus, et solenne ipsi est, omnis antiquitatis sapientiam suo vindicare populo. Nec luvenalis locus obstat, in quoius Iudaicuin, quod Moses arcano volumine tradiderit, ad- disti dieitur. Hoc enim ad illud temptis pertinet, quo Pentateuchus lingua graeca in Aegypto innotuit quod est quartum argumentum. Ultimum, fieri non potest, ut Pherecydea Cosmogenia cum Mosaica concilietur, quod tamen
neeesse est fieri, si ex hac tibi ducta sit. Haec contra Heinium
170쪽
disputavit A. dine pro more sis et copiose. Quae sequuntur, pleraque pertinent ad Gerdilium, cuius librum, sane non indoctum sed admodum rarum , italice scriptum hoe K-hulo Introductio ad studium religionis, diligentissme exeus sit, et ad explicanda ea, quae de Pythagora dixerat, usurpavit, saepenumero etiam resutavit. Ex quibus quaedam attulisse, non ingratum speramus fore lectoribus. Demonstraverat en Auit T. I. p. argumentis non
levibus, Pythagorae historiam maximis, quae non superari possint, dissicultatibus esse impeditam adeo omnia, vel pleraque saltem esse incerta, confusa, suspecta, vel aperte falsa et eonficta. Quod quamquam non prorsus negavit Gerditius,
omnem tamen operam dedit, ut, cum multum suae diseiplinae interesse videret, si, quae a Porphyrio, Iamblicho, vel risque ecclesiae doctoribus nugae referuntur, eae verae sint, ista argumenta everteret, aut certe in dubitationem addiceret Ad quae , etsi non omnia, pleraque tamen, respondet, et merito miratur, potuisse ea a Gerditio proferri, quae, iam fatis luculenter refutaverit repetitque locum Iambli-ehi admodum insignem, ex ouo falsitas et incertitudo eorum, quae vulgo de Pythagora eiusque miraculis traduntur apud veteres luculentissime potest demonstrari. Non magis, inesse, quae de itinere Pythagorae ad Iudaeos narrantur. probaverat argumentis maxime idoneis, quibus totam disputationem, putamus, facile posse dirimi Aliter vero eum sentiat Gerditius,hinc oceasionem silmsit A novis sitam sententiam testimoniis, et fide dignis, stabiliendi; eiusque rei causa ad Laruntii, Iosephi, et Porphyrii loca provocat, ex quibus perspicue potest doceri, non pervenisse ad Iudaeos Pythagoram. Atque hine etiam facile potest intelligi, laeum alterum Porphyrii, in quo Pythagoras ad Arabes Chaldaeos, et
Misaeos pervenisse, et ab his somniorum interpi etationes di-dieisse dicitur, corriiptum ei se, et verba καἰ 'Eβζαιους, mar