Medicina Salernitana, id est, Conservandae bonae valetudinis praecepta

41쪽

dtiam animae partem laedunt e Simeon Se hi in Synlag.

fue J Omnia Legumina tempore diges onis aedorem bant elassicum, unde flatus o c. Vi . pag. IO9. n. S. Tona- I. Haec eidem, quia nimia par3lium tenacitate praesant, serius, quam reliqui cibi digeruntur, o humorem crassum pariter , le tum generant , qui in longa, O diuturna ςircu ιatione, sub viribus pressor is omnium machina,

rum, numquam , vel raro attenuatur , vel salte is in quotidiano exercit o, erebro labore, ut is aratoribus , aliisque . Num vero ingenii hebetudo, a continuo leguλα inum esu , num a vita dura , laboriosa sit recognoscenda j incertum. Videtur autem, utramqMe causam, ad eam inducendam conis

currere, inevitabili nece sitate: nam in assiduo imhore , spiritus nervet, in sangκinis subtilior pars

evanescit, a perenni exercitatione musculorum , σcerebrtim exhauritur, solida partes , O vasa minima praecipue, occallescunt. Duriora pariter ali menta , rudiorem quoque alimoniam suppeditant, quae promptiores, o alacriores spiritus, nullo modo pro.ucere possunt pro ingenii, O functionum animalium promptitudine , sublimitate. Accedit tandem bis causs hominum oscitantia, qui, el quia agris colendis , O' aliis duris exercitiis sunt des nati ad ruitam 19bstentandam ' vel quia piget, toto υitae decursu, studio, oe seriis lucubratio uibus operam dare , . interim , sibi inutiles ηtque Reipublica inoperos vivunx.

42쪽

que , & melancholicum generat fumum, qui horrenda , & terribilia parit somnia, mentem perturbat, ingeniique aciem obtundit, Sc spiritus vi. si vos obtenebrat. Galen. lib. I. de alim. fac. cap. 26. δc Simeon Sethi in Synt. UNDECIMUM; lens: Ea visum integrum, Sc in culpatum hebetat, ipsum immoderate exsiciscans. Galen. Iib. I. de aliment. facul. cap. 23.

DUODECIMUM, fletus. J praesertim immodicus : Hic enim, cum retentricem oculorum faculistatem imbecilliorem reddat, visum vehementer

oblaedit, Sc sanam oculorum aciem, nimio plus siccando; hebetat.

DECIMUM TERTIUM, sinapi: quod acrimonia sua vi tam essicit debiliorem. DECIMUM QUARTUM , conspectus Solis: Γ74 Et hoc quidem , ob excellentem ejuS s) Adsuunt humores ad oculos, majori quantitate , quam par es, oe vasa minima, Tun caraduata ta disenduntur, o relaχantur , tit etiam sanguinem rubrum admittant ' hinc ophtalmia , D'fortasse aliae oculorum aegritudines. Pupilla ipsa a dilatatis vasis cocumpositis angusiatur lens er Uallina, a nimio humorum affluxu, obfrui potes. Nam pin nimium fletum, oculi turgent, rubent, caligant. Eadem pariter f=mpi bomata a fumo ea erimur , qui oculos ad involuntarium

fletum cogit, smiles essectus parit . ) Radii solares , Hirrcite oculos ferientes, erebriori simulo Pupillam lacessunt ad conet uso.

43쪽

splendorem, ac nitorem, quibus visum destrui ,

manifesta constat experientia, I ratione . Sensis bilium enim exuperationes, ut lib. 2. de anima

cap. 12. Aristoteles adstruit, sensuum instrumenta corrumpunt. Quod quidem Galenus etiam lib. IO. de usu pari. cap. g. in hunc modum scribens adprobat: Solem ipsum , inquiens, si quis oculis inconvenientibus vel i t intueri, oculos celer Iter, perdet: multique, in Solis defcctibus, cum eum affectum , qui Soli acciderat, planius nosse cuperent , fixis oculis Solem intuentes , imprudentes, prorsus fuerunt obcaecati . At enim, per nivem iter facere, quam oculis sit perniciosum, si minus Xenophonti credis, experientia tibi discere id licet. Sin vero naturalius quidpiam audire su flines, ubi et lychnium ardens, aut aliam quamvis flammam

in sole luculento constitueris , cernes eam protinus marcescere, atque etiam si prope/quamlibet flammam ma unam, et lychnium posueris, vel aliam quamvis flammam minorem, repente cxtinguetur cum, quae minor lux est, a majore vincatur senaper, ac dissipetur. Lege eundem etiam lib. 1. de causis sympto m. cap. o.

nem usque , quae nimis consericta , nequit iterum ampliari, vel saltem dissicile, postea vero in pa ira sin incidere potest, propter sublatam convulso nem ζ Nervi optici, acriter quocue, a S υidiori lumine feriuntur cum doloris sensu, qui Capiti pa

44쪽

maxime quidem , intempestivus , ac immoderatior. Hunc enim paulo ante, capiti, oculis, om-isbusque sensuum instrumentis, plurimum nocere ostendimuS .

DECIMUM SEXTUM, Ignis: Cujus frequens

in spe ctio, & splendor, vehementer exsiccat ocul OS, visumque debilitat. VJ Ouo fit, ut fabri ferrarii, Sc quicunque artes suas, quibus, se, suosque sustentant, ad ignem exeroent, rubros fere, & deobiles habeant oculos. DECIMUM , SEPTIMUM, Labor: immo. dicus scilicet . Is enim sanguinem efficit sic.

ciorem , sicut etiam reliquum corpus . Siccita S autem , totam cutem indurat, atque adeo , etiam eam, qua pupilla integitur. Itaque vis. illa conis

spiciendi cooperitur, & delitescit. Aristoteles pro-hlem. I 4. sectione 3 I.

DECIMUM OCTAVUM, Ictus, sive per f8J De Morbis a coitu nim o num. 3. diactum fuit q) Omnes humores, oe ipse I angliis, insola.

stione, motu nimio, aestuatione, aliisque cati s rarescit, licet etiam vasa relaxentur , nihilomiamus pletoram ad vasa inducunt, globuli rubri in i mphatica transerint; quopropter opbtal iam ficulorum producunt, nullo modo sanabiiam ,

semper eadem perfuit , usquedum exili maTunicae albugineae vasa , varicosa sunt, Occati escunt .

45쪽

eussio capitis , & maxime quidem, qira parte oculi sunt. Cum enim, sanguis inde , sicuti praecedenti csspite ostendimus, ad oculos rapiatur, accidit, ut spiritus vis vi perturbentur, adeoque visus, ob id debilitetur, & apostema nonni. mplam

generetur.

DECIMUM NONUΜ, nimius acrium rerum usus e cujusmodi salsamenta nonnulla ex iis sunt, quae fumorum acrimonia Oculos obtundunt. VIGESIMUM, pulvis, sive ambulatio per loca pulverulenta: pulvis enim ad oculos pertingens, visum maxime obscurat.

VIGESsMUM PRIMUM, immodicae vigiliae,

quae non oculos tantum; sed totum etiam corpo ris habitum impensius exsiccant, R extabefaciunt. AD HAEC, nocet oculis quaelibet repletio, &quicquid naturam exsiccat, quicquid item sanguinem conturbat, sive ex rebus sit salsis, sive acriabus, sive etiam aliis, & omnis ebrietas. Uomiatus, medio quodam modo se habet: confert enim

quatenus ventriculum expurgat, nocet vero, quatenus cerebro insidentes materias commovet, adinque oculos defluere facit Io) Quod si necessa. 1o in Hebetant o uti quando se, ab bre morivum cacozbimia. qua, ipsi oculorum humores inis farciuntur , unde oρacitas, variique morbi, O etiam cat baracta. Hin: n primo morborum appa-l ratu omnes perit ores Medici, validiora purgantiai consulunt, P, fanum, decoct tones ex falsa paritia , cortice ligni sancili, alia suiliau praeter

46쪽

rius fuerit, cum facilitate, a sumpto cibo, pro Vocandus est. Somnus quoque superfluus, quique re pletionem mox subsequitur, infestus admodum est oculis. Sic quoque copiosa sanguinis detractio. Potissimum vero, quae per frequentem cucurbitularum aflixionem celebratur. Plura Avicenna 8. 3. tradi. I. cap. s. & 3. 3. tradi. q. cap.

C A P. LXXIX.

DE CORROBORANTIBUS VISUM.

lidonta, ruta.

Sub Veniunt oculis, dira caligine pressis Nam existis aqua sit , quae lumina red

dit acuta .

Quinque hoc loco recensentur herbae , quarum succo, & stilla titio liquore, sive aqua, Visus reis

scitur, ac recreatu P.

PRIMA, foeniculus : fi J succus namque, e caldole, & soliis expressus, live distillatus , quem ad amodum lib. 3. ad Almans. cap. 47. Rha Zes te- sonticlitos , qui humorem redundantem quotidie edu

cum , lina ciam impuritatibus.

47쪽

statur, & nos supra cap. 4'. abunde ostendimus, ad excitandam oculorum aciem praestantissimus

habetur.

SECUNDA Verbena; sive Verbenaca: περι-S ερε υνα , i ανδοτανεν Graeci, Germant verornercru=t vocant . Hujus stillatilius liquor, semel aut bis, oculis quotidie admotus, ipsoru in vitiis mederi perhibetur. Qua ratione, oculorum remediis plurimum misceri tot et . Semen ejus, ut in Panodectis Sylvaticus reseri, cum succo sceniculi imispo tum, oculos emundat.

TERTIA , rota : cujus aqua, refrigerando, Rabstergendo oculorum potissimum fluxiones set

cohibet, animalemque spiritum, ac Vilum corroisborat. Succus recentibus foliis expressus, Diosco. ridi lib. I. cap. I a. ad oculorum circumlitiones reconditur.

QUARTA , chelidonia: Hujus succus clarita ti oculorum utilissimus est, qKemadmodum, satis, superque ostendimus supra cap. 7 I. UINTA, rutar herba vulgo cognita, quae visus aciem exsiccat, gravetque oculorum dolores

II sa) Tam a ua stillatitia, quam succus, plar

minusve, verbenae , Rosarum albarum , virturem refrigerantem prie et erunt ' unde in octilortim inflammatione , in dolore capitis, parti adfectadmotas , per lintea madida, calorem a nimio lanis guinis aestu, dolorem tedaul. De chelidonia idem normandum est De Rbuta in Cap. 13. n. 7. Tom. I.

48쪽

empla tui modo imposita cum polenta riti irgat a Plura supra capite 6 I.

CAP. LXXX.

8Ic dentes serva , porrorum collige

i grana.

Ure cum hyoscyamo simul , & Thure

decenter ,

Sic per chonion , Si fumum cape , dente

remotum . Remedium, hoc in loco, traditur esset cacissimum ad sedandum dentis, ex erosione, dolorem . Quod constat, seminis hyoscyami albi, & porri singulorum partib. q. 3c seminis cepae partib. 2. Si se .s Primum, optime praemundato dente , semina si molcomburantur , exurgentemque hinc fumum Iaeger admittat, infundibulo adhibito ad affectum denatem. Lege de hoc plura apud Aeginetam lib. 8.eap. 26. Aetium lib. S. cap. 33. Avic. V. 3. Cap. I9. 3c Me uen de aegritudinibus oris , titulo, de vermibus dentium , & Rosam Anglicam cap. de dolore dentium o Hyoscyami l) natura est

et fi J D ejus radice, ac seminibus, vim na

49쪽

ανω υνο, quae doloris levamentum, adeo praeliat, ut vix percipi quidem amplius possit. Fumus uero seminum porri, atque cepae, AVic. I. Camcap. 3 7. teste, accommodatissimus est, necandis, ejiciendisque vermibus, qui in erosia nonnumquam dentibus, intolerabiles cruciatus excitant. Hyoscya. Inus, ut in lib. q. cap. 54. a Dioscor. describitur, frutex est, caules emittens crasos, soli a lata, oblonga, divisa, nigra, hirsuta: flores e latere caulis ordine prodeunt, tamquam punicorum cytioni, scutulis lepti, seminum plenis, ut papaveris, Germanice Di encru t. Gallice, Ius uiame. His p. Veleno, ἐρίζα υιετ ει Θειτα οδοντ άλγόος ε ιδια χλυσμοι id est radice ejus in aceto elixa, utiliter colicam , stupefasi vam, vel saltem Dpuoxicam recognoscimus, doloribus sedandis util smam , quoties vero, dentium dolor ab acrimonia scarbutica , erosionem producente , causam recognoscit, omnsa

acria I pec ifca , lic t dolores temperent , bumores vero ulterius exasperant, o scorbutum intendunt . Talia funt semina porrorum, c parum, quo νum loco, temperantia . sunt adbibenda, ut florum . fambuci , rosarum albarum, etiam aceto generoso ' in al alina acrimonia praesertim. Verum s necessitas urgeat , hisce speciscis concesses , ad dulciscantia, continuo est δε-

veniendum. Verum huyusmodi dolores per medicamenta: interua sunt curanda, integram huismo Mm massaia , i, scorbutus consedit, posu

50쪽

In dolor dentes e litiuntur. Quod Macer etiam lib. 2. cap. 33. hisce verit bus confirma rore , diu tepidum, si contineat lar Acettim,st o mi deοι Le radices illius herbiae, Dicitur immodidum dentis pacare dolorem .

Porro κον ἰον quod in embuti locum substituimus, απο τῆς χύνης diminuti uum est , & significat infundibulum.

CAP. LXXX L

UX , oleum, capitisque frigus, anguillaque , potuS, Ac pomum crudum , faciunt hominem

fore raucum ἀ Sex causae raucedinis, hic recensentur. PRIMA, Nux: ea enim cum vehementer exissiccet, vocem exalperat, IJ gruumque clangori. bus similem efficit. fi J Non' videtur, nuces vo em exasperare posse , quia oletim, quod magna copia continent, asperos humores in et oibit, innoxios efficit , nec- .non fbrus rigidas emollit, o relaxat, uti omnia oleo a I olent. In dolent sema pleuritide, oleum