Liber de curandis hominum morbis

발행: 1798년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

Ubi alvus cita aut clys enteria aegrum etaerCet, ad caussas tractandae sunt. Uenena devorata eodem modo curanda, ac in

gastriti de dictum est. Protinus ut inflammationem digno veris, sanguis e vena mittendus; in copia autem eius ratio habeatur et virium aegri et indolis febris. Simul quoque alvus Iotionibus primum mollientibus ducenda, deinde vero irritantibus ex tartaro emetico in Oxymelle soluto: Una quoque abdomen mollientibus fricandum et antispasticis. Quae dum curationem non explent, fumum herbae labaci peranum iniicias, vesicatoria abdomini imponas. Fo-Vendum nonnianquam abdomen glacie. Ouamdiu vero alvus constricta est, internis remediis caute agendum, quum stimuli facile inflammationem augere possint. Ρotissimum praebet remedium oleum ricini et sal amarus cum gummi arabica in aqua solutus. Ubi venena aut acria alia in intestinis latent, oleo a conferunt et mucilaginosa, ata quae Opportunius eadem egerere possunt. Nephritis. Renum inflammatio dolore cognoscitur Tentam continuo, qui cum primo febris impetu ingruit et, pro. sedis differentia , mitior ost aut Vehementior. Quo magis ad pelvim usque inflammatio Procedit,

122쪽

Nephritis.

eo magis pungere dolor, eo durior pulsus esse solet: quod si vero interiorem Unum Compagem inflammatio magis occupat, dolor quoque obtusus magis et gravans, pulsusque haud adeo durus esse consuescit. In dorsum tantum decumbere aegri

possunt. Urina simul intercipitur, aut destillat

tantummodo: praerubrum aut cruentum colorem

adipiscitur, subinde tamen pallet. Facile vomitus

accedunt, tormina, alvuS Constricta, et irrita conamina ad alvum deponendam. Gregatim haud facile ea valetudo occurrit. Iis familiaris est, quibus menstrua aut haemorrhoi clum fluore non feruntur, praesertim dum alvus simul aegris constiterit, aut is calorem aut frigus su bito passus fuerit. Occasionem quoque praebent coacta lotii repressio, violentia externa et diu retica fortiora. Saepissime vero Calculum renum seqttitur. Non raro lento modo decurrunt inflammatio- Des eorum viscerum et ulcera, ubi, deficiente dolore, morbus e X impedito lotii fluxu, caussarumque aliarum defectu divinandus est. Resolutionem promovent et sanguinis pro susio. nes et sedimentum urinae crassu in : suppuratio tamen

facile sequitur. Pus quidem vel per ureteres in vesicam sertur urinariam, quod saluti saepius est, vel ad exteriora abscessus prominet, ut apertus sanescere possit, vel

123쪽

Nephritis. Cystitis.

intestinum quoddam arroditur, ubi pus exilum si hi parat, intestinum vero clam rene Coalescit; vΡl abscessus aperitur in cavum abdomini S, ut mors 1i1-bitanea sequatur, vel lento modo pus absorbetur, ut renum inde phthisis oriatur. Raro obdurescunt a senes, qui ante inflammati erant, rarius adhuc gangraena destruuntur. Antiphlogistica licet methodus et hic commen danda sit, omnia tamen ea remedia vitentur, quae urinam vehementius cient. Caute itaque vescatoriis agendum, neque magna neque proAime ea ad partem affectam apponenda, dum ne febris ipsa ne cessario id requirat, eoque casu Cam sol am e XCiΡere debent, neque parti affectae ipsi imponi. Ubi sanguinis fluxus interceptuS est, e pediS venis mittendus est: aut, si vires deficiunt febris qua putredinem attrahit, hirudines tantum et ano et pudet Diis apponendae. Mollientia e Xterna , lotiones alvi et tepida balnea optime respondent. Simul nitrum cana fora emulsum delingat, aut ubi alvus

movenda est, mannam.

Raro tantum vescae inflammatio morbum constituit primarium : calculum plerumque aut eiuS Curationem excipere solet, maxime si urinae crebra

cupiditas sed magna ac longa accessit difficultas. EX-G a

124쪽

Metritis. Erysipelas.

ternae quoque violentiae caussam praebere possunt. Eodem modo curatur ea renum inflammatio. Moeritis. Citra puerperium raro observatur aut nunquam uteri ea inflammatio, quue acutum Constituit morbum, recensenda itaque inter puerperarum morbo S.

Febris e r y lye lac ct a. Erysipelas medium quodammodo locum OCCupat inter insiam maiori os morbos et exanthematico S, quum plerumque motibus febrilibus ad cutim deseratur. Existunt etiam internae febres erysipela Ceae, atque pleraeque pleuroperipneumoniae erys pelas potius pulmonum quam phlegmone esse videntur. Cognitu tamen difficillima sunt internorum viscerum erus pelata, ideoque hic duntaxat de externis

sermo erit.

Inflammationem sistunt, quae per cutis faciem externam extensa tumorem facit non vehementer PTO- minentem, pressioni cedentem, qui facile sedem mutat, vesiculisque obtectus est, humorem savidum continentibus. In facie frequentissima, non rara tamen ad mammas. Ubi acres maxime urgent humores, igitis vocatur scincti Antonii. Dum cinguli ad instar abdomen circumdat, z teris aut et Onactnomine venit. Lentum esse solet pedum ei spelas,

125쪽

Erysipelas. Carbunculus.

febrisque eXpers, licet iisdem fere caussis producatur.

Caussam experientia recentiorum docuit os bilem acrem. Febris socia non solum inflammatoria, sed putrida quoque ac maligna esse consuescit. Ouodsi male tractatur, facile in uJcera abit erysipe-JaS, quae vero nunquam adeo benigna sunt ac post phlegmonen, sed abeunt vel in gangiae nam vel in lentum et pessimum exulcerationis modum. Dum motibus febrilibus eliminatur erysipelas, subinde, licet raro, criticum esse solet. Quum febris plerumque biliosa aut hilio so- putrida sit, uti supra dictum est, curationem instituas. Festinanda tamen sunt evacuantia, quum in Ulcera facile abeat. Dum satis humorum egestum est, Conserunt, quae sudorem cient. Uid. miaetiara dis 'hO-

Ouia sedem facile mu'at erysipelas, retrogredi potest ac ferri in partes internas. Externa itaque fugienda sunt remedia, nisi cutis incidatur, ubi gangraena minitatur ac decocto Cortice Peruviano superficies foveat UI . Carbuncialia S. Est quaedam erysipelacea in Ilammatio, dura, non promineris, sed vehementer dolens, C tam febre iuncta, quae epide mice quandoque grassatur oc

126쪽

EXanthem Ata. carbunctili bonigni nomine venit. Frequentissima haec vat ludo in regionibus aridis calidisque, Persicus ignis appellatur. Observatum quoque est in Gallia, virus luis bovillae eiusmodi malignas pustulas excitare. Superficiem occupat tumor, ac cultri acies non facile sentitur, Cum gangraenae faveat. Suppuratio promovetur, dum adsiduo partem fovemus atque incidimus, sponte vero ea oriri non solet. Ulcera ab internis partibus proserpunt atque destruunt easdem. Interna remedia ea sunto , quas putredini resistunt ac robur partium augent.

DE EXANTHEΜATIBUS.

Exanthemata vocantur maculae et tuhercuIa cutis, febre iuncta, de quibus hic tantum sermo erit. Caussa latet vel in acri quadam sanguinis indolguel in contagio. Vel critica sunt vel symptomatica, omnique febrium generi adiungi possunt, ut febris socia modo sit inflammatoria, modo putrida, modo biliosa, modo maligna. Ab eius febris indole periculum

Inaius veI minus exanthematis pendet. In curandis exanthematibus solius febris ratio habeatur. Baro tantum propellenda exarathemata

critica, sed emoliamur potius id, quod ostendit

eruptionem.

127쪽

Insammationibus is morbus glandium et partium carnosarum tendinosarumque designatur, quas raro hona excipit suppuratio, sed saepius gangraena. Illas vocamus buboneS, haS vero GH thraces. Et illi quidem tertio morbi die, Critico non Nun quam modo erumpere solent, anthraCeS vero ancipites sunt. Plus quam semel corripi posse oodona morbo eundem hominem , constat, licet non eadem visente epidemia. Contagium dicitur caussa proxima, quod in Aegypto natum, austris fiantibus in Europam ferri clicitur: id tamen plane non liquet. Non satis volatile ella videtur, quod in mercimonii5ot arcis diu. latere potest, transit tamen facilius contactu. In systema potissimum biliferum, marcinae vero in ner-VOS agere videtur, quod non eri indole sola morbi, sed et ex praeservatione elucet, quae roborante victu et animi hilaritate nititur. Febris eadem ratione differt ac in aliis acutis morbis , neque tamen omnino benigna esse solet, ob

viri maiorem acrimoniam.

Dum frigidus aer est et purus, dum vireS Valent,ma Nime incipiente lue aut ad finem vergente, haud multi saepe adsunt adfectus nervosse, sed inflamma-

128쪽

eunt suppurationem, raroque anthrace S ac Cedunt. Neque tamen antiphlogistica methodus ex toto adhibenda est, vitanda Vero plane, qUae nimi S evacuant. Vena caute secta Cutis spiracula alexi pharmacis sunt aperienda. Uid. Potio aleaiyharmacia primia.

Quod si vero epidemia iam per aliquod temporis spatium saeviit, aut ubi aeris indoles et corporis putredini favet, facile anthraces oriuntur, periculumque praeceps est. Ibi cum antis epticis iungenda sunt roborantia, cum acidis mineralibus vinum. Ut sudor cieatur, potio propinatur alexipharmaca secunda. Expedit etiam, si cutis glacie fricatur, ut putredini resistatur et suciores proliciantur. Acrimonia biliosa, quae plerumque in primis viis latitat, protinus vomitorii S eliminanda est, haudquaquam Vero purgantibuS. Maligna pestis saepe secundo iam die enecat,

priusquam vel bubones vel anthraces proruperint. Ibique bubones quam primum ita tractantur, ut in suppurationem abire possint. Via riolae. Constituunt variolae primo maculas rubras, quae

media parte stigma habent, deinde abeunt in pustu-

129쪽

Ias seu abscessus parvos, culina infestante S, quae suppurationem patiuntur. Caussam pro Ximam quaero in contagio, quoci in

Corpore nostro non ortum, nobis advehitur. Recipit autem corpus nostrum id Contagium, vel resorptione immediata, vel aegri trans spiratione. Aeris ope tamen morbus potest advehi iis locis,

ubi ante non aderat.

Vero simillimum videtur, in interiore Africa hanc valetudinem origines duxisse. Graeci antiqui et Romani eam non Cognoverunt. Anno 572 primum in Arabia apparuit, atque deinde Saraceni videntur eam in Europam apportasse, ubi ad id usque tempus incognita fuerat, postea Vero Contagio magis magisque dominium suum auxit. Ortus itaque viri variolosa caussas requirere videtur, quae in Europa deficiunt. EXperientia saltem Constat, commercio tantum hominum apud nos valetudinem servari: fieri quoque potest, ut virus id diu in corpore latitaverit, priusquam effectus suos manifestaret, neque ubique Producit eosdem, sed duntaxat, dum diathesin reperit in corpore: iique rationi nititur dominium morbi epide micum. Efficacia igitur eius contagii a singularibus semper pendet et agris et corporis rationibus. Hinc fit, ut variolae saepius per rura vicina grassentur, pareant Vero oppidis: hinc etiam non bis eumdem

130쪽

corripit hominem haec valetudo: hinc cuique fero homini minitatur id contagium. Embryones ipsi eo morbo corripiuntur, vel dum mater eum pateretur, vel dum eo labora Hi ante plures annos, sicut experientia id docuit. Hinc efficitur, euin , qui morbo hoc laboravit, licet deinde parare id virus amplius non possit, posse tamen

id adsumere. Minus tamen hoc venenum volatile est, quam pestis contagium. Per menses enim aeri libero erapositum nihil potestatis amittit: pestis vero virus citra quadraginta dies facultatem suam amittera creditur. Contagium quamvis ubique idem est, essectus ipsius differre tamen videntur. Modo enim inflammatoriaS , modo putridas, modo biliosas producit febres, modo malignas. Ρustularum quoque ratio varia esse solet. Immo exstant casus, ubi nullas e citaret pustulas, sed sudoribus e corpore pelleretur. Ad nostra usque tempora nullum repertum viri eius antidotum, quod cum volatile in aura tranSeat, exstirpandum facile quoque non videtur, quanquam impedito cum iis hominibus commercio, qui contasium receperunt, dominium morbi finiri magis magisque posse viduatur. Cuius quidem contagii effectus cum tantopere

disserant, neque antidotum peculiare notum sit, in

SEARCH

MENU NAVIGATION