장음표시 사용
141쪽
IIT constitutio tunc inflammatoria, ideoque benigna esse soleat. Eligantur deinde ea corpora, quae vel per se valent, vel quorum constitutio favet morbi benignitati. In eo autem facile fallimur, quod quidem etiamnum insitionis variolarum usum pr. epedit.
Etenim experientia probavit, acrimonia S VRTiaS, e. g. scrOphulosam, morbum variolosum nequidquam aggravare, sicut ex toto virus variolosum non insignem germanitatem cum aliis morborum venenis agnoscit. Verum enim vero exploratum habeo, longe alias eXistere corporis Conditiones, quibus
effectus viri variolo fi periculosi redduntur, quo lentitio praesertim et vermes pertinent. Quod superest, infantes, qui lactantur, facillime solent
morbum superare. Ouod si a lactantibus infantibus recesseris, aetas maxime favens secundum annum excedit, ob vires facile debilitatas, Ob dentes ante secundum annum nascenteS et ob minorem infantum obtemperanti Am. Praeparatione ipsa non egem UR, Cum m Ixime
impura corpora nequaquam vari olis inficere fas sit, aliae vero corporis curationes optime in morbo ipso in si i tuant UV. Virus ipsum recipiendum est de infante, qVinalia rates et benignas patitur variolas. Sit Iam en
142쪽
parumper tenue et pustulae ipsae eschara nondum obductae sint. Fit autem facillime optimeque , dum cutim incidimus , plagaque silum indimus viro varioloso tinctum. Interdum usus sum emplastro parvo, quod cantharidum pulverem excipit; cavendum tamen eo casu ab omni putredine. Superficies brachii interna ab humeris ad manum usque maxime idonea
lauio incisioni osse solet. Post tertium diem vulnus incipit inflammari, Drina turbatur, anima foetorem recipit. Quo facto ubi aegri queruntur dolorem sub axillis perceptum, signum est, insitionem finem suum attigisse. Erumpunt per cutem variolae febre stipatae a septinio ad undecimum diem: febris ipsa levior esse solet, nulloque piyalisino iuncta, neque facile secundaria febris sequitur.
Quod si post insitionem pustulae quidem nonnuIIae circa plagam erumpunt, nequaquam vero febris oritur regularis, qua variolae per totam corporis
superficiem eiici possunt, sutura infectio non facile Praecavetur. Iis enim ipsis, qui variolas iam passi sunt, insilio ne pustulae circa vulnus eXcitantur: quod quidem probare videtur, nimia levitate morbi haudquaquam exterminari diathesin ad reditum, facile quo posse nos insitione per artem facta egore, dum no existerent ei idemiae malignae, medici in-
143쪽
Variolcto. I I9scii aut incauti atque praepostera adstantium cura. Erumpunt enim variolae naturales haudquaquariasPonte citra peculiarem quamdam diathesin. Variolae fi/uriae. Vocantur eae variolae umbilicatae, siquo Orice eae, crysallivae. Leni febre comitatae secundo plerumque die erumpunt, maxime vero' in dorso, tertio die pus concipiunt, aut aquoso humore implentur. Impediunt vero haudquaquam infectionem verarum , Unde efficitur, contagium spuriarum longe differre a contagio Verarum. Quum vero e Xploratum sit, occurrere eaS tantummodo grassantibus veris variolis, a veritate alienum esse non videtur, eodem modo se habere huiuS generiS variola S ac eas, quae ab8que febre post infectionem circa vulnus, aut apud eos nascuntUr, qui variolas iam passi, contrectant variis teneriuSculis partibus laborantes hoc morbo, ideoque eamdem quoque caussam agnoscere ac veras, differre tamen gradu effectuum. Summa autem rerum Cominplectitur maiorem vel minorem ad variolas dispositionem.
Constituunt maculas haud adeo prominulas, ac variolarum pustulae, sed latiores, neque suppura
144쪽
tioni faventes, sed siccescentes et cutis squamis
Eam habent cum variolis germanitatem: I. quod omnes fere homines iis corripiantur; a. quod raro
plus quam semel in vita occurrant; S. quod peculiare quoddam contagium supponant; 4. quod popu- Iariter grassanturi 5. quod novum constituant
Neque tamen Virus variolosum cum morbilloso germanitatem persectam prodit. Quibus insertae erant variolae, eodem tempore morbillis ita correptos fuisse, experti sumus, ut superatis tandem his, variolae denique erumperent, septimanis quandoque pluribus interiectis. Febri plerumque adiuncta sunt symptomata catar alia, atque, ubi bene corpuS valet, morbusque levior est, quarto die exanthema erumpit, seratoque squamis fatiscit epidermis. Eruptio ipsa critica hactenus non videtur, ut febris ea facta semper lenior evadat. Μaculis apprime rubentibus, inflammationem praevalentem suspicari licet, pallentibus vero virium defectum, liventibus denique proclivitatem humorum ad putredinem. Facile repelluntur morbilli, unde periculosae saepius pulmonum in fiammationeS Oriuntur.
145쪽
que ipsum affine viro scrophuloso quaci antenus esse videtuΓ. In curatione id praeprimis spectandum est, nometastasis eiusmodi oriatur. Magis calidum itaque regimen suadendum est, quam in variolis. Ubi dia thesis phlogistica eruptionem impedit, sanguine e vena misso ea promoveri potest. Mollienda quoque est cutis potibus copiosis, in quibus nitrum est solutum atque Cana fora. Ubi putredini humores favent, modo alexipha maca , modo anti septica adhibenda sunt. Bilis turgida vomitoriis optime excernitur, ut
Viribus deficientibus vesicatoriis vinoque sue
In plenum vero curandum, ne stases inflammatoriae in pulmonibus nascantur, quae si imminere videntur, sanguis protinus e vena mittendus atque vesicatoria applicanda sunt. Subinde alvus cita symptomatice oboritur, quae sordes gastricas non supponit, sed perspirationem impedit, congestiones versus peCtus ciet, ubi quoque sanguinis missiones et antiphlogistica diapboreticis iuncta usui esse consuerunt.
146쪽
it tib se o l a e. Inter eas et morbillos id interest, quod febris haudquaquam cum epiphora ac tussi, soci cum angina ingruat, quod exanthemata magiS promineant, impleanturque purulento latice, quod J Ne cutis furfuribus nequaquam, suci frustulis maioribus fatiscat. iCuratio autem insignia non recipit discrimina. Caput eius versatur in febris indole et rerum ceterarum rite instituta tractatione. Ola anginam, quae in putridis febribus facile periculum excitat, vesicatoriis et lenioribus diaphoreticis eruptio est
Ubi inflammatoria est febris, sanguine misso eruptio eodem modo ac in morbillis facilior recl-
Febris scarlatina. Exanthema id maculis discernitur in s gnthus ac dissormibus, intense rubentibus, quaeque facile
consuunt neque in suppurationem abeunt. Rubeolae et scarlatina quanquam satis affines sibi sint, eodemque forsan miasmate procreantur, iΠ- terest tamen inter utrumque exanthema tumor leucophlegmaticus, scarlatinam etacipiens, qui facile in exitium praecipitat. Cum angina plerumque is morbus iungitur, Cutisque arida esse solet, unde tumor ille nascitur.
147쪽
Febris scarlatina et urticata. I a SA miasmate epidemico non adeo contagioso, ut quivis homo corripi debeat eo o Xanthemate, generatur: quo quidem differt a morbillis. Eadem ceteroquin commendanda est medela, quae in morbillis expedit. Quemadmodum in hoc morbo diapho resin movemus , ne reprimatur exanthema , ita id quoque in scarlatina sit, ut tumor sequenS prae CaVeatur. Ρutredinem indicat in utroque morbo livox aut Purpureus color macularum.
Anginae opponendum id regimen, quod supra expositum est. Ubi tumor reprimitur, conferunt diuretica et diaphoretica. Ρrotinus ac scrotum intumescit et spiritus difficultas accedit, vomitoria adhibeanturae Vesicatoria, cum colluvie S aquosa in pulmonum tela cellulari periculum producere Videatur, quod itimorem e Xternum excipit. Vomitoria adhibita sequantur caloria et, scilla et Opium, eadem unumquodque portione. Febris urticata. Raro epidemica, saepius est sporadica. Ρustulae iis similes sunt, quas urtica urens in Cute excitat, eumdemque cient sensum. Aliquot duntaxat dies persistit febris, totusque morbus vel vomitorio Vel purgante remedio tollitur.
148쪽
II 4Miliar . In iis iure quidem efficitur, acrimonia gigni hanc febrem, in primis viis oborta, indeque in sangui
Quod si maculae satis diffusae apparent, esse a
Febris miliaris. Exanthema id dicitur a similitudine milii: quodsi rubet, Pur 'ura appellatur. Minores sunt pustulae iis, quas morbilli gignunt, sed magis prominent. Ut erumpunt, variolis similes sunt, nisi
quod margine ruhro careant. Μox latice aquoso implentur, atque in squamas abeunt. Discrimen statuitur miliaris albi rubrique: illud maxime in se bribus nervosis occurrit. Praesagiendum est eiu S generi S eXanthema i. dum aegri ante laborarent sanguine tenuiaC acri a. dum regimen praegrederetur calidum, negligerentur purgantia S. in puerperio haud raro calidum nimis regimen se linitur exanthema miliare 4. dum proclivitas apparet ad sudores sympto maticos a tuos, dum iussis arida male habet, clum angitur aeger, caputque dolet citra manifestas Caussas, dum pectus praesertim Oppressum est, ac pru-
149쪽
I 25 ritus cutis cum gemitibus pulsuque tenso et inaequali 4nimadvertitur, absque spasmis et inflammatione. Tempus eruptionis definitum non est, interdum desquamatur iam die septimo, subinde vero
nova semper subnascuntΠr e Xanthemata. Quo praecocius apparet, eo magis aeger periclitatur. Exanthematis huius caussa neque contagium est, neque miasma peculiare, sed acrimonia in ipso corpore genita.
Acrimoniam eam acidae esse indolis, inde probabile redditur a. quod acidi plerumque sudores praegrediantur; I. quod id exarathema maxime infestet infirmos homines, qui acori primarum viarum gignendo favent; 3. quod eXanthema hoc in puerperis facile generetur lacte represso ac non satis egesto 4. quod chronicum occurrat miliare, scorbuticis laxisque hominibus familiare.
Mirandum vero, morbum eum novum esse, Veteribus saltem raro observatum fuisse. Apud iros primum Lipsiae medio seculo praeterito occucurrit. Ρauca ea, quae circa Caussam miliaris proximam scimus, tantum abest, ut certa sint atque explorata, ut curationis ratio potius aliena penitus ab iis adsertis esse debeat, ut itaque neutiquam alcatina opponenda sint acidae exanthematis inuoli. SIm-
150쪽
126 plomaticum quoque exanthema e se solet, aut siqua ratio criticum fuerit, quod negari nequit, periculosa tamen est cris S, quam effugere, quantum possumus, haudquaquam propellere saltem debemus. Ratio itaque habenda indicationum fel, ris generalium. Ubi vero VireS deficiunt, prodromaque miliaris symptomata ingruunt, laxantibus caute agendum, vomitoria saltem iis stibstituenda, cutis-
quo mollienda, neqUe tamen sudores movendi sunt. Quod si vero sudoreS aliaqUe prodroma symptomata multo praecoci US apparent, quam CoctioniS periodus exspectatur, frigidiuSculo utique regimine sudores sunt minuetidi atque praepostera et symptomatica miljaris eruptio Praecavenda est. ProtinuS vero ut exanthema prorupit, cautissime agendum ne retrogrediatur, quod, facile refrigeria leviora sequenS, periculum summum producit. Ubi reipsa repulsum est, vesicatoriis et camfora iterum eliciatur. Optima vero praesidia petuntur a febris indole. Raro febres inflammatorias album miliare stipatur, plerumque etiam malignae febriS curationem reis quirit. Quo minor virium est desectus, quo plures adsunt spissique humores, eo minus sperandum est iudicium ante eiu S eruPtionem, dum praepostera adsunt