장음표시 사용
171쪽
ne alloniam non foret, si di arrho east existerent adstivo tempore epide micae, quae solo febris defectua clus0nteria differrent. Neque tamen vera statui potest clys enteria absque omni febris motu; qui quidem licet manifesto saepe non sentia trir, aclesita muta ob torius morbi indolem atque iudicium peri otium atque sudores. Accusati surit vulgo fructius horapi, tanquant carissa drsenturiae. Qui si manetaturi devorantur, occasionem forte praebebunt oriundo huic morbo, neque tamen is citra Naiasma epidemicum nasci potest, neque negandum est, maturos hos fructus prae sidio saepitis esse in iisdem adfectibus Id mi asina generari ubique in asire atque EX eo in corpus humanum transire tantum abest iit contendam , ut potius statuana, acrimoniam illam, quae lalvum citam producit, epissemico licet morbo induactam, intra corpus tamen nascii uemadmodum in catarrho proclivitas adest maior vel minor ad inflammationem, ita qtioquεhadem in dysenteria animadvertitur. Ex tenuibus deferri intestinis videtur cruor, quod tormina in umbilici regione quamlibet praegrediuntur deiectio nena, quod intime quoque muCo nuptus est cruor. Neque tamen credibile est, eri arrosis eum imanare vasis, sed vel stimulo altrahitur, vel in arteriis congeritur, ob negatum per iecur circuitum. Ea qui-
172쪽
dem sententia eo probatur, quod bilis fere semper
laborare, neque tamen stimulum unicum praebere videatur.
Per febrium sociarum species optime dispertiuntur dΤsenteriae. Observantur dysenteriae cum sphre mitissima, quae facile haudquaquam sub sensus cadit, ubi vires valent ac biliosarum sordium signa deficiunt. Maxime benignam eae constituunt speciem, quae calido solo regimine haud raro tollitur. Rarius aut nunquam morborum popularium indoles ea adest; singulos tamen corripit homines, dummodo COrporis favet constitutio ac aeris.
Id quidem valet etiam de iis speciebus, quae inflammatoriam puram febrem habent adiunctam , ubi viribus valentibus bilis signa desunt. Μagis vulgares sunt ii casus, ubi cum inflammatoria constitutione biliosa simul adsunt symptomata. Degenerant saepius eae clys enteriae, ubi vel Corporis vel aeris constitutio inimicae sunt, ubi curatio non Congrua aut regimen adest malum, in putridas, quae creberrima alvo male olente, symptomatibus nervosis, periculoque praecipiti designantur. Exstant clenique casus, ubi malignitas protinus ab initio clysonteriae adest, citra putredinis, inflammationis vel sordium hiliosarum signa, ubi cuius-
173쪽
Iibet generis excretiones noXas pariunt in sigues, atque spasmi letiferi aut resolutioneS nervorum ac
Circa prognosin notandum: Saluti esse deiectiones raras, quibus plurimae
sordes egeruntur. Ramenta praestare cruenta, quam intimam sanguinis cum ex rementis mistionem.
Hoc quidem accidit, dum vel stimulus praevalet, vel proclivitas adest ad putredinem. Flavido Tussus eorum, quae excernuntur, color salutem yrae la git. Eo citius convalescit aeger, quo celerius dolores desinunt post egestioneS. Praesidio est vomitus initio hiliosus spontaneus, atque decrescens morbi vehementia, dum rite
Periculum vero instat, ubi vomitu vel nihil vel mera viridis reiicitur hilis. Illic quidem inflammatio , hic spasticus vigere status solet. Eo magis eXitium metuendum, quo copiosiores adsunt conatus citra veras deiectioneSi quoque minus dolores desinunt. Ubicunque deiectiones copiosae, dolentissimi, De JUe cruentes, sed albidae sunt, nullus adest bilis cursus versus intestina, statusque metuenduS est
174쪽
Cruentae deiectiones, quae lividan sunt aut pallidae, gangraenam portendunt , maximo dum Cadam verosima quid spirant Quodsi subito sitas levamento cessant dolores, vel spha celus adest vel paralysis intestinorum. ΡΟΜΩerius si contingit, sero a sese ut esse excrementR atque inscio aegro delici
Saepenumero ardent viscera cum stranguria
Quae symptomata, nisi continua lint a o sordium supponant biliosarum abundantiam, Dihil mali prae sagiunt Generatim vero notandum, ficuti i n aliis febri, hos, ita et hic, tunc potissimum malum e Xitum porutendi symptomatibus nervosis, s optime instituta curatione, nullae apparent caussae symptomatum manifestae vel violentae. Mala quaevis praesagienda, fi vomitoria stirium fordes non educunt, sed alvum potius cient, cum etiam conatus ipsi cleioctionibus non minuuntur Vigiliae continuae in delirium praecipitant. Quin mora ipsa diuturna morbus periculum inferre potest Sequitur enim paralyss letifera an mors a poplectica, superest f epius cliarrhoea h bitualis, eX ulcerantur intestina, .u utroque ultimo casu maries sequitur
175쪽
Dysenteria. Urina, quae diebus criticis cocta apparet, cum Iinguae cutisque madore iuncta, ubi simul alvus ad naturalem accedit cohaerentiam, quietusque fit aegri animus, salutem praesagit: eo peior vero est aegri status, ubi hos criticos quidem motus ilico salus nou sequitur. Frigida denique memhra, cum singultibus, faciei collapsu et deiectionibus involuntariis in exitium praecipitant.
Me delae ratio pro febris sociae indole instituenda. Refrigerium, velut caussa dVsenteriae generalis, praecavetur Calido regimine. Dum febris ρdest mitissima, neque putredini neque inflammationi morbus favet, neque sordes abundant biliosae, potus sufficiunt aciduli, tepidi,
demulcentes, fomenta etatus applicata, atque ea Temedia, quae leniter sudores movent. Inflammationi occurrimus venae sectione, OXymelle cum nitro, cataplasmatibus mollientibus aut
vesicatoriis abdomini impolitis , protinus ut saltur
dolor. In biliosis dysenteriis humorum indolis ratio habenda. Dum inflammationi favent, post sanguinem e vena missum protinus vomitus Ciendus est. Vescatorium abdomini imponendum, pulpaque tamarindo rum ci cremare tartari, ad aliquot uncias per diem,
176쪽
alvus movenda. Uhi vero nullus adest inflammationis metus, mollientia sufficiunt et evacuantia. IiS quae evacuant caute agendum in putrido statu, qui citra sordes est biliosas. Commodisiimus est usus vini et internus et externus, CorticiS per u viani, radicis colonabo, aluminis et cam sorae. Quum vero plerumque simul sordos gastricae adsint, antiseptici S, quoque ea, quae alvum ducunt, sunt adiungΘnda.
Quo dsi in malignis sobribus oXcretio quaevis debilitatem attrahit periculosam, alexipharmaCa pro sunt, quibus perspiratici promota miasmatis partem egerit.
Vomitum optime ciet aqua Rulandi benedicta, alvum vero pulpa tamari nitorum aut cremor tartari. Decacuatilia facessit saepe negotium, rha barbarum vero doloreS auget. Ρotibus inserviunt emulsiones seminum papaveri S, Cum alvum leniter contineant ac spasmos simul sedent. Ubi irritabilitas iusto maior viget, gummis arabica aut radiX saleb adiungantur, ubi lariae simul partes sunt, lichen istandicus. Spasmi copiosiores cataplasmatibus mollientibus et opto domandi: ubi proclivitas vero est ad inflammationem, vescat Oria conferunt, Camfora potuSque mollientes et refrigeranteS.
177쪽
Dum desiit Dbris, deiectiones autem sustinenti irdo hilitate et irritabilitato praeternaturali, neqlle e X- cretio promovenda videtur, Creberrimaeque minitantur periculum deiectiones; praesidia petuntura cortice sima rubae, radice colonabo, lichene istan- dico, extracto ligni campe chlani, alumine et opto, cutis quoque simul mollienda. Commodis linia est ratio, si caro Iora opio et i pecacia an hae nupta cle
Exulco rationi occurrendum ii S remediis, quae contra quamvis internorum viscerum exulcerationem sua dentur.
Ρopularis hic morbus vel una cum dysenteria si a statur vel eam excipit, atque vehementibus iungitur vomitibus et diarrho eis. A dysenteria differt vomitibus soci is, et iis, quae e XCernuntur, non cruentis, sed biliosis plerumque, febrilium motuum sere deiectu, iudicio celeriori ac rariore frequentia. Ibi oritur morbus, ubi in vescula sellea bilis copia congesta mi asmate quodam acrimoniam adepta est, ut in intestina effluat atque stimulo suo peculiari vomitus deiectiones quin creberrimas Producat.
178쪽
Potes si vero etiam irritamento suo naiasina bilis se
Facillime sequi potest debilitatem 'vel gangraenam mors ipsa. Dum sordes eliminantur, polibus copiosa S exm cretio promovenda est, constitutionis vero simul ratio habenda. Quod si iussam mationis metuS Urget, sanguis est e vena mittendus, stomachoque vesicatorium imponendum, SimulaC vero nil noxii amplius egeritur, potus e hibeatur Riverit ac opium, externa vero membra vino fovenda.
Praeternaturalis sanguinis effluxus haemorrh gia appellatur. Eae hic tantum considerandae vesiniunt, qua o morbum ipsum constituunt.
Triplici potissmium modo haemurrhagiae orbuntur:
1 interstitia interdum vasorum sanguiferorum dilatantur adeo , ut sanguini exitus paretur: dispedesis dicitur; z. rupta vero vasa diaere sim efficiunt; 3. arrosa vasa acrimonia qNadam diobrosin pro diicunt.
179쪽
Caussae haemorrhagiarum proximae complectuntur congestioneS, stimulos, humorum solutiones, laxitatem a C vasorum laesiones. Remotae caussae sunt: 1. sanguinis abundantia, quae per se quidem sanguinis profusiones non producit, intendit tamen coeterarum Caussarum effectum. Partialis quoquepletli 0rae ratio habenda: si qui d em ea iis omnibus rebus eXcitatur, quae circuitum impediunt, e . g. pneurysmatibus a ortae ac congestionibu Sin. vdsculorum teneriorum debilitRS , quae non raro sanguinis abundantiam eXcipit, nonnunquam vero circuitum offensum; 3. sanguinis dissolutio ac acrimonia, quibUS non
solum debilitantur partes solidae, sed ipse sanguis pronus fit in faciliorem per minima interstitia 4ransitum, sicut in scorbulo accidit; 4. laesiones violentae, quibus vasa vel rumpuntur, vel adeo inormant i ut sensuinis impetui Paria non sint; 5 bases insommatoriae , catarrhales, rheum γticae δ6. acria. Ita mictus cruentus saepenum evo ab aerium pendet diureticorum ab usu, tussis cruenta in
phthisi pulmonali a saniel acrimonia T. naturalium aut habitualium haemorrhagiarum interceptiones;
180쪽
8. caloris nimia vehementia et atmosphaerae
quaedam vicissitudines. Non semel expertus sum, plures homines eodem tempore haem optΤsi correptos esse 9. alvus compressa, licet sanguini' profusionem PTO ducere per se nequis, augere tamen eam potest 'O. spasmi, quibus sanguinis circulo impedito, congestiones efficiuntur versus partem singularem; II. sordes primarum viarum biliosae , quae vel in sanguinem delatae congestiones aut stases inflammatorias in partibus quibusdam efficiunt, aut consensu eas e Xuisant 12. Obstructiones organorum abdominis, quibus congestiones pariter produCuntur.
Ubi aetas paullum processit, sanguis potius in
caput fertur, unde narium haemorrhasiae in ten riusculis aetatibuS. Ubi autem iam in diaravit aetas i Congoritur sanguis magis in abdomine, unde menstrua nimio Cursu suunt, atque pex anum profunditur sanguiS. Salutiferae sunt interdum sanguinis profusiones, duin sola contingit vasorum diapedess, dum vires non infringunt, dum aliarum haemorrhagi artim vice S gerunt, dum sanguinis potius abundantiam quam alias caussas supponunt.