장음표시 사용
121쪽
sam alterius damni. Ergo tenetur illud das
Decima luarta Conclusio. Quando in defen sone modus excedatur inculpata tutela, iudicu 'bitria reIinquitur. Par Orm. in eap.Olim. I. de restituta spoliat. Marsil. in L. Quaestionis modum. num. 43. T de quaestion. Menoch aib. a. de arbit a r. iudi c. lo. cas 27 7 . num. S. Mascara Vol. s. de probat. concl. II 26. num. 38. &alij ab eo allegati. Iu dex autem ad recte formai dum suu ni arbitrium diligenteu qualitates ri, pcantium, genera armorum, causarum concursum, reliquasque circumstantias quaed lictum aut diminpunt: aut augent , inspi
, fiat eum iniuria homicidium commissum ad defensionem rerum o honori'
RiMA CON et v. r o. ne iure ciuili ir-- citum in unicuis in defensionem Abstantia temporalis me rerum, invaserem occidere, quando res aliter a r pina defendi nonpossunt, ct est notabilissubstantia quae periculo direptionis est expotu. Conclusio est contra Fortunium in L. Vt vim. ff. de iustit. &iure. Et eam tenencc inuniter DD. secundum Decium ind. L. im. num. SI.
122쪽
furiosus s. pari. M. Vnico. num. s. Iul. Clarum ivb. s. sentent. in j. Homicidium. num. eamq; aimplectuntur Bart Ias Decius & alii in d. L. Vt vim. Glos . communiter approba ta a DD. in L. scirem nocturnum. ff. de Marijs per text. ibM.& in L.Itaq; .Lex duodecim tabularum. ff. ad leg. AquiJ. 8 l. I. C. Vnde vi. Barto I. cum alijs ibidem. Dictum in coetuli 3-ne quando est notabilis substantia,quateri eulo direptionis exposita est. Qui quando est res vilis & modici valoris tunc non est lici-- tum hominem pro eius lesensione occidere. Panor init. &Felin. in cap. r. de homicid. Ias. in L L. Vt vim. num. 23. Marsit: in L. farem. lis. ἡ e Sicar. num. 8. Bernar d. de Landriano in apost illa. ad Angel. ab Aretio, supec GloK. E dictus Titius se defendendo. - Dam hau d. in Pract. crim. cap. 78. num. 2. Didac loco cit. num .6. vers Deciata non est praetermittendri& haec est comunis D D. sententia, pro qua est text. in L Si ex plagis.,.Tabernarius T. ad lese Aquit. Durum imo turpe foret pro re parui momenti damnii irreparabile in serre, &rem ςharissimam homini auferre, pro re eXigua,&Paruimo meti. Dicstur aute res vilis ad hunc effectu secundum Iason elo c. cit. Math PM thesilanum in ling. is . inci p. Nota quod leges quaeler mittunt sure nocturnu. Bernardi n. Se' alios,quad oesta daob. aureis. Si em parcitur faemPhominis, nec intentatur actio famos, nisi v sa; ad Mahaeos Si oleia .fin.cu L. seq.ff. de
123쪽
C sp Pr Lro CAPUT I. DE INIVR. lol. malo, multo minus licet offendere per ita nam hominis. L. Si adulterium . . Libero. . ff. de adult. Aliqui tamen Theolo*i, ut Sotus,' &Petrus de Aragon loco cit. existimant prure Vili, nem pe pro valore duorum, vel triuia ducatorum non csse licitum hominem occidere, sicut in tali casu tam periculo expon*-
Secunda Concluso. Detur canonico etiam Ii . citiuh e t in defensisnem rerum cum moderamine in v pata tutela occidere. Haec contra canon istas in cap. a. de homicid. qui teste Felino ibidemnum. q. omnes concludunt, quod de iure canonico non licet furem interficeretro re bus tantum seruandis, es horum auctoritate, confirmati eandem doctrinam sequuntur De--. cius &Ias . in d. L. Vt vim. alibi alii Legistae. Conclusionem tradunt Sylves f. in verb. E
& communiter Theolpgi sic sentiunt, qui laxius in concl. seq. allegabuntur. Conclusim intelligenda, quando aliter res conseruari no 'posunt, nisi inuadens interficiatur. Nunc concluso prob tur ex canon ib. c'p. a. de ho- imici d. ubi sic legitur: Interfecisti furem , aut latronem, ubi comprchendi poterat absquc . oc isone, quia ad imaginem DEI creatus est , . quadraginta dies non intres Ecclesiam, &
Et infra: bi autem sine odii meditatione te
124쪽
aque libelam do huiusmodi diaboli mem- hra interfecisti secundum indulgentiam dico
propter imaginem Dei)si aliquid ieiunare vo- lueris, bonum est tibi. Secundum hunc texta , in principio. Qui occidit sur. n, aut latronem, quando comprehendi p0terat. cum re ' bus intellige, peccat. Deinde finaliter in Art: Si a utem sine odii meditatione te tuaque de fendendo , non committitur peccatum, &c. quando capi non potςst. Si autem propter ti- '
morem poenitentiam agere Volueris, Ut pote ν
quia piarum mentium est timere culpam e iam ubiculea non ςst, quia i tasse modum excedere potuisti, bonum est. Quod autem ext. ait: te tuaque liberando , in quibus vel bis ea non istae videntur suam intentione sun dare, non facit ad rem. Qui te t. intellj n- idus disiunctive te, Vel tua,&non copulatim siue coniunctim, id est, te tuaque simul. hi squod ex coherentia eorum quae in capite pO- iruntur , facile est animaduert ire: Nam in principioliatim ait: Furem, aut latrφnipiti ilia lud, aut, disiunctatae accipitur ita ur.te, russi atura diatronem; tua, ad furem. Ciuia Iair
Mos&vitam nostram a iseri, sar autem, nostra i
bona surripit. Et euidentius hic sensus ostenditur : Si enim. in sensu copulato it Ia verba, xe tuaque, intelligenda, sequeretur ex eodem cap. quod ob solam vitae defensionem, non luceret occidere , nisi simul cum vita Hona d, funderentur. Quod est contrarium omnium G. 3 x iudicio.
125쪽
. iudicio. Pro hac conclusione cletiam text. in cap. Olim. I. M.fin. de restit. spoliat. Praet rea in hac re constituere disserentiam interius ciuile& canonicum nulla cogit necessitas, nec ratio Vrget, imo utraq; ius etia canonum Vim. Virepellare permittit cap.Si veror. lesententa
excommuni c. Sed potest etiam alicui in serrivis in rebus temporalibus & possessio, ibys. arg. d. cap. Olim.& alibi. Ergo pro de sensio ne remam temporalium potest 'quis occidere vim vi repellendo, quando id necessarium est ad conseruationem , vel recuperationem re- . irum. Tandem ut nunc do bitur , rn soroconscientiae est id licitiam. Ergo I de iure canonico. Tertia Confuso. In foro conficientia etiam lic tum est occidere in defessionem rerum cum modera ne inculparariaela. Hanc docent S. Thomas z. a. q. 64. art. 7. inargum. Sed contra S. Antonin. in '. pari. tit. q. cap. 3. M. 2. Caieta D.
Gregor. de Valentia. Ρetrus de Aragon. alia . in d. art. 7. D. Thomae. Dbminic. istus lib. de iustit.&iure. q. r. art. 8. Nauarr. loco cit Petrus Nauarra lib. 2. de resti ut. cap. ῆ. num. 397. & haec nunc est communis Theologorum concluso. Probatur in primis per text. Exod. 12. at lcgatus ad propositum D. Thoma, de insertus in cap. de homici d. si effringens surdomum, silue suffodiens, inuentus fuerit, de accepto Vulnere mortuus fuerit, percussor non erit reus sanguinis Katio etiam persu det. B
126쪽
det. Bona externa sunt media ad sustentatio i Vitae, ac ad statusfonorisque conserua em Exa o sicut pro de sensione vitae lici Δ
tum occidere aggrotareth: Ita etiam prode- isione bonorum externorum quae vilior conseruationi deseruiuiit , & quoium a Gminiculo vita sustentatur. Hinc a Iuri' vitis res externae dicuntur sanguis & vita n minis, Glos n. iuncto textu in L. Ad uocati.' C. de aduocat. diuersor. iudi c. ubi Bald.
cum Gloss. super verbo. Vitam hotat quod pecunia & patrimonium dicitur vita homianis, & qui perdit patrimonium; sertur vitam perdere. Iac in d. L. Vt vim. taxim. 23. Francisc. Curtius in tractam de sequo, fris statim a principio. notabili I. num 4. qui tractatus tabetur in initio primi Vol. occani iuris. Bertachin . in repertorio 2. par AVerb. Pecunia. Gerard. de Retra sancta s. g. 73. Menoch. de arbitrata Iudic qq. lib. 2. cacato. Vnde sani uisugae rect 'vocantur cupidi&auari, qui persas nefasque varijs artibus d dolis sugunt saguinem,id est,siubstantiam miserorti. Ex quibus animaduertere licet, *Ad sicuri iuris naturalis est vim yi repellere in d sensione vitae: ita eiusde iuris est inlutela re,
ru qus ad vitet coiiseruatione desideratur, vi lentia excludere. Ad moderante autem incul
pati tuteis in hac bono tu tepota iudensione. 4 Kocciso lysta & licita si pectan q, bona alia ia iusta, ves iuridica non Possint recuperari. L siem R
127쪽
Si enim fur possit comprehendi, aut sit con- sstitutus in Ioco, vi de rem suam dominus ponsit repetere, & iterum in suam possessioneni redigere, non licitum est occidere, aut mutilare. Dubium esse potest. An licitum etiamsit in sequi raptore'i , quando fugit cum rebus O eum prosternererela, aut bombarda ictu pro recuperatione rerum,quando non est aliud merium recuprrandi Couarr. i n d . s. unico, de homicid. num .6. vers. Non q siTO .cte& penitissime tractentur, &ς. reprehen, dii Sylvestrum affirmantem partem tenentem in verb. Excommunicatio s. q. 9. Vnde Couarcinodia putar hoc esse licitum, idque ex falso sundamento, quia existimat non esse li- citum pro sola defensione rerum occidere. Pro qua sententia necessario eti)m sunt docen- .eto in soro conscientiae pro bonorum conser uatione non licitiim esse oceidere, ut sentiunt Glosin in princ. h. q. 3. Panormitan. Ioann ab Anania& Felin. cap. a. de homicid. For- tun. Ias.&quidam alij in d L. Vt vim. Sed ' quia hoc eorum standamentum non subsistit re pondemus cum Sylvestro loco citi Domi- nico Soto lib. 1. de iust. N iure q. I, art. 8 Petro . Nauarra lib. et do restitui. cap. 3. num 'O9.. petro de Aragon ind. art. 7. statim&in . tinenti licitum esse prosequi ipsum raptorem, di telo vel alii, instrumeto prosternere, si glio modorem mςam recuperare neque*m, Vipo
i te quia raptor fugiet ad loca lon3inqua , vel in terram inimicorum, ubi nulla mihi admi- I nistrabitur
128쪽
nisi rabitur iustiria. Ratio est, quia sic um est occidere non solum pro defensione reru, sed
etiam recuperatione earundeam: cum recup
ratio sit species defensionis, ut Bald. in l. I. C. Vnde Vi . num. 6. annotat: Pro hac sentEntia sunt DD. quando docent, quod licet res defendere & recuperare ablatas cum moderamine inculpatae tutela anc6tinenti, id est antequaad lia negotia'diuertatur. GloK. ind. l. r. C. Vnde vi. Bald. loco cit. &alij ibidem. In nota coni. in cap. Olim. I. num 72. de restitui. spo 1iat. Apion in .loco cit. Angel. in Verb. Desensio: num. r. Aurea Armilla ibidem num et
prope finem,&alij alibi. Praedictae conclusoni videtur obstare una auctoritas D. Augustini lib. 1. de libero arbitrio, cap. s. Vbi dicit. Quomodo apud diuina prouidentiam a peccato liberi erunt, qui pro his rebus, qu s contemni oportet humana caede polluti sunt' Ad hanc Augustini auctoritatem diuersi diuerso nodo respondent, sed his omissis, simpliciter respondetur Augustinum eius suis e sententiae, Ut apertς conuincitur ex eius dietis. Vnde etiam ibi postmodum contendit non esse licitum pro tuenda castitate occidere, cuius contrarium etiam infra demonstrabimus Quarta Conclusio. Clericu etiam licitum est occide re cum moderamine inculpata tutela, ob defen-nem rerum temporalium. Contra Pan Prmit &alia os quosdam in cap. Suscepimus.de homicida
Rosellam post Panormit. in verb. Homici
129쪽
dium 3. Conclusionem tenent S. Antoni nus loco cit. qui tamen vult non esse licitum religiosis: Quia non possunt habere propri- η um, ideoque non possunt gaudere iure deseri sonis rerum. Summa consess. in quinto prae cepto. in cap. Quando liceat hominem occidere. Sylvest. in Verb. Bellum a. q. 7. in fine. in verb. Excommunicatio. 6. Potrus ὶ Na-κuarra in d. cap. s. num. 4is. Nauarr. &alii recentiores. Ratio pro conclusione clara elici-. tu rex superioribus. Talis defensio quando est cum moderamine inculpatae tutelae est iu ris naturalis. At quae iuris naturalis sunt, Iericis & laicis sunt communia , &in cap. Ol iiii I. M. fin. de restitui. spoliat. sundatur licitum etiam esse clericis res suas defendere & in e rum defensione occidere, si id necessarium
' inta Conclusi Nihilominis clericus occi et . do pro resum defensi e stur irregularis. Sic do- cent S. Antonin. loco cit. Angel. in Verb. HO-micidium. r. num. s. mn Uerb. Defensio. num. 3. Sylveil. in Verb. BQllum a. num. T. .Panormit & alij in cap. a. de homicid. Mari- ' on. Sbcin. in cap. Ad audientiam . num. O. 'eod. tit. NicolausPlouius in tradi. de ri regu- iaritate. reg. 37. Martinus Nauarr. in d. cap. J. Dum. 2. Nq.. cap. 27. num. 2I3. & alibi Aurei Armilla in verb. Irregularitas. num. - r. Et haec ei: cona munis conclusio & sses
130쪽
quentiori doctorum calculo recepta, ut at- testantur Nauarr. R Didac. in d. s. unico rum. 6. versic. Vndecimo, ad propositam huius constitutionis interpretationem,&c. Et sic teste Nauarro seruat curiae Romanae stilus qui ius facit. cap. Quam graui, de crimine falsi.&cap. Ex literis, de constitui. Ratio huius conclusionis desumitur ex Clement. Si furiosus de . homicid. Vbi nullus occidens, aut mutilans eximitur ab irregesaritate, nisi i qui delendendae propriae Vitae causa utiminuasorem occidit, aut mutilati verum Diadacus Couarii in d. g. Vnico, prope sine il em sequitur Petrus a Nauarr. in .s. cap. 3. mim. qI7. Putat eum qui pro defensione rearum cum debito moderamine occidit, non feri irregularem , quia hoc homicidium est priuatum, nec culpam habet ergo talis iton est irregularis. Sed bsc Didaci ratio fragit is est, ut, recte Nauarr.anpotat. Quia iudices&ministri iustitiae exercentes actu iustitiae etiam meredos ex charitate & Zelo iustitiae alique condem nent pro scelere comisso ad morte, aut coope xantur in executione sententiae pyo munere irahi in i uncto, e sciuntur irresulares. Vnde in iisti dum argumentum est ad prorositum ita arguere: Occidendo aut mutilando non peccat. Ergo non fit irregularis. Est enim alia spe cies irregularitatis quant ea quae dei ii' u in ci comitatur. Hoc tamen addiderim Co u a ri hac retententia sortς non esse contra com