장음표시 사용
151쪽
Quinta Conclusio. cri virginem seducit, O l. dolorat, insero exteriori tenetur eam dotare, ct in v xorem ducere. Haec probatur ex cap. I. de adulta
telligenda autem concluso alternatiuξ, non quidem quod praecisὸ teneatur ad ducendum uellam in uxorem, sed aut ad ducendumi aut dotandum. Ita enim in praxi seruatur ut aliorum testimonio confirmat Iulius Clarus .lib. s. sententiarum. M. Stuprum . num. J. dc hoc aequitati & rationi conuenit, nequis con ira propriam voluntatem cogatur aliquam . in uxorem ducere quam odit, aut erga quam non asscitur. Quandoquidem matrimonia , ebent esse libera, nec poena, aut metu astri ni quis ad ea debet cap. Gemma. de sponsalib. &L. Titia. in princip. Ede verbor . obligat. & inuitae coactaeq; nuptiae tristem habent exitum cap. a. de sponsal. Constituenda auteri dos est iuxta Glossam communiter recepta in d. cap. I. de adult. secundum consuetudi-
.d nem lo civi regionis ac dignitatem puellAnec non facultates patris puellae qui alias ad dota-
dum enetur. Quodsii autem is qui virginem violatuit, neget puellam fuisse virginem eo
152쪽
T DAMNO DATO. IJ Hanti,eo quod ipsa in dubio praesematur Vir '
go, Vt commui merDD. tenent, teste Panor- , init. in d. cap. I. num. I. & hoc maxime veru .
quando pro virgine habetur, atq; inhonesto habitu virgini conuenienti incedit per arg. in L. item apud Labeonem M. Si quis virgines. . .
. donec contrarium probetur. Gloss. L. Omnimodo C. dei nostic. testam. Et etiam ratione delictionias probandi transfertur indeflora- torem. Panormit. in d. cap. Tandem obsep . tiandum quod quando in foro exteriori vio- /i mlator virginis alternati compellitur, aut ad 'dotandum; aut ad d*cendum in Uxorem,op ' - 'tio tali poenae non est in iudice, sed in eo qui virginem viti uit, perdoctrinam qua asseritur, quod quando multa remedia, aut poenae Maternatiue a iure dilege producuntur, optio Hegendi non iudici sed parti desertur. Panor- . mit. in cap. Inter caeteras, nuna. . de rescripta Idem in cap. Prour. de dolo & contum . pertext. ibidem. Bartol. cum textu in L. Consen- laneum, num. I6. C, Quomodo de quand. ivdic. Quod maxime veritatem obtinet, quan F, do verba legis diriguntur ad reum , Ut com- . .
muniter I D. sentiunt, prout post Ripam ind. cap. Inter caeteras, num .6s attestatur Iulius
Clarus lib. s. sentent. s. sin. practicae crimm. 8 . num .s. Atque illud cap. 1. de ad u li. cum sequent. poenale esse quantum ad assignatio- nem dotis,& ducunda deflorata DD. tradunt. I I S. Anto- h
153쪽
S. Antonin. a. pari. tit. s. cap. 6. . I. Ioann. Bernarii. in praxi criminali, cap. 77. Nauarr i' manuali consess. cap. I 6. num IT. COuarr./n . decret. de sponsalibus & matrimoni js,
Part. 2. f. 8. nu mero I p. de contrahentibus in
cestas nupt. Petrus a Nauaro loco cir.&alij alibi, Vnde inserunt, hanc pcenam non esse debitam in soro conscientiae donec a iudiceim Ponatur. Lex enim poenalis non obligat ante condemnationem iuxta Glois. singula- . . ' rem & receptam in cap. fraternitas, Q. q. 2 Lx huius conclusionis radice sequitur recte . illud a Panormitano traditum in cap. 2. dea duit. Quod si clcricus in maioribus, virginem
decepit, cum eam in v rem non possit ducere. tenetur eam dotare, eique satisfacere pro verecundia & iniuria illata. Sexta Conclusio. quando violata renuit ipsum, violatorem ducere; aut parens violatae non consensit, tunc se actor virginis tenetur ad dotandum. Conesu- est aperta ex d. p. I. & communi ibidem. Septima Concluso. Sistupro assecta non repe tat in tu uiosua iniuriae recormpensationem, antequam out ipsa asteri minit:aut violator aliam duxerit et o niuali a redda&r, ct extinguitaer 2 sis o iure pri
patur. Hanc ponit Dam haud cr. in rerum cri-- Iminalium praxi, cap. 92. nuna ero 7. Quia in
eo casu stuprator destituitur optione eligeri di alterutram partem poenae, & hic locus esse
154쪽
ua Conclusio. Oui acce sit ades η,atque, carnaliter cognou:t, qua in populi fama virgo habebatursed in veritate talis non erat flocculte id iat,ele clus aude ad nsllam tenetur restitutionem, aut da ni recomperi itionem in conficientia. Haec est omni ha in sententia, Vt testatu r Petrus a Nauari a ubi supra,nu mero 8. & ea ira tenen t Ioa n Ma torin 3. sentent. d. 37. q. 3ῖ. Vt eum allegat & s quitur Nauarr. in manuali consessar. cap. 1 . numero Isi. Franciscus Cordub. lib. I. qq. ci. .r3. R Petrus a Nauarra. Ratio est. Talis enim in nulio damnum aut iniuriam secit. Ergo non est locus recompensationi. Aliter tamen , Nauarr. Maior, & Cordub. putant, quando virginis fama cx tali actu laederetur Vt potu quando in hominum notitiam, res deductas Oret: tunc enim teneretur ad damni illati l recompensationem : arbitrio boni viri: cum suo actu causa suerit illius infamiae. Petrus M' . Nauarra hanc postremam illorum DD. doctrinam moderatur, ita quod si ipsa voluntarie consensit, vel se obtulit non tenea- tur ex iustitia: Cum famam vel matrimonium futurum iniuste non abstulerit. Ipsa enim sibi imputare debet tale damnum: Secus esset, si culpa viri ipsa patitur infami - .am, Ut quia illa occulte , & in loco tuto consentit: alter vero se iactans, vel alia via reni
anisu stans infamis causa fuit. Tum enim ii flus est danifica τ, & tenetur prouidere de
155쪽
illa fama amisit sua culpa utpote quia aliquoi actu cati sana dedit, ut sua turpitudo in notiti' 2 am deueniret, is qui eam carnaliter cognoui
ec ei iniuriam fecit ea fruendo,cum ipsa spo-
e consenserit, nec insaniando: cum eadem
causim infamiae jederit. Unde nec locus esse i potest restitutioni.
cent Corduben. in q. d. dicto . Nauarr. lo- A cocitat. Petrus Nauarra ubi supra, num . US . qui & allegat in eandem sententiam Didicum PereZ super titui. Is. lib. 8. Ordinat. Ratione confirmatur. Vt insuperioribus probatum est, vulnerans ratione ciςatricis, aut deformitatis non tenetur ad ulla 'apretii solutionem, . aut recompensationem, ut ςommunis opinio sentit, quam supra q. 3. conclus. I. explica uita mus. Ergo ratione ijgnaculi fracti praecisbnemo etiam tenetur ad restitutionem: Cum
156쪽
xi ex ten d i tu i , a li clua sit n t praecognoscenda ne non cognitisci prae habitis fundamentis,infii- - ma ' consul a cognitio sequatur. 'Primum. im tiria verbalis dicitur. qtiau ba sorte improperam alteri inrtol. in L. Item
ppud Labeonem. Ait praetor. V. dein rur. V . Bald.& DD. in l. 3. in Principio ff. de liber a
dc posth.Alexand. Bald.&alij in L. Turpia de Legat. I. AZo in sta mina. C. de infam. Angel. 4 in tradi malefic. circa verba illa: Uel ba con- citu meliosa&iniuriosa. Imo ad latiore expli, sationem rei Verbum iniuriosum describero Possumus, ex d. I Item apud ILabeonem. iSCd, quid adlicitur, quo aliquid impropera tur quod bo in is moribus aduersatur, quodq; ad infamiam, vel ad iniuriam. Vel ad inuidi amalichips spectat. Secundum. Haec sunt peccata verbora praeci pue i clare distingitare volumus ex Theologorum docti ad quae imηria verbo expressa extra iudicium reuocari potest. ex S. Thom. a. a. a q. 72 per sicq. M
157쪽
P aeo mentatoribus ibid. Soto de iustit.&iur. l. s. n. v se: ad sinem lib. Nauarr. in manualico. ' b. cap. i8. Petro a Nauarra in tract. de r stitui. lib. r. cap. q. num. 63. &Summistis in si is versis propriis. Contumelia Conuitium' - & Improperium, Detracti O,Susurratio,Dexi,
Tertium. Vt horum peccatorii natura plenius por-
i iuriis.Contumelia autem secundu quosda de matur a contum eo, eo quod contumeliosius mes & turgenti animo inflatus sit. Ulpianussu te in d. l.i. vult contumelia dici a contenen- . . do. Conuitiuautem latius accipitur, quando alicui ob ij citur malu cul pe, aut poenae, siue et- lata defeetus naturae, tu aliquis nominetur ob aliquo sur, vel coecus. Conuitiu aute secun-' ι dum Labeone in L. Item apud Labeone. M. Ait praetor:dieitur ξ concitatione,Vela conuentu, i. hoc est a collatione vocii: eum in unumquam Illures voces coseruntur,conuit tu quasi couoctu nominatuν: vel conuitiu dicitur a materia eo quod vitili imponitur, vel quasi vitius ec dum Alexand. Alen. 2. par. q. L .meb. I. Ini S. ropertu aute est quando aliquis repraesentat .' alicui defeetii minorationis, silue in algetice: '
snitia derogat honori cosequenti quamcunq;ςxcellcntia, . hoc proprie contingi Quando
158쪽
ET DAMNO D I T O. 739quis alteri iniuriose ad ira moria reducit auxi- Iisi collatii tempore necessitatis.Verumtamen, st quo dista nomina frequcter cos undantur,
es unu pro alio su in tur, quod pr sertim locu
in cψtumelia & couitio. Praedicta disti . et ione intex contumeli conuitiu & imprope- ausi, annotarunt Alensis loc. d. D. Thomas 2.2.' Ta. art. I. adnu. 3.&post eum S. Antonin .i Σ. pari.tit 7. cap. 6. Angel. Sylia est.&alij in si- Inis verb. Contumelia & passim alibi. Detra- oio est doni gratio aliens fami per occultaver- a a. Susurratio est quando quis occultu oblo-
quitur alicui, ut amicitiam dissoluat ab altero.
illuc grauius peccatu est contumelia &detra- i
'ione : quia amicitia quae per susurrationem tollitur maius bonia est, quam honor&fam 'ux per contumelia &detrastione laeduntur. 'Nerisio est iu doeliquis malu vel defectu autorius ludo, vel risui exponit, ut erubescentia. vel rubore su stu ad tur, Haec etia ad iniurias cfertur, sua do intelio est mordere & lacer xesama aut honestate proximi, i rei paruitas Non excussit. Irris retia non raro sub ironia tegitur, Misi quis deforme pia fria, luxuriosum castu appellet.Maledictio villic de ea agimus. Σest imprecatio siue exoptatio alicui' malino tabilis proximo facta sub ratione mali ex in t tionem 'cedens. Q rae descriptio colligitur ex es doctrina S.I ho. 2.2.qG .art. I.&ca aplς un- t.r S. Antonin. 2.par. tit. 7. cap Ang l Syli alii in verti. mal dici, Dominic. a Soto l. . .
159쪽
mine blasphemiae etia qua loq; signiscaturivi: o I g: tu rex D. Gregorio l. si . moralia. cap. . i. vlai blaspheiniam filiabus irar an numerat . N id D. Antonin. loco cit. obseruat. Poteil ta-
men in hoc sensu et iam blasp bem ia referri ad
contumeliam auctoi ς D. Thoma, 2.2. N. IJ8.
arr. 7. incorp. Versus finem. Hinc intelligitur
sensus illius illaetitionis quam aliquii rit eri tu movent: an verba blasphemiae spectent ad . iniuriam verbalem, siue ad verbum iniurio. tum Barto Irin L. Item apud Laberi ae m. . Ait Proetor numero I. Ange ab Aretio in tradi Males c. in verb. Verba conrumeliosa &in
iuriosa M. Quidautem si ii indixit verba cis in
u meliosa. Ioan. de A nania in cap. Statuimus
col. Ii. versii . In ca glossa in fine, ubi habetur quod in dubio,&c. de maled. Dam haude r. in praxi criminali, cap. Iris. num. s. Respon-
et Barto l. & post eum alii: quod blasph
linia sit verbum imuriosum , quia dicitur contra mores ciuitatis ad inuidiam eius , de quo loquitur, cum optet malum inlaturum propter inuidiam quam in animo gerit. AG ruit tamen Angel. de verbo blasphemiae,innostra sighisiatione . quodblaspnemare est verbum iniuriosum, de iure ed non haberetio. cum in statutii, ubi Verba i iuriosa &contumeliosa punir*ptur noua poena, cum statuta
intelligantur in verbis proprijs, & blasphe
160쪽
ΕΤ Da MNO DATO. I mire non sit proprie dicere verbum iniuriosum, aut contumeliosum. Intellige autem maledictionem seu blaspem iam in hoc sensu, quando aliquis proximo mala & dira imprecatur, Ut precor malam crucem, Fellem te patibulo alligatum, &c. Verum Dam hau -
iura nullam stitueret cenam, cum hi hil aliud sint, quam leuia& futilia verba quae non acu modum grauiter alteium laedunt,&ficetiali 'usus nunc obtinet, Vt non ag Hur contra proserentem talia verba. Subiungit tamen ident i 'uuctor, quod si se iniuriatus suo iniuriantia- . -. lapam impingeret, aut simul ex commotione aliud conuitium intellige leue regereret, Vtcunque eχcusandus esset , aut certe leuiu
Qua riti m. quoniam inter peccata ct iniuri u verborum contu elia siue cimuitium, o tetractispio. ripalen obtinent locum, de his latius diserendum. Atque sic in primis haec disserentia annotan da et S. Thoma. r. a. quaestio s. art. I. &art
q. ad prim v m Caietati. ibidem super arti t. q. ue
r. S. Antonino. r. partitit. 8. cap. q. Angel.
in verb. Detractio ,& alijs communiter alibi.
. quod contumelia fiat in praesentia eius , cui insertur & in publico. Et licet quandoque contumeliosus in absentia desectum alicuius aperiat, tamen eius intentio est, ut ad notiti am contumelia affecti deueniat. Detractio . autem ut plurimum to abistutia&in occulto