장음표시 사용
91쪽
possit. Hanc docent Nauarr. & Petrus de Aragon. loco cit. Solus in d. q. s. art. 3. paulo ante illum versic Sequitur in . argumento de fama & honore laesis, nec credo quod eorum ullus neget qui primam conclusionem tradi derunt. Pro hac conclusione Nauarr. allegat I. I. C. ex delict. destinct. Sed nunc latius probandum. Primo haeres leuetur s tisfacere de bitis defuncti, seclindum vires haereditarias, Ut omnium consensu receptum est. Sed dam. num iniuste datum, ut dictum est, annum yatur debitis defuncti. Ergo haeresin tantum tenetur ad restitutionem eius damni, in quantum sufficiens est haereditas derelicta. Secun do, De iure canonico haeredes ex delicto defuncti tenentur quatenus vires ligredi tatis patiuntur ad damni illati recompe uationem . .
etiamsi nihil ad eos peruenit commodi e delicto, per text. in cap. lin. de sepult. & hanc
communem attestantur opinionem. Pano
mitan. igidem. & in cap. in literis. per texta ibidem de raptorib. Anton. Burgensis. in cap. I. de empl.&Vendit. Aretin. in Rubr. ff. aeacquirend. haered. Angel. ita summa. in verti H eres. nu m. q. prope finem. Sylvest. in verb. Haereditas. 3. num. . Didac. Couarr. lib. 3. Variar. resolui. cap. 3. num. 7. Iulius Clarus post alios plures lib. s. sentent. . sin. q. s. nu. IS.&de hoc communiter Canon istae in d. cap
sin. de sepult.&d. cap. In literis. Hinc quasi
92쪽
egulam colligit generalem Lucas de Pennai in l. sin. C. de Primi pilo. lib. Ir. quem etiam durat Boerius in decis. 37. num.14. & est.talis regula : Haeredes desunet'ru teneri ed omnia debita , ad quae defunctus tenebatur, siue filitas , siue extraneus, siue raptoris, siue alterius,
siue debitum fuerit ex contractu vel quasi, siue ex maleficio, Vel quasi, siue etiam peruen rint res, pro qu ibus debitu m contractu in su-;t, ad haeredem , siue non, siue lis sit cum d functo contestata siue nom per cap.1. de soluta cap. praesentium. de pignor. d. c.' In literis. 8c cap. fi n. de sepult. Ergo & in nostr casse s redes tenentur ad recompensationem damni illari quatenus vires haereditatis patiuntur. Et possunt haeredes compelli ad talem separationem damnorum natorum ex delicto defuncti per iudicem Ecclesiasticu, etiamsi si ilauci & in terris imperii pro exoneranda ci,nscia entia destincti, pertext. ind. c. fim& in d. c. In literis. & DD. ibidem. Barto I. in l. i. is de 'priuat. delict. Bald. iiiL. viaic. C. Ex delici
defunct. vi expresse docet Anton. Gom eZ. to m. s. cap. I. 8s. Postremo addit Nauarr.
quod etiam Fiscus si bona homicidae conss.canda in casu Venirent, teneretur ad sidlutionem damnorum. L.Non possunt,&L. in summa'. ff. de iure Fisci. Bona enim restitutioni
obnoxia non sunt eius qui succedit, sed antea obligata sunt creditoribus & damnum passis.' Eadem ratione, si incendiarius dolo & ind '
93쪽
striae aedes alicuius incendio destruxisset etsi sententiam capitalem passiis esset, tamen eius, haeredes adhuc tenerentur de damno sic dato. in cons clantia & de iure canonico, si facultates desuncti ferrent per text. in d. cap. sin. de sepult. & c. In literis in quibus mentio fit de incendiarijs. Imo & Couarr. lib. I.
Variar. resolui. cap. 3. num. 7. versus si-
nem existimat etiam de iure ciuili haeredes
incendiarij teneri de damn' dato per incendiarium quamuis nihil ad eos peruenerit idem putat de haerede depopulatoris agrorum, aut rei alterius criminis unde proximo damnum secutum, prout ille auctor subtiliter deducit allata auctoritate Caroli Moli-nar. in additi ad Decium in L. Pupillum. In haeredes. E de regul. iuris in eandem set tentiam,&aliis LL.
ii teneatur etiam de muria, aut damno dat 3. qui alterumsccidit, aut vulnerauit, vel mutilauit, sensiumupropria causa
. RIMA CONCLvs Io. occidens, mutilans si defendendo contra iniuste inuaden-' rem, o aggredientem, nec peccat, nis iniuriarufacit. Contrarium non esse licitum in deseri-. sionem propriam occidere volunt Ioannes
94쪽
ς Ir DAMNO DATO. 7, Gerson in tract, de Eucharistia. Augustinus
de Aucona in lib. de potestate Ecclesiae. q. 2.art. 3. Hugo in d. o. cap. De his cleric. Tossatus Episcopus Abulensis in cap . . Matth. q. io 9. & alij quidam quorum sententia, me ruo ab omnibus reiicitur. Conclusio est coni- munisTh ologorum Alexandri Alentis in s. .
. pari. q. Sq. memb. 2. art. z. M. 2. S. Thomse.2.2. l. 6q. .art. T. & suorum commentatorum ibi dem. S. Antoni ni in R. pari. titis. cap. s. Angel. in Summa verb. Defensio. Turrecrernatae inas. q. s. cap. De occidendis. q. a. Dominici Soti lib. 1. de iustit. & iure q. I. art. 8. Ioannis Platoris in. . d. I s. q. ro. Sylvestri in verb. Homicidium t. q. r. aliorum pabim alibi Conueniunt etiam iurisperiti suis locis i t pNxebit. Nunc conclusio comprobatus. Exodia. a. Si effringens fur domum' siue suffodiens inuentus fuerit, & accepto Vul nere mortuus fuerit, porcussus non erit reus sangu inis. Sed multo magis licitum est propriam Vitam, quam suam domum . au; res temporales de sendere. Ergo si quis occidat in defensionem propriae Vitae, non incurrit homicidij reatum.& culpam. Deinde sunt canones &iura clara cap. Significasti a. de homicid. cap. Si vero tide sentent. excommunic. Vim vi repellere le- ges Omniaque iura permittunt. . Clentent. Si furiosus. de homicid. l. i. C. de vi, & vi ar-m in. L. Scientiam. Qui cum aliter Tad
aeg. Aquit. L. Vt vim. ff. do iustit. & iure.
95쪽
m in. ad longum in M. Ogoniam anum. 72.Ai l. in tract. males in Gloss. Et dictus Titius se defendendo. Antonius Gomer. tom. 3. cap. 3. num. 2O. Dida c. ind Clem. Sisuri sus 3. par. M. Vnico statimnum. I. Iulius Clarus lib. s. pract. crimin. Homicidium. num .2 Dam haud . in praxi rerum crimina t. cap ἐ- haec est receptissima apud probatos auctores sententia. Accedit Platonis auctoritas la-log. v. de legib. ita af erens: Si orta seditione, vel quouis modo frater fratrem in se impetisfacientem pro defensione sua interimat, quasi hoste perempto, purus sit: quin etiam si ciuis
ciuem; aut peregrinus peregrinum; aut per
grinum ciuis, veId conuoso dese dendo se
interfecerit, similiter mundus sit. Cicero lib. 1.Ussicior. Omni generi animantium a natura tributu m est, Vt se, V itam corpus tu e tue tur. Idem praecla rh in dratione pro Milone, non longe ab initio his verbis. Est enim non scripta sed nata lex, quam no' didicimus,accepimus, legimus: Verum ex natura ipsa a ripuimus, hausimus expressimus: ad quarii
nori docti sed facti non instituti sed imbuti sumus: ut si vita nostra in aliquas insidias, si
in vim. in tela aut latronum, aut inimicorum incidisset omnis honesta ratio esset expedien-dy salutis. Silent enim leges inter arma: nec se expectari iubent, cum ei qui expectare VC- ,
Iit, ante iniusta poena luenda siti quani iusta. h repetenda,
96쪽
ET DAMNO DATO. . 77 repetenda, &c. Dictum in conclusione comtra iniustE inuadentem quia nullo modo lia 'citum est se defendere, M defendendo occiadere iuste inuadentem , ut omnium constantissima di verissima est sententia. Praeterea
annotandus error Glossae Accursii in L. Vt vim. ff. de iustitia&iure, superverb. Nam iurei quam ibi etiam approbant Ias, num. 22.&alii ab eo allegati licitam esse tantum occidere causa de sensionis iure fori & non poli. isiue in foro cyctes tori, & non in conscientia. 1ta Iason ibidem ponit regulam hanc: Quod in omnibus casibus, in quibus homicidium permittitur de iure ciuili vel canonico . qua-uis tale homicidium non possit puniri in aliquo soro, tamen quoad Deum peccat mortaliter,&in foro conscientis tempore consessio nis debet sibi iniungi poenitentia. Hanc Glossi, Iasonis,& adhaerentium sententiam impro- 'bat ibidem Paulus Castren . &dicit quod coistrarium tenent omnes & Fortun. in ea d. L. multis expresse consutat, ut iuris ignaram deponit regulam e diametro oppositam illi doctrinae Iasonis. Falti enim est illa Iasonis determinatio ut clarum est ex communissima Theologorum sententia, oscisio enim causa
defensionis est licita in foro conscientiae, necvit Q modo mortaliter delinquit sic occidens;&ita consequenter non tenetur in foro c0n scientiae confiteri, ut infra latus constabit ex
97쪽
CAP VT I. DE INIVR. tari, &celebraret,s inuaderetur ab homicida possit se defendere, &s defendendo occide
ret, posisit ad altare redire, & sacrificium mi os te continuare sine dubio talem nec peccar n&irregularitatem incidere censentes. Iason& adhaerentes videntur incidisse in falsam opinionem Theologorum, quorum supra m tionem secimus, quod talis nempe defensio non sit licita in foro conscientiae, quam etiam Fortun. loco cit. impugnat, & argumenta solisuit pro parte licet non otiante pro Theologis
contra conclusionem Vnum adsertur argume. tum non contemnendum ex praecepto ordinis charitatis, qui exigit ut vitam spiritualem proximi nostrae corporalipraeseramus, magisque salutem animae proximi diligamus quam nostri corporis integritatem ex D. Augustino lib. i. de doctrina Christiana. cap. 27. S. Bona
uentura in s. d. 28. art. I. q. Vlt. Magis . cum
alijs in s. d. s. Thom. 2. 2. q. 26. art. q. S.
Antonino in o. par. tit. 6. cap. q. 8. Io Sylvestro & aliis in verb. . Charitas, & est receptissima Theologorum sententia. Quisquis autem iniusth alterum invadit ad 0ω-dendum, aut mutilandum , est in statu pec cati mortalis , Mite eum etiam dessensionis iustae causa occidens praesertivitam corpora tem propriam Vitae spirituali proximi: Cum secundum ordinem charitatis potius deberet permittere se occidi quam intentare mortem proximi in statu damnationis. Hoc argit
98쪽
mentum tantu probaret, si recte perspiciatur de eo inuaso,qui esset in gratia &statu salutis, quoniam alias c teris paribus charitas ordinata incipit a seipso per doctrinam S. Thomae communiter receptam in d. q. 2s. art. q. Quandoquidem autem inuasus est etiam incertus de gratia: quia nemo scit amore, an odio dignus sit, non tenetur se in discrimen obijcere: &stando in hac solutione vires argumenti paucis enervantur. Secundo respo detur concedendo secundum ordinem charitatis magis essediligendam salutem spiritua .lem proximi, quam nostram corporalem, quando vita corporalis alicuius simpliciter
est necessaria ad spiritualem alterius. Qii'd in casu proposito non est verum. Qita4nium inuadens potest poenitere , & staretrahere ab iniuriosa actione,& ita sibijpsi consissere quoad animam & corpus. Si aute nolit sibi imputet.Intolerabilis enim lex esset,quae hominem obligaret ut vitam suam, quam omnibus rebus temporalibus homines merito prsserunt, ob ijceret uniuscuiusque improbitati&audaciae, ut pro sua voluntate improbus homo occideret. Sic enim improbis daretur occasio inuaden di & opprimedi bonos & rectos corde, quod nullo modo debet fieri Exempli gratia I. Machab. r. Cum hostes Machabaeos in Sabiabathis adorirenxur persuadentes tunc Macha bsos non pugnaturos religionis ergo, Machabeti non obstate praecepto diuino in Sabbatho
99쪽
8o CAPUT I. DE INIVR. pugnarunt &se defenderunt: quia ratio insita ldictabat quolibet tempore vim vi repellen- dam, &non concedendum aliquid improbitati impetentium. Dicitur ergo pro plena re solutione , quod homo non tenetur Vitam suam ponere pro anima proximi quandomori est clasus necessitatis; ut tradit S.I homas 2.2. iii d. q. 26.art s. ad 3. Atili nost o casu ut diactum est, non urget Vlla necessitas,sed tantum, limpetentis improbitas quam mutare potesti
casus autem esse possunt huiusmodi, in quo quis vitam suam tenetur *xponere periculo lpro salute alterius. Vt exempli gratia, est pestis in domo aliqua , omnes mortui sunt reli 'cto infante necdum baptizato, cui hisi baptis
ino occurratur,etiam morietur sine baptismo,
&sic damnabitur, cum baptismussi unicum remedium salutis. In tali casu secundum o dinem charitatis cum periculo Vitae propriae alius qui intelligit necessitatem spiritualem infantis , tenetur succurrere saluti insantis: cum expositio vitae corporalis in periculum simpliciter sit necessaria ad salutem jnsantis. Alius casus esse possit. In aliquo loco in peri culo sunt multae antinae quae vacillant in fidς
propter tentationes & perturbationes instat res, nec est qui eos verisimiliter consortet ve bo,doctrina &animi constantia, praeter unum
tem nunc si se pro dat eorum que conuersatione utatur, periclita tur de vita. In tali casu ictu
100쪽
. . ET DAMNO. D τ α tivir tenetur cum periculo vitae confortare in fide sic vacillantes, & animos erigere, si moralis prudentia dictet nisi soc fiat, animas periaturas, dides milibus simile est iudicium. Alia 'argumenta qtiae fauent contrariae sententiaqsoluuntur a D. Thoma 2.2. q. . art. 7. P tro de Aragon. in eundem articulum. Di,1ed nunc solutum commouit Gerssinentio illam sententiani. . VHonem
Znna ct mi icio exteriori, re Piritur visat cum m aerumne inculpatatureia, ut L D. loquuntur. Hanc tenent communiter DD. tam Theologiae qua 1uris locis in secunda concl. alleg. Pro intelli sentia termini obseritandum est quid i ptellia Satur perdesensionem cum moderamine ina 'culpatae tutelae. Moderari enim est cum modo& ratione se regere in dictis &sictis, nequis excessus fiat. Sic Plautus. RatioJubet, Re uici nimis; ed omnia cum moderamine fiant, sic actus defensionis cum moderamine inculpa tae tuteta, quarido ita sieratione regit, Ut tan-. tum facia quantum ad necessariam defensi6- nem desideratur: hoc est secundum iuri interpretes quando id laesumsit,vel agitur, quo lomissio,vitalentia dcinium repelli non possit Glossi in cap. Olim. I. de restituti spoliator. Min cap. Significasti ci de homicid. Panormit.&