장음표시 사용
191쪽
infamauit non esse bonum & aequum ob eam
rem condemnari. Peccata enim nocentium
nota esse, & oportere & expedire. Illa lex intelligitur quando reuelatur crimen perniciosum reipub. quod debet, & utile est in notitiam nubjicam producere , non tamen animo iniuriandi, sed iusta urgente causa , quae sp ctet aut ad necessitatem pro serentis; aut ad bonum eius contra quem profertur; aut ad reipubl. utilitatem, Uterimen puniatur 3c alii deterreantur 3 malor aut etiam quando quis in iudicio in defensionem , dc non ad iniuriam veru m crimen obiicit. Dubium hoc Ioco esse potest. An teneatur iniuriarum objciens alicui crimen verum post restitutionem a principefactam ' Respondetur breuiter cum Aymone Crauet. inc*nsl. 168. inci p. de duobus principaliter, num
a. & Adriano in quod lib. II. q. Ι. col. 22. Teneri iniuriarum, crimen principe dimissum post restitutionem obiicientem animo iniuriandi. Ratio redditur. Q vj a post gratiam &r stitutonem a principe factam omnis infamia& macula aboletur, ideo bannitus a principerestitutus perdit nomen banniti, & eligi potest: ad officia, sicut alius non bannitus. Bald. in L.Im perialis. .fin .C. de nupt.& existete statuto qdod bannitus possit impune offendi,t Ie statutum non habet locum in restituto a principe, &sublato banno. L. Genero. ff. dethsamib.& in I .s n. g. de adulterio. Et in confirmationem huius facit, illud traditum a Ro-
192쪽
niano in cons 387. inci p. In terminis. Crauet. loco cit.&alijs alibi quod vitans aliquem tanquam excomunicatum postquam ab ipsa excommunicatione absolutus est, tenetur actione iniuriarum, quod intelligendum, quando ei constat de absolutione. Latius hanc resolv-tionem Crauet.confirmat. Aliud dubium. An iniuria'; inferat objciens alteri crimen, de quo compreaben , ct pracedentibus indisjs tortus, ate1 per tori ram se purgauit nihil confitendo. De huius dubij materia actum a nobis est in commentario tir. C. de malefic. S mathem in L. Etsi excepta.q. i. concl. II. Nunc breuiter respondetur, si quis alicui obiiciat crimen magiae , maleficij aut quod uis aliud, de quo se plene ad arbitria um iudicis, aut iudicum purgauit per tortu-xam, &absoluth dimissus est, infamat, &potest contra eum institur actio iniuriarum: Haec responsio sortissime probatur auctoritate Barioli, Bild. Salyc. Pauli Castren . &Iacobi Butrij: in L. Nullam. C. Ex quibus caus in-fam. irrogetur. pertext. ibidem. Franciscus Bruti. de indilijs & tori. q. 8. a. par. numero LBertach. in Verb. tortura. num. 7O. qui docet eum non infamari tortura , qui praecedentia indicia purgauit & absolutus est. Hinc illud dictum Iacobi de Bello uisu in tract. crimin. intit. de quaestionib. relatum a Boerio inde cis .i rncip. Dico praemittendo primo in una ero Iq. quod beatus homo qui se omninio tunere potuit in tormentis,.quoniam abic -
193쪽
r CAPI r I. DE IN I P . uetur, & melior quam ante accusationem re putabitur; cum prospere & sc eliciter se pumgauerita sibi impositis arg. Auctent. Quomodo oporteat Episcopos & Cleric. s. Si vero nemo accusauerit, collat. I. Talis ergo t0rtura crimen purgauit. Ergo amplius non potest
ob ijci sine iniuria & iactura. Dictum est qui se plene purgauit,& persecte absolutus est: Quia alia ratio esset, siquis dimissus, & absolutus, eo quod non susticienter indicia purgauerit ,
cum condemnatione ad aliquam poenam extraordinariam praescriptionis, baiani , ex iiij. aut similem. Talis enim poena argumento est indicta non pleiad purgata, & cum talis senten. tia sit condemnatoria in actione famosa & cri minali infamat. Quia conuentus&condemnatus in actione famosa, in i mia notatur pertext. in L. In famem . ff. de publicis tu dic. Bau tol. ibidem ,&in L. Athletas. M. fin. U. De his qui notant. infamia. &cap. Cum te . de re iudicat. & per multa alia iura allegata , in prima parte Rubr. i3. notabili. Octaua Conclusio. Qui in iudiciosiuo aduersa. rio etiam vertim crimen obiecerit, quod ii hil ad proprii. negotij, ast hiris comprobati em, vel defensi remspectauerit , nec ex iusta causa processerit actione imumrsi tenetur. Co n ci u ii O n e m cla re p on it C o u ar.loc. cit. nu.7. & asteritur in eis quae late inuoluunt Albertc. in L. Si non conuitij C. de iniurijs. Salycet. ibid. versus sine. Versic. Quaero si tu pis exceptio. Panor. in cap. Cum te. num. 29. de sen-
194쪽
ET: DAMNO DATO. 17sde sentent. & re iudi c. Post Ioan. And. in add.
ad Specul.tit.de iniur. Angel. in tradi. malesciverb. Verba contumeliosia,&c. Oldrad. consi
alibi. Ratio est, quonia quando obiicitur etiain iudicio crime verum sine ulla necessitate,&causa iusta, satis prisumitur tale verbii prolatu animo iniuria di, & sic fundaliaetu habet actio
iniuriaru. Hinc reo ob ij ciens turpe exceptionem, qua non probat, tenetur iniuriaru: cum cx desectu probationis insurgat caluniae & in-ιuriete praesumptio, quae cum qualitate verborum vincit prssumptione, quae potest esse pro exceptione. Vnde animo iniuriandi turpe crime obiecisse prs sumitur,nisi fortiora argu mota sint in contrarium pri sumptione elidentia. Notant tame comuniter DD. pro praes. Vt ex cipiens aut opponens in iudicio contra testes, aut alios, pro testetur se non facere animo iniuriandi, sed sui iuris coseruandi, aut defende dicausa. Similiter actor vocans alique in iussuper tali facto, ex quo fama,aut honor laeditur, iniuriarum tenetur, si succumbat L. Iniuriarum. M. Si quis per iniuriam. &L. Item apud s. Si quis libello. U. eodem. Ex quo enim in actione succumbit, animo iniuriandi&cal niandi fecisse praesumitur , nisi aliqua iusta
causa occurrat, quae excuset ab animo iniuriandi. Et in casu quo animus iniuriandi apparet, reus absolutus a tali actione per sententiis
aut potest contra ipsum actorem actionem H iniuriar in
195쪽
i s CAPUT I. DE INIVR. iniuriarum intentare. Seruanda tamen haec cautela cum Fabro,Angelo &alijs in Instit. de iniurijs M. Iniuria, Vt non nisi finita prima actione, agatur pro iniuria tali per L. Si tibi seruitutis. C. de liberali causa. Non a Conci usio. Quando reum idems veratam iniuriosium uno impetu O tempore eodem idem iagnificans, repetitur, una tantum iniuria censetur, non plures. Hanc tenent Bartoi. in L. Item apud
Labeonem .mait Praeton de iniuriis & in concio8. Angei. in L. Si non co uicit. C. eod. Bald. in consit. 3si. incip. Qitidam dixit alicui. sausarius proditor, &c. pari. . &alii alibi. de probatur per text. in L. Vnum. ff. de testametis. L. Cu m filius. M. Eum qui. ff. de legat. i. Facit ad idem propositum Gloss. L. Si conue nerit. in princi p. ff. de pignori act. vis dicam
alicui tu es sur, tu es fur. In tali enim casu, norita noua, qua continuata iniuria censenda est,& sic nisi una iniuria est. Eadem est ratio si eodem impetu & tempore plura proferantur ad eundem finem ista dentia. Decima Conclusito. Si in una oratione conti nentur plura verba ad diuersos ejectus tendentia, quoiarum quodlibet estperse contumeliosium ct contra bono mores, tunc dicentur plura rerba iniuriosa. Bartol. &Angel. locis cita argum. L. Titia: ffiri. sf. de verbor. signi sic. N L. Pluribus, in princoeod. tit. Ioannes de Platea. Institui. de injurijs. s. Iniuria autem. Angel. ab Aretio tu tracto. m Ieitc. in verb. Verba contumeliosa.vers. Q id
196쪽
IT DAMNO DATO. 277i i autem sistatuto caueatur. Exemplum huius
conclusionis eis, Ut si quis dicat. Tu fortabctd, ingressus es domuin meam . non solum mea puisti; sed etiam siliam stupro affecisti, aut. Tu es adulter, homicida,&fur. t. es Undecima Conesus Si quis eodem impetu plura verba iniuriosa in ahuem ozid rit etiamst diu. sis s-am cent, non sunt censenda plures muria, aut pluricomitia, sed tantum unica iniuria, aut unum comitium. Probatur ex texti in L. Item apud Labeonem. ait praetor. ff. eod. Bartol. ibidem. &hac auctoritate motus Couarr. lib. 2. Variar. resolui. cap. Io. num. 8. conclusionem clarEponit. Conuenit cum hac doctrina Bald. in L
Si familia. E de iurisdiet: omnium iudic. du it, quod quando delictum habet nomen cola lectivum.&illud ex pluribus actibus resultat
& unus titulus est chiminis, V t in iniuria, tunc dicitur unum delictum. Hinc etiam conmium est, quod tradidere Coepoll. in consi criminali. 77. Andr. Alciatus in cap. Cum non ab homine de iudicijs. num. 33. & post hos Couarr. in d. loco, quod si quis eadem oratio ne, eodem impetu & furore plura verba blasphemiae in Deum effutierit, Vinius tantum blaiphemiae poena punitur,ae Una blasphemiacensetur: &sic in casu conclusionis plura ver- 'ba pro uniea iniuria punienda forent. Duodecima Conclusio. Si lex peculiaris, aut satutum alicuius civitatis, autprouincia pro quolibet verbo iniurioso certam imponeret panam, tunc etiam si
197쪽
r g CAPUT I. DE IN Irri uno impetu ct oratione plura verba, quom unum e sperfectum si i caret iriiuriam, proferantur, pluribus
pumis proferenspuniensi foret Bartol in l. consi. aos. Bud. ind. cons. 361. Vterque Angel. Perusin. & Aretin. in loci, allegat. Iacob. de Arenis in d. L. Item apud Labeonem. Conuit 1im Platea in d M. Iniuria. Couarro ubi supra,&alij alibi . Ratio clara est ex superior bu . in casu huius conclusionis sunt plura verba iniuriosa,&statutum, ut praesupponitur, punit quodlibet. Ergo pro verborum numero p na multiplicatur: Secus autem iudicandum isoret, si statutam definiretcertam poenam pro
Decima tertia Conclusio. Siqusi ex latervallo. diuerso loco, ct tempore in eandem personam iniurii amiterauerit maxime ad diuersos esseclus , plures in iuris committit. Haec concluso constare potest ex duetis. Omnes enim DD. ad unitate mi iri, viristatem impetus, orationis, & temporis, nec non eius de continuatione, sicut etiam ident talem effectus requirud Quando ergo hec mutantur, Variantur etiam iniuriae, &est texti in cap. I de poenis. Gloss. in c. imitare. 6. q. I. α cap. Apostolicae. vers. deierauit. de re iudic.ia 6. Petrus Ancharan. ibide,criminis iteratio eα interuallo nouum delictu producit. Abbas Grilin. in cap. Sicut detestibus, simile sepotest, si quis in clericum quinq; aut ex ictibias,
aut percussionibus manus violentas iniecerit
eo dum impetu di temporis cotinuatione, V D i-
198쪽
eam tantu excomunicationem incurrit,are in text. Cum pro causa. de sentent. excO. &DDibid. Ioan. Andr. in reg. Delictum, de re tu ris in s. Cardinat. in Clein. I. de priuile . Si& harc est communis sententia ut post alios Iul. Clar Aib s. sentem. . sin. praeh. crim. q. 8 . nu. 2. refert. At si quis ex intertiatio diuerso tempore & loco eundem clericum percus ierit, m aliam excomunicationem incidit neridem ius. Nam semel excomunicatus iterti potest excomunicari Gloss. &DD. ind cadi Cis
pro causa, & in cap. Officii. eod. t. n. d
obtinendu absolutionis effectu quando cui . pluribus ex comunicationi b. excomunicatus eli, ut Psecie absoluatur oportet omnes c u-saslpter quas excomunicationis poena in cui rit,exprimere, iuxta text. & DD. in d. cap. Cupro causa,& in d. cap.Ossicij. De qua re ex ali)s Sylvest. in Verbo Absolutio. r onum. Ita 'Decim aquarta Conclusio. Iniuria verbalis iracundis calore prolata, noupores reuocari, nec per nae-inentiam hoc titulo excusatur quis ab actine iniuria parva. Conclusionem tradunt Bald. Cun
Petrus de bellaper ea&alij nonnulli in L. Sipon tit. dum docent, quod
in delictis& maleficus quis non excusetur obcalorem iracundiae. Hos sequuntur Capella, holosana in deci .inci p. Ite Titius fuit mih iniuriatus, . Stephanus Austrerius .an additi ibidem. Ludovicus. R.oman iri
199쪽
Licet in capitalibus causis. num. IS. Licet Fer nand. Vas'. illustr. controuers lib. I. cap. I8. m. s.Boerio aliam opinion ε tribuat, quod ante litis cotestationem reuocari possit. Boss. in praei. tit. de iniuriis. num. 22. Iul. Clar.lib. . sentent. in M. Iniuria. num . sin. Vas l. loc.cit.
Andr. Galli. obseruationum pract. lib. i. obseruat. Io6. & alii alibi. Et hanc puto communem veramque sententiam , aqua in praxi nequaquam recedendum, licet Ioan. Arnos in Epitom. 18. relapus a Iusto Claro loco cita existimet commune omnium sententiam in contrarium , quod Verbae iniuriosὸ prolata per iracundiam non sint punienda. SedJulius Clar. recte nec credit, quod haec communis sit opinio nee quod sit vera: Sed antequam nostra conclusio probetur, memoria retineri dia in varias esse opiniones inter eos qui intei ' dunt iniuriam verbalem posse ob calore ir cu indice reuocari, ita ut non sit locus actioni iapoenae. Lucas de penna in L. Omnes omnino curiales C: de decurionibus. lib. Io'. Vbi qua ris i ntra qua in t una tem pus i lle,qui alicui in fere iniuriam possit se excusaro allegando dictu, vel factum per iracundiam, duas in prinati refert opiniones secundum Leges Longoba dorum : lteram quod huic allegationi locus sit, antequam iniurians citetur. Aliam quod antequam probet: Deinde alia adducit quod, antra triginta dies hoc allegari possit,&in iuria
200쪽
EryD A MN o D sTα ὶ8Ixeuocari,&hanc diciis bi placere. Ha iacetia ni sententiam adducit Vas . ubi supra; &adsertaliquos DD. Decium,Lansrancum Orianum, Angelum, Marsilium, & alios; ex quibus aliqui nς in minimo quideri accedunt ad hanc doctrinam, ut est videre apud Auget. in d. Si non conuitii, quem locum Vas'. allegat: de Marsil. in sing. 626 c. Pro hac opinione adducitur text. in cap. Cum apud Thessalonica. II. q. 3. &in L. Si indicari. C. de poenis. Sed recte ad haec iura Bocrius loco cita respondet. Primo quod illa iura loquuntur clare in senatentia principis: super aduersion calicuius lata , intra triginta dies non exequenda, sed dis serenda quo usq; locus misericordiae, vel poenitentiae non appareat, &ita Glossa in l. cap. Cum apud Thessalonica. Secundo, quia prae- . dicta regula locum non habet in delictis in quibus quis calore iracundiae non excusatur L. Si non conuitii. C. de iniuriis. Vt DD. ibide attestantur,dum distinguunt, quod quaedasunt, quae iuris effectum sortiuntur, Virepti dium, contractus, volu m, con sessio, & c. Epista non sortiuntur effectum, nec aliquid operantur, si facta sint calore iracundiae, quia inon procedunt ex animo: cum ira mentis ali nationem inducat. L. Si adulterium. f. L peratores. ff. ad L. Iul. de adulterio, & cap. Si quis iratus. 2. q 3. & iuxta Vulgarem versum: Impedit ira animum, ne possit cerne Verium. Et quomodo inconJr tu, voto , iuranient Oi