장음표시 사용
301쪽
titerae & chartae scriptae in infamiam alicuius sparta in publicum, rythmi,& comaediolae, aut actiunculae publicae infamatoriae, vel ME-xae ad ianuam,aut locum publicum,pasquilli, cantiones literis commissae,ad pudotem, infamiam verecundiam alicuius conceptae. Si autem non essent literis traditae, norrarbitror in
xer scripta sed dicta semosa referri. His addere
placet carmina & epigram mala, nec non etiam picturam publicam, aut signa denotantia vitia quae tendunt in dedecus & infamiam. Vt si quis depingeret cornua in porta alicuius quibus significaretur aliquem cornutum prout consuluit Beria chin. & ipse se consuluisse fatuetur in repertorio in verb. Actio iniuriarum per legem. Constitutionibus. s. de iniuriis, dc sentiunt Angel. in Verb. Iniuria. ante num. I.& Sylveae ibidem, num . r. Haec colliguntur ex L. Item a p u d Labeo ne in . Gen era i i ter. &f. Haec autem sere sunt. E. eod. tit. & DD. ibidem. & ex L. Lex Cornelia. M. penuit. &sin. nec non ex practicis & DD. in locis allegat. Porro ex d. L. Lex Cornelia in d. . penuit. &s n. videtur colligi quantum ad propositum, esse differentiam, distinctionemq; aliquam si
stricte considerare velimus, inter famosum libellum,&iniuriam scriptam. Grauius enim crimen arguit famosus libellus, quam iniuria scripta ut 1 ubindicat VVesen bec. in annotat. ad Ioan. Schneidev vinum. Instit. eod. tit. Iniuria. num. I. ac etiam probat exture Saxo
302쪽
nico in constitui. constitutione in . partivit.
r. & ita maior est poena libolli famosi qui iniqrsae verbalis prout plenius insta patebit. 'Quarta Conclusio. Auctorfanio libelli in ignominiam, oinfamiam alicuisu compositi ct diuulgati iis publicum,punitur poena capitu de iure ciuili. L. Vnica. C. de famosis libellis, quando actio criminaliter intentatur, & comunis sententia DD. ibu dem. Boni sac. a Vitell. in tract. malefic. lib. 2. in cap. dg samosis libet. Dam hauder.in rerum
criminaltu praxi, cap. ras. num. 2. Petrus Placa. lib. I. delictorum, cap. 3. Iul. Cla . lib. . . sin. practi c. crimin. q. 68. num: . Menoch. Iattaib. r. de arbitrar. iudic. qq. s. 263. num.
33. Angel. Sylvest. S. Antonin. &alij lociscit. sic communiter sentiunt,&textus est clarus ind. L. Vnica: ubi sic legitur. Si quis famosum libellu siue domi,sue in publico, siue quocunq;
loco ignarus reperit, aut corrumpat priusquaalter inueniat, aut nulli cofiteatur inuentu m; si vero non statim easdem chartulas corrupeQxit, vel igne consumpserit, sed vim earu m dolose manifesta erit, sciat se quasi auctorem huiusmodi delicti capitali sententiae subiugandum. Huiusmodi autem libelliis alterius Opinionem non laedat. Ex his verbis L. etiam manifestissimum est non solum auctorem sta' etiam inuentorem talis libri, si non suppresserit & corruperit,sed contenta in illo in homi- η num notitiam deduxerit dolo & intentione
infamandi teneri hac Pinna, ut communiter
303쪽
Omnes sentiunt. Pro clario iri huius legis intelligentia in primis mente tenendum, hanc lege Obtinere, quando crimen in famoso libello re scriptoobiectum, & in publicum producium , ei tale, pro quo de iure, c0nsiuetudine, aut statuto poena capitali si 'ponitur. Gloss.&Salycet. in d. L. Vnic. eod. Closis in cap. Hiqui. s. q. I. Ioan . a Platea. Instit. de iniur. . iniuria. Dam haud si .Petrus Placa,& Menoch. in
sine ubi supra,&alii alibi. Hinc melius intelli gitur in ahqu a casu es edistinctione, ut antea significatum, inter fimo sit in libellum &iniuriam scriptam. Etenim ii quis carmine , aut eantione, aut scripto in alicuius contumeliam diuulgaret cum stolidum, aut spurium, in i uria esset scripta, per M. ilia. in d L. Lex Cottanel ia,& M.Generalit r.& seq. L. item apud Labeonerm Non tamen talis puniretur poena d. L. viaic de famo iis libellis, sed pro iudicis di . scretione. Eadem est,atio, quando quis prQ- palaret quodcunq; scriptu, aut ederet, in qNoasi quis notaeretur de re, aut vitio non capitali, talis tamen etsi capitis non damnaretur puni-xetur tamen iudicis arbitrio pro qualitate &quantitate circumstanti arti. Petrus Placa &Menoch. post Angei. Hostien,&AZon. sentia uni per d. M.fin. du volunt eu iudicis arbitrio puniri, qui cantilenas diffamatorias cotra at i- quem canit. Et id apertius alijs recte alte satu rDam hauder. in d. cap. nu. 6. dum ita subiungit. In sis porro literis quq nihil habet capitale
304쪽
de iniuria , compensatione famae ad tantam qsummam quantam diffamatus iurabit secuta nominis integri laceratione comutare nolle. deinde reparatione famae, cum contraria diuulgatione hoc modo, ut qui prius diffama
tione alterius laeserat nomen, nunc cotra eius- 'dem nomen laudibus efferat , praedicet & c mendet,&per alios libellos cotrarios sua conficta testetur mendacia, vel offensi testetur innocentiam. Sic ille auctor.Quadivera sunt qua-do ciuiliter agitur. Deinde cocluso procedit, sui equis proprio nomine, vel alterius instinctu & constito inscripserit, aut ediderit. . Si quis librum. in il L. Lex Cornet. Ampliatur adhuc habere losum. d. L. unici siue nomen diffamati exprimatur, siue non, siue fictis nominibus distamationem peregerit, siue Veri y, modo per ea ficta nomina persona diffamata innotescere & laedi possit, ut Dam hauder lo-: quitur. Postremo conclusio etiam locum habet, quando quis aliquem de vero crimine s moso libello notat, & famam eius laedit,extra ludicium nulla iusta causa motus utpote non expedit reipub.cpgnoscere, ut recte intelligui Raphael Fulgosin d. L. vnic. Petrus Placa. E.
pitomes delictor. lib. I. cap. I. Didac. Couarti lib. I, Variar. resolutionu,cap. II. num. T. Versi
secundo,eadem ratione deducitur intellectus ad L. I. C. de famos libet. & Menoch. ubi su-
305쪽
cit. cum alijs in cotrarium docuisse videatur. Ad maiorem enim reipub. utilitatem & spi dorem pertinet viros criminum &pCenae re os, ad iudicem deferre, quam extra iudicium libellis & scriptis in maximam omnium perniciem & multorum scandalum, publice infamari. Verum tamen est, quod nonnunquareceditur ab hac poena ordinaria iuris in a
et ore libelli fam os aut scripti. Sic Angel .in LL. Vnic. de quodam qui posuerat scripturam infamatoriam super altari Palatii priorumno descripto nomine alicuius, refert quodliaeet debuisset decapitari, tame indulta sibi fuit poena capitis, &conuersa fuit in poenam duorum mille ducatorum. uius casus etiam in .
minit idem Angel. in d. L. Lex Cornelia. M. Si quis librum. Iulius Clarus lib. s. sin. praeti crimin. q. 68. num. 21.allegat Pavid. deput. de Synd. sol. 273. num. 6. dicentem quod illi qui ad infamiam potestatis pingunt membra pudenda virilia, vel muliebria super ianua cam rae, Vel porta palatii, sint maxima poena digni, subdens quod in facti cotingentia consuluit, quida qui pinxerat quanda honestam muliere eius amasiani quae sibi consentire nolebat nudam cum certo vituperio; & illam picturam ad eius ignominiam aflixerat in locis publicis, quod esset ad triremes transmittendus, quia tal is pictura esset libellus infamatorius. Iulius Clarus attestatur, se nunquam Vi'
disse seruarii ut propter libellum famosum.
306쪽
per viderit imponi poenam extraordinaria, puta sustigationis, ictum senis, &ad extremul cenam trirenatu. Dubium occurrit. an is qui panditfflinosium libelrum etiam paenam in I. L. Vnic. incur-
rato auctorem inificet Salycet. in .1.L.respondet, quod uterq; puniatur. auctor qui composuit, S publicans. Sicut utens scienter instru mento falso punitur.licet constet de auctore. L.8ifdfas. C. de fals Quod diligenter notanduasserit Ioan . Schneide uvin. Instit.de inivr.M de iniuria. nu s. cotra conuentu actione iniuriaria pro qualibet iniuria verbal K quia non iudatur etiati dicat se ex alio audiui se & auctore indicet. Quinta Concluso. Si quis librum 1 a'; urutantummodo repererit, mytamen publicauerit, si in loco ubi inuenit. reliquit, vel iit creta retinuit, nullam puenim meretur. Hanc tenet Menoch. in d. cacnum ςr039 & o. contra Antonium Go-m eZ. in tract. de delictis tap. 6. numero i. qui existimat talem puniri iudicis arbitrio. Coi, clusio dicitur ex di. vnic. ubi text. copul
ti vh requirit, quod libellum repererit, Sepublicauerit, ita quod ubi cessat publicatio, cesset poena, quemadmodum sentiunt ibidem Bal Lio summario, &Salycet. in fine &Bonifae. vital. in tract. malefic. in tit. de famosis libellis & alii alibi. Ratio etiam est in promptu. Inuenire libellum nibit nocet infamato, sed publicare maxima afficit ignominia, Ocfamam laedit contra charitatem & iustitiam. . Cum
307쪽
ET DAMNO DATO. etsi Cum publica o ffectum p crducat delietum. Eandem rationem l lenoch. censet, minui tiam consuluit superi ad o contingente in ciuitate Mantua Anno 1 7 o. mense Augusto quando aliquis non composuit,nec in υρnit libellum famosum , sed ab altero curiositate qua d m accepit , ut exemplum inde
sumeret, & apud se haberet. Ratio quia talis non est auctor libri, nec etiam publicauit, luricum e manu alterius eum acceperit, qpparetiam publicatum fuisse, Unde nullius poenae Teus est , qui in casu propositio librym ab alio
Sexta conclusio. Quando cisaliter agitur contra in amantem per libellum ct scripta , si di famator condemnetur, licitur intestabilis. Per text. in L. Lex Cornelia. ,. Si q uis libru m. & D D. ibidem.&L. ob carmen. V. de testibus, non potest etiam esse testis. Septima Concluso. De iure canoniho , qui aliquem per famosium libellum , aut siripta di maverit , aut librum talem mentum non rupem , sed publicaunit , flagellandus ct excommunicandus est. 3. q. l. cap. Hi qui .&cap. qui in alteri*s Qiri in alterius, ait Adrianus Papa famam publi-ch scripturam , Vel verba contumeliose confinxerit, &caei. flagelletur Et qui inpruus inuenerit, rumpat, si non Vult aucto. xis facti, causam incurrere. Archi d. Gemin.&Ioan a Turrecre. ind.q. I.Angel.&Sylvest.
308쪽
asa CAPνT II. DE INIVR. & S. Anton. loc. cit. & communiter DD: re hoc obseruandum, quod hae poenae locum solum habent de primo inuentore, qui prius inuenerit, & non ruperit. Unde qui librum . iam inuentum , & semel publicatum repererit, &alijs ostenderit, aut etiam conseruasi rit: non cadit in poenas superius nominatas. Quandoquidem autem hoc tempore hominum audacia crescit, & temeritas omnia tentat, libris famosis, & scriptis iniuriosis, n qn' raro grauiu in proborum & magnorum virorum fama dilaceratur, passimque librian uia 'cem eduntur cum multorum ignominia αscandalo; Eo quod magistratus in quibusdam Jocis dormire & dissimulatione connivere videatus, nec inquiratur contra auctores, nec poena decernatur.
'quis aperuerit cisternam ct foderit, o non
ruerit eam: cecideriis bos, vel asinus in eam : dominus cisterna reddet precium iumentorum : quod autem ino tuum est, i liuerit. Exod. M. t
NPRIΜIs notandum circa hutextu pro sensu mystico ex Egidio Romano, Dionysio Carthusian 6,&alijs in Exod. M. Cardin. Anthonio de Bu
309쪽
E T DAMNO DAT G assiri 6 , Ioann. Andr. & Petro Ancharano in i praesenti capitulo, hunc textum facere contra praedicatores qui populo proponunt dubiaicripturarum,&deinde in soluta relinquunt: qua occasione adceptat imperiti periclitantur. &saepe in fovea erroris & perditionis cadunt. ' Et tunc rationem reddere tenetur praedicator, qui sua culpa, & inconsider tione causa fuit subuersionis & perditionis adiorum.Cisterni igitur significat profundam diuinam scripturam, quae aperitur,quando populo proponi- tur, & non operitur , quando pro captu audientium non explicatur,tunc bos, Vol asinu' 'id est rudis, carnalis,& incapax facile in errorem cadit, &submergitur, dominus cistcrnae est praedicator cui ex munere su o& vocatio- ne incumbit cisternam diuinae scripturae cuiuprudentiae sale aperire& operire. UDeinde hinc sumitur etiam argumentum quod iniuste sua culpa dans causam damni. damnum dedisse dicitur, S tenetur ad emen dationem. Praeterea colligitur ex hoc capite
quod si quis causam animalis intersecti aut rna ortui dedit, si precium pro animali iustii in soluit, ipsum animal interfectum ad ipsum
pertinet. Postremo DD. luc annotant clina .
Gloss. quod si quis fecit foueam in loco publico S aliquod animal cadit in eam, is qui sti Meam secit tenetur ad aestim'tionem. Seeus sisecit in loco priuato, & pro hac responsionου inst. toxius ini . Qui foueas. ff. ad legem Aqu is, vbi
310쪽
is C. ν Vr i II. D S IN I g. ubi Paua's iuris consultus ait: o sis ueas vfillorum ceniorumque capiendorum causa s ciunt: si in itineribus fecerint: in eoque all- quid deciderit: factumque deterius est: lege. 1 iuilia obligati sunt. At si in aliis locis ubi figiti lent, secerint, nihil tenentur.
si bos assienus cornupeta fuerit ab heri, o nudus tertius: ct non custodiuit eum dominus suus, reddet b vem pro boue, o cadauer integrura accipiet. Exod. ati
vo o de boue hic dicitur intellul- gendum quoq; de aliis animalibus,
- e quae in custodia & possessione alicuius sunt: Quia similium similis esst ratio. Bos dicitur eornupeta ab heri & nudius terti,s , qualido tanto tempore solita est corni iabus impetere animalia , quod dominus diligens potest praesumere sua a thouem alijs p riculum & damnum illaturam, praesumitui iurem intra tres dies, dominus scire per humietext. secundum D D. Etsi etiam tantum exprimatur laesio per cornua, tamen idem itidi cium est de quacunque laesione si inli, quae contingere quoque valet mordcndo, calcanado , aut calcibus impetendo. Quando dici- iur c si bos eornupeta ab heri & nudius tertius